Lamtumirë profesor Afrim Karagjozi…!

Nga Dorian Koci/
Profil: Prof. dr. Afrim Q. Karagjozi, studiues dhe përkthyes, njohës dhe pedagog spikatës i gjuhës dhe letërsisë angleze, i cili i ka kushtuar gjithë jetën kulturës angleze. Veprimtar i zellshëm, me kontribut të veçantë në fushën e kulturës e të arsimit, të mesëm e të lartë dhe pjesëtar i shumë konferencave e simpoziumeve ndërkombëtare; disa herë lektor në universitetet më të njohura të Europës. Për vite ka pasur funksione drejtuese në fushën e marrëdhënieve me jashtë dhe në diplomaci. Është themelues dhe kryetar i Shoqatës Shqiptare të Bajronit (1991), si dhe anëtar i bordit të drejtorëve të Shoqatës Ndërkombëtare të Bajronit.
Jeta është si një stacion ku njeh shumë njerëz, por jo të gjithë mbeten përherë në kujtesë. Kjo gjë ndodh jo vetëm sepse ata shfaqen, duken, ikin ose veniten si çdo gjë rreth e përqark nesh, por sepse jo të gjithë arrijnë të përfaqësojnë atë që quhet frymë dhe që për shumë kohë jeton në kujtesën njerëzore dhe në kujtesën e ajrit. Sepse ashtu si është e njohur për të gjithë, në të vërtetë pak njerëz arrijnë të ndriçojnë përtej kohës së tyre dhe në të njëjtën kohë të jetojnë në bashkëkohësi në kufijtë midis dy epokave. Profesor Afrim Karagjozi, edukatori i shkëlqyer anglofon i kaq e kaq brezave në Shqipëri në gjimnazin e njohur të Tiranës “Qemal Stafa”, bajronistin e përkushtuar që arriti përmes veprës së vet të na e përcjellë të detajuar dhe të plotë, shpirtin e një epoke siç ishte Romantizmi Anglez dhe korifeun i tij, Bajronin në kulturën shqiptare, esesistin dhe studiuesin skrupuloz të udhëtarëve anglezë si Lik, Lear dhe Durham, përkthyesin e Show-ut dhe të Durham në shqip është, në fakt, një personalitet kulturor që përvijohet gjithandej në kulturën tonë të gjysmës së shekullit XX, duke pasuruar atë çka një brez para tij i ofroi kulturës shqiptare. Profesor Afrimi ishte një nxënës dhe një dishepull i profesor Skënder Luarasit që solli për herë të parë në shqip Bajronin dhe kryeveprën e tij “Udhëtimet e Çajld Haroldit”. Janë të pakët momentet në kulturën shqiptare kur nxënësi arrin që të jetë si mësuesi, dhe padyshim profesor Afrimi me përkushtimin dhe studimet e veta rreth Bajronit dhe ardhjes së tij në Shqipëri arriti të krijonte një frymë dhe trend studimesh që e bëri shumë të dashur veprën e përkthyer të mikut e profesorit të vet, por në të njëjtën kohë solli një kontribut shumë të madh për të kuptuar më mirë imazhin dhe portretet e shqiptarëve rreth 200 vjet më parë kur ata po trokisnin në dyert e historisë së re të Europës. Ky imazh, këto portrete, mbresa dhe emocione aq të nevojshme për ne të sotmit, për të kuptuar më mirë rrugëtimin e identitetit tonë kombëtar dhe kulturor shfaqen si tablo të plota dhe morën jetë përmes fjalëve të profesorit tonë të dashur në një seri veprash albanologjike që i bëjnë nder çdo biblioteke në Shqipëri e jashtë saj për t’u lexuar dhe për t’u shfrytëzuar si burime të para në hartimin e monografive rreth Shqipërisë dhe shqiptarëve. Në të njëjtën kohë fare natyrshëm, besoj se ato duhet të jenë një literaturë e detyrueshme leximi për cilindo të huaj apo shqiptar që dëshiron të njohë më mirë Shqipërinë, dashurinë e pakushtëzuar të profesorit. Në raftet e bibliotekave tona gjendet dhe një metodë e mësimdhënies së gjuhës shqip për të huajt, pasi profesor Afrimi besonte fort se një komb dhe kultura e tij njihen më mirë kur ata fillojnë e dialogojnë si të barabartë, ndaj pasionin e tij gjuhësor që e ndau për shumë vite me shumë studentë të huaj që mësonin shqip, na e la si monument kulturor për ta përkujtuar gjithmonë se njohja e shqiptarëve nuk mund të mbesë gjithmonë një mister, por të gjithë ata që dëshirojnë të dinë më tepër rreth tyre mund t’i referohen duke studiuar gjuhën tonë. Në këtë frymë ishin dhe botimet e njëpasnjëshme të Bajronit, korrespodencës së tij, studimeve të zgjedhura, poezive rreth shqiptarëve, në dy gjuhë shqip e anglisht si për të na thënë se njohja jonë e parë në Europë u përkiste sa europianëve, po aq dhe neve. I dashur profesor, unë e di që ti u largove me merakun e madh se nuk e realizove dot botimin e kumtesave të dy konferencave shkencore për Bajronin dhe Ali Pashë Tepelenën, por në sistemin e vlerave që kemi krijuar për fat të keq vazhdojmë të mbetemi ende borxhlinj ndaj njerëzve të kulturës dhe artit. Sistemi ynë i vlerave s’ka të bëjë aspak me epokën e kaluar apo këtë të tashmen, por është suigeneris i quajtur idiokraci, ku profesorët që kanë shtatë libra akademikë nuk janë anëtarë të Akademisë së Shkencave, ku për të botuar një punim shkencor u duhet të kërkojnë fonde gjithandej, ku editorialet e gazetave nuk u bëjnë vend për të shkruar opinionet e tyre dhe përkushtimi akademik i tyre shikohet me bezdi. Jetojmë në kohë të çuditshme profesor, ku Bajroni, Durhami që shkruan për Shqipërinë nuk kanë asnjë bust apo përmendore dhe biznesmenë privatë investojnë për spektakle mode. E megjithatë, Eppur si muove, do thoshe Profesor, me buzëqeshjen tënde të zakonshme për të na dhënë kurajë dhe për të besuar se gjërat do të ndryshojnë. Është e vështirë që të ecësh përmes itinerarit kulturor të botës shqiptare dhe botës anglosaksone që krijove me librat e tu, profesor Afrimi, dhe të mos e humbësh fillin e mendimit për të kuptuar më mirë pyetjet tona identitare rreth nesh dhe të tjerëve që na kanë njohur, por jam i sigurt që diku mes bibliotekave, në faqet e librave, në biseda televizive, në artikuj gazete do të frymojë gjithandej fjalët dhe vepra jote për të na nxjerrë nga errësira dhe për të na orientuar drejt dritës, sepse në fakt njerëz të tillë asnjëherë nuk ikin dhe veniten, por në të kundërt na ndriçojnë neve të gjallëve për të na kujtuar se jeta nuk është vetëm një ndodhi e së tashmes por edhe një memorie historike e kulturore e së shkuarës. I paharruar qoftë kujtimi yt, profesor, të qoftë e lehtë balta e Shqipërisë që e deshe aq shumë.