• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

In Latest Award-Winning Kosovo Film, a Coming-of-Age Story

March 19, 2021 by dgreca

Actors during Looking for Venera shooting. Photo: Courtesy of the Director Norika Sefa./

By Xhorxhina Bami/*

‘Looking for Venera’ explores the relationships between three generations of the same family via a teenage girl’s exploration of life and self.

Norika Sefa traces her passion for making movies to her father’s own habit of capturing family events on film when she was a child in Kosovo. With an old 16 millimetre camera, “he filmed everything that happened at home – events, birthdays, simple things,” she said. When he handed her the raw material, Sefa edited what she calls a “hybrid documentary” that won her a place studying filmmaking in Denmark in 2012, aged 17. Almost a decade later, Sefa has just walked away with the Special Jury Award at the International Film Festival Rotterdam with her debut feature film ‘Looking for Venera’, another coup for Kosovo’s blossoming film industry after Blerta Basholli’s ‘Hive’ won three awards at Sundance Film Festival.

Sefa, like her father, turned her lens on three generations of a Kosovo Albanian family and the spiritual awakening of teenage Venera, chafing against her patriarchal surroundings and lack of privacy in the family’s cramped home in the Kacanik area of southern Kosovo. Meeting Dorina, who is slightly older, helps open her eyes.

“Everything around them feels like stagnation,” Sefa told BIRN. But, “being together, everything around makes so much sense… They enable each other.”

Roles set in stone

Born in the western region of Djakova/Djakovica, Sefa chose to set her film in a village in the southern Kacanik region on the main artery running to neighbouring North Macedonia because of its “special geography.” “It has plains but there are also mountains; it also has a river, so it has very beautiful natural resources,” she said.

But Kacanik in the film is a place where roles are set in stone. Little happens, and young people have few options for how to spend their free time. Venera’s journey of discovery brings little change to her immediate environment, but helps her better understand her family.

“The biggest change happens in how they see each other in the family, within this framework,” said Sefa.

“Venera initially tries to change herself and thus understands her mother more broadly and begins to change the relationship with her mother,” she said. “As the girl grows up, the mother is able to show some nuances of life that Venera could not comprehend. So another kind of movement is formed in the family and the focus is not only on the individual but they give something more to each other.”

By “provoking a desire for change,” Venera takes on a role in which she teaches her parents a new reality.

‘A reality I know’

While Looking for Venera is not autobiographical, it depicts the kind of traditional relationships that Sefa says she has been surrounded by her whole life.

In Denmark, Sefa studied the technical side of filmmaking – “the camera, the shooting, the role of each member of the team, the sound, the hierarchy of a set.”

On returning to Kosovo, Sefa worked on various film projects and documentaries before winning a state scholarship to study directing and screenwriting in Prague, where she lives today.

Looking for Venera, which premiered in Rotterdam in February, has been five years in the making, she said. When it came to casting, Sefa said she cared less about previous experience than whether an actor could depict the intensity of the relationships in the film.

I wanted to find one very observant and one very expressive girl… two very different girls that complement each other at a point where the difference between them is what actually makes them attractive to each other,” Sefa told BIRN. “So it took me a long time.”

Venera is played by Kosovare Krasniqi, also making her debut, and Dorina by Rozafa Cefaj, already an established name in Kosovo film.

“Dorina is more open but otherwise expressive. Venera is wiser or more mature, but she does not know how to express herself, and Dorina enables her,” Sefa said in an interview.

“This duo, Venera and Dorina, is very important because it is the greatest energy that pervades the film. These two take on the greatest burden of the whole drama.”

Venera’s grandmother is played by Sefa’s own grandmother.

“I collaborated with some people with whom I felt a connection,” Sefa said. “My grandma didn’t know what it means to be in a movie. She came on set because I’m very attached to her and she keeps me grounded. Having her there was a means to think about why I wanted to make this film.”

The result, she said, “undoubtedly shows a reality that I know, in the environments that I know, in our autochthonous relations in the hierarchy of how a family works.”

“Some consider it patriarchal and some traditional.”

Sefa said the film was not a metaphor for anything, but that the “symbolism” was up to the audience. “My creative process is more about a curiosity, an elaboration of a topic rather than something that has happened to me in real life.”

*(Courtesy Balkan Insight)

Filed Under: Kulture Tagged With: In Latest Award-Winning, Kosovo film, Xhorxhina Bami

Kosovë-37 bibliotekave komunale nga 210 tituj të rinj librash

March 4, 2021 by dgreca

-Në Kosovë Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në ceremoni tradicionale shpërndan nga 210 tituj të rinj të librave  për 37 bibliotekat komunale/ 

PRISHTINË, 3 Mars 2021 – Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/  Nga sot, bibliotekat e komunave të Kosovë, fondin e tyre do ta kenë më të pasur me nga 210 tituj të rinj të librave. Kjo u mundësua me përkrahjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS), në një ceremoni tashmë tradicionale që ministria organizon çdo vit. 

Me politikat e saj për librin, MKRS-ja mbështet financimin e botimit dhe të blerjes së tij. Më pas, kontingjentin e blerë të librit e shpërndan çdo vit për bibliotekat komunale të Kosovës, siç u organizua edhe ceremonia e sivjetme në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës (BKK). 

Në këtë ceremoni morën pjesë Ministrja e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Vlora Dumoshi, kryesuesi i Këshillit Drejtues të Bibliotekës, prof. Osman Gashi, drejtori i BKK-së, Fazli Gajraku, zyrtarë të MKRS-së dhe përfaqësues të bibliotekave komunale të Kosovës. 

Me këtë rast, ministrja Dumoshi, vlerësoi se libri, si miku më i mirë, sot na ka bërë bashkë. Ajo u shpreh se hallka më e dobët e cila ka qenë në përkrahjen e komunave për kulturën, kanë qenë bibliotekat dhe duke e pasur parasysh këtë fakt, ne si ministri në kuadër të programit, e përkrahim botimin e librit, i blejmë librat e ri të botuar nga shtëpitë botuese dhe ua shpërndajmë bibliotekave titujt e ri që ato të pasurojnë fondin e tyre bibliotekar. 

“MKRS-ja me politikat e saj për disa vite ka fuqizuar dhe ka ndjekur një rrugë të shpërndarjes së librave dhe uroj që edhe kryetarët e komunave të jenë më koshientë që përmes subvencioneve ose pjesëve programore që ta sigurojnë një buxhet për këto biblioteka”, tha ministrja, e cila theksoi se buxheti dhe përkrahja për librin rritet për çdo vit. 

Ministrja sqaroi se ky fond i librave me 27 tituj shpërndahet në 37 komuna të Kosovës si dhe në pjesën e Luginës së Preshevës. 

Në emër të përfaqësuesve të bibliotekave komunale, foli drejtori i Bibliotekës së Komunës së Prishtinës, Munish Hyseni, i cili tha se ata bëjnë pyetësor çdo vit, për të marrë informacion se çfarë u intereson anëtarëve të bibliotekës të lexojnë. 

Filed Under: Kulture Tagged With: Behlul Jashari, kosova

TREES – Gazmend Freitag

March 1, 2021 by dgreca

An homage/

“Trees are poems the earth writes upon the sky.” KHALIL GIBRAN

They provide shade, solace and warmth. They bring joy to the heart and inspire artists and poets. Whether in the city, in the forest, at the edge of a field or high up in the mountains – without them our life would not only be poorer but not possible at all.

They are troubled by climate change. In the Amazon ancient rainforests are clear-cut for the cultivation of soybeans as animal feed. In Romania the Wood mafia is chopping down the last remaining European virgin forests, to be sold as kindling and timber at the home improvement store around the corner. And our customary monocultures of fast growing conifers, combined with long periods of draught and increasingly warm winters, have shown themselves especially susceptible to pests.

What can we do? What must we do?
I set out with canvas and paint to capture their beauty and diversity- even in decay- and to move their role in our lives to the fore.

Kaarstraße 10 

4040 Linz | AUSTRIA
Email: admi@gazmendfreitag.net 
Tel: 0043 680 1402 739
Homepage: www.gazmendfreitag.com

Filed Under: Kulture Tagged With: Gazmend Freitag, TREES – Gazmend Freitag

Lamtumirë Kujtim Gjonaj regjisor i shquar, “Mjeshtër i Madh”

March 1, 2021 by dgreca

Nga Keze Kozeta Zylo/

Me lot në sy e pritëm lajmin e ndarjes nga kjo jetë të regjisorit të shquar Kujtim Gjonaj “Mjeshtër i Madh”. Tronditës ishte e-maili që mora nga mikja ime, shkrimtarja e mirënjohur Laureta Petoshati e cila më ngushëllonte për vdekjen e Kujtim Gjonaj një figurë elitare e artit.  

Mikja ime e penës nga Vlora e dinte mirë lidhjen tonë familjare pasi e dëgjoi nga goja e Kujtim Gjonaj kur moderoi promovimin e librave të mi në Muzeun Kombëtar në Tiranë para tri vjetesh i cili tha: “Ne jemi krenar që jemi nga oxhaku i Gjonajve në Mezhgoran të Tepelenës sonë”.

            Ai u rrit në kryeqendrën shqiptare në Tiranë ardhur 6 muajsh nga Mezhgorani i Tepelenës.  

Nuk kishte si të ndodhte ndryshe me Kujtimin, përveçse të dashurohej me artin, sepse të kesh parë nga afër muzgun e mëndafshtë blu mezhgoranas, borën e bardhë majave si vello transparente e nuseve në ditën e dasmës, lulet e bardha të kumbullave me një vijëzim rozë anash si qëndismë paje, gurgullimën e përroit që derdhet si argjend në lumin Vjosa dhe ndërkohë të dëgjosh për luftrat, bëmat heroike, për Shkollën Shqipe dhe mësuesit e shumtë të saj që shpërndanin dritën e diturisë, për firmëtarin dhe avokatin e Pavarësisë Feim Bej Mezhgoranin patjetër që diçka do të futet në rremba të gjakut dhe do të ngacmojë gjer në lulëzim marramendës një ditë… Dhe ndodhi me Kujtim Gjonaj.

Mjaft dokumentarë me figura nga më të ndritura historike dhe të artit kanë vlera të padiskutueshme, kanë shpirtin e një artisti me veshje të argjendtë poetike.

Nuk e di sepse kam një ndjesi të ndaloje së pari tek filmi dokumentar me titullin “MARGARITA”, ku vetë emri i saj plot shkëlqim nuk e ka munduar fare për titullin, sepse çdo shkronjë ndriçon, bën dritë.  Margarita është ikona e bukurisë femërore dhe e artit njëkohësisht.  Binomi bukuri dhe art i kanë dhënë perëndeshën e frymezimit regjisorit për të sjellë për publikun këtë film të realizuar mjeshtërisht.  Figura brilante e Margaritës, aktrimi i saj mahnitës me siguri në se do të jetonte në botën e lirë medoemos do të kishte tërhequr vëmendjen e Hollivudit…  Margarita edhe pse i ka kaluar të 80-at ajo qëndron si një hyjneshë e bukur dhe virtuoze në aktrim.  Loja e saj aktoreske është siç thotë Bokaçio për poezinë se: “Sa më shumë ikin vitet, aq dhe më brilante bëhen tercinat e Dantes”. 

Vetë Margarita është POEZI!…

Dokumentari për Çamërinë të titulluar “Endrra e Çamërise” duket sikur vjen nga lashtësia homerike, ku së bashku me skenaristin Enver Kushin trokasin fort në zemrat shqiptare, në ndërgjegjen kombëtare për zgjimin e saj, për Sulin, Prevezën, Paramithin e gjithë Çamërinë.  Çamëria në këtë dokumentar me gjithë materialin e sjellë nga arkivat e ndryshme jepet e plotë është një frymëzim për brezat, është prush që qëndron i ndezur, është dëshmi në ninëzat e syrit çam…

Ëndrra e Çamërisë duket sikur mbledh rreth oxhakut ne Ninat në fshatin e lindjes së Hasan Tahsinit, burrat e saj duke filluar me Hoxha Tahsin, poetin Bilal Xhaferri etj…  Me të drejtë filmi dokumentar është quajtur “Deti i diturisë”, ku Hoxha Tahsin nga rektori i Universistetit në Stamboll shkon dhe me studime në Universitetin e Sorbonës në Francë etj.  Filmi dokumentar është një libër i dijes që të ngërthen pas ekranit dhe përsëri kërkon që të mos mbarojë aq shpejt…  Eshtë populli çam i martirizuar, i dëbuar nga trojet që të sjellë pranë poetin Xhaferri me baladën çame i cili shkruan:  “Matanë largësive u zhduk e përflakur Çamëria dhe të gjitha rrugët tona shpien në veri/ Ulërin era e Mesdheut mbi trojet e lashta epirote/ mbi të shtrenjtat troje tona stërgjyshore/… Pas shpinave tona përplas tufani dyert e shkallmuara të shtëpive dhe rrugët zgjaten e zgjaten si veri/ Ne, popull muhaxhir, ecim nëpër shi…Lamtumirë, Çamëri”!

Regjisori Gjonaj ka punuar në nje nga institucionet më të mëdha të artit kombëtar në Kinostudio dhe padyshim solli me atë pasion, profesionalizëm artin e bukur shqiptar.  Të realizosh një sërë dokumentarësh filmik me figurat më të shquara historike do të thotë të bësh një punë voluminoze, cilësore të bredhësh gati fusha e male, shtete, dete e oqeane sepse e tillë është gjeografia e lëvizjes së shqiptarëve nëpë botë, nga historia, fati dhe vetja…

Dokumentari filmik “Ditët e fundit të një luani” për Ali Pashë Tepelenën me skenar nga poetët e mirënjohur Petrit Ruka dhe Sadik Bejko është një kontribut tejet i vyer i regjisorit Gjonaj dhe shtëpisë botuese “Bota Shqiptare”, është nje kontribut për të gjithë shikuesit e shumtë, sepse Ali Pashë Tepelena është burri që drodhi dhenë, është burri që i vuri kufirin tek thana hordhive turke që pas vdekjes së Gjergjit të Madh, është burri që ka tërhequr vëmendjen e më shumë historianëve dhe diplomatëve të huaj në histori për Shqipërinë…  

Ndonëse është e pamundur që t’i përmledhësh në një shkrim homazh të gjithë filmat dokumentarë që ka realizuar Gjonaj përsëri do të ishte e udhës së shenjtë të përmendnim Shenjtoren e Kombit shqiptar dhe të gjithë botës Nënën Terezë të sjellë nëpërmjet një dokumentari tejet special nga Gjonaj.  Sa herë që e transmetojmë në TV “Alba Life” në New York filmin dokumentar për Nënë Terezën shikues të shumtë na marrin dhe na kërkojnë që ta ritransmetojmë dhe ne shpesh here jua kemi realizuar dëshirën, sepse është një etje e tyre, është dashuri emigrantësh për kulturën, për figurat e shquara historike, ku mids tyre Nëna Terezë është pasaporta e identitetit, eshte mirësia e popullit të shumëvuajtur shqiptar.  

Duke i parë të gjithë filmat dokumentarë nga regjisori Gjonaj dhe realizimet marramendëse të cilat janë histori sepse kanë brenda zjarrin, hirin dhe vullkanin e kohërave, sjellin zëra dhe jehona të maleve kryelartë, pohoj se kjo krijimtari përbën një pasuri që do të ruhet përjetësisht në shpirtin e popullit.  

Eshtë një pasuri që të kujton regjisorin e famshëm hollivudian Steven Spielberg i cili thotë:  “I’ve always wanted to tell a story about Lincoln. I saw a paternal father figure; I saw someone who was completely, stubbornly committed to his ideals, to his vision”, 

që përkthehet: “Unë kam dashur gjithmonë për të treguar një histori rreth Abraham Lincolnit. Unë pashë një figurë te babait.  Unë pashë dikë që ishte i kompletuar dhe me kokëfortësi mbronte idealet, sipas vizionit të tij. 

Në dokumentarët me figurat më brilante të Kombit ai eksploroi me një perceptim të qartë intelektual, vizual, me një levizje të ndjeshme estetike dhe me nje shije të lartë elitare.

Ai iku në moshën më të pjekur 74 vjec. 

Filmat dokumentarë dhe skenarët që ka realizuar e vendosin në piedestal të artit.

Ike Kujtim Gjonaj në përjetësinë e Parajsës atje ku e ka vendin raca juaj!

Ngushëllime bashkëshortes suaj të bukur dhe fisnike zonjës Bukurije, djemve tuaj shembull dhe vajzës së mrekullueshme, ngushëllime nipërve që do ju mungosh aq shumë.  Ngushëllime botës së artit dhe miqve të artit që I respektoje dhe I cmoje aq shumë!

Lamtumirë mik dhe gjaku im i Gjonajve K U J T I M!

Me lot në sy, unë, Qemali dhe vajzat, New York 

Krijimtaria e Kujtim Gjonaj “Mjeshtër i Madh”

Skenare: Këshilltarët, (1979), Ata ishin katër, (1977), Thirrja, (1976)

Regjisor: Shëmbja e idhujve, (1995), Djemtë e Valiasit, (1984)

Dokumentarë: Ali Pasha Tepelena, Faik Konica, Jeronim de Rada, Naim, Mother Teresa and Sulejman Pitarka, Margarita, Hasan Tahsini, Gjithcka per Kosoven, ( Ramush Haradinaj) 2015 “

Saga e Dinejve( Abedin Dino dhe trashegimtaret) 2017 “

I fundmi i Rilindasve ( Josif Bageri) 2018 “

Vlerësimet

Mjeshtër i Madh nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë Bujar Nishani

Nderi i Tepelenës nga Bashkia me k/bashkiak Tërmet Peci

Cmimin  “Urdheri Naim Frasheri”

Cmimin “Kult”

Në vitin 1982 do të nderohet me Çmimin e II-të në Konkursin Kombëtar Letraro – Artistik për skenarin e filmit “Kryengritjet e Mëdha”, filmi “Më e madhja dashuri” do të vlerësohej si filmi më i mirë i vitit, 1986, filmi “Kështjella e këngëve” do të vlerësohej me Kupën e Festivalit në Festivalin e VIII-të të Filmit Dokumentar dhe Vizatimor Shqiptar, filmi “Shembja e idhujve” do të vlerësohej me Çmimin e I-rë në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit të shkurtër në Palermo (Palermo Film Festival), 1995, me Çmimin e I-rë në Konkursin e V-të Ndërkombëtar të Mesdheut të Filmit Dokumentar dhe Reportazhit (Premio Internazionale del Documentario e del Reportage Mediterraneo), 1998.

28 shkurt, 2021

New York

Filed Under: Kulture Tagged With: Keze Kozeta Zylo, Kujtim Gjonaj, Lamtumire

SHËNOHET SHEKULLI I REVISTËS“DJALËRIA” NË VJENË

February 13, 2021 by dgreca

Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Moisiu” në Austri, shënon shekullin e gazetës “Djalëria” me botim të numrit festiv të saj./

Shkruan: Hazir MEHMETI, Vjenë/

Para një shekulli Shoqëria Studentoree Shqiptarëve “Albania” në Vjenë, nxori në dritë revistën e saj “Djalëria” e cila tani mbushi një shekull. Ajo ishe vepër e figurave madhore kombëtare të kohës  JaniBasho, Xhevat Korça, Fuad Asllani, Nush Bushati, KolëMirëdia (Helenau), Raku Buda, Gjovalin Gjadri e shumë tjerë. Në rrugën e progresit kombëtar  “Djalëria” e Vjenës, ka peshën e saj historike e cila u bë strehë e mendimit shqiptar në përpjekjen për të ndihmuar nxjerrjen e kombit nga gjendja e rëndë e pushtimit pesëshekullor turk me moton e saj, S.K.S.K  ( Sa Kam Shpirt, Kam Shpresë). Ajo frymoi krahas simotrave të saja siç ishin revistat “Shqiptari” e NikollaNaços e vitit 1888 e pasuar nga revista e Faik Konicës “Albania” e vitit 1897; revista “Drita” e më vonë “Dituria” e Stambollit; revista “Dielli” në Boston, revista “Drita” e Sofjes etj.

Vjena si qendër e kulturës dhe politikës evropiane, u bë vendstrehimpër shqiptarët të cilët kishin nevojë të madhe për shkollim në universitetet austriake  të njohura në Evropë e botë. Ndjenja e miqësisë e shprehur nga vendorët ndaj kulturës e historisë shqiptare bëri që Austria të jetë një qendër e preferuar shekuj më parë për shqiptarët. Qe në vitin 1914 themeluesi i studimeve albanologjike NorberJokl bëri incizimin në pllakë gramafoni tingëllimet e fjalëve në shqip, e para gjuhë e incizuar e cila ruhet në fonotekën e Vjenës. Pak vite më vonë Shoqëria Studentore “Albania” e Vjenës mori rol me rëndësi në ecje drejtë aspiratave kombëtare. Studentët shqiptarë në Austri jetonin me hallet e Atdheut të tyre të copëtuar nga pushtuesit fqinj dhe nisur nga këto rrethana ata nga Vjenai shkruan letër në shqip dhe anglisht presidentit amerikan Z. Woodrow WILSON, të nënshkruar nga RemziBaçe, JaniBasho, H. Hifzi, Nush Bushati, Xhevat Korça, Luigj Kakarriqi, Gjovalin Gjadri, Raku Buda dhe Fuad Asllani ku i luteshin atij që ta marrë në mbrojtje Shqipërinë nga zhdukjanë Konferencën e Paqes në Paris. Kjo letër është e botuar në versionin shqip në “Djalërinë” festive. Pak rreshta nga letra: “Vërtet Konferenca e Londrës më 22 Janar 1913 njohu si shtet më vete Shqipërinë, por po thuaj se dy të tretat e vendeve që sipas drejtësisë duhej të njiheshin si Shqipëri, u lanë të vuajnë nën zgjedhën e huaj. Serbët morën gjithë Kosovën shqiptare dhe u munduan me çdo mënyrë të shuajnë në ato vende të gjithë njerëzit jo-serbë. Mali i Zi u rrit edhe dy herë më shumë se ç’qe, vetëm me shqiptarë e me toka shqiptare, ku malazezët nuk numëronin 1/1000 të vendësve”, thuhet mes të tjerash në letrën e studentëve shqiptarë nga Vjena. Nga njohësit e rrethanave të asaj kohe kjo letër u quajte “Letra e cila shpëtoi Shqipërinë”.

                 Pa dyshim revista “Djalëria” u bë tribunë e shkrimeve të botuara nga studiues shqiptarë, por edhe e të tjerëve. Pas një shekulli po shkëpusim disa thënie nga numri i parë i revistës me titull: “Me rastin e lindjes së “Djalërisë”: “Dëshira më e madhe e çdo shqiptari të vërtetë duhet të jetë lumturia e Shqipërisë. Gjithë ajo lumturi është edhe e studentëve shqiptarë. Djalëria shqiptare e sotshme nuk është në gjendjen e këndshme të asaj te kombeve të tjerë dhe nuk e ka trashëguar prej të parëve të saj bashkimin e plotë të kombit të vet, as lirinë e tërë tokave shqiptare… Zgjedha e rëndë dhe robëria e gjatë na bënë të mbetemi aq prapa, sa në ditë kritike kur ndahesh fati i kombit tonë nuk u dëftuam të zotët e kohës. Popujt e tjerë fqinjë në kondita të ngjashme, po edhe më të dobët se ne, por të ndihmuar prej fatit, na shkelën e këputën prej trupit të gjallë të kombit tonë pjesë, të cilat edhe sot i mbajnë ndër thonjtë e rëndë”.  Veçojmë shkrimet tjera: nga Kolë Mirëdita (Helenau) novela ”Burbuqet e trëndafilit”;  Xhevat Korça me shkrimin “Skënder Beu” dhe shkrimi nga redaktori i revistës, Nush Bushati, “Populli nerteorina e trajta shtetnor”.

       Numri i parë i “Djalërisë” mbyllet me  fjalimin nga JaniBasho: “Pse është karakteristike për ne, si shqiptarë, dita e themelimit të shoqërisë, se në atë duket një pjesë e psikologjisë së shqiptarit, i cili është gati kurdoherë për punë që kanë për qëllim të mirën e përgjithshme…”

       Padyshim “Djalëria” mbetet një shkëndijë në historinë e kulturës sonë. Shumë nga bashkëpunëtorët e saj aty e provuan artin e të shkruarit dhe parashtrimin e problemeve të shumta që e rëndonin shoqërinë shqiptare e cila i  vuante pasojat e një robërie të gjatë. Ky grup i studentëve shqiptarë që studionin në gjendje të vështirë ekonomike pjesërisht u përkrah nga qeveria shqiptare e drejtuar nga Ahmet Zogu dhe nga veprimtarë tjerë siç ishin Hasan Prishtina e Bajram Curri.  Në vitin 1919, kur “Albania” bënte aktivitete me rëndësi, HasanPrishtina “kishte gjetur në studime një grup shqiptarësh të rinj, të cilët kishin mbetur në gjendje të keqe nga pamundësia për t`i mbuluar shpenzimet e shkollimit. Atyre ua heq shpenzimet dhe ishte i interesuar për t`ua zgjidhur problemin e shkollimit në tërësi”. Shekulli i “Djalërisë” së Shoqërisë “Albania” erdhi me lajmin e mirë të riformimit të Shoqatës Studentore “SocietasAlbania” në Austri e drejtuar na kryesia e saj me kryetar studentin e dalluar FrancJakova. 

Nga Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Mosiu” në Austrikjo ngjarje me rëndësi u shënua duke botuar numrin shënjues të revistës “Djalëria” në rrethana të renduara pandemie. Në përmbajtjen e saj gjejmë tema nga botimet e numrit të parë dhe shkrime tjera. Prej tyre shkrimi nga Dr. KurtGostentschnigg, albanolog dhe studiues i njohur me temën: “Shoqëria Studentore “Albania” në Vjenë dhe revista e saj “Djalëria”. Shkrime nga: PjetërLogoreci, VioletaAllmuça, ReshatSahitaj,Anton Marku, Shpresa Musaj, FrncJakova, Hazir Mehmti,  Shkrimi nga miku i madh i shqiptarëve të asaj kohe LeoFreundlich: “ Si përfunduan përkrenarja dhe shpata e Gjergj Kastriotit –Skënderbeu në Vjenë”.  Pas një shekulli zbulohet letra e studentëve shqiptarë në Austri dërguar Presidentit Amerika Wilson, në versionin shqip.  Materiale tjera interesante janë fotografi të figurave madhore kombëtare që studiuan në Austri. biografia e shkurtër e themeluesve të “Djalërisë” JaniBasho, Nush Bushati, Fuad Asllani, Xhevat Korça. Në faqet e fundit botohen poezi nga disa numra të “Djalërisë” të shkruara nga Gjergj Fishta, HilëMosi, Helenau (Kolë Mirëdita) dhe LasgushPoradeci. Krejt  në faqen e fundit poezi aktuale nga disa autore/ë që krijojnë aktualisht në Austri.  Sot kemi arsye të ligjshme që të vlerësojmë me krenari veprën e tyre të madhe e brumosur në themelet e kombit dhe shtetit shqiptar.

Filed Under: Kronike, Kulture Tagged With: DJALERIA, Hazir Mehmeti, nje shekull

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 171
  • 172
  • 173
  • 174
  • 175
  • …
  • 544
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT