“Të nxitur nga Nënë Tereza për vepra dashurie – bamirësie” 

(30-vjetori i themelimit të MKSH në Lucern; 25-vjetori i vdekjes së Nënës Tereze) 

Para 32 vitesh, në Pranverën e Madhe Shqiptare në Kosovë (1990), kanë ndodhur disa ngjarje tejet të rëndësishme, mendoj historike, së paku për kohën dhe për hapësirat tona. Tash në mënyrë retrospektive mund t’i kuptojmë dhe vlerësojmë më mirë dhe më saktë. 

Pajtimi i gjaqeve, apo lufta kundër gjak- apo hak-marrjes, e cila s’ishte tjetër përpos vetëvrasjes, vëllavrasjes dhe së fundi edhe vrasjes, “drejtësi” arbitrare, tejet e egër dhe jonjerëzore, si pasojë e së kaluarës së rëndë nën sundimin e të tjerëve, mungesës së drejtësisë dhe shtetësisë, lirisht mund të themi edhe “kanceri” i shoqërisë shqiptare, në krye me Prof. Anton Çettën dhe bashkëpunëtorët e shumtë, mbi të gjitha rininë tone. 

Themelimi i Shoqatës Humanitare Bamirëse të Kosovës “Nëna Tereze”, për ballafaqim me largime masovike prej punës, varfëri dhe diskriminim ndaj të gjithë atyre që nuk u gjunjëzuan para përndjekjeve dhe diktaturës së Serbisë, e cila kishte për qëllim largimin e shqiptarëve nga trojet tona, deri edhe përgjysmimin dhe shfarosjen, si dhe dorëzimin dhe manipulimin nëpërmjet papunësisë dhe varfërisë së skajshme. Janë themeluar në Kosovë 44 degë dhe 636 nëndegë, si dhe formimi i degëve gati në të gjitha shtetet e Evropës, në veçanti në Zvicër. Kemi pasur 7200 vullnetarë për grumbullimin dhe shpërndarjen e ndihmave; 58 donatorë ndërkombëtar. Gjatë Luftës mars–qershor 1999 janë ndihmuar  mbi 900.000 persona. Shpirt dhe zemër e kësaj lëvizjeje bamirëse  pothuaj unike ishte prof. Jak Mita dhe bashkëpunëtorët. ^[i] 

Krijimi i sistemit paralel shkollor i quajtur “Motrat Qiriazi”, si luftë kundër analfabetizmit, që kishte për qëllim fisnik ruajtjen dhe kultivimin e gjuhës, traditës, kulturës dhe shkollës shqip, si parakusht për identitetin dhe personalitetin tonë. 

Krijimi i sistemit paralel në shëndetësi, për ta mbrojtun jetën njerëzore në çdo kusht dhe rrethanë me shërbime shëndetësore falas, me kujdes, përkushtim dhe dashuri vëllazërore, në krye me të ndjerin Dr. Gani Demollin dhe bashkëpunëtorët e tij. 

Në këto lëvizje madhështore protagonist ishte POPULLI SHQIPTAR NË KOSOVË, por edhe mërgata jonë, sidomos ju në Zvicër,  që me mençuri, urti dhe dashuri tejkalonte çdo kufizim, paragjykim, rrezikim, me takime, afrime dhe bashkime shembullore për t’i dëshmuar vlerat dhe virtytet e lashta dhe aktuale. Vëllazërisht dhe bashkërisht i përballuam të gjitha: skamjen, dhunën, heqjen e autonomisë së Kosovës, rrahjet, burgimet, vrasjet, dhe ia dolëm jo vetëm të mbijetojmë, por të përforcohemi dhe të bashkohemi pa kurrfarë dallimi, si një trup i vetëm me shumë gjymtyrë. Kështu u krijua ndjenja e përkatësisë së përbashkët, ndjenja e bamirësisisë dhe solidaritetit, duke vërtetuar thënien e moçme shqiptare: “Nëse dëshiron t’i ndihmosh vetvetes, atëherë ndihmoju të tjerëve, sepse kështu do të ndihmojë Zoti dhe të tjerët”. 

Ndodhi mrekullia e bashkimit dhe bashkëpunimit: u falen 1275 gjaqe botërisht vetëm deri më 1 maj 1990, duke mposhtur urrejtjen, përçarjet, vrasjet me ndërrimin rrënjësor të botëkuptimit dhe të veprimit. Armiqësia u shndërrua në miqësi, vdekja në jetë, urrejtja në falje, miqësi dhe në dashuri. 

Popullata ishte pa punë, pa ligj dhe mbrojtje, pa asgjë, e anësuar, e përbuzur dhe e përjashtuar prej sistemit politik dhe shoqëror. Atëherë gjetëm fuqi dhe mënyrë për t’iu kthye vetvetes dhe të vërtetës duke kuptuar se të gjithë gjendemi para sfidave vendimtare, ose do të jetë mirë për të gjithë ose për askënd. 

Nëpërmjet SHHB “Nëna Tereze” e gjetëm damarin e bujarisë dhe të bamirësisë shekullore ilire, arbërore dhe shqiptare, e mishëruam Nënën tonë Tereze në mendje dhe në zemër të çdo njeriut me përbetimin tonë fisnik dhe profetik: “As të fikur as te koritur!”. 

Dhe kështu garuam për ta kuptuar, përkrahur ndihmuar, dhe dashur njëri-tjetrin deri te flijimi dhe dhurimi i skajshëm për shpëtim, liri dhe demokraci.

Jetuam dhe mbijetuam çdo gjë, duke iu falënderuar Provanisë Hyjnore, bamirësisë vëllazërore gjithshqiptare dhe ndërkombëtare, siç thonte i ndjeri Imzot Nikë Prela, sepse “provuam çdo gjë përpos varrit.” 

Kjo vetëdije, kjo histori, ky aktualitet na ka mbajtur gjithnjë të bashkuar dhe të vëllazëruar për të tashmen dhe për ardhmërinë tonë. 

Manifestimi dhe kremtimi i sotshëm në Misionin Katolik Shqiptar në Lucern është vetëm një përkujtim i thjeshtë, në stilin e Nënës Tereze, i zbehtë dhe gjithëpërfshirës i asaj që ndodhi ndër ne dhe me ne, mrekullia e urtisë, frymëzimi i dashurisë dhe vëllazërisë, bashkëpunimit dhe guximit në të mirë dhe në dobi të të gjithëve. 

Bamirësia s’ka nevojë për lavdi, për reklamë, për mirënjohje, për falënderime, sepse ajo lind nga zemra dhe iu dhurohet zemrave, atyre që ishin dhe janë ende të kërcënuar dhe të rrezikuar. Bamirësia, nderimi dhe dashuria është BORXHI më i madh jetësor për çdo njeri, të cilin është tejet vështirë ta lajmë në këtë jetë dhe botë. 

Bëmë atë çka ditëm dhe mundem. Këtë le ta vlerësojë Zoti dhe populli. Për ne vlen motoja latine: “SERVIRE EST REGNARE” – të shërbesh domethënë të mbretërosh. Ne patëm këtë privilegj që të jemi afër popullit të kërcënuar dhe të rrezikuar, dhe ndamë me të jo vetëm kafshatën e gojës, por çdo gjë, veçmas dhembjen dhe pikëllimin e zemrës. E kur jemi së bashku në të vështira, kjo na përgatit që të jemi të tillë edhe në të mira. 

Diktaturës ditëm t’i përgjigjemi me strategjinë paqësore jodhunore gandiane, edhe më mirë të themi tereziane,  në krye me Presidentin historik dhe të parë të Kosovës, dr. Ibrahim Rugovën, me solidaritet të pashoq në bamirësi, me pajtimet e gjaqeve, me krijimin e sistemeve paralele shkollore dhe shëndetësore, kur qe nevoja edhe me luftën tonë të lavdishme të UÇK-së. 

Tani prapë, si gjithmonë, na duhet ndihma e Zotit, përkrahja e bashkësisë ndërkombëtare, mbi të gjitha bashkimi dhe vëllazërimi ynë, për sfidat dhe sprovat e reja tejet të rëndësishme, për krijimin dhe kultivimin e kulturës së jetës dhe qytetërimin e dashurisë. 

Me Nënën Tereze e kemi gjetur letërnjoftimin apo pasaportën tonë për ne dhe për botën. Rruga drejt lirisë së plotë dhe pavarësisë kërkon prej nesh gjithnjë flijim dhe dhurim, punë dhe përgjegjësi, bashkërenditje dhe bashkëpunim, së pari mes nesh, pastaj edhe me të tjerët. 

Falënderoj të gjithë bashkëpunëtorët tanë, e të tillë ishim pothuaj të gjithë, ne mënyra dhe rrethana të ndryshme, sepse kështu e kemi dhënë “pjesën më të mirë të vetvetes”, siç thotë Nënsa Tereze, me veprimtari dhe krijimtari mirësie dhe bamirësie, duke “lavruar” ndërgjegjet tona me djersë, mund, lotë dhe gjak, duke mbjellur farën e të mirës, të drejtës, të vërtetës të jetës, të paqes  dhe të dashurisë. 

Ky “investim” në njeriun dhe për njeriun kurrë s’mund të jetë i kotë, gjithmonë jep fryte, sepse dashuria dhe vëllazëria është pema e çdo stine, moshe, gjinie, për të cilën të gjithë kemi nevojë. “Dashuria është përgjigjja më e mirë e jetës”, thotë Erich Frommi. 

Le t’na përcjellë nga qielli Shën Nëna jonë Tereze, që edhe ne gjurmave të saja të shkojmë, atë ta duam dhe ta nderojmë, vetveten mos ta njollosim dhe robërojmë, por ta përparojmë dhe shpëtojmë me vepra mirësie, flijimi, dhurimi dhe dashurie. 

Dashuria nuk bën mrekulli, ajo është gjithnjë mrekulli, këtë e kemi sprovuar dhe dëshmuar të gjithë ne. 

Porositë përmbledhëse të Nënës Tereze për ne janë: “Pa dashuri dhe flijim jeta s’ka kuptim”; “Vepra të vogla me dashuri të madhe”; “Vetëm dashuria do ta shpëtojë botën”. 

Pjesëmarrës të dashur dhe të nderuar, vëllezër dhe motra, me SHHB të Kosovës “Nëna Tereze”,  ne iu përgjgjëm sfidave të kohës së errët dhe shumë të rrezikshme, gejtëm Dritën dhe frymëzimin tonë për vepra mirësie dhe dashurie:  

• sepse ne shqiptarët kishim të drejtë vetëm në heshtje, në vuajtje, në nënshtri dhe shkatërrim; 
• Ajo ishte dhe është frymëzimi dhe përcaktimi ynë largpamës dhe profetik nëpërmjet veprës dhe jetës së Nënës Tereze edhe  ne e gjetëm rrugën e shpëtimit me bamirësi, bujari dhe solidaritetit; 
• “Dëshiroj që dashnin në vepër ta kallxoni për njeriun nevojtar.” Me këto fjalë, shkrimin dhe nënshkrimin e saj, ajo në një mënyrë na dha pëlqimin të jetojmë dhe të veprojmë në stilin e saj. 
• “As të fikur, as të koritur” ishtë përbetimi ynë, që mendoj, falë Zotit, Popullit tonë, miqve dhe bamirësve ndërkombëtar, plotësish ia kemi arritur. 
• Pa Pranverën e madhe dhe të bekuar 1990: Pajtimet e Gjaqeve, SHHB të Kosovës “Nëna Tereze”, sistemin paralel shkollor dhe shëndetësor, parakushte për strategjinë tonë paqësore jodhunore, gandiane – tereziane, në krye me Presidentin tonë historik, Dr. Ibrahim Rugovën, si dhe luftën e lavdishme të UÇK-së,  ne ende do të ishin në terr, në robëri dhe në skllavëri.  
• Tash, si atëherë, ndoshta edhe më tepër, na duhen ide, ideale, vlera dhe virtyte, për t’u frymëzuar dhe motivuar për sfida dhe rrethana të reja. Shën Nënën Tereze, për botën mbarë, veçmas për ne Shqiptarët, është koha që ta njohim, pranojmë, ta duam, ta mishërojmë, përvetësojmë – imitojmë, mbi të gjitha t’i lutemi saj, për të na mbrojtur prej “diktatorëve” modern: materializmit, hedonizmit, konsumizmit, relativizmit dhe ateizmit praktik… 
• Nëpërmjet Misioneve Katolike Shqiptare në Zvicër, por edhe gjetiu në Evropë dhe SHBA-a, Kanadë, ne ofrojmë dhe mundësojmë ruajtjen e fesë, ngjalljen e shpresës, mbi të gjitha ndezjen e dashurisë, në stilin e Nënës, Tereze, për Zotin – Dashuri si dhe Vëllain apo Motrën – Njeri. 
• Shkallët e vlerave dhe virtyteteve të Shën Nënës Tereze tashmë janë të njohura: Çdo njeri është njeri- si unë dhe si ti; Çdo njeri është Vëlla apo motër, si unë dhe ti; Çdo njeri është vetë Jezusi, si jam unë dhe si je ti.  

Nëse i njohim, i pranojmë, zbatojmë dhe dëshmojmë këto tri shkallë: Njeri-Vëlla apo Motër, vetë Jezusi, atëherë vërtet ne jemi bij dhe bija shpirtërore të Shën Nënës Tereze. 

Urime dhe përgëzime vëllazërore për 30 – vjetorin e Misionit tonë në Lucern! 

Lucern, 22 tetor 2022                                                      Don Lush GJERGJI 

Zonja dhe Zotrinj!

Unë jam Lavdie Nela ish e burgosure politike nga regjimi Stalinist i Enver Hoxhës. U  burgosa së bashku me burrin tim Heroin Havzi Nela në moshën më të bukur të rinisë, u denova me 10 vite burg politike, dhe im shoq u denua për gjith jetën, duke e kryer denimin në kampet çfarosëse të Burrelit, dhe Spaçit, dhe në kampin e internimit në një fshat malor të Arrnit Kukës deri në dt. 10 gusht 1988 kur diktatura e vari në litar kur binte muri i Berlinit në Europë. Ashte me kete fryme qe mora inisiativen me ju drejtue sot anetareve te Kuvendit te Republikes se Shqiperise, e me çfaqe shqetesimin tim te pakufishem per nji zhvillim sa te papritun aq edhe te pafalshem nga ana e juaj si ligjëvënës! 

Zonja dhe Zotrinj Parlamentar!

Kushtetuta ashte ligji themeltar i vendit, dhe esenca e ketij ligji ashte mbrojtja e jetes dhe lirise se qytetareve, e të drejtave dhe lirive të tyre? 

Fatkeqësisht shoh me keqardheje se ju si deputetë për interesa të pushtetit me vendime politike të partive që përfaqësoni e shkelni kushtetutën ndaj atyre qytetarve shqiptar të aftë për ti shërbyer shtetit por që ju nuk i keni militantë e zbatues të vendimeve tuaja politike. 

Kemi tre dekada që në institucjonet Kushtetuese nuk lejohen dhe promovohen kapacitetet antikomuniste që vijnë nga shtresa e të përndjekurve politikë. 

Gjatë 31 viteve janë promovuar dhe kan  drejtuar këta institucjone individë që i kan shërbyer diktaturës, ose kan lidhje politike me regjimin e diktatorit Enver Hoxha, dhe të votuar nga PD&PS.

Sot fatkeqësisht të gjitha institucjonet kushtetuese  drejtohen nga të priviligjumit e diktaturës.. 

Zbatimi i vendimeve politike të partive duke anashkaluar kushtetutën, ndaloni të drejtën e antikomunistëve të konkurojnë dhe drejtojnë institucjonet kushtetuese. Institucjonet kushtetuese janë të shqiptarve jo vetëm për politikanët dhe interesat e tyre për pushtet. Vendimet politike që shkelin kushtetutën janë luftë klasash ndaj atyre që i mbijetuan krimeve komuniste. Siç po veprohet dhe tani me kanditaturën për Avokat Populli. Paralelisht me ata nuk është  edhe respekti per viktimat e pafajshme të këtyne krimeve jane dy aspekte të së njejtës monedhe: natyra dhe pesha e pergjegjsise sone, si dëshmitare të kësaj tragjedie thellesisht njerezore dhe rranjësisht kombëtare, ashte nji problem ekzistencial për të gjithe njerezimin e ndershem, problem që ka karakter politik e personal- dhe fetar për ata që besojnë!  Këtu kemi te bajme me “…një terrorizëm shtetror të markës shqiptare që nuk denon krimet e komunizmit dhe sot me mandatin e deputetve juve si ligjvënës nuk lejoni që institucjonet kushtetuese të drejtohen nga kapacitete që vijnë nga shtresa antikomuniste ish të  përndjekur nga regjimi kriminal i Enver Hoxhës. Boll ma me urrejtje ndaj nesh. Kemi 31 vite që po provojmë përçmimin e kësaj klase politike ndaj nesh të mbijetuarve të diktaturës.  

Zonja deputete!

Në moshë tuaj jam denuar dhe kam filluar kalvarin e vuajtjeve të cilat fatkeqësisht dhe sot në të ashtuquajtur demokraci vazhdojnë.  

Keni 31 vite që votoni në parlament xhelatët, e regjimit të Enver Hoxhës. Dhe nuk votoni një të përndjekur politikë në drejtimin e këtyre institucjoneve të shtetit shqiptar. Në emër të nënave, motrave që u sakrifikuan rininë e tyre, që ngelen  pa fëmij siç kam ngelur unë, e qindra të tjerë nga krimet e komunizmit,  ju bëj apel; ndergjegjesohuni, mos u turpëroni..Nqs doni të mbroni moralin, votoni për Avokat Populli kanditaturën e të përndjekurve politikë dhe të shoqërisë civile, Aktivistin e shquar në mbrotje të drejtave dhe lirive të njeriut për tre dekada, birin e një nëne burrneshë që mbrojti hebrejtë nga nazizmi, duke sakrifikuar ushqimin për fëmitë e sajë. Djalin e një luftëtari antifashistë, qëndrestarit  antikomunist që përballoi torturat çnjerzore të sigurimit të shtetit dhe që u denua me 17 vite burg politikë si agjent  anglo-amerikanve. Nipin e tre të pushkatuarve, dhe dy të mbytur në hetusi.Votoni përfaqësuesin tone Dr. Besim Ndregjoni.

Antar të Kuvendit të Shqipërisë

Kanditaturat tona i demokratizojnë institucjonet nuk i politizojnë ata.

 I bëjmë thirrje të 59 deputetve të opozitës: Bëni demokraci me vote dhe jo me vendime politike. Vota  e juaj,nuk i shërben një individi, por kauzës dhe kontributeve për  ndërtimin e shtetit të së drejtës. 

Shembjani këtë mur politik tridhjetveçar që është ndërtuar me heshtje ndaj të përndjekurve politike se i sherbeni paqes dhe jo urretjes. Denoni sëbashku me ne, vendimet politike që meren nga politikan e forca politike për interesa klienteliste për miq e shokë, kundra kanditaturës të Përndjekurve Politikë. Jo narcizmit politik ndaj të përndjekurve.

 Ua keni borgj të përndjekurve politikë që keni 31 vite që u merni votën  dhe mandatohej me votën tonë dhe për të drejtat dhe liritë e tyre  nuk çani kokën, dhe votoni  të përkdhelurit e diktaturës. Urrejtja është fenomeni më i lig që ka kaluar shoqëria shqiptare. Boll ma me urretje. Shqiptarët kan vuajtur dhe po vuajn nga urrejtja e politikës. Mos harroni se nqs nuk e denoni urrejtjen ajo ka me u kthyer bemerang dhe për ju!

Na lejoni të jemi qytetarë me shanse të barabarta, neve që denuam urretjen dhe përçuam paqen,

Boll ma! Shqiptarët kan vuajtur 50 vjet nga urrejtja.

Lavdie Nela

Ish e burgosure Politikë prej 10 vitesh.

Bashkëshortja e Poetit martir të lirisë Havzi Nela.

-Në 20 Tetor 1996, në ditën e zgjedhjeve lokale në Shqipëri,  derisa kthehesha nga Kukësi në Prishtinë, i dërguar special i gazetës së rezistencës “Bujku”, që sfidonte ndalimin e dhunëshëm nga pushteti  okupues serb të gazetës tradicionale të vetme në gjuhën shqipe në Kosovë Rilindja, forcat serbe më ndaluan në kufi edhe gazetat e Tiranës…/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 20 Tetor 2022/ Para 26 viteve, në 20 Tetor 1996,  raportoja nga Kukësi – zgjedhjet lokale në Shqipëri, si reporter special i gazetës së rezistencës “Bujku”, të vetmes të përditshme shqipe në Kosovë, kryeredaktor i parë -themelues i së cilës isha,  e që sfidonte ndalimin e dhunëshëm nga pushteti  okupues serb të gazetës tradicionale  të vetme në gjuhën shqipe në Kosovë Rilindja.

Edhe gazetat e Shqipërisë forcat serbe mi ndaluan e konfiskuan në vendkalimin kufitar Vërmicë-Morin derisa kthehesha nga Kukësi në Prishtinë.

Me mbititull “Raport nga zgjedhjet lokale në  rrethin e Kukësit” e me titull “Vota vizionit të zhvillimit më të shpejtë” në ballinë të gazetës “Bujku” mes tjerash shkruaja:

Shqipëria sot ishte e veshur në të gjitha ngjyrat e spektrit politik shqiptar, kishte ditën e zgjedhjeve lokale nëpër bashki, qytete, komuna e rrethe, me pjesëmarrjen e të gjitha partive politike dhe me një përqindje të lartë të daljes  së qytetarëve me të drejtë vote nëpër të gjitha qendrat e votimit, të hapura që nga ora shtatë e mëngjesit. Dalja në zgjedhjet e lira e demokratike ishte një moment solemn për tërë vendin dhe popullin që dha votën lirisht për të zgjedhurit e vet, për reprezentuesit e vet për udhëheqjen e pushtetit lokal në Shqipëri.

Në krahinën e Lumës në veri të Shqipërisë sot kishte edhe shumë dasma, dhe dasmat lumjane plot kolorit, këngë, valle e gjallëri, e bënin edhe më të bukuar këtë ditë të zgjedhjeve lokale në rrethin e Kukësit…

Raportimi, në kuadër të cilit ishte edhe intervista me titull “Kukësi – Bashki moderne”, vazhdonte gjerësisht në faqen e parë e të dytë të gazetës me mestitujt “Emra të shquar intelektualësh në konkurrencën politike” e “Raportet dëshmojnë për mbarësi të zgjedhjeve”, përfundonte kështu:

Të gjithë bashkëbiseduesit në Kukës kishin thuaja të njëjtin opinion për zgjedhjet e sotme lokale: janë këto zgjedhje të lira, korrekte, të drejta, që mund të krahasohen me normat dhe nivelet evropiane…

Në orët e pasditës, derisa shtohej vazhdimisht numri i njerëzve nëpër rrugë që shkonin në qendrat e votimit, largohemi nga Kukësi për të arritur më kohë ky raport në redaksinë e “Rilindjes” në Prishtinë. Në kufi, në anën e kontrolluar nga forcat serbe, na thonë prerazi se nuk na lejojnë të sjellim në Kosovë gazetat nga Shqipëria, të cilat, pa përjashtim, të gjitha, ishin tematike dhe iu përkushtoheshin zgjedhjeve të sotme lokale. Secila nga gazetat kishte mesazhin, pikëvështrimin e pritjet e veta për zgjedhjet…

Gazetat mbesin në rrugë, në kufi – ndalohen.

Po, edhe në Kosovë na shoqëron Kukësi, radioja e këtij qyteti, programi i tij që gjatë tërë ditës është në frymen e zgjedhjeve, dhe sjell raporte për zgjedhjet edhe nga rrethi i Krumës, nga Peshkopia, Tropoja, komunat Bicaj, Shtiqeni…Edhe informacionet nga të gjitha mjediset, në pritje të rezultateve, flasin për ritme të shtuara të pjesëmarrjes së elektoratit, për mbarësi e korrektësi në zgjedhjet e lira e demokratike lokale të Shqipërisë…

Shkup, Prishtinë, 19 tetor 2022 – Në Shkup dhe në Prishtinë u finalizua ideja e mbjelljes së fidaneve që dolën nga boçat e bredhit të dëmtuar të Nënës Tereze në Shkup. ITHKH në bashkëpunim me NP “Parqe dhe Gjelbërime” të Shkupit e drejtuar nga drejtori Zuhjer Rehepi dhe me Ndërmarrjen e Menaxhimit të Hapësirave Publike dhe Parqeve të Prishtinës, e drejtuar nga drejtoresha Donika Çetta, në prani të kryetarit të Prishtnës dhe një numër të konsiderueshëm të personaliteteve publikie nga dy kryeqendrat tona, konkretizoi këtë ide, me ç’rast drejtori i ITSHKSH, prof. Skender Asani, pasi foli për kronologjinë historike të komunitetit katolik në Shkup dhe fazat e ngritjes dhe rënies së këtij tij , nënvizoi se Instituti që ai drejton ka ndërmarrë një mori veprimesh që kanë si synim kurimin e kujtesës hostorike nga plagët e kohës, Me këtë rast ai përmendi iniciativën e ITHKH në formë të një drafti ligjor që e ka përgatitur dhe dorëzuar në Qeveri, i cili parashesh shpalljen e Nënës Tereze aset shtetëror në mbrojtje të ligjit. Kjo edhe për faktin se, tha Asani, familja e Nënës Tereze dhe gjithë komuniteti katolik shqiptar kaluan nëpër një kalvar të tmerrshëm në regjime të ndryshme, duke iu nënshtruar një procesi të vrazhd asimilues që u shpreh përmes ndryshimeve të dhunshme urbanitike, ku më së keqi pësuan shtëpitë në lagjen katolike shqiptare të Shkupit dhe objektet sakrale të shqitarëgve , siç ishin kisha “Zemra e Krishtit”, teqja e bektashinjve dhe xhamia “Burmali”, u shpreh Asani, i cili faleminderoi Zuhejr Rexhepin, drejtor i NP “Parqe dhe Gjelbërime” për dhurimin e këtyre bredhave si dhe Fondacionin “Hasan Prishtina”, drejtuar nga Mehmet Prishtina, i cili është donator i eksponateve në formë të boçave të praruara me ngyjrë ari që iu jepet personaliteteve me kontribute të veçanta. Një mirënjohe e tillë sot shkoi edhe për kryetarin e Prishtinës, Përparim Rama. Ky i fundit falenderoi ITSHKSH dhe drejtorin Asani për këtë ide fisnike dhe u shpreh i gatshëm që komuna që ai drejton edhe në të ardhmen të mirëpre idetrë e tilla që afron më tepër njerëzit.

Pjesë e këtij aksioni ishte edhe nderimi ndaj një familje Strugane që kishte dhënë kontribut të jashtëzakisnhëm gjatë viteve nëntëdhjetë, atëherë kur dhuna serbe kishte dëbuar nga puna shqiptarët e Kosovë. Sot në parkun Nëna Tereze në Prishtinë u mboll një fidan për këtë familje, përfaqësuar nga Dritan Hani, vëllai i të cilit mbante po të njejtin emër dhe që ndërroi jetë në aksidentin e ndodhur gjatë një rrugëtimi, ku kjo familje ishte e përfshirë në ndarjen e ndihmave humanitare për popullatën e rrezikuar të Kosovës.