Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Nje pike e rendesishme referimi…

by

Shpend Sollaku Noe/

I mungon shtypit te lire, na mungon ne miqve te hershem. Per bashkepunetoret e “Diellit” ishte si nektari qe ndjell bletet, sidomos, bleten e shperndare te diaspores. Merita e tij professionale qendronte se pari ne respektin per shkrimet e te tjereve. Eshte perpjekur gjithmone te mos fuse hundet ne titujt, nentitujt dhe aq me pak ne idete e e autoreve, kur keta ishin tashme te afirmuar. Ndihmonte shume ne rritjen e cilesise te botimeve te te rinjve. Periudha e pandemise ka qene per mua ndoshta me pjellorje ne pubblicistike, ndoshta mund te krahasohet me botimet e mia te 89-91-isht si edhe me vone tek “Feniks”. Shumica e shkrimeve te periudhes se fundit – tek “Dielli”. Ndonjehere i dergoja edhe dy shkrime ne dite, qe ai me durim i botonte, edhe te djelave, edhe kur mund te ishte shume i zene, apo me probleme te shendetit. Kjo sjellje jo vetem me mua.

Ai la pas buzeqeshjen e dlire, deshiren per t’u sakrifikuar per te tjeret, zotesine e rralle profesionale . Nje fisnik i lindur.

Na mungon shume , Dalip. Me duket ndonjehere se je larguar perkohesisht, saqe pothuaj nis te dergoj ndonje mesazh apo mail. Ne ato momente nuk dua te zbres ne toke.

Gjon Nikollë Kazazi, zbuluesi i veprës së parë në gjuhën shqipe

by

Bujar Leskaj/

Sot është 270-vjetori i vdekjes së përkthyesit Gjon Nikollë Kazazi (në latinisht Johannes Nicolevich Casasi dhe në italisht si Giovanni Battista di Nicola Casasi), emri i të cilit zë një vend të veçantë në historinë e Shqipërisë, pasi është zbuluesi i veprës së parë të gjuhës shqipe, “Meshari” i Gjon Buzukut.

Nikollë Kazazi (1702- 1752), lindi më 1 janar 1702 në Gjakovë. Ka qenë autori i një përkthimi në shqip i “Breve compendio della Dottrina Cristiana”, Romë 1743 (Përmbledhje e shkurtër e Doktrinës së Krishterë), i cili përbën të parin dokument të shkruar në dialektin e Gjakovës.

Studioi për teologji në Kolegjin Ilirian të Loretos afër Ankonës dhe në Kolegjin e Propaganda Fides në Romë, ku dhe mori titullin e doktorit në teologji e filozofi. Më pas u bë kryepeshkop i Shkupit derisa vdiq, më 5 gusht 1752.

Pikërisht gjatë studimeve në Kolegjin e Propaganda Fides, më 1740, Kazazi bëri zbulimin monumental të së vetmes kopje të mbetur të librit më të vjetër shqip, Mesharit të Gjon Buzukut të vitit 1555.

Një kopje të pasthënies ia dhuroi arbëreshit Gjergj Guxeta, themeluesit të seminarit grek në Palermo.

PËR VATRËN DHE AXHENDËN KOMBËTARE

by

Takim vëllazëror i kryetarit të Vatrës z.Elmi Berisha për të mirën e Vatrës, axhendës patriotike, atdhetare e komunitare në shërbim të Vatrës e komunitetit tonë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Me pjesëmarrjen ekskluzive të Dr. Atdhe Hetemi nga Universiteti i Prishtinës, anëtarëve të Këshillit të Vatrës z.Lek Mirakaj e Mark Mrnaçaj, Dr. Pashko Camaj, Shef i Kabinetit të Kryetarit të Vatrës, arkëtarit Besim Malota u diskutua rreth sfidave të brëndshme dhe axhendës vatrane e kombëtare në vjeshtën në vjen. Kryetari i Vatrës i falenderoi bashkëpunëtorët për punën e shkëlqyer dhe në veçanti Profesorin nga Prishtina Dr. Hetemi i cili erdhi ekskluzivisht nga Prishtina për 100 vjetorin e Marrëdhënieve Diplomatike mes Shqipërië dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Vatra vazhdon të udhëheqë me krenari e dinjitet axhendën kombëtare duke qenë grupi patriotik më u fuqishëm në shërbim të çështjes kombëtare në diasporën e Amerikës dhe në të gjitha diasporat shqiptare kudo në botë. Vatra vazhdon me intensitet rrugëtimin historik në shërbim të çështjes kombëtare.

Në takim me bashkatdhetarët, Kryeministri Kurti shpallë “Ballkonin e Hapur”

by

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, ka organizuar një pritje për bashkatdhetarët tanë në ballkonin e objektit të Kryeministrisë. Midis shumë aktiviteteve të organizuara nga institucionet për mërgatën, si Karvani i diasporës, takimet në Kuvend, takimet nëpër ministri e mjedise publike, takimet në ngjarje kulturore, sonte u mbajt pritja nga Kryeministri me bashkëatdhetarë të fushës së artit e kulturës, dhe profesionistë të fushave të ndryshme, për të bashkëbiseduar nga afër për ide dhe mundësi të reja për bashkëpunim me mërgatën.

Kryeministri iu uroi bashkatdhetarëve mirëseardhje në Kosovë, e në Prishtinë. Si Kryeministër i Republikës së Kosovës e kam mirëpritur iniciativën e stafit të Kryeministrisë që ta bëjmë “Ballkonin e Hapur”, tha ai.

Në fjalën e tij, Kryeministri theksoi vendimin e Qeverisë për miratimin e Programit për Diplomaci Qytetare që ka për qëllim përfshirjen aktive të mërgatës në politikë bërje dhe synon të forcojë lidhjen e saj me Kosovën, duke ju krijuar mundësi përfshirje të drejtpërdrejtë. Kjo nismë u mundëson bashkatdhetarëve tanë që të mund të vijnë edhe në institucionet tona të bëjnë punë zyrtare e praktike deri në gjashtë muaj, që t’i kontribuojnë politikës sonë të jashtme dhe shërbimit sa më cilësor të jashtëm të Republikës së Kosovës. Kryeministri tha se kjo tregon që ne nuk i shohim bashkatdhetarët tanë vetëm thjeshtë si kapital financiar, por si kapital human.

Duke konsideruar që secili bashkatdhetar i yni në mërgatë është diplomat, e kjo nuk është e rastësishme, sepse pikërisht një bashkatdhetare të shquar, një veprimtare të palodhshme, vajzën e heroit tonë Jusuf Gërvallës e kemi kryediplomate sot në Republikën e Kosovës. Andaj, nuk ka pasur emërtim dhe nismë më të mirë sesa ajo për Diplomaci Qytetare, tha ai.

Asaj thënies së famshme nga pak pesimiste se bashkatdhetarët po ndjehen as atje as këtu, kryeministri tha se i përgjigjemi me të kundërtën që besojmë se është e vërteta, ju jeni edhe atje edhe këtu, jeni fizikisht pjesën më të madhe të vitit jashtë atdheut por gjithsesi gjithmonë brenda kombit.

Nëse para shumë dekadave kemi qenë përgjithësisht punëtorë krahu në Evropën Perëndimore, në Mbretërinë e Bashkuar, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës e deri në Australinë e largët, tash shqiptarët kudo që jetojnë, punojnë, veprojnë, banojnë, janë inxhinierë, mjekë, janë artistë e sportistë, janë njerëz të kulturës e të dijes, të shkathtësive nga më të ndryshmet, burra e gra bashkë, të rinj e të moshuar. Në këtë mënyrë i kontribuojmë edhe imazhit të vendit tonë, por gjithashtu edhe ekonomisë, shoqërisë e kulturës së vendeve ku ata janë, tha Kryeministri.

Sipas Bankës Qendrore të Kosovës, në kanale zyrtare bashkatdhetarët tanë në 5 vitet e fundit kanë sjellë më shumë se sa 6 miliardë euro. Prej këtyre më shumë se 6 miliardë euro, ¾ janë remitanca, dërgesa për familjet, miqtë, dashamirët, ndërkaq ¼ janë investime në ekonominë tonë. Për shkak se ekonomia jonë po rritet, për shkak se korrupsioni po luftohet, për shkak se optimizmi i qytetarëve të Republikës është për të investuar dhe për të riinvestuar, ne kësaj radhe nuk e thërrasim mërgatën tonë që të kthehet për të kontribuar duke sakrifikuar, por që të kthehet për të fituar duke investuar, tha kryeministri.

Në rritjen tonë ju jeni faktor shumë i rëndësishëm dhe ne besojmë që mund të jeni faktor edhe më i rëndësishëm në rritjen e mëtutjeshme, theksoi ai.

Kryeministri Kurti falënderoi bashkatdhetarët që nuk po e harrojnë asnjëherë Kosovën, vendlindjen e tyre, dhe pavarësisht se a jemi në luftë a në paqe, a jemi në një rritje të hovshme apo edhe në stagnacion e në prapambetje, gjithmonë janë kthyer në mënyrë që të çmallen me vendlindjen, por edhe ta ndihmojnë e përkrahin atdheun.

Ne ju kemi shumë borxh, një borxh të cilin nuk pretendojmë t’ua lajmë sepse e dimë që është e pamundur, mirëpo me politika të mira dhe me bashkëpunim të dendur jemi të bindur që sadopak mund ta lajmë një pjesë të vogël të këtij borxhi, i cili është aq i madh sa që i pallogaritshëm, tha Kryeministri Kurti.​

Thirrje faktorëve ndërkombëtarë që të dënojnë dhunën dhe agresionin e bandave kriminale në veri të Kosovës

by

Fjala e Kryeministrit Albin Kurti në konferencën e përbashkët për media me ministrin e Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla:

Prishtinë, 1 gusht 2022

Të nderuar gazetarë,

Ju faleminderit shumë që i jeni përgjigjur pozitivisht ftesës sonë për këtë konferencë për media dhe mirë se ju gjej këtu në Ministrinë e Punëve të Brendshme të Qeverisë së Republikës së Kosovës.

Mbrëmë ka pasur të shtëna në drejtim të policisë së Kosovës, dhe 9 barrikada me njerëz të armatosur në to, të cilët kanë ndaluar qytetarët në automjete e ata këmbësorë. Strukturat ilegale të Serbisë janë bërë banda kriminale, agresive, si rrallë herë më parë. Nuk është e lehtë për shtetin tonë sepse ato i mbështetë i tërë aparati shtetëror i fqinjit tonë verior. Janë me dhjetëra shkelje të rënda e të qarta të ligjit të bëra dje e me të cilat po merren policia dhe prokuroria. Fatmirësisht, nuk ka të plagosur me armë zjarri, siç u lajmërua rrejshëm nga ndonjë portal.

Ju lutemi të gjithë qytetarëve që të ndjekin me vëmendje informacionet zyrtare nga Qeveria e Republikës së Kosovës, nga Ministria e Punëve të Brendshme dhe Policia e Kosovës.

Ju lutemi të gjithë punonjësve të medieve që njoftimet që vijnë nga mediet e Beogradit dhe Moskës, të mos i përhapin si lajme e fakte në mënyrë jokritike, meqë bëhet fjalë për shtete autoritare pa liri të medias atje.

Me këtë rast, më lejoni të falënderoj dhe të shprehë mirënjohjen time të thellë për Policinë e Kosovës, posaçërisht për zyrtarët policorë që ishin e janë në veri të Ibrit, duke vepruar me profesionalizëm të lartë e duke qëndruar me guxim të madh. Angazhimi i tyre është siguria e jonë.

Të nderuar gazetarë,

Pikat kufitare Jarinje dhe Bërnjak ende mbeten të mbyllura sepse ende mbeten të bllokuara rrugët që shpiejnë atje. Në të gjitha pikat e tjera kufitare po lëshohet dokumenti i hyrje-daljes për qytetarët që vijnë nga Serbia, me validitet 90 ditor. Deri në ora 12:00 sot, gjithsej 1501 qytetarë janë pajisur me këtë dokument nëpër vendkalimet kufitare, duke pritur mesatarisht 20 sekonda për këtë gjë.

Qeveria e Republikës së Kosovës e përsërit zotimin që në momentin kur hiqen barrikadat në veri dhe vendoset liria e plotë e lëvizjes në të gjitha rrugët atje, shtyhet zbatimi i dy vendimeve të Qeverisë nr. 01/85 dhe 02/85, të datës 29 qershor 2022 për datën 1 shtator 2022. Janë gjithsej, pra nëntë barrikada në veri të Ibrit. Presim që gjatë ditës së sotme të hiqen që të gjitha. Barrikadat janë hequr atëherë kur nuk ka ngelur asnjëra prej tyre.

Të gjitha masat tona janë për ligjshmëri dhe rend demokratik, për kushtetutshmëri dhe siguri për të gjithë. Asnjë masë e ndërmarrë nga organet shtetërore të republikës sonë nuk bëhet bazuar në identitetin etnik, por vetëm në bazë të veprimeve dhe sjelljeve individuale e grupore të qytetarëve. E ato duhet të jenë në përputhje me ligjin. Dhuna nuk do të tolerohet. Dhunuesit do të dënohen nga shteti i së drejtës me forcën e ligjit.

Gjatë ditës së djeshme kam qenë në kontakt edhe me partnerët e aleatët tanë evropianë dhe ata amerikanë. Kam biseduar me shkëlqesitë e tyre, zotërinjtë Josep Borrell dhe Jeffrey Hovenier. I falënderoj për komunikimin e hapur dhe rolin e tyre. Në veçanti e çmoj lartë përkushtimin e ambasadorit amerikan, i cili i shqetësuar me situatën porsi ne të tjerët kontribuoi shumë mbrëmë për zbutjen e gjendjes, gjithnjë duke mbështetur shtetin dhe qeverinë tonë, vendimet e qëndrimet tona.

Qeveria e Republikës së Kosovës do të vazhdojë me fushatën e informimit për të gjithë qytetarët, lidhur me mundësinë e favorshme të shndërrimit të targave ilegale të automjeteve në ato legjitime dhe legale RKS (pa taksë doganore, akcizë dhe TVSh), si dhe sa i përket dokumentit hyrje-dalje në pikat kufitare me Serbinë për qytetarët që vijnë me dokumente të lëshuara nga autoritetet atje.

E kuptojmë brengën e faktorëve evropianë dhe amerikanë për efektin negativ të fushatës së dezinformimit mbi dy vendimet tona të 29 qershorit. Andaj, kemi shprehur gatishmërinë tonë që zbatimi i këtyre vendimeve të shtyhet për 1 shtator, menjëherë pasi të hiqen të gjitha barrikadat dhe të mundësohet liria e plotë e lëvizjes gjithandej nëpër veri të Kosovës.

I falënderoj qytetarët e vendit tonë për durimin, qetësinë dhe përkrahjen. Nuk do të lejojmë destabilizimin e rendit kushtetues demokratik të Republikës sonë, do të kujdesemi që të mbizotërojnë ligji dhe paqja, për siguri dhe mirëqenie të të gjithë qytetarëve, pa dallim.

U bëjmë thirrje faktorëve ndërkombëtarë, kryeqendrave perëndimore demokratike, Bashkimit Evropian dhe NATO-s, që të dënojnë dhunën dhe agresionin e bandave kriminale në veri të Kosovës, të cilat qartazi janë të nxitura, të përgatitura dhe të financuara nga Beogradi.