Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Mjeshtrja e grimit,që trukoi diktatorin

by

FLET NGA SHBA, GRIMIERJA ZHANETA PETUSHI/

Nga Ermira ISUFAJ/

Të trukosh një artist nuk do të thotë thjesht ta bësh atë të duket bukur nën prozhektorët e skenave apo studiove televizive. Është një krijimtari më vete. Është shndërrim.  Aq më tepër kur bëhet fjalë për teatrin apo kinemanë, ku të njëjtin aktor duhet ta shndërrosh në dhjetëra personazhe të ndryshëm… Mjeshtrja e grimit, Zhaneta Petushi, ruan qindra histori nga bashkëpunimi i gjatë me artistët e Teatrit Kombëtar, dikur Popullor dhe të Kinostudios. Sandër Prosi, Naim Frashëri, Kadri Roshi, Serafin Fanku… aktorë që fatkeqësisht nuk jetojnë më, përpara se të zbrisnin në sheshxhirim apo ngjiteshin në skenë, kanë kaluar në duart e Zhaneta Petushit. I ka bërë të duken më të rinj, më të moshuar, kaçakë të frikshëm,

priftërinj të përkorë… I paharrueshëm mbetet për të takimi i fundit me Naim Frashërin, i cili do të ndahej nga jeta pas xhirimit të dramës “Familja e peshkatarit”. Nga duart e saj ka kaluar Dhaskal Todri tek “Udha e shkronjave”, gjenerali te “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, e kështu me radhë… Puna ndryshon me balerinat, këngëtaret apo prezantueset. Vërtet nuk i duhej një punë aq krijuese sa me aktorët, por ama duhet të përballej me huqet e secilës. Grimierja tregon si silleshin Vaçe Zela e Edi Luarasi para se të dilnin në skenë. Si i gjenin materialet në një kohë kur Shqipëria ishte e mbyllur dhe nga e vilnin informacionin për tendencat e fundit të modës, që me apo pa dëshirën e diktaturës, hynte dhe ndër shqiptarë. Grimierja, e cila tashmë jeton në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, tregon për të gjitha këto…

Nga një valltare u bëtë grimiere, mund të quhet një fillim i vështirë ai i juaji?

Fillimi i punës sime në televizionin eksperimental RTSH nuk ka qenë i vështirë. Thjesht ishte makijazh i lehtë që u bëja dy spikereve të bukura, Stoli Belit e cila jepte lajmet dhe Zerina Kukës që paraqiste programet. Vështirësitë profesionale filluan në qendrën e re televizive me regjistrimin e teledramave që sillnin për TV të gjithë teatrot profesioniste të Shqipërisë. E fillova në vitin 1973 me dramën “Zekthi” që e punoi për ekranin regjisori Albert Minga. Atë mund ta quajmë edhe filmin e parë televiziv. Zekthin e luante Serafin Fanku, i cili gjatë shfaqjes grimohej dy herë: një herë si djalë i ri 18 vjeç dhe mbas shumë e shumë vjetësh, si burrë, me një fytyrë të vrarë nga burgimi dhe lufta. Nga 36 vjeç që ishte Serafini, mua më duhej ta shndërroja në djalë të ri 18-vjeçar. Veç makijazhit në fytyrë, me një mashë të hollë që e kisha për të përdredhur zakonisht mustaqet, duke e ngrohur në një furnelë me korrent, mbas dy orëve arrita t’ia bëj flokët kaçurrela. Ndërsa në figurën tjetër më duhej ta shpërfytyroja krejtësisht, që të mos njihej që ishte po ai, Zekthi. Veç flokëve, i vura mjekër, mustaqe dhe dy shenja plage në fytyrë. Drama më kërkonte punë edhe me një plak të moshuar, një prift katolik. Veç makijazhit si plak, më duhej edhe një paruke me flokë të bardha që nuk e kisha. Atë e improvizova me lesh deleje të bardhë, duke ia qepur në perimetër një takieje të vogël rrumbullake që mbajnë në kokë priftërinjtë katolikë… Unë e dashuroja profesionin e grimieres. Ajo më dukej puna më e bukur në botë, kur shikoje që ditë përditë nga duart e tua dilnin figura nga më të shëmtuarat, apo nga më të bukurat, tipa e karaktere nga më të ndryshmet. Qëllonte nganjëherë, që dhe vetë aktorët nuk e njihnin veten dhe kënaqësia rritej edhe më shumë…
Na treguat për Serafin Fankun, si ishte puna me Naim Frashërin, Kadri Roshin, Sandër Prosin, aktorë që fatkeqësisht nuk jetojnë më?

Me makijazhin e teatrit, që ishte krejt ndryshe nga ai i televizionit, aktorët familjarizoheshin aq shumë, sa pa atë u dukej se nuk do të interpretonin dot në atë nivel që ishin mësuar të pëlqeheshin. Me ta duhej bërë kujdes që t’i bindje për t’iu nënshtruar një makijazhi televiziv, që përballë kamerës ishte shumë i ndjeshëm. Në inskenimin e “Gjeneralit të ushtrisë së vdekur”, që u bë edhe telefilm, Sandër Prosi e luante në skenë rolin me një mjekër si të ushtarëve alpinë italianë. Ai ishte një gjeneral i ditëve tona dhe unë doja ta sillja në kohë, pa mjekër alpine, vetëm me një palë baseta të kohës. Me Sandrin u mirëkuptuam shpejt. Me të edhe tek “Udha e Shkronjave” ramë në ujdi që në fillim. Sandri i rriti flokët siç ia kërkova unë, teksa unë i punova mjekrën e mustaqet me ngjyrën e flokëve. Nga kjo maskë Sandri mbeti shumë i kënaqur. Këto bashkëpunime më erdhën në mend në ato momente trishtimi të thellë, kur mësova vdekjen e tij tragjike dhe kënaqem e trishtohem njëherësh kur shikoj tani ato shfaqjet e tij. Tronditës ka qenë bashkëpunimi me Naim Frashërin, me atë aktor kolos, me një repertor shumë të pasur, por asnjëherë të ekranizuar në televizion. Sidomos takimi i fundit më ka mbetur në mendje…
Çfarë e bënte kaq tronditës këtë takim të fundit?

 

Vladimir Prifti bënte regjinë e “Familjes së peshkatarit” dhe Naimi luante rolin kryesor. Edhe me këtë artist të madh bashkëpunimi im shkoi për mrekulli. Veçse, Naimi i mirë, vdiq natën e fundit, sapo mbaruan xhirimet e dramës. Dridhesha e tëra kur sillja ndërmend që para disa orëve e kisha kokën e tij në duart e mia… Ndërsa me Kadri Roshin ruaj dy kujtime. Në dramën “Epoka para gjyqit” më lindi në kokë ideja që portretin e tij ta përngjasoja me njërin nga vëllezërit Frashëri. Ai ma pëlqeu idenë. Për një kohë të gjatë me imagjinatën time dhe me shumë fotografi të Abdyl Frashërit, të ngjitura në pasqyrë, (mes tyre edhe një kartëmonedhë), përshtata portretin e frashërlliut mbi fytyrën e paharruar të Kadri Roshit të madh. Ai pranoi pa fjalë që t’i hiqja dhe vetullat e tij të bashkuara. Në fund kur mbarova, më tha: “Zhani, të gjitha t’i kam falur, por këtë, që m’u ça hunda për një cigare, nuk ta fal!”.. Më pas, realizova maskën e Kadriut për rolin e Ndrios në filmin “Udha e shkronjave”, por ai atë rol nuk e xhiroi. Nuk e di seç e pengoi, por Ndrion më pas e luajti me mjaft sukses Ndrek Luca, me të cilin gjithashtu patëm një harmoni të përsosur.
Ju i keni njohur nga afër tekat dhe pretendimet e shumë artistëve shqiptare. Cili prej tyre ka qenë më pak i “binduri” për t’i besuar syrit tuaj estetik?

 

Zoica Haxho në xhirimin e baletit “Halili dhe Hajria”. Mbasi i vura parukën të larë dhe të formuar më parë, i thashë se për t’i zmadhuar syrin do t’i aplikoja një palë qerpikë artificialë. Zoica menjëherë kundërshtoi: “Nuk i dua ato! Do të më tregojnë si lavire”. “Si lavire?!” – u mundova ta shtroj unë, – “Po ti Zoicë ke në kokë paruke, edhe qerpikët janë pjesë e trukut”… Kur ia pa Sekine Sharofit qerpikët artificialë, i pëlqyen, iu ndërrua mendja dhe erdhi tek unë si dele e urtë. Kur doli në skenë para xhirimit, Albert Minga, që ishte regjisori që do ta regjistronte dhe Agron Aliajn, baletmaestri që e pa krejt ndryshe nga makijazhi i skenës, bërtitën nga larg: “Zoica, dukesh e mrekullueshme!”.
Po më komodi prej tyre në karrigen e grimit?
Kur bëhet fjalë për krijim tipash dhe karakteresh, asnjë nga artistët nuk ndihet i qetë. Po ashtu edhe unë, deri sa të përfundojë puna ime, emocionet janë të të dyja palëve.
Na tregoni pak për këngëtaret, ato ndoshta kishin më pak punë, por më shumë teka, apo jo?
Nuk mund ta harroj Vaçe Zelën me ato flokët e saj të mrekullueshme, që nga drejtoria më kërkonin t’ia prisja. Unë nuk e bëra asnjëherë atë gjë. Vaçen e admiroja si këngëtare, përveçse e kisha dhe mikeshë. Doja ta bëja maksimalisht të bukur, por Vaçja nuk ma krijonte këtë mundësi. E para nuk interesohej për veshjen deri në minutën e fundit. Një herë m’u ul para pasqyrës e paveshur. “Ku e ke fustanin?”, e pyeta. “Akoma nuk e di se çfarë do të vesh. Asgjë nuk më pëlqen”. Më shikoi mua nga koka te këmbët dhe më tha copë: “A ma jep ti Zhani këtë fustanin që ke veshur?”. Ai nuk ishte për skenë, por Vaçja në atë moment nuk kishte ku të gjente fustan më të mirë se ai… Vaçja kishte  emocione të fuqishme para daljes në skenë. Sapo filloja punën, ajo ngrihej e shkonte në tualet. Kjo përsëritej disa herë, derisa unë mbaroja… E kundërta e Vaçes ka qenë Edi Luarasi, e cila shfaqte një përkushtim të jashtëzakonshëm për paraqitjen e saj, si spikere në festivalin e famshëm, të njëmbëdhjetin. Me udhëheqësin artistik e regjisorin Mihallaq Luarasi morëm copat e ekspozitës se manifakturës kineze për veshjet e atij festivali. Me Edin zgjodhëm copat e modelet se si do të qepeshin. Fustanet e bukura të gjata deri në fund të këmbëve dhe interpretimi i shkëlqyer i Edi Luarasit lanë përshtypje të mahnitshme që kujtohen edhe sot.
Si i siguronit mjetet e punës, gjithçka që ju duhej për makijazhin?

Punoja pa ndërprerje për të kompletuar repartin e parukerisë: paruke, mjekra, baseta, vetulla, mustaqe etj. Më jepej një sasi valute çdo vit nga shteti. Ishte gjetur një firmë profesionale franceze, që e merrja nëpërmjet Italisë, me një gamë të gjerë prodhimesh, si për makijazhin e televizionit, ashtu edhe për atë të filmit, e quajtura “Zhasmine”, që ka marrë edhe çmime “Oskar”.
A kishte censurë në përditshmërinë e punës suaj, duke qenë se afërmendsh keni punuar nën diktatin e një sistemi komunist…
Donte apo s’donte diktatura, moda e të lyerit dhe ajo e veshjes penetronin nëpërmjet televizioneve italiane, siç na vinte edhe gjuha italiane. Me gjithë praninë e censurës, gratë dhe vajzat tona mundoheshin të dukeshin moderne dhe kishte plot prej tyre që nuk linin pa i ndjekur të rejat. Mua më kishin ngjitur nofkën “modernia e Tiranës”. Në punë unë dhe regjisorja Vera Grabocka kritikoheshim nga komunistët e “kulturuar” që na vinin nga klasa punëtore sipas shembullit të revolucionit kinez, për të “na ndrequr” ne intelektualët e rrëshqitur. Por, pa dobi. Për fat ne na mbronte kolektivi. Ndërsa në jetë, moda erdhi një herë me të kuq buzësh shumë të çelur e më vonë shumë të errët, gati të zezë. Këto, absolutisht nuk lejoheshin në televizion.
Ku i merrnit modelet në të cilat referoheshit? Revistat e huaja nuk qarkullonin, ç’bënit që artistët të mos dukeshin njësoj?

 

Karakteret dhe tipat i merrja nga vëzhgimi në jetë dhe nga eksperienca. Të tillë ishin fshatarët, burokratët, servilët, intelektualët, lebërit, malësorët e Veriut, hoxhallarët, priftërinjtë… Veç kësaj, më duhej të njihja edhe epokat e kaluara. Dhe sa për atë që artistët mund të dukeshin njëlloj, kjo nuk ndodh kurrë. Çdo njeri ka karakteristikat e veta, është unik, i papërsëritshëm. “Zhasmina”, bashkë me materialet më dërgonte shumë revista profesionale e shkencore, si ato të Akademisë së Shkencave për bukurinë. Ato më vlejtën shumë në perfeksionimin e profesionit. Në vitin 1993, mbështetur në dijet e mia, në studimin e këtyre materialeve shkencore, të pesë ligjeve të arta të kozmetikës, me ndihmën e kolegut e mikut tim, kryeinxhinierit Agron Aranitasi, hapëm një rubrikë javore me redaktore Ariana Kokobobon. Titullohej “E bukura dhe njeriu”. Në këto emisione unë demonstroja drejtpërdrejt mbi fytyrat e vajzave dhe grave se si të kujdeseshin për lëkurën, flokët, për mbrojtjen dhe ushqimin e tyre. Dhe sipas rregullave të arta të bukurisë, i mësoja se si me anën e një tualeti të lehtë, të korrigjonin p.sh. një gropë syri, një kokërdhok të dalë, një ballë të madh, një hundë të madhe, të gjerë, një mjekër të gjatë. Këto emisione në televizion bëheshin për herë të parë dhe patën shumë jehonë, madje kur pata rastin të shkoj në Maqedoni, vura re me kënaqësi se edhe atje i paskëshin ndjekur me interes mësimet tona në ekran.

Grimierja që u kujdes për trupin e diktatorit të vdekur
Gjatë viteve të gjata të punës, grimierja Zhaneta Petushi ka kaluar gjithfarë eksperiencash, tipa të vështirë, kritika për prirje moderniste, po ngjarja që ajo s’do ta harrojë kurrë, edhe pse nuk flet shpesh për të, është grimimi i ish-diktatorit të vdekur. Zhaneta Petushi u përzgjodh të përgatiste për homazhe trupin e diktatorit në prill të vitit 1985. Për plot 6 ditë ajo u kujdes për ngjyrën e fytyrës dhe të thonjve, për flokët, për riparimin e dëmtimeve që ndodhnin gjatë homazheve (shtrembërimi i hundës, një gropë në faqe, nxirja e thonjve). Në një intervistë të dhënë për suplementin “Unë gruaja”, Petushi zbuloi se diktatorit i ishte bërë një operacion për heqjen e rrudhave, pas vdekjes. Ndërsa vargani prej mijëra vetash priste të bënte homazhe, grimierja duhet të përballej me situatën, ndoshta më të vështirë në jetën e saj: të kujdesej për trupin e pajetë të diktatorit. Kortezi-Panorama- ERMIRA ISUFAJ)

“NË VLORË, NDJEHEM SI NË NJË VEND TË SHENJTË…”

by

-Bisedë e Prof. Murat Gecaj me krijuesen e pasionuar, Zyba Hysen Hysa-/

Ne Foto: Veprimtari në Akademinë e Shkencave…Nga e djathta: Z.Hysa, M.Gecaj, I.Halilaj…(Tiranë, prill 2013)/

.-Në këto çaste, kolege e mike Zyba, kur po e nisim bisedën tonë, ndërmend sjell udhëtimet aq të bukura, që kemi bërë bashkë nëpër trojet shqiptare të Ballkanit, në përbërje të një grupi të vogël të Institutit të Integrimit të Kulturës Shqiptare, me qendër në Tiranë. Po ti, çfarë kujton  tani, nga ato ditë të paharruara?

– Në radhë të parë, të falënderoj sinqerisht që më kërkuat të bëjmë këtë bisedë! (Kurrë nuk do mund t’i kërkoja dikujt të shkruajë për mua dhe kurrë nuk shkruaj për ndonjë, që më thotë “Shkruaj për mua”. Unë kam shkruar për çka jam frymëzuar nga vepra e dikujt, qoftë i gjallë ose jo…).

Tani të falënderoj përsëri edhe për pyetjen që bëni, se më duket vetja si shqiponjë, që fluturoj me imagjinatë nëpër trojet tona, andej nga shkuam bashkërisht, nën drejtimin e të ndjerit dr.Ibrahim Gashi. Me një përkushtim të jashtëzakonshëm, ai na bëri bashkë (11veta) dhe nisëm misionin e shenjtë për përafrimin, deri në njësim, të programeve e teksteve shkollore, në të gjitha trojet tona amtare, ku jetojnë e punojnë shqiptarë, si dhe në diasporë. Në fund, këtë punë të palodhur e kurorëzuam me Konferencën e Parë Mbarëkombëtare, kushtuar këtij problemi, më 17 shtator 2011. Aty unë lexova temën, “Kush mbron gjuhën, ka në dorë çelësin e burgut të vet”.

Ç’të them më parë? Kujtoj udhëtimin magjik drejt Kosovës e më pas drejt Shkupit, përmes një lugine të gjelbër, si nëpër përralla. Për herë të parë, aty pashë sorkadhe, që para nesh kalonin rrugën; pashë vende, ku të parët tanë kishin luftuar ndër shekuj, për liri e pavarësi. Më dukej se ndieja krisma pushkësh dhe jehonën e thirrjeve të trimave, gjë që më mbushte me krenari të ligjëshme dhe, si pa e kuptuar, merrja një lloj energjie pozitive, e cila më jepte forcë dhe emocione, se po shkonim shkonim drejt Shkupit dhe më pas drejt Preshevës, të dyja tonat…

Ç’më bëre, o miku im! Tani më duhet të mos pushoj më, duke folur…Po, si mund ta harroj Konferencën Shkencore, në Komunën e Çairit, ku edhe unë fola për gjuhën shqipe, për profesorin nga Bukureshti, i cili i kërkoi djalit tim për dhuratë një bust të vogël të Skënderbeut. Aty thashë, që ne kemi të drejtë ta mbajmë kokën lart, sepse të parët tanë na kanë lënë trashëgimi krenarinë dhe na duhet ta vlerësojmë lart atë… Po si mund t’i harroj thirrjet e gëzuara të sallës, saqë m’u duk vetja njësh me ta, si bij e bija të një Nëne. Prandaj, besoj të kujtohet, që e vesha me dëshirë të madhe atë bluzë, ku shkruheshin fjalët e zemrës: “Jemi një!”. Po, për fatin tonë të keq, të huajtë ia kanë “shqyer gjirin” Nënës dhe bijtë mbetën bonjakë!?

Nuk e harroj as dhuratën, që na dorëzuan në atë Konferencë, portretin e Skënderbeut hipur mbi kalë, të derdhur në bronz, që e ruaj me kujdes e dashuri. Më pas ndieva dhimbjen te trualli i Shtëpisë së Nënë Terezës. Aty pashë vetëm disa shenja të verdha mbi asfalt dhe një pllakat në lulishte, si ato të njerëzve, që vdesin në rrugë nga aksidentet. Dhe fjalët nuk shkruheshin me shkronjat e Alfabetit të Manastirit, por maqedonisht dhe anglisht. Lotova atë ditë, lotoj edhe tani, kur po e rikujtoj atë ditë. Ndërsa sjell ndërmend që na shoqëronte një atdhetar i mirë, Skënder Asani. U trondita shumë, kur ai tregoi se shqiptarët, deri para pak kohe, kishin varreza të përbashkëta! Pra, as për varr nuk u kishin lënë kishin vend (shumë e dhimbshme). Por Skënderi na tha, me një krenari të madhe, që kishin mundur ta veçonin nga ajo varrezë, babanë e Nënë Terezës dhe emrin ia kishin shënuar me shkronja shqipe. Llogarit, pastaj, për tekstet shkollore, që pse nuk ishin në gjuhën shqipe, se historia, letërsia e librat tjerë hartoheshin nga autorë serbë e maqedonas. Kësaj i thonë ta mësosh historinë dhe kulturën e popullit tënd, ashtu siç e shkruan i huaji, pushtuesi. Masakër në shpirtin dhe trurin e Kombit tonë. Po, për fat të keq, ajo vazhdon edhe te ne, se nëpër universitet tona ende bëhen leksione të viteve ’70-të, nga shekulli i kaluar. Kështu, për uzinën e autotraktorëve “Enver Hoxha”, lexova një ditë në librin “Studim Teksti”, që bënin studentët e profilit të letërsisë, në Vlorë?!

Nuk më hiqet nga mendja mbrëmja, kur kaluam kufirin, nga Maqedonia për në Serbi dhe polici na foli serbisht. Ndërsa iu drejtova: “Fol shqip!” I ndjeri Ibrahim Gashi u shqetësua shumë. Por unë ngulmova e i thashë policit përsëri, duke e parë drejt e në sy: “Fol shqip, se je shqiptar!” Ai vështroi përqark, buzëqeshi pak dhe m’u drejtua shqip: “Ku më njohe?” Unë ia ktheva me buzëqeshje e dashamirësi: “Të njoha në sy, se ata flisnin shqip!” Duhet të kujtohet edhe ty, se më pas, bëra një shkrim me titullin “Të mësosh nga armiku”. Aty flitej për çka na ndodhi në shkollën e mesme të Preshevës. Po dua të përmendi këtu edhe dhimbjen, që ndjeva, kur udhëtuam për atje. Ata, që na pritën dhe na shoqëronin, tregonin: “Ky fshat banohet me serbë, ai atje me shqiptarë, tjetri me serbë, tjetri me shqiptarë…”. Lindë pyetja e natyrshme: Po, si u populluan këto fshatra, si ua lanë trojet të huajve? O Zot i madh! Edhe tani më bëhet një lëmsh në grykë e s’e përcjell dot…

Por, ne shqiptarët, kemi dhe fajet tona. Nuk kam për ta harruar takimin në shkollë, ku mes 40 – 50 mësuesish shqiptarë, hyri në sallë zëvendësdrejtori serb dhe uroi në gjuhën e tij: “Mirëdita” dhe të gjithë mësuesit ia kthyen, po serbisht. Si nuk u hap dheu të futesha brenda! Ndaj e “shava” serbin, nën buzë. Ndërsa pas pak u pendova dhe, kur u ngrita, ti duhet ta mbash mend, i kërkova ndjesë serbit dhe fajësova shqiptarët e mi: “I lumtë, ai respekton gjuhën e nënës së tij. Po ju, që dhe toka dhe gurët e drurët tuaj ju  flasin shqip, pse nuk ia kthyet shqip përshëndetjen? Kush na e ka fajin për këtë gjë? Sot unë mora një mësim, nga një i huaj!?” Vërtet bota nuk na do, por fajtorë jemi edhe ne vetë për këtë, se i respektojmë më shumë tëq tjerët, se veten tonë! Po nuk respektuan veten dhe njëri – tjetrin, çfarë na ka bota? Apo e kam gabim?…Po dëgjoja një ditë “Zërin e Amerikës”, me kufje nga celulari. Flisnin gjithë ministrat e Mbrojtjes së Ballkanit, me gjuhën e tyre, vetëm ministri ynë, A.Imami, nuk denjoi të flasë shqip, por anglisht. Sinqerisht, u ligështova…

Më fal se, ndoshta, u zgjata dhe po e lë me kaq përgjigjen e pyetjes së parë. Se, nuk dua të ta rikujtoj qëndrimin në Kosovë, ku pamë që edhe kosi në supermaket ishte me etiketë serbe, ndërsa fushat e Kosovës rrinin djerrina dhe s’rrisnin gjedhë e kafshë për qumësht. Por shqiptarëve u shijonin më mirë të huajat, siç e kemi “ngrenë” nga serbi… Edhe këtu, fajin ata na e kanë?!

2. – Jetoni familjarisht dhe je me punë në arsim, në qytetin e Vlorës, aty ku mbi 100 vjet më parë u shpall përgjithnjë Pavarësia e Shqipërisë. Çfarë kuptimi simbolik ka për  ju, ky fakt?

-Sapo përfundova një libër studimor. “Retorika dhe Racionalizmi në filozofinë e Isuf Luzaj”. Ai shkruan: “As unë s’e di, se si m’u bënë arsye dhe principe jete tri dashuri: A) Dashuria e Atdheut; B) Dashuria e librave; C) Dashuria e shkrimit…”. (“Filozofia e Bukurisë”, faqe 115). Ashtu si çdo dashuri, që nuk ka të njëjtën forcë në njerëz të ndryshëm, nuk pretendoj t’i kem këto tri dashuri, si e sa të Isuf Luzajt. Por të trija këto dashuri ekzistojnë thellë në ndërgjegjen time, që nga koha, kur unë kam qenë e vetëdijshme dhe besoj që do jem deri në fund me këto tri dashuri, që e bëjnë vetëqenien  time të dobishme dhe përherë në formë të shkëlqyer, për të dhënë ndihmesën time modeste, si një bijë e malluar e Shqipërisë dhe e Kombit tim.

E thashë këtë, për të treguar dhe arsyen, që pse unë shkova drejt Vlorës, në një kohë, kur shumica iknin nëpër botë. Është e vërtetë ajo, që thotë Profesori më lart, se asnjë nuk e di se si bëhen principe, disa gjëra në jetë. Por di të them që, sa të jem gjallë, sa të më punojë mendja dhe dora, kurrë nuk do rresht së ngrituri me forcë për çështjen e pazgjidhur të Kombit tonë. Mendoj që është një çështje që, po nuk u zgjidh, shqiptarët kanë për të mbetur si rromët, endacakë nëpër botë!? Po, ndërsa rromët nuk kanë vatan, ne e kemi brez pas brezi, që në lashtësi… Kjo është dhe arsyeja që Vlorën e quaj “vendlindja e Rilindjes sime” dhe diku e kam thënë: “Vlora, m’u bë shtrat për zemër”. Këtu kam shkruar mbi 20 e ca libra, me poezi, publicistikë, studimorë e prozë (tregime dhe 3 romane)… Dua ta them, që në Vlorë, jam dhe ndjehem si në një vend të shenjtë. Këtu kam gjetur mbështetje e marr frymë lirisht, këtu muza ime “çmendet”, ashtu si deti, që kurrë nuk fle. Ndërsa unë shkruaj e shkruaj, pandërprerje… 15–17 orë në ditë, kur jam pushim dhe nuk ka ditë që nuk punoj deri vonë, nga ndonjëherë, deri në mëngjes…Unë nuk mund të largohem nga ky qytet dhe “ashpërsia”, në dukje, e njerëzve më ka bërë ta pyes veten mirë dhe ta kuptoj se Vlora kërkon punë, se edhe kur të qorton, të do, po qe punëtor; edhe kur të do të qorton, të vë në punë. Në Vlorë pushtohem si me energji mistike, saqë nga ndonjëherë nuk e njoh veten, shkruaj gjëra që nuk më duket se i shkruaj vetë. Dua të shkruaj diçka, që mendoj dhe më dalin gjëra krejt tjera, që më vijnë natyrshëm. Nuk di se si më rrjedhin ato, ndërsa vetëm shkruaj. Pastaj lexuesi im, sigurisht, më vlerëson më mirë, se çfarë shkruaj…

Nuk e di si ndodh, por kur kaloj afër Monumentit të Pavarësisë, shpesh qëndroj dhe më duket sikur  burrat e tij lotojnë, sikur rënkojnë e sikur kanë dhimbje e kërkojnë shërim. Sikur… ah…sikur kanë etje… sikur kanë ftohtë… sikur kërkojnë miq e shokë!

Nuk kam për ta harruar një herë, kur ndodhesha në Sheshin e Flamurit, para Monumentit. Më 27 nëntor, erdhën ata të “Aleancës Kuq e Zi” dhe K.Spahiu ulërinte e çirrej dhe tjerët valëvisnin flamuj. 20 e ca veta kishin hipur mbi një role bezeje të kuqe, bërë si flamur. Ata m’u dukën si korba dhe kam ndjerë një dhimbje të jashtëzakonshme! E bënë flamurin si paçavure: hidhe për sheshi, ngrije mbi kokë, hidhe mbi shpatull, lidhe për mesi, vetëm e vetëm për të “bindur” qorrat e budallenjtë për atdhetarizmin “e flaktë” dhe për “trimërinë” e “kokave” të tyre, pa kokë kombëtare. Atë ditë jam mbyllur në shtëpi, vendosa kamerën dhe kam folur duke qarë. Tani, nuk guxoj ta shikoj atë regjistrim, aq e hidhëruar kam qenë. Se ky vend i shenjtë, vaditur me gjak dëshmorësh, në të gjitha kohërat, nuk ka nevojë për disa metra katrorë beze të kuqe, si flamur (Flamuri ynë ka përmasa të përcaktuara në Kushtetutë), por ka nevojë për burra e gra të zotë, që të punojnë për lartësimin e Flamurit tonë Kombëtar.

Vlora më ka ushqyer më mjaltin e dashurisë për vetë atë, por dhe për tërë Shqipërinë, për Kombin. Ndaj dhe krijimtaria ime u fut në “turbinën” e kësaj dashurie dhe kam mbi tre vjet, që krijimet artistike (tregime, romane) kanë mbetur atje, ku i kam lënë. Përjashtoj poezinë, që nuk arrij ta lë, se nuk më lë ajo. U jam futur edhe studimeve historike. Pra, kam çelur sytë e mendjes së “qorrollisur” nga propaganda komuniste, kur historia shkruhej nga kalemxhinjtë e diktatorit, sipas oreksit të vakteve të tij, që ndërronin sipas shijes, që i servirte bota. Ku paskam qenë! Përfundova e botova librin “Sharrajt në Jetën e Kombit”, i cili përfshin periudhën, që nga Shpallja e Pavarësisë e këtej. Por shumë gjera mbetën si në  mugëtirë. Ndaj shkrova dhe librin tjetër për Isuf Luzajn, që saktëson më mirë hijet e librit të parë. Ndërsa, për ta plotësuar këtë, po vazhdoj një libër për veprën e Adem Demaçit. Shpresoj që do t’i kthehem krijimtarisë artistike, tregimeve, romaneve. Nuk e di, mbase… Unë them: Faleminderit, Vlorë e dashur, që më fute në udhët e duhura, që më ndrite mendjen dhe më bëre “skllaven” tënde dhe unë dua të mbetem deri sa të jem gjallë, nën ketë pushtet të magjisë së Vlorës sonë të dashur. Kush vjen këtu rritet, ai që s’rritet dot, piqet…

3.-Para se të flasim për krijimet e botimet tua, dëshiroj t’i informoj  diçka më shumë  lexuesit për përfshirjen tënde në detyra shoqërore. E them këtë gjë, se kam lexuar shpesh, sidomos në faqe të ndryshme Interneti, se ti merr pjesë aktive në çështjet aktuale të jetës shqiptare. Po kështu, jemi takuar bashkë dhe në disa veprimtari të ndryshme, që janë organizuar në kryeqytet…

-Më duket se, Dritëro Agolli, ka thënë diku: “Të bëhesh shkrimtar, duhet të jesh dhe gazetar…”. Unë nuk e kam pasur në mend këtë thënie, por tani më erdhi vetëvetiu. E pohoj që ka të drejtë. Shkrimtari është misionar i shoqërisë njerëzore dhe librat janë dritare, nga ku shoqëria shikon dritën e së ardhmes. Por jo çdo libër shkon te të gjithë njerëzit. Ata mund të mos dalin nëtërë vendin dhe mund të mos i lexojë i gjithë populli. Ndaj, një shkrimtar misionar duhet ta koncentrojë librin e tij, ta shtrydhë atë deri në një shkrim përmbledhës të ideve dhe mesazheve, që ka dashur të përcjellë në libër dhe ta publikojë nëpër gazeta, apo sot, në Internet. Kështu ai e ka kryer më shpejt, më saktë, misionin e tij. Pra, si pa dashje, edhe unë u bëra publiciste dhe shkrimet e mia janë përhapur kudo, deri në Amerikë. Ndjehem mirë për këtë gjë, se shkrimet me dritë të qetë, që të jep e vërteta e sjellë vërtetësisht te lexuesit, vlejnë më shumë se qindra beteja lufte… Nuk kam “shembur” malet, por as nuk kam ndenjur duarkryq. Kështu, edhe Facebook – un e kam kthyer në faqe misionare, ku publikoj shkrime, thënie e poezi, duke u përpjekur të ndihmoj sadopak që njerëzit të marrin një konceptim tjetër të jetës, punës, krijimtarisë.

4. – Tashmë, emri yt është bërë i njohur nga lexuesit, sidomos për disa libra të publikuar. Lutem, cilët janë ata dhe na trego, përmbledhurazi, tematikën kryesore të tyre? Po, projektet për te ardhmen…

Unë nuk mund të flas e të “mburrem” për krijimtarinë time edhe pse më lart fola për librat studimorë. Por një gjë e them sinqerisht: Krijimtaria ime është e gjallë, ajo shkruhet me dashuri dhe çiltërsi. Ajo është e thjeshtë, ashtu siç mendoj se jam edhe vetë e thjeshtë, e komunikueshme me të gjithë dhe dashamirëse për cilindo nga ata, që ulin kokën dhe punojnë për të mirën e vetes e të Atdheut. Kam botuar disa libra: poezi, libra për fëmijë, tregime, fabula, studime. Kam edhe mbi 15 libra të përfunduar, që presin botimin. Por jam e lumtur që nuk i kam botuar, se është mirë, kur ata “flenë” disa vjet. Kështu mund të bëhem vetë redaktore e tyre.

Cila është tematika kryesore e librave të mi? Në poezi, mbisundon ajo e dashurisë. Prof. Dr. Hamit Xhaferri, nga Tetova, e ka cilësuar poezinë time “Poezi e dashurisë imagjinative”. Pra, unë nuk u këndoj bukurive fizike, por shpirtërore. Ndërsa në romane, mbizotëron tema sociale, ku gërshetohen historikja, psikologjikja dhe filozofikja. Publicistika përqendrohet në politikën kombëtare. Saqaroj këtu, se kurrë nuk kam marrë pjesë në ndonjë parti politike, nuk kam pranuar ndonjë post politik, nuk kam marrë ndonjë shpërblim politik dhe as kam patur privilegje nga politika e as nuk i dua të tilla. Se, nëse një krijues i pranon këto, e humbë lirinë e tij, nuk mund ta ketë më fjalën e lirë. Unë e ndiej se jam e lirë, si një pulëbardhë, që fluturoj në hapësirë, nga të dua e si të dua.

5. – Lidhur me pyetjen e mësipërme: Sa ka ndikuar e ndihmuar profesioni yt, pra puna në shkollë, për të shkruar e botuar?

-Nuk e di, ç’të them… Di vetëm që, përherë, shkruaja poezi dhe ua jepja nxënësve, me raste festash… Kjo ndodhi deri në 1978, kur më dërgoi Shtëpia Botuese “Naim Frashëri” një letër, ku shkruhej: “Kujdes… ke frymë moderniste në poezi!”. Kjo ndodhi, pasi kisha dërguar për botim poemën, “Me ju, nuk jemi krushq”. Bëhej fjalë për tradhëtinë e Kinës. Ishte poemë, që nuk më erdhi më në dorë dhe më vjen keq që redaktorë, të cilët firmosnin e vulosnin krijimtaritë e krijuesve, si “moderne”, për të cilat sa veta janë vrarë, burgosur, internuar ose detyruar që ta djegin krijimtarinë e tyre për t’i shpëtuar përndjekjes diktatoriale, nuk dolën, gjatë viteve të Demokracisë, një herë para publikut dhe të kërkonin ndjesë, të rrëfenin për fatin e mijëra krijimeve të sekuestruara, që nuk u dihet as nami as nishani. Mbase, i përvetësuan, shpirti i tyre e di?!

Nuk besoj se ndikon shumë profesioni. Krijuesi mund të jetë i çfarëdo fushe të jetës. Sigurisht, ai më ndihmon në stilin tim të shkruarit, për këtë po dhe në gjuhën e pastër.

6. – Një pyetje të njëjtë ose standarde, si atë me koleget e miket tjera (mos, ndoshta, pak e bezdisshme kjo -ha, ha), kam edhe për ty: Pra, a të mbetet ndonjë gjë tjetër merak për ta shtuar, në fund të kësaj bisede?

-Unë nuk po e zgjas më, se po vazhdova më tej, besoj do e  bëjmë “roman”. Aq e kam unë! Sa shkrepë urori, merr zjarr eshka. Por dua të shtoj një gjë, ose t’u bëj një apel gjithë krijuesve shqiptarë, kudo që ndodhen: Të jenë e të bëhen më miqësorë me njëri – tjetrin. Secili ka pozicionin e vet në udhën e krijimtarisë. Pra, askush nuk na e pret dot udhën tronë. Uroj nga zemra që të gjithë të jenë sa më miqësorë e të krijojnë art miqësor dhe të jenë më të buzëqeshur. Kështu dhe krijimtaria e tyre do të të sjellë sa më shumë hare te lexuesi dhe do të jetë largpamëse, që ta ndriçojë përherë e mirë udhën e zhvillimit dhe përparimit tonë, si vend e si Komb.

-Faleminderit, e nderuara Zyba, për përgjigjet tua, në këtë bisedë tonën! Kjo, besoj, do t’u pëlqejë lexuesve tanë, si për informacionin e bollshëm e me përmbajtje dhe sinqeritetin e shprehur.

Tiranë, 5 gusht 2013

 

Shqipëria ka nevojë për një strukturë të pavarur për të luftuar me sukses korrupsionin

by

Këshilli i Europës: Shqipëria progres të limituar në luftën kundër rasteve korruptive lidhur me zyrtarët e lartë dhe punonjësit e sektorit publik.

DW: Z. Rau, GRECO është një institucion i Këshillit të Europës, që funksionon që prej 14 vitesh, që ka rolin e vet në luftën kundër korrupsionit. Pse u krijua, çfarë qëllimesh ka?

Wolfgang Rau: GRECO (Groupe d’Etats contre la corruption – Grupi i shteteve kundër korrupsionit) është një grup ndërqeveritar i ngritur nën kujdesin e Këshillit të Europës për të parë në mënyrë kritike masat që anëtarët e tij marrin për të luftuar korrupsionin. Vlerësimet e GRECO-s i referohen një sërë instrumentave ligjorë të Këshilllit të Europës, të cilat vendet e tij anëtare duhet t’i zbatojnë. Që në krijimin e tij ka qënë e qartë se për të luftuar korrupsionin nuk është i mjaftueshëm vetëm zbatimi i këtyre instrumentave apo mekanizmave. Duhet të ketë kontroll të vazhdueshëm nëse ato janë zbatuar në praktikë dhe si janë zbatuar. Kjo është arsyeja e egzistencës së GRECO-s dhe e pjesëmarrjes në të të 47 vendeve, anëtare të Këshillit të Europës. Kjo lloj përqasjeje shpjegon gjithashtu pse një vend si SHBA u bënë anëtare me të drejta të plota të Grupit që në fillimet e tij dhe po mbështet punën e tij në mënyë aktive. GRECO plotëson kështu aspektin monitorues të Këshillit të Europës me një përqasje tri planëshe në luftën kundër korrupsionit, duke përfshirë edhe përcaktimin e standarteve ndërkombëtare, – si u theksua më lart –dhënien e mbështetjes dhe asistencës teknike. Meqë po flasim për asistencën teknike, GRECO ka kontribuar jo pak në progresin që ka bërë Shqipëria në luftën kundër korrupsionit.

DW: A mund të shpjegoni se cilat janë standartdet anti – korrupsion të Këshillit të Europës?

Wolfgang Rau: Korrupsioni ka qëne dhe mbetet shqetësim i Këshillit të Europës. Në mes të viteve ‘90-të u bë e qartë nevoja për një përqasje multi- disiplinore në këtë fushë të vështirë ku nuk mund të arrihet një sukses afatgjatë vetëm permes zbatimit të legjislacionit. Në këtë kontekst u përpunuan një sërë instrumentash ndërkombëtarë si “Njëzet Parimet Drejtuese për Luftën Kundër Korrupsionit” më 1997, Konventat “Për Ligjin Penal dhe Ligjin Civil për korrupsionin”, të dyja në 1998, “Kodi Model për zbatim nga zyrtarët publikë” në 2000, dhe “Rregulla të përgjithshme kundër korrupsionit në financimet e partive politike dhe fushatave elektorale” në 2003. Këto instrumenta të rëndësishme janë përdorur nga shtetet anëtare, për të cilat GRECO është i interesuar veçanërisht. GRECO u krijua në Maj 1999 me qëllimin e madh të përmirësimit të kapaciteteve të anëtarëve të tij për të luftuar korrupsionin dhe ndjekur, në bashkëpunim, zotimet e tyre në këtë fushë.

DW: Objektivi kryesor është asistenca ndaj shteteve anëtare në luftën kundër korrupsionit, që përbën një nga sfidat kryesore të demokracive në të gjithë botën. Si e realizon GRECO këtë objektiv?

Wolfgang Rau: GRECO ndihmon të identifikojë mangësi në politikat kombëtare anti- korrupsion, duke nxitur reformat legjislative, institucionale dhe vënien e tyre në jetë. GRECO ofron gjithashtu një platformë për të shkëmbyer praktikat më të mira në parandalimin dhe zbulimin e korrupsionit. Në këtë mënyrë shtetet anëtare përfitojnë nga ekspertiza e GRECO dhe rekomandimet specifike për vendin përkatës. Raportet e vlerësimit dhe rekomandimet bazohen në informacionin e shkruar që sigurohet nga autoritete të rëndësishme, nga intervista me aktorë të ndryshëm, përfshirë edhe shoqërinë civile si edhe përmes studimeve paraprake. Plotësimi i rekomandimeve të GRECO-s monitorohet sipas një procedure specifike.

DW: Si është sot situata e përgjithshme në Europë lidhur me korrupsionin?

Wolfgang Rau: Në janar, Thorbjørn Jagland, Sekretari i Përgjithshëm i Këshillit të EuropësI, iu drejtua Asamblesë së KE (PACE) dhe tha: “korrupsioni është sot kërcënimi më i madh për demokracinë dhe dëmton besimin e qytetarëve tek ligji”. Besoj fort se ky vlerësim është i drejtë. Megjithatë, nuk mund të jap ndonjë shifër lidhur me nivelin e përgjithshëm të korrupsionit në Europë, që varion në mënyrë sinjifikative nga një vend në tjetrin, por do të ishte naive të besosh që korrupsioni është në rënie. Sa më i gjatë stanjacioni apo recesioni ekonomik, sa më e madhe të jetë konkurrenca për burimet e pakta, aq më u shumë rritet rreziku i praktikave korruptive për të pasur akses tek këto burime duke shkaktuar kështu dëm të mëtejshëm vlerave demokratike të Europës, institucionet dhe stabilitetin. Pavarësisht nga arritjet e shumta të lëvizjes ndërkombëtare anti-korrupsion, nga intoleranca e dukshme dhe në rritje e qytetarëve ndaj politikanëve të korruptuar, punonjësve civilë dhe drejtuesve të bizneseve, nuk ka asnjë arësye për të rënë në vetëkënaqësi.

DW: Shqipëria, si shtet anëtar i GRECO-s, ka përfituar nga monitorim i i tij i vazhdueshëm dhe rekomandimet. Si do ta përshkruanit situatën në Shqipëri nga perspektiva e GRECO-s, sidomos lidhur me plotësimin e standardeve anti- korrupsion të KE?

Wolfgang Rau: Që nga viti 2002 Shqipëria është vlerësuar tri herë nga GRECO lidhur me luftën kundër korrupsionit. Vendi ka plotësuar tanimë 35 nga 37 rekomadimet e dhëna nga GRECO, që atëhere dhe deri tani. Ky është një rezultat shumë i mirë që tregon se Shqipëria ka bërë përpjekje për të përmbushur rekomandimet e KE. P.sh. Shqipëria ka adaptuar Strategjinë Anti- Korrupsion, 2007-2013, dhe ka promovuar politika dhe masa anti- korrupsion në nivel lokal dhe rajonal, ka reformuar legjislacionin penal lidhur me korrupsionin, përfshirë këtu edhe penalitete për persona ligjorë lidhur me mit- marrjen, ryshfetin, trafikun e interesave, dhe pastrimin e parave. Shqipëria ka marrë gjithashtu masa për të mbrojtur dhe inkurajuar raportuesit e rasteve të korrupsionit. Gjithsesi është e qartë që lufta kundër korrupsionit është një sfidë afatgjatë që kërkon përpjekje të vazhdueshme, sidomos kur është fjala për zbatim efektiv të legjislacionit egzistues. GRECO do të vazhdojë të monitorojë plotësimin e standarteve anti- korrupsion të KE, ashtu si bën për të gjitha shtetet anëtare.

DW: Në raportin e dytë të vlerësimit të GRECO-s, lidhur me plotësimin e këtyre standardeve, të publikuar në fund të qershorit të këtij viti, GRECO merret me dy fusha, për të cilat në Shqipëri ka ndjeshmëri të lartë: inkriminimin e korrupsionit dhe transparencën e financimeve të partive politike. A mund të thoni se cilat janë gjetjet kryesore në këtë raport, cilat janë sfidat që mbeten për t’ u përballuar në të ardhmen nga Shqipëria?

Wolfgang Rau: Shqipëria ka kryer një proces domethënës reformash në të dyja fushat. Mes të tjerash, Kodi Penal u amendua në 2012, për të kriminalizuar qartësisht marrjen e ryshfetit nga zyrtarët e huaj dhe ndërkombëtarë, për të rritur nivelin e sanksioneve për ryshfetin në sektorin privat dhe për trafikun e interesave. Për më tepër Shqipëria ka marrë masa të rëndësishme për të forcuar transparencën e financimeve të partive politike, duke përfshirë donacionet dhe donatorët, siguruar monitorimin e KQZ në dy drejtime: aktivitetin e përditshëm rutinë dhe financimin e fushatës elektorale, si edhe për të përcaktuar sanksione lidhur me thyerjen e rrregullave të financimit. Sfida kryesore tani mbetet zbatimi efektiv, në praktikë i kuadrit të ri ligjor. Në raportin e fundit të GRECO-s për Shqipërinë, për të cilin po flasim, në zbatimin e ligjit në praktikë- sidomos në sa parashikon Kodi Penal lidhur psh me ryshfetin aktiv në sektorin publik dhe privat, trafikun e influences – deri tani progresi është shumë i limituar dhe zbatimi i ligjit është penguar nga një mungesë informacioni dhe mirëkuptimi të përgjithshëm për gjithë sa parashikon Kodi Penal për korrupsionin si edhe nga shtrembërimi i zbatimit të ligjit. Vendi ka nevojë për vazhdim dhe zhvillim të mëtejshëm të masave praktike si treinimet e oficerëve të policisë, gjykatësve dhe prokurorëve.

DW: Në ” Progres- Raport, Shqipëria, 2012″ të Komisionit Europian thuhet se: “ka një progres të moderuar lidhur me luftën kundër korrupsionit. Korrupsioni është mbizotërues në shumë fusha dhe vazhdon të jetë një problem shumë serioz.” Kjo deklaratë e KE-së reflekton gjithashtu edhe perceptimin e opinionit të gjerë publik në Shqipëri për korrupsionin. Lufta kundër tij ka qenë dhe mbetet një nga prioritetet e të gjitha qeverive në Shqipëri por ndërkohë mungojnë tregues domethënës të ndjekjes penale apo dënimit të zyrtarëve të lartë që janë akuzuar për korrupsion. Çfarë mendoni ju për këtë fakt? A ka praktika të dobishme në vende të tjera anëtare të GRECO që mund t’i vlejnë Shqipërisë?

Wolfgang Rau: Ashtu si theksova në krye të herës, GRECO në Raportin e tij, të publikuar së fundi, ka deklaruar se përvoja lidhur me parashikimet e Kodit Penal për korrupsionin ka qënë i limituar, si lidhur me zyrtarët e lartë ashtu edhe në përgjithësi me punonjësit e sektorit publik. Përvoja tregon se duhen përmbushur disa kushte për të luftuar me efikasitet korrupsionin, duke filluar nga një vullnet i fortë politik në nivelin më të lartë politik që përkthehet në masa praktike për të siguruar që policia, akuza, dhe gjykatat kanë në dispozicion mjetet e duhura për të kryer punën e tyre, përfshirë edhe një numër të mjaftueshëm stafi të specializuar. Për më tepër, në shumë vende ngritja e një strukture të fuqishme, të pavarur anti- korrupsion ka provuar të jetë një aset në luftën kundër korrupsionit.

DW: Z.Rau, në Shqipëri, në shtator fillon punën qeveria e majtë e kryeministrit Edi Rama, kryetar i PS-së. Çfarë pritet nga Shqipëria, nga perspektiva e GRECO-s, me qëllim përmbushjen e plotë të standarteve të Këshillit të Europës në luftën kundër korrupsionit?

Wolfgang Rau: Në fund të tetorit, GRECO do të organizojë një vizitë vlerësuese për Shqipërinë në kuadër të raportit të rradhës që ka të bëjë me parandalimin e korrupsionit për anëtarët e parlamentit, gjykatësit dhe prokurorët. GRECO planifikon të adaptojë një raport vlerësim në fillim të vitit 2014 dhe pritet që Shqipëria, të plotësojë brenda 18 muajve rekomandimet që do të përmbajë ky raport. Natyrisht, në këtë fazë, nuk mund të flas për gjetjet e ekipit vlerësues dhe rekomandimet që do të ketë në raportin e GRECO-s, por është e qartë që fushat që do të mbulojë ai janë kyç për funksionimin e duhur të një shoqërie demokratike. Përgjithësisht, lipset angazhim i qartë politik dhe veprimi i vendosur, duke përfshirë si masat parandaluese ashtu edhe ndjekjen penale efektive, gjykimin e veprave penale të korrupsionit për ta luftuar ate me sukses.(DW)

 

Serbia të mos i fsheh helmimet e vitit 1990 në Kosovë!

by

Intervistë e posaçme me Dr. Besnik Bardhin, mjek (otorinolaringolog), veprimtar, politikan dhe shkrimtar (publicist) shqiptar./

NEW YORK – GJAKOVE : Lufta për liri, çlirimin dhe pavarësinë e Kosovës, një nga ngjarjet më historike të kombit shqiptarë, nxorri në pah shqiptarët, që luftuan, punuan dhe ndihmuan në këtë fitore historike. Njëri prej tyre me një kontribut të paçmuar në Gjakovë është edhe Dr. Besnik Bardhi, i cili është mjek (otorinolaringolog), veprimtar, politikan dhe shkrimtar (publicist) shqiptar.

Njëherit, dhe autorë i Librit “Agoni e Shpresa” një libër ky me kontribut të madh në deshmitë për ndriçimin e helmimeve masive në Kosovë. “Aty, mes tjerash, ka shumë  materiale  të  cilat  dëshmojnë me forcën e argumentit  vërtetësinë  e  helmimeve  të  rinisë  shqiptare  në  Kosovë, në pranverën e vitit 1990 të kryer nga sigurimi shtetëror serb!” thotë në këtë intervistë të posaçme me gazetën kombëtare Bota Sot, Dr. Besnik Bardhi

Në këtë libër, thotë në intervistën e tij Dr.Bardhi, me gazetarin tonë në New York, Beqir Sina, se ai ka publikuar artikuj të ndryshëm nëpër gazetat e ndryshme të huaja dhe shqiptare, për të sensabilizuar këtë çështje me qëllim që çështja e shqiptarëve të Kosovës, të internacionalizohej sa më shpejt.

Dr. Besnik Bardhi, është martuar në vitin 1991 me Shqipe Dolin. Çifti gjakovar kanë dy vajza dhe një djalë.  Fëmijët e tyre ata i konsiderojnë si dhuratë nga Zoti, sepse ata lindën pas shumë peripecive dhe dështimeve të njëpasnjëshme gjatë tetë viteve me radhë. Ata krenohen me Medlinën, Betimin dhe Poemën. Bardhi pagëzoj vajzën e parë të tij me emrin e Sekretares së Shtetit Amerikan Medelinë Ollbright, në shenjë mirënjohje, respekti dhe dashurie për ndihmen e pakursyer amerikane për Kosovën dhe popullin e saj në luftën e vitit 1999. Takimi i parë i familjes Bardhi dhe Sekretares Ollbright u realizua me 4 korrik 2005 në Prishtinë.

Ai njihet si një Filantrop, teksa më 12 mars, 2005, Bardhi nga buxheti familjar, ndau publikisht ndihmë në të holla për 33 familje të dëshmorëve, invalidë të luftës dhe skamnorë tjerë të komunës së Gjakovës. Me 10 mars, 2009, Bardhi i dhuroj të gjitha pagat si këshilltar komunal, për shërimin dhe operimin e një fëmije të verbër dy vjeçar.

Dr.Bardhi është njohës i gjuhës angleze, kroate dhe polake. Pasioni i tij është fotografia dhe kamera filmike, njihet si një ndër foto–kino amatorët më të vjetër në Kosovë dhe përdorë internetin që nga viti 1996.

Më 2 shtator 2011, në BKUK në Prishtinë, Dr. Bardhi bëri promovimin e librit të tij të parë “Agoni e Shpresa” libër ky i cili u promovua në Shkodër, në bibliotekën e qytetit Marin Barleti, më 29 tetor 2011.

Për më shumë ndiqni intervistën e plotë me Dr Besnik Bardhin

Dr. Bardhi, Kosova pesë muaj më parë shënoi 5 vjetorin e Pavarësisë së saj, dhe me 12 qershor 14 vjetorin e çlirimit. Si e ndjetë veten Ju që ishit në Gjakovë pjesë  e përpjekjeve të para për lirinë dhe Pavarësinë e Kosovës?

 

Në  këtë përvjetor  të 14  të  çlirimit  të Kosovës, patjetër  kujtesa  fluturon në atë  periudhë  78  ditëshe  kur  ishim të rrethuar  nga  forcat  serbe, ose  më mirë  të themi  nga kasapët serbë, të cilët  bënin  orgji, nga më të ndryshmet, me shqiptarët e paarmatosur në Kosovë.

Tash pas  këtyre viteve në  liri dhe 5 vitesh në shtet të pavarur, emocionet janë të  përziera, them  kështu  nga se  nuk jam i kënaqur  me  të arriturat që  janë bërë për këto  14 vite lirie në Kosovë. Nuk është çdo  gjë e zezë, ka të arritura pozitive në një masë, ndoshta  këto  arritje janë më shumë meritë e  iniciativës  private për realizimin e disa  projekteve!

Mendoj  se  me një organizim më të mirë  dhe  më  punën  që  do ta bënte  inteligjenca e mirëfilltë  shqiptare  në Kosovë, sikur të ishte  e inkuadruar  në përmasa reale në organet e pushtetit,  rezultatet  do të ishin  shumëherë më të mëdha!

Mendoj se gjatë kësaj kohe, shumë shpesh  janë bërë gabime të mëdha nga ana e partive   politike në përzgjedhjen e kuadrove, ata më shumë  kanë  favorizuar dhe prefëruar militantë partiakë  në poste për të cilat ata nuk e kanë përvojën dhe dijen adekuate që të ballafaqohen dhe të zgjidhin çështje delikate dhe me rëndësi të madhe shtetërore!

Potenciali i ulët  intelektual dhe arsimor i një pjese të atyre  që  ndodhen  aktualisht në institucionet e ekzekutivit dhe politikbërjes shtetërore,  patjetër  që  do të reflektojë me rezultate të ulëta, shpesh edhe nën mesatare! Individet e aftë dhe të  ndershëm, të cilët  nuk pranuan imponim dhe servilizëm, në një mënyrë  u harruan qëllimisht, pak nga koha e më  shumë nga  pushtetarët aktualë! Unë mendoj  se  paslufta nuk e gjeti  Kosovën pa resurse intelektuale, përkundrazi kishte intelektualë të rangut të lartë; ata ishin shtylla  të Kosovës  edhe në kohën e okupimit të egër serb. Ata burra të shkolluar me sakrifica të mëdha e trasuan  rrugën për shtetësinë e Kosovës! Ajo  shtresë intelektuale, pas lufte “avulloi”, humbëm njerëz me pervojë shumë të madhe dhe pasojat tash rëndojnë  mbi shoqërinë tonë!  Ky fenomen interesant p.sh. nuk ndodhi me ish republiken jugosllave të Sllovenisë, profesionistët slloven u mobilizuan dhe i dolen në ndihmë atdheut!  Është dallim i madh  të fillosh nga shkalla 100, se sa nga nje 0 e madhe! Resurset njerëzore janë pasuria më e madhe  e një shteti!

Jemi dëshmitarë të  ngritjes  marramendëse në karrierë të disa individëve, plotësisht  injorantë dhe të pashkolluar, të cilët arritën deri në shkallën e doktoranturës  në një interval  kohor rekord. Kjo është situatë  tragjiko-komike!!!  Ky hipërproduksion i intelektualëve të rremë do t’i kushtojë  Kosovës  dhe ardhmerisë  së saj  shumë shtrenjtë! Çka të presim në të ardhmen  nga këto kuadro gjysmë analfabete?! Promovohen doktorë shkencash  që  nuk  njohin  drejtshkrimin e gjuhës  së tyre amtare! Sot po pate të holla, kushëri “të fortë” në pozitë… shumë  shpejt arrinë teë  bëhesh “intelektual” i rangut të lartë, poashtu me punësim të garantuar!

Kosova nuk e  meriton të nëpërkëmbet  në këtë  mënyrë, sepse gjatë historisë sfidoi  dhe luftoi  për  ardhmeri më të mirë!

Kosova në këte situatë të  krijuar  kohëve të fundit, mund  “të rreshqasë” në  binarë  të gabueshëm, bile shumë  të rrezikshëm!  Nuk  guxojmë  asesi  të  shkelim mbi gjakun e atyre  që  gjatë  një shekulli u flijuan  për  këto  troje! Kosova u  shndërrua në shtet jo funksional dhe jo serioz, pikërisht nga njerëz jo profesionistë dhe jo seriozë! Kosova  është atdheu i të gjithëve, nuk është  ende de jure  e ndarë  në principata!!!

Si në  çdo  shoqëri  të  emancipuar  edhe  te ne  duhet  trajtuar  veteranët   që  kontribuan për lirinë e vendit në  mënyrë instutucionale dhe adekuate; ata duhet  të ndihmohen në  kuadër të institucionit të shtetit të Kosovës!

Te  gjithë  nuk e kanë aftësinë e menaxhimit  politik, nuk është e thënë që  domosdo  disa njerëz  që  nuk kanë aftësi  dhe  njohuri menaxhimi  politik  të  futën në poste  të larta  politike! Dikush është i pushkës, dikush i  fjalës dhe i penës, secili duhet ta ketë vendin e vet dhe  meritat e veta në shoqërinë tonë! Në këtë  formë të organizimit të  shtetit,  Kosova ec përpara!  Dhuna nuk ka vend  në shoqëritë  demokratike! Janë interesat madhore kombëtare dhe shtetërore, të cilat  duhet  të jenë mbi interesat personale! Disa njerëz  aq  shumë kanë fituar vetëbesim sa  iu  mungon  vetëm  kurora mbretërore! Ne shqiptarët e kemi si trashigim një ves shumë të dëmshëm, bëjmë dhe shpallim heronjë  individë  të  ndryshëm  para kohe! Ky veprim yni është treguar i dëmshëm!

Ideologë dhe idealistë të kombit shqiptar, me mund, djerse dhe gjak, i trasuan  rrugët e lirisë dhe të demokracisë, e pastaj  në ato rrugë ecen shumëshpesh  hajdutë, brrylaxhinjë, kopukë bile edhe  kolaboracionistë që  arrijnë të infiltrohen edhe në strukturat më të larta shtetërore! Kush e lejoi të ndodhë kjo?! Pse  nuk u bë  kontrollim më i kujdesshem  i të dhënave për këta njerëz! Kali i Trojës  gjithnjë  do të jetë  aktual për  njerëzimin!

Pas 5 vjet pavarësie të Kosovës, të arriturat  nuk janë ato që janë pritur! Ithtarët e partive  që  vijnë e shkojnë në pushtet  deklarohen dhe trumpetojnë për sukseset e tyre imagjinare! Pjesa  neutrale e publikut, nuk i sheh  ato  suksese, bile as në horizont!

Askush nuk e ka mandatin  që  të  vendosë  për  fatin e këtij vendi, sidomos vendimet që janë në dëm të shtetësisë  së Kosovës  dhe popullit të saj!

Enklavat metastazike serbe  të shpërndara, jo vetëm në  veriun e Kosovës,  por  në tërë  territorin e Kosovës janë një problem  tjetër  shumë  serioz  i cili  shtetësinë e Kosovës,  edhe ashtu  të brishtë, e rrezikon tejmase! Këto sajesa nuk u krijuan dhe nuk u lansuan rastësisht  edhe në projektin e Ahtisarit; ato janë masë tumori kanceroz  në trungun e shtetit të ri të Kosovës! Nga e kaluara e okupimit serb, e kujtojmë kohën e Agrarit të famshëm  dhe   kolonët serbë të cilët u injektuan në  çdo  cep të Kosovës! Në vitet e ’90 një grusht serbë, në krye me njëfar Shulloviqin, bllokonin  me ditë të tëra rrugët e Kosovës! Maltretonin pandërpre institucionet legale te  Kosovës!

Mendoj se shpallja e pavarësisë  së  Kosovës  është  vonuar  për qëllime  politike; në fakt  Serbia  tërë  kohën  kishte  aktivizuar  mekanizma  që  vepronin në këtë drejtim, pra  për shtyerjen  sa  më tepër  të datës  së  shpalljes  së  pavarësisë. Kjo ishte  blerje e kohës  për Serbinë dhe njëherit sukses i  diplomacisë  serbe ! Ne kemi  qëndruar  shumë inert dhe komod  kundrejt  realitetit dhe asaj që pala serbe ndërmirrte në rrafshin ndërkomb-ëtar,  për minimin dhe sabotimin e çdo  gjëje që kishte të bënte me shtetin e ri të Kosovës!

Çfarë mendoni se ka ndryshuar në këtë 14 vjetor të çlirimit dhe natyrisht 5 vjetorin e pavarësisë së  Kosovës?

Ka  ndryshuar shumëçka, por  asesi nuk  po  ndryshon mënyra e të menduarit dhe e të të vepruarit në kokat  tona. Unë mendoj se  në këto  14  vite te pas luftes ne shqiptarët  e Kosovës dhe miqtë e tyre ndërkombëtarë,  kanë pritur shumë më tepër  efikasitet nga lidershipi i tyre  në realizimin e çështjeve  shumë të rëndësishme  për  ardhmerinë e Kosovës. Frymën optimiste dhe vizionare në Kosovë  e reflektonte,  padyshim i vetmi me sinqeritet të plotë, tashmë i  ndjeri,  presidenti Rugova. Humbja e tij  ishte  një grusht  i rëndë  për  popullin e Kosovës dhe ardhmerinë e saj! Ai  mbante raporte  shumëdimenzi-onale,  siç shifet tash, sidomos  në korrelacione me  aleatet tanë!

Në këto  vite,  pas  vdekjes  së  Presidentit Rugova,  ndjehet shumë mungesa e  institucionit të  liderit. Ai arriti në momentet me kritike, t’i ribashkojë shqiptarët e Kosovës, bile jo vetëm shqiptarët por edhe  disa  etni tjera të cilat e  nderuan me plot arsye!

Kam përshtypjen se  shqiptarët  e kanë shumë të shkurtër memorien historike, shpejt harrojmë të shkuaren tragjike,  historike, dhe punën shëmbullore  që  bënë edhe aleatet tanë  të perëndimit në krye me NATO-n! Ne kemi ende  shumë për të bërë punë në forcimin e stabilitetit të shtetësisë  së  Kosovës! Shumë energji  harxhojmë duke u marrë me çështje  të dorës  së dytë  apo  tretë! Shteti ynë dhe puna  rreth tij duhet të jetë  priori-tet  yni i vazhdueshëm!

Armiqët tanë  nuk i japin ate luks  vetes, që çështjet madhore t’i anashkalojnë!

Shumë nga  zyrtarët tanë të lartë sillen si  injorantë dhe të pa edukuar në raport me  obligimet që ata kanë  ndaj shtetit dhe popullit që  ua besoi votën! Ata mendojnë  se  populli përjetësisht  do t’i ledhatojë! Çdo gjë  rrjedh, fillon, por dhe përfundon; është ligj i dialektikës!

Çfarë kontributi kanë dhënë deri tani deshmitë Tua – vepra “Agoni e Shpresa”, për ndriçimin e helmimeve masive në Kosovë ?

Libri  im  është  një përmbledhje  e  punimeve  publicistike, të cilat  u  riredaktuan dhe  u  mblodhen në  një  tërësi  të re  në këtë libër. Aty, mes tjerash, ka shumë  materiale  të  cilat  dëshmojnë me forcën e argumentit  vërtetësinë  e  helmimeve  të  rinisë  shqiptare  në  Kosovë, në pranverën e vitit 1990 të kryer nga sigurimi shtetëror serb!

Ne  librin tim “Agoni e Shpresa” publikohen  edhe  shumë  argumente shtesë  të  cilat  për herë të parë  i sheh  opinioni publik shqiptar dhe më gjërë, si p.sh faksimilet  e Shoqatës  se  Mjekëve të Serbisë , të cilët me 30 mars  1990, në një mbledhje  të mbajtur ne Prokupje, kërkojnë  mbylljen e Fakultetit të Mjekësisë  në Prishtinë, në fakt shkatërrimin e shendetësisë së  Kosovës, si uvërtyrë  për  luftën e cila  më vonë pasoi në vitet 1998/99!  Në kohën  kur  ndodhen  helmimet e rinisë  shqiptare në Kosovë, në pranverën e vitit  1990, isha  në  ngritje  profesionale  në  shtetin e Kroacisë, pra  në një klinike te ORL-së dhe Kirurgjisë  së qafës, në Zagreb! Atëherë isha  i afert dhe mik i mirë me shumë   intelektualë kroatë. Me njërin  nga  ata, ministrin e shendetësisë  së  qytetit të Zagrebit, doc. Dr. Slobodan Lang,  u dakorduam që  ta orgnizojmë  bashkarisht  një simpozium shkencor për fenomenin  e  helmimeve në Kosovë! Pas  shumë  kercënimeve qe na u bënë nga sigurimi shtetëror  jugosllav edhe me likudim fizik përmes  thirrjeve telefonike dhe  një kampanje të paparë të shtypit të Beogradit kundër  organizimit dhe mbajtjes  së  këtij simposiumi! Mirëpo përkundër të gjithave, me 9 qershor 1990, simposiumi u  mbajt dhe i perfundoi  me sukses punimet!

Aty  dolen në shesh, të argumentuara shkencërisht, shumë fakte dhe  dëshmi mbi krimin makaber  që e kryen  serbët  mbi  rininë  shqiptare të Kosovës! Në  atë Simposium  shkencor me karakter ndërkombëtar,  të emërtuar “Kosova Sprovë e Ndërgjegjës  Mjekësore”, hyri  në  histori si një tubim shkencor ku u hedh dritë dhe  u arritën  rezultate  të shkëlqyera në demaskimin e politikës  fashiste serbe në Kosovë!

Në këtë  tubim ishte dhe një përfaqësuese  ndërkombëtare  nga  Franca. Ajo ishte z. Lanternje, e cila  tha se ishte deleguar  nga Qeveria Franceze si dhe personalisht nga Kryetari i Francës z. Miteran. Ajo  tha  se nuk kishte  ardhur në Jugosllavi të  hulumtonte   të  drejtat e njeriut, por për nevojën emergjente  që  ka Kosova për medikamente. Në këtë simpozium ishte dhe delegacioni serb në krye me prof. dr. Ljubomir Eriç, koleg i profesionit i prof. dr. Radovanoviç. Ky ishte delegacion i përzgjedhur nga vetë kreu udhëheqës i Serbisë! Padyshim se këta njerëz  kishin ardhur në  Zagreb me direktiva  politike. Në këtë tubim ai e prezantoi punimin e tij lidhur me  INDUKSIONIN PSIKIK KOLEKTIV, kinse të ndodhur me rininë kosovare në mars te vitit 1990. Mes tjerash ai theksoi se këtij induksioni psikik i nënshtrohet vetëm mosha mbi 11 vjeç.

Kryesia e punës në simpoziumin  “Kosova – Sprovë e Ndërgjegjes Mjekësore”, mbajtur më 9 Qershor 1990, në Zagreb. Nga e majta në të djathtë: Prof. dr. Anton Dolenc, dr. Besnik Bardhi, doc. dr. Slobodan Lang dhe prof. dr. Zenel Kelmendi.

Në pyetjen e anëtarit të Kryesisë së punës, prof. dr. Anton Dolenc, nga Fakulteti i Mjekësisë në Lubjanë, që ia drejtoi prof. Eriqit, se cili është komenti i juaj për rastet  e foshnjave të helmuara në institucionet parashkollore në Gjakovë, pra nën moshën 11 vjeçare, prof. Eriç, u mendua për pak sekonda dhe tha: Më duhet të sajoj diçka! Uli kokën dhe asnjëherë  më nuk e mori fjalën.

Pra,  prof. dr. Lubomir  Eriç e demanton pa dashje tezën e histerisë kolektive  të kolegut të tij prof. dr. Radovanoviç. E vërteta shkencore është vetëm një. Në Kosovë, në mars të vitit 1990, nuk  pat induksion psikik kolektiv. 

Argumenti tjetër, që u publikua për herë të parë në Simpoziumin e mbajtur në  Zagreb, është edhe gjetja e agjentit toksik DIMETIL-PHOSPHO-DITIONAT (DM-PP), në 7-të epruvetat e mostrës së urinës nga fëmijët e helmuar në Kosovë. Ky insekticid u zbulua nga prof. dr. Franjo Pllavshiç, ekspert i Biokimisë në Zagreb. Një dëshmitar shumë  autoritativ dhe ish kryetar i Jugosllavisë dhe së fundi  ish kryetar i Kroacisë, z. Stjepan Mesiq, gjatë një vizite në SHBA, e prezantoi raportin e tij “The participation of Yugoslavia in chemical armament” (Pjesëmarrja e ish Jugosllavisë në armatimin kimik). Sipas gazetës “Borba” të datës 26. 09. 1991 ai ka deklaruar: “Gazra të rrezikshme luftarake u përdoren kundër popullatës shqiptare në Kosovë”.  Fakti që Kosova në dokumentacionin e dëshmive në GJND nuk e bashkëngjiti edhe akuzën ndaj Sërbisë për helmimin e popullatës së saj, në mars të vitit 1990, tregon qartë për një lëshim të pafalshëm. Kam shkruar shumë shpesh për helmimet dhe i kam bërë apel lidershipit kosovar që të punojë në këtë drejtim, mirëpo kurrë nuk kam marrë përgjigje pozitive. Një letër të hapur ia kam shkruar edhe vitin e kaluar, kryetarit Sejdiu, kryeministrit Thaçi dhe kryeparlamentarit Krasniqi, ku sugjeroj që kjo temë  të riaktualizohet dhe të ngrisim padi ndaj shtetit serb për krimin e bërë, si dhe të futet në dokumentacionin e Kosovës për GJND në Hagë. Edhe kësaj radhe nuk kam marrë asnjë përgjigje.

Të gjithë dokumentacionin  faktografik (video xhirime, dokumente…) lidhur më këto ngjarje i kam ruajtur me kujdes të madh gjatë djegieve dhe  luftës së përgjakshme të vitit 1999 në Gjakovë.

“Shqiptarët i helmoi  frika”, një  shkrim  cinik  në “Borba”, në maj të  vitit 1990, ku Kuvendi Federativ  i RSFJ-së mohon helmimet në Kosovë !

Nga ajo ditë  shtypi më  nuk i përdori  thonjëzat  kur  shkruhej fjala helmim në Kosovë! Peveç librit tim që  flet  gjerësisht për këtë tëmë, nuk duhet harruar  edhe  librin e mikut tim, suedezit Goran Wassenius, i  cili poashtu me këtë temë  e shkroi  librin “Sëmundja Mistike”, ku me mjaft sukses  i prezantoi faktet për krimin serb të helmimeve në Kosovë!

Dr. Bardhi, keni thënë se librin “Agoni e Shpresa” jua keni kushtuar shqiptarëve dhe aleatëve ndërkombëtarë që punuan dhe u sakrifikuan për më shumë se një shekull për Kosovën e lirë dhe të pavarur.Pse?

Për  një shekull lufte me  okupatorin serb, u flijuan me mijëra shqiptarë! Kjo ishte  luftë  në vazhdimsi dhe  kurrë  nuk u ndal. Eshtë gabim shumë i rëndë nëse  ne  themi që  lufta ishte  vetëm ne vitin 1998/99, në fakt  kjo ishte përmbyllja  e  luftës  njëqindvjeçare me  armikun tradicional serbosllav! Kësaj  rradhe  faktori  dhe aleatet  ndërkombetarë  ishin  në anën tonë, në fakt ishte  forca  kolosale  ushtarake NATO, aleati ynë numër  një. Me këtë forcë,  ushtarët tanë ishin në çdo aspekt  më të  gatshëm ta shporrin definitivisht robërinë dhe krimet  serbe nga këto  troje! Shqiptarët e Kosovës kurrë  nuk guxojnë ta harrojnë  rolin e SHBA-ve, Britanisë  së Madhe, Gjermanisë, Francës, Italisë… dhe shumë shteteve tjera,  të  cilat  nuk kursyen asgjë  që  ta shpëtojneë nga shfarosja  popullin  shqiptar  jo  vetm në Kosovë!

Kjo  është arsyeja pse  këtë librin “Agoni e Shpresa”  jua kushtova shqiptarëve dhe aleatëve ndërkombëtarë, që punuan dhe u sakrifikuan për më shumë se një shekull për Kosovën e lirë dhe të pavarur.

Helimet masive, varret masive, të zhdukurit, besoj që janë pyetjet që brejnë ndërgjegjen e çdo shqiptari, sot mbas 14 vjet çlirim dhe 5 vjet pavarësi. Si duhet të bindim Europën me të vërtetën e këtyre ngjarjeve tragjike?

Te gjitha këto  krime  monstruoze të bëra  ndaj  shqiptarëve të Kosovës kanë  pasur gjatë  gjithe  historisë  njëshekullore të  okupimit serb, ombrellë  institucionale te shtetit serb! Çdo gjë  është bërë  në përpikmeri dhe përputhje të asaj çka ndodhet brenda kornizës së  dokumentit  famkeq  antishqiptar, ”Nacertanje”! Perpiluesit  e parë të saj ishin Garashanin, Pashiq, Andric, Qubrillovic, se fundi akademikët e SANU-s i përgaditën  kasapit Milloshevic platformën për  shfarosjen e qenjës  shqiptare nga Kosova! Europa është  në dijeni për të gjitha këto fakte, por reagimi dhe qëndrimi  antishqiptar i  Nënës Rusi, pastaj Greqisë dhe disa shteteve që  udhëheqin politikë  jo parimore  ndaj Kosovës  dhe  në përgjithësi  ndaj shqiptarëve, ka bërë  që  gjërat  mos të shkojnë  në  drejtimin e duhur!

Merreni me publicistikë përveç profesionit Tuaj të mjekut, dhe me sa kuptoj u “pëleqen” shumë politika, por duket se jeni shumë pak i angazhuara me politikë ë Pse?

Në  ditët më kritike për  atdheun dhe popullin shqiptar kam  qenë i involvuar  në struktura  shumë delikate, ku së bashku  me  disa  atdhetarë, patriotë dhe intelektualë të verifikuarë në fillim të vitit 1991, krijuam një berthamë, të cilën e quanim  si  një  Shtab lufte për qytetin e Gjakovës, prej nga  dizejnohej  dhe realizohej jeta  paralele në qytetin e Gjakovës , kundrejt pushtetit  okupator serb. Pasojat  nga dekonspirimi potencial  i kësaj  bërthame do të  ishin shumë tragjike!

Edhe para luftës  dhe pas  luftës  jam marrë me shkrime të ndryshme  publicistike në trajtë  analizash, kryesisht të natyrës  politike! Të gjitha këto  shkrime  u janë plasuar  mediave të shkruara dhe elektronike, në  trojet shqiptare dhe  më gjërë. Shumë shpesh edhe  në mediat elektronike  kam shpreh  qëndrimet e mia!

Si shtetas shqiptar i Kosovës, asnjëherë nuk kam pushuar  së vepruari, një  kohë  si  ju thash me lartë, në kohën e okupimit serb, më shumë kam vepruar ilegalisht në grup, dhe  pastaj  pas luftës gjithnjë kam qenë transparent, sidomos  në  shenjëstrimin e dukurive negative për  shtetin tonë!

Eshte një  dukuri jo e mirë, e cila  jo   veç   mua,  por  pothuaja  të gjithë bashkëvepri-mtareët  i ka përcjellë  vazhdimisht gjatë  kohes  së okupimit serb! Anatemimet dhe shpifjet  që  bëheshin asokohe, të lansuara  nga  bazat e armiqve tanë, e të  përhapura  nga  individë të caktuar posaqrisht për  këto  punë, shumë shpesh  bënin  dëme  me të mëdha,  se ndoshta veprimi dhe ndërhyrja direkte e  vet sigurimit shtetëror serb! Harxhohej energji pa asnjë nevojë edhe  në  një front tjetër – ky ishte fronti i luftës psikologjike!

Ato theshetheme  shkonin në progresion gjeometrik  duke  u rritur n qarshi dhe  na pengonin  në punën tonë shumë delikate dhe  konspirative!

Edhe  pse  ne vitin 1990 isha  një nder themeluesit  e PSHDK-së  dhe  njëherit Kryetar i parë i kësaj dege  në  Gjakovë, poashtu në vitin 2006/07 themelues dhe kryetar i parë  i deges së AKR-së në Gjakovë, mendoj se kam pasur  fatin e përcaktuar  të jem tërë jetën në opozitë!

 

Unë  do të ndjehem mirë  dhe i relaksuar  vetëm  atëherë   kur Kosova  te shëndrrohet në një  oazë të mirëqenjes,  prosperitetit  dhe lirive  njerzore. Kosova meriton të bëhet  një  shtet  demokratik i nderuar edhe nga fqinjet!

 

 

Paraqitia e juaj për herë të parë, me një libër, a do të thotë se jeni “gati” të shkruani ndonjë libër tjetër !

 

 

 

Ne fakt  unë  librin  e dytë  kam filluar qe  para dy vitesh ta punoj. Është libër  në trajtë romani autobiografik për të gjitha  ndodhitë  dramatike sa isha  në Zagreb,  qe  nga  shtatori  i vitit 1989 deri ne prill 1991, kur së bashku  me shumë veprimtarë  tjerë  shqiptarë dhe kroatë në atë kohë iu kundërvuem makinerisë  propagandistike  serbe, e cila  ishte  shumë  agresive  sepse përgaditej  hapësira  për  fillimin e luftërave  të përgjakshme në  ish republikat Jugosllave!

Shpresoj  një ditë  do ta perfundoj edhe këtë libër! Ajo që niset duhet mbaruar!

 

 

 

Dr. Bardhi, një propozim i Juaj kur ishit  këshilltar i  komunës së Gjakovës, kërkuat që të shpallen qytetarë nderi të Gjakovës Dejvid Cheter dhe Del Vekio. Këtë propozim, ju e mbështet në kontributin që këta dy persona e kanë dhënë më 13 qershor 1999 për të shpëtuar Gjakovën nga forcat e armatosura serbe. Propozimi Juaj është shpallë me 28 Tetor 2008.

 

 

 

Qe  nga  28 tetori, pra tani u bënë me  5 vite që unë  dërgoj të njëjtën kërkesë  në  adresë te Z. Pal Lekaj, Kryetar i Komunës në Gjakovë, Asamblesë Komunale në Gjakovë, Komitetit për Politikë dhe Financa, KK Gjakovë, Bordit të drejtorëve, KK Gjakovë, Kryetarëve të grupeve parlamentare si dhe të gjitha mediave të shkruara dhe elektronike në Kosovë dhe jashtë!

Unë bëj (ri)Kërkesë për shpallje Qytetar Nderi të Gjakovës të: z. David Chater dhe z. Mauro del Vechio, për meritat e tyre të jashtëzakonshme në mbrojtjen e qytetit dhe parandalimin e masakrës serbe ndaj qytetarëve të ngujuar dhe të pambrojtur, me dt. 13. 06. 1999 në Gjakovë.
Kam dhënë  dhe arsyetimin me sa vijon: Më dt. 13. 06. 1999, pas 78 ditë bombardimesh të caqeve serbe nga Aleanca Veriatlantike, si dhe të masakrave të papara të forcave serbe ndaj popullatës së pafajshme të komunës sonë, në qytetin e Gjakovës në orën 15.15 minuta nga drejtimi i Prizrenit, hyri me automjetin e tij, gazetari i SKY NEWS-it, reporter  special i shumë luftërave, David Chater. Edhe pse ishte rrezik i madh, sepse në afërsi kishte forca të mëdha serbe, një grup qytetarësh, ia preu rrugën  automjetit të këtij gazetari, pikërisht te trekëndëshi i Tranzitit, në afërsi të stacionit policor. Në mesin e atyre qytetarëve kam qenë dhe unë personalisht, si pjesëmarrës dhe dëshmitar i gjallë i ngjarjes.
Në ato momente, Gjakova digjej nga të katër anët dhe dëgjoheshin detonime e rafale të pandërprera automatikësh.  Ky grup i qytetarëve, shumë të shqetësuar dhe të dërmuar, i shpjeguan gazetarit anglez se çfarë po ndodhte aktualisht në qytetin e Gjakovës. Ai shfaqi habi nga ajo çfarë pau dhe dëgjoi në ato  momente.

Ai i njoftoi qytetarët për faktin se forcat e KFOR-it Italian, ishin stacionuar në fshatin Rogovë!Ai e pyeti këtë grup njerëzish të frikësuar se çfarë  mund të bënte për ta?!

Kërkesa e këtyre qytetarëve ishte e qartë: Të  intervenohet sa më parë dhe të mos u lejohet edhe një natë  kriminelëve serbë që t’i bëjnë orgjitë e veta piromane dhe vrastare ndaj popullatës së ngujuar dhe të pambrojtur shqiptare në qytetin e Gjakovës.

Në ato momente, David Chater e kthei xhipin në drejtim të Prizrenit dhe premtoi se do të flasë drejtpërdrejt me komandantin e KFOR-it italian, gjeneralin Del Vechio, dhe se do t’ia  përcjellë kërkesat e qytetarëve të Gjakovës.Gazetarit anglez Chater, në rrugë për Rogovë, iu bashkëngjit dhe një vajzë nga ai grup, Kaltrina Cana (16-vjeçare), e cila e fliste mirë gjuhën angleze.
David Chater e kreu me shumë  sukses misionin e tij human. Për veprën e tij madhore, ai hyri në historinë e re të qytetit të Gjakovës, si figurë me shumë vlerë dhe njeri i respektuar.
Programi satelitor i SKY NEWS-it, në orën 15.45 min. transmetoi direkt lajmin ekslusiv të bisedës së David Chater me komandantin e KFOR-it italian, gjeneral Del Vechio, i cili e aprovoi kërkesën e qytetarëve gjakovarë dhe mori vendim  për hyrjen e menjëhershme të forcave të KFOR-it italian në qytetin e Gjakovës.

David Chater dhe  gjeneral Mauro del Vecchio,  padyshim janë dy figura me rëndësi të veçantë  në  historinë  e re  të qytetit të Gjakovës.

Gjenerali Del Vechio, i thei rregullat e NATO-s, për situata të këtilla dhe vendosi të hyjë me forcat e tij në qytetin e Gjakovës, që ta parandalonte masakrën e mundshme dhe të planifikuar të forcave serbe ndaj popullatës së mbetur dhe të pambrojtur shqiptare në brendi të qytetit. Në orën 16.45 min. të dt. 13.06.1999, qindra qytetarë gjakovarë, duke brohoritur NATO, UÇK, USA… patën rastin, pikërisht te trekëndëshi i Tranzitit, të jenë pjesë e historisë së re të këtij qyteti, duke u dëshiruar mirëseardhje të sinqertë  forcave të KFORI-it italian. Pas dy ditësh, gazeta ditore  e Kosovës, “Bota Sot“,  shkruan në faqen e dytë për këtë ngjarje historike me titull: “Gazetarët e shpëtuan qytetin e Gjakovës”.
Në prag të shënimit të 11-të vjetorit të çlirimit të Gjakovës dhe të përfundimit të luftës në Kosovë, i propozoj z. Pal Lekaj, Kryetar i Komunës, Asamblesë Komunale, si dhe strukturave tjera komunale të theksuara më lartë, që ta shqyrtojnë, debatojnë si dhe, mundësisht, ta aprovojnë propozimin  që vijon:

 

Duke u nisur nga faktet  e prezantuara në këtë tekst, për misionin shumë human që kreu, gazetari anglez DAVID CHATER si dhe komandanti i parë  i KFORI-it italian,  z. DEL VECHIO, për shpëtimin e qytetit të Gjakovës dhe të banorëve të saj, më 13. 06. 1999 propozoj që:

1. Gazetari i SKY NEWS, z. David Chater dhe komandanti i parë i  KFOR-it italian z. Del Vechio, të shpallen qytetarë nderi të qytetit të Gjakovës, për merita të jashtëzakonshme në shpëtimin e qytetit të Gjakovës dhe parandalimin e masakrës me përmasa të mëdha ndaj qytetarëve të rrethuar dhe të pambrojtur.

2. Vendtakimi  i parë i qytetarëve gjakovarë me gazetarin anglez Chater si dhe me forcat e KFOR-it, trekëndëshi i Tranzitit, të emërtohet: Sheshi i Chateri-it apo i NATO-s.

3. Tek trekëndëshi i Tranzitit të ndërtohet një obelisk madhështor në shenjë mirënjohjeje të përjetshme  ndaj NATO-s si dhe për aleatët tonë historikë.

Mendoj se realizimi i këtyre propozimeve, së pari tregon falënderimin, dashurinë  dhe respektin e pafund ndaj  aleatëve tonë,  si dhe shkallën e lartë të kulturës dhe të qytetërimit të njerëzve liridashës të qytetit tonë.Me këtë akt aprovimi, ne e lajmë një pjesë të borxhit moral ndaj protagonistëve të kësaj ngjarjeje historike për qytetin tonë  dhe meritat që kanë në parandalimin e Srebrenicës së dytë.

Aprovimi dhe realizimi i kësaj ideje, e nderon shumë qytetin tonë, i reflekton përjetësisht orientimet tona demokratike dhe liridashëse, si dhe  ndjenjat tona miqësore sidomos ndaj aleatëve tanë ndërkombëtarë, që ishin të përfshirë në luftën e vitit 1998-1999 në Kosovë.

 

Edhe  pse  radhazi qe 5  vite  nuk më është  kthyer  asnjëherë  përgjigje, për  apo  kundër  kësaj kërkese, unë  me këmbëngulje  serish  do të kërkoj që  kjo  çështje  të  çohet deri  në fund, mos  nga kryetari aktual z. Pal Lekaj,  atëherë  gjithesesi  nga pasardhësit!

 

Kosova gjithmonë tek Shqipëria e sheh shtetin Amë. A mendoni se Shqipëria zyrtare e ka luajtur siç duhet rolin e saj në këtë drejtim : çlirimin e saj, pavarësinë dhe tash duke lobuar në rritjen e numrit të njohjeve për Kosovën ?

Asnjëherë, aq sa  duhet  nuk  është  punuar  nga shteti  amë për Kosovën; pra në këtë rrafsh gjithnjë ka pasur  mundësi edhe  më të mëdha! Shqiperia  amë, ka traditë  një shekullore në shtetësi dhe disponon kuadro dhe   kanale  diplomatike me anë të të cilave  do  të   mund  të  lansoheshin shumë më me efikasitet  kërkesat e popullit të shtypur  si  në Kosovë (gjatë kohës së okupimit serb)  ashtu  dhe  në trojet tjera  shqiptare,  po ashtu  aktualisht  të  okupuara. Edhe tani, në epokën e demokracisë, sikur  Shqipëria  heziton dhe ka rezerva në    kërkesat e saj legjitime, për të  mbrojtur  të drejtat  e  popullit të vet në  trojet e saja të okupuara. Intensiteti i këtij aktiviteti  ka qenë më i shtuar  viteve të fundit  kur ishte  çështja e lobimit  për  njohjen  e  Kosovës  si shtet i  pavarur!

Me ndërrimin e pushtetit  në Shqipëri, pas  zgjedhjeve të 23  qershorit, jam shumë kurreshtar se si do të reagojë  e majta shqiptare në  rrafshin mbarëkombëtar!

Shqipëria asgjë më tepër  mos  të  bëjë,  veç atë  sa bën “Nëna” Rusi për Serbinë!

Dr. Bardhi, Cili është mesazhi Juaj për qytetarët e Kosovës ?

Populli shqiptar falë  sinqeritetit që  disponon, gjatë  historisë  ka paguar  shumë shpesh  haraqe  dhe ka paguar me gjak  faktin se fqinjët e saj  janë të pangopur instinktivisht për ekspansion ndaj tokave shqiptare!

Janë  zhvilluar luftëra  të parreshtura me fqinjët sllavë, të cilët  kishin  vazhdimisht synimin dhe orekset e pashuara për pushtimin e tokave shqiptare dhe dëbimin e popullatës  autoktone!

Fakti që tokat shqiptare  u  coptuan e së bashku me toka  u dobësua edhe  qenja shqiptare, duhet  të na mobilizojë që të jemi syçelë gjithnjë!

Populli shqiptar në Kosovë, në zgjedhjet e ardhshme parlamentare, duhet  të  jetë shumë racional se  kujt  do t‘ia falë  besimin  për të  qeverisë  Kosovën  në  4  vitet e ardhëshme! Ata  të cilët  nuk  bënë asgjë  për  prosperitetin e  atdheut tonë  duhet të dënohen  me  mosdhënje të votës! Deputetët kukulla, që  nuk janë as për dekor në parlamentin e Kosovës, asesi nuk guxojnë që serish t’i  zënë  ulëset në zgjedhjet  që  pasojnë!

Vetëm  një  Qeveri e ditur, stabile dhe atdhedashëse mund t’i kundërvihet politikës  hegjemoniste serbe!

Projektet  djallëzore  serbe, janë komplote pansllaviste që kanë për qëllim  asgjësimin dhe dëbimin e  popullit autokton  shqiptar  nga  trojet e lashta stërgjyshore!

Këto projekte monstruoze qubrilloviçiane janë ende gjallë!

Intervistoi: Beqir SINA, New York

ZV/KRYETARI I PD PATOZI NE TOP STORY: GARA NE PARTINE DEMOKRATIKE NUK ISHTE KORREKTE

by

*Basha ishte parazgjedhur nga Berisha në krye të PD-së, nuk pati garë reale/

*Kryetari i Grupit Parlamentar të PD-së, Astrit Patozi, ka hedhur akuza të forta për zgjedhjen e kreut të ri të PD-së. Ai tha se Lulzim Basha ishte përcaktuar si fitues dhe se gara nuk ishte korrekte./

Sokol Balla: Zoti Patozi, cfarë ishte procesi i 22 korrikut?/

Astrit Patozi: Për t’iu përgjigjur deri në fund kësaj pyetje, kam dëshirë që ta nis me një lajm që e them për herë të parë në televizionin tuaj. Unë nuk i përkas as asaj pjesë që ka votuar 80 përqind për Lulzim Bashën dhe as pjesës tjetër që ka votuar 20 përqind për Sokol Olldashin. Arsyeja është fare e thjeshtë. Unë as nuk kam uruar fituesin dhe as nuk kam ngushëlluar humbësin, sepse unë thjesht nuk kam votuar.

Sokol Balla: Përse nuk votuat zoti Patozi?

Astrit Patozi: Për ta shpjeguar më qartë këtë gjest, sepse gjest është që nuk ndryshon asgjë. Vota ime ka qenë e barabartë me votën e cdo demokrati të thjeshtë dhe 41 mijë vota ishin të mjaftueshme që të nxirrnin një fitues. Në 23 qershor, jam ngritur në orën 5 të mëngjesit, ose më saktë nuk kam fjetur fare atë natë, sepse ishte nata e fundit para zgjedhjeve, ku bënim përgatitjet finale. Jam ngritur në 5 të mëngjesit, i kam hipur makinës dhe kam ardhur në Tiranë për të votuar dhe në 07:15 kam hedhur votën time me bindjen se vota ime mund të mos e ndryshonte rezultatin, por vota ime kishte rëndësi si cdo votë e kujtdo qytetari shqiptar. E kam bërë këtë në të gjitha zgjedhjet politike dhe lokale që ka zhvilluar PD, pavarësisht se unë në shumicën e kohës kam qenë i dërguar i PD-së, në skajet e largëta të vendit, Sarandë, Delvinë, Vlorë etj. Ndërsa në 22 korrik, e kam patur kutinë e votimit, ku duhet të shprehja vullnetin tim për kryetarin e ardhshëm të partisë, e kam patur vetëm dy metra në lartësi fizike me zyrën time. Salla ku zhvilloheshin zgjedhjet është 1 kat poshtë zyrës time, pikërisht nën tavolinën time.

Sokol Balla: Dhe ju nuk shkuat

Astrit Patozi: Dhe unë nuk kam shkuar të votoj me bindjen se vota ime nuk kishte asnjë vlerë dhe kërkesën e fundit që unë të merrja pjesë në votim e kam patur nga kandidati në garë, zoti Olldashi i cili 5 minuta para se të bënte deklarimin e tij të ditës së hënë, më kërkoi miqësisht që të votoja, pavarësisht që edhe ai ishte i bindur që vota ime nuk kishte rëndësi. I thashë, ti merr vendimet e tua, për të miat përgjigjem vetë, sepse për të nuk ishte e hijshme që nënkryetari i partisë të mos merrte pjesë në garë. Cfarë ishte ky gjest? Nuk ishte ndonjë burrëri e madhe. Absolutisht jo. Burrëri është që t’i thuash gjërat dhe ta shprehësh vullnetin sepse shqiptarët apo demokratët që më kanë votuar gjatë gjithë këtyre viteve, kërkojnë prej meje, të njëjtën gjë që unë u kërkoj atyre, të shprehin vullnetin me votë, ta bëj edhe unë sa herë që të më jepet rasti. Unë nuk e bëra dhe i kërkoj ndjesë cdo shqiptari dhe cdo demokrati që ka votuar për mua, për shkak se gjesti im nuk ishte gjest force. Ishte dëshpërues. Unë bëra një gjest dëshpërimi për shkak se në partinë time, në PD, nuk po zhvillohej një garë korrekte dhe unë thjesht nuk doja që të merrja pjesë në një proces që nuk ishte ashtu sic ne na takonte dhe kaq është gjithë ajo që unë mund të them për përfshirjen apo mospërfshirjen time në proces. Nuk ishte garë korrekte. Nuk ishte garë korrekte për shkak se fituesi ishte paracaktuar. Sigurisht që fituesi mund të paracaktohej apo mund të përzgjidhej dhe legjitimiteti i tij të mos cënohej, sepse ne kishim një garë brenda llojit dhe një garë kufijtë e së cilës dhe rregullat i përcaktoi në një farë mënyrë, kryetari i dorëhequr, Sali Berisha i cili në aktin e tij kishte 3 mënyra për të bërë zgjedhjet. E para të qendronte në detyrë sepse ka një debat ende shumë demokratë, mendojnë që Sali Berisha i udhëheq më mirë se kushdo tjetër drejt ringritjes dhe drejt fitores. Po të më pyesni mua, unë them që Berisha bëri gjënë e duhur në kohën e duhur. Pra Berisha u soll si burrë shteti në aktin e tij të dorëheqjes menjëherë pas humbjes, një gjë që s’e ka bërë rivali i tij që sot e konsideron veten kryeministër të zgjedhur. Nuk e bëri katër vjet më parë. Pra kjo është një diferencë shumë e madhe mes dy udhëheqësve. Sali Berisha nuk e zgjodhi rrugën e parë dhe mund të zgjidhte dhe ishte në të drejtën e tij, sepse statuti i PD-së, ndryshe nga ai i PS-së në 2009, nuk e ka të shkruajtur që kryetari që humb zgjedhjet jep dorëheqjen. Rruga e dytë ishte që Sali Berisha si kryetar i dorëhequr dhe jo i dëbuar nga PD, mund të propozonte atë që ai e konsideronte pasuesin e tij, atë që ai e konsideronte më të mirin ndër potencialet që kishte PD. Berisha nuk zgjodhi rrugën e dytë, zgjodhi rrugën e tretë që të kishte garë dhe që rivalët të dilnin në sipërfaqe dhe duke zgjedhur rrugën e tretë përcaktoi rregullat dhe mënyrën se si do zgjidhjej kryetari i ri i PD. Në fakt gabimi ishte i madh sepse u artikulua apo u tha në publik rruga e tretë, por u aplikua rruga e dytë. Ky ishte një gabim që solli një pasojë, pasoja ishte jo thjesht 20 përqindëshi i Sokol Olldashit sepse absolutisht nuk jam këtu për të shprehur keqardhjen apo pikëllimin tim për të ardhmen politike të Sokol Olldashit apo të ardhmen time politike apo të gjithëkujt tjetër, sepse unë mendoj që humbja e një gare, edhe kur ajo nuk është korrekte, nuk është fundi i botës për asnjë politikan që ka potencial për të qenë udhëheqës apo drejtues. Kjo vlen për Sokol Olldashin dhe për këdo tjetër, që jo vetëm ka ambicie, por mbi të gjitha ka cilësi për të qenë lider drejtues. Pra ne u vumë në kushtet e një gare të pabarabartë sepse ndodhi që shpenzuam energji të panevojshme për të krijuar një hendek mes demokratëve. Të jeni të sigurtë që demokratët nuk do ndaheshin kurrë me njëri-tjetrin për shkak të Sokol Olldashit dhe Lulzim Bashës. Absolutisht kurrë! Janë shumë të vegjël që të dy, megjithë cilësitë e mira që kanë dhe që unë i respektoj. Janë të vegjël për të krijuar carje mes demokratëve sepse të dy kanë merita por edhe të meta. Sigurisht që mes demokratëve mund të krijohej një frakturë nëse në fillimin e garës u luajt me ndarjen e famshme oruelldiane të fermës së kafshëve ku të gjithë rivalët janë të barabartë, por disa janë më të barabartë se të tjerët dhe në finishin e garës u hoqën dorezat dhe njëri ishte i nënës dhe tjetri i njerkës, njëri ishte i Partisë Demokratike dhe tjetri s’dihej nga kishte ardhur. Në këto kushte sigurisht që gara u prish dhe ky ishte një gabim i rëndë për të cilin PD nuk kishte asnjë interes.

Sokol Balla: Atëherë kush pati interes?

Astrit Patozi: Tani gabimet shpesh ndodhin për shkak se situata rrjedh. Unë nuk jam këtu sot që të bëj një analizë për arsyet se përse ndodhi sepse nuk kanë të bëjnë me mua. Jam këtu që të bëj një transparencë. Ka kundërshtarë politikë që daljen time do të konsiderojnë si një kundërvënie ndaj PD, që s’është fare e vërtetë sepse PD është jo vetëm shtëpia ime politike, por edhe shtëpia ime dhe vendi ku unë kam kaluar jetën time. Në PD unë kam që nga viti 1997 kur jam bërë kryeredaktor i RD-së, e deri më sot unë jam cdo ditë, si askush tjetër, unë jam cdo ditë në orën 9 në të njëjtin vend në Selinë e PD dhe ajo është shtëpia ime, është jeta ime dhe kundërshtarët politikë sigurisht mund të mendojnë që tek e fundit kokën hëngshin me njëri-tjetrin. Unë jam këtu sot që t’u tregoj atyre që kjo s’ka për të ndodhur edhe për arsyen e daljes time në këtë debat. Mund të ketë shqiptarë të tjerë që nuk janë kundërshtarë politikë, dhe s’janë as anëtarë të PD dhe këta mund të thonë: tek e fundit kjo ishte një ngjarje brenda gardhit, le ta zgjidhin vetë me njëri-tjetrin. Më e rëndësishme është që PD, anëtarët e PD që u përfshinë në një betejë absolutisht të panevojshme me njëri-tjetrin, duhet të dëgjojnë një dëshmitar i cili i ka ndjekur nga afër të gjitha zhvillimet dhe që ka mendimin e tij pse ndodhi? Pse nuk duhet të ndodhte dhe si mund të dilet nga kjo situatë? Jam këtu sot, që t’u shpjegoj fillimisht demokratëve që 22 korriku ishte një gabim që unë i ftoj që të harrojnë sa më shpejt. Unë e kam pak të vështirë për të harruar 22 korrikun sepse është edhe ditëlindja ime dhe jo rastësisht për të ctensionuar situatën në mbledhjen e fundit të kryesisë kam propozuar 22 korrikun si datë të zgjedhjeve sepse vija re që ethet e garës anormale kishin filluar dhe ndjeheshin edhe në kryesinë e partisë dhe për të ctensionuar këtë për të bërë pak humor, propozova që të ishte data 22 korrik. Në këto kushte e kam pak të vështirë ta harroj, por gjithsesi unë ftoj ata që cdo gabim që ndodh brenda shtëpisë është i kapërcyeshëm, është i falshëm

Sokol Balla: Zoti Patozi keni bërë një rrëfim prej disa minutash dhe nuk ju ndërprisja dot për asnjë sekondë pavarësisht që më lindën dhjetra pyetje. Për mua ëshë një nga shenjat më të rëndësishme, më të rënda të asaj që ndodh…

Astrit Patozi: Mos e konsideroni ka të rëndë.

Sokol Balla: Më lejoni t’ua shpjegoj pse. Pasi ju thatë me të drejtë që mund të ketë shqiptarë që thonë c’na duhet ne cfarë ndodh brenda PD. Unë nuk mendoj kështu. Unë mendoj që PD është një trashëgimi e madhe e historisë, një aset i madh…

Astrit Patozi: PD është një krenari dhe aset kombëtar edhe për ata që s’janë demokratë. Është krenari kombëtare edhe për socialistët.

Sokol Balla: Absolutisht për të gjithë. Ndër të tjera ne jetojmë në një shoqëri demokratike ku një parti është në opozitë dhe një në qeveri. Gjërat ndryshojnë dhe ju nesër do riktheheni në pushtet dhe padyshim kjo është shenjë e demokracisë jo vetëm brenda partisë, por e demokracisë shqiptare në përgjithësi. Në fakt vota e lirë ka qenë një problem i demokracisë tonë, e kanë ndjerë partitë, e kemi ndjerë ne në përgjithësi. Megjithatë, do të pyesja, a është legjitim kryetari i ri i PD-së?

Astrit Patozi: Pas këtij rrëfimi ajo që mund të pritet prej meje është që në një garë jokorrekte të them që kryetari nuk është legjitim.

Sokol Balla: Jo ju e quajtët gabim të rëndë.

Astrit Patozi: Ai ishte gabim dhe unë nuk i heq asnjë presje nga ajo që thashë. Por në analizën time të zhvillimeve dhe me aq sa unë njoh PD, unë kam këtë përgjigje. Kryetari i ri Lulzim Basha është tërësisht legjitim. Do ta shpjegoj dhe arsyen se pse. Jo për shkak të rezultatit të 22 korrikut. Vetë Lulzim Basha besoj në njohjen time është i vetëdijshëm që nuk ka me vete 80 përqind të demokratëve dhe që diferenca e tij me rivalin Sokol Olldashi nuk është 8-2, pavarësisht se ja bëri 8-2 në këtë garë. Vetë Basha duhet të jetë i vetëdijshëm që kjo nuk ishte garë korrekte. Besoj unë, por ai sigurisht e ka të vështirë ta thotë këtë në publik. Por ai është legjitim për një arsye sepse duke qenë i paracaktuar, duke qenë i përzgjedhur, ai do të fitonte ndaj cdo rivali sepse ishte parapëlqim i Sali Berishës dhe Berisha është një figurë shumë e vlerësuar dhe shumë e respektuar pavarësisht se ka dhënë dorëheqjen nga PD. Për këto arsye unë ftoj 20 përqindëshin që mund të jetë ndjerë i lënduar, për shkak se është trajtuar si lebroz në fushatë apo në numërim e votave nga pjesa tjetër që cuditërisht e donte me shumë pasion këtë fitore dhe përdori të gjitha mjetet që kjo fitore të arrihej dhe të ishte plebishitare, a thua se prej saj ne do të harronim 23 qershorin. Shtatori është shumë afër dhe për fat të keq, në shtator si fituesit e 80 përqindëshit ashtu edhe humbësit e 20 përqindëshit do të jenë njësoj hallexhinj në opozitë, pa instrumenta, pa mjetet për t’i bërë presion një anëtari dhe do të jenë njëlloj opozitarë nëse e kanë shpirtin të tillë. Ky është problemi. Por duhet të jemi të vetëdijshëm që Lulzim Basha është kryetar i PD-së dhe pak rëndësi ka nëse do të merrte 55, 51 përqind.

Sokol Balla: Pra është legjitim vetëm sepse e donte Berisha?

Astrit Patozi: Jo. Është legjitim sepse Lulzim Basha vetë është një rival i denjë për atë garë. Kush ishte elementi i garës në PD? Që rivalët ishin të denjë për të rivalizuar njëri-tjetrin, për të shpallur platformën dhe për t’i dhënë mundësinë lirisht demokratëve që të zgjidhnin njërin. Absolutisht, nëse kjo do të kishte ndodhur, unë do të isha i pari që do të uroja cilindo fitues dhe besoj që do të ishte prap Lulzim Basha.

Sokol Balla: Ju vetë në një proces të tillë, për kë do të kishit votuar?

Astrit Patozi: Unë përderisa nuk votova dhe shpjegova përse nuk votova, nuk ka asnjë motiv tani që të më bëjë që të deklaroj votën time. E ritheksoj, nuk jam këtu as për të vajtuar humbjen e njërit, dhe as për të duartrokitur fitoren e tjetrit. Mua me dhimbset një shans i humbur i PD. E para për të konsoliduar një traditë, një praktikë që do të ishte e vlefshme dhe e nevojshme për atë vetë, por edhe leksion i madh për politikën shqiptare dhe për shoqërinë shqiptare. Ky shans u humb, por unë mbetem shpresëplotë që PD do të dijë që në rastin më të parë ta shfrytëzojë këtë shans, të hapë garën. Kjo është sfida e kryetarit të ri, që është krejtësisht legjitim dhe po gjej rastin që ta uroj përmes kësaj studioje. Suksese në detyrën e re fisnike me shumë përgjegjësi: të udhëheqë opozitën shqiptare.

Sokol Balla: Dhe jashtë parlamentit…

Astrit Patozi: Nuk është ky shqetësimi, pavarësisht që do të ishte më normale, që një gjë që ja kemi kërkuar Edi Ramës, do të ishte absolutisht më e udhës që shefi i opozitës të ishte në parlament sepse përballja me kundërshtarin e drejtpërdrejtë do të ishte më e përditëshme dhe më efikase për vetë opozitën. Por kjo nuk besoj që do të krijojë ndonjë proble. Problem krijohet nëse metoda jonormale për një luftë brenda llojit, që nuk ishin përdorur as ndaj kundërshtarëve politikë, vetëm një muaj më parë, sigurisht që kanë lënë shije të hidhur tek demokratët.

Sokol Balla: Cfarë metodash ishin këto?

Astrit Patozi: Disa xhahilë të pushtetit, shkarkuan njerëz nga puna, i kërcënuan me pushim nga puna. Tani ne duhet t’i marrim njerëzit sic janë, shqiptarët sic janë. Megjithëse shumica e demokratëve e dinë, që në shtator do të ikin të gjithë, për një njeri që e ka vendosur fatin e familjes së tij tek një rrogë, sigurisht që është shumë t’i kërkosh të ikë 1 muaj përpara, apo dy muaj përpara apo të mos themi pastaj që dikush prej tyre mund të mendojë që sic mbajtëm ne disa socialistë për 8 vite, mund të mbajnë edhe ata disa demokratë gjatë 8 viteve apo gjatë 2, 4 viteve që vijnë.

Sokol Balla: Ekziston kjo lloj ideje e demokratëve të 80 përqindëshit?

Astrit Patozi: Kjo për fatin e keq ka ndodhur dhe unë do të ftoja sinqerisht kryetarin e ri të PD, që të mos e konsideronte këtë xhahirëllik, që ka lënduar një pjesë të demokratëve, të mos e konsideronte si një faturë që duhet ta shlyejë, si një borxh që duhet t’ua kthejë. Nuk është e nevojshme që t’i promovojë këta tipa në ekipin dhe lidershipin e PD-së në të ardhmen sepse nuk ka asnjë nevojë. Ata nuk i duhen as dreqit, përkundrazi kanë qenë me kosto për PD edhe në pushtet dhe nuk i japin asgjë të mirë PD-së, sidomos në imazhin e saj për të cilin ka nevojë, sepse jemi në opozitë dhe kemi nevojë për një ringritje të shpejtë. Por mbi të gjitha zoti Basha duhet që të ftojë të gjithë pjesën që votoi kundër tij, që të jetë krenare për bindjen e vet, pavarësisht që nuk përkon me vullnetin e Bashës. Unë nëse do të isha në garë do të frikësohesha nga rezulati 8 me 2. Do doja një rezultat më të pranueshë. Por kjo pjesë nuk duhet të ndjehet e lënduar sepse është agresuar nga demokratët e tjerë të cilët, jo të gjithë kanë zbatuar një orientim të caktuar, sepse shumë prej tyre mund të kenë shkuar shumë thellë në zellin e vet, për të larë edhe hesape të vogla që janë të zakonshme për një forcë politike. Emocione të tilla dalin në pah pas zgjedhjeve elektorale.
Sokol Balla: Zoti Patozi, ju folët dhe përmendet një formë kushtore, të shkuara të foljes do të ndaheshin, do të përcaheshin, pra në një farë mënyrë duket se kjo gjë po ndodh në PD, pra ekziston rreziku i një ndarjeje të frikshme do të thoja unë? A mendoni që kryetari i ri do të spastrojë PD nga ata që ai mendon që ose i përkasin 20 përqindëshit të Olldashit, ose që nuk i përkasin 80 përqindëshit e tij?

Astrit Patozi: Unë uroj dhe besoj që kjo nuk ka për të ndodhur. Për fatin e mirë apo të keq, jam këtu sepse e kam paralajmëruar këtë situatë.

Sokol Balla: Kur e keni paralajmëruar? Në opinionin publik ka një bindje që në partinë tuaj nuk ndodh asgjë.

Astrit Patozi: Partia jonë është më e gjalllë nga sa mund të kenë bindjen ata që s’e njohin nga brenda, aq më keq kundërshtarët, apo analistët kundërshtarë. Partia jonë është e gjallë, dinamike, shumë më lirë nga opinioni që ekziston. Unë mora përsipër që të bej transparencën time, sipas asaj që mendoj, pasi unë i kam rënë alarmit që kjo të shmangej dhe e kam bërë në forumet e PD-së dhe kam dëshmitarë të gjithë anëtarët e kryesisë. Në mbledhjen e fundit, pjesën me dyer të mbyllura, u kërkova rivalëve që t’ia kursenin PD një lloj beteje të pajustifikueshme, apo mungesën e fair-play sepse demokratët janë shumë të goditur nga humbja në zgjedhjet e përgjithshme me kundërshtarët politikë. U kërkova që fushatën mos ta zhvillonin me patetizëm dhe triumfalizëm sepse të dy kandidatët dilnin nga një kryesi që kishte humbur zgjedhjet, dhe sigurisht që për humbjen e zgjedhjeve nuk mund të mbante përgjegjësi vetëm kryetari, sepse menjëherë pas dorëheqjes së Berishës, një prej njerëzve që kanë dalë që kanë thënë që kjo nuk mund të jetë përgjegjësi e personalizuar kam qenë edhe vetë dhe unë i qendroj deklaratave të mia, po ashtu sic i qendroj që peshën e humbjes e ka secili në proporcion me funksionin që ka patur. Ne humbëm në rang kombëtar, nuk humbëm lokalisht.

Sokol Balla: Ajo që vihet re është që zoti Basha, si anëtar anëtar kryesie mban, besoj unë, mban përgjegjësi për rezultatin e Tiranës apo jo?

Astrit Patozi: Sigurisht, nëse e ndjen. Cështja e përgjegjësisë ëshë dicka personale. Unë e ndjej për vete përgjegjësinë dhe une i kam bërë deklaratat e mia. Tani kjo i mbetet zotit Basha që të mbajë ose jo përgjegjësitë e tij.
Sokol Balla: Ju mendoni që ka përgjegjësi zoti Basha?

Astrit Patozi: Unë mendoj që ka. E para si një rang shumë i lartë i PD. Mos harrojmë që kryetari i Bashkisë së Tiranës është posti më i rëndësishëm ekzekutiv, pas kryeministrit në Shqipëri. Pra si anëtar i kryesisë së PD, si ministër i rëndësishëm i 8 viteve të qeverisjes sonë, sigurisht që duhet të ndjejë përgjegjësi. Po ashtu edhe Olldashi që ka qenë i promovuar në pozicione të rëndësishme në administratën politike të PD, por edhe në ekzekutiv. Të dy janë pjesë e përgjegjësisë, por sigurisht që ne rivalët që do konkuronin për kryetar nuk do i merrnim nga Hëna. Nga PD do i merrnim dhe këta besoj që përfaqësonin disa vlera shtesë.

Sokol Balla: Atëherë pse u vu re një diferencë në fushatën mes dy kandidatëve? Pra një reflektim më i madh i Olldashit dhe një triumfalizëm më i madh i Bashës?

Astrit Patozi: Kjo është cështje për të cilën unë kam një vërejtje për zoti Olldashi. Unë nuk hyj tek politikanët dhe njerëzit patetikë dhe triumfalistë. Unë përpiqem të jem realist dhe racional. Parapëlqej njerëzit më me këmbë në tokë. Unë kam një vërejtje për zotin Olldashi. Një lider duhet të jetë më karizmatik, pra më entuziast-ndjellës, ndërkohë që zoti Basha e ka me tepri atë. Unë mendoj që zoti Basha duhet të ishte më me këmbë në tokë, kurse zoti Olldashi më lart. Kjo është vërejtja që mund të them unë në distancë për dy rivalët, që bënë një fushatë dinjitoze. Unë nuk kam asgjë me fushatën e tyre sepse ishte një fushatë që preku të gjitha degët e PD në cdo cep të vendit dhe u shfaqën ide dhe mendime për mënyrën si do të drejtohet nesër PD. Ku është problemi? Unë këmbëngula që duhet të kishim një garë reale dhe këtë e kam thënë para se gara të hapej. Kam thënë dy gjëra, dhe ndaj sot jam i keqardhur dhe detyruar të bej shpjegimet e mia se përse ajo nuk ndodhi. Unë kërkova, sepse PD kishte nevojshme një garë reale, po aq sa edhe një fair-play brenda kësaj gare. Ne s’patëm as garë reale, as fair-play. Për fat të keq.

Sokol Balla: Cfarë ishte kjo?

Astrit Patozi: Ishte një garë fiktive për të legjitimuar një vullnet të paracaktuar, që mund të ishte bërë në mënyrën më të mirë të mundshme duke u deklaruar, sepse s’do të kishte asgjë të keqe dhe do të ishte po kaq demokratike, sic zoti Berisha është zgjedhur vetë pa rivalë në kongresin e fundit, sic ndodh në shumicën e partive popullore, ku lideri mund të votohet me duartrokitje, sic votohet Berluskoni që ka shenjuar pasuesin, sic ka ndodhur me Helmut Kohl që ka shenjuar Angela Merkel e kështu me radhë. Kjo është një praktikë e njohur. Puna është që pse u zgjodh rruga e tretë dhe u aplikua rruga e dytë? Kjo shkaktoi problemin sepse anëtarët e PD, jo të gjitha kanë humoret për të nuhatur parapëlqimet e drejtuesve.

Sokol Balla: Mund të ketë nga ata që mund të mos jenë dakort me zgjedhjen e një lideri, dhe përsa kohë lideri u ofron zgjedhjen me një anëtar, një votë, sigurisht ata mendojnë që kanë të drejtë të zgjedhin një alternativë tjetër.

Astrit Patozi: Sigurisht, ndaj jam sot këtu, që demokratët bënë detyrën e tyre.

Sokol Balla: Po pse mendoni që zoti Berisha krijoi këtë kosto të panevojshme?

Astrit Patozi: Zoti Berisha është një politikan i madh, një udhëheqës historik, i përmasave të jashtëzakonshme i cili ka shkruar me dorën e vet jo thjeshtë historinë e PD në këto 23 vjet, por historinë e këtij vendi dhe vlerësimi im për Sali Berishën mbetet i njëjtë. Cdo politikan në finalen e tij ka një bilanc dhe mjafton të marrësh një bilanc aritmetik për të analizuar Sali Berishën. Sali Berisha në 21 vjet, që nga ’92 e deri më sot e ka cuar PD 13 vjet në pushtet dhe e ka lënë 8 vjet në opozitë, një opozitë shumë aktive që në një farë mënyrë ka dominuar zhvillimet e rëndësishme të vendit edhe kur nuk e ka patur shumicën e pushteti. Ky është bilanci. Mjafton të themi këtë dhe e kemi mbyllur debatin për Sali Berishën se cfarë është. Por përtej bilancit, Berisha ka merita të jashtëzakonshme sepse ishte njeri që i hoqi themelin komunizmit, një sistemi që na ka shkaktuar kaq andralla si shoqëri, Sali Berisha ishte njeriu që hapi dyert e Shqipërisë, e futi Shqipërinë në KiE, anëtarësoi në NATO etj. Jo thjesht rastësia dhe fati i takoi Sali Berishës që t’i firmosë gjithë këto akte dhe hapa mjaft të rëndësishme të këtij vendi në rrugëtimin demokratik. Por duke thënë këto, unë kurrë nuk kam patur bindjen dhe nuk e kam që Sali Berisha është i dërguari i Zotit në Shqipëri. Sali Berisha është vdektar, si të gjithë ne të tjerët dhe si i tillë nuk përjashtohet nga teoria e gabimit, gjë që nuk e ka bërë kurrë ai vetë, sepse unë njoh dhjetra-qindra deklarata të Berishës ku ka pranuar gabimet e tij dhe ky është një prej tyre. Ky është një gabim tjetër, sepse ne nuk duhet të presim që Sali Berisha, apo gjithkush prej nesh, t’i gjejë vetë gabimet që ka bërë, sepse jo të gjithë gabimet njeriu i gjen dhe ka qejf t’i pranojë.

Sokol Balla: Ka dy llojë gabimesh, ka gabime pa dashje, ka gabime me dashje…

Astrit Patozi: Për mua ky është një gabim i Sali Berishës i cili u bë me dashje, pa dashje është cështje e tij. U projektua apo u bë rrugës, kjo nuk ka shumë vlerë. Rëndësi ka që ky është një gabim, që në bilancin që unë përmenda nuk besoj se e lëviz peshoren. Prapë Sali Berisha këtë bilanc e ka historik, unik në botën demokratike lindore, por edhe më shumë se kaq. E ka unikale historinë e tij, kontributin e tij, por si të gjithë vdektarët, bën edhe gabime. Kjo është historia dhe unë nuk kam asgjë për t’i hequr apo për t’i shtuar kësaj. Ku është problemi? Pse them që kryetari është legjitim, edhe pse mund të kem rezervat e mia për kryetarin e sotëm, sic kam më shumë rezerva për ish-rivalin e tij, Sokol Olldashi, por që s’është vendi t’i them sot sepse do të pres si do sillet si kryetar, sepse opinioni që unë kam sot e kam si ministër, si kryetar bashkie, si anëtar kryesie e kështu me radhë. Kjo është e vërteta.

Sokol Balla: Ju përmendet datën 22 korrik, ka qenë ditëlindja juaj, e drejtë po ka qenë edhe 2 vjetori i marrjes së Bashkisë së Tiranës nga Lulzim Basha dhe një koincidencë apo jo, por duket sikur PD dhe shoqëria i paguan një farë kosto ekstra cdo hapi që bën në karrierë Lulzim Basha, përse?

Astrit Patozi: Kjo nuk është e vërtetë. Unë besoj që Lulzim Basha, sigurisht që ka patur një karrierë të vrullshme dhe në një farë mënyrë nuk i kanë rënë këmbët në tokë, por unë nuk mendoj që Basha nuk i ka justifikuar pozicionet që i janë ofruar nga PD apo kryeministri. Mendoj që i ka tërësisht të justifikuara, që ka aftësi të mira, por mendoj që ka sfida të mëdha përpara që shpresoj dhe uroj që t’i kalojë me përgjegjshmëri shumë të madhe.

PJESA E DYTE E INTERVISTES

Sokol Balla: Ka patur zëra publikë edhe nga vetë PD pas humbjes se ndoshta duhej një periudhë më e gjatë reflektimi dhe një proces jo i nxituar për zgjedhjen e kryetarit të ri. Mendoni se këta kishin të drejtë?

Astrit Patozi: Jo nuk besoj se procesi u dëmtua për këtë arsye. Unë mendoj që PD duhet të ishte e gatshme në shtator që ashtu sic thotë kryetari i zgjedhur, Basha për një opozitë ballore dhe unë uroj shumë që kjo të ndodhë, unë vetë do jap kontributin në funksion të kësaj opozite. PD kishte nevojë që me shpejtësi të dilte nga një cikël që solli për pasoja rezultati i 23 qershorit. Pse thashë që gara duhet të jetë reale për PD, jo thjesht për të krijuar një model për ta kopjuar edhe pala tjetër, sepse ndoshta mund të mos e bëjë kurrë, por sepse PD në një mënyrë, me ikjen e vullnetëshme të Berishës mbyllte një cikël, ciklin e autoritetit të fortë dhe të gjithëpranuar të Berishës i cili dominoi politikën shqiptare për 23 vjet, model bilanci i të cilit ishte shumë pozitiv dhe nuk ke c’i heq atij. Por edhe për faktin, sic thotë edhe Basha, që është shumë e vështirë të zëvendësosh Sali Berishën, por edhe për shkak se askush prej dy rivalëve nuk mund që në ditën e parë të merrte kishat politike të Sali Berishës. PD kishte nevojë për një garë reale, që do të thotë që anëtarësia vetë të zgjidhte liderin që ai të kishte një mandat të fortë dhe të kompensonte në një farë mënyrë autoritetin e Berishës që nuk e kishin dhe nuk e kanë asnjëri nga rivalët. Kjo nuk ndodhi, sepse u zgjodh…u tha e treta dhe u aplikua e dyta por pra aty shkojmë.

Sokol Balla: Pra pse u bë garë kur fituesi ishte paracaktuar…

Astrit Patozi: Ky ishte gabimi. Nuk është gabim që nuk riparohet. Jam sot këtu që të ftoj këdo që ka mundësi të vendosë një tullë në këtë ndërmarrje jo kaq të vështirë dhe jo kaq të pamundur që ajo që ndodhi më 22 korrik të harrohet sa më shpejt dhe ne të ecim përpara, sepse sloganin e fushatës së 23 qershorit, pavarësisht se rezultuam humbës, e kishim shumë të mirë. PD duhet të harrojë 22 korrikun dhe 23 qershorin dhe të ecë përpara dhe kjo nuk është e pamundur.

Sokol Balla: Por si mund të bëhet kjo, tani flas si përtej gardhit, si mund të bëhet kjo, si mund të harrohet 23 qershori, që është, disfata më e madhe elektorale e PD? Si mund të harrohet 23 qershori? Unë kam përshtypjen që harresa e 23 qershorit, solli edhe një 22 korrik për t’u harruar.

Astrit Patozi: 23 qershori mund të harrohet duke u ringritur shpejt. PD është parti e burrave të fortë dhe e grave të forta.

Sokol Balla: Si mund të bëhet kjo pa bërë një analizë përse humbët? Jo përse humbët zgjedhjet, por pse kaq thellë?

Astrit Patozi: Nuk jam këtu për të analizuar humbjen e 23 qershorit. I takon lidershipit të ri të PD që të bëjë një analizë kapilare dhe unë do jem pjesë e kësaj analize, me përgjegjësitë e mia dhe me llogari-kërkimin sepse e kam këtë të drejtë. Jemi duke analizuar zhvillimet në PD. Një detaj që është pak intim. Ditën e dorëheqjes së Berishës në zyrën time ishte treçereku i drejtuesve të PD, nja 40 vetë, dhe castin që Berisha mbaroi fjalimin, vërshuan edhe një tufë grash shumë të nderuara dhe të respektuara të forumeve të PD që kishin edhe lot. U kam thënë pak me ashpërsi, ndoshta dhe nuk e meritonin në ato momente. Nëse doni të qani, u kam thënë shkoni në shtëpi sepse këtu nuk është vendi të qahet, këtu është PD që duhet të ringrihet me shpejtësi dhe ne do të bëjmë këtë dhe ne i kemi të gjitha potencialet dhe mundësitë për ta bërë këtë. Kjo është e vërteta sepse PD duhet që shumë shpejt të kthehet në xhaminë e vetme ku falen të gjithë ata që do të ndjehen opozitarë që nga shtatori e tutje. Ju siguroj që do të jenë shumë dhe nuk do të jenë vetëm anëtarët e PD. Kjo mbetet një sfidë e lidershipit e ri që ta bëjë këtë në mënyrën sa më të mirë dhe sa më shpejt.

Sokol Balla: Ju i jeni rikthyer shpesh natës kur Berisha dha dorëheqjen dhe më pas thatë se zoti Berisha një nga mënyrat që mund të bëntë ishte të jepte dorëheqjen dhe të mos merrej fare me këtë punë.

Astrit Patozi: Jo, absolutisht. Nuk e them prap. Biles Sali Berisha nuk është e shkuara e PD. Sali Berisha është e sotmja dhe e ardhmja e PD në kuptimin për aq sa duhet të jetë sepse roli i tij është i pazëvendësueshëm edhe në këto defekte që unë përmenda më sipër, edhe në kohezionin e domosdoshëm që ka nevojë PD edhe pas 22 korrikut, por mbi të gjitha që ne të futemi në një cikël të ri. Sali Berisha nuk është thjesht udhëheqës shpirtëror i PD, është udhëheqës real i PD i cili ka dhënë dorëheqjen para pak ditësh me dëshirën e tij. Sali Berisha nuk besoj se ka mbërritur në pikën kur duhet të shkruajë kujtime sepse fizikisht, politikisht dhe moralisht është absolutisht shumë i motivuar që të bëjë aq sa duhet apo aq sa mundet për rimëkëmbjen e shpejtë dhe për rikthimin e PD në kohën sa më të shkurtër në pushtet.
Sokol Balla: Për këtë po flasim. Të gjithë ne besuam që Berisha dha “de jure” dhe “de facto” dorëheqjen.

Astrit Patozi: Kjo është një dëshirë e së majtës që as ai s’ka ndërmend t’ua plotësojë dhe as ne nuk e duam që kjo të ndodhë.

Sokol Balla: Nuk po flas për këtë, por duam të kuptojmë se si do të funksionojë PD nesër? Ideja është, kur një lider, epik do të thoja unë, sic është Berisha në PD dhe jo vetëm, thotë unë do të jap dorëheqjen, atëherë në opinionin publik krijohet bindja se zoti Berisha vërtet do të ishte në politikë, por nuk do të ishte të themi, ai që do të komandonte PD. Faktikisht, para dhe pas 22 korrikut, ekziston bindja në publik se Berisha “de facto” nuk e ka dhënë dorëheqjen…

Astrit Patozi: Po sepse Berisha për fat të mirë apo të keq pati një rol dominant në proces sepse ishte kryetari në detyrë i cili në një farë mënyrë priste pasardhësin. Fakti që kjo garë nuk shkoi mirë, është një problem për zotin Berisha dhe prandaj e ritheksoj që nuk kam asgjë për të thënë sot për legjitimitetin e kryetarit të zgjedhur, zotit Basha, sepse ai ishte përfituesi. Është njësoj si të akuzosh një ekip futbolli, pse arbitri të jep penallti cdo 5 minuta kot dhe pse pranon verdiktin e arbitrit? Po e pranon sepse i intereson që të fitojë. Në këtë rast unë nuk kam akuzë për zotin Basha. Politika brenda garës ka edhe elemente të xhunglës ku jo të gjithë rregullat e lojës janë fair dhe sigurisht që asgjë nuk është perfekte, pranohen edhe goditjet nën brez, pranohen edhe taktikat që të rezultojnë fituese, por këto pranohen kur ke kundërshtarin politik, dhe jo brenda llojit, prandaj them që ishte një ekzagjerim 22 korriku.

Sokol Balla: Kur ju thoni për rregullat e lojës, u fol edhe 2 vite më parë që për shkak të zotit Basha u ndryshuan rregullat e lojës dhe ai mori Bashkinë, tani kjo, ajo që ndodhi në një fenomen pak më të përgjithshëm, tashmë ju rikthyer brenda partisë. Në rregull, deri këtu Basha është përfituesi i penalltive që i ka dhënë zoti Berisha, problemi është ai tashmë sic ju thatë, ai është kryetari i PD-së, dhe PD është shumë e rëndësishmë për demokracinë tonë, aq më tepër përballë kësaj mazhorance të frikshme në vota dhe arrogante në mandate. A do të ketë lirshmërinë zoti Basha që të operojë për një fillim të ri të PD? Një fillim i ri me kryetar “de jure” Bashën dhe “de facto” Berishën, nuk besoj që është një element pozitiv për opozitën.

Astrit Patozi: Unë nuk e mendoj kështu. Unë shpresoj dhe besoj që Basha i ka të gjitha potencialet për të qenë një lider i mirë i PD. Ai këtë s’mund ta bëjë vetëm sepse nuk ka akoma autoritetin e fortë të zotit Berisha dhe aq më tepër në këtë garë nuk mori mandatin e fortë që duhet të merrte. Kjo nuk na pengon ne, sepse në rast se Berisha dominoi me autoritetin e tij të fortë dhe unë kam qenë një nga aktorët e këtij modeli për vite me radhë, mund të kem dhënë dhe kontributin tim në këtë model. Tani PD ka nevojë për një model tjetër, një model më kolegjial, sepse unë kam dëgjuar gjatë fushatës së dy rivalëve që kanë përmendur shpesh kolegjialitetin dhe ekipin. Pra të dy kishin nevojë për këtë dhe tani që është Basha kryetar duhet të shikojmë se sa është i zoti të implementojë atë që u premtoi demokratëve gjatë fushatës. Unë kam bindjen që ai i ka të gjitha potencialet dhe unë mendoj që PD ka shumë vlera, është ADN e shumë shqiptarëve dhe PD nuk është vetëm grupi parlamentar. Në këtë kontekst mendoj që ne ringrihemi shpejt, sepse nuk besoj që kundërshtari do të qeverisë mirë dhe kjo do të ndihmojë në grumbullimin e popullit opozitar rreth xhamisë së vetme ku falesh. Por mbi të gjitha, PD edhe pa gabimet e kundërshtarit është shumë e aftë të korigjojë gabimet e saj.

Sokol Balla: Cfarë do t’i sugjeronit kryetar, nëse ai do t’i merrte parasysh?

Astrit Patozi: Së pari të vendoste rregulla të qarta loje, jo thjesht për pozicionin e kryetarit. PD ka nevojë të rishikojë statutin dhe pas kësaj duhet që atë statut ta zbatojë me përpikmëri sepse jo vetëm ne e zbatojmë, por nuk jemi vetëm ne që s’e zbatojmë, por e bëjnë gjithë partitë në Shqipëri, për fat të keq. Në këto kushte, e kemi shumë të domosdoshme që këto rregulla loje të vendosen në statut dhe rregulli i parë që unë do të vendosja po të isha kryetar i partisë do të ishte normimi statutor i standardit të zotit Berisha, që e bëri pa qenë statutor; dorëheqje në rast se humb zgjedhjet. Pse? Sepse mund të ketë shumë skeptikë që mund t’i duket kryetari i ri i PD sikur e ka me nge ardhjen apo riardhjen e PD në pushtet. Sot, në skenënë tripolare politike, duket sikur 3 faktorët janë në pushtet, njëri është kryeministër, njëri është kryetar parlamenti dhe tjetri është kryetar i Bashkisë së Tiranës. Demokratët, të cilëve nuk u pret puna, për të qenë i sinqertë, dhe unë përfaqësoj këtë lloj demokrati, e kanë me ngut. Duhet që PD të rikthehet sa më shpejt në pushtet, duan një garanci edhe nga lidershipit që jemi në të njëjtën linjë. Pra kjo është normimi statutor i këtij standardi, përcaktimi i rregullave të garës, urgjent një bazë të dhënash i anëtarësisë së partisë që të mos kapemi më pa përgatitur dhe mos ngelin listat e një skuthi anonim që punon në bodrumin e PD që në një farë mënyrë ka bërë cfarë ka dashur me listat, por nuk ja vlen që të merremi me këtë histori, pavarësisht se edhe listat dhanë kontributin e tyre.

Sokol Balla: Kush është ky skuthi anonim?

Astrit Patozi: Nuk ka rëndësi. Kur them anonim është një personazh që nuk e njeh askush dhe nuk besoj që kjo lloj rrace do ndihmojë PD për t’u ringritur apo për të bërë opozitën që duhet të bëjë. Kjo do ishte e para. E dyta zoti Basha duhet të garantojë cdo votë kundër që gjithkusht të krenohet me bindjen e tij. Së treti mendoj që PD ka nevojë për një imazh të ri, por jo fals. Ne nuk kemi nevojë për figurina dhe për një brez që thjesht dhe vetëm tregon imazhin televiziv. Ne kemi nevojë për një lidership plotësues, përtej këtij që është, duke ruajtur resurset dhe vlerat e këtij ekipi, kryetari i ri duhet të plotësojë dhe hapë PD. Ne e kemi të pamjaftueshme betejën opozitare, unë shpreh keqardhjen për këtë. Por grupi ynë parlamentar ka disa probleme, e para është i vogël për të bllokuar, megjithatë unë i mbetem parimit që opozita nuk është cështje numrash, është cështje fryme, morali, besueshmërie. Ne mund të kompensojmë fare lehtë mungesën e numrave në parlament me një opozitë ballore, jo vetëm parlamentare, por në cdo thëngji të PD ku do kemi njerëz dhe ekspertë, sekretariate dhe forume të tilla që do jenë vëzhguesit e hollë të qeverisë. Kjo është një nga mangësitë e grupit tonë parlamentar. Tjetër është që, ne brenda listës së PD kemi edhe disa aleatë. Unë nuk kam asgjë kundër tyre, por tradita në Shqipëri, tregojnë që këta aleatët e vegjël, partitë e vogla, kur shkojnë në opozitë më shumë i interson të zgjidhin ndonjë hall me qeverinë se sa të jenë një opozitë e vërtetë. Kështu që PD i dyfishohet barra dhe pjesa tjetër ëshë që sado kreative të jetë lidershipi i ri politik apo aksionet e reja, është pak i vështirë interpretimi në parlament që mund të shkaktojë ndonjë befasi, sepse megjithë respektin që kam me pjesën më të madhe të grupit të PD që do jenë në shtator, tek e fundit dihet se deri sa shkojmë dhe cfarë mund të japim.

Sokol Balla: Ju harruat që keni edhe një problem tjetër, keni këta deputetët e kleringut…

Astrit Patozi: Që të mos dalim nga tema, këto lloj ngërçesh mund t’i ketë grupi parlamentar i cili nëse do të jetë kompakt mund t’i kompensojë. Duhen plotësuar me një lidership të ri, forume të reja ku jo thjesht mosha duhet të jetë ajo që…sepse kam dëgjuar zotin Berisha të thotë se kjo është mosha e lirisë, ndërkohë që diferenca mes dy rivalëve është vetëm 1 vit. Njërit i takon të jetë mosha e lirisë, tjetri i takon që ose të mos ketë moshë fare, ose të jetë mosha e robërisë. Kjo nuk është cështje moshe. Unë nuk pres që kjo cështja e moshës të shpëtojë PD, megjithëse edhe unë bie dakort që ne duhet të kërkojmë më shumë energji tek rinia, sepse rinia ka një prirje për shumë arsye që të votojë PD. Kjo nuk duhet të jetë cështje shokësh klase, të themi psh të kryetarit. Absolutisht sepse edhe ai s’e mendon një gjë të tillë. Nuk është cështje moshe, cështje brezi është cështje dhuntish, cështje formimi, shkollimi, eksperience dhe gare.

Sokol Balla: Është edhe cështje gare

Astrit Patozi: Ne kemi nevojë për rregulla loje të qarta, sepse gara do të vijë. Nuk mund të mendosh që ka parti që mund të shpëtojë pa garë. Garën mund të shmangësh njëherë, të vonosh herën tjetër, por ajo do të vijë. Ndaj them që askush nuk duhet të dekurajohet nga një garë e humbur, aq më tepër kur kjo është brenda llojit.

Sokol Balla: Në fillim të analizës se atë se cfarë duhet të bëjë kryetari i ri, një nga gjërat që ju thatë që ai nuk duhet të bëjë është që të mos e marrë me qetësi, me nge për shkak se mund t’i duket vetja në pushtet…

Astrit Patozi: Nëse ne do ta merrnim ne nge, i bie që ky proces të zhvillohej me ngadalë diku nga nëntori. Ne bëmë blitz dhe bëmë shumë mirë.

Sokol Balla: Iu referuat 3-polaritetit, pra Kryeministri i PS, Kryetari i Kuvendit i LSI-së, kryetari i Bashkisë së Tiranës i PD-së. Përse kur vjen puna tek zoti Basha edhe nga jashtë PD edhe nga brenda PD përmendet shpesh një farë raporti special që ai ka me LSI-në?

Astrit Patozi: Sigurisht që politika nuk i ndan gjërat me thikë. Pavarësisht kampeve të kundërta ka edhe marrëdhënie njerëzore. Unë personalisht nuk përjashtoj miqësi me kundërshtarët politikë dhe këtë nuk mund t’ia kërkoj dikujt tjetër këtë gjë. Një gjë që s’e kam kompleks për vete, s’kam pse ja kërkoj kurrëkujt. Kam përshtypjen që ka një fryrje shumë të madhe se sa c’ka realizëm në këtë…

Sokol Balla: Zoti Olldashi e ka akuzuar direkt zotin Meta dhe partinë e tij për përfshirje në këtë garë…

Astrit Patozi: Zoti Olldashi duhet të jetë i qartë që nuk ka qenë kjo arsyeja që ai humbi këto zgjedhje, pavarësisht nëse ka apo nuk ka të drejtë në akuzën e tij. Unë nuk jam me këtë bindje. Unë mendoj që Lulzim Basha ka një shans që duhet të shfrytëzojë në dinjitetin e detyrës me përgjegjësi që ka marrë përsipër. Unë besoj që ai nuk do ta shpërdorojë këtë shans.

Sokol Balla: Si do të funksionojë opozita e ardhshme sipas jush?

Astrit Patozi: Do të jetë një opozitë jo vetëm parlamentar, në shumë fronte.

Sokol Balla: Zoti Berisha ka përmendur edhe protestat…

Astrit Patozi: Unë nuk përjashtoj asnjë nga format demokratike të reagimit. Besoj që jemi shpejt të përmendim protestat sepse cdo qeveri në botë ka një marzh të caktuar tolerance ku opozita duhet të presë për të parë lëvizjet e para dhe pastaj të nisë aksionin e saj opozitar, denoncimin dhe alternativën dhe kjo është opozita që unë shpresoj që ne të kemi. Një opozitë ballore, me të gjitha bateritë, me të gjitha fenerët drejtuar mazhorancës dhe qeverisë, por edhe alternativë. Ne nuk mund të bëjmë gafat e Edi Ramës, qoftë edhe njërën prej tyre.

Sokol Balla: Si përshembull?

Astrit Patozi: Refuzimi i statusit për 3 vite rresht, ishte një gafë e tmerrshme dhe vetëm disa ditë para zgjedhje u kandis që të vijë të votojë ca ligje do t’i kishin dhënë më shumë hapësirë Shqipërisë dhe atij vetë.

Sokol Balla: Bojkoti i parlamentit?

Astrit Patozi: Të gjitha bashkë, bojkoti, 21 janari, beteja për hapjen e kutive, që nuk i qendron më, të gjitha këto, por mosmarrja e përgjegjësisë si lider. Ky është kontrasti i madh mes dy lidërve, Berisha e mori përgjegjësinë e humbjes i vetëm, ndonëse nuk është i vetëm përgjegjës për humbjen. Mori përgjegjësitë i vetëm dhe bëri gjestin që duhet duke dhënë dorëheqjen, kurse tjetëri katër vite të kaluara, jo vetëm që nuk e bëri, por nuk la gurë pa lëvizur dhe gjë pa bërë që Shqipëria të penalizohej për shkak se atij nuk i priste puna për të ardhur në pushtet.

Sokol Balla: Mendoni që zoti Berisha do ishte sjellë ndryshe nëse rezultati do të ishte 71 me 69.

Astrit Patozi: Absolutisht Berisha do kishte mbajtur të njëjtat qendrime.

Sokol Balla: Jo flas edhe për 2013-ën, nëse do ishte rezultati 71-69?

Astrit Patozi: Kjo është prova. Është provë shumë e qartë. Sot është dita që dikush, i paanshëm do t’i kërkojë Edi Ramës që të kërkojë ndjesë për 2009, ta gëzosh fitoren e këtij viti, por kërko ndjesë për 2009 sepse i ke shkaktuar shumë probleme këtij vendi dhe ke shkaktuar shumë probleme në katër vite, që nuk do të bënte një opozitë normale. Unë nuk besoj që do të bëjmë këtë lloj opozite.

Sokol Balla: Ju përmendët dhe këtë e ka thënë në këtë studio edhe Olldashi, që qeverisë duhet t’i lëmë një periudhë pritje, por ajo që kemi parë këto dy javë, kemi parë zëdhënësa të qeverisë aktuale që dalin e i bëjnë opozitë qeverisë imagjinare, që për fat të keq është imagjinare, nuk dihet se cilat janë ministrat e rinj. Ju këtë duhet të bëni sot, që kjo mazhorancë që është votuar, ka detyrimin ligjor të dalë e të thotë, kjo është qeveria. Kjo s’po ndodh!

Astrit Patozi: Pse ju mendoni se opozita do të presë për një foto të qeverisë për ta kundërshtuar?

Sokol Balla: Jo po them që duhet të niste nga kjo.

Astrit Patozi: Jo sepse një qeveri, nuk varet nga fytyrat e ministrave që zgjedh se sa nga koncepti që ka. Keni dëgjuar ju që ne të ftojmë shqiptarët për zgjedhjet të parakohëshme? Jo. Ne po tregojmë që kemi detyrë si kundërshtarë politikë, që t’u themi që këta po gabojnë dhe po mashtrojnë ende pa zënë zyrat. Ne nuk kemi nevojë të dimë ministrat kur ai thotë që unë nuk i qendroj sistemit shëndetësor falas, nuk i qendroj taksës progresive, heqjes së taksave etj. Ne jemi të sqaruar që të bëjmë një transparencë me publikun që ta dijë që ka votuar një piramidë premtimesh. Kjo s’është përgjegjësia jonë dhe nuk na shfajëson. Ne i humbëm zgjedhjet dhe ne i kemi marrë përgjegjësitë dhe i humbëm. I humbëm ne dhe nuk i fitoi PS, sepse rezultati e tregoi këtë.

Sokol Balla: Cili është raporti që ju keni me Sali Berishën?

Astrit Patozi: Është një histori 18-vjecare, që nga ‘95 e deri më sot, komunikim i përditëshëm, që kur kam qenë kryeredaktor i gazetës “Albania” të asaj kohe e deri sot që po flasim. Raport korrekt, që kemi patur vlerësim dhe respekt të ndërsjelltë, marrëdhënie institucionale përfekte. Besoj që kam patur mbështetjen e tij përsa kohë kam qenë i propozuar prej tij dhe unë kam fituar me një votë më plebishitare se sa Lulzim Basha në momentin kur jam zgjedhur. Nuk i heq asnjë presje konsideratave të mia për mënyrën e bashkëpunimit që zoti Berisha ka me bashkëpunëtorët e tij më të afërt, por edhe me më të largtët, militantët e PD-së.

Sokol Balla: Mendoni që Berisha do t’i quajë korrekte reagimet tuaja të sotme? Nëse raporti juaj do të cënohet nesër?

Astrit Patozi: Nuk e di. Kjo është një pyetje për zotin Berisha, por unë e pashë të udhës që të bëj një transparencë duke patur parasysh faktin që u përpoqa në forumin më të lartë të partisë që të shmang një gjë që fatkeqësisht ndodhi. Kërkova fair play, që fushata mos shkaktonte lëndim. Kjo nuk ndodhi dhe unë këtë e ndjej detyrim ta them, pavarësisht i pëlqen apo jo Berishës. Por kjo nuk ndryshon konsideratën time për zotin Berisha.

Sokol Balla: Pavarësisht se si do të sillet me ju nesër?

Astrit Patozi: Absolutisht nuk ndryshon asgjë. Por nuk besoj që ka ndonjë gjë për të ndodhur në këtë situatë.

Sokol Balla: A ka anëtarë të lidershipit të PD-së që mendojnë si ju?

Astrit Patozi: Mund të ketë, por nuk më intereson shumë mendimi i të tjerëve, unë përfaqësoj atë që unë pashë me vend për të bërë transparencën e një procesi që duhet të kishte shkuar mirë, por nuk rezultoi kështu. Ftoj cdo njeri të lënduar, unë personalisht nuk ndjehem i lënduar sepse s’ka ardhur njeri të më bëjë presion për votën. Por skena të tilla nuk duhet të ndodhin në të ardhmen sepse nuk është ky qëllimi i një gare brenda lloji. Kjo është bindja ime.

Sokol Balla: Pranohet që një pjesë e mirë e kryesisë së PD simpatizonte Sokol Olldashin dhe këtu jeni radhitur edhe ju…a ka klane dhe grupe në PD?

Astrit Patozi: Nuk ka dhe nuk duhet të krijohen. Asnjë ngjarje politike, sado e hidhru qoftë nuk duhet të shërbejë që PD të klanizohet dhe unë e kam bindje këtë. Për këtë jam sot këtu. Nuk duhet t’i hyj thashethemeve që merren me emra të përvecëm. Kam respekte njësoj si për 80 përqindëshin ashtu edhe për 20 përqindëshin sa kohë të jem nënkryetar dhe deputet i PD-së. E kam thënë në atë mbledhje dhe i qendroj edhe sot, që për ne nuk kishte rëndësi rezultati, por procesi. PS para ca vitesh bëri një farsë. Ishte komedi. Garë pa kandidatë. Ne nuk arritëm në këtë pikë. Ne ishim seriozë sepse kishim kandidatë, por për shkak se kishim kandidatë, nuk lejuam garën dhe kjo ishte dramë pastaj.

Sokol Balla: Edhe në PS nuk e pengoi asnjë Ben Blushin apo Arben Malajn që të kandidonin…

Astrit Patozi: Kjo ishte dramatike por jo tragjedike, ndaj them që PD i ka të gjitha mundësitë që të ringrihet menjëherë duke lënë menjëanë të gjitha. Në shtator ne jemi të gjithë opozitarë.

Sokol Balla: Cfarë pozicioni mendoni se do keni në PD me kryetarin e ri Basha?

Astrit Patozi: Kam patur një karrierë të natyrshme dhe nuk kam zgjedhur kurrë dhe për këtë dëshmitar është Berisha dhe kam pranuar përgjegjësitë që më janë ofruar dhe kam mirënjohje për besimin e Berishës për mua. Jam përpjekur që në këto vite të përkushtohem dhe të jem i përgjegjshëm. Si e shikoj veten në të ardhmen e PD. Unë nuk do të jem më as nënkryetar i PD dhe as kryetar i grupit parlamentar. Nuk do të kandidoj për asnjë nga pozicionet ekzekutive të PD-së dhe pozicioni im parlament do të jetë jashtë cdo ofiqi parlamentar. Do të jem thjesht deputet i PD. S’do të kandidoj për asnjë ofiq parlamentar. Do të jem ushtar i përkushtuar i ekipit të PD në parlament dhe jashtë tij, do të jem i vetëzhveshur nga të gjitha gradat, do të jem një deputet i përkushtuar, i përgjegjshëm. Do të kryej me përkushtim dhe angazhim cdo detyrë që do më ngarkohet. Vetëzhveshja nuk ka të bëjë as me 23 qershorin dhe as me 22 korrikun. As ma ka kërkuar njeri këtu dhe as e di ca ka ndërmend të bëjë kryetari i ri. Cliroj veten sepse unë nuk jam politikan që ambicien për t’u ngjitur e kanë qëllim në vetvete. Kam dhënë prova për këtë. Ka në këtë xhungël edhe politikanë të këtij tipi. Unë kam menduar para zgjedhjeve të 23 qershorit u kam thënë që pavarësisht rezultatit nuk mund të jem më përfaqësuesi i PD në Kuvend. Ndaj e cliroj lidershipin e ri dhe Lulzim Bashën të më ofrojë një nga këto pozicionet sepse e kisha bërë ndërmend të tërhiqesha një rresht mbrapa. Kjo nuk do të thotë që kam hequr dorë nga politika.

Sokol Balla: Vetëzhveshja nga ofiqet edhe brenda PD, mos do të thotë që do jeni potecialisht i vëmendshëm ndaj zhvillimeve të brendshme në PD?

Astrit Patozi: Absolutisht. Unë e kam detyrim sepse unë besoj që cdo anëtar i PD duhet të jetë i vëmendshëm se cfarë ndodh në shtëpinë e tij. Unë shpresoj që në shtator të jemi të përgatitur për një fillim të ri.
Sokol Balla: Cfarë ndodh nëse lidershipi i ri i partisë fillon këtë fushatën e spastrimeve dhe të vrasjes së demokracisë së brendshme të partisë. Cili do të jetë aksioni i brendshëm u juaji dhe të tjerëve që mendojnë si ju?

Astrit Patozi: Më duket skenar horror që unë s’e besoj. Nëse kjo do të ndodhë ky nuk është më problem personal, por institucional, një sëmundje që duhet kuruar prej të gjithëve. Unë s’e besoj këtë skenar. Nëse unë duhet të prisja gjueti shtrigash, duhet të ridimensionoja deklaratën time, që s’kam ndërmend ta bëj.
Sokol Balla: Ama reagime të forta duhet të prisni.

Astrit Patozi: Nuk është se nuk i pres. Por mua nuk më intereson cilido qoftë qendrimi. Unë hyj tek kategoritë e personave që s’jam ankuar as me mesazh, as me figurë për askënd. Por kam thënë fjalët e mia për secilin dhe gjithëkënd dhe nuk më intereson shumë cili do të jetë reagimi i kujtdo nesër. Unë mirëpres cdo reagim që nuk nxitet nga arsye djallëzore apo personale. Këto të fundit do t’i shërbejnë dikujt për t’u ngjitur në PD, ua kam falur që sot.

Sokol Balla: Duke qenë që disa organe mediatike janë afër me kryetarin e ri Basha…

Astrit Patozi: Tani i vetëzhveshur, tani unë e kam më të thjeshtë sepse unë vij nga shtypi dhe tani e kam më të lehtë për t’iu përgjigjur në mënyrë ballore të gjitha atyre që do përpiqen të përfitojnë nga një deklaratë apo qendrim politik transparent dhe krejtësisht në bindjen e lirë timen. Mund të ketë edhe analistë të thonë pse zgjodhe Top Channel.

Sokol Balla: Këtu erdhi dhe zoti Berisha…

Astrit Patozi: Unë s’kam patur probleme për ballkonet mediatike. Fare. Unë vazhdoj ta konsideroj median si një mundësi që i jepet politikës për të shpërfaqur programin, pavarësisht nëse politika editoriale e medias është pro apo kundër forcës time. E dyta, erdha këtu se ku do të shkoja tjetër? Fevzo e para na ka dalë pak armik dhe e dyta ka shkuar me pushime të parakohëshme, ndonëse zgjedhjet nuk ishin të parakohëshme, Cim Peka kam parë që po kërkon lidhjet e krimit të organizuar me një pjesë të PD-së dhe i bie që është faji i Sali Berishës dhe PD-së që lejoi një përfaqësues të krimit të organizuar të garojë, sepse kështu i bie tani. Ndaj erdha këtu pa asnjë lloj kompleksi.

Sokol Balla: Mund të kishit dhënë intervistë tek gazeta 55….

Astrit Patozi: E para ua di hallin, e dyta ua njoh stilin. Unë di mënyrën si funksionon një mediat dhe kjo është një cështje eksperience, nuk është dhunti e imja. E di që shumë prej tyre kanë fantazi të shfrenuar, por edhe unë vetë nëse do jem viktimë, sigurisht që edhe unë kreativ jam. Një gjë di, që Fahri Balliu do thotë që unë jam ish-bashkëpunëtor i Sigurimit të Shtetit, më e pakta dhe pastaj një mori tjerash. Por meqë ra fjala tek reaguesit me pagesë dhe pa pagesë. Do i kërkoja miqësisht kryetarit të ri që të mbajë larg PD disa pengmarrës, gjobëvënës, të cilët vazhdimisht në vite për fatin tonë të keq i janë ngjitur PD dhe i kanë kërkuar pambarimisht dëmshpërblim që jo rrallë e kanë marrë për një shërbim që s’e kanë kryer kurrë. Unë nuk besoj që disa mbeturina mediatike përmirësojnë imazhin e PD. PD duhet të shpëtojë nga trafikantët e influencës. PD duhet të shpëtojë prej xhahilëve që kanë shpërdoruar pushtetin e saj, që i kanë dhënë kosto elektorale dhe në imazh. PD ka nevojë për një imazh të ri, fillim të ri të ecë përpara që në shtator.

Sokol Balla: Do të kërkoja dy këshilla apo sugjerime për kryetarin e ri për dy cështje të rëndësishme. Një nga gjërat që kandidati tjetër…

Astrit Patozi: Se harrova, tërhiqem nga funksioni im si kryetari i grupit të punës i Qarkut të Vlorës.

Sokol Balla: Pra ju nuk do të merreni më me Qarkun e Vlorës?

Astrit Patozi: Përderisa tërhiqem nga të tjera, tërhiqem edhe nga kjo. Nuk i kërkoj askujt që të ndjekë shembullin tim. Nëse këta reaguesit do të gjejnë ngushëllim me faktin që u gjet poliagjenti dhe të ngushëllohen me faktin që i kam humbur unë zgjedhjet edhe në Shkodër, edhe në Tiranë edhe kudo.

Sokol Balla: Rivali tjetër i zotit Basha, zoti Sokol Olldashi bëri një diferencë të qartë midis tij dhe rivalit sa i përket raporti me LSI. Gjithashtu zoti Basha gjatë fushatës së tij, nga fjala hapëse u duk se dha një sinjal të qartë hapjeje ndaj FRD-së. Cila do të ishte këshilla e Astrit Patozit, tashmë të dorëhequr nga gjithcka, për kryetarin e ri, për këto dy elementë të rëndësishëm të një beteje politike nesër, pra LSI-në dhe FRD-në?

Astrit Patozi: Unë nuk lidh aksionin opozitar me emra të përvecëm. Ne do të kemi një opozitë frontale, në parlament dhe kudo. Opozita nuk përjashton as taktikat, një opozitë aktive mund të shikojë edhe mundësitë e taktikave politike. Por nuk e shoh që duhet të përqendrojmë vëmendjen tek taktikat sa tek shëndoshja e bazës opozitare dhe konsolidimi i makinës elektorale të PD. E thashë, aleatët i kemi deficitarë.

Sokol Balla: Prisni të largohen?

Astrit Patozi: Nuk pres që të largohen, por nuk e pres që të shkëlqejnë. Ndoshta jam i padrejtë, ndoshta jam i vrazhdë me ta, por kjo është historia dhe tradita që kemi patur. PD do kthehet avokatja e vetme e cdo opozitari në Shqipëri. E ka detyrë dhe duhet ta bëjë sa më shpejt.