Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Serbia, Kosovo Resume Normalization Talks

by

By RFE/RL/

The Serbian and Kosovar prime ministers, Ivica Dacic and Hashim Thaci, are holding another round of EU-brokered talks in Brussels aimed at normalizing relations between Belgrade and Pristina.
The meeting is the eighth round of talks between Belgrade and Pristina since October.
Thaci, heading into the talks, underlined the importance of the meeting.
“Today is a historic day. It is a decisive moment for Kosovo and for the region,” he said. “I am a leader [who makes] decisions and today I am here to [make] a decision for my country and the future of my country and the EU perspective of the region. ”
In a sign the two sides may be nearing an agreement, Serbia’s powerful Deputy Prime Minister Aleksandar Vucic has joined the talks.
Vucic leads the Serbian Progressive Party (SNS), which is the largest in parliament.
Speaking at a press conference in Belgrade on April 1, Serbian President Tomislav Nikolic cautioned that a final agreement might not be reached.
“Intractable statements from Pristina put us before a fait accompli and are not encouraging,” he said. “We are not sending a delegation [to Brussels] to request, by ultimatum, the fulfilment of the Serbian Constitution and laws, but neither are we sending a delegation to agree on nothing [for Kosovar Serbs].”
Serbia refuses to recognize the independence declared in 2008 by Kosovo, which has an ethnic Albanian majority.
The key issue in the talks is the future of ethnic Serbs who are in the majority in northern Kosovo.
Belgrade wants a high level of self-rule for Kosovo’s Serbs, including their own police and judicial authorities.
Pristina has rejected this as a de facto partition of Kosovo.
On April 1, Vucic suggested the “frozen conflict” could not be allowed to drag on indefinitely.
“The agreement must be reached,” he said. “Serbia cannot wait another year or five years over this frozen conflict. Who will wait? People don’t have any patience left. A little hope was shown to them, a small light at the end of the tunnel, and now to tell them that we are going to continue with this frozen conflict, or no we don’t want to go toward the [European] world or tell them that we don’t want anything, we don’t need anybody, we can be on our own. We can’t, we can’t. Yes, we have to protect our national interests, but we must also know the limits.”
Thaci on April 1 urged Serbia to accept a deal that would give Serbs in Kosovo’s north more rights but which falls short of giving them autonomy.
The EU’s foreign affairs chief, Catherine Ashton, who is mediating the talks, said in a statement on April 1 that she believed an agreement was within reach, “even if it won’t be easy.”
Nikolic warned that failure to reach a deal would mean “economic hardship” for Serbia and delay the start of accession talks with the European Union.
The European Commission is to deliver a report in two weeks on progress made by Belgrade and Pristina on normalizing relations.

6 ARSYE PERSE PAKOJA E AHTISARIT ISHTE E PAFAVORSHME

by

PERSE PAKOJA E AHTISARIT ISHTE E PAFAVORSHME?

NGA ALBIN KURTI*

Të nderuara familje Balaj e Xheladini,/

I nderuari Zenel Zeneli dhe Hysni Hyseni,/

Deputetë të Kuvendit të Kosovës,/

Në të gjitha vitet e pasluftës thoshin ‘pavarësia në fund të vitit’ dhe për çdo fundvit thoshin ‘pavarësia në vitin e ardhshëm’. Nëntë vjet rresht ishte kështu. Me këtë mënyrë u krijua një fiksim me pavarësinë si fjalë për shtetin, pa e konsideruar përmbajtjen e saj. Pra, së pari pavarësia që kërkohej përjetohej formalisht, duke e ndarë formën nga përmbajtja. Dhe, së dyti, besohej që forma e përcakton përmbajtjen, duke e harruar të kundërtën, që edhe përmbajtja e përcakton formën. Dihet që përmbajtja e pavarësisë është sovraniteti. Kjo është arsyeja pse në demonstratën e 28 Nëntorit të vitit 2006, patëm thënë që pavarësia e plotë dhe e vërtetë, ajo me sovranitet, nënkupton katër gjëra me të cilat matet vetë pavarësia: integriteti territorial, ushtria, Ministria e Punëve të Jashtme dhe Ulësja në OKB. Atëbotë, përveçse u nda forma nga përmbajtja dhe u etablua dominimi i së parës, pra i formës, pasoi degradimi i tretë. Forma u degradua në emrin, në emërtimin për shtetin. Vetëm le të quhemi të pavarur, thuhej atëherë, kjo është e rëndësishme.

Pakoja e Ahtisaarit, siç e mbajmë në mend, nuk erdhi as në fund të vitit 2006 dhe u shty asokohe për shkak të zgjedhjeve në Serbi. Me 2 shkurt të vitit 2007 ateron Paketa e Ahtisaarit në Prishtinë, me 6 padrejtësitë themelore, si 6 faqet e kubit të paketës. Por, para se ta shpjegoj se cilat ishin këto 6 padrejtësi, duhet theksuar se me 2 shkurt 2007 në Paketën e Ahtisaarit askund nuk figuronte fjala pavarësi. Rekomandimin për pavarësi të mbikëqyrur, Ahtisaari ia dërgon veçmas Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së disa javë më vonë, pra edhe pas demonstratës së 10 Shkurtit. Po ashtu, duhet theksuar që në krejt Pakon e Ahtisaarit, një herë përmendet shqipja, te gjuha shqipe, askund fjala ‘shqiptar’, përveç te shprehja komunitetet joshqiptare, dhe 37 herë fjala ‘serbe’.

Atëherë, cilat ishin ato 6 padrejtësitë themelore të Pakos së Ahtisaarit.

1. Pakoja e Ahtisaarit flet kryesisht për të drejtat dhe privilegjet e pakicave dhe atë sidomos të pakicës serbe. Kuvendi i Kosovës me këtë Pako, kurthohet nga formula e shumicës së dyfishtë. Kuvendi për çështjet e ligjet jetike ka nevojë për shumicën e përgjithshme dhe shumicën e pakicës, gjë që praktikisht i jep të drejtë vetoje pakicës. Kjo do të mund të ishte ndoshta e arsyeshme sikur Kosova ta kishte okupuar Serbinë dhe të kishte bërë agresion mbi Serbinë, e jo si te ne ku siç e dimë kemi situatën e kundërt – Serbia ka bërë agresion dhe e ka okupuar Kosovën. Dhe, sërish, ndoshta kjo do të kishte kuptim sikur Kosova t’i kishte 60% shqiptarë e 40% serbë, e jo si në realitetin tonë ku shqiptarë janë mbi 90%.

2. Trashëgimi kulturore konsiderohej vetëm ajo fetare ortodokse, e cila është definuar si serbe. Pakoja e parashihte themelimin e 45 zonave të veçanta qindrahektarëshe eksterritoriale, që uzurpojnë pronë, kulturë dhe histori.

3. Paketa e Ahtisaarit përqendrohet më së shumti te decentralizimi. Komunat e reja me shumicë serbe fitonin kompetenca shumë më të mëdha se ato me shumicë shqiptare dhe plotësisht të pazakonshme për komunat, psh. në arsimin e lartë, shëndetësinë dytësore, etj. Lidhjet horizontale të tyre hedhnin farën e një entiteti autonom serb. Lidhjet vertikale me Beogradin dhe financimi, i cili do të ishte i liruar nga taksat në Kosovë, i hapnin rrugë kontrollit të Serbisë në çerekun e territorit të Kosovës.

4. Instalohej Përfaqësuesi Civil Ndërkombëtar, i cili njëkohësisht do të ishte Përfaqësues Special i Bashkimit Evropian me fjalën përfundimtare për gjithçka çdo herë. Ky monark i ri do ta kishte fuqinë korrektuese, pra ndryshimin e ligjeve, dhe zëvendësuese, përjashtim të ministrave e zyrtarëve të tjerë me emërim të dikujt tjetër në ato poste. Kësisoj po betonohej protektorati sundues ndërkombëtar mbi Kosovën.

5. Në vend që të flitej për dëmet e luftës që Serbia ia ka shkaktuar Kosovës, Pakoja e Ahtisaarit merret me borxhet e Kosovës. Kosova ishte përjashtuar nga sukcesioni i ish Jugosllavisë, nuk ishte zhdëmtuar për plaçkitjet dhe shkatërrimet, dhe tash duhej të merrte pjesë në borxhin e jashtëm të Serbisë.

6. Dikur, në vend se të çarmatosej ushtria kriminale serbo-jugosllave, u çarmatos UÇK-ja. Tash, në vend se të shpërbëheshin strukturat policore dhe paramilitare të Serbisë në Kosovë, Pakoja e Ahtisaarit parashihte shpërbërjen e TMK-së.

U bë kompromisi i dhimbshëm, Serbia fitoi shumë, por mbeti e pakënaqur. Pavarësia nuk na kaloi në Këshill të Sigurimit të OKB-së, Serbia nuk na e njohu pavarësinë dhe, përkundër të gjitha këtyre, Pakoja e Ahtisaarit u zbatua njëanshëm në Kosovë. Sot, Serbia është edhe më tej e pakënaqur dhe në Bruksel po zhvillohen negociata të reja. Serbia e pakënaqur është një Serbi hegjemoniste dhe shoviniste. Normalizimi i marrëdhënieve me Serbinë është normalizim i marrëdhënieve me hegjemonët dhe shovinistët e papenduar për krimet nga e kaluara. Sikurse dje komunat me shumicë serbe, po ashtu edhe sot bashkësia apo asociacioni i këtyre komunave, nuk është kërkesë e serbëve të Kosovës, por e qeverisë së Serbisë. Interesat e Serbisë po kamuflohen me nevojën për integrimin e serbëve. Ne gjithsesi jemi për integrimin e serbëve, madje jo vetëm në institucione por edhe në shoqëri. Mirëpo, integrimi i serbëve në Kosovë nuk mund të kalojë nëpër Beograd. As në veri, e as në jug, as dje, e as sot.

Ju falemnderit!(* Fjalimi i Albin Kurtit në seancën e Kuvendit të Kosovës, mbajtur më 1 mars 2013, për demonstratën e 10 Shkurtit 2007 )

MES PATRIOTIZMIT DHE NACIONALIZMIT

by

Shkruan Eugen SHEHU/

Prurjet e kohërave të reja, në rrafsh të zhvillimeve botëkuptimore filozofike, sociale, etike, etj, ndonëse kanë ndikuar në pjekurinë dhe gjykimin e kombeve të ndryshëm, asesi nuk kanë mundur të realizojnë balanca simetrike të ideve me kahjen e lëvizjeve reale. Në mënyrë të veçantë, keqinterpretimi vazhdon të ekzistojë midis asaj që neve e quajmë patriotizëm dhe nacionalizëm, aq shumë të përfolur me këtë mijëvjeçar të ri.
Ndonëse flitet rëndom nëpër mediat e shkruara dhe ato vizive, është vështirë të kuptosh se kur bëhet fjalë për patriotizëm dhe kur për nacionalizëm, një gjë e tillë ndodh edhe në instancat më të larta të politikës. I shtyrë nga kureshtja, personalisht kam studiuar disa programe të partive politike shqiptare (brenda dhe jashtë shtetit amë) me ç’rast kam vërejtur se modelet dhe nocionet e nacionalizmit dhe patriotizmit keqkuptohen dhe serviren jo rrallë në mënyra qesharake dhe butaforeske. Ndërsa në programet e disa partive të majta madje dhe disa demokrate, jo vetëm që termi nacionalizëm nuk përmendet fare, për hir të qëndrimeve servile ndaj faktorëve europianë, por shpesh e anatemojnë atë.

PATRIOTIZMI – ATDHEDASHURIA

Një shpjegim i sipërfaqshëm gjuhësor do të na vinte sidoqoftë në ndihmë tani. Fjala patriotizëm vjen prej latinishtes “pater”, në shqip at’. Një sinonimi llogjike e kësaj fjale të huaj është padyshim fjala “atdhedashuri”, e përdorur nga shqiptarët qysh herët. Sidoqoftë, pa marrë përsipër të futemi në rrafshe linguistike, unë mendoj se gjerësia me të cilën mund të përfytyrohet shprehja e fjalës “atdhedashuri” është e jashtëzakonshme. Në vetë konotacionin shpirtëror të shqiptarëve, me anë të kësaj fjale, nënkuptojmë jo vetëm dashurinë për atdheun, por gjithçka që lidhet me të: trojet, kufijtë, shtëpitë, të afërmit tanë e gjithçka tjetër. Pra, në rastin konkret, atdhedashuria nuk mund të konsiderohet si një nocion statik, përkundrazi është realisht një ndjenjë kaq e madhe dhe e fuqishme saqë mund të përcillet nga gjenerata në gjeneratë, duke u rritur sipas vizionit të ortekut të dëborës që zbret nga mali. A shquhemi ne shqiptarët për këtë ndjenjë? Mendoj se po. Pa dashur të hulumtoj në historinë e lashtë tonë, do të sillja shembullin e shkëlqyer të kryetrimit, Gjergj Kastrioti-Skënderbeu. Është dokumentuar tanimë historikisht se, falë dhuntive të tij ushtarake, heroi ynë kombëtar mundi të ngjitej në shkallët më të larta të karrierës në Portën e Lartë. Por malli për atdhenë u ngrit mbi hierarkinë ushtarake dhe ai ngarendi drejt viseve arbërore për të shkruar më pas epopenë më të lavdishme të kombit. Pothuaj pesë shekuj më pas, Shqipëria u gjend sërisht në udhëkryq. Fjala ishte për vetë ekzistencën e saj, ngase fqinjët ishin përgatitur ta copëtonin dhe barbarisht ta ndanin pjesë-pjesë. A nuk ishin gati 70 përqind e atyre që shpallën pavarësinë më 28 nëntor 1912, burra që kishin ofiqe të mëdha në perandorinë osmane? Ata braktisën karriera dhe ofiqe, të përvëluar nga dashuria për vatanin, dhe treguan me vepra se çfarë qenë të zotë të bënin. Vepra madhore e vëllezërve Frashëri, ajo e Faik Konicës, Mit’hat Frashërit,Ahmet Zogut, Dhimitër Beratit, Xhafer Devës, Fuat Dibrës, Rexhep Mitrovicës,Mehmet Pashë Dërrallës, Luigj Gurakuqit, Shtjefën Gjeçovit, Patër Fishtës, Isa Boletinit e qindra të tjerëve, mbetën padyshim monumente të përjetshëm të atdhedashurisë. Ende sot, në këtë mijëvjeçar të ri, ka qindra e mijëra shembuj të kësaj ndjenje të fuqishme që na lidh me atdheun, ç’ka më bën të rikujtoj shpesh thënien e mençur të Gëtes se “patriotizmit askurrë nuk i ikën koha”. Luftërat e shkëlqyera të tre UK-ve dhe qindra e qindra patriotëve të ramë në altarin e lirisë nga trojet etnike shqiptare, pa dyshim se janë vlera më e lartë e moralit, kulturës dhe traditës sonë kombëtare. Tjetër është, si temë më vete, se sa dhe si ka dështuar patriotizmi politik shqiptar, nga arsye më të ndryshme e në veçanti nga servilizmi dhe puthadorësia ndaj diplomacisë  perverse ndërkombëtare, e cila vazhdon me avazin e vjetër të përbuzjes së vlerave historike, kulturore e kombëtare të kombeve të tjerë, e në veçanti të kombit shqiptar. Patriotizmi shqiptar mbetet i gjallë dhe rezistues ndaj kësaj dukurie dëmprurëse për kombin dhe atdheun etnik shqiptar.

NACIONALIZMI RACIONAL SHQIPTAR DHE SËMUNDJA SHOVENE SLLAVE

Sa jemi ne shqiptarët nacionalistë? Le të përsijasim shkurtimisht rreth kësaj ideje. Kur thamë më sipër se patriotizmi shfaqet në çdo rast si ndjenjë, atëhere çfarë kohezioni ruan ai me nacionalizmin? Për hir të së vërtetës, vlen të thuhet se edhe termi nacionalizëm nuk vjen nga burimet shqipe. Së pari, ai gjendet  në burimin latin “nation”, e mandej duke evoluar shumë pak, pothuaj në këtë trajtë, takohet edhe në gjuhët romake. Në mënyrë të përgjithshme mund të thuhet se përkundër termit patriotizëm, si ndjenjë nacionalizmi (në shqip kombëtarizmi), është një doktrinë që rreket jo vetëm të shpjegojë këtë ndjenjë por edhe ta sendërtojë atë, duke interpretuar në mënyrë filozofike, sipas rrethanave dhe realiteteve të ndryshme. Nisur nga faktet e shumtë të historisë së popullit tonë, nga burime të etnogjenezës dhe zhvillimet dramatike deri në ditët e sotme, unë besoj se ne shqiptarët përgjithësisht jemi të prirur në kahjen e një nacionalizmi racional. Është tjetër gjë të bësh llogari se çfarë kemi fituar dhe çfarë kemi humbur ne, duke u rrekur t’i përmbahemi këtij lloj nacionalizmi, kësaj shprehjeje më të pastër dhe moderne të tij. Instikti i vetpërmbajtjes ka një bashkekzistencë të justifikuar në zhvillimin e ndjenjës sonë kombëtare, dhe kjo ka patur arsyet e veta. Së pari, vlen të shohim rastin e shthurjes së perandorisë otomane dhe famëkeqin Traktatin e Shën Stefanit. Ngase klasa feudale shqiptare e parapa rrezikun e copëtimit, duke shfrytëzuar ndjenjën foshnjore të kombëtarizimit, u ngrit menjëherë në këmbë. Lidhja Shqiptare e Prizrenit ishte përgjigja flakë për flakë që ne i jepnim opinionit ndërkombëtar. Ç’ndodhi në të vërtetë? Lidhja u shtyp me zjarr dhe hekur, ndërsa viset shqiptare në Mal të Zi iu bënë dhuratë të tjerëve. Po kështu ndodhi edhe në vitin 1913. Historia ripërsëritej duke gjymtuar dhimbshëm troje të tjera. Shqiptarët e ngritën zërin fort, rrëmbyen armët, derdhën gjakun e tyre  por e mbramja u plotësua vullneti i të tjerëve, i fqinjëve tanë dinakë. Po ashtu, edhe në vitet që rrodhën më pas, shqiptarët të trysnuar nga ideja e pazareve të tjera mbi tokat e mbetura, ndërtuan llogore dhe në dhjetëvjeçarë jetuan brenda tyre, duke bërë kësisoj të mundur kushtëzimin gati biologjik të instiktit vetëmbrojtës. Në lindjen dhe sendërtimin e nacionalizmit racional, tek shqiptarët kanë luajtur rol edhe trillet e fatit historik.. Në këtë mënyrë, që kur Fuqitë e Mëdha të Europës janë ulur për të parën herë në tavolinë e deri më sot, ato e kanë parë Shqipërinë si një mall pa zot, të gatshëm ta copëtojnë për të përmbushur orekset shovene të vasalëve të tyre në Ballkan. Duke na munguar përjetësisht përkrahja, ne jemi përpjekur që kufijtë tanë tokësorë të mos rrudhen më, duke fashitur në shumë raste në subkoshiencën tonë vullnete të shumtë vetëm e vetëm që të mos shuheshim si komb. Është interesante të mendosh se nacionalizmi shqiptar, i ngjizur në rreziqe të mëdha, dhe në momente kyçe të fateve të vendit, nuk ka patur dhe nuk ka ende sot asnjë tipar të përbashkët me nacionalshovinizmin e fqinjëve tanë. I artikuluar më së shumti si një doktrinë social-politike dhe filozofike, nacionalizmi shqiptar ka tentuar realisht ndaj realiteteve që shfaqin vlera, duke shmangur çdo lloj shovinizmi apo racizmi. Njëkohësisht, duke qenë gjithmonë aktiv përballë shovinizmave dhe ekspansionizmit sllav, të cilët kanë përdorur çdo mënyrë e mjet për shkatërrimin dhe përmbysjen e vlerave tona historike e kulturore si dhe pushtimin e hapësirës sonë etnike gjeografike. Por krejt ndryshe është shfaqur nacionalizmi tek fqinjët e shqiptarëve, duke çuar jo rrallë në konflikte të armatosura dhe mëri në dhjetëra dhjetëvjeçarë. Tipari kryesor që i bashkon nacionalizmat e prodhuar në boshtin sllav Moskë,Beograd, dhe Athinë, është pikërisht fakti që ata e nisin historinë e kombeve të tyre jo nga komuniteti primitiv (siç bëjnë edhe popuj të tjerë në Europë dhe në botë), por pikërisht nga koha kur kanë lulëzuar si perandori-Bizantine. Paradoksalisht, jeta e këtyre kombeve fillon në kulmet e lavdive të shkuara, dhe ëndrra e tyre e madhe është të përfundojnë sërisht në ato hapësira të mëdha toke, anipse shtëpitë e tyre mund të ngrihen mbi varret masive të popujve të tjerë. Beogradi sistematikisht e ka fshehur faktin se kur fiset sllave kanë ardhur në Ballkan në shekullin e VII e që njiheshin si barbarë por edhe si bujqë, kanë gjetur banorë me një identitet të përcaktuar jo vetëm kombëtar por edhe social dhe kulturor. Ata gjetën në trevat e Kosovës së sotme dardanët, madje sipas burimeve dokumentare për shumë kohë përdorën në shkëmbime të ndryshme monedhën ilire. Por këto realitete nuk mund të pranohen nga psikika e sëmurë serbe. I.Rackoviç në librin e tij “Vendi i çmendur”, midis të tjerave, shkruan: “Ne serbët jemi pinjollët e Adamit, popullit me fat tragjik dhe hyjnor. Në zanafillën e identitetit tonë etnik ndodhet bashkimi mes qiellit dhe identitetit nacional”. Të njejtën tezë patën propaganduar edhe teoricienët hebrenj në kohëra të shkuara dhe kjo mund të ishte njëra nga shfaqjet e urrejtjes me anë të së cilës, në vitin 1943, Beogradi pushkatoi pa gjyq mijëra të tillë. Gjenerali serb Milan Nediç i shkruante Hitlerit ekzaktësisht: “Serbia është kombi i parë që ka arritur zgjedhjen e duhur. Kemi eleminuar 94 përqind të hebrenjve serbë”. sllavomaqedonasit e sotëm s’janë gjë tjetër, pos një përzierje identitetesh e kulturash  të disa dhjetëramijëra sllavë kolonë. E theksoj fjalën kolonë ngase ata nëpër dhejtëvjeçarë të tërë, kanë dashur t’i largohen identitetit të tyre kombëtar, duke harruar se kanë ardhur në Ballkan në të njejtën kohë me serbët nga shkretëtirat e Azisë për një copë buke. Këta i përcakton saktësisht filozofi P.Mercier, kur thotë se “etnia është një grupim që rrjedh nga një stërgjysh i përbashkët, apo më e përgjithësuar që kanë të njëjtën origjinë, një kulturë homogjene dhe që flasin gjuhë të përbashkët”. Ndërkaq moria e botimeve, gojëdhënave, legjendave apo qëndrimeve kinse akademike të Shkupit, është përpjekur të krijojë ndër mendjet e maqedonasvesllav  idenë e rrejshme se ata janë stërnipërit e Aleksandrit të Madh të Maqedonisë. Përçartja psikike e tyre shkon deri aty sa të kenë nostalgji për të gjitha tokat që dikur pati pushtuar Aleksandri i Madh, ç´prej Greqie deri në Egjypt dhe Iran. Të prirur prej delirëve të tillë ata e kanë të vështirë rikthimin në realitetet e këtij mijëvjeçari, ndaj manifestojnë shovinizëm e histeri gjithfarësh kur bëhet fjalë për të drejtat dhe liritë themelore të shqiptarëve etnikë, brenda kufijve të tyre politikë, dhe në trojet e veta arbërore. Gjeopolitika e sotme, duke analizuar nacionalizmat ballkanikë, trajton gjerësisht edhe shpirtin integral të ortodoksëve grekë. Militantizmi i këtij religjioni, prej kohësh ka ardhur duke u zhvilluar, aq sa, në kundërshtim me parimet demokratike të proceseve europianizuese, po sundon si një ideologji shtetërore. Panhelenizmi ende sot ruan në kujtesën e vet të sëmurë “Magna-Grecia”, hapësirat kulturore të së cilës shkonin deri në kufijtë e Azisë së Vogël. Madje e armatosur me ortodoksizëm pervers, Athina synon t´i pushtojë këto territore tanimë jo me kulturë, por me forca ushtarake. Nuk dua të ndalem gjatë këtu për çështjen e Vorio Epirit, çështje e cila nuk inkriminon vetëm disa qarqe të caktuara (siç flitet rëndom në Tiranën zyrtare) por krejt shoqërinë dhe shtetin helen. Këtë e ka dëshmuar dhe dëshmon deri në ditët e sotme etnocidi i tyre kundër shqiptarëve.

REFLEKTIMI KLASËS POLITIKE SHQIPTARE

Natyrisht, në kushtet kur nacionalizmi në Europën Juglindore sundohet nga agresiviteti, çdokush do të pyeste: Sa i vlershëm është nacionalizmi racional i shqiptarëve? Pikërisht vlen të përsijasim në mënyra sa më konkrete. Në racionalitetin e vetëdijes sonë kombëtare janë ndërthurur (jo në mënyrë të përkryer sigurisht) elementët e një tradite dhe bashkekzistence shekullore me fqinjët. Ne i kemi pranuar fqinjët sikundër janë, pa u bërë atyre historinë, pa u kujtuar se janë ardhacakë në këtë tokë, siç është fjala për sllavomaqedonasit në Shqipërinë Lindore,ose thënë në Maqedoninë Shqiptare. Po kështu i kemi pranuar dhe ndihmuar helenët në momentet kruciale të historisë së tyre kombëtare. Edhe ndaj pakicave vllehe, greke, bullgare apo maqedonase, ne kemi së paku një shekull që shquhemi për një integrim social të kënaqshëm. Ne s´i kemi parë askurrë këto pakica si prishës të vizionit të komunitetit etnik apo vatra të mundshme tensioni, sikundër paragjykohen shqiptarët etnikë në Beograd, Shkup dhe Athinë. Por nacionalizmi racional asnjëherë nuk duhet njehsuar me antishqiptarizmin. Kur në Maqedoninë shqiptare dhunohet jeta dhe ardhmëria e qindra mijra njerëzve, kur atyre u mohohen të drejtat themelore siç janë puna, shkolla, flamuri, kur falangat kriminale policore dërgohen natën për të vrarë shqiptarë të pafajshëm dhe për të gjitha këto Tiranaapo Prishtina zyrtare bëjnë  ndonjë deklaratë të vakët, atëhere ky është antishqiptarizëm i hapur. Racionalizmi në vetëdijen tonë nuk mund të keqkuptohet kur hapur ai fyen vëllezërit e një etnie, të një gjaku, për më tepër në genocid shekullor siç është ishte rasti i Kosovës.. Të kërkosh me kushte një të drejtë që buron prej së drejtës së madhe, nuk ka asgjë të përbashkët me nacionalizmin racional. Është momenti që klasa politike shqiptare të reflektojë thellë, duke përkrahur pa asnjë paragjykim dhe rezervë idenë e kombit të bashkuar shqiptar në gadishullin e trazuar dhe të mbarsur me rreziqe të shumta.Tek e fundit Shqipëria Etnike,nuk presupozon pushtimin e territoreve të fqinjëve,përkundrazi kthimin e aytre teritorreve që ishin dhe mbeten përjetësisht shqiptare.Kjo pastaj rivrndoste ekuilibrat ballaknike dhe siguronte paqen dhe stabilitetin e përjetshëm në gadishullin Ilirik sotmë Ballaknik.Përderisa nuk rrishikohen vendimet famkeqe të Lo0ndrës së 1913-ës,natyrisht se do të gjallërojnë nacionalshovenizmat sllavo-helen,po ashtu nacionalizmi i ndershëm shqiptar,do të përkushtohet me sublimitetin e saj gjithmonë duke e shëndruar aspiratën në realitet,me të gjitha mjetet demokratike,ku dhe përdorimi i forcës në vetëmrojtje ashtë një mjet legjitim,sipas parimeve të demokracive botërore.

Bern-Zvicër

Peticioni për Rrugën e Arbërit-FIRMOSE EDHE TI!

by

Firmosin mbi 1000 qytetarë/

Peticioni do qëndrojë i hapur në faqen Change.org deri në zgjidhjen përfundimtare të ndërtimit të Rrugës së Arbërit. Firmos dhe shpërndaje te miqtë në rrjetet sociale. Së bashku do ta afrojmë ditën e përurimit të rrugës me standarde bashkëkohoreQë prej 18 marsit 2013, me nismën e profesorit të Universitetit të Birmingamit, dibranit Gëzim Alpion, në faqen e internetit “Change.org” është i hapur për të firmosur nga qytetarët një peticion, i cili do t’i dorëzohet qeverisë që do dalë pas zjedhjeve të 23 qershorit, për ndërtimin dhe përfundimin sa më shpejt të Rrugës së Arbërit, me cilësi dhe më standarde europiane.

Rruga e Arbërit është një projekt  që po bëhen dy dekada që po përmendet çdo ditë, por është zvarritur pambarim.

Peticioni tashmë është nënshkruar mbi 1000 vetë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe nga një numër i madh vendesh ku është shtrirë diaspora shqiptare.

Peticioni është nënshkruar edhe nga numër akdemikësh të huaj me reputacion ndërkombëtar dhe qytetarë të thjeshtë dashamirës të kombit shqiptar.

Ky nuk është peticion politik dhe nuk do të përdoret nga asnjë forcë politike në Shqipëri për qëllime fushate. Peticioni përfaqëson zërin e dibranëve të thjeshtë, të cilët do t’i kërkojnë qeverisë që do të dalë nga zgjedhjet e qershorit përfundimin sa më shpejt dhe me standarde të Rrugës së Arbërit.

Dibra është një nga krahinat më të pazhvilluara në Shqipëri.

Rruga e Arbërit do të lidhë Dibrën me rajonet e tjera të vendit duke i dhënë një shtytje shumë të nevojshme ekonomisë lokale.

Rruga do përmirësoj ndjeshëm infrastrukturën midis Shqipërisë dhe Maqedonisë dhe për pasojë do të jetë një korridor shumë i rëndësishëm komunikimi për një numër shtetesh në këtë pjesë të Ballkanit.

Ishte shumë vështirë të firmosnin njëqind të parët, u bë më e lehte të firmosnin pesëqind dhe po shumë e lehte të firmosnin njëmijë! Tani, të gjithë së bashku do ta kemi më të lehtë t’i shtojmë firmëtarët, sepse nuk bëhet fjalë për çështje personale, por për një çështje që na përket të gjithëve! Jo vetëm për të sotmen, por edhe për të shkuarën me ëndërra dhe për të ardhmen me shpresë.

Të gjithe ata që nuk e kanë shënuar emrin e tyre, mund ta bëjnë tani! Asnjëherë nuk është vonë. Sa më shumë që të bëhemi, aq më shumë do dëgjohet zëri yt.

Bujar Karoshi

Gazeta ‘Rruga e Arbërit’

www.rrugaearberit.com

Ndiq hapat e mëposhtëme për të firmosur saktë:

1 – Kliko në faqen e web si më poshtë:

http://www.change.org/en-GB/petitions/complete-the-construction-of-the-arb%C3%ABri-road-nd%C3%ABrtoni-sa-m%C3%AB-shpejt-dhe-me-standarde-rrug%C3%ABn-e-arb%C3%ABrit?utm_campaign=petition_created&utm_medium=email&utm_source=guides

2- Lart, djathtas shfaqen kuadratet bosh.

Shkruaj Emrin, Mbiemrin, Adresën e emailit dhe Qyetitn tuaj. Pastaj klikon “Sign”.

Pas kësaj, ju do të merrni një mesazh falënderimi dhe konfirmimi që emri juaj u rregjistrua.

Për hollësi mund të vizitoni faqen e gazetës në Web: <www.rrugaearberit.com>

ose  në Facebook<facebook.com/gezim.alpion> ose<facebook.com/rruga.arberit>

Kripë në plagë

by

Nga Albin KURTI/
Nga lufta e fundit në Kosovë, Mitrovica e pësoi më së shumti. Ajo mbeti e ndarë në dysh me urën mbi Ibër si simbol që dallimin gjeografik e bën politik. Por, jo vetëm kaq. Mitrovica është qyteti i cili e pësoi më së shumti edhe pas luftës. Dëbimi masiv i shqiptarëve ndodhi plot tetë muaj pas përfundimit të luftës, duke i shndërruar kështu shqiptarët e veriut në pakicë. Ashtu qysh shqiptarët u bënë dhunshëm pakicë, njësoj serbët u bënë përmes dhunës shumicë. Pastrimi etnik i shqiptarëve u shoqërua me sjelljen e serbëve në atë pjesë, si nga viset e tjera të Kosovës po ashtu edhe nga Serbia. Akti i shpërnguljes së përnjëhershme dhe të zhurmshme të shqiptarëve u zëvendësua me procesin e gjatë dhe të heshtur të pastrimit të tyre etnik. Zëvendësimi i popullsisë ishte përgjithësisht brutal. Blihej shtëpia e shqiptarit e cila më pas rrënohej për t’u ndërtuar aty një ndërtesë shumëkatëshe që mbushet me popullsi serbe. Kësisoj, mbarimi i luftës në Kosovë ishte i kufizuar në territor: veriu i Kosovës mbeti në një gjendje lufte pa luftime. Qeveritë e pasluftës shpallën moratorium atje duke e konsideruar nën zë që gjendja e tillë është çmimi i fitores, thua se Kosova nuk kishte paguar mjaft kosto nga një shekull okupim. Kishte edhe të atillë që për të arsyetuar rehatinë e tyre të pasluftës në pushtet e interpretonin në mënyrë konspirative lumin Ibër si kufi ndërmjet ShBA-ve dhe Rusisë.
Ndarja politike në Mitrovicë u përcoll me vdekje klinike në ekonomi. Mitrovica është qyteti më i varfër dhe me papunësinë më të lartë në Kosovë, i vetmi qytet të cilit i është zvogëluar popullsia krahasuar me tri dekada më parë. Gjigandi ekonomik ‘Trepça’ nga një shans për të ardhmen e Kosovës u shndërrua në gërmadhë të ndryshkur që tash duan ta likuidojnë për t’i paguar borxhlinjtë nga koha e Serbisë së Milosheviqit. Eksploatimi kolonial i dikurshëm nga Serbia që sublimohej me parullën e mirënjohur ‘Trepça punon, Beogradi ndërton!’ u zëvendësua me eksploatimin jo më pak kolonial të xeheve të papërpunuara nga ‘Trepça’ e pasluftës. ‘Trepça’ sot trajtohet si një lopë që mjelet pa i dhënë ushqim. Qyteti kryesor industrial i Kosovës është bërë vend i mjerimit social. Sikur të mos mjaftonte kjo, në Mitrovicë lulëzojnë kontrabanda dhe ShIK-u. Qyteti i Mitrovicës është i ndarë për qytetarët dhe shtetin e Kosovës por jo edhe për krimin e organizuar në të dy anët e Ibrit që bashkëpunon lëmueshëm. Në anën tjetër, nuk ka vend tjetër në Kosovë si Mitrovica ku qytetarët përshpërisin duke qenë të vrojtuar pothuajse në secilin lokal nga agjentët e ShIK-ut. Pretendimet se ShIK-u është shuar në qershor të vitit 2008 thua se tregojnë saktësisht të kundërtën: pikërisht viti 2008 shënon ngritjen më të madhe të ShIK-ut. Pasi që e sollën PDK-në në pushtet, agjentët e ShIK-ut u instaluan nëpër pushtetin e institucioneve qendrore e lokale, nëpër ndërmarrjet publike dhe agjencitë shtetërore.
Në muajt e fundit, dialogu politik ndërmjet Thaçit e Daçiqit bëhej për aq shumë çështje të brendshme të Kosovës mirëpo s’ka dyshim që Mitrovica ishte çështja thelbësore. Komunës veriore të Mitrovicës sipas Ahtisaarit po ia shtojnë edhe asociacionin e komunave me shumicë serbe edhe fondin zhvillimor për veriun. Ai asociacion a bashkësi komunash paraqet mënyrën qysh komunat si Graçanica e Parteshi do t’i bashkohen veriut të Kosovës, ndërkaq fondi zhvillimor për veriun është mënyra se si veriu veçohet e ndahet fuqishëm nga jugu. Mitrovica e përgjysmuar politikisht dhe e dërrmuar ekonomikisht kishte nevojë për drejtësi e barazi, për bashkim e zhvillim si askush tjetër. Mirëpo, pikërisht Mitrovica po e paguan çmimin më të lartë të dialogut që ka të bëjë më së shumti me të. Mitrovica është plagë e hapur e Kosovës së cilës dialogu Thaçi-Daçiq po i hedh kripë.