Flamur Vezaj/

Në Boston, nën organizimin e “Kishës Ortodokse Shqiptare të Shën Gjergjit”, u promovua libri biografik “Lulja e Vlorës” i dr.Anna Kohen, një hebrenj Romaniote që lindi në Vlorë në kohën e komunizmit!

Në prani të komunitetit shqiptarë, të shumtë në numër, por jo vetëm, dr.Kohen rrëfeu historinë magjepsëse se si shqiptarët mysliman e kishin shpëtuar familjen e saj dhe shumë hebrenjë të tjerë nga nazistët gjatë luftës së dytë botërore. “Ky fakt u provua nga numri i madh i hebrenjëve që u gjetën të strehuar në Shqipëri pas luftës së dytë botërore në krahasim me numrin e tyre para luftës”-tha dr.Kohen.

Ajo rrëfeu për shpërnguljen e familjes së saj drejt Shqipërisë nga Greqia pak para fillimin të luftës së dytë botërore. Duke treguar se si prindërit e saj, ishin bashkuar me një komunitet të vogël tregtaresh greko-romanioto-hebrenj që ndodheshin në Shqipëri në atë kohë duke shitur pëlhura! Gjatë Luftës së Dytë Botërore, dr.Kohen tha se ata ishin strehuar pranë një familje myslimane shqiptare për tu fshehur nga nazistët, duke ndryshuar edhe emrat nga hebrenj në mysliman! Kjo bëri që e gjithë familja e saj të shpëtoi, ndërsa njerëzit e tjerë të familjes nga ana e nënës që mbetën në Greqi, u vranë në kampet e vdekjes!

Autorja e librit “Lulja e Vlorës” tregoi edhe detajet e tjera që ka renditur në këtë libër biografik, të jetës së tyre gjatë komunizmit në Shqipëri, largimit drejt Greqisë në vitin 1966 dhe më pas emigrimin në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vitin 1971. Ajo tregoi edhe rikthimin në Shqipëri gjatë vitit 1989, takimin me miqt e shqiptarët në atë kohë në Tiranë e jo vetëm! Gjthashtu, dr.Kohen kujtoi me krenari dhe emocion momentin kur me ndihmën e disa organizatave hebraike, ajo kishte arritur të sillte në SHBA 37 hebrej-shqiptarë të afërm të saj, të cilëve i kishte ndihmuar edhe të integrohen këtu! Autorja e librit ju përgjigj edhe pyetjeve të moderatorit, studiuesit Agron Alibali dhe të pranishmëve në sallë. Në fund të fjalës së saj, dr.Kohen theksoi se “hebrenjët u strehuan, ndihmuan dhe u shpëtuan se ishin në BESE të shqiptarëve”.

Në këtë aktivitetin e organizuar nga “Kisha e Nolit” ishin të ftuar edhe kryesia e VATRES dega në Boston! Gjatë këtij eventi, kryetari i VATRES z.Mentor Maksutaj pati disa biseda të këndshme me autoren e librit dhe një takim të rastësishëm dhe shumë miqësor me Hirësin e tij Nikodhim Preston, Peshkopin e ri të Bostonit dhe Kryedioqezës Shqiptare në SHBA që tashmë drejton edhe “Kishën e Nolit”!

Para se të filloi aktiviteti i librit, kryesia e VATRES pati një takim shumë të ngrohtë me drejtuesen e biblotekës së Nolit pranë “Kishës Ortodokse Shqiptare të Shën Gjergjit” në Boston znj.Neka Doko. Ku u diskutua për mënyrat e bashkëpunimit mes VATRES dega në Boston dhe biblotekës së Fan S.Nolit! Në këtë event me kryetarin Maksutaj, ishin edhe anëtarët e kryesisë Flamur Vezaj, Lindita Meçe, Subi Cako, Ervis Dhima e disa vatranë!

Dr.Anna Kohen në vitin 2004 Ju akordua Medaljen e Meritës nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë Alfred Moisiu për “Kontribute të çmuara në ndihmë të shqiptarëve” gjatë krizës humanitare të Kosovës.

LAVDI PËRJETË USHTRISË ÇLIRIMTARE TË KOSOVËS, HERONJVE, LUFTËTARËVE, DËSHMORËVE DHE ÇLIRIMTARËVE.

YMER KUKAJ, LUFTËTARI I LIRISË PËRJETË NË KUJTIMET TONA, NDER DHE LAVDI.

VATRA SHPREH NGUSHËLLIMET MË TË THELLA FAMILJES, KOLEGËVE E BASHKËLUFTËTARËVE TË LIRISË.

FOTOREPORTAZH HALIL MULA

Nga Keze Kozeta Zylo

Photo by: TV Alba Life/

Në mjediset e Catering Hall “Grand Marquis” në New Jersey qindra gra u mblodhën së bashku për të festuar ditën ndërkombëtare të gruas. Organizata e gruas “Zëri Ynë” me presidente të saj znj.Leunora Abdulai zhvilluan aktivitetin e bukur për të festuar këtë ditë të rëndësishme në jetën e gruas.

Edhe natyra duket sikur merr pjesë në këto festa shqiptarësh, veçanërisht në festat e grave ngase bëhet në harmoni të plotë me bekimin e nënave dhe bukurinë qiellore. Degët e pemëve vallëzonin nga çuçurima e zogjve dhe midis sallës elegante brenda pistës së vallëzimit dhe pendëve të mëndafshta të pulëbardhave pranë oqeanit krijohet një simfoni e madhërishme si vetë zemra e gruas në botë…

Gratë, gjyshet, nënat, vajzat uleshin së bashku nëpër tavolinat e tyre dhe tringëllinin gotat e kristalta duke uruar njera tjetrën: “Gëzuar festat!” Ndonëse të gjitha kemi lënë Atdheun mëmë dhe kemi emigruar dherave të huaj, përsëri organizimet, shoqatat, klubet kanë të mirën e përbashkët, sepse mblidhemi së bashku si motra dhe vëllezër të një gjaku.

Është Gjuha Shqipe, Ashti I Kombit që na bashkon si dhe largësia nga toka mëmë na bëjnë dhe më të lidhur me njeri tjetrin.

Përshëndetjen në emër të kryesisë së organizates “Zeri Ynë” e solli znj.Leunora Abdulai e cila iu uroi të gjitha zonjave dhe zonjusheve mirëseardhjen dhe iu uroi atyre “Gëzuar festat”. Ajo tha se është bukur që mblidhemi së bashku dhe festojmë festat tona të bukura shqiptare.

Në emër të kryesise ajo vlerësoi si grua të vitit artisten e shquar të Kombit sopranon e mirënjohur Dëshira Ahmeti Kërliu si dhe disa grave iu dha nga një buqetë me lule në shenjë mirënjohjeje. Znj.Abdulai tha se Dëshira Ahmeti Kerliu është një artiste e shquar dhe ne ndihemi krenar si organizatë dhe si gra shqiptare.

Dëshira Ahmeti Kërliu ndihej e emocionuar që u vleresua si gruaja e vitit nga organizata e gruas “Zëri Ynë”, ngase shumica dërrmuese e tyre janë prej Dibrës së Madhe nga e ka dhe origjinën vetë artistja.

Ajo tha se artist nuk bëhesh, por lind dhe këto dhunti nëse i zhvillon me vullnet dhe dëshirë patjetër që një ditë do të arrish atje ku duhet. Kariera ime nuk ka qenë e lehtë, ajo ka qenë me mundime, vështirësi, por dhe plot kënaqësi. Jam e nderuar që jam sopranoja e parë shqiptare në teatrin e Shkupit të Maqedonisësi dhe kam dhënë koncerte në disa skena në Europë dhe në Amerikë. Në New York do të vlerësoja koncertin me divën botërore të artit Inva Mula si dhe me artistë shqiptare, koncert qe e realizuam vitin e kaluar ne Manhattan. Së shpejti në muajin Maj nëManhattan, do të kemi koncertin e radhës me artistin virtuoz botëror Shkelzen Doli dhe kjo më bën të ndihem krenare. Me emocion solli dashurinë e ngrohtë të familjes së saj që e rritën dhe e edukuan në Dibër, por veçanërisht ajo falënderoi gjyshen që e mori qysh fëmijë në gjirin e saj, pasi mamaja i kishte vdekur në moshë shumë të re. Gjyshja e Dëshirës, Nënë Çeka siç e thërrasin të gjithë, është një nënë fisnike, flokët e bardha të saj si bora e bjeshkëve ndrijnë ashtu si sytë e saj që shkëlqenin nga gëzimi i madh kur dëgjonte fjalë miradie nga miqësia, shoqëria, por sidomos mirënjohjen që i shprehte mbesa para publikut. Shkolla Shqipe “Alba Life” është krenare që ka në staffin e saj një artiste të këtij kalibri dhe ndërkohë është dhe drejtore e programit artistik.

Fjala e artistes së shquar u mirëprit me duartrokitje çka tregonin respektin dhe krenarinë për sopranon nga qyteti i Dibrës së Madhe.

TV “Alba Life” gjatë aktivitetit intervistoi artisten Dëshira Ahmeti Kerliu si grua e vitit, znj.Leunora Abdulai si presidente të organizatës “Zëri Ynë” me qendër në Staten Island si dhe nxënësja e Shkollës Shqipe Dea Kerliu recitoi poezinë kushtuar nënës.

Pjesëmarrësit u argëtuan nën tingujt e DJ nga Besar Dika.

Aktiviteti u filmua nga TV “Alba Life” me producent dhe themelues z.Qemal Zylo dhe TV “Dibra” me producent Përparim Papraniku.

Aktiviteti do të transemtohet së shpejti nga TV “Alba Life” në kanalin 30 në paketën digitale “TV Alb”.

10 Mars, 2018

New Jersey

Rafaela Prifti/

The Albanian program has had a generally modest enrollment in over two decades since its start at the Tempe campus Arizona State University in 2003. Doctor James Edmonds, Director of Critical Language Institute (CLI) at Melikian Center and Professor Linda Meniku of Tirana University, who instructs the immersive summer course, are hoping to increase interest and bring in more students this year. In the current global landscape, it would seem that Albanian might be the “underdog” compared with the interest in some other East European languages. Yet, Alexis Zoto, Associate Professor at the University of Southern California, and a 2020 alumna of Albanian program at CLI, believes that recent archeological discoveries such as the settlement of Europe’s oldest lakeside village in Albania and the cultural heritage preservation in a growing Albanian diaspora are big pointers in favor of learning an Indo-European language that is the only surviving representative of the Albanoid branch in the Paleo-Balkan group. Certainly, two linguistic experts who had the vision to launch more Balkan Languages at CLI appreciated its significance. Renowned Professors Danko Sipka and Lee B. Croft both have been in leadership positions at the Critical Language Institute prior to moving on to other academic pursuits.

Thanks to Arizona State University (ASU) institutional support, the Melikian Center has carried its proud legacy through the language programs. Prior to joining CLI, Dr. James Edmond was resident director in Bali, Indonesia as well as program coordinator positions. His regional focus is Indonesia, Southeast Asia. Besides English, he speaks Indonesian, Japanese, Arabic, and is passionate about Albania, its language and history. Doctor Jamie Edmonds is Director of Critical Language Institute (CLI), Associate Director at Melikian Center: Russian, Euroasian East European Studies at Arizona State University, and a Clinical Assistant Professor of Religious Studies. Informally, he goes by Dr. J. In a Zoom interview in February, we spoke about the unique features of the program, what the draw has been for the students in previous years, the scholarships that are available to the applicants, funding by different agencies and the prospects of joining the program in the summer of 2024.

Among the variety of applicants who have come through the program “from all across the spectrum from high schoolers to traditional undergraduates to community college students,” Dr. Edmonds recalled “a PhD candidate working in linguistics who did the dissertation on Albanian and even a member of our advisory Board. On the other hand, we have members of the Albanian community in United States, who have come from various backgrounds to reconnect with their roots, their culture.”

When it comes to the difficulty of learning it, which is a consideration for potential applicants, Dr. J has full confidence in the abilities of Professor Meniku, a highly qualified professional, who is also the author of the program’s textbooks.

“The unique feature of the program is that it is tuition free, apart for fees associated with covering the administration costs of the class,” says Dr. Edmonds. It is not an online program, although the instructions were given online during the pandemic. For the CLI Director, the community setting enhances the value of the program. “It is a really unique opportunity to engage with a bunch of language nerds, or people with different interests in a shared space of community while learning a language in an intense environment.” How intense? At the beginner’s level, there is a seven-week-instructions on campus then four weeks in Tirana. You can do either one of those options the first year. “If you do seven weeks, you get eight language credits. If you go abroad, you get eleven credits, as well as cultural excursions for an additional fee.”

Dr. Edmonds truly appreciates the distinction of the CLI program from a university setting or a traditional classroom, if you will. “You are not taught language in a vacuum. You’re not taught through route memorization. You’re taught to read and understand the language from deep within its cultural historic pass.”

It gets even better. There are specific scholarships that are available to students who want to learn Albanian. This is how it works: You apply for a grant through the Melikian Center awards program and follow the steps. If at any point you may have questions or want to enquire more, you can contact the office or speak directly to an administrator.

“The time for building a pipeline of talented Albanian speakers is now,” says Dr. Edmonds, who believes that it’s not naïve to prepare now for the uncertainties of the future. “I can tell you that learning a language in an intensive environment focusing on context will absolutely make you an outstanding candidate. Whether you want go in some kind of government service, whether you want to serve your community, want to do academic work, or you don’t plan to actually use the language, but rather teach your brain in a different way, you might consider taking Albanian,” adding that “we do need more speakers of it.”

There is a brilliant piece on the ASU website written in 2017 to mark the 15th year of the Albanian language program. It relates interesting facts and stories of students who took the class to communicate with their Albanians grandparents, or their in-laws in Albania, or set up grants to help others learn it as in the example of a member of the US coast guard who was deployed at camp Bondsteel in Kosova.

Whether they are in the US or abroad, the alumni of the Albanian course of CLI are firm believers of the value of the program, as is the case of Professor Alexis Zoto https://gazetadielli.com/alexis-zoto-honors-the-albanian…/ who shared her story last year.

Dr. Edmonds and Professor Meniku look forward and welcome the new stories of the summer applicants of 2024 Albanian program at CLI, Melikian Center. To find out more about the unique features of a program with a proud legacy, and start your own discovery of Albanian, the Director of CLI invites anyone to go to https://melikian.asu.edu/cli or reach out directly to cli@asu.edu

Extended talk with Dr. Edmonds will be available online

Photo Courtesy: Professor Linda Meniku, Class of 2017, Tempe Campus, Albanian Language Program, CLI, Melikian Center, ASU

Rudina Bani

Nën-kryetare e shoqatës “ Bijtë e Shqipes” dhe

Mësuese e shkollës “ Gjuha jonë”/

Vlera e gruas dhe mësuesit nuk maten, sic nuk matet pesha e qiellit. Organizimi i festave të 7-8 Marsit nga Shoqata “ Bijtë e shqipes” angazhoi në këtë vit jo vetëm Kryesinë e Shoqatës, por shumë prindër, mësues,simpatizantë të saj. Karafilat e bukura të dhuruara nga cifti Bujar dhe Oli Cela për të gjitha zonjat dhe vajzat, në hyrje të sallës nga fwmijwt, murale me ngjyrat rozë dhe të bardhë dhe lulet e bukura në tavolina të dhuruara nga zonja Julida Cepele ,do të ishin kontakti i parë i bukur për të gjithë . Të parët dhe bukuria e kësaj feste do të ishin nxënësit e shkollës “ Gjuha jonë” , të cilët të veshur me kostume të vecanta do të sillnin mesazhin “Duajini nënat! Ato janë unike!” Nuk i kishim parë më parë fëmijët të iskenonin një përrallë të vjetër shqiptare. Por dramatizimi i nxënësve: Anthony Nikolla, Natasha Koroveshi, Luiz Bajlaz, Iris Hasa, Amelia Prifi dhe Harper Koliqi do të impononte qetësi dhe emocion në sallë. Alen Janji do të përcillte nëpërmjet vargjeve respektin dhe mirënjohjen për mësuesit. Kënga e kënduar nga të gjithë nxënësit e shkollës të pranishëm në festë do të shoqërohej me duartrokitje të vazhdueshme.

Znj Nikoleta Papaj , ish- mësuese e shkollës sonë dhe gjithmonë pranë komunitetit shqiptar duke ndihmuar mësuesit dhe fëmjët shqiptarë nëpër shkolla të ndryshme, përshëndeti dhe uroi të gjitha nënat, vajzat dhe mësuesit me rastin e 7-8 Marsit. Ajo do të mëshonte në fjalën e saj rëndësisë së gruas në shoqëri, por sidomos në komutetin shqiptar në Philadelphia në përcjelljen e identitetit kombëtar te brezat e rinj. Kryetari i shoqatës, z.Dritan Matraku do të uronte mirëseardhjen dhe do të dedikonte një urim dhe falenderim të vecantë për gjithë mësueset aktuale dhe ish-mesuesit e shkollës shqipe “Gjuha jonë” në 20 vite. Ai do të uronte nënat dhe vajzat dhe do të vlerësonte vlerat positive qytetare që pasqyrojnë në cdo ditë kudo që punojnë.

Sa shumë emocione! E mirënjohura Mira Konci me zërin e saj të kadiftë do të bashkonte të gjithë në këngët e saj të shumë viteve më parë . Bashkë me zërin e saj ishte zëri ynë dhe zëri humbur diku në kujtesë. Energji, entuziasëm, ritëm do të sillte zëri i tenorit dhe këngëtarit Isli Ademi. Me këngët e tij, do të kërcenim pa u ndalur valle të Jugut, Veriut të trojeve shqiptare dhe të Shqipërisë së Mesme. Falë kërtyre dy artistëve, pista e kërcimit nuk do të ishte asnjë cast e lirë .

Respekt dhe mirënjohje për gjithë ata që shenjojnë me punën, përkushtimin kontributin e tyre vlerat e komunitetit tonë dhe vazhdimësinë e tyre në të ardhmen . Kryesia e shoqatës do të vlerësonte me certifikatë mirënjohje zonjat: Afërdita Muzhaqi, Majlinda Gjoka, Alma Telushi dhe Anila Tahiraj, për kontributin vullnetar, financiar, organizues, mbështetës, ndihmues jo vetëm në ruajtjen dhe vazhdimësinë e gjuhës dhe traditave, por edhe në ndihmesën e tyre për ndërtimin e godinës së re të shkollës. Një falenderim të përzemërt për të gjithë ata që simbolizojnë shkollën shqipe “Gjuha jonë” në 20 vit. Lule të dhuruara si cdo 7-8 Mars nga Znj Erblina Koka dhe mirënjohje për gjithë të ftuarat e nderit ; Mësueset e para ate shkollës që kanë punuar vullnetarisht në vitet e para të aktivitetit të saj : znj. Mariana Kina, Luljeta Toshi, Mirela Qirici, Nikoleta Papaj dhe ata që kanë punuar në vite dhe vazhdojnë të jenë pranë nxënësve tanë të pranishëm në sallë: Shpresa Rama, Irma Alicka, Rajmonda Bardhi, Irini Zenelaj, Rudina Bardhi, Mimoza Sotiri, Afërdita Muzhaqi, Eda Janji dhe ata mësues që nuk mund të ishin në këtë festë:. Sotiraq Bonjaku,. Hamdi Gjana,Olsi Turtuli, Renaldo Rama,Elvira Budo, Lindita Hysko, Kismete Bejgollari, Mimoza Priftanji ,Kozare Doko, Majlinda Tahiraj, Adelina Ramizi, Elvana Pone,Mereme Mema, Erka Caka, Ermira Tusha, Liljana Gaba.

Edhe pse orari i mbylljes kishte kaluar, nuk mund të largoheshim . Ishim aty bashkë me këngëtarët. Dicka na mungonte: kënga e shpirtit tonë: O Shqipëri/ Kosovë o nëna ime….. me soliste nxënësen tonë Arita Rukiqi dhe shoqërohej nga të gjithë. Foto, video, kujtime të panumërta që memorizojnë jo vetëm gëzimin ,por edhe mundësinë e takimit, ritakimit me miq, të njohur dhe shokë në këtë festë që nuk na i mundëson dot shpejtësia e jetës së përditshme.

Falenderim për të gjithë ata që mundësuan organizimin e kësaj feste të bukur! Falenderim tjetër për gjithë nënat e nxënësve të shkollës “Gjuha jonë” për angazhimin e madh që treguan me fëmijët.

Mirënjohje pa kufi për gjitha gratë dhe mësuesit për punën e tyre të parrokshme,e të pamatshme në të tashmen,e rrezatuar në të ardhmen e familjes dhe qënësisë sonë qytetare dhe kombëtare!