Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

VLORES I RIKTHEHET GALERIA E ARTEVE

by

Vlore, 7 Mars- Nga Harilla Koçi/.-Një ekspozitë e piktorëve vlonjatë ka shoqëruar përurimin të premten në mbrëmje, të Galerisë së Arteve të qytetit të Vlorës, e cila u kishte munguar artdashësve të këtij qyteti për një periudhë disa vjeçare.Galeria e Arteve e qytetit të Vlorës është krijuar në vitin 1980. Për vite me rradhë ajo ka shërbyer për promovimin e vlerave të piktorëve vlonjatë, ndërkohë që në fondin e saj janë përfshirë vepra të spikatura, simbol i periudhave kur janë realizuar. Galeria e Arteve e qytetit të Vlorës konsiderohet edhe si simbol i asaj që është emërtuar “Shkolla vlonjate e pikturës”.

Gjatë këtyre viteve, mjaft nga punimet që përfshihen në fondin e galerisë janë dëmtuar dhe për këtë arsye, do të ngrihet një komision me specialistë që do të bëjnë vlerësimet përkatëse. “Punimet në pikturë do të ndahen në tre grupe, respektivisht për pikturat që janë në gjendje të mirë dhe të ekspozueshme ato që kanë nevojë për restaurim dhe ato punime që janë dëmtuar pa mundësi rikuperimi”, shprehet kryetari I lidhjes së artistëve të Vlorës,Ilmi Bani.

Me këtë rast, në mjediset e Galerisë së Arteve u zhvillua një ceremoni ku ishin të pranishëm mjaft qytetarë, artdashës, përfaqësues të institucioneve vendore, kryetari i Bashkisë, Shpëtim Gjika e Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit, Bujar Leskaj. Drejtori i Qendrës Kulturore Ilir Metaj, tha se, rikonstruksioni i galerisë në përshtatje me standardet bashkëkohore, u mundësua edhe me mbështetjen e biznesit vlonjat.Ai falenderoi piktorët e qytetit, që ju bashkuan nismës së çeljes së ekspozitës, ndërkohë që vlerësoi mbështetjen e Bashkisë së qytetit.

Nga ana e tij, kryetari i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Vlorës, piktori Ilmi Bani, theksoi se, Galeria është një vlerë që ju rikthye qytetit dhe artdashësve e piktorëve. Ai falenderoi Bashkinë, ndërkohë që vlerësoi krijuesit vlonjatë që paraqitën punimet e tyre në këtë mjedis të ri dhe tërësisht bashkëkohor.Galeria e Arteve, është vendosur në një hapësirë të konsiderueshme në Pallatin e Kulturës “Labëria”(Sipas ATSH)

 

VITI I DE RADËS

by

Këshilli Kombëtar i Librit shpall vitin e De Radës/

Nga Nikolla Lena/Tirane, 7 Mars- Në ambientet e Ministrisë së Kulturës,  u mblodh sot në takimin e parë Këshilli Kombëtar i Librit, në përbërje të të cilit janë: Ministrja Kumbaro Furxhi, me përfaqësuesit e propozuar: Shaban Sinani, Persida Asllani, Brikena Çabej, Eda Derhemi, kryetari i Shoqates-Petrit Ymeri, Arlinda Dudaj, Kryetari i Akademisë së Shkencave, Muzafer Korkuti. Mbledhja u zhvillua në mungesë të dy anëtarëve: Shaban Sinani dhe Persida Asllani.

Mbledhja e Këshillit Kombëtar të Librit dhe Nxitjes së Leximit  u organizua për: Emancipimi i mëtejshëm i raporteve autor, përkthyes, botues, lexues si tregues i emancipimit të shoqërisë shqiptare; Fuqizimi i raporteve me librin dhe leximin në përgjithësi tek fëmijët dhe të rinjtë, si dhe zgjerimi i audiencave  U përkrah ideja e shpalljes së vitit të De Radës, me bashkëfinacim të Ministrisë së Kulturës së Shqipërisë dhe Ministrisë së Kulturës dhe Sporteve të Kosovës dhe pergatitjes se veprës nga studiues dhe autorët arbëreshë.

Fakulteti  Filologjisë, departamenti i gjuhës shqipe, përfaqësuar nga Dhurata Shehri kërkoi që edhe aktivitetet e organizuara nga departamenti të përfshihen në këtë veprimtari, kushtuar personalitetit të letrave shqipe.

Anëtarët e Këshillit diskutuan dhe shfaqën interesimin e tyre nga pjesa shqiptare e Malit të Zi dhe Maqedonisë në botimin dhe zhvillimin e aktiviteteve në nder të De Radës në këto treva. Me rëndësi do të jetë edhe shpallja së afërmi e Konkursit Kombëtar për të rinj deri në moshën 18 vjeç me temën “Unë, Milosao”

Ministria e Kulturës Kumbaro propozoj krijimin e Komitetit per mbarevajtjen e aktiviteteve kushtuar këtij viti i cili do të ketë detyrën t’i konceptojë dhe t’i ndjekë në bashkëpunim me të tjerë aktore të kultures”

 

 

Pashk Përvathi sjell natyrën e qetë në ekspozitën “Tradita në Telajo”

by

Nga Klajdi  Musabelliu/-Piktori Lezhjan Pashk Përvathi, pa çeljes së ekspozitës ‘”Tradita në Telajo”  me 30 piktura në gjininë e natyrës së qetë, tregon se ka ardhur ndryshe kësaj here përpara publikut kryeqytetas, duke qënë se në këtë  ekspozitë nuk kishte më peisazhe apo portrete si në atë të fundit. Pashku ka dashur që t’i prezantojë publikut një tjetër zhaner, e njëkohësisht ka treguar se ai mund të realizojë të gjitha gjinitë e artit figurativ, me po të njëjtin pasion e dëshirë,  ashtu sikurse publiku e ka konstatuar e pëlqyer atë në peisazhin e vjeshtës.

Tematika që piktori kish zgjedhur kësaj here, kish të bënte veç me magjinë e  natyrës së qetë, e cila me thjeshtësinë e sajë godet që në shikim të parë, e sigurisht që mund të shijohet në çdo stinë.Një ndër pikat më kryesore, apo “sekreti”  i përdorur nga autori kësaj here ishte edhe raporti e kombinimi I ngjyrave që ai e ka pasqyruar në mjaft tabllo të expozitës. Kjo është exspozita e 35-të e karrierës së Piktorit Pashk Përvathi.

Autori ka pranuar se nuk ishte nisur të krijonte një cikël me piktura të kësaj tematike, por frymezimin e ka marrë nga disa objekte të vjetra që ai poseidonte, të cilat I ka përdor si motiv për natyrat e qeta. Që në momentin e pare që nisi ti pikturonte, ai ndjeu dëshirën për ta provuar veten në këtë lloj gjinie, me dëshirën për t’i dhënë jetë objekteve. Ndërkohë hap pas hapi u krijuan edhe kompozimet e tjera. “Mendoj se edhe besnikëria që kam treguar ndaj objekteve është edhe çelsi I suksesit të kësaj ekspozite në ballafaqimin e saj me publikun e kolegët” ka thë autori. Qëllimi I ekspozitës sime ishte vërtësia e realiteti I së vjetrës, të cilin kam dashur ta risjell në të sotmen pa dale nga tradita”.

Exspozita e prezantuar në Art Galeri “Kledio” do të jetë e hapur deri më datë 12 mars

 

Shkollat shqipe festojnë 7 Marsin – Ditën e Mësuesit

by

Në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, Luginë të Preshevës si dhe treva tjera e diasporë po shënohet sot 7 Marsi – Dita e Mësuesit. Kjo ngjarje historike për arsimin shqip sot është ditë festive për të gjithë shqiptarët dhe shkollat shqipe. Përmes manifestimeve të ndryshme festive kulturore dhe artistike do të shënohet kjo datë në të gjitha shkollat shqiptare, në shenjë kujtimi për mësuesit e shkronjave të para. Dita e Mësuesit lidhet me 7 marsin e vitit 1887, ku në Korçë hapet mësonjëtorja e parë shqipe. Mësues dhe drejtori i parë i saj ishte Pandeli Sotiri. Veç tjerash kjo ngjarje ishte një fitore për popullin shqiptar ngase deri më atëherë mësimet mbaheshin nëpër shtëpi private në mënyrë të fshehtë.dhe pse në kushte të vështira, kur ndalohej mësimi i gjuhës shqipe, ajo qëndroi e hapur për 15 vjet. Drejtues të saj ishin figura të njohura të Rilindjes shqiptare si: Pandeli Sotiri, Petro Nini Luarasi, Nuçi Naçi, Thoma Avrami, e të tjerë. Manifestime me rastin e kësaj date do të organizojnë edhe shkolla me mësim shqip në diasporë

Dita e Mësuesit /126 vjet nga çelja e mësonjtores së parë shqipe të Korcës

by

Nga Zina Tosku/- Rreth 31 mijë mësues të arsimit parauniversitar festojnë sot 7 marsin, që përkon me 126 vjetorin e çeljes së shkollës së parë shqipe në Korçë. Përvjetori i Mësonjtores së Parë shqipe simbolizon rilindjen e madhe të shqiptarëve, luftën e tyre për identitet kombëtar, për liri dhe progres. Falë dashurisë dhe sakrificave të rilindasve tanë të shquar arsimi i rezistoi presioneve dhe i dha frutet e veta, një Shqipëri e pavarur, që iu bashkua rrjedhës së kombeve të tjera europiane, në rrugën e pavarësisë dhe zhvillimit. Përpjekjet e përbashkëta nga atdhetarët shqiptarë të Korçës, Bukureshtit e Stambollit për çeljen e një shkolle të rregullt shqipe u intensifikuan në vitet e fundit të shekullit të XIX-të. Ndër intelektualët tanë të njohur në atë kohë përmendim Naum Veqilharxhi, Zef Jubani, Jeronim De Rada, Konstandin Kristoforidhi, Thimi Marko, Naim e Sami Frashëri, Pashko Vasa, Hasan Tahsini e të tjerë. Drejtuesit e Komitetit Shqiptar të Stambollit u kujdesën në atë kohë edhe për hartimin dhe miratimin e një alfabeti të përbashkët për të gjithë bashkëatdhetarët. Me këtë alfabet ata botuan librin e parë “Alfabetarja e Gjuhës Shqipe”. Ndërsa në Korçë, nën drejtimin e Komitetit Kombëtar, ishin marrë të gjitha masat nga atdhetarët vendas për çeljen e shkollës së parë shqipe. Kështu, më 7 mars 1887, u çel shkolla në gjuhën amtare që kishte fillimisht mbi 35 nxënës. Megjithëse edhe më parë ishin bërë përpjekje për çeljen e shkollave shqipe, shkolla e parë e Korçës dallohej për fizionominë e saj kombëtare, laike dhe demokratike. Në të mësimi zhvillohej vetëm shqip, nuk kishte përmbajtje fetare dhe në të mësonin djem e vajza pa asnjë dallim. Në fillim kjo shkollë kishte katër klasa, numri i nxënësve pas tre muajsh arriti në 60 dhe në vitin e dytë të saj numëronte 300 nxënës. Mësuesit e parë që dhanë mësim në këtë shkollë ishin Pandeli Sotiri, Thanas Sina e Thoma Avrami. Si drejtues të shquar të kësaj shkolle përmenden atdhetarët e njohur Petro Nini Luarasi, Nuçi Naçi, Janko Minxha, Kristaq Vaja, etj. Falë punës së palodhur të armatës së madhe të mësuesve që shërbeu në vite, shpirtit arsimdashës të shqiptarëve, sot kemi një arsim të konsoliduar. Arsimi fillor, 9-vjeçar dhe i mesëm janë shtrirë në gjithë vendin. Arsimi i lartë, përveç Tiranës, po ecën dhe forcohet çdo ditë edhe në Shkodër, Elbasan, Gjirokastër, Korçë, Vlorë, Durrës, Kukës e Dibër etj.