Ilir Ikonomi/

Sa keqardhje për Astrit Lulushin, kolegun tonë të Zërit të Amerikës! Sot në mëngjes mësova me tronditje se ishte ndarë nga jeta pas një operacioni të vështirë në veshkë.

Astriti ishte fjalëpak, por me një mendje prej filozofi dhe shpirt prej poeti. Ato që nuk i thoshte me gojë i ka lënë në shumë e shumë libra interesantë që botoi gjatë viteve. Aty, ai fliste për kuptimin e jetës, analizonte natyrën dhe dijen njerëzore, veset dhe virtytet, tregonte për historinë dhe për njerëzit e saj të shquar, zhytej në honet e qenies njerëzore si askush tjetër për të eksploruar misteret dhe provokuar pyetje.

Ishte njeri që mendonte me kokën e vet dhe prandaj e çmonte shumë lirinë e gjetur në Amerikë. Nuk i kishte qejf klishetë, kërkonte në heshtje mendimin ndryshe. Thonë se njeriu i heshtur është ai që vlen të dëgjohet më shumë. Prandaj më pëlqente t’i dëgjoja mendimet e tij.

Shpesh e shihje të trishtuar, por kur gëzohej qeshte si fëmijë, të merrte mënjanë dhe të tregonte ndonjë anekdotë, nga ato që e shtrydhin tërë filozofinë e botës në një ose dy fjali të vetme.

Ikja e dikujt që e ke njohur prej kaq shumë vitesh të sjell pyetje, të mëdha e të vogla, shumica e të cilave mbeten pa përgjigje. Astriti dinte t’u përgjigjej, por tani ai nuk është më.

Mbushen 96 vite që Shqipëria ju bashkua kontinentit europian, dhe faktorit ballkanik në një moment historik për kombin shqiptar, konsakrimi juridik e kushtetues, vendosja e sistemit në qeverisjen e vendit, sistemi monarkist me 2 shtator 1928 për ndërtimin e shtetit modern shqiptar. Mbretëria shqiptare do të kishte një rol të jashtzakonshëm në ndërtimin e shtetit modern shqiptar , progresiv, ekonomik e kulturor. Mbi të gjitha mbrotja konsuguente e lirisë dhe të drejtave të shqiptarve në trojet e tyre etnike në Ballkan , mbas padrejtësisë europiane që i bëri kombit tonë, coptimi i trojeve në konferencën e Londrës në vitin 1913.

Okupimi i Vlorës nga italianët, dhe viset e veriut nga sebo-malazezët, e vunë në pikpytje pamvarsinë e shtetit shqiptar të 1912. Dhe ishte domosdoshmëri kombëtare mbatja e Kongresit të Lushnjes, por dhe vetë ekzistencën e kufive të vitit 1913, si dhe lirinë e kombit. Mbretëria Shqiptare e themeluar 96 vite ma parë ishte shprehej e vullnetit të popullit shqiptar për liri , bashkim të trojeve etnike, në një shtet në rrugën e civilizimit e presporitetit. Mbretëria Shqiptare lindi si domosdoshmëri europiane e kohës, dhe si simbol i unitetit të Shqiptarve që ishin copëtuar në disa shtetet ballkanike, duke u shkëputur nga toka mëmë.

Në atë Europë, të trazuar dhe aspak dashamirse ndaj shqiptarve, Shqipëria nxori një personalitet të shquar politik, e historik, të shekullit njëzet shtetformuesin e madh Ahmet Zogun që u konfirmua në fron nga Asambleja Kushtetuese si pasardhës i Gjergj Kastriotit me emrin mbretëror Zogu i Parë. Ai vinte nga një familje fisnike nga më të vjetrat e kombit dhe me kontribute ndaj vendit të tije për më shumë se pesë shekuj. Gjyshi i tije Xhemal Pashë Mati ishte një ndër protogonistët e drejtimit të Lidhjes së Prizerenit, dhe një atdhetar e patriot që rreshtohej me Abdyl Frashërin, Imer Prizerenin, Sulejman Vokshi, e Iljaz Pashë Dibra.

17 vjeç në emër të krahinës së Matit Ahmet Zogu do të firmoste në Vlorë, aktin e pamvarsisë së Shqipërisë dhe garantoi Ismail Bej Vlorën babain e pamvarsisë se do të bëjë beteja, pa kompromis në mbrotje të sajë .Ky atdhetar i shquar do të organizonte Kongresin e Lushnjes, do ta mbronte atë kongres nga sulmet e pushtuesve që kishin ndarë Shqipërinë në copa.

Mbas marrjes së detyrave nga ai kongres ky shqiptar i madh, me guxim e trimëri të pashoq do të nisej drejt Tiranës duke e bërë Kryeqytet të Shqipërisë, dhe duke i siguruar Qeverisë së Sulejman Delvinës që të zbatonte programin e Kongresit të Lushnjes.

Karriera politike e Ahmet Zogut është brilante , betejat e tija shtetformuese me aksionet politike, ushtarake, ai arriti që autoriteti i qeverisë të shtrihej në të gjithë territorin e vendit , duke shtypur lëvizjet seperatiste, të organizuar e paguar nga shtetet fqinje që nuk ja donin të mirën Shqipnisë, dhe garantoi kufijtë shtetrorë, duke e detyruar Lidhjen e Kombeve të njihte shtetin shqiptar

Ministër i Mbrendshëm, 1920, Kryeministër, në vitet 1922-1924, President i Republikës 1925-1928 dhe Mbret i Shqiptarve 1928-1939 ka gjurmë të ndritura e të pashlyeshme në historinë moderne shqiptare.

Është anti historike që përdorin bolshevikët e Enver Hoxhës, se Ahmet Zogu kishte ambicje të shfrenuara karrieriste dhe donte të bëhej Mbret me çdo çmim.

Mbreti Zogu i Parë e përdori sistemin monarkist me orientimin e Shqipërisë drejt modelit qeverisës e mënyrës së jetesës me vendet e civilizuara të Europës perendimore.

Fatkeqësisht diktatura, dhe ideologët bolshevik shqiptarë, kan anatemuar dhe shtrembëruar për gati 80 vite me propogandë antishqiptare, duke ngritur si heroizëm rebelimin antikombëtar të Haxhi Qamilit, një mbeturinë e falangave filoturke, dhe duke i shërbyer tradhëtisë së qeverisë së Durrsit që kishte qëllim anti shqiptar të krijonte një shtet vetëm si Shqipëri e mesme.

Lartmadhëria e tije Zogu i Parë Mbreti i Shqiptareve!

Parimi: Atdheu mbi të Gjitha!

Historia e tij politike na rrëfen krejt të kundërtën e asaj që trumbetojnë falangat e diktaturës Komuniste . Qëndrimi i tije në përkrahje të Princ Vidit, dorëheqja e tij si Kryeministër në vitin 1924 me grushtin e shtetit të bërë nga admiruesit e bolshevizmit të atyre viteve të ashtuquajtur revolucjon demokratik, me pikpamje ideologjike që dëmtonin shtetin e sapoformuar shqiptar.

Sjellja e tij prej politikani , patrioti e burrështetasi të madh u tregua kur ju ba atentat në paralament kur me qetsinë dhe largpamësinë e tije tregoj qartë , se ai mbi çdo gjë tjetër vinte interesat kombëtare dhe ishte dishembull i shtetit komb.

Ai gjatë gjithë karrierës politike nuk ka marrë pushtete me dhunë dhe armë siç banin kundërshtarët e tije, por vetëm me votë dhe me ligje demokratike perendimore.

Me 24 dhjetor 1924 ai diti ti jap fund rebelimit majtist dhe më të drejtë fitoi epitetin shpëtimtar i kombit.

Stabiliteti i plotë politikë , progresi i shpejtë ekonomik e kulturor që pati gjatë periudhës presidencjale, koha e thirri atë si personalitetin më të shquar të ulej në fronin mbretëror.

Me të drejtë kundërshtarët e tij politikë, si Fan Noli, Faik Konica, e mbi të gjitha Sejfi Vllamasi, do ta çmonin kontributin e tij, dhe do të deklaronin se po mos të ishte Ahmet Zogu ekzistenca e shtetit shqiptar do të ishte në pikpytje! Prandaj ai rreshtohet me figurat e ndritura të kombit, si Skënderbeu që na dha emrin dhe dinjitetin si Shqiptar. Drejtuesit e lidhjes së Prizerenit që mbrojtën dhe ndërkombëtarizuan çështjen shqiptare në Ballakan,

Pamvarsinë e Shqipërisë që e udhëhoqi plaku i Vlorës Ismail bej Vlora, dhe ndërtimin e shtetit shqiptar nga i madhi dhe i pavdekshmi Ahmet Zogu.

Mbretëria shqiptare, jetoi vetëm një dekadë, e la vulën e vetë të pashlyeshme historike.

Mbretëria moderne paralmentare e konfirmuar jo vetëm nga vullneti i popullit por dhe e mbështetur në statusin juridik. Ajo nuk lindi si një kurorë tiranike , por si një mbretëri moderne dhe i detyruan fuqitë e mëdha ta njihni si një pricipatë e pavarun neutrale dhe nga aktetet e Kongresit të Lushnjes, të cilat krijuan Regjencën apo Këshillin e Shtetit me atribute e një Regjence mbretërore që fuqitë e mëdha i njohën që vitin 1913.

Mbretëria shqiptare i tregoi botës se çfar është në gjendje të bëjë një kombe i lirë kur thyen prangat e robërisë, ndërtoi shtetin e së drejtës sipas modelit më të përparuar europian:

Arsim Kombëtar mbi baza laike.

Kodi Penal dhe Civil që garantonte barazinë e shtetsave para ligjit.

Legjislacion model për komunitetet fetare .

U garantua me ligj të drejtat e gruas. Një administratë shtetrore model.

U krijua Banka Kombëtare dhe garantimi i monedhës kombëtare me lingota ari.

Të gjitha këto arritje historike u ndërtuan për një dekadë 10 vjeçare. Sot klasa politike që e përbuz mbretërinë, pasardhse e barbarëve komunistë, ka mbi tre dekada që nuk ndërton shtet të së drejtës dhe nuk ka një kushtetutë të qëndrueshme.

Prandaj shqiptarët janë krenare për mbretërinë e tyre dhe për Mbretin Ahmet Zogu. Me të drejtë shkrimtari i madh Ismail Kadareja do të deklaronte për mbretërinë shqiptare se po mos ta pushtonte fashizmi Shqipërinë, Ahmet Zogu do ta bënte Shqipërinë një Zvicërr të dytë të Europës.

Qëndrimi ndaj Mbretërisë është një vijë demarkacioni mes patrioteve dhe atyre që e duan atdheun, dhe sunduesve që e duan Shqipërinë për ta zhvatur.

Besim NDREGJONI

Dr. Paulin Marku

Vijon nga numri i kaluar…

Pas shumë përpjekjesh dhe falë ndërhyrjeve të ndryshme ndërkombëtare, Stambolli i heq penalitetin që deri në vitin 1888 i ndalohej e drejta për t’u rikthyer në vendlindje Imzot Prend Doçit. Kjo ishte një ngjarje e rëndësishme për kohën, veçanërisht gëzonte pamasë Imzotin, të afërmit dhe të afërmit e tij të shumtë që e prisnin në vendlindje prej vitesh. Falë insistimit të vazhduar për t’u kthyer në krye të Abacisë dhe mas shumë ndërhyrjeve nga Vatikani ai u vendos në krye të Abacisë së Oroshit në vitin 1888. Nëpërmjet Patrikut Azarian i mundësohet lejimi për t’u kthyer në vendlindje por me kushtin që Patriku i garantonte Sulltanit se Imzot Prend Doçi nuk do të angazhohej në asnjë lëvizje kryengritëse apo në rebelime kundër qeverisë së Stambollit. 

Ati i Shenjtë Papa Leoni XIII, me 25 tetor 1888 e ktheu Abacinë e Mirditës në shkëlqimin e saj të lashtë dhe e bëri të pavarur si dhe e zgjeroi juridiksionin e saj. Gjithashtu dekretoi Imzot Prend Doçin, “Supra, montem Mirditarum” abat nullius. Kështu, ai rikthehet i lirë në vendlindje pas shumë vitesh. Për abatin kishte një shprehje“edhe në Çinimaçin në ç’oshin atë prift, ai nuk jet pa u kthye prap në Shqypni”. Në këto kushte dhe rrethana Abati rifillon misionin religjioz në Mirditë dhe fillimisht angazhohet edhe për ndërtimin e rezidencës në Orosh të Mirditës. Me 31 mars 1894 Vatikani i dekreton Abacisë së Mirditës 16 famulli. Ai ishte një predikues i madh dhe gjatë misionit klerikal predikonte për normat e familjes, kundër martesave të paligjshme, ishte kundra ngatërresave e sherreve të trashëguara dhe shpesh herë thirrej për ndërmjetësimin në shuarjen e konflikteve mes fiseve mirditore. Ai ishte i dhënë mbas dijes dhe arsimimit të shoqërisë shqiptare dhe investoi për zhvillimin e arsimit. Ai arriti të hapte disa shkolla si në Orosh, Spaç, Kashnjet, etj.

AKTIVITETI LETRAR E GJUHËTAR I PREND DOÇIT

Prend Doçi u mor për vite me radhë me sistemin e të shkruarit shqip, duke u marrë shumë me shkrim e këndim të shqipes me germa të zakonshme të alfabetit latin. Ai evitonte përdorimin e shkronjave të tepërta, thekse të ndryshme dhe në shkrimet e tij nuk përdorte fjalë turke. Po ashtu, Abati i Mirditës ishte një ndër nacionalistët shqiptarë që i shkruante vargje vendit me shpresën se një ditë do të lirohet nga sundimi osman. Abati Prend Doçi themeloi Shoqërinë “Bashkimi” dhe arriti të kishte sukses të madh në botimin e disa veprave të rëndësishme të cilat jo vetëm ishin të domosdoshme për kohën kur u botuan por edhe i rezistuan periudhave të ndryshme. U botuan më shumë 30 vepra të personazheve të rëndësishëm të kohës. Mund të përmendim disa prej tyre: “Historja e Shqypnis” D. Ndoc Nikaj; Dy blejt e parë të “Lahutës së Malësisë”, A. Gjergj Fishta; “Vargnini” Luigj Gurakuqi; “Fialuer i ri i Shqypes” D. Dodë Koleci, etj… . 

Në vargjet që i kushtonte atdheut, Prend Doçi shprehej se vendi një ditë do të lirohet nga zgjedha e të huajve. Ndër të tjera shkruante: “Shqyptarë trima, zgjedhën lshoni, kputni prangat e luftoni”.Pra, fryma e tij patriotike përfshinte edhe klerikun katolik në dobi të çështjes kombëtare. Kontributi në gjuhën amtare dhe në shoqnin letrare “Bashkimi” shtoi dëshirën e madhe për gjuhën shqipe dhe ngjalli ndjenja të thella për ruajtje e historisë, kulturës e traditës kombëtare shqiptare. Prend Doçi e shtriu veprimtarinë me botime dhe jashtë vendit, një mënyrë kjo për të bërë të njohur opinionin publik botëror rreth çështjes shqiptare. Bashkëpunoi me autorë shqiptarë dhe arbëreshë të kolonive të Italisë dhe të Greqisë si Zef Jubani, Thimi Mitkoja, Jeronin De Rada, Anton Santori, Zef Serembja etj…, dhe arritën të botojnë “Dora d’Istria-Shqiptarët” në mënyrë që çështja shqiptare të manifestohej në arenën ndërkombëtare dhe përforcimin e lëvizjes letrare kombëtare. Edit Durham në librin e saj “20 vjet ngatërresa Ballkanike” e cilëson Abatin Prend Doçi si një personalitet i lartë me mençuri të madhe dhe një nacionalist i vërtetë.

Me konsideratë fliste edhe Franc Nopca në librin e tij “Fiset e Malësisë së Shqipërisë së Veriore dhe e drejta zakonore e tyre”. Ai e konsideronte njeri shumë të zgjuar, ambicioz, i jashtëzakonshëm që i kishte munguar mirditorëve për një dekadë të tërë. Në kujtimet e diplomatit austriak, në një bisedë me Atë Pashk Bardhin i kishte shprehur se Imzot Doçi ka qenë kundërshtari im, por duhet thënë e vërteta se ai ishte mendjehollë dhe fort i zoti, dhe e konsideronte personalitet i Shqipërisë. Me konsideratë të lartë shprehej edhe Atë Gjergj Fishta, i cili e konsideronte një personalitet i lartë, mendje kthjelltë, me tipare burrërie e bujarie, dhe e cilësonte si një ndër të parët burra të kombit tonë. Prend Doçi, ishte i mendimit se fillimisht duhej fituar autonomia e Shqipërisë, dhe pastaj që të sigurohej autonomia e trojeve shqiptare, shqiptarët t’u kërkojnë njohjen zyrtare Fuqive të Mëdha. Kështu, figura e klerikut katolik është e mbushur me aktivitete në fushën klerikale dhe kombëtare. Abati Prend Doçi qëndroi për 28 vite në krye të Abacisë së Oroshit si një bari i mirë katolik. Veprimtaria e gjerë patriotike dhe intelektuale, lartësojnë vlerat tona kombëtare. Pra, një human i madh e njeri i Zotit me merita të mëdha patriotizmi e brilante për kombin, si një prelat i shqiptarëve dhe i Shqipërisë.

Bibliografia

• Historia e Popullit Shqiptar, vëllimi II, Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Instituti i Historisë, Tiranë: “Toena”, 2002,
• Historia e Perandorisë Osmane, nën drejtimin e Robert Mantran, Dituria 2004,
• Shqipëria në Dokumentet Austro-Hungareze, I-VII,  Botime Albanologjike 2012
• Dokumente Diplomatike Italiane për historinë e Shqiptareve 1912, Botime Albanologjike 2019
• Pal Doçi, Prend Doçi Abati i Mirditës, jeta dhe vepra. Tiranë, Naim Frashëri 1997,
• Luigj Martinit, Abati i Mirditës Prend Doçi 1846-1917, Shkodër, MIRGEERALALB 2012,
• Hyacinthe Hecquard, Historia dhe përshkrimi i Shqipërisë së Epërme ose i Gegërisë, 2008,
• Peter Bartl, Shqipëria nga mesjeta deri sot, Prizren, Drita 1999,
• Edith Durham, Njëzet vjet ngatërresa ballkanike, Tiranë, Argeta-LMG, 2001,
• Franc Nopça, Fiset e Malësisë së Shqipërisë Veriore dhe e drejta zakonore e tyre. Përkth. Mihallaq Zallari, Tiranë, Eneas 2013,
• Revista “Hylli i Drites” Pashk Bardhi o. f. m. , Emzot Prend Doçi, në Hylli i Dritës, nr. 3-4, mars-prill 1942-XX, Vjeti XVIII, Shkodër,
• Revista “Studime Historike” Pal Doçi, Tri shkrime të Prend Doçit, në Studime Historike nr. 1-4, Tiranë, 1994, 
• Kalendari “Afredita” per motin 1910,
• Flamuri i Arbërit, (La Bandiera dell’Albania, pubblicazione periodica mensile per cura d’un comitato di sinori d’Albania e delle sue Collone),
• Pontificia università urbaniana” është instituti i studimeve të larta të Kishës Katolike në (Gianicolo) në Romë, i specializuar në formimin e klerit nga vende të ndryshme në misionin e të rinjve të kishës. Nullius- do të thotë që abacia e Oroshit ishte e pavarur nga dioqezat e Lezhës apo të tjera, por kishte lidhje direkt me Selinë e Shenjtë në Vatikan.

Analizë nga Rafael Floqi/

Zëvendëspresidentja Harris e bëri më së fundi intervistën e saj të parë zyrtare si kandidate demokrate për presidente të vitit 2024, por ajo u përball me tallje në internet të enjten, pasi i tha CNN-it se pavarësisht kundërshtimeve të politikës, “vlerat e saj nuk kanë ndryshuar”. Kështu në intervistën e saj të parë si kandidate presidenciale, ajo u shoqërua si në ditën e parë të shkollës tok me kandidatin e saj, guvernatorin e Minesotës, Tim Walz, pranë saj, Harris iu kërkua të shpjegonte shumë ndryshime të mëdha politike.

Harris e bënë copë për pretendimin se “vlerat e mia nuk kanë ndryshuar” në mes të kritikave të politikave: “është ende një radikale”

“Në përgjithësi, si duhet t’i shohin votuesit disa nga ndryshimet që ju keni bërë?” e pyeti drejtuesja e emisionit të CNN, Dana Bash, Harrisin. “A është kjo, për shkak se keni më shumë përvojë tani dhe keni mësuar më shumë për informacionin? A është kjo sepse po kandidoje për president në zgjedhjet paraprake demokrate? Dhe a duhet të ndihen zgjedhësit rehat dhe të sigurtë se ajo që po thua tani, do të ecë përpara si politika juaj?”

“Unë mendoj se aspekti më i rëndësishëm dhe më domethënës i perspektivës dhe vendimeve të politikës sime është se vlerat e mia nuk kanë ndryshuar,” i tha Harris prezantueses të lajmeve. “Ju përmendët Marrëveshjen e Re të Gjelbër. Unë gjithmonë kam besuar dhe kam punuar për të, se kriza klimatike është reale, se është një çështje urgjente për të cilën ne duhet të aplikojmë metrika që përfshijnë ruajtjen e vetes ndaj afateve në kohë. E bëmë atë me ligjin për uljen e inflacionit”.

“Ne kemi vendosur synime për Shtetet e Bashkuara të Amerikës, dhe si rrjedhojë, globin, kur duhet të përmbushim disa standarde për reduktimin e emetimeve të gazeve serrë,” vazhdoi Harris.

“Kjo vlerë nuk ka ndryshuar. Vlera ime rreth asaj që duhet të bëjmë për të siguruar kufirin tonë, kjo vlerë nuk ka ndryshuar. Kam kaluar dy mandate si Prokurore e Përgjithshme e Kalifornisë, duke ndjekur penalisht organizatat kriminale transnacionale, shkelje të ligjeve amerikane në lidhje me kalimet, e paligjshme, kalimin e armëve, drogës dhe qenieve njerëzore përtej kufirit tonë, nuk kanë ndryshuar”, tha ajo.

Shumë komentues në internet argumentuan se pretendimi i Harris, se ajo ruan të njëjtat vlera do të thotë se ajo është po aq radikale sac ishte në vitin 2019, ndërsa përpiqej të sillet si e moderuar për të fituar zgjedhjet.

Senatori Roger Marshall, R-Kans., tha: “Vlerat progresive të Kamala Harris së San Franciskos nuk kanë ndryshuar dhe nuk do të ndryshojnë kurrë. Një zebër nuk i ndryshon vijat e saj.”

“Kamala as nga larg sa nuk pretendoi se po shpjegonte, pse gjërat që ajo pretendonte se besonte kur kandidonte në 2020 tani janë gjëra, që ajo pretendon se nuk po i beson më,” tha gazetari i pavarur Glenn Greenëald. “Dhe në të gjitha përgjigjet se nuk pati asnjë përpjekje për të insistuar në një përgjigje sqaruese. Ndaj për këtë arsye ata zgjodhën Dana Bashin.”

Kolumnisti i Las Vegas Review-Journal, Victor Joecks sugjeroi se “Kur KamalaHarris thotë, “Vlerat e mia nuk kanë ndryshuar”, ajo që ajo do të thotë është sikur “Unë vetëm po pretendoj t’i moderoj, sa për të fituar zgjedhjet”. Kamala Harris është ende një liberale radikale e San Franciskos!

Ish-këshilltari i fushatës së Trumpit, Steve Cortes u përgjigj: “Uau. Kamala Harris thotë se i qëndron çdo pozicioni radikal të politikës që ka mbajtur ndonjëherë”. Pra, po, ÇDO politikë e 2020-ës që ajo ka propozuar është një lojë e ndershme në Zgjedhjet e 2024-ës.” Pra deklarata e Harris në fund të fundit përkthehet “Pra, duke mos ‘moderuar’ pikëpamjet e saj radikale të majta”.

“Është e pabesueshme ta shikosh Bash duke ofruar pyetje të buta dhe më pas t’i ofronte Harrisit opsione të ndryshme se si t’u përgjigjej tyre,” duket si një organizim patetik që të gjithë e dinim se si do të ishte.”

Autori dhe kontribuesi i lajmeve, Andy McCarthy, e përvëloi intervistuesen e CNN, po të qe “Në një sallë gjyqi, unë do të kundërshtoja veprimin si tentativë për ndikim të dëshmitarit”

Kolumnisti konservator T. Becket Adams me shaka e parodizoi intervistën: “Dana Bash: ‘Pse ke [fut eufemizëm për flip-flop ndryshimin e pozicioneve]? A është për shkak se tani je më e mrekullueshme tani se atëherë?”, tha ai. Duke vënë në lojë shprehjen se “Koha është një temë në të cilën ne besojmë se ne jemi mbajtësit, duke mbajtur kohë për ngjarje të tilla që ne e dimë se sa është ora.”, që po e njëjta sallatë fjalësh tipike për të.

Redaktori i DC Examiner, Kaylee McGhee White e përqeshi intervistën si një provë që shkoi “tmerrësisht keq” për nënpresidenten. “Edhe kur Dana Bash përpiqej ta vendoste Harris me një justifikim të lehtë, kjo ndodhte tmerrësisht për Harrisin. Fushata e saj fjalë për fjalë thjesht pretendoi se ajo nuk i mbështet mandatet e EV, dhe këtu ajo po pranon se mbështet afatet kohore të përcaktuara nga ato mandate. Po.”

Në një shembull të spikatur të rrokullisjes së politikave të Harris, është një reklamë e fundit e fushatës që e paraqiste murin kufitar të epokës Trump, po të njëjtin mur, që ajo e dënoi më parë si “jo-amerikan” dhe mesjetar.

Fracking është një shembull tjetër i spikatur, pasi fushata e Harris njoftoi muajin e kaluar se zëvendëspresidentja nuk mbështeti një ndalim të teknikës së nxjerrjes së naftës me ujë me presion që gëzon mbështetje të gjerë në shtetet e fushëbetejës si Pensilvania. Megjithatë, ky pozicion është e kundërta e vërejtjeve të saj si kandidate kryesore gjatë një ngjarjeje fushatës në CNN në vitin 2019, kur Harris tha se “nuk ka dyshim se unë jam në favor të ndalimit të fracking”.

Harris është distancuar gjithashtu nga programet “Medicare për të gjithë” dhe programet e blerjes mbrapsh të pushkëve gjysmë-automatike, pasi reklamoi publikisht të dy programet gjatë fushatës së saj të dështuar të zgjedhjeve parësore gjatë ciklit 2020.

Po për çfarë duhet ta kishte pyetur, Dana Bash?

Pyetja 1: Ju mbështesni taksimin e fitimeve të parealizuara mbi fitimet kapitale. Disa kritikë thonë se kjo do të dëmtojë tregun e aksioneve. Shpjegoni pse e kanë ata gabim?

Pyetja 2: Ju keni shprehur mbështetjen tuaj për qytetet e vakëfe për emigrantët. Pse besoni se ato funksionojnë?

Pyetja 3: Ju mbështesni kujdesin shëndetësor falas për ata që hyjnë ilegalisht në vend. Si do të paguhet kjo dhe pse ata që janë këtu në mënyrë të paligjshme duhet të marrin të njëjtat përfitime si ata në vend ligjërisht?

Pyetja 4: Ju mbështesni ligjet për lirimin me kusht pa para në kohën kur krimi po i dëbon qytetarët nga qytetet blu nga Nju Jorku, Çikago, Minneapolis dhe San Francisko. Pse mendoni se ligjet për lirimin me kusht pa para janë më të mirat për komunitetin?

Pyetja 5: Ju mbështesni që burrat biologjikë që konkurrojnë kundër grave biologjike në sport. Pse mendoni se është e drejtë, duke pasur parasysh avantazhin e qartë që paraqet rrezik për atletet femra?

Pyetje bonus: A mund të mbeten burrat shtatzënë?

Kjo është e qartë: kishte dhjetëra pyetje që mund të bëheshin, por e kuptoni qëllimin. Dana Bash dhe CNN e hodhën topin vetë këtu. Dhe dijeni këtë: Është një bast i sigurt që zëvendëspresidentja Kamala Harris nuk do të bëjë një intervistë tjetër përpara debatit më 10 shtator.

Tani po shkojmë në një fundjavë pushimi. Kamala Harrisit iu deshën gati 6 për të bërë një intervistë. Dhe bazuar në performancën e saj të paqëndrueshme, është e sigurt se nuk do ta shohim shumë prej saj në asnjë cilësi përpara debatit, ashtu siç nuk e pamë Presidentin Joe Biden për ditë të tëra ndërsa ai përgatitej për debatin e 27 qershorit në Atlanta.

Zëvendëspresidentja Kamala Harris për vitin 2024, guvernatori Tim Walz (D-Minn.), fajësoi polemikën e tij mbi “gramatikën e keqe” gjatë një interviste të enjten.

Ndërsa Walz fort i panjohur është përballur me reagime të konsiderueshme gjatë javëve të fundit për pretendimin e rremë se ai u tërhoq nga Garda Kombëtare e Ushtrisë Amerikane si një rreshter komandues, edhe pse Garda Kombëtare konfirmoi se ai u degradua në një rreshter major para daljes në pension, sepse ai nuk e mbaroi kurset e kërkuara në Akademinë Major të Rreshterëve të Ushtrisë Amerikane. Walz gjithashtu pretendoi se kishte mbajtur armë në luftë, pavarësisht se nuk ishte vendosur kurrë në një zonë lufte gjatë kohës së tij në shërbim. Gjatë intervistës të së enjtes, prezantuesja e CNN, Dana Bash, e pyeti Walz-in për polemikën, duke thënë: “Ju thatë se keni mbajtur armë në luftë, por kurrë nuk jeni vendosur në një zonë lufte. Një zyrtar i fushatës tha se ke folur gabim. A keni?”

Në përgjigje, Walz tha: “Epo, para së gjithash, unë jam jashtëzakonisht krenar. Kam bërë 24 vite që kam veshur uniformën e këtij vendi. Po aq krenar për shërbimin tim në një shkollë publike, klasë, qoftë Kongres apo guvernator. Rekordi im flet vetë.” Pasi shpjegoi se ai flet “veçanërisht me pasion” për dhunën me armë dhe “fëmijët që vriten në shkolla”, guvernatori i Minesotës pohoi se populli amerikan e di se kush është ai, dhe theksoi se të dhënat e tij flasin vetë.

Pas përgjigjes në dukje evazive të Walz-it, Bash e pyeti përsëri nëse foli gabim, kur tha se kishte mbajtur armë në luftë. “Në këtë rast, kjo ishte të shtënat pas shkollës, idetë e mbajtjes së këtyre armëve të luftës,” tha Walz. “Dhe gruaja ime, mësuesja e anglishtes, më tha se gramatika ime nuk është gjithmonë e saktë.”

Pasi fajësoi gramatikën e keqe për polemikën e trimërisë së vjedhur, Walz më pas pretendoi se ishte një nga sulmet e shumta politike kundër tij përpara se të shtonte, “E vetmja gjë që nuk do të bëj kurrë është se nuk do ta ulja në asnjë mënyrë shërbimin e një anëtari tjetër. Nuk kam dhe nuk do ta bëja kurrë.”

Natyrisht, nuk kishte rëndësi pasi Biden dhe Harris kanë të dy të njëjtin problem: të dy shndërrohen në një Çernobil njerëzor, kur u hiqet një teleprompteri dhe komentet e shkruara. Miliona njerëz do të shohin klipe nga intervista e së enjtes nga tani deri në fundjavë. Por se si do të luaj kjo mbetet e paqartë, por është një bast i mirë se do të jetë një neto-negative më shumë se një neto-pozitive.

Kështu pasditja e së enjtes, i dha ish-presidentit Donald Trump një shans më të mirë për të fituar në nëntor sesa Harris. Dhe e gjithë inervista e CNN Kamala Harris dhe Tim Walz mund të përmblidhet vetëm me dy fjalë” Kamala kameleonia”

Çfarë shakaje absolute dhe fyerje për inteligjencën e votuesve amerikanë.

 Nga Frank Shkreli

                                                                           At Zef Pllumi

At Zef Pllumi – si edhe shumë bashkvëllezer të tij françeskanë, ndër më të mirët e klerit katolik shqiptar – ka kaluar një jetë shumë të dhimbshme, plot vuajtje dhe sakrifica. Prandaj, është shumë me vend që At Zef Pllumi kujtohet në këso rastesh e përvjetorësh, siç është 100-vjetori i lindjes: 28 Gusht, 1924.  Ai ishte dhe mbetet ndërgjegja e Kombit që edhe sot nepërmjet veprave, shkrimeve dhe intervistave të tija, lënë pas flet dhe dëshmon gjithnjë për krimet e diktaturës sllavo-komuniste të regjimit të Enver Hoxhës në Shqipëri kundër popullit të vet, për pothuaj gjysëm shekulli. At Zef Pllumi, në përjetësi, flet me bindje e fakte të përjetuara, në kujtesë, me largpamësi dhe porosit me këshilla për të tashmen dhe për të ardhmen e Shqipërisë dhe të shqiptarëve.

I pyetur me një rast se çfarë porosishë ka për Kombin shqiptar, At Zef Pllumi është përgjigjur, e porosis për tri gjëra: “Të kenë fé, kurr të mos e braktisin fenë; të kenë shpresë; e mbi të gjitha, të kenë dashuni…Kjo ashtë porosia e kjo ashtë përshndetja për të gjithë popullin shqiptar”, ka thenë ai para se të ndërronte jetë. 

Është kjo një thirrje e At Zef Pllumit për të gjitha kohërat dhe për të gjithë brezat e shqiptarëve – dashuria për njëri tjetrin!  Është kjo një thirrje që At Zef Pllumi e bënte, vazhdimisht, sa ishte gjallë dhe një porosi drejtuar bashk-kombasve të vet,që ai e ka theksuar, pothuaj në të gjitha veprat, shkrimet, deklaratat dhe intervistat, ç’prej prej lirimit të tij nga burgjet dhe kampet e regjimit diktatorial komunist të Enver Hoxhës, me 4 Nëntor, 1989.  Është ky një mesazh që ai e ka theksuar shpesh edhe duke dëshmuar të kaluarën e hidhët, por gjithmonë duke shikuar nga e ardhmja e Kombit shqiptar – mesazhe e thirrje që ai u ka bërë shpesh, sidomos, intelektualëve shqiptarë — që pas periudhës së gjatë e të errët të komunizmit — të bashkojnë, më në fund, “Jo vetëm fuqitë e veta mendore, por edhe zemrat për atë idealin e përbashkët që, sot për sot, ashtë vetëm Progresi i Kombit”, është shprehur ai.

Pas shembjes së Murit të Berlinit, është promovuar ribotimi i numrit të parë i revistës së famshme të françeskanëve shqiptarë, të para luftës, “Hylli i Dritës” Maj të vitit 1993.   Në një ceremoni të rastit në Kuvendin Françeskan në Shkodër ku merrnin pjesë një numër i madh bashkëpunëtorësh, të rinj e të vjetër, të kësaj reviste të famshme, përshfirë studiues të kulturës, artistë, gazetarë, intelektualë të fushave të ndryshme, botues e të tjerë, At Zef Pllumi, përshëndeti ribotimin e revistës së famshme shqiptare, Hylli i Dritës duke iu drejtuar intelektualëve shqiptarë kudo, me këtë porosi për klasën intelektuale shqiptare:

“Miq të nderuem, falë mëshirës së Zotit ia mbërritem kësaj dite. Nata që kaluem qe e gjatë dhe e vështirë. Liria që u fitue duhet të bie edhe dritën. Sot po jepet rasti, përsëri, mbas sa vitesh që bashkëpuntorët e “Hyllit të Dritës” të japin kontributin e vet në kulturën shqiptare me aq dritë sa mund të lëshojë nji yllë. Por, ndërkaq urojmë që kultura shqiptare nesër të ndrisë si diell”, ka shtuar ai, duke nënvizuar optimizmin e tij për të ardhmen, që “ky diell, jo vetëm, do të ndrisë, por edhe do të ngrohë të gjithë popullin, në qoftë se intelektualët shqiptarë kanë me i bashkue, jo vetëm fuqitë e veta mendore, por edhe zemrat për atë idealin e përbashkët, që sot për sot ashtë vetëm, Përparimi i Kombit, është shprehur frati i Malësisë së Madhe. 

 “Ky progres duhet të jetë i gjithanshëm, jo vetëm ekonomik – po ma tepër mendor, shoqënor dhe kulturor. Mendoj se duhet t’u kujtoj intelektualëve shqiptarë se sado shkencë që të kenë, sado dije dhe erudicion që të përhapin, kurrë nuk do të mbërijmë në atë nivel kulturor që na duhej të jemi – po nuk patëm dashuninë për njani tjetrin. Në rast se mungon dashunia”, ka theksuar At Zefi, atëherë, “Në atë rast, duhet të kemi mirëkuptim. Dhe në qoftë se edhe ky do të mungojë, atëherë do t’i referohemi virtytit të tolerancës.  Po mungoi edhe ky virtyt, atëherë jemi xhahilë.  Xhahil-llëku ashtë shkatërrimi i Kombit. Në qoftë se nuk respektohen mendimet e njani tjetrit, don me thanë se nuk respektohet njeriu. Po nuk u respektua njeriu, e drejta dhe liria e mendimit, praktikisht, ne mbërrijmë në përfundimin se nuk duam as Kombin, as Atdheun”, është shprehur At Zef Pllumi. Ai ka përfunduar fjalën e tij të shkurtër me atë rast duke u bërë thirrje intelektualëve shqiptarë që në bashkpunim me njëri tjetrin, pjesëtarët e inteligjencës shqiptare, “duhet t’i prijnë këtij populli fatkeq, për me ecë përpara me ngulm në rrugën e vërtetë të Progresit Kombëtar.” (At Zef Pllumi, Hylli i Dritës 2-3, Tiranë, 1993). 

Ndërkaq, pyetjes gjatë një interviste, vite më parë, me Radion e Vatikanit shqip, se ç’mendonte ai për politikën shqiptare e për politikanët, Zef Pllumi iu përgjegj kështu: “Kjo âshtë e meta mâ e madhe e historisë së këtij populli. Na jemi shpall shtet në vedi, pa i pasë njerëzit që ta drejtojnë, se zakonisht shtetet i drejton politika, popujt i drejtojnë njerëzit e politikës; janë ata që e japin drejtimin, porse njerëzit e politkës janë pak a shumë të përgatitun, ose duhet të jenë kështu. Ndërsa në Shqipni ashtë krijue mendimi feudal se ai që ka politikën, ka gjithçkafen në dorë, se politika asht burim fitimi. Shqiptari endè s’e ka kuptue se politika asht shërbim, e jo fitim. Vetëm kur të vijnë ata njerëz që kanë me e kuptue se politika asht shërbim, atëherë, po, mund të shpresojmë…”, ka thenë për Radio Vatikanin, At Zef Pllumi — ky dëshmitar i paepur i Zotit dhe i Kombit, i cili ka lenë faqe të bardhë e të mrekullueshme të historisë së fesë, Kombit, të shpresës e të qëndresës së vërtetë shqiptare, përballë të së keqës komuniste.

Thirrjet dhe porositë e At Zef Pllumit, ndonëse janë shqiptuar vite e dekada më parë, janë tepër aktuale edhe sot në 100-vjetorin e lindjes së tij, kur të merret parsysh se 35 vjetë pas shembjes së Murit të Berlinit, jo vetëm klasa politike shqiptare vazhdon të jetë e ndarë dhe e përçarë, por fatkeqësisht, as klasa intelektuale shqiptare sot nuk është e bashkuar me mendje e zemër rreth idealit të përbashkët të “Progresit të Kombit”, një ide për të cilin ka bërë thirrje At Zef Pllumi – Krenaria e Shkrelit të Malësisë së Madhe.  Në këtë përvjetor, së paku, le të kujtojmë porosinë e Zef Pllumit, për të punuar drejt Progresit të Kombit — ashtuqë intelektualët shqiptarë dhe klasa politike shqiptare, sipas mundësisë, si individë dhe si grup, të përhapin aq dritë sa mund të lëshojë edhe një yll, në rrugën e vështirë e të gjatë të progresit kombëtar dhe të dashurisë ndaj njëri tjetrit.  Kjo është porosia e tij edhe për mbarë Kombin shqiptar në 100-vjetorin e lindjes së tij!

Frank Shkreli

 Pllumi 

                                  At Zef Pllumi me Nenë Terezen në lutje

Autori në qelinë e vuajtjeve e të tortutave, ose në “birucën” e At Zef Pllumit, siç e quanin vet të burgosurit anti-komunistë – sot muzeu “Vendi i Dëshmisë dhe Kujtesës”, në Shkodër. I quanin “biruca” për shkak të hapësirës së ngushtë dhe sasisë së vogël të dritës dhe ajrit në to.