Nga Keze Kozeta Zylo/

Është gjuhë e Ilirisë/ që në lindje të njerëzimit/ Do t’i këndojmë Shqipërisë/ Kryezonjës së Naimit!

Dita e fundit e shkollës Shqipe “Alba Life” në kryeqytetin e Nju Jorkut në Albany në një nga shkollat e rrjetit më të madh në diasporë të Familjes së Madhe “Alba Life” ishte e dielltë, si vetë ndriçimi i Gjuhës Shqipe ndër shekuj. Ishte një ditë e bukur plot me ndjenja nostalgjie që kaluan bashkë në bangat e shkollës nxënësit e kësaj shkolle, por dhe me padurimin për t’u takuar prapë në shtator. Bota e fëmijëve është magjike, zgjidhen dhe lidhen shpejt, por emëruesi i përbashkët është se ngelen miq përjetësisht. Kjo shkollë u hap në këtë vit akademik per herë të parë në historinë e Diasporës

Shqiptaro – Amerikane në Albany dhe po udhëton bukur drejt dijes.

Ka qenë një bashkëpunim i ngushtë profesional dhe plot kulturë me mësuese Era Çorbaxhi njëherazi dhe koordinatore së bashku me bashkëshortin e saj Algertin dhe më vonë po aq profesionalisht iu bashkua Misionit Kombëtar dhe mësuese Edvina Belishta.

Ishte krenari e ligjshme të shikoje prindërit, gjyshërit, mësuesit dhe nxënësit të mbushnin korridorin dhe të drejtoheshin në shkollen publike amerikane “Sand Creek Middle School”, aty ku do të zhvillohej ceremonia e mbylljes së vitit shkollor të Shkollës së Parë Shqipe në Albany. Ceremonia u hap nga autorja e shkrimit me urimin e madh: Ju faleminderit të dashur bashkatdhetarë, prindër dhe ju nxënës të Shkollës Shqipe “Alba Life” Ambasadori i Kombit që u ulët për herë të parë në bangat e shkollës në Albany në kryeqytetin e Nju Jorkut, një ndër metropolet më të mëdha në botë. Ju faleminderit ju nxënës të dashur që tani po i drejtoheni skenës për të kënduar, vallëzuar dhe intepretuar shqip.

Sipas mësueseve të përkushtuara shumë prej tyre nuk dinin shqip, por tek i shikoja në skenë plot emocion, zemra më gufonte nga gëzimi. Kur e filluam këtë nismë në Albany rruga nuk ka qenë e shtruar në dafina, por me përpjekje të mëdha, durim, vullnet, inteligjencë, sakrificë arritëm ta shtrinim rrejtin shqip deri në Albany. Kjo ka qene nje ëndërr e kahershme e Themeluesit të TV dhe Shkollave Shqipe “Alba Life” vizionarit Qemal Zylo, i cili përulësisht solli përvojën e madhe midis dy kontinenteve si Shef Katedre dhe professor i lëndëve inxhinierike në Akademinë Ushtarake “Skenderbej” në Tiranë si dhe pedagog i lëndëve kompjuterike në kolegj në Manhattan.

Nxënësit me lule në duar iu dhuronin mësueseve me dashuri dhe natyrshëm çuçurisnin dhe gëzonin duke luajtur me njeri tjetrin sa të vendoseshin kamerat, lidhja kompjuterike, dekorimi i tavolinave realizuar plot shije nga mësuese Era.

Jam krenare tha mesuese Edvina t’i jem bashkuar Alba Life dhe të sjellë përvojën time pranë këtij komuniteti të rëndësishëm në Diasporë. Ato premtuan fort se do ta vazhdonin këtë mission bashkë me dy asistentet Lusiana Bardhi dhe Breana Bardhollari. Gjyshërit na takonin me lot në sy dhe të kënaqur duke u shprehur se është hapur një mësonjëtore si e Korçës në Albany.

Nxënësit recitonin vjersha të bukura plot frymëzim, ku prindërit e tyre shpesh lotonin, kur dëgjonin nga fëmijët e tyre që flisnin aq bukur shqip. Po ashtu në mes të nje entuziazmi u ndanë dhe çertifikatat për nxënësit që ishin në sallë pasi kishte mungesa. Në këto ditë edhe në Amerikë zhvillohen mjaft aktivitete, ceremoni të ndryshme në prag të mbylljes së vitit shkollor e mirënjohjes për punën dhe bashkëpunimin e palodhur me shkollën, per rrjedhoje duke qenë nxënës në këto shkolla amerikane nuk mund të mungonin. Me çertifikata mirënjohje u vlerësuan për punen e tyre të palodhur mësueset Era Çorbaxhi, Edvina Belishta, dy asistentet e dashura si Lusiana Bardhi dhe Breana Bardhollari.

Mirënjohje dhe vlerësim morën nga z. Qemal Zylo sponsorizuesit si për bluzat kuq e zi të Alba Life nga sipërmarresi dhe atdhetari Fidaim Balaj si dhe sponsori i ushqimit për këtë ditë ceremoniale, sipërmarrësi dhe dashamirësi i shkollave z. Rigels Bracellari. Dhënia e çertifikatave u mirëprit me duartrokitje të nxehta nga pjesëmarrësit.

Programi për Festivalin e Shkollave Shqipe dhe mbyllja e vitit akademik: 2024-2025 në Albany, 30 qershor, 2025

Aktiviteti filloi me dy himnet Kombëtare të Amerikës dhe Shqipërisë të shoqëruar nga kori i shkollave Shqipe “Alba Life” Ambasador i Kombit. Nxënësit e klasës së më të rriturve me mësuese Erën filluan programin me poezinë Atdheu të shkruar nga shkrimtari i shquar Odhise Grillo dhe u intepretua nga Olivia Kita, Anila Ahmeti, Lucas Xhabej, Moziana Myftaraj, Silvia Hysenllari. Poezia “Abetare, Abetare” shkruar nga akademiku Xhevahir Spahiu u intperetua nga Emma Kacani, Ermelisa Bardhi. Gjuha jonë nga Naim Frashëri u intepretua nga Madison Hoxha.

Isabela Kupe inerpretoi: “Lumja ti moj Korçë o lule” nga Naim Frashëri. Katalea Azisllari recitoi “Mërgimtari”. Për një shkronjë u intepretua nga Dylan Delia, Arbër Prifti, ndërsa Bora Çorbaxhi “Shqiponja” nga Xhevahir Spahiu.

Grupi i klases së më të vegjëlve me mësuese Edvina Belishta e filloi programin me poezinë

“1 Qershori” interpretuar nga Hana Hoxha. “Festa e Abetares” nga Besmir Çorbaxhi dhe George Nasi. “Kukulla ime”, Mia Kacani

“Xhamadani vija vija” u luajt në violinë dhe violë nga Lusiana Bardhi dhe Breana Bardhollari, të dyja janë asistente pranë shkollës dhe kënaqësi t’i dëgjojmë duke intepretuar në violinë dhe violë.

Vallja e Kajtushkës u intepretua mjaft bukur nga nxënësit e grupmoshës së më të rriturve me mësuese dhe koordinatore Era Shkëmbi. Nxënësit e grupmoshës se më të vegjëlve me mësuese Edvina Belishta intepretuan këngën: “Çke moj kukull që po qan”? Në mbyllje të gjithë i uruan ditëlindjen me këngë në shqip si “Shumë urime për ty” nxënësit Besmir Çorbaxhi që vjen me aq dëshirë dhe dashuri në këtë shkollë. Rastësia e solli të kishte 6 vjetorin e tij në këtë festë të bukur. Çfarë kujtimi do t’i ngelet në jetën e tij nga nxënësit shqiptarë në Albany! Prindërit, gjyshërit mësuesit, ndiheshin krenarë tek i dëgjonin intepretimet e tyre në këtë shkollëtë “Alba Life” që operon me atdhetari cep më cep të Nju Jorkut.

Aktiviteti u filmua nga bashkëpunëtori i TV “Alba Life” z.Algert Çorbaxhi në bashkëpunim me z. Budion Belishta dhe do të transmetohet në kanalet televizive nga Alba Life në Amerikë. Pushime të mbara Shkolla e parë Shqipe “Alba Life” në Albany! Mos e harroni Gjuhen Shqipe! Ajo është identiteti ynë kombëtar kudo që të jemi: Eshtë gjuhë e Ilirisë/ që në lindje të njerëzimit/ Do t’i këndojmë Shqipërisë/ Kryezonjës së Naimit!!

Autorja e shkrimit është shkrimtare, autore e tetë librave, publiciste, mësuese dhe bashkëthemeluese e Shkollave Shqipe “Alba Life” Ambasador i Kombit në gjithë New York-un dhe në Albany si dhe ka marrë titullin e lartë: Kalorës i Urdhrit të Flamurit nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë.

30 Maj, 2025

Albany, New York

Skender Karaqica/

Figura e Mësuesit është mision për arsimin  dhe shkollën shqipe (Profesor Eqrem Çabej)

Në Prishtinë, erdhën pas pesëdhjetë pranverave të udhës së jetës në mision të arsimit e të shkollës shqipe, normalistët e Normales në Prishtinë, që të kremtojnë 50-vjetorin e diplomimit. Erdhën të thinjur më borën e bardhë të flokëve  të jetës, do të thoshte Dritëro Agolli, që të kthejnë orën e kujtesës për kohën kur djalmenia shqiptare nga të gjitha viset shqiptare, erdhën që të mësojnë e të bëhen gati për udhën e mësuesit të Abetarës të shkollës shqipe në hapësirën shqiptare.

Erdhën përseri në klasat e mësimit,brezi i normalistëve të Normales së Prishtinës (1971-1975) për të  kujtuar kohën e mësimit dhe të profesorëve tanë, që tashmë në amshim: Profesorët Ruzhdi Kastrati, Besnik Spahiu, Hajdar Rrecaj, Ëngjell Berisha, Nexhat Ibrahimi, Malush Kadriu, Tefik Gecaj, Ditar Qamili, Faik Kaba, Mithat Sahiti, Zekije Kada, Bajram Trashupa, Hylkije Randobrava, Alije Vokshi dhe profesorët tjerë. Në jetë e kemi profesorin e dashur Muhamet  Shatri, i cili jeton në Suedi si mërgimtar dhe, kujtesa  kur në orët e historisë, më taktin dhe ligjërimin me tipare shkencore, sikur “dëshironte të na bëj historian” normalistët në Prishtinë!

Në këtë përvjetor, nuk munguan fotografi të shumta të normalistit dhe, në punët e redaktorit të lajmeve në RTK-së, Asllan Bajrami në Prishtinë si dhe shkrimi ekskluziv i Ragip Gjoshi, na afroi ponoramën e kohës së normalistëve të Normales, që, përmes kujtesës time nuk i kisha harruar, ndonëse tash e sa vjet larg atdheut në Amerikën e largët. Këtu kishin ardhur shoqet dhe shokët e klasës: Sadije Rashiti, Zyla Plakiqi, Bukurije Thaqi, Merrushe  Gjoshaj, Adnan Bylykbashi, Aziz Bajraktari, Ragip Gjoshi, Riza Plakiqi, Naxhije Sadiku, Asllan Bajrami, Sabrie Rukiqi, Enver Krasniqi, Shaban Gashi, Skënder Karaçica dhe, disa të tjerë për shkak të kohës në udhët  e jetës, paksa i kisha  harruar. Më falni që këtu kujtesa ime më bëri paksa hile e, mbeta sy me sy me udhët e jetës, herë larg e herë afër me diellin e atdheut…!

Ndonëse larg atdheut, asnjëherë nuk pashë asnjë  ëndërr në Amerikë! Ëndrrat me çonin shpesh e shumë shpesh në Drenicën time për plisat dhe lisat e trimërisë së pushkëve të djalmenisë së UÇK-së për Liri të Kosovës…!Po plakem ngadale, kështu bënte uratë për brezin tonë, profesor Anton Çetta: U  plakshi ngadale,brezi i ri shqiptar i Kosovës…!

Brezi im i normalistëve të Normales në Prishtinë, uroj shëndet dhe gjithë të mirat në familje për nipa e mbesa dhe, puna e msionit të Mësuesit do të shënohet në kronikat e analeve të hsitorisë së arsimit dhe të shkollës shqipe në Kosovë!

(𝘔𝘦̈𝘴𝘪𝘮𝘦 𝘴𝘩𝘵𝘦𝘵𝘢𝘳𝘪𝘦 𝘥𝘩𝘦 𝘬𝘦̈𝘴𝘩𝘪𝘭𝘭𝘢 𝘱𝘦̈𝘳 𝘢𝘵𝘢 𝘲𝘦̈ 𝘢𝘴𝘱𝘪𝘳𝘰𝘫𝘯𝘦̈ 𝘵𝘦̈ 𝘨𝘢𝘳𝘰𝘫𝘯𝘦̈ 𝘯𝘦̈ 𝘱𝘰𝘭𝘪𝘵𝘪𝘬𝘦̈)

Nga Dr. Bledar Kurti

John F. Kennedy, Presidenti i 35-të i SHBA, lindi në këtë ditë, më 29 maj, 1917 dhe u nda nga jeta prej një atentati, në mënyrë tragjike, më 22 nëntor, 1963.

Kennedy, Presidenti i 35-të i SHBA, njihet edhe si Presidenti i një mijë ditëve, për shkak se qëndroi në detyrë vetëm tri vite. Një prej figurave më të dashura të popullit amerikan. President Kennedy, solli risi jo vetëm në krijimin e imazhit publik, në drejtimin e SHBA, por edhe ka frymëzuar deri në ditët tona çdo politikan apo individ me aspirata për poste të larta drejtuese. Dhe përveç imazhit të ri që shpalosi, ai tregoi edhe esencën e tij prej lideri në momentet më kyçe e vendimtare të historisë së Amerikës dhe mbarë botës.

Shpeshherë shtrohet pyetja se, përtej performancës dhe imazhit, cila është esenca e një shtetari? Padyshim, përgjigja është zgjidhja e krizave. Vetëm duke menaxhuar situatat dhe duke zgjidhur konfliktet brenda apo jashtë vendit një njeri meriton të quhet shtetar dhe lider.

Revolucioni që bëri Kennedy në marrëdhëniet me publikun (Public Relations) nisi që me rrugëtimin e tij për t’u bërë President por edhe me menaxhimin e situatave teksa drejtonte vendin i ulur në Zyrën Ovale të Shtëpisë së Bardhë.

Një njeri me plot disavantazhe fizike e personale, Kennedy arriti ti kthejë ato në pikat e tij më të forta. Kennedy ishte i pari ndër kandidatët presidencial të vetë-zgjedhur. Ai nuk priti për rradhën e tij sepse ndoshta ajo kurrë nuk do vinte. Konventat tradicionale kombëtare, dhe pëlqimi nga figurat e vjetra partiake nuk mund të arriheshin lehtë, për shkak të moshës së tij të re. E përveç moshës, një disavantazh tjetër ishte besimi fetar të cilit ai i përkiste. Kennedy ishte katolik dhe Amerika nuk kishte patur president katolik më parë. Ai ishte i ri, vetëm 43 vjeç, beqar, pa jetëshkrim të shquar, por vetëm me dëshirën për t’u bërë President. Prandaj, Kennedy institucionalizoi sharmin e tij dhe e shpalli veten si zgjedhja e duhur për popullin dhe fitoi postin e drejtuesit të shtetit më të fuqishëm në botë.

Edhe më sot, opinioni publik amerikan e konsideron Kennedy-n si shpëtimtar dhe si hero, sepse ishte ai që shmangu Luftën e Tretë Botërore gjatë Krizës së Raketave në Kubë, në vitin 1962, dhe se ishte ai që i dha një prestigj dhe imazh të ri ofiqit të Presidentit të SHBA.

John Kennedy tashmë është shndërruar në “mit”. Ai ka hyrë në historinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, dhe madje në historinë botërore, si një nga presidentët më të shquar të Amerikës dhe një udhëheqës i madh.

Përpara se të bëhej president, Kennedy kreu një fushatë presedenciale moderne e cila prej më shumë se gjashtëdhjetë vitesh la precedentë në fushatat e presidentëve dhe lidërve të ardhshëm. Sekreti i fushatës ishte “imazhi.” Dhe si mund të përcillej ky imazh në zemrat amerikane? Televizioni.

Në fushatën presidenciale të vitit 1960, Kennedy (demokrat) kandidonte për postin e Presidentit kundër Zv/Presidentit të kohës Richard Nixon (republikan). Edhe Nixon kishte moshë të re, 47 vjeç, veteran lufte, megjithatë Kennedy arriti fitoren më të ngushtë në historinë e zgjedhjeve presidenciale Amerikane. Debati televiziv midis dy kandidatëve, i pari i këtij lloji, u fitua nga Kennedy i cili i veshur me kostum të zi dallonte prej kundërshtarit të tij. Ai dukej i qetë dhe në kontroll. Nixon refuzoi të bënte grimin, ai dukej i tensionuar dhe kostumi i tij gri nuk dallonte nga sfondi, Zv/President prej tetë vitesh, Nixon dukej më pak presidencial sesa Kennedy. Rëndësia e imazhit u vërtetua kur sondazhet treguan se ata që e kishin ndjekur debatin Kennedy-Nixon në televizon shpallnin Kennedy-n fitues ndërsa ata që e kishin ndjekur në radio vlerësonin Nixon.

Gjatë kësaj fushate, Kennedy revolucionoi konceptin e fushatës presidenciale. Fushata e tij siguron edhe sot një formulë suksesi për këdo që kërkon të ngjisë shkallët e pushtetit. Pjesë e kësaj formule ishte demonstrimi i madhështisë së tij duke e përfshirë veten në rankun e George Washington, Abraham Lincoln, dhe F.D. Roosevelt. Si edhe imitoi gjestet e Winston Churchill dhe Evangjelistit Billy Graham.

Kennedy e kuptoi se për të fituar nuk ishte e nevojshme të merrej me politika kontroverse. Ai nisi të reflektonte te populli atë imazh që i nevojitej popullit. Qëllimi i Kennedy ishte pragmatic dhe siguronte vota. Ai kuptoi se votuesi kërkonte një lider me personalitet të frotë dhe jo politika abstrakte. Këtë shembull ndoqën edhe shumë politikanë të tjerë të së ardhmes.

Kennedy bëri më shumë takime dhe shtrëngoi më shumë duar sesa oponenti i tij. Shtrëngoi me mijëra duar dhe buzëqeshte çdo sekond. Fjalimet e tij e mahnisnin turmën pasi ishin kryesisht fjalime me karakter frymëzues. Simpatia për të shtohej dhe shpresa që ai ofronte i jepte zemër rinisë amerikane.

Në vitet 60-të, Televizioni ishte kulmimi i teknologjisë. Kennedy e shfrytëzoi këtë mundësi dhe arriti të depërtonte në miliona familje. Ai e kuptoi që publiku kërkonte një hero, ndaj ai preku zemrat e tyre me fjalime madhështore, shtrëngimet e ngrohta të duarve, buzëqeshjet e tij të ëmbla dhe sharmin e tij.

Në vitin 1956 Kennedy shkruajti një libër me titullin “Profiles in Courage” (Profile të Kurajos) për të shpalosur aftësinë e tij intelektuale. Libri u bë bestseller dhe fitoi çmimin Pulitzer.

Kujtimet e Luftës së Dytë Botërore dhe ato të Luftës së Koresë ishte akoma të freskëta në mendjet e amerikanëve, ndaj vendi kërkonte edhe një hero lufte. Kennedy kishte shërbyer në marinë gjatë lufës e në një moment beteje me një anije japoneze, më 1 gusht të vitit 1943, ai shpëtoi jetën e shokëve të tij, dhe sigurisht, kjo i shtoi pikë në garën e tij presidenciale, dhe anija në të cilën ai shërbeu, PT 109, u bë lodër për fëmijët, të cilët luanin me to dhe këndonin “Kennedy Është Hero”.

Gjatë fushatave të sotme, shihet se si këngëtarë të njohur mbështesin kandidatë ose parti politike. Kjo nisi me Kennedy, i cili mori më të mirin e të gjithë kohërave, Frank Sinatra, që me zërin e tij të magjishëm këndonte “Vote for Kennedy’ (voto për Kennedy.)

Kennedy shfaqej me pamjen e një atleti, por përtej imazhit të një njeriu sportiv, energjik, vigoroz, fshihej një njeri me një shëndet të dobët. Ai vuante nga sëmundja Adison. Ai gjithashtu kishte probleme me shpinën të cilën e justifikonte si pasojë e lëndimit gjatë viteve në luftë. Ai nuk i shfaqte në publik patericat dhe operacionet që bënte për shkak të përkeqësimit të sëmundjes së tij. Regjimi i tij ditor përfshinte 11 ilaçe të ndryshme dhe shpeshherë kalonte me javë të tëra në regjim shtrati. Megjithatë, vendosmëria e Kennedy për Shtëpinë e Bardhë rezultoi me sukses. Imazhi i tij i merituar u mirëprit prej publikut dhe John F. Kennedy u bë Presidenti i 35-të i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Presidenca e tij ishte e shkurtër por ajo ndodhi gjatë një atmosfere të ashpër të Luftës së Ftohtë. Kennedy do i duhej të përballej ushtarakisht dhe politikisht me kundërshtarët e botës së lirë, me diktatorët komunistë. Përplasja e tij e parë ushtarake ishte me liderin komunist kubanez, Fidel Kastro.

Vetëm tre muaj në detyrë, më 14 prill 1961, pa mbaruar ende muaji i mjaltit presidencial, Kennedy dha urdhër e tetë avionë luftarak B-26 bombarduan bazat ajrore kubaneze. Tri ditë pas sulmeve ajrore, më 17 Prill, 1961, një brigadë prej 1400 emigrantësh kubanezë të stërvitur nga CIA, u nisën për zbarkim në Plazhin e Derrave, në Kubë. Operacioni rezultoi në probleme madhore ndaj Kennedy kërkoi dorëheqjen e Drejtorit të CIA-s, Allan Dulles.

Një nga tensionet e tjera ishte Berlini. Më 13 gusht 1961, Bashkimi Sovietik nisi të ndërtojë një mur ndarës në Berlin, për të ndalur influencën perëndimore dhe për të kontrolluar rreptësisht gjermano-Lindorët. Ky veprim i menjëhershëm i sovietikëve tronditi mbarë botën. Më 26 qershor 1963, President Kennedy vizitoi Berlinin. I prekur dhe i mallëngjyer prej mikpritjes së berlinasve ai e flaku tutje fjalimin e parapërgatitur dhe nisi të improvizonte duke dhënë një fjalim të sinqertë dhe të paharrueshëm për berlinasit e mbarë botën.

“𝐾𝑎 𝑠ℎ𝑢𝑚𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒𝑟𝑒̈𝑧 𝑠𝑜𝑡 𝑛𝑒̈ 𝑏𝑜𝑡𝑒̈ 𝑞𝑒̈ 𝑣𝑒̈𝑟𝑡𝑒𝑡 𝑛𝑢𝑘 𝑒 𝑘𝑢𝑝𝑡𝑜𝑗𝑛𝑒̈, 𝑜𝑠𝑒 𝑡ℎ𝑜𝑛𝑒̈ 𝑞𝑒̈ 𝑠’𝑒 𝑘𝑢𝑝𝑡𝑜𝑗𝑛𝑒̈, 𝑠𝑒 𝑐𝑖𝑙𝑖 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑛𝑑𝑟𝑦𝑠ℎ𝑖𝑚𝑖 𝑚𝑖𝑑𝑖𝑠 𝑏𝑜𝑡𝑒̈𝑠 𝑠𝑒̈ 𝑙𝑖𝑟𝑒̈ 𝑑ℎ𝑒 𝑏𝑜𝑡𝑒̈𝑠 𝑘𝑜𝑚𝑢𝑛𝑖𝑠𝑡𝑒.

𝐿𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑣𝑖𝑗𝑛𝑒̈ 𝑛𝑒̈ 𝐵𝑒𝑟𝑙𝑖𝑛!

𝐾𝑎 𝑑𝑖𝑠𝑎 𝑞𝑒̈ 𝑡ℎ𝑜𝑛𝑒̈ 𝑠𝑒 𝑘𝑜𝑚𝑢𝑛𝑖𝑧𝑚𝑖 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑑𝑎𝑙𝑙𝑔𝑎 𝑒 𝑠𝑒̈ 𝑎𝑟𝑑ℎ𝑚𝑒𝑠.

𝐿𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑣𝑖𝑗𝑛𝑒̈ 𝑛𝑒̈ 𝐵𝑒𝑟𝑙𝑖𝑛!

𝐾𝑎 𝑑𝑖𝑠𝑎 𝑛𝑒̈ 𝐸𝑢𝑟𝑜𝑝𝑒̈ 𝑑ℎ𝑒 𝑘𝑢𝑑𝑜 𝑞𝑒̈ 𝑡ℎ𝑜𝑛𝑒̈ 𝑠𝑒 𝑛𝑒 𝑚𝑢𝑛𝑑 𝑡𝑒̈ 𝑏𝑎𝑠ℎ𝑘𝑒̈𝑝𝑢𝑛𝑜𝑗𝑚𝑒̈ 𝑚𝑒 𝑘𝑜𝑚𝑢𝑛𝑖𝑠𝑡𝑒̈𝑡.

𝐿𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑣𝑖𝑗𝑛𝑒̈ 𝑛𝑒̈ 𝐵𝑒𝑟𝑙𝑖𝑛!

𝑀𝑎𝑑𝑗𝑒 𝑘𝑎 𝑒𝑑ℎ𝑒 𝑑𝑖𝑠𝑎 𝑡𝑒̈ 𝑡𝑗𝑒𝑟𝑒̈ 𝑞𝑒̈ 𝑡ℎ𝑜𝑛𝑒̈ 𝑠𝑒 𝑒 𝑑𝑖𝑚𝑒̈ 𝑞𝑒̈ 𝑘𝑜𝑚𝑢𝑛𝑖𝑧𝑚𝑖 𝑒̈𝑠ℎ𝑡𝑒̈ 𝑛𝑗𝑒̈ 𝑠𝑖𝑠𝑡𝑒𝑚 𝑖 𝑙𝑖𝑔𝑒̈ 𝑝𝑜𝑟 𝑞𝑒̈ 𝑛𝑎 𝑙𝑒𝑗𝑜𝑛 𝑡𝑒̈ 𝑎𝑟𝑟𝑖𝑗𝑚𝑒̈ 𝑝𝑟𝑜𝑔𝑟𝑒𝑠 𝑒𝑘𝑜𝑛𝑜𝑚𝑖𝑘.

𝐿𝑎𝑠𝑠 𝑠𝑖𝑒 𝑛𝑎𝑐ℎ 𝐵𝑒𝑟𝑙𝑖𝑛 𝑘𝑜𝑚𝑚𝑒𝑛!

𝐿𝑒 𝑡𝑒̈ 𝑣𝑖𝑗𝑛𝑒̈ 𝑛𝑒̈ 𝐵𝑒𝑟𝑙𝑖𝑛!”

Në ato momente berlinasit e ekzaltuar ishin gati ta shembnin murin me duar nëse Kennedy do ia kishte kërkuar ta bënin atë gjë. U deshën dekada që ai mur të rrëzohej dhe që Berlini lindor dhe ai perëndimor të bashkoheshin.

Për gjysëm shekulli, fill pas Luftës së Dytë Botërore, bota jetoi në ankthin e Luftës së Ftohtë. Ajo luftë pati shumë momente shqetësuese për paqen në botë. Gara nukleare, sfera e influencës, dhe beteja e spiunazhit ishin qëllimet parësore të kësaj periudhe, megjithatë pati një moment kur frika e të gjithë frikave pothuajse u bë realitet. Në tetor të vitit 1962, foto të bëra prej avionëve spiunë amerikanë treguan baza ushtarake ruse në Kubë, të pajisura me raketa nukleare të afta për të sulmuar territorin e Shteteve të Bashkuara.

Liderët e ushtrisë kërkonin të sulmonin menjëherë, por Kennedy qëndroi i qetë dhe gjakftohtë. Ai urdhëroi një bllokadë detare për të ndaluar raketat e tjera ruse që mund të hynin në Kubë dhe deklaroi se SHBA do i çarmatoste me forcë raketat ruse në Kubë.

Situata dukej e rëndë. Bota mbajti frymës e saj. Avionët ameritan B-52 të armatosur me raketa nukleare u ngritën në ajër në gatishmëri të plotë. 250 000 trupa ushtarake u vendosën në Florida gati për të pushtuar Kubën. Krushçovi i dërgoi telegram Kennedy-t se do i tërhiqte raketat nëse Shtetet e Bashkuara nuk do e pushtonin Kubën. Ndërsa presidenti Amerikan po i përgjigjej pozitivisht, mbërrin një telegram tjetër nga Krushçovi duke kërkuar se Shtetet e Bashkuara duhet të tërhiqnin raketat e tyre nga bazat amerikane në Turqi.

Disa orë më pas këtij komunikimi. Një avion amerikan U-2, u qëllua dhe u rrëzua në Kubë. Ato ishin orët më të errta të krizës. Konflikte të tilla të ashpra e forcojnë apo e shkatërrojnë një administratë. Administrata Kennedy u forcua dhe aftësitë e lidershipit të tij u vunë më në pah gjatë asaj krize.

Diplomacia dhe vendosmëria e Kennedy shpëtoi Amerikën dhe të gjithë botën nga shkatërrimi nuklear. Pas asaj krize, miti Kennedy nisi të rritej, megjithatë një ngjarje tjetër, kësaj here tejet e dhimbshme për kombin amerikan, do e bënte atë mit të përjetshëm.

Më 22 nëntor, 1963, gjatë një vizite në Dallas, Texas, Presidenti Kennedy u qëllua për vdekje. Ai ishte ulur në sendiljen e pasme të një limuzine të hapur. Në krah kishte Zonjën e Parë, ndërsa para tij Guvernatorin e Texas-it.

Ajo ngjarje pikëlluese tronditi Amerikën e mbarë opinionin publik botëror. Presidenti u vra. Amerika ishte në lot. I dyshuari për atë atentat ishte Lee Harvey Oswald por vrasja e Kennedy-t ka mbetur enigmë. Sa më shumë është shtuar kjo enigmë aq më shumë “miti Kennedy” është rritur.

Vitet 60-të ishin të vështira e të mbushura plot sfida, por SHBA doli triumfuese dhe shoqëria amerikane mbrojti denjësisht vlerat e saj, dhe lidershipi i Kennedy ishte simbol i një Amerike progresiste e të përkushtuar ndaj demokracisë dhe lirisë.

Nga një senator i ri me plot vizion, John F. Kennedy revolucionoi marrëdhëniet me publikun, modernizoi fushatën presidenciale, dhe në çaste kritike nxorri Amerikën dhe botën nga një katastrofë shkatërruese të pakthyeshme. Sot, Kennedy mbetet një “mit” dhe ata pak shtetarë që e meritojnë këtë vlerësim kanë kaluar përmes shumë sprovash të jashtëzakonshme, për këtë arsye John F. Kennedy e meriton të gdhendet në histori, jo vetëm si një prej presidentëve më të shquar amerikanë, por si një shtetar i vërtetë në mbarë botën.

“Mos pyet se çfarë mund të bëjë atdheu yt për ty, por çfarë mund të bësh ti për atdheun tënd,” ishin fjalët e Kennedy, të cilat iu adresuan popullit amerikan, por mbeten një frymëzim e thirrje për çdo qytetar të botës.

Agapi Gika/

Edicioni i pestë i Festivalit të Gastronomisë Shqiptare në Greqi, me iniciativë të L.G.Sh.G, u finalizua me sukses. Kopshti i universitetit New York College mikpriti në zemër të Athinës bashkatdhetarë, vendas, turistë e komunitete të tjera emigrantësh mes gatimeve autentike shqiptare, qerasjeve, kostumeve tona popullore, produkteve dhe punimeve artizanale dhe programit të pasur artistik.

Përshëndetën aktivitetin: Kryetarja e L.G.Sh.G. znj. Agapi Gjika, Diplomatja për çështjet e Diasporës pranë Ambasada e Republikës së Shqipërisë në Greqi znj. Joneda Dodaj, Anëtari i Këshillit Kombëtar të Diasporës për Greqinë z. Ermal Sulaj, Kryetarja e Komuniteti Shqiptar Greqi znj. Rovena Xhori, Sekretarja e Lidhja e Mësuesve Shqiptarë në Greqi znj. Entela Ballaci Konti, si dhe Kryetarja e shoqatës “Progresi” znj. Eva Paloka. U lexua gjithashtu përshëndetje e z. Thanasis Cheimonas – Nënkryetar i Bashkisë së Athinës për Integrimin Social të Emigrantëve dhe Refugjatëve.

Të pranishëm njëkohësisht: përfaqësues të qendrave ACCMR dhe KEM të Bashkisë së Athinës, Forumit Grek të Emigrantëve,Komunitetit të Egjyptit në Greqi, Rrjetit e të Rinjve me Origjinë Emigrante “Horizonte”, Iniciativës së Emigrantëve Shqiptarë etj.

Në festival morën pjesë me gatimet e tyre përfaqësues të shoqatave: “Shoqata e Emigrantëve të Korinthit”, “Komuniteti Shqiptar Rafina”,“LiterArt”, “Lunxhëria”, “Studenti”, “Progresi”,”Busulla për n’Tironë”, “Me ju, për ju”, “Korça”, “Myzeqeja”, “Sofra e Tiranës”, “Bashkë me ju”, si dhe: furra “Ηπειρος”, shefja Katerina Hajna me gatime të “Stoa Gastromeze” dhe produktet e linjave ushqimore “Sporos Health Food”, të cilët nëpërmjet shijeve origjinale të pjatave shqiptare jo vetëm ngjallën mall tek bashkatdhetarët tanë, por edhe i njohën ato tek komunitet e tjera duke vënë në pah traditën tonë sa të pasur, aq edhe të vjetër.

U vlerësuan me Mirënjohje për promovimin e kulinarisë shqiptare në Greqi: kuzhinierja znj. Xhuli Ilirjani & z. Altin Hatia – drejtues i restorantit “P.S.”.

Në ambjentet e festivalit u përfshinë: tavolinë pune për fëmijë me hapje petësh për byrek nga znj. Afërdita Gjata, ekspozitë me punë dore nga anëtaret e L.G.Sh.G., bizhuteri nga Iken Qalliu, çanta nga Marjana Zejnelhoxha, si dhe piktura të punuara nga piktoret: Mira Dizdari, Lumnie Gjikopulli dhe Enkeleida Jorgollari.

Pjesëmarrësit patën mundësinë të shijojnë gjithashtu kafen tradicionale “Argjiro”, si dhe një program të pasur artistik nga këngëtaret Erefili, Vasilika Kaçorri, Burbuqe Esti, maestro Keli Xhelili, si dhe grupet e valleve “Myzeqeja” & atë nën drejtimin e koreografes znj. Lura Llabani.

Falenderojmë në mënyrë të veçantë universitetin New York College për mundësimin e ambjentit, prezantuesen e këtij festivali znj. Vilma Baruti, si dhe fotografin Fredi Prendushi për materialin e pasur fotografik, i cili do të plotësohet në album gjatë ditëve të ardhshme.

Falenderojmë të gjitha shoqatat pjesëmarrëse dhe çdonjërën nga anëtaret dhe miqtë tanë që kontribuuan në mbarëvajtjen e kësaj feste te madhe të emigracionit. Mirënjohje për qindrat e bashkatdhetarëve dhe vendasve që u gjendën pranë nesh, duke e kthyer tradicionalisht këtë ditë në një pikë takimi vjetore të bujshme.

Lidhja e Gruas Shqiptare ne Greqi do të jetë gjithmonë urë përcjellëse e kulturës dhe trashëgimisë sonë të pasur.

Ky festival u zhvillua nën përkujdesjen e veçantë të Komunitetit Shqiptar në Greqi.

Mirë u takofshim në edicionin e gjashtë!

Nga Eda Zhiti/

Në Bazilikën “San Pietro” në Vatikan u mbajt Mesha e Shenjtë për shugurimin ipeshkvnor të arbëreshit, Imzot Ignazio Ceffalia nunc apostolik (ambasador) i Vatikanit në Bjellorusi.

Është një mison i lartë për të cilin tani Monsinjor Ignazio Ceffalia ka përvojë dhe arritje në diplomacinë vatikanase, por dhe një gëzimim i arbëreshëve te Italisë, veçanërisht të atyre nga Piana degli Albanesi në Siliçili, nga ai dhe është, i atij trualli të lavdishëm, por dhe i gjithë miqve të tij, që ne i bashkihemi.

E kemi njohur Ignazion, kur im shoq, Visar Zhiti, punonte në ambasadën e Shqipërisë në Vatikan, kemi folur me atë në takimet në Seline e Shenjtë, kemi ndjekur mesha te tij në kishën arbëreshë në Romë “San Atanasio”, ku është dhe Qendra “Besa”, e kemi patur dhe mysafir në shtëpi, etj, dhe e kemi ruajtur komunikimin kur sherbente ne Amerikës e Jugut në Venezuelë.

Na gezoi ftesa pẽr tẽ marẽ pjesě në Meshẽn e Shenjtẽ në Bazilinën e Shën Pjetrit në Vatikan, e celebronte Eminenca e Tij Kardinali Parolin, Sekretar i Shtetit, që i do shqiptarët, madje ai është që përuroi Katedralen “Nënë Tereza” në Prishtinë. E ndoqẽm meshẽn me emocion vizualisht dhe e shoqẽruam Imzot Ignazion me lutje zemre në fillimin e ministerit tẽ tij.

Kardinali Parolin tha se: “𝐬𝐡𝐞̈𝐫𝐛𝐞𝐬𝐚 𝐞 𝐢𝐩𝐞𝐬𝐡𝐤𝐯𝐢𝐭 𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐝𝐡𝐮𝐫𝐚𝐭𝐞̈ 𝐩𝐞̈𝐫 𝐭𝐞̈ 𝐠𝐣𝐢𝐭𝐡𝐞̈…”.

Kardinali është i bindur se prelati do t’i bëjë ballë detyrës së re me sigurinë e hirit të Zotit, pavarësisht nga sfidat e brendshme “të natyrës politike dhe socio-ekonomike, por edhe fetare të marrëdhënieve me vëllezërit ortodoksë dhe nga tensionet lidhur me luftën tragjike në Ukrainë, së cilës nuk po i duket fundi”

Pamë dhe Monsign. Gallagher, Minister i Jashtem i Vatikanit, me të cilin jemi takuar shpesh, dhe motrat e dashura baziliane, mikun tjetër arbëresh Virgilio Avato, por mbi tẽ gjitha na prekẽn pẽrgjigjet e Monsignor Ignazio kur pranoi plot hir detyren e caktuar.

Edhe Eparkia e Piana degli Albanesi gjithë entuziazëm jepte njoftimin zyrtar: “Është gëzim i madh tẽ ndajmë njoftimin e Selisë së Shenjtë, sipas të cilit Ati i Shenjtë, Papa Françesku emẽroi Nunc Apostolik në Bjellorusi Shkëlqesinë e Tij Fort të Nderuar, Imzot Ignazio Ceffalia, Kryepeshkëv titullar i Fiorentino-s.

Sot, Eparkia e Piana degli Albanesi është në festë për të kremtuar një bir të Kishës sonë Italo-Shqiptare, i cili është ngarkuar me këtë detyrë me përgjegjësi të madhe dhe shërbim për një territor që përqafon Kishat e Lindjes dhe të Perëndimit në një moment historik sfidues si ky i tanishmi.

Imzot Ceffalia, meshtar i Eparkisë së Piana degli Albanesi, ka nisur karrierën diplomatike pranë Selisë së Shenjtë disa vite më parë. Ai ka shërbyer në disa përfaqësi papnore dhe ka përfituar një përvojë të gjerë në fushën e marrëdhënieve ndërkombëtare të Kishës.

Me këtë emërim, Ati i Shenjtë i beson Imzot Ceffalias misionin për të përfaqësuar Selinë e Shenjtë pranë Kishës dhe autoriteteve të Bjellorusisë, duke promovuar dialogun dhe bashkëpunimin në nivel kishtar dhe diplomatik.

E gjithë bashkësia kishtare e shoqëron Imzot Ceffalian me lutje, që Zoti ta mbështesë në këtë detyrë të re në shërbim të Kishës Universale dhe të së mirës së përbashkët.

Piana degli Albanesi, 25 mars 2025

Solemniteti i Lajmërimit

Dr. Nicoletta Borgia

Zyra e Komunikimit – Eparkia e Piana degli Albanesi”

I kujtova këto, sepse lidhen me arealin arbëror, është “gjaku ynë i shprishur, por jo i prishur” që na bashkon e frymëzon… dhe lutem: “Zoja e Bekuar, Shenjtja Rita e Kashẽs- ishte festa e saj kẽtẽ ditẽ, Shenjtja Nēnẽ Tereza e Martirēt shqiptarẽ e shoqẽrofshin nẽ ministerin e tij Imzot Ignazio Ceffalinë.

Edhe Papa i ri, Shenteria i tij Leoni XIV, vjzitën e parë jashtë Romës e bëri në Genazzano, te ikona shqiptare “Zoja e Këshillit të Mirë”, Pajtorja e Shkodrës, Pajtorja e Shqiptarëve. Arbëri e lashtë, Arbëri moderne, krenarë me ty.