• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

9 vjet më parë, atentatori i Papës lule në Vatikan

December 28, 2023 by s p

Saimir Kadiu/

Me 13 maj 1981, 23 vjecari Mehmet Ali Ağca qellon dhe plagos Papen e Romes ne Sheshin e Shen Pjetrit. Një javë më vonë një gjykatë në Romë e dënon me burgim të përjetshëm. Papa dëgjohet pak kohë pas atentatit nga dhoma e tij në Poliklinikën “Gemelli”, nëpërmjet Radio Vatikanit : “Ju bekoj të gjithëve, u jam veçanërisht pranë dy personave, që u plagosën bashkë me mua dhe lutem për vëllain, që më qëlloi dhe të cilin sinqerisht e kam falur. I bashkuar me Krishtin, prift dhe viktimë, ia paraqes vuajtjet e mia kishës dhe botës.”

Një vit më vonë, më 13 maj 1982, Papa Gjon Pali II ishte në Fatima të Portugalisë për një falënderim të veçantë. Ai nuk dyshoi kurrë se e kishte shpëtuar Virgjëra Mari që i qe dukur tre barinjve të vegjël në Fatima më 1917. E prandaj në Shenjtëroren e Zojës së Bekuar në Fatima, përsëriti para gjithë botës, moton, që e shoqëroi gjithë jetën: “Totus Tuus – “Jam krejt yti, o Nënë!”.

E më 13 maj, në Romë e kudo në botë Kisha katolike kujton dukjen e parë të Zojës së Bekuar më 1917 në Fatima të Portugalisë dhe përvjetorin e atentatit kundër Papa Gjon Palit II në Vatikan.

Edhe sot pas 42 vitesh ky atentat ka mbetur mister…

Prapavija e veprës është deri sot e pasqaruar. Cili qe motivi i Ağcës? A ishte thjeshte nje keqbërës i vetëm? Kishte ideatorë që fshiheshin pas tij?

Eshte shkruar edhe nje liber : “Vrit papën”, me autore gazetarin i talian Marco Ansaldo dhe gazetaren turke Yasemin Taşkın … shume fakte, detaje, intervista… por jo e zbardhur perfundimisht.

Kush kishte interes qe Papa i ardhur nga Polonia te vritej?

Cili ishte fati i metejshem i Mehmet Ali Ağca?

Ai u fal në vitin 2000 nga presidenti italian dhe u dorëzua në një burg turk të sigurisë së lartë. Atje vuajti dënimin për vrasje e mëparshme të Abdi Ipekçiut, një gazetar i majtë i gazetës “Milliyet”.

Prej fillimit të 2010-ës Ağca është i lirë.

9 vjet me pare, me 27 dhjetor 2014, Agca me nje tufe lule viziton Vatikanin per te nderuar kujtimin e njeriut te madh shpirteror qe tentoi ta vriste me 13 maj 1981…

Filed Under: Sociale

BARDHYL GRACENI, MËSUESI DHE PEDAGOGU I PASIONUAR, STUDIUESI DHE HISTORIANI I ZELLSHËM

December 26, 2023 by s p

Prof.Dr.Roland Gjini/

Të shkruash një artikull e të pasqyrosh në mënyrë të plotë kontributin e një njeriu që tërë jetën ia kushtoi arsimit, forcimit të shkollës dhe studimeve në fushë të pedagogjisë e të historisë, nuk është edhe aq e lehtë. Për më tepër, në rastin tonë, vështirësia rritet më tepër sepse duke njohur nga afër të tëra përmasat e personalitetit dhe të aktivitetit të Prof. i asoc. Dr. Bardhyl Gracenit e kemi të pamundur t’i shpalosim tërësisht ato.

Bardhyl Graceni i përket asaj plejade të apasionuar normalistësh elbasanas të viteve ‘50, që pas përfundimit të Normales, filluan me zell e përkushtueshmëri profesionin sa fisnik aq edhe të vështirë të mësuesit. Militoi si mësues në çdo shkollë ku e emëruan, jashtë qytetit të lindjes. Edhe më pas, për vite të tëra, me familjen e re që krijoi, banoi larg shtëpisë së tij dhe pranë shkollës ku mësonte nxënësit e tij.

Kudo, si mësues, u dallua për dashuri ndaj profesionit e ndaj nxënësve, për profesionalizëm e korrektësi në punë. Paralelisht me ushtrimin e profesionit të mësuesit ndoqi e përfundoi studimet e larta në fakultetin Histori-Filologji të Universitetit të Tiranës në degën histori-gjeografi me rezultate të mira. 

Si mësues gëzonte respektin dhe dashurinë e nxënësve, të kolegëve si dhe të njerëzve të shumtë që e njihnin dhe e nderonin si mësues të aftë e të përkushtuar. Për këtë mjafton të bisedosh me banorë të qytetit të Cërrikut ku ai punoi gjatë si mësues, duke u vendosur në këtë qytet megjithë familjen e tij.

Që herët, në vitet ’60-të, Bardhyl Gracenin e ka tërhequr jo vetëm profesioni i mësuesit por, edhe fusha e kërkimeve dhe e studimeve shkencore. Që nga kjo kohë e deri në fund të jetës së tij, ai ka dhënë një kontribut të gjerë në fushën e studimeve pedagogjike dhe të shkencës historike. Veprimtaria shkencore e Bardhylit është shumëplanëshe. Nga vitet ‘70 e deri në vitin 1997, kur ndërroi jetë, Bardhyl Graceni mund të renditet si një nga studiuesit e botuesit më të njohur e më të zellshëm të qytetit të Elbasanit në fushat e mësimdhënies, të historisë së arsimit e të shkencës historike.

Studimet e tij ai i ka referuar e kumtuar në mjaft simpoziume e konferenca shkencore jo vetëm lokale por edhe kombëtare e ndërkombëtare. Ka botuar nga artikuj deri në tekste e monografi. Ka dhënë një kontribut të vyer në kualifikimin e mësuesve të historisë, duke referuar me dhjetra kumtesa e informacione të karakterit pedagogjik e shkencor. Studimet e shkrimet e tij në fushën e arsimit, rrokin problematika të tilla, si të metodave të mësimdhënies, të përmirësimit e ristrukturimit të planeve, programeve e teksteve shkollore dhe universitare. Për t’u përmendur në këtë rast, është kontributi i tij në fillim të viteve ‘80, së bashku me grupin e punës, për konceptimin dhe ndërtimin e kurrikulumit (planeve e programeve) të degës së re që përgatitmësues me arsim të lartë për klasat I-IV të shkollës 8-vjeçare.

Është për t’u theksuar edhe këmbëngulja e tij për hapjen e degës së re Histori-gjeografi në Institutin e Lartë Pedagogjik të Elbasanit, sot Universiteti “Aleksandër Xhuvani”. Ai me argumenta, pranë hallkave shtetërore, shtroi me forcë domosdoshmërinë e hapjes së kësaj dege edhe në Elbasan. U arrit kështu që në vitin shkollor 1990-1991 të hapet pranë Universitetit të Elbasanit dega e mësuesisë për lëndët histori-gjeografi.

Një përkujdesje dhe vullnet të veçantë Bardhyli tregoi për tërheqjen si pedagogë të kësaj dege të një stafi të aftë e të kualifikuar. Në marrëdhënie me ta ai nuk rreshti për t’i ndihmuar e për t’i nxitur në rrugën e kualifikimit të mëtejshëm dhe në punën shkencore. Një drejtim tjetër i aspektit arsimor që tërhoqi vëmendjen dhe interesin e Bardhyl Gracenit, veçanërisht pas vitit 1990, ishin problemet e edukimit qytetar të brezit shkollor.

Periudha e tranzicionit, pas shembjes së regjimit totalitar, krijoi probleme të reja sociale. Situata e re kërkonte edukimin e mentaliteteve të reja, veçanërisht në moshat shkollore. Bardhyli gjykonte se shkolla do të kishte rolin parësor për edukimin qytetar të brezit të ri në kushtet e një shoqërie demokratike. Ai mbështeste mendimin që edukimi qytetar në shkollë realizohet me sukses atëhere kur janë përgatitur kuadrot me mësues të aftë dhe të specializuar. Ishte pikërisht iniciativa dhe përkushtimi i tij për të hapur në Universitetin e Elbasanit një degë të re, që krahas përgatitjes së mësuesve të historisë e të gjeografisë, të përgatiste edhe specialistë për edukimin qytetar për shkollat 8-vjeçare. Nga kontributi i tij dhe i pedagogëve të departamentit të historisë që ai drejtonte, u arrit të hartohet një modalitet i plotë dhe një kurrikulum i arrirë për degën histori-gjeografi-edukatë qytetare. Ministria e Arsimit, duke gjykuar dokumentacionin e paraqitur nga Universiteti i Elbasanit në vitin shkollor 1999-2000, miratoi hapjen e kësaj dege të re, e para degë kjo në universitetet e Shqipërisë për këtë profil.

Veprimtaria e gjerë studiuese e Bardhylit në fushën e arsimit dhe të mësimdhënies u pasqyrua edhe në shtypin shkencor të Institutit të Studimeve Pedagogjike. Në Revistën pedagogjike, organ shkencor i këtij Instituti, ai botoi artikuj si “Veçori të shkollës shqiptare në vitet e Luftës Nacionalçlirimtare” në vitin 1978, “Aleksandër Xhuvani mbi sistemin e ri arsimor” në vitin 1979, “Mbi përgatitjen me arsim të lartë të mësuesve të ciklit të ulët’, 1982 etj. Mjaft artikuj pedagogjikë ai botoi edhe në gazetën “Mësuesi” si dhe në shtypin lokal.

Bardhyl Graceni ka qenë një bashkëpunëtor i afërt i Shtëpisë Botuese të Librit Shkollor. Ai ka marrë pjesë si bashkëautor në hartimin e disa librave shkollorë të historisë si “Historia e kohës së sotme” (për shkollat e mesme profesionale) botim i vitit 1970,“Histori e kohës së re” (për shkollat e mesme të përgjithshme) botime të viteve 1983 dhe 1988. Në fund të viteve ‘80-të bashkëpunoi me grupin e punës të caktuar nga ministria e Arsimit për të rikonceptuar programin dhe tekstin e Historisë së Shqipërisë për klasën e IV të shkollës 8-vjeçare. Ishte një ideator aktiv në hartimin e programit të ri të kësaj lënde që historia të trajtohej me koncepte e njohuri më të thjeshta e më të kuptueshme për nxënësit e kësaj moshe shkollore. Ai mori pjesë edhe në hartimin e tekstit të kësaj lënde, i cili u titullua “Të njohim historinë e popullit tonë”, botuar në vitin 1989 dhe ripunuar në vitin 1990, tekst i cili është ende në përdorim (viti 1999). Me ideimin dhe ndërhyrjen profesionale të Bardhylit,materiali mësimor i këtij teksti u ndërtua duke ndërthurur trajtimin shkencor me paraqitjen e letrarizuar të ngjarjeve e proceseve historike.

Në vitin 1988 ishte bashkëautor në hartimin e tekstit universitar “Historia e Shqipërisë” për studentët e degës së mësuesisë së klasave I-IV të shkollës 8-vjeçare. Gjithashtu leksionet, që Bardhyl Graceni përgatiste dhe mbante me studentët e tij, ishin të një niveli të lartë shkencor e pedagogjik. Ka punuar vazhdimisht që kurrikulumi i degës Histori-gjeografi të përmirësohet duke iu referuar edhe standarteve e modeleve të përparuara botërore.

Prof. i asoc. dr. Bardhyl Graceni ishte edhe një shkencëtar i zellshëm dhe i apasionuar pas shkencës së historisë. Ai është marrë me një sërë studimesh, një pjesë të të cilëve i ka botuar apo referuar nëpër konferenca e simpoziume shkencore. Fushat e studimeve të tij janë të ndryshme. Ai ka ndërmarrë studime për probleme të rëndësishme të historisë së trevës së Elbasanit si dhe të rrafshit kombëtar, për figurat kryesore të historisë sonë kombëtare, për historinë e arsimit shqiptar etj.

Në organin shkencor të Institutit të Historisë, “Studime historike”, ka botuar artikujt “Kriptokristianizmi në Shpat në fund të shekullit XIX deri në vitin 1912” në vitin 1984 dhe “Laramania e shpatarakëve dhe ndërhyrja e tri kishave të huaja” në vitin 1987. Pas vitit 1990, një drejtim i rëndësishëm që tërhoqi vëmendjen e tij si studiues ishte studimi dhe rivlerësimi i jetës dhe aktivitetit të mjaft personaliteteve të kulturës së qytetit të Elbasanit që rregjimi komunist i kishte harruar apo denigruar.

Një pjesë e mirë e studimeve të Bardhyl Gracenit janë botuar, por duhet thënë se mjaft të tjera ai i la në mes, mjaft dokumenta historike të mbledhura në arkiva e burime të ndryshme nuk mundën të interpretohen e të studiohen deri në fund, megjithëse ai punoi në mënyrë intensive deri ditët e fundit të jetës së tij. Aleksandër Xhuvani, një ndër personalitetet e kulturës së Elbasanit e mbarë kombit, për vite të tëra tërhoqi vëmendjen e Bardhylit si studiues. Pas një pune disa vjeçare, ai arriti që në vitin 1980 të botojë monografinë për këtë figurë të shquar të kombit tonë. Në vitin 1995 së bashku me një mikun e tij francez, studiuesin Dr.Gerard Gardes botuan një libër njohës për Shqipërinë, “Le guide de L’Albanie” që u prit mirë në opinionin lexues të Francës. Ky libër është ribotuar tri herë në Francë dhe në një konkurs të zhvilluar në Lion në vitin 1996 ka marrë çmim të parë.

Ka qenë pjesëmarrës në disa studime të ndërmarra nga institucionet shkencore të vendit. Kështu, ai ka marrë pjesë në grupin e punës të ngritur nga Instituti i Studimeve Pedagogjike dhe ka kontribuar dukshëm në kryerjen e studimit për historinë e arsimit në Shqipëri. Ka qenë pjesëtari më aktiv ndër historianët e Elbasanit në hartimin e Fjalorit Enciklopedik Shqiptar, të ndërmarrë nga Akademia e Shkencave.

Ishte i përkushtuar dhe i aftë për organizimin dhe zhvillimin me sukses të veprimtarive shkencore. Me një aftësi dalluese përcaktonte problematikat e konferencës apo simpoziumit shkencor, mbante kontakt me personalitete të shkencës historike jo vetëm brenda vendit por edhe me historianë të huaj. Përpiqej që të realizonte pjesëmarrjen e tyre në aktivitet. Janë disa veprimtari shkencore të ideuara e të organizuara nga Bardhyl Graceni. Por ne po përmendim njërën prej tyre, që pati një sukses të dukshëm.

I propozoi kolegëve të vet të departamentit të historisë për mbajtjen e një simpoziumi shkencor për çështjen e feve në Shqipëri. Idenë e tij e thelloi më tej duke ftuar historianë nga Akademia e Shkencave, Instituti i Historisë dhe Arkivi Qendror i shtetit. Duke shfrytëzuar njohjen e vet personale me disa studiues të huaj, të njohur për trajtimin e problemeve fetare në Ballkan e Shqipëri, hyri në lidhje me ta dhe i ftoi për të kumtuar. Në fillim të viteve ‘90-të, sapo kishte dalë nga botimi studimi i profesorit italian Roberto Maroko dela Roka “Kombësia dhe feja në Shqipëri 1920-1944”, i përkthyer edhe në shqip. Megjithëse me këtë studiues nuk kishte njohje të mëparshme, hyri shpejt në lidhje me të dhe arriti të marrë premtimin e tij për të kumtuar në këtë aktivitet. Kështu që në 6-7 qershor të vitit 1994 në ambientet e Universitetit “A.Xhuvani” mbahet kolokiumi (simpoziumi) ndërkombëtar me temë “Rrënjët historike të tolerancës fetare të popullit shqiptar”. Në këtë aktivitet, që është ndër më seriozët e më cilësorët të zhvilluar në këtë universitet, iniciuar e organizuar nga Bardhyl Graceni, referuan e kumtuan studiues jo vetëm nga departamenti i historisë dhe historianë të njohur nga Tirana, por edhe personalitete shkencore nga shqiptarët e Kosovës e Maqedonisë, studiues të huaj nga Franca, Gjermania, Italia e Greqia.

Në vitet ‘90 ishte ndër të parët studiues të Elbasanit që ndjeu nevojën e përgjegjësinë e rivlerësimit dhe të rishkrimit të historisë sonë kombëtare për mjaft probleme që gjatë viteve të sistemit totalitar ishin shmangur ose ishin deformuar. Me modesti bisedonte me çdo koleg, edhe me ne më të rinjtë, kërkonte mendime, ballafaqonte ide, shtronte sipërmarrje të reja në fushën e studimeve. Ndërkohë forconte lidhjet me miqtë e tij studiues të huaj, kërkonte nga ata literaturë dhe mendime. 

Me respekt e nostalgji e kujtoi, pas vdekjes,  prof Bardhylin një nga miqtë e tij të ngushtë, studiuesi grek Teodoris. Madje ai na nxiti që ne të shkruajmë sa më shpejt këtë shkrim. Por kujtimin dhe respektin më të madh profesor Bardhyli e la te kolegët e shokët e vet, te studentët dhe populli i Elbasanit, te familja e tij për të cilën ai u përkushtua deri në fund, te të gjithë ata që e njihnin dhe e nderonin.

Filed Under: Sociale

Papa, Romës e Botës: me sytë e ngulur te Krishti Fëmijë, kërkoj paqe

December 25, 2023 by s p

Nga Lozha qendrore e Bazilikës së Shën Pjetrit, Papa Françesku shqipton mesazhin tradicional të Krishtlindjes dhe e çon mendjen në Tokën Shenjte, nën dhunë: “Të ndalen operacionet ushtarake dhe t’u hapen dyert ndihmave”. Pastaj, lutjet për Ukrainën, Sirinë, Libanin, Jemenin, Korenë, Afrikën. Ati i Shenjtë denoncon masakrat e shumta të të pafajshmëve në botë dhe tregtinë e armëve, që “lëviz fijet e luftërave”: “Sa para publike destinohen për armatime”

R.SH. / Vatikan

Të dashur vëllezër dhe motra, Gëzuar Krishtlindjen!

Sytë dhe zemrat e të krishterëve anembanë botës drejtohen sot nga Betlehemi; atje ku këto ditë mbretëron dhimbja dhe heshtja, kumboi lajmi i pritur ndër shekuj: “Për ty lindi Shëlbuesi, që është Krishti Zot” (Lk 2,11). Janë fjalët e engjëllit në qiellin e Betlehemit e na drejtohen edhe neve.  Mbushem me besim dhe shpresë kur mësojmë se Zoti lindi për ne; se Fjala e përjetshme e Atit, e Hyjit të pafundëm, e bëri shtëpinë e tij mes nesh. Ai u mishërua, erdhi “të jetojë mes nesh” (Gjn 1,14): ja lajmi që ndryshon rrjedhën e historisë!

 Me këto fjalë të Papës fillon mesazhi Urbi et Orbi, që Ati i Shenjtë, siç është traditë, ia drejton për Krishtlindje Romës dhe botës. E me këto fjalë, redaksia e gjuhës shqipe në Radio Vatikan / Vatican News, iu uron të gjithë juve, për shumë mot Krishtlindjen. Foshnja hyjnore sjelltë bekime e gëzime në të gjitha familjet e në jetën tuaj.

Në Betlehem – shpjegoi sot Papa në mesazhin Urbi et Orbi – shpallet një “gëzim i madh” (Lk 2:10). Çfarë gëzimi? Jo lumturia kalimtare e botës, jo gëzimi i argëtimit, por një gëzim “i madh” sepse na bën “të mëdhenj”. Sot ne, qeniet njerëzore, me kufizimet tona, rrokim sigurinë e një shprese të paparë, atë që na kujton se lindëm për Parajsë. Po, vëllai ynë Jezusi erdhi për ta bërë Atin e tij, Atin tonë: Fëmijë i brishtë, ai na zbulon butësinë e Perëndisë; e edhe shumë më tepër: Ai, Biri i vetëm i Atit, na jep “fuqinë për t’u bërë bij të Zotit” (Gjoni 1:12).

Ja pra gëzimi që ngushëllon zemrën, përtërin shpresën e dhuron paqen: është gëzimi i Shpirtit Shenjt, gëzimi se jemi fëmijë të dashur.

Vëllezër dhe motra, – nënvizoi Ati i Shenjtë – sot në Betlehem mes errësirës së tokës u ndez kjo flakë e pashuar, sot mbi errësirën e botës, sundon drita e Zotit “që ndriçon çdo njeri” (Gjoni 1,9). Le të gëzohemi për këtë hir. Gëzoju ti, që e ke humbur besimin dhe sigurinë, sepse nuk je më vetëm: Krishti lindi për ty! Gëzohu ti, që hoqe dorë nga shpresa, sepse Zoti po ta jep dorën: nuk të jep gishtin, por të shtrin dorën e tij të vogël prej ferishteje, për të të çliruar nga frika e nga mundimi dhe për të të treguar se në syte e tij ti vlen ma shumë se çdo gjë tjeter . Gëzohu, ti që nuk mund të gjesh paqe në zemrën tënde, sepse për ty është përmbushur profecia e lashtë e Isaisë: “Na lindi një fëmijë, na u dha një djalë […]  emri i tij do të jetë: […] Princi i Paqes” (9.5)”. Me Të “paqja nuk do të ketë mbarim” (9.6).

Në Shkrimin Shenjt, Princit të Paqes i kundërvihet “princi i kësaj bote” (Gjn 12,31), i cili, duke mbjellë vdekjen, vepron kundër Zotit, “dashuronjësit të jetës” (Dija, 11,26). E shohim në veprim në Betlehem kur, pas lindjes së Shëlbuesit, ndodh masakra e të pafajshmëve. Sa masakra të të pafajshmëve në botë: në barkun e nënës, në rrugët e të dëshpëruarve në kërkim të shpresës, në jetën e shumë fëmijëve, fëmijëria e të cilëve është shkatërruar nga lufta. Janë Jezusët e vegjël të sotëm.

Pra, t’i thuash “po” Princit të Paqes, do të thotë t’i thuash “jo” luftës, çdo lufte, vetë logjikës së luftës, udhëtim pa cak, humbje pa fitues, çmenduri pa justifikime – vuri në dukje Papa gjendjen aktuale, në të cilën ndodhet bota. – Por për t’i thënë “jo” luftës, duhet t’i thuash “jo” armëve. Mbasi, nëse njeriu, zemra e të cilit është e paqëndrueshme dhe e plagosur, mban mjete vdekjeje në duar, herët a vonë do t’i përdorë. E si mund të flasim për paqe, nëse rritet prodhimi, shitja dhe tregtia e armëve? Sot, si në kohën e Herodit, komplotet e së keqes, që i kundërvihen dritës hyjnore, lëvizin nën hijen e hipokrizisë dhe të fshehjes: sa masakra të armatosura ndodhin në heshtje shurdhuese, pa dijeninë e shumëkujt! Populli, që nuk do armë, por bukë, që lufton për të ecur përpara dhe për të kërkuar paqen, nuk e di sa para publike përdoren për armatim. E pra, ai duhet ta dijë! Duhet folur, duhet shkruar për të, që t’i dimë interesat dhe fitimet të cilët i lëvizin fijet e luftërave.

Isaia, i cili profetizoi Princin e Paqes, shkroi për një ditë kur “një komb nuk do ta ngrejë më shpatën kundër një kombi tjetër”; për një ditë, në të cilën njerëzit “nuk do të mësojnë më artin e luftës”, por “do t’i shkrijnë shpatat e tyre dhe do t’i bëjnë parmenda e shtizat e tyre do t’i shndërrojnë në drapinj” (2.4). Me ndihmën e Zotit le të bëjmë çmos që ajo ditë të afrohet! – kërkoi Françesku, duke përmendur më pas vendet e planetit, më të përflakura nga konfliktet.

U afroftë në Izrael dhe Palestinë, ku lufta trondit jetën e atyre popullsive. I përqafoj të gjithë, në veçanti bashkësitë e krishtera të Gazës dhe të gjithë Tokës Shenjte. Kam në zemër dhimbjen për viktimat e sulmit të dhunshëm të 7 tetorit dhe përsëris thirrjen e ngutshme për lirimin e atyre që janë ende peng. Lutem të marrin fund operacionet ushtarake, me pasojat e tyre të frikshme të viktimave të pafajshme civile dhe të korrigjohet situata e dëshpëruar humanitare duke lejuar mbërritjen e ndihmave. Mos vazhdoftë ushqimi i dhunës dhe i urrejtjes, por të zgjidhet çështja palestineze, përmes dialogut të sinqertë dhe këmbëngulës ndërmjet palëve, të mbështetur nga një vullnet i fortë politik dhe nga ndihma e bashkësisë ndërkombëtare.

Mendimi im shkon më pas te popullsia e Sirisë së martirizuar, si dhe tek ajo e Jemenit, që vijon të vuajë. Mendoj për popullin e dashur libanez dhe lutem që së shpejti të gjejnë stabilitet politik dhe social.

Me sytë e ngulur te Krishti Fëmijë, kërkoj paqe për Ukrainën. Ta përtërijmë afërsinë tonë shpirtërore dhe njerëzore me popullin e saj të munduar, që me mbështetjen e secilit prej nesh ta ndjejnë konkretësinë e dashurisë së Zotit.

U afroftë dita e paqes përfundimtare ndërmjet Armenisë dhe Azerbajxhanit. U inkurajoftë nga vazhdimi i nismave humanitare, kthimi i të shpërngulurve në shtëpitë e tyre lirisht dhe në siguri si dhe respekti i ndërsjellë për traditat fetare dhe vendet e kultit të çdo bashkësie.

Të mos harrojmë tensionet dhe konfliktet që tronditin rajonin e Sahelit, Bririn e Afrikës, Sudanin, si dhe Kamerunin, Republikën Demokratike të Kongos dhe Sudanin e Jugut.

Ardhtë dita kur lidhjet vëllazërore në gadishullin Korean do të forcohen, duke hapur shtigje dialogu dhe pajtimi që mund të krijojnë kushtet për paqe të qëndrueshme.

Biri i Zotit, që u bë Fëmijë i përvujtë, frymëzoftë autoritetet politike dhe të gjithë njerëzit vullnetmirë në kontinentin amerikan, që të gjenden zgjidhje të përshtatshme për të kapërcyer mosmarrëveshjet sociale dhe politike, për të luftuar kundër formave të varfërisë që fyejnë dinjitetin e njerëzve, për t’i rrafshuar pabarazitë dhe për të përballuar fenomenin e dhimbshëm të migrimit – vijoi Ati i Shenjtë.

Nga Shpella e Betlehemit, Foshnja na kërkon të jemi zëri i atyre që nuk kanë zë: zëri i të pafajshmëve, që vdiqën për mungesë uji dhe buke; zëri i atyre që nuk gjejnë punë ose e kanë humbur; zëri i atyre që detyrohen të largohen nga atdheu në kërkim të një ardhmërie më të mirë, duke rrezikuar jetën e tyre në udhëtime sfilitëse dhe në mëshirën e trafikantëve të paskrupullt.

Vëllezër dhe motra, – iu drejtua Papa besimtarëve, që e kishin mbushur plot Sheshin e Shën Pjetrit – po afron koha e hirit dhe e shpresës së Jubileut, e cila do të fillojë pas një viti. Kjo periudhë e përgatitjes është mundësi për kthimin e zemrës; për t’i thënë “jo” luftës dhe “po” paqes; për t’iu përgjigjur me gëzim ftesës së Zotit që na thërret, ashtu siç profetizoi Isaia, “për t’u sjellë lajme të mira të varfërve, / për të lidhur plagët e zemrave të thyera, / për të shpallur lirinë e skllevërve, / për lirimin e të burgosurve (Is. 61,1).

Këto fjalë u përmbushën në Jezusin (shih Luka 4:18), që lindi sot në Betlehem. Ta mirëpresim, t’ia hapim zemrat Atij, Shëlbuesit, Princit të paqes! – me këto fjalë e përfundoi Papa Françesku mesazhin Urbi et Orbi.  

Në përfundim, të gjithë atyre, që morën bekimin e tij apostolik, edhe përmes mjeteve të komunikimit, Ati i Shenjtë u dha ndjesën e plotë sipas normave të zakonshme të Kishës Katolike, që parashikojnë pendesën e rrëfimin e mëkateve.

Filed Under: Sociale

Në përvjetorin e themelimit të LDK-së

December 23, 2023 by s p

PËRCAKTUES I NDRYSHIMEVE TË MËDHA POLITIKE

Jusuf Buxhovi, “KTHESA HISTORIKE 1”, Vitet e Gjermanisë dhe epoka e LDK-së, kujtime, botoi Sh.B. “FAIK KONICA”, Prishtinë 2008, faqe 352. ISBN 978-9951-06-225-1

FILLIMI…

Jusuf Buxhovi, gazetar, publicist, shkrimtar dhe historian, është figura më qëndrore për themelimin e Lidhjes Demokratike të Kosovës. Përveç librave të historiografisë, trilogjia “KTHESA HISTORIKE”, është dokumenti më origjinal, në të cilat janë shpjeguar zhvillimet shoqërore e politike të viteve të nëntëdhjeta. Kjo lëvizje politike, është organizatë e papërseritshme kombëtare, që i ndryshoi konceptet ideologjike në vitet e nëntëdhjeta, në të cilat, Jusuf Buxhovi, bashkë me Elitën Intelektuale, arritën me sukses të mobilizojnë dhe të emancipojnë spektrin politik, duke iu dhënë proceseve kahe demokratike, në të cilat shqiptarët e Kosovës, do të shndërrohen në avangardë të ndryshimeve në tërë kampin e Lindjes. Shqiptarët e Kosovës, u bënë popull largëpamës, vizionar duke pasur rolin prijetar në tërë hapësirën shqiptare në ish Jugosllavi. Kjo lëvizje e cila mori hov, pa shmangshëm ndikoi edhe në ndryshimet politike në Shqipëri, vend ky që po dilte nga diktatura e egër komuniste.

Jusuf Buxhovi, në fushën politike dhe në zhvillimin e proceseve të atyre viteve e ka ndikimin e pashmangshëm. Pikërisht me emrin e tij lidhen epokat që ndryshuan Kosovën. Ky konstatim nuk është i panjohur, por pse hezitojmë ta pranojmë është çështje krejtësisht tjetër. Paradoksi i mentalitetit shqiptarë shkon deri atje, sa intelektuali duhet të vdes dhe të mos jetojë në mesin tonë, që pastaj për t’ia pranuar meritat. Të paktën Jusuf Buxhovi, meriton ta përjetojë vlerësimin për angazhimin e tij, nga shoqëria dhe komuniteti politik, për të gjallë të tij.

Në shkatërrimin e Jugosllavisë, drejtpërdrejt ka ndikuar Kosova, dhe në ndryshimet e koncepteve politike në këto hapësira rol themelor, rol specifik, dhe rol të veçantë, pa dyshim ka luajtur Lidhja Demokratike e Kosovës, kurse strukturat e tanishme politike të LDK-së, duhet ta pranojnë, edhe rolin dhe ndikimin e Jusuf Buxhovit në këto procese, (madje qysh në embrionin e tyre), si ideator e qoftë si kreator i atyre proceseve, të cilat pashmangshëm ndikuan në të gjitha zhvillimet e më pastajme në Kosovë dhe përgjithësisht në hapësirën shqiptare në ish Jugosllavi.

Këto elemente, ku më shumë e ku më pak, shfaqen në tërë historiografinë krijuese, veçmas në librin e parë të trilogjisë “KTHESA HISTORIKE”, përkatësisht te libri “Vitet e Gjermanisë dhe epoka e LDK-së”, në të cilin autori sjell argumente konkrete për zhvillimet e asaj kohe. Pastaj Jusuf Buxhovi, ka vazhduar me libra studimor nga fusha e historiografisë, dhe në saje të tij, janë vendosur edhe konturet e shkencës së historisë kosovare.

Nga libri “Vitet e Gjermanisë dhe epoka e LDK-së”, del në pah roli i madh i autorit, në krijimin, themelimin dhe zhvillimin e LDK-së, dhe jo vetëm të LDK-së. Këtë pohim, nuk besoj se mund ta mohojnë as “Kolona e Pestë që ka pushtuar pa meritueshëm LDK-në ?!”, të cilët e kanë devijuar angazhimet historike të LDK-së, madje nuk kanë hezituar për ta shembur edhe “Epokën e Madhe të LDK-së”, epokë për të cilën ka shkruar me kompetencë Jusuf Buxhovi.

Për fat të mirë, kjo Kolonë e Pestë, nuk arriti as të tjetërsojë LDK-në në “LIDHJA?!” Kurse ardhësit me mision, (edhe përmes shantazhit dhe diferencimeve klasike), kanë arritur për t’i eliminuar tërësisht Themeluesit e LDK-së, dhe quditërisht kanë fobi edhe kundër gjithë Elitës Intelektuale, të cilëve nuk ua pranojnë meritat. E gjitha po ndodhë, para syve tanë, para syve të botës dhe krejtsisht sipas recetave të një kohë tashmë të harruar.

Askush nuk mundet me mohuar se LDK-ja, ishte strumbullari i lëvizjeve të mëdha ku do t’i bie edhe merita për shembjen e epokës së errët të komunizmit jugosllav, pra edhe në hapësirën tonë, përkatësisht LDK-së i bie merita specifike pse e trandi marksizëm – leninizmin dhe stalinizmin shqiptar, ku pa asnjë mëdyshje, “Epoka e LDK-së”, ishte vendimtare për kahen e Kosovës drejt proceseve Euro-Amerikane, pa të cilën vendi ynë, Kosova jonë, kurrë nuk do të vinte në të tashmen e ëndërruar. Ndërsa, Jusuf Buxhovi, i mësuar të bëjë “Epoka të mira”, me studimet në fushën e historiografisë, është bërë historiani i parë, i cili bëri “Epokën e Historisë Shkencore”, ashtu sikurse në fushën e politikës që mban vulën për Ndryshime të Mëdha Politike e Strategjike!…

Siç e kemi theksuar më lartë, Jusuf Buxhovi, për vite të tëra ka jetuar në Gjermaninë Federale, në cilësinë e korrospondentit të akredituar nga gazeta “RILINDJA”, prandaj ka pasur fatin e kontakteve me Elitën e Politikës Evropiane dhe asaj botërore, e cila ka ndikuar në formimin e personalitetit të tij politik, dhe me kalimin e kohës veprimtaria e tij politike është bërë ndikuese, veçmas brenda LDK-së, ndërsa krijimtaria letrare e historiografike e pëlqyeshme dhe e pranueshme edhe më tej!

“Njohja e meritave”, është kod i demokracisë politike dhe institucionale, prandaj është edhe obligim i shoqërisë, t’ia njoh meritat dhe ta pranojë kontributin e Jusuf Buxhovit, në fushën e letërsisë e të historiografisë, shkencës dhe përgjithësisht në ndryshimet e mëdha politike. Pranimi i meritave “Si ideolog!” është domosdoshmëri qytetare, pasi ndikimi i tij në ndryshimet e mëdha gjeostrategjike ishte ndikues dhe përcaktues, sikurse edhe në ndryshimet e koncepteve ideologjike, për ta orientuar Kosovën drejt vlerave Euro-Atlantike!

Mund të përfundojmë se të gjitha ndryshimet e mëdha që kanë ndodhur në Kosovë, e kanë një datë historike që lidhet me themelimin e LDK-së, më “23 dhjetor 1989”, por ajo datë historike mban edhe nënshkrimin e Jusuf Buxhovit!

Shefqet Dibrani

May be an image of map and text

Filed Under: Sociale

Të shpëtojmë jetën e Amrës

December 22, 2023 by s p

Thirrje për solidarizim për të shpëtuar jetën e Amra Mjekiqi. Familja ka apeluar për ndihmë në përballimin e kostos ekonomike të trajtimit mjekësor. Amra është njëmbëdhjetë vjeçare dhe është diagnostifikuar me leuçemi. Kostoja e trajtimit spitalor të saj është 200,000€; dhe familja e saj ka nevojë urgjente për ndihmë. Lusim të gjithë ata që munden ta ndihmojnë Amran!

Dhuro: https://www.paypal.com/pools/c/90lSG0BvEO

Filed Under: Sociale

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 31
  • 32
  • 33
  • 34
  • 35
  • …
  • 74
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT