Politike – Page 192 – Dielli

Festivali Shqiptar te Kisha e Zojës Pajtore në Michigan, nderim dhe lutje për Nënë Terezën

September 6, 2022 by s p

Festivali Shqiptar pranë Kishës Katolike Zoja Pajtore e Shqiptarëve në Michigan organizohet prej 30 vitesh. Për herë të parë u organizua nga Dom Prek Ndrevashaj dhe prej 22 vitesh drejtohet nga Dom Ndue Gjergji si famullitar i Kishës. Në një prononcim për Diellin e Vatrës, dhënë Editorit Sokol Paja, Dom Ndue Gjergji famullitari i Kishës Katolike Zoja Pajtore e Shqiptarëve në Michigan, tregon për publikun detaje rreth Festivalit Shqiptar të përvitshëm të organizuar pranë kësaj Kishe. “Mirënjohje fëmijëve, prindërve, organizatorëve për punën e palodhur, mbështetësve tanë e falënderime të madhit Zot që bënë të kishim një Festival spektakolar këtë vit. Çdo vit e më mirë, çdo vit e më bukur. Lavdi Zotit për njerëzit e shkëlqyer të komunitetit tonë në Michigan” fillon bisedën telefonike për Diellin Dom Ndue Gjergji. Një festival tre ditor i kthyer në një traditë të padiskutueshme promovimi vlerash kombëtare e komunitare, bashkoi me qindra shqiptarë në Michigan.

Synimi i Festivalit Shqiptarë organizuar nga Kisha është: Bashkimi i njerëzve, bashkimi i familjeve, forcim i edukimit, rolit të familjes e kishës, forcimi i besimit dhe nxitje e aktivizimit komunitar për të mirën e gjithë komunitetit e famullisë së Kishës Zoja Pajtore e Shqiptarëve. Si çdo vit, aktiviteti i shkëlqyer filloi me Paradën e Flamurit Kombëtar e programin artistik me grupet e valleve të Kishes Zoja Pajtore, grupin e Valles Rapsha në Mergim që udhëhiqet nga Anton Junçaj prej 10 vitesh, grupin e Valles Krenaria, me muzike autentike kombëtare shqiptare në shoqërimin me tupan nga Arsid Cekaj, emocionuan me shfaqjet e tyre brilante këngëtarët e mirënjohur Gezim Nika (Mjeshtër i Madh), Albina Ndrejaj, Albert Abedini, Gjoni Opa, Kuq e Zi dhe Liridona etj. Një shfaqje artistike promovuese e vlerave dhe traditës kombëtare shqiptare. Një moment shumë i veçantë i Festivalit, sipas Dom Ndue Gjergjit është ligjëratat dhe lutjet për Nënë Terezën. “Ky Festival na la mbresa të jashtëzakonshme. Pjesëmarrja ishte masive. Natën e fundit ishin më shumë se 3 mijë pjesëmarrës. Si asnjëherë në këto vitet e fundit. Në të gjitha aspektet jemi munduar me përformu sa më lart, me kënaq njerëzit e fëmijët sidomos. Qëllimi ynë është të mbajmë gjallë vlerat e kombit tonë e të kulturës sonë. Gjithmonë lus Zotin: Të bashkuar në gëzim dhe në lutje. Njerëzit po i afrohen kishës çdo ditë e më shumë. Zoti i bekoftë familjet e mrekullueshme shqiptare” përfundoi prononcimin për Diellin famullitari Dom Ndue Gjergji. Këtë vit më 8 dhe 9 Tetor 2022 do të përkujtohet 50 vjetori i themelimit të Kishës Zoja Pajtore e Shqiptarëve në Michigan.

Fotot:

Kisha e Zojës Pajtore

Anton Junçaj

Vatra’s Tribute Highlights Mother Teresa’s Legacy on the 25th Year of Her Passing

September 6, 2022 by s p

Rafaela Prifti/

The remembrance of the 25th anniversary of Mother Teresa’s death on 5 September 1997 was commemorated today in over a hundred countries worldwide. Throughout the holiday weekend, ceremonies and gatherings honored her work and legacy in service of God.

On Saturday, Vatra hosted a commemorative event to highlight the indelible footprint of Mother Teresa’s humanity.

She is affectionately referred to as the Albanian “Gonxhe” (Rosebud) in a nod to her birth name. In 1931 while teaching in Calcutta, she herself selected the name Terese – the Patron Saint of Missionaries – in recognition of her calling and commitment. Twenty years later, she was allowed by the Pope to start her missionary houses. In 1965 Pope Paul VI bestowed the Decree of Praise upon the Missionaries of Charity, which prompted her to expand internationally from South America to Europe, Africa and Asia.

MOTHER TERESA IN THE SOUTH BRONX AND HER NY CONNECTION

Her first house in the United States opened in the South Bronx in 1971 and moved into the Convent at St. Rita the following year. Since then, it has been serving as a homeless shelter and soup kitchen. Today, Cardinal Dolan joined the sisters giving Mass to remember their foundress with a day dedicated entirely to the service of the poor, in the style of the saint of the last. Mother Teresa stayed at the Bronx Mission for a few weeks in May and June of 1997. The mission later expanded its services to Harlem, where it runs a women’s shelter, and Brooklyn. Just months away from death, she flew from Rome to New York for a surprise visit. The news reports said that those associated with the event believe it should be listed as “a miracle’ attributed to Mother Teresa that speaks “volumes about her connection to New York.”(New York Daily News, September 3, 2016)

On Saturday, just a few miles away from Mother Teresa’s Missionaries of Charity, at Vatra’s main offices, members of the Albanian American community, scholars and Vatra officials honored her memory and reflected on the deep humanity of her life’s work. In his remarks, Elmi Berisha, President of Vatra, touched on the unique form of diplomacy she conducted by proudly maintaining who she was. “During the decades of communist self-isolation in Albania and severe ethnic repression of Albanians in Kosova, Mother Teresa’s pride in her ethnicity and inherited traditions carried an incredible significance on the world stage,” said Elmi Berisha. Dr. Paulin Marku echoed the qualities of the ultimate humanitarian who did not compromise her values in the face of cruelty. Under the communist regime, Mother Teresa was not allowed to pay respects to her mother and sister buried in Albania. As a scholar of Mother Teresa whom she calls “The Saint of Peripheries” in the eponymous book released last year, Dr. Ines Murzaku explored some of the ways Mother Teresa carried out her Gospel message. Adding a personal touch to the iconic figure, veteran journalist Sinan Kamberaj shared some memories from meeting Mother Teresa at the Missionaries of Charity in mid 1990s. The Honorary president of Vatra, Agim Rexhaj, recalled paying respect to the Sisters at the Mission 25 years ago, as part of a Vatra delegation. He recognized a number of Vatrans like Marjan Cubi, late Zef Balaj, and many more that have been involved and have contributed generously to fundraising efforts and organizing drives to memorialize her. One such project is the Mother Teresa Cathedral in Prishtina. Throughout the years, the City Council and representatives of the Albanian American community have set street signs, statues and sculptures in her honor. Dedications of Mother Teresa portraits and artwork are present in many spots in New York. (Peace Park, Dag Hammarskjold Square, UN General Assembly) In 2012 her figure was sculpted at the Washington National Cathedral. (Photo: Washington National Memorial) In her death, as in her life, the extraordinary humanitarian transcends borders and barriers.

In the context of Vatra’s work and mission, honoring mother Teresa is tied to the meaning of the civil service, which through her work and words she did not consider to be a profession but rather a calling.

MORE EVENTS

This month, James Towey, former cabinet member in the Bush administration and former President of Florida’s Ave Maria University, who served as Mother Teresa’s lawyer, advisor and devoted friend will release a new biography entitled “To Love and Be Loved: A Personal Portrait of Mother Teresa (Simon and Schuster).
A Saint for Our Time – a New documentary depicting the life and legacy of Mother Teresa, canonized by Pope Francis, premiered at the Vatican movie theater on Aug. 31. Screenings expected to be announced by the producers.

AMERIKA PËR NËNË TEREZËN – RASTËSI APO DORA E ZOTIT NË VEPRIM “PREJ SOT JE BIJË E AMERIKËS”

September 4, 2022 by s p

Nga Frank Shkreli

A person standing at a podium

Description automatically generated with medium confidence

“Me gjak, unë jam shqiptare…”

Javën që kaloi filloi periudha, gjatë së cilës, jo vetëm bota shqiptare, por e mbarë bota, kujton më intensivisht jetën dhe veprimtarinë e Nënë Terezës. Murgesha shqiptare me famë botërore, ka lindur më 26 gusht, 1910 dhe ka ndërruar jetë më 5 shtator, 1997. Këtu në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ky vit ka shënuar një numër veprimtarishë kulturore dhe fetare kushtuar Shënjtëreshës shqiptare, Nënë Terezës, në 25-vjetorin e kalimit të saj në amshim, (5 Shtator, 1997), që festohet edhe si Dita kushtuar Shën Nënë Terezës. Deri më tani, komuniteti shqiptaro-amerikan ka organizuar një numër veprimtarishë në kujtim të Nënë Terezës. Disa prej të cilave jam munduar, modestësisht, t’i pasqyroj për lexuesit gjatë muajve të kaluar, si për shembull, Nga Frank Shkreli/ Aktivitete kushtuar Shën Nënë Terezës,“dashuri më të madhe nuk ka” | Gazeta Telegraf Komuniteti shqiptaro-amerikan, pa dallim feje a krahine, sa ishte gjallë Shënjtëresha shqiptare, por edhe në tani, vazhdon ta kujtojë ndërsa ruan një respekt të veçant për Nënë Terezen. Gjatë dekadave të shekullit të kaluar, ajo vizitonte shpesh motrat e saja në Nju Jork, në Washington, por dhe bënte shpesh vizita edhe komunitetin tonë këtu.

Por, jo vetëm komuniteti shqiptaro-amerikan kishte lidhje të ngushta, dashuri dhe respekt, pa kushte, për veprimtarinë në shërbim të varfërve në botë dhe për personin e Nenë Terezës gjatë afër 50-viteve të fundit të shekullit të kaluar. Në të vërtetë – dukej sikur e mbarë Amerika – pa dallim feje dhe pa dallime politike — ishte në dashuri me këtë murgeshë shqiptare, me trup të vogël, por me shpirt dhe zemër të madhe – e cila i kishte caktuar vetes misionin e jetës së saj për t’u kujdesur për “më të varfërit e të varfërve në botë.” Kjo dashuri e Amerikës me Nënë Terezën kishte filluar në vitin 1960 – që shënon vizitën e parë të saj në Shtetet e Bashkuara. Vizita e parë e Nenë Terëzës në Amerikë është e datës 7

Nëntor, 1960, kur Nënë Tereza kishte ardhur në Nju Jork të takohej me udhëheqësen e “Motrave të Misionit Mjekësor” (Medical Missions Sisters”, Anna Dengel. Këtë të dhenë e mësova nga një faturë e hotelit ku kishte qëndruar Nenë Tereza, në Nju Jork. 7 Nëntori 1960 ka qenë — rastësisht ose jo – edhe dita e zgjedhjeve presidenciale në Amerikë, kur votuesit amerikanë, për herë të parë në historinë e SHBA-ave, kanë zgjedhur presidentin e parë katolik, Xhon F. Kenedi.

Mother Teresa signature in Leo House Guestbook

Vizita e parë e Nenë Terezës në Amerikë – 7 Nëntor, 1960—Fatura e Hotelit

Për më tepër, mësova gjithashtu nga libri i shoqërueses së Nenë Terezës dhe autores së librit të saj kushtuar murgeshës shqiptare, “Such A Vision of the Street”, Zonjës Eileen Egan se vizita e Nenë Terezës në Amerikë, shënonte herën e parë që ajo po largohej nga India për një vizitë jasht vendit, që nga Janari i vitit 1929. Nënë Tereza pra, kishte zgjedhur që vizitën e parë jashtë Indisë t’a bënte në Amerikë. Sipas autores, Eileen Egan, Nënë Tereza e ka filluar vizitën e saj të parë në Shtetet e Bashkuara në qytetin Las vegas, në përgjigje të një ftese për të marrë pjesë në Kuvendin vjetor të Këshillit Kombëtar të Grave Katolike, në atë qytet. Gjatë asaj vizite, Nënë Tereza vizitoi gjithashtu edhe qytetin Peoria të shtetit Illinois, Washingtonin dhe Nju Jork-un.

NENË TEREZA SHKON NË WASHINGTON

Kështu, pra filloi një marrëdhënie dashurie e Shteteve të Bashkuara me murgeshën shqiptare, Nenë Terezen – jo vetëm me popullin amerikan të të gjitha shtresave dhe etnive, por dhe me përfaqsuesit më të lartë të politikës amerikane, për më shumë se një gjysëm shekulli.

Shën Tereza e Kalkutës, e njohur në jetë si Nënë Tereza, ka vizituar Shtetet e Bashkuara disa herë, zakonisht për të hapur shtëpi të reja të rendit të saj, Misionaret e Bamirësisë. Por, ajo ka vizituar edhe për raste të tjera, kur ka folur për detyrën që kemi të gjithë ndaj të tjerëve — për të ndihmuar njëri – tjetrin. Ajo ka vizituar herë të tjera e ftuar nga entet më të larta politike dhe fetare të këtij vendi për takime me të dhevendit për të marrë prej tyre çmime dhe dekorata për puën e saj dhe të urdhri të , në shërbim të varfërve anë e mbanë botës. Ndikimi i veprës së Nenë Terezes njihej tanimë, jo vetëm në Kalkuta të Indisë, por edhe anë e mbanë botës, e sidomos këtu në Shtetet e Bashkuara, ndërsa mori hov gjatë dekadave pas vizitës së saj të parë në Amerikë, në nëntor të vitit 1960.

Amerikanët e kanë vlerësuar dhe e vlerësojnë gjithnjë veprën dhe personin — Gonxhen e shqiptarëve dhe shën Nënë Terezën e Amerikës dhe të botës. Ajo ishte shpallur Qytetare Nderi e SHBA, një titull i dhënë Nenë Terezës shumë vite më parë nga Presidenti republikan Ronald Reagan. Presidenti Reagan e adhuronte shumë Nenë Terezën për punën e saj në shërbim të të varfërve amerikanë dhe botës. Gjatë viteve, pas vizitës së parë në Amerikë në vitin 1960 — ajo ka vizituar shpesh Shtetet e bashkuara dhe është takuar më personalitetet më të larta të fushës politike, kishtare, dhe përfaqësues, pothuaj, të gjitha shtresave të shqoiërisë amerikane, pa dallim. Përveç Presidentit Reagan, Nënë Tereza është takuar edhe me Presidentin Xhorxh H. Bush i vjetër dhe me Presidentin Bill Clinton, por edhe me udhëheqsit më të lartë të Kongresit amerikan të dy partive politike kryesore të Amerikës dhe me përfaqsues vendorë dhe shtetërorë, anë e mbanë Amerikës.

Siç shihet edhe nga takimet e tyre, Nenë Tereza kishte një marrëdhënie të ngushtë me Presidentin republikan, Ronald Reagan, në krahasim me të tjerët. Me Presidentin Bush të vjetër kishte marrëdhënie korrekte, ashtu edhe me Presidentin Bill Clinton, megjithëse Nenë Tereza nuk ngurronte të kritikonte politikat pro-abortit të administratës së Z. Clinton.

Megjithë ndonjë kundërshtim ndaj qendrimit të Nenë Terezës kundër abortit, respekti dhe mirënjohja amerikane për këtë bijë të Kombit shqiptar ishte e gjithanëshme dhe e pa dyshimtë. Shtetet e Bashkuara kanë vlerësuar Nenë Terezën me medaljet dhe titujt më të lartë që Amerika rezervon për personalitetet më të njohura dhe më të merituara, për kontributet e tyre ndaj këtij vendi dhe në botën mbarë:

Më 1985 presidenti Ronald Reagan ka nderuar Nenë Terezën me Medaljen Presidenciale të Lirisë. Nëna Tereza është ndër personalitetet e rralla – amerikane dhe botërore — të cilës në vitin 1996, presidenti Bill Clinton i dha titullin Qytetar Nderi i Amerikës. Në vitin 1997, Kongresi Amerikan ka nderuar Nënë Terezën me Medaljen e Artë. Pasi Kongesi amerikan nderoi atë me medaljen e Artë, Posta Amerikane më 2010 nxori pullë postale me portretin e Nënës Terezë, një tjetër nder prej shumë vlerësimeve që i janë berë asaj nga ente të ndryshsme amerikane qeveritare dhe private, anë e mbanë këtij shteti planet. Është e vështirë të thuhet se cila ishte përmbajtja e vërtetë e bisedimeve kokë-më kokë të Nenë Terezës me udhëheqsit më të lartë politikë amerikanë, përfshirë presidentët e këtij vendi dhe ata botërorë, por sipas Dr. Lush Gjergjit, i cili e ka shoqërurar shpesh Nenë Terezën në udhëtimet e saja anë e mbanë botës, ka shkruar se ajo e kujtonte gjithmonë popullin e vet. Nëna Tereze na ka përcjellë vazhdimisht me uratën e saj – dhe ajo, duke filluar nga Papa, prej Sekretarit të Përgjithëshëm të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, kryetarëve të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, apo kudo në botë, porosia e saj drejtuar udhëheqsve më të lartë amerikanë dhe botërorë, ishte: “Ju duhet të bëni diçka për t’a shpëtuar popullin tem shqiptar, e në veçanti Kosovën”, ka shkruar Dom Lush Gjergji, biografi autor i 25 librave mbi jetën dhe veprimtarinë e Shën Nënë Terezës.

Presidenti Ronald Reagan në Shtëpinë e Bardhë – Qershor, 1985 duke i dorëzuar Nenë Terezës “Medaljen Presidenciale të Lirisë. Presidenti Reagan: “Nenë Tereza është një heroinë e kohëve tona. Kështuqë, përveç shumë nderimeve dhe dekoratave që i janë dhënë asaj, përfshir Çmimin Niobel për Paqë — me dashuri të madhe dhe me respekt të pafund, i dorëzojmë Nenë Terezës, Medaljen Presidenciale të Lirisë.”

Nenë Tereza: “Unë nuk jam e denjë e kësaj dhurate fisnike nga Presidenti ynë, nga bashkshortja e tij dhe nga populli i Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Por unë e pranoj për glorifikimin më të madh të Zotit dhe në emër të miliona njerëzëve të varfër…”.

Z. Reagan ka thënë me atë rast se ndonëse kjo medalje tradicionalisht u jepet shtetasve amerikanë, Z. Reagan shpjegoi se në shenjë nderimi dhe admirimi të thellë për punën e saj, kjo dekoratë po akordohet Nënë Terezës, pasi “Shpirtmirësia në zemrat e disa individëve, i kapërcen të gjithë kufijtë kombëtar dhe tejkalon të gjitha konsideratat e vogla nacionaliste”, u shpreh ish-presidenti amerikan Regan, duke iu drejtuar Nënë Terezës.

Janë absolutisht të pazakonta marrëdhëniet që Presidenti Regan dhe bashkëshortja e tij Nancy – që konsideroheshin si ndër çiftet më aristokratë në Amerikë dhe ndoshta në botë – kishin vendosur me Nënë Terezën, përfaqësuesen dhe mbrojtësen e më të varfërve në botë. Anë e mbanë botës, Nënë Tereza kishte takuar shumë udhëheqës politikë e fetarë. Por dalloheshin marrëdhëniet e saja me Presidentin Ronald Regan dhe me Papa Gjon Palin e dytë, sidomos gjatë dekadës së Luftës së Ftoftë të 1980-ve. Ishin këta të dy, protagonistët kryesorë të luftës kundër komunizmit, Presidenti Regan dhe Papa Gjon Pali i dytë, me të cilët dukej sikur Nënë Tereza kishte lidhje të ngushta me ta.

Për Papën Gjon Palin e dytë, ish-udhëheqësi sovjetik Mikhail Gorbachov është shprehur se shembja e komunizmit do të kishte qenë e pamundur pa kontributin e Papa Gjon Palit të dytë. Ndërsa për Presidentin Regan, Nënë Tereza ka thënë: “Kur presidenti amerikan ishte plagosur në një atentat kundër tij, ajo ishte e bindur se shpëtimi i jetës së Presidentit Regan nga plagët që kishte marrë nga atentati”, në të vërtetë ishte “Një akt hyjnor”.

Nëna Tereze pritet nga Presidenti Reagan në Shtëpinë e Bardhë me 16 Dhjetor, 1985. Nenë Tereza i kishte sjellur Presidentit Reagan një dhuratë me rastin e Festës së Krishtlindjes.

Më 9 dhjetor 1991, në Zyrën Ovale të Shtëpisë së Bardhë, Washington, DC, Presidenti amerikan George H.W. Bush u takua me murgeshën shqiptare Gonxhe Bojaxhiun, alias Nënën Terezë (Shën Tereza e Kalkutës)

Ishte 11 Gushti, i vitit 1971 Nenë Tereza është takuar me një tjetër figurë dominuese të politikës amerikane gjatë dekadave të shekullit të kaluar, Senatorin Edward Kennedy në Kalkuta të Indisë, për të biseduar mbi problemet e refugjatëve. Teresa addresses Congress

A person in a turban speaking into a microphone

Description automatically generated with low confidence

Admirimi dhe respekti për Nenë Terezen tejkalonte oborrin e Shëpisë së Bardhë dhe mjediset e presidentëve të dy partive politike. Ky admirim shtrihej edhe tek Kongresi amerikan dhe në mbarë shoqërinë amerikane. Në foto, 5 Qershori, 1997, Nënë Tereza falënderon udhëheqsit e Kongresit për nderimin që i kishin bërë duke ia akorduar asaj Medaljen e Artë të Kongresit të Shteteve të Bashkuara – medalja më e lartë që jep Kongresi.

Ishte 16 Nentori, 1996 — Nënë Tereza me deklaratën në dorë të nenshtetsisë së saj amerikane, nënshkruar nga Presidenti Bill Clinton me 1 Tetor, 1996

Unë besoj se — ishin vlerat amerikane ato që admironte Nenë Tereza dhe vlerat e Nenë Terezës që admironin amerikanët — arsyeja e kësaj lidhjeje të ngusht të Nenë Terezës dhe Amerikës. Ishte 16 Nentori, 1996 — Nënë Tereza me deklaratën në dorë të nenshtetsisë së saj amerikane, nënshkruar nga Presidenti Bill Clinton me 1 Tetor, 1996. “Të jesh një shtetas amerikan, do të thotë se ndajmë disa vlera themelore: Se ne kemi për detyrë t’i ndihmojmë të tjerët të jetojnë në lartësinë e premtimit të dhënë nga Perëndia. Se ne kemi përgjegjësinë për të ndërtuar dhe përforcuar lidhjet në komunitetin ku jetojmë, Se ne kemi detyrim të ofrojmë ndihmën ndaj atyre që nuk mund të ndihmojnë gjithmonë vet-veten”, ka shkruar Presidenti Clinton në shpalljen e Nenë Terezes, shtetase amerikane e nderit. Me këtë masë, Nënë Tereza tashmë është një qytetare amerikane. Dokumenti i nënshtetsisë i është dorëzuar Nënë Terezës nga Ambasadori i atëherëshëm amerikan në Indi, Z. Frank G. Wisner – edhe ky një mik i vjetër i shqiptarëve, ç’prej fillimit të viteve 1950-ata e deri më sot. Dorëzimin e dokumentit të shtetësisë amerikane të nderit nga Ambasadori Wisner, Nenë Tereza e ka cilësuar si një, “Dhuratë nga Perëndia. Kam drojë se nuk e meritoj atë”, është shprehur ajo për mediat në atë kohë. Ndërsa Ambasadori amerikan, Wisner e ka siguruar Nenë Terezës duke i thenë se: “Ç’prej sot, ti je bijë e Amerikës”.

Nënë Tereza nuk ngurronte t’i kritikonte as personalitet e larta të politikës amerikane. Në tubimin vjetor “The National Prayer Breakfast” në Washington, 5 Shkurt, 1994, në mbrojtje të parimeve të saja, Nëna Terezë u ngrit në këmbë para Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Bill Clinton dhe Zevendës-Presidentit, Al Gore dhe bashkshorteve të tyre si dhe 4000 personaliteteve pjesëmarrës në atë tubim – nga e gjithë bota – duke deklaruar se, “aborti është vrasje”.

Edward Kennedy

Image result for president reagan, mother teresa , pope john paul ii images

Koincidencë apo vullneti i Zotit në veprim?

Po kush është kjo bijë e Kombit Shqiptar e cila admirohej nga Papët e Romës dhe Presidentët e fuqive më të mëdha të botës, përfshir presidentët e Amerikës, të cilët kërkonin jo vetëm të takoheshin me të por donin edhe këshillat e saja? Lind pyetja se çka dinte kjo bijë shqiptare për këta burra të mëdhenj të shekullit 20-të dhe çfarë frymëzimi prisnin këta prej kësaj murgeshe të thjesht me origjinë shqiptare – kujdestarja e më të varfërve në botë – gjatë një periudhe historike dhe aq vendimtare për fatin, e jo vetëm Europës, por të mbarë njerëzimit? Çfarë roli mund të kenë luajtur Presidenti Reagan dhe Papa Gjon Pali i II për realizimin e vizitës së parë të Nënë Terezës në Rusi, në Gusht të vitit 1987? Dhe a ishte ajo vizitë 5-ditëshe e Nenë Terezës në Rusi në përputhje me përpjekjet e Presidentit Reagan dhe të Papa Gjon Palit II për t’a tundur njëherë e mirë nga rrënjët komunizmin ruso-sovjetik? Po cili ishte roli i udhëheqsit sovjetik, Mikhail Gorbachev – një protagonist tjetër i Luftës së Ftohtë, i cili meriton gjithashtu kredi për kontributin e tij historik në shembjen e komunizmit sovjetik, për realizmin e asaj vizite?

Sipas të dhënave në media të asaj kohe, Raisa Gorbachev, bashkshortja e ndjerë e Mikhail Gorbachev, i cili ndërroi jetë këtë javë, ka lujtur rol vendimtar në përgatitjet e vizitës së Nenë Terezës në Moskë, në vitin 1987?

Unë nuk besoj se sot për sot i dijmë të gjitha dimensionet e jetës dhe të veprimtarisë së Nënë Terezës, por as influencën që ajo mund të ketë ushtruar në takimet e saja me më të fuqishmit e botës, sidomos gjatë 1980-ave. Uroj që një ditë – me deklasifikimin e dokumenteve të fshehta të asaj kohe — të mësojmë më shumë, sidomos për trekëndshin e lidhjeve dhe të bashkpunimit – në kulmin e Luftës së Ftohtë – midis Presidentit amerikan Ronald Reagan, Papa Gjon Palit të II dhe Nënë Terezës. A ishte kjo lidhje e rastësishme, apo ishte dora e Zotit në veprim!? “Unë jam vetëm një laps i vogël në duart e Zotit…”

Në këtë 25-vjetor të shkuarjes në amshim të Nenë Terezës me mall kujtoj dhe si privilegj të madh e bekim të jetës time e konsideroj takimin me Nenë Terezën – një takim që mund të ndodh — nëqoftse dikush është me fat — vetëm njëherë në jetën e një njeriu. Autori me kolegun dhe mikun e ngusht të familjes, Dr. Elez Biberaj me familjet tona në vizitë me Nenë Terezen – në kryeqendrën e Motrave të Dashurisë të Nenë Terezës, në Washington DC.

Frank Shkreli

QEVERIA SHQIPTARE SULM BRUTAL MBI ‘FOCUS MEDIA NEWS’

September 2, 2022 by s p

Sokol Paja/

Qeveria shqiptare sulmon grupin mediatik “Focus Media News” duke përdorur forcën dhe dhunën e shtetit në paligjshmëri për të shkatërruar “Pristige Resort”. Sulmet e qeverisë ndaj njësisë së turizmit, në të vërtetë janë sulm ndaj mediave kundërshtare të qeverisë. Gjykata e Tiranës i dha të drejtë “Focus Media News” dhe rrrëzoi Ministrinë e Financave dhe të Ekonomisë për lirimin e godinës ku vepron media News24, ndërsa në shenjë hakmarrje, brenda sezonit turistik, në një resort plot me turistë të huaj, qeveria brutalisht shëmbi pronën private që vepronte konform ligjeve të shtetit shqiptar. Në kushtet kur qeveria ka nën kontroll pothuajse total mbi mediat në Shqipëri, mediat opozitare pjesë e “Focus Media News” goditën pamëshirshëm nga qeveria pasi nuk pranojnë shantazhin, shërbimin dhe kontrollin e qeverisë. Sulmi brutal ndaj “Prestige Resort” cënon lirinë e medias, shtetin e së drejtës, pronën private dhe sipërmarrjen e lirë. Kush nuk i nënshtrohet qeverisë dhe oligarkëve që mbajnë në këmbë qeverinë i pret hakmarrje e tmerrshme qeveritare. Hakmarrja e sotme e verisë Rama vjen pasi mediat News24, Balkanweb dhe Gazeta Panorama pjesë e “Focus Media News” me profesionalizëm dhe korrektësi kanë ekspozuar korrupsionin qeveritar, skandalet e njëpasnjëshme dhe krimin e lidhur me pushtetin. Qeveria shqiptare duhet të ndalojë sa më parë aksionin e paligjshëm dhe të distancohet nga praktika të tilla presioni, shantazhi e kontrolli ndaj fjalës së lirë.

DRENICA NË KRYENGRITJET E VITEVE 1913-1914 DHE TERRORI SERB NDAJ SHQIPTARËVE

September 2, 2022 by s p

Dr. sc. Fitim RIFATI

Instituti i Historisë – Prishtinë

Pushtimi serb e malazez i Kosovës në tetor-nëntor të vitit 1912 dhe aneksimi i dhunshëm i saj në kuadër të Mbretërisë së Serbisë dhe Mbretërisë së Malit të Zi më 1913, si pasojë e vendimeve të Konferencës së Ambasadorëve në Londër, u shoqërua me qëndresën e armatosur të shqiptarëve në mbrojtje të viseve të tyre. Drenica ishte vazhdimisht aktive në përpjekjet e armatosura për çlirimin e Kosovës dhe bashkimin e saj me Shqipërinë. Kjo trevë shqiptare në gjirin e saj kishte një lëvizje të organizuar dhe të armatosur, e cila pavarësisht se nuk mund të realizonte praktikisht idealet e saj, nuk e la të qetë administratën e dhunshme ushtarake e policore serbe. Kjo lëvizje, për aq sa kishte fuqi njerëzore-luftarake, luante edhe rolin e mbrojtësit të popullsisë shqiptare nga shtypja serbe. Në këtë studim, sillet një dimension i ri burimesh e informacionesh, të cilat të mbështetura në dokumente kryesisht të proveniencës austro-hungareze, paraqesin risi momentesh e personalitetesh. Ky studim nuk anashkalon as burimet dokumentare e historiografike serbe, të cilat përligjin veprimet e autoriteteve serbe ndaj shqiptarëve dhe përpiqen të shpërfillin e minimizojnë karakterin dhe rëndësinë e qëndresës shqiptare. Në këtë kuadër, duke analizuar e krahasuar dokumentet, shtypin e kohës dhe literaturën historiografike, është synuar maksimalisht që kjo çështje të trajtohet objektivisht.

Përkufizimi gjeografik i Kryengritjes dhe statusi administrativ i Drenicës

Drenica shtrihet në pjesën qendrore të Kosovës, në mes të rrafshit të Kosovës dhe të Dukagjinit. Në lindje kufizohet me malin e Goleshit dhe të Çyçavicës, në veri me malin Mokna, në perëndim me Rrafshin e Dukagjinit, Kosmaçin, malet e Berishës dhe në jug me malet e Caralevës. Ka pozitë gjeografike kryesisht kodrinore dhe malore. Konfiguracioni i terrenit gjeografik në Drenicë ishte i përshtatshëm për shqiptarët, që në këto vite të fshiheshin nga ndjekjet e vazhdueshme të organeve të administratës ushtarake dhe policore serbe. Në mungesë të arsenalit luftarak dhe numrit të forcave njerëzore-kryengritëse, terreni kodrinor dhe malor i krijonte mundësi shqiptarëve për të organizuar dhe funksionuar veprimtarinë e luftës së befasishme (guerile). Veç kësaj, kryengritësit gëzonin përkrahje në pjesën më të madhe të popullsisë, veçanërisht në familjet e tyre dhe rrethin familjar lehtë gjenin strehim dhe ushqim gjatë gjithë kohës sa vepronin dhe përndiqeshin prej pushtetit serb. Një rol të rëndësishëm në mbështetje të tyre ka dhënë edhe femra e gruaja shqiptare, e cila krahas kujdesit familjar angazhohej në furnizimin e kryengritësve me ushqime e armatim dhe në disa raste merrte pjesë drejtpërdrejtë në aksione e beteja kundër armikut.

Lëvizja e qëndresës së armatosur në Kosovë, përfshi edhe Drenicën, kundër pushtimit dhe administrimit serb, ka vijuar aktivitetin e saj edhe në fillim të vitit 1913 dhe përgjatë tërë këtij viti. Menjëherë pas pushtimit serbo-malazez të Kosovës dhe viseve të tjera, organet pushtuese serbe e malazeze morën masa për të eliminuar administratën dhe institucionet e periudhës osmane dhe nxorën ligje e mekanizma të administrimit ushtarak, policor, gjyqësor e financiar, të lidhura drejtpërdrejtë me dikasterët përkatës në Beograd dhe Cetinë. Pas ligjësimit të aneksimit serbo-malazez të Kosovës nga Fuqitë e Mëdha, Ministria e Punëve të Brendshme e Mbretërisë së Serbisë, më 18 gusht 1913, në bazë të dekretligjit që ishte hartuar enkas për viset e “çliruara”, i ndau ato në 11 qarqe, të cilat drejtoheshin nga prefektët. Qarqet u ndanë në 46 rrethe që drejtoheshin nga nënprefektët. Rrethet u ndanë në njësi më të vogla administrative (komuna), të cilat drejtoheshin nga kryetarët. Viset e Kosovës përfshiheshin në Qarkun e Kumanovës, në Qarkun e Pazarit të Ri, në Qarkun e Prizrenit, në Qarkun e Prishtinës dhe në Qarkun e Shkupit. Mikroregjioni i Drenicës hynte në kuadër të Qarkut të Kosovës dhe të Pazarit të Ri. Në nëntor të vitit 1913, organet e Ministrisë së Punëve të Brendshme krijuan edhe Qarkun e Zveçanit, i cili e kishte qendrën në Mitrovicë, në kuadër të të cilit hynin: Rrethi i Mitrovicës, i Vushtrrisë dhe i Drenicës me qendër në Deviç. Nga 14 marsi i vitit 1914, qendër e Rrethit të Drenicës u bë Llausha. Rrethi administrativ-territorial i Drenicës përfshinte 7 komuna, 72 fshatra, 7 lagje e 1 manastir, që përgjithësisht numëronte 23.821 banorë. Veç një pjese të vogël serbësh në Bajë, Runik, Kostërc e Llaushë, në Rrethin e Drenicës jetonte vetëm popullsia shqiptare. Në këtë kuadër, duke qenë se kjo trevë banohej kryesisht me shqiptarë, organizimi dhe veprimtaria e lëvizjes së rezistencës së armatosur ishte pjesërisht më e lehtë krahas rretheve e krahinave të tjera ku kishte popullsi etnikisht të përzier ose fshatra të banuara me minoritet serb. Elementi serb, që prej pushtimit dhe aneksimit të Kosovës mori pjesë në aksione të armatosura kundër shqiptarëve dhe bashkëpunoi me administratën serbe. Prandaj, përderisa mungonte shtrirja e këtij elementi në të gjithë Drenicën, atëherë edhe mundësia e shpartallimit të qëndresës shqiptare ishte më e vogël.

Drenica në Kryengritjen e vitit 1913 dhe terrori serb ndaj shqiptarëve

Shkaqet kryesore që nxitën shqiptarët për të organizuar qëndresë të armatosur ishin: reprezaljet shtetërore, administrative, ushtarake e civile serbo-malazeze ndaj shqiptarëve, që u manifestuan me grabitje, plaçkitje, gjoba, taksa e tatime të papërballueshme; rekuizime, sekuestrime, punë të detyrueshme dhe angari; cenim të besimit fetar dhe nderit në familje; ekspedita ushtarake ndaj shtëpive dhe vendbanimeve, shpërfillje e ankesave të shqiptarëve nga organet e administratës dhe qeverisë; mërzitje, përpëlitje, keqtrajtime, torturë, violencë, burgosje, internime, djegie me pretekst të shtëpive dhe vendbanimeve; pushkatime, vrasje e masakra; mosgjykim e mosndëshkim të krimeve etj. Pra, shqiptarët u detyruan të zgjedhnin rrugën e kryengritjes, për t’i shpëtuar shtypjes, asimilimit dhe likuidimit.

Historiografia serbe është e prirë që lëvizjen e qëndresës së armatosur në Kosovë, madje në mënyrë të veçantë edhe në Drenicë, ta shoh të lidhur me rrjedhat politike në Ballkan. Kështu, në kohën e përfundimit të Luftës së Dytë Ballkanike, në korrik dhe në gusht të vitit 1913, krerët shqiptarë të Drenicës, gjoja duke shfrytëzuar dislokimin e trupave ushtarake serbe në frontin me Bullgarinë, organizuan lëvizjen e armatosur kundër pushtimit serb. Mirëpo, reagimi i menjëhershëm i organeve ushtarake dhe policore serbe, kishte ndikuar që kjo lëvizje të shpartallohej në fillesat e saj. Rrjedhimisht, shqiptarët e armatosur u thyen, krerët kryesorë u vranë dhe në shenjë dënimi shtëpitë e gjithë pjesëmarrësve u dogjën. Deri në fillim të muajit gusht, qarqet ushtarake serbe në Drenicë, vlerësonin se në këtë krahinë paqja ishte mbizotëruesja e vetme. Në të vërtetë prijësit shqiptarë të Kosovës, por edhe popullsia civile, refuzuan të bashkëpunonin me organet serbe, por vetëm me prijësit e tyre në Shqipëri, si: Hasan Prishtina, Isa Boletini, Bajram Curri etj. Për këtë arsye, pa zbatuar procedura gjyqësore, shqiptarët u burgosën, u izoluan, u internuan dhe u vranë. Në mesin e tyre ishin edhe krerë të shquar të Lëvizjes Kombëtare nga Drenica, si: Halil Haxhia nga Vitaku, Hetem Kozhica nga Kozhica, Fejzullah Lubaveci nga Lubaveci, Temë Dobrosheci nga Dobrosheci, Rexhep Bajraktari nga Llausha, Ramadan Bajraktari nga Klina dhe tetëmbëdhjetë prijës të tjerë, të cilët organet ushtarake serbe, përkitazi me politikën shtetërore ndaj shqiptarëve, i ekzekutuan në Kaçanik.

Historiani Islam Dobra, i cili ka shkruar gjerësisht për rolin dhe kontributin e krerëve të Drenicës në Lëvizjen Kombëtare Shqiptare, në bazë të shënimeve të grumbulluara prej bashkëkohësve në terren, konstaton se këta prijës të shquar u likuiduan në mes të Vushtrrisë dhe Mitrovicës, pas një kohe të pushtimit serb të Kosovës, duke mos specifikuar datën, muajin dhe vitin.

Vrasja e këtyre krerëve të Drenicës bëri përshtypje të madhe në Kosovë dhe në shtypin ndërkombëtar. Ajo ishte një mesazh për prijësit e tjerë, që t’i shpëtonin aksionit të organeve serbe për likuidimin fizik të të gjithë krerëve shqiptarë. Kësisoj, Jetullah Vojniku nga Vojniku i Drenicës, së bashku me 60 bashkëveprimtarë të tij, u arratis në Shqipëri. Për pasojë, ashpërsimi i raporteve ndëretnike mes shqiptarëve dhe serbëve u rrit për një shkallë. Kështu, serbët e fshatit Llaushë u zhvendosën në Vushtrri, ndërsa 40 familje serbe nga Peja u shpërngulën në Runik. Ndërkohë, më 8 shtator 1913, nga Koshtova dhe Selaci i Mitrovicës shkuan në Drenicë 14 përkatësisht 13 shqiptarë. Kjo situatë e tensionuar ndikoi që asnjë shqiptarë nga Drenica të mos shkonte më të vizitonte tregun në Mitrovicë. Në anën tjetër, organet administrative serbe i nuhatën lëvizjet e shqiptarëve dhe paraprakisht vendosën të armatosnin elementin serb, në mënyrë që të jetë i gatshëm për një përleshje të armatosur përkrah ushtrisë serbe kundër shqiptarëve. Këto raste tregonin më së miri se në Drenicë po fillonte riorganizimi i veprimeve të armatosura kundër shtypjes, pushtimit dhe aneksimit serb e malazez të Kosovës.

Kuvendi i Llaushës dhe vendimet e tij

Në të njëjtën kohë, krerët e Lëvizjes Kombëtare, të cilët vepronin në Vlorë në kuadër të përpjekjeve për konsolidimin shtetëror të Shqipërisë, si: Hasan Prishtina, Isa Boletini, Bajram Curri, Riza Gjakova e Mehmet Derralla, vlerësuan të rëndësishëm armatimin e popullsisë së Kosovës, përfshi edhe Drenicën. Me urdhër të tyre dhe në kanale të fshehta, në Drenicë arriti sasi armatimi, e cila iu shpërnda popullsisë dhe veçanërisht burrave e djemve të gatshëm për luftë. Organizimin e Kryengritjes e ndihmoi edhe roli i Komitetit ose Shoqërisë “Shkipnia”, në gjirin e së cilës ishin tubuar prijës të shquar të Lëvizjes Kombëtare nga të gjitha viset shqiptare. Ajo krijoi dhe mbajti lidhje me të gjitha viset e Kosovës, përfshi edhe Drenicën. Në këtë kontekst, në gusht të vitit 1913, në Llaushë u mbajt një kuvend i shqiptarëve, në të cilin u mor vendim që Drenica të bashkohet me Kryengritjen dhe të japë kontributin e saj në luftën për çlirimin e viseve shqiptare nën pushtimin dhe aneksimin serb e malazez.

Nuk vonoi aspak kur veprimet e armatosura nisën në zonën e Drenicës. Më 9 shtator 1913, në afërsi të fshatit Pemishtë (Padalishtë), përkatësisht në rrugën Mitrovicë-Pejë, kryengritësit shqiptarë vranë një oficer dhe dy ushtarë malazezë, që po shoqëronin një kolonë transporti me misër. Gjoja për t’i mbrojtur nga “sulmet e befasishme dhe qëllimet plaçkitëse të shqiptarëve”, organet e administratës ushtarake serbo-malazeze në Kosovë vëzhgonin në vazhdimësi transportet e mallrave. Mirëpo, përkundër kësaj, më 11 shtator 1913, autoritetet serbe në Rrethin e Mitrovicës, shpallën edhe zyrtarisht aneksimin e Kosovës Mbretërisë së Serbisë dhe Malit të Zi. Ato organizuan një festë, në të cilën mori pjesë minoriteti serb, kurse të shtënat me rastin e kësaj feste u bënë të pandërprera dhe valëvitja e flamurit kombëtar serb u bë në mënyrë entuziaste. Përkundrazi, aneksimin serbo-malazez të Kosovës nuk e pranuan shqiptarët, që konsideronin se vendimet e Konferencës së Ambasadorëve në Londër dhe aneksimi i trumbetuar nga organet administrative serbe, ishin akte të padrejta dhe cenonin aspiratat e qenien kombëtare të popullit shqiptar dhe trojeve të tij.

Në një raport të datës 19 shtator 1913, të konsullatës austro-hungareze në Mitrovicë, përkatësisht përgjegjësit të saj Josef Umlauf, provohet se në Drenicë ekzistonte një gatishmëri e shqiptarëve që t’i përgjigjeshin thirrjeve të Isa Boletinit, për të shkuar në Shqipëri dhe për t’iu bashkuar radhëve të kryengritësve. Ministria e Punëve të Jashtme e Mbretërisë së Serbisë në Beograd ishte e shqetësuar mbi rolin dhe ndikimin që Hasan Prishtina dhe Isa Boletini kishin në Shqipëri dhe veçanërisht në organizimin e shqiptarëve, për të ndërmarrë veprime të armatosura kundër pushtimit e pushtetit serb në Kosovë. Ajo, përmes një qarkoreje i informonte të gjitha ambasadat se në tre muajt e fundit, Hasan Prishtina e Isa Boletini kishin arritur të siguronin dhe furnizonin me armatim kryengritjen e shqiptarëve në Kosovë, përfshirë edhe Drenicën. Për këtë arsye, Qeveria serbe kishte vendosur të merrte masa për përforcimin e rojeve ushtarake në kufi me Shqipërinë. Mirëpo, numri i shqiptarëve që niseshin drejt Shqipërisë rritej pothuajse çdo ditë. Burrat e aftë për luftë dhe të guximshëm, përkundër rrethanave të vështira të kohës, lan të vetme familjet e tyre, të pambrojtura dhe me ushqime të pakta.

“Dezertimi” i Ajet Çaushit

Në mesin e prijësve të Drenicës ishte edhe Ajet Çaushi. Ai, pas pushtimit serb të Kosovës, ishte shtrënguar të inkuadrohej në radhët e administratës ushtarake serbe, duke shërbyer në sektorin e xhandarmërisë në kuadër të Rrethit të Mitrovicës. Në verë të vitit 1913, kur autoritetet e administratës ushtarake kishin krijuar besim në personalitetin e tij, me rastin e festës së Bajramit Ajet Çaushi mori një leje pushimi për dhjetë ditë, pas të cilës nuk u kthye më të shërbente në sektorin e xhandarmërisë. Veprimi i Ajet Çaushit nënkuptonte se ai u njoh për së afërmi me qëllimet shtetërore serbe ndaj Kosovës, prandaj vendosi që këtë pushtet ta luftonte deri në frymën e fundit. Në raportin e J. Umlauf vihet në dukje se pas këtij veprimi, Ajet Çaushi në Duboc të Drenicës “mblodhi rreth vetes 30 shokë, u nis nga Drini, ku një patrullë e fortë e pengoi kalimin. Ai e sulmoi patrullën dhe pasi i kishte shkaktuar asaj një humbje prej 7 të vdekur e 6 të plagosur, u kthye në Drenicë”. Në dokumentet serbe personaliteti i Ajet Çaushit identifikohet me emrin Keço Ajriz Çaushi nga Kotorri i Drenicës. I biri i tij, Hasani, ishte ndër prijësit kryesor dhe protagonist në Kryengritjen e vitit 1914. Me rastin e “dezertimit” të Ajetit nga administrata e Rrethit të Mitrovicës, dokumentet serbe japin si arsyetim se ai, pasi iu lut djemve të tij, Hasanit, Sinanit dhe Nuriut, të ktheheshin nga Shqipëria në Drenicë, gjë që u refuzua prej tyre, vendosi të heq dorë nga shërbimi i mëtejshëm dhe me 30 shokë të tij të niset në drejtim të Shqipërisë.

Veprimi i Ajet Çaushit la përshtypje të thellë në Drenicë e viset përreth. Për arrestimin dhe vrasjen e tij u angazhuan madje edhe vet drejtuesit administrativë të rretheve. Kësisoj, Kryetari i Rrethit të Vushtrrisë, iu bashku aksionit për kapjen e Ajet Çaushit, për të cilin siguroi informacione se ndodhej në fshatin Abri. Me urdhrin e Kryetarit u shkatërrua shtëpia ku ndodhej Ajet Çaushi. Sipas J. Umlauf “Ajet Çaushi, i lajmëruar për praninë e naçellnikut (Kryetarit, F.R), e priti në rrugë dhe shtriu për tokë një xhandar. Naçellniku iku në Vuçitërn (Vushtrri, F.R)”. Megjithëkëtë, vala e largimit të shqiptarëve të aftë për luftë nga Drenica, për t’iu bashkuar qendrës së Kryengritjes dhe drejtuesve të saj në Shqipëri, nuk u ndal. Natën e 12 dhe mëngjesin e 13 shtatorit 1913, “rreth 200 shqiptarë të armatosur qenkan arratisur nga rrethi i Mitrovicës dhe nga Drenica”. Rrjedhimisht, edhe udhëtimet nga një fshat në tjetrin bëheshin të vështira dhe të pasigurta, për shkak të gjendjes kritike, të tensionuar dhe me tipare të paraluftës. Sipas shtypit serb, një strategji e furnizimit me armë, e cila u përdor para dhe gjatë Kryengritjes së shtatorit 1913, ishte aktivizimi i gruas, e cila “i mbushte bukët me fishekë” dhe ia dërgonte kryengritësve. Jo vetëm kaq, qarqet gazetareske serbe kishin informacione të hollësishme mbi pjesëmarrjen e gruas shqiptare në radhët e kryengritësve. Sipas tyre, shqiptarët “që bëjnë luftë shoqërohen prej grave të tyre, të cilat kanë me vete ushqimin për burrat”. Në këtë kontekst, qëllimi i shtetit serb ishte “dëbimi i atyre që kanë depërtuar në territorin e Kosovës dhe rivendosja e rregullit”. Ky qëndrim nënkuptonte se shteti serb nuk do të përzgjidhte forma të lehta për realizimin e qëllimit të tij, duke mos kursyer të gjitha shtresat shoqërore shqiptare, pa dallim gjinie dhe moshe.

Vijon…