Në Ditën Ndërkombëtare të Personave të Zhdukur, nën përkujdesjen e Zyrës së Kryeministrit të Republikës së Kosovës, Komisionit Qeveritar për Persona të Zhdukur dhe Këshillit Koordinues të Asociacioneve Familjare të të Zhdukurve të Kosovës, janë bërë homazhe tek përmendorja dedikuar personave të zhdukur me dhunë gjatë luftës, pranë Kuvendit të Kosovës.

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, i shoqëruar nga zëvendëskryeministrja Donika Gërvalla, nënkryetarja e Kuvendit, Saranda Bogujevci, përfaqësues të organizatave të familjarëve të personave të zhdukur me dhunë gjatë luftës së fundit në Kosovë dhe me ambasadorë e diplomatë të tjerë të akredituar në vendin tonë, pasi vendosi lule të freskëta dhe bëri homazhe, tha se ende pas 25 vjetëve nuk dihet për fatin e 1595 personave.

“Shumica dërmuese apo afër 94 përqind të atyre që u zhvarrosën dhe u kthyen si kufoma në vendlindje, kjo ndodhi në muajt e fundit të vitit 2000 dhe përgjatë vitit 2001, pra pas rrëzimit të Millosheviqit në Serbi, në varrezat masive në Batajnicë, Petrovo Selo edhe Peruçac. Në këto tri varreza masive gjithsej janë nxjerrur 900 shqiptarë, pleq, gra, fëmijë, 900 gjithsej. 744 në Batajnicë dhe 84 dhe 72 në Petrovo Selo edhe në Peruçac. Pastaj, nuk ka pasur zhvarrime të tjera, sepse nuk ka pasur gërmime dhe, në periudhën nga viti 2010 deri në 2021, në dy varreza tjera masive janë nxjerrur edhe 61 shqiptarë të tjerë, 54 në Rudnicë edhe 7 në Kizhevak.

Pra, pjesa dërmuese, afër 94 për qind të zhvarrosurve janë në muajt e parë pas rrëzimit të Millosheviqit dhe më pastaj nuk ka pasur vullnet në Serbi për gërmime të mëtutjeshme. Në Kosovë i kemi 2800 gërmime në këto 25 vjet liri, ndërkaq në Serbi janë vetëm këto pesë varreza masive.” u shpreh kryeministri.

Si rezultat i punës dhe angazhimit të Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur, në krye të të cilit ndodhet Andin Hoti, por edhe angazhimit të organizatave e shoqatave të familjarëve, kanë filluar gërmimet në Kozhlje, i cili është një vend në Serbi, në Sanxhak, midis Tutinit edhe Novi Pazarit.

Kryeministri Kurti bëri thirrje edhe njëherë faktorëve ndërkombëtarë që ashtu qysh na kanë ndihmuar me trysni mbi Serbinë që të fillojë gërmimi atje, të bëjnë trysni mbi Beogradin që të hapet arkiva e Brigadës së motorizuar 37 të ushtrisë jugosllave, aty ku edhe është e vërteta.

“Ne po kërkojmë jo hapjen e arkivave thjesht në përgjithësi, atë doemos, mirëpo po kërkojmë edhe hapjen e një arkive fort specifike, është arkiva e Brigadës 37 të motorizuar të ushtrisë jugosllave”, tha kryeministri.

Kryeministri Kurti tha se kurrë nuk ka qenë prioritet më i lartë në Qeverinë e Republikës së Kosovës sesa tani gërmimet vlerësuese, gërmimet në përgjithësi, trysnia mbi Beogradin dhe bashkëpunimi me faktorët ndërkombëtarë, aleatët e partnerët tanë të cilët i falënderoi për angazhimin e tyre.

Kënaqësi që mirëprita dje në Republikën e Kosovës Shefin e Agjencisë Qendrore amerikane të Inteligjencës (CIA), Ambasadorin William Burns.

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/

PRISHTINË, 20 Gusht 2024/ I themeluar para gjysëm shekulli – 50 viteve, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, zhvilloi dje – të hënen në Prishtinë ceremoninë solemne të hapjes së punimeve në edicionin e 42-të, gjatë të cilave deri më 30 Gusht 2024 pret mëse 300 pjesëmarrës.

Hapja solemne u bë në ambientet e Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës.

Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare është themeluar pranë Fakultetit të Filologjisë (atëherë Fakulteti Filozofik) të Universitetit të Prishtinës, në vitin 1974. Ishte viti i Kushtetutës që avanconte të drejtat e shqiptarëve të Kosovës si element konstituiv me të drejtë vetoje, i federatës së atëhershme, nga shpërbërja e së cilës kanë dalë shtatë shtete.

Seminarit në vitin 1991 i është ndërprerë veprimtaria e tij nga organet e dhunshme okupatore të Serbisë, që dëbuan shqiptarët nga institucionet. Në ato rrethana të Kosovës së okupuar, në vitet 1995 e 1996 sesionet e Seminarit Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare u mbajtën në Tiranë në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë e të Letërsisë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Pas çlirimit të Kosovës – luftës së përfunduar në Qershorin 1999, nga viti 2000 Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare u rikthye në Prishtinë për të zhvilluar veprimtarinë aty ku e filloi dhe ku u themelua. Sesionet 19 dhe 20 (2000-2001) janë organizuar në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë dhe të Letërsisë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Dr. Lulzim Nika/

Pas ripushtimit të Kosovës nga jugosllavët pas Luftës së Dytë Botërore, brutaliteti ndaj shqiptarëve ishte sistematike dhe çnjerëzore për të shkatërruar strukturën etnike të Kosovës. Pas Luftës së Drenicës dhe vrasjet dhe persekutimet e anëtarëve të NDSH-së, brezi i parë i intelektualëve, që në mënyrë të organizuar u bënë front kundër padrejtësive, ishte: Fazli Graiçevci Metush Krasniqi dhe Adem Demaçi. Këta tre emra do të bëhen frymëzim për shumë të rinj që të bashkohen me idealin e tyre, idealin e lirisë së Kosovës.

Sot kujtojmë me krenari dhe nderim veprimtarin, poetin që përkundër brutalitetit serb për të shuar idenë e lirisë së Kosovës, ai ishte i pathyeshëm në idealin e lirisë.

Njëri prej personaliteteve më të shquara, i cili gjithë angazhimin e tij politik dhe kombëtar e kishte orientuar në shërbim të lirisë së Kosovës, ishte Fazli Greiçevci, i cili u shqua, pos të tjerash si një personalitet unifikues i Lëvizjes Kombëtare.

Në këtë ditë të shënuar të mos harrojmë sakrificën e Mësuesve tanë që punuan në kohët me të vështira të vendit, pa kushte elementare, të përndjekur e të burgosur, ata vazhduan dhe kurrë nuk u ndalën së dhëni dritë brezave të tërë për lirinë e Kosovës.

Mësimdhënësit Heronj të Kosovës si: Fazli Greiçevci e shumë të tjerë që dhanë jetën për Lirinē, Flamurin e Arsimimin e Kombit Shqiptar.

Si fëmijë, babai im më kishte treguar që mësuesi i tij ishte marrë nga policia famëkeqe serbe dhe ishte ekzekutuar, vetëm se kërkonte të drejtat për gjuhën dhe flamurin kombëtar.

Lavdi!