Ahmet Zani – Page 13 – Dielli

TARAZHI I MIRDITES ME KABINET MODEL PER MUZIKEN

June 29, 2015 by dgreca

NGA AHMET ZANI*/

Në një fshat të Mirditës nxënësit ë shkollës 9-vjeçare do ta nisin programin mësimor nën tingujt e himnit të flamurit, mbase jo në tërë shkollat e vendit dhe mund të ishte harruar. Ky ritual ma mjaft ndjenja patriotike, por dhe në ndjenjën e mësiesve të kësaj shkolle të një fshati të vogël asnjëherë nuk do të harrohet. Një shkollë me një numër të vogël nxënësish janë të apasionuar të këndojnë këtë himn madje me ndjenjë nga tërë fëmijët. Por jo vetëm kaq pasi nxënësit do të futen nëpër klasat e tyre në kabinetin e muzikës aty ku mësuesi Nikoll Tusha ka një kabinet shumë të veçantë aty sërish nxënësit do të rikëndojnë dhe një herë tjetër himnin kombëtar. Kësaj radhe himni do të këndohet me instrumentat popullor të shoqëruara nga mësuesi dhe intrumentisti Nikoll Tusha.

Por kush është njeriu që ka ngritur këtë kabinet me shumëllojshmëri të veglave muzikore në këtë shkollë të Tarazhit.

E njohur nga kultura e gurrës së këngës popullore krahina e Mirditës është e larmishme historikisht në këngët popullore ku kanë dalë një mori këngëtarësh dhe artistë, ndërsa vlerat janë të ruajtura në tërë zonën e Mirditës. I ndjeri poeti Gjok Beci mjeshtër i madh nuk mund të harrohet për mjeshtërinë e poezisë.

E ndërsa gjurmët e poetike do të kalojnë nndër breza Nikoll Tusha prej 40 vitesh punonjës në sektorin e kulturës në Mirditë dhe mësues në shkollën e Tarazhit po lëshon këmbana të kulturës bashkohore të ndërthurura me atë të historisë ku vlerat, tradita por më së shumti instrumentat e tij janë një provë dhe vlera të çmuara në njërën nga klasat e shkollës.

Kabineti i muzikës është ndërtuar në vitin 2011 në prag të 100 vjetorit të Pavarsisë së vendit dhe me shumë përkushtim ka arritur të vendosë një mori veglash muzikore nga më të hershmet dhe deri tek të sotmet.

Tusha me shumë pasion do të mundë të tregojë në detaje për tërë instrumentat që figurojnë në klasën tashmë si kabinet. Është me karakter funksional ( mësimi për nxënësit do të marrë trajtën me tërë temat ilustruese) dhe karakter muzeal, me materiale të vjetra. Ky kabinet është konceptuar në tre pjesë si postrat ilustruese, ku janë disa foto nga artistë vendas nga thuajse të gjitha kohërat, si ndejshmëri e këngës nga këngëtarë të njohur. Janë dhe notat mozikore të solfezhit që mund të spjegohet mësimi në një pentagram për ngjyrat e muzikës kudo si në vendin tonë por në çdo shtet të botës, pasi janë të njëjta notat e muzikës, pasi siç thuhet në një këngë për fëmijë: gjuhën e muzikës e njeh gjithë bota. Temat mësimore janë objekte të muzikës moderne dhe relike si mundësi në përvetësimin e proçesit të arritjes dhe përvetësimit nga nxënësit. Temat muzikore arrihen të spjegohen me audio dhe video si njohuri profesionale të një kabineti të tilla që arrin përmasat të një pasurie të madhe kulturore.

Stendat e konceptuara vijnë të përgatitura në funskion të programit mësimor dhe objektet muzikore janë nga më të vjetrat si ( briri, poliku etj.) dhe deri tek instrumentat e kohës si kitara, organo, pa harruar traditën mirditore si sharkia, çiftelia e temperuar, çiftelia e zakonshme, çeftelia për fëmijë etj.

Në mirditë është kënduarkënga e polikut, ndërsa në këtë kabinet kjo i përket reth viteve 1700.

Për vlerat e këtij kabineti muzikor do të flasin kolegët, miqtë e Nikollës, duke e vlerësuar njeriun që po përçon tek brezat traditën e kulturës në këngë dhe instrumenta popullorë nga më të hershëm.

Ky është një kontribut personal me vullnetin e tij për profesionin e muzikës dhe instrumentit, pa ndihëm e institucuioneve apo dhe nga komuniteti i zonës. Ndonëse dhe pak kohë i kanë mbetur këtij artisti që ka një jetë të tërë në përçarjen e traditës muzikore, pai një ditë ai do të lërgohet nga këta nxënës dhe kjo shkollë nga mosha e pensionit. Kabineti i ndërtuar nga vullneti i tij a thua do të përçohet nga ndonjë pasardhës si mjeshtri Nikoll Tusha nga Tarazhi i vogël i Mirditës.

* Bashkëpunëtor i Diellit, Shqipëri

KURBINI, KALLEZIM PENAL PER ZGJEDHJET

June 29, 2015 by dgreca

NGA AHMET ZANI/

Bashkia Kurbin dhe klasa politike e saj kishte qëndruar në heshtje përgjatë zgjedhjeve vendore si shkak i tërheqjes së kandidatit të djathtv Altin Biba. Konfliktet ndërmjet Partisë Demokratike dhe isntitucioneve të drejtësisë si dhe KQZ-së, arriten që kjo bashki të kishte heshtje politike parazgjedhore dhe tashmë pas përfundimit të këtij proçesi zgjedhor kandidati i majtë Artur Bardhi rezulton fitues. Por kjo nuk është në interes të kundwshtarit pasi këto zgjedhje rezultojnë të manipuluara dhe si rezultat i mospjesmarrjes të komisionerëve të djathtë

Deputeti i PD-së Mhill Fufi në një dalje në konferencë për shtyp ka theksuar se nuk mund të pranohet një version zgjedhjesh tërësisht të parrgullta. Në tërë ZAZ dhe KZAZ numër 15 përfaqësuesit ishin nga kualicioni i majtë nën pretekstin e vendosjes nga Shoqëria Civile. Për këtë qëllim është depozituar kallzim penal në prokurorinë e Kurbinit. Njëkohësisht jemi drejtuar dhe ambasadws amerikanw në Tiranë si dhe disa përfaqësive të tjera diplomatike si rrjedhojë është tërësisht e papranueshme pranimi i kësaj farse zgjedhjesh, a thua jemi në kohën e sistemit njëpartiak.

Drejtuesit e PD-sw në Kurbin kanë deklaruar gjithashtu se një hap tjetër për rikthimin e proçesit zgjedhor janë dhe protestat masive të qytetarëve nw Kurbin si akt demokratik dhe qytetar.

Shupenza prane Drinit

June 22, 2015 by dgreca

Nga Ahmet ZANI/

Fundjava e kaluar ishte një udhëtim në fshatin Shupenzë të Peshkopisë. Ndonëse prej afro një viti i kishim munguar të vizitonim qytetin e bukur të dibranëve, por dhe kjo vizitë ishte e rastësishme tek disa miq të fshatit Shupenzë. Teksa kemi lënë pas rrugën e gjatë që nga Miloti ku i mundëm të shpëtonim fluksit të madh nga tregu që mbledh thuajse nga tërë krahinat, dhe rruga për në Shupenzë paska e vështirë nga mungesa e investimeve në rikonstruksionin e saj, rrugë e cila hera- herës bëhet dhe e rrezikshme nga kthesat e forta dhe mungesa e trafikndarësve. Ndërsa udhëtimi harrohej nga pamja magjepse e liqenit të Ulzës aty ku dhe pjesa e rrugës duket më e vështirë, por të tilla pamje sikur e humbasin stresin e gjendjes infrasktrukturore të këtij aksi. Drejtuesi i mjetit ku udhëtonim Besmiri lëvizte me ngadalë pasi kërkonte të shijonte mëngjesin e bukur të këtsaj dite zgjedhore, larg politikës, ndërsa dhe natyra bëhej akoma dhe më e bukur nga cicërimat e zogjve aty pranë pemëve që ndodhen ngjitur me rrugën. Teksa kemi lënë panoramën e bukur ku ndërthuren liqeni i Ulzës, me malet përreth ku çdo pamje tregon hijeshinë e gjelbërimit, ndërsa pak poshtë befas shohim një varkë ndonëse akrepat e orës shënojnë gjashtë dhe dielli tutje nga majat duket që ka hedhur shkëlqimin e saj. Një banor tutje përtej nga pjesa tjetër e liqenit po lundron me varkën e tij nga një ngarkesë pasi janë disa shtëpi që jeta e tyre është e lidhur me të tilla varka pasi mungon ura lidhëse me pjesën tjetër. Udhëtimi vijon dhe në sfondin verior shfaqet pjesa tjetër e liqenit të Ulzës nga ku marrin energjinë një pjesë e popullatës nga hec-i ngritur nga kohët e dikurshme, por mbi sipërfaqen e liqenit mjergulla kishte mbuluar një pjesë të saj, por sërish dhe kjo pamje rezervonte bukurinë e saj.

Të përshkruash këtë panoramë mjaft magjepse nga bukuritë e natyrës s’ngopesh, por ja që dhe ky udhëtim prej disa orësh në mbërritje të fshatit Shupenzë kapërcehet shumë shpejt.

Shupenza.

E diel ndonëse ditë zgjedhjesh lokjale , por nuk është ditë e qetë për këtë fshat që është pjesë e njësisë vendore të Bulqizës, ndërsa nuk mund të shkëputësh atë të dibranëve siç dhe është në nderin e zonës. Për të hyrë në fshatin e vogël të Shupenzës është pak vështirë të dielave nga popullata e tregtarëve, por ja që prodhimet e dibranëve janë të preferuara qind për qind bio. Por dhe një fakt tjetër i shijes së tërë prodhimeve bujqësore apo blegtorale janë nga mjedisi i pastër. Ne do të ndalonim pak më tutje të fshatit, vetëm pak minuta në dalje pasi një mik mjaft i nderuar do të rezervonte takimin tonë. Ladi Jakimi që ka një biznes ndërtimi na pret ngjitur me rrugën, aty ku dhe ndodhet biznesi i tij. Ejani të pijmë kafen – na fton menjëherë biznesmeni 44 vjeçar, pak më tutje një bar- kafe mjaft tradicionale aty do të shërbente një djalosh i cili menjëherë pret të na shërbejë. Ngjitur me tavolinën tonë qëndronin katër njerëz mjaft të gëzuar dhe kjo i ka tërhequr vemendjen Ladit që kërkon të njihet me rastin. Njëri nga katrëshja kishte ditlindjen ndaj dhe urimi do të përcillej dhe nga ne miqtë e rinj të këtij fshati. Teksa djaloshi kamarier solli kafetë dhe nga një gotë raki e prodhuar nga banorët e zonës. Gëzuar – uron Ladi, dhe neve shijojmë kafen e mëngjesit por dhe rakinë e kumbullës.Uroj të fitojë më i miri zgjedhjet dhe lusim Zotin të shoqërohen pa incidete, ndërsa nuk diskutohet më politika në lokalin ë fhsatit. Ende pa mbaruar njërën gotë kamarieri kishte marrë porosinë nga tavolina tjetër të kthenim dhe nga një tjetër nga kjo raki mjaft e këndshme e zonës. Katë miq janë nga Kurbini tregon Ladi, por njëri është gazetar dhe unë menjëherë nuk u ndjeva mirë, nga aspekti që doja të isha një mik, pasi ku i dihej se çmund të reagonin këta banorë vendas nga Shupenza. Sakaq Ladi ka ndier këtë reagim ndaj më kthehet ” ju jeni miku im dhe gazetar që ne nga anët tona i repesktojme”. Njëri nga tavolina tjetër preferoj të qëndronte me neve, ndërsa trokasim gotat me të. Mësova që ky ishte një punonjës ndër vite në strukturat e policisë së shtetit, dhe menjëherë kërkova të mësoja për rendin dhe menjëherë tregon se jemi banorë me “taban” dhe kulturë. Taban quhet tradita e krahinës, kjo më krijoj kënaqësi duke ju referuar dibranëve si një soj shumë u njohur por e traditës dhe kulturës.

Më pas Ladi na shoqëron të njihemi dhe me tregun e së dielës ndonëse parreth ambjenti i rënduar nga mbipopullimi i kësaj ditë “pazari” dhe pazari krijon të tillë ndotje. Pak minuta shëtitje përreth këtij tregu dhe Ladi do të na prezantonte me një mik të tij mjek. Ky i fundit sapo është informuar nga prania jonë me Ladin na fton për drekë, por Ladi kishte dërguar porosinë tek një lokal buzë lumit Drin.

U larguam nga tregu duke lëvizur në këmbë për t’u njohur dhe pak me fshatin Shupenzë por duhet pranuar se klima e pushteteve nuk ka kursyer një fshat që ndodhet pranë kufirit me shtetin fqinj Maqedoninë. Mungesa e infrastrukturës apo dhe investime për kushtet e jetës së këtyre banorëve fisnikë. Por më së shumti është Ladi i cili u ka ardhur në ndihmë shumë prej tyre në ndërtimin e shtëpive dhe bizneseve. Për këtë banor nga Shupenza nuk i mungonte respekti nga pjesa tjetër si kontribues, ndonëse ende shumë nga i qëndrojnë borxh, por nuk merzitem thotë ai pasi paraja nuk mund të më kthejë ndryshe në atë kontribut të dhënë nga Ladi. Jam i kënaqur – shton ai pasi punoj pranë familjes dhe jetoj në vendim tim dhe pranë fshatit ku kam lindur.

Ndërsa minutat kaluan shumë shpejt pranë urës së Topojanit kishte rezervuar drekën, dhe së bashku me Ladin dy nga punonjësit e firmës së tij. Pasi kemi lënë urën e Topojanit një rrugë përgjatë lumit Drin do të na shoqëronte tek një lolal mjaft i këndshëm nga mrekullitë e natyrës nga ky turizëm lumor dhe pejzazhet që nuk mbaronin kurrë në këto anë. Në kemi preferuar të qëndronim pranë lumit Drin aty ku disa turistë kishin preferuar këtë mabjent vështirë të zbullohet gjëkundi. Menu nga më të ndryshmet, dhe të gjitha asortimentet tradicionale gatim po i tillë që nuk mund të largohej nga të tilla mrekulli që do të mbeten historike për vlerat e këtyre njerëzve dibranë të shquar në mikpritje, traditë, histori.

Osman (e) Shahini!: FSHATI YNË ËSHTË ME PD, UNË VOTOJ PËR SOCIALISTËT!

June 18, 2015 by dgreca

.. Minatorët e Krastës dhe drejtuesit e minierës “11 heronjtë e Batrrës” e kanë thirrur Osman. Ndërkohë të afërmit dhe banorët e fshatit përherë e kanë thirrur Osmane.Është burrë apo grua?

* Lamtumire Shtepi e vjeter…drejt Tiranes ne azil…./

* Në gjoks mbanë një dekoratë të 30 vjetorit të çlirimit, por pensionin e ka 13 mijë lekë…./

NGA AHMET ZANI/

Në minierë e kanë thirrur Osman, ndërsa në fshat Osmane. Deri tani banon në fshatin Bejnë të Bashkisë Klos, ndërkaq ka përgatitur dokumentat për t’u “dorëzuar” në një azil të Tiranës. 15 vjet ka punuar nëntokë, bashkë me minatorët e Batrrës. Ndërkohë pjesën më të madhe të jetës e ka kaluar në fshat, si çobaneshë. Nuk është martuar kurrë. Vishet e sillet si burrë. Megjithëse ka jetuar më shumë se tetë dekada, është e ndrojtur. Mosha ka bërë të sajën. Nuk dëgjon mirë. Nuk di as shkrim e as këndim. Thotë se deri në moshë madhore iu përkushtua prindërve të saj. Jeton në një banesë të vjetër, gati të rrënuar. Nuk e ndihmon askush. Dy vëllezërit janë larguar prej kësaj shtëpie, ndërkohë fqinjët as që e shohin Osmanen. Prej. Ka përgatitur me ndihmën e tij të gjitha dokumentat ligjorë për t’u strehuar në azilin e të moshuarve në Tiranë. “Nuk mund të rri vetëm. Askush nuk më vjen në ndihmë. Nuk më vjen hiç keq që po largohem prej këtu. Shtëpia po shembet”-shprehet e moshuara e vetmuara.

Është burrë apo grua 85 vjeçarja. Minatorët e Krastës dhe kuadrot e minierës “11 heronjtë e Batrrës” e kanë thirrur Osman. Ndërkohë të afërmit dhe banorët e fshatit përherë e kanë thirrur Osmane. Teksa “guxojmë” ta pyesim: Në se do të martohej do të merrje burrë apo grua? Ajo përgjigjet me zë të mekur:-Burrë! Pra Osmania lindi femër, jetoi, u rrit dhe u plak si burrë. “Kurrë nuk kam menduar të martohem. U jam përkushtuar prindërve të mi. nuk ka guxuar njeri t’më thotë fjalë që i thuhen një femre”-shprehen Osmane Shahini.

Udhëtojmë bashkë me të nga qyteti i Klosit deri në Bejnë. Djemtë e atij fshati e transportojnë me mjetin e tyre. Pasi ecim 4 kilometra mbërrijmë një kodër të fshatit. Aty janë disa ndërtesa, njëra pranë tjetrës. Shtëpia më e dëmtuar është ajo e Osmanes. Ngjisim disa shkallë të drunjta, të ndërtuara shumë dekada më parë. Ajo hap derën (derë i thëncin) dhe hyjmë në bujtinën e saj. Gjithçka është grumbulluar në një dhomë 3 x 3 m. Mbi krevatin e drunjtë Osmanja ka vënë të paktën 10 qese të mëdha plastike, të mbushura me rrobat e saj. “I kam bërë gati se do t’i marr me vete në azil. Plaçkat e tjera i kam shitur në fshat”-tregon ajo një pjekëse buke dhe disa sende që nuk vlejnë për asgjë. Muaj më parë i kanë vjedhur të holla dhe kjo është një tjetër shtysë që burrnesha ikën nga fshati i lindjes, ndoshta për t’mos u kthyer kurrë.

Kur keni lindur, sa vëllezër e motra keni dhe ku keni punuar gjatë jetës tuaj?

Datën e lindjes nuk e mbaj mend, por sipas prindërve kam lindur në vitin 1930. Kam një motër të martuar dhe dy vëllezër. Njëri banon në Tiranë dhe tjetrit në një lagje tjetër të fshatit Bejnë. Deri në vitin 1970 , pra moshën 40 vjeçare kam punuar pranë familjes time, kryesisht me blektori dhe ne ish -kooperativën bujqësore. Isha e gjallë dhe bëja çdo punë. Në ato vite prindërit u ndanë nga djemtë dhe unë vendosa t’u përkushtohem vetëm atyre. Vendosa të mos martohem kurrë. Pas një viti kërkova leje në ish Komitetin Ekzekutiv të Rrethit për të punuar në minierën e kromit Batërr. Fatmirësisht leja m’u dha pa shumë pengesa. Fillimisht drejtuesit e minierës më caktuan në punë të lehta, më pastaj për shumë vite kam punuar në front, në nxjerrjen e kromit. Punoja me lopatë po aq sa burrat dhe mbushja vagonët. Nuk e kisha problem fare. Punoja sa burra. Ndërkohë isha e respektuar nga drejtoria e ndërmarrjes, specialistët dhe minatorët. Punova në minierë deri në vitin 1986, deri atëherë kur dola në pension.

Ku flije dhe si e kaloje kohën në qytetin e minatorëve?

Në dhomë flija me tetë burra minatorë, madje më patën caktuar si përgjegjëse e dhomës. Të gjithë më thirrnin Osman. Respekti ishte i plotë dhe i ndërsjelltë. Për 15 vjet nuk pati minator t’më thotë gjysëm fjale të keqe apo që lidhej me marrëdhëniet mes meshkujve e femrave. Hanin, pinim, bisedonim si të barabartë. Flija kur të doja dhe zgjohesha herët për në punë, që në orën pesë. Në vitet e para kam punuar vetëm turni i parë, më vonë edhe i dytë dhe tretë. Vetë e kisha zgjedhur këtë punë dhe nuk bëja zë.

Cfarë është kjo që mbani mbi jelek ?

Ne minatorët e Batrrës, afro 30 veta, punuam në vitet 1972-1974 në elektrifikimin e zonës së Martaneshit. Transportonim shtylla, tel, hapnim gropa dhe ndihmonin specialistët elektricistë. Atëherë, kur Martaneshi u elektrifikua u dha një dekoratë. Ajo mu dha vetëm mua. Siç e shihni ajo shkruan “30 vjetori i çlirimit”. Jam shumë krenare që kam punuar edhe për elektrifikimin e krahinës së Martaneshit, përkrah burrave e grave të mira të kësaj zone.

Sa pension merrnin dhe si jetoni aktualisht ?

Unë marr 13 mijë lekë pension miniere. Për veten time ai më mjafton. Por, tani nuk mund të jetoj aty ku më lindi koka. Shtëpia ështe e vjetër dhe po shembet. Gjatë dimrit gjithë shiu bie brenda. Një dhomë që pata ma ngushtuan njerëzit e mi. po ashtu fqinjët nuk më duan. Jam e thyer në moshë dhe duhet që vitet e mbetura t’i kaloj diku tjetër, në azil.

Kush ju ka ndihmuar të shkoni atje ?

Deputeti Qemal Minxhozi dhe nënkryetari i Bashkisë Klos, Mexhit Sina më kanë ndihmuar të përgatis dokumentat dhe ndoshta brenda këtyre ditëve do ta lë fshatin dhe do të strehohem në azil. Më vjen keq ndonjëherë që do ta lë vendin e lindjes, por në këto kushte nuk mund të jetoj.

Pse nuk vajtët te njerëzit e tu të afërm?

Pasi u mendova mirë vendosa të mos shqetësoj askënd. Ata kanë familjet e tyre dhe pse t’i fus në sherr me gratë apo fëmijët. Sejcili kërkon ta ndërtojë jetën siç dëshiron.

A nuk ju vjen keq që nuk u martuat dhe të kishit edhe ju fëmijët tuaj, të cilët do tu vinin në ndihmë në këtë moshë të thyer?

Kështu vendosa që në rini dhe nuk jam bërë pishman aspak. Duke parë si ka ardhur koha nuk më vjen keq pse nuk kam edhe fëmijë. Shoh bashkëfshatarët apo miqtë që kanë plot fëmijë, por jetojnë si unë, të vetëm. Disa janë emigruar jashtë vendit dhe nuk i shohin fëmijët as një herë në 10 vjet, të tjerë janë braktisur nga ata. Shumë i kanë fëmijët vetëm në letra, ndërsa realisht jetojnë vetëm, madje si puna ime.

Për kë keni votuar ju Osmane?

Në të shumtën e rasteve kam votuar vetëm për Partinë Socialiste. E kam takuar Edi Ramën sa herë ka ardhur në rrethin e Matit. Fshati ynë është shumica me PD-n, ndërsa mua më njohin të gjithë si socialiste. Ndonjeherë shoferët e furgonëve nuk më marrin në makinë vetëm se jam e majtë. Unë nuk di shkrim e këndim, por i njoh socialistët e tjerë dhe i marr të votojnë me mua. Ndersa me zgjehdjet vendore ende nuk e ka vendosur per voten.

EMI, POETJA NGA BURRELI, QË NUK MUND TË RINGRIHET NE KËMBË….

June 15, 2015 by dgreca

Nga Ahmet ZANI/

Kjo në foto është Emrie Krosi nga Klosi i Burrelit një vajzë mjaft e fortë, intelektuale e zonja por historia e saj është tregues i qartë i vajzës, të cilën vetëm shpresa e madhe e ka bërë atë të rrallë. Më ka bërë shumë përshtypje perfoemanca e saj në një aktivitet të një shoqate në qytetin e Durrësit disa ditë më parë. Teksa shpërndaheshin çmime të poezisë të këtij aktiviteti Emi siç dhe e thërrasin miket e saja ashtu me pak mundim ka preferuar të zërë podiumin e konferences së poezisë për të dërguar urimet për nderin që vlerësuan poeten nga Burreli. Me disa flajë që asaj i buronin nga thellësia e shpirtit ajo është ndërprerë nga duartroktitjet e të pranishmëve. Kjo ishte meritë e vajzës 35 vjeçare që sot banon në kryeqytet ndërsa dhe kafenë në mëngjes e shoqëron duke lexuar libra të shkrimtarëve vendas dhe të huaj, sigurisht atyre të dëgjuar. Jam befasuar nga kjo panoramë që Emi ka sjellë tek aktiviteti kulturor në Durrës, ndaj vendosa që të bashkëbisedoja me këtë poete dhe në një pasdite pranë një Bari në kryeqytet Emi kishte preferuar të më rezevonte këtë takim duke perzgjedhur panoramën e bukur tek ky bar të rrethuar nga hijeshia e luleve. Një kafe dhe ujë ishte porosia e saj sakaq kjo e shoqëruar me një cigare. Menjëherë unë ndërhyra ” pini duhanin? Po vetëm tre cigare në ditë dhe kështu do të vijonte dhe historia e saj që në vogli.

Jam rritur thuajse jetime pasi mamaja është ndarë nga jeta kur isha vetëm pesë vjeçe. Ndërësa si tërë shoqëria varfëria është shtuar akoma, sidomos nga humbja e nënës, ndërsa ishim tre fëmijë të vegjël. Babaj duhej të martohej sërish për këtë fakt ka menduar më shumë gjyshi ynë Halili ishte njëri shumë i zgjuar, punëtor shumë besimtar, por dhe paksa i ashpër. Kështu një tjetër nënë duhej të na rriste. Kjo nënë e dytë lindi plot gjashtë fëmijë të tjerë dhe shtëpia jonë është mbushur plot. Njerkën nusja e dytë e babaj e kemi vlerësuar si motër, pasi mosha e aj shumë e re kur erdhi në shtëpinë tonë, ndaj bashkë me gjyshen rriten plot dymëdhjetë fëmija.Pasi kam mbaruar shkollën tetë vjeçare më nota të shkëlqyera mundësitë për të vijuar arsimimin ishin minimale, pasi duhej të punonim për të ushqyer motrat dhe vëllezërit më të vegjël. Për të ndjekur shkollën e mesme vajzës i duhej të udhëtonte shumë rruga deri në qytetin e Klosit. Kjo nuk ja vështirësonte iniciativën Emit, dhe do të ndiqte shkollën me shumë vështirësi, nga kushtet ekonomike të familjes. Katër vite duke ndjekur arsimin e mesëm nëpërmjet shumë vështirësive sidomos nga rruga e gjatë në stinën e dimrit. Gjuhë- letërsia ishin pasioni më i madh, sigurisht pa lënë menjanë lëndët e tjera. Për të studjuar në shtëpi kushtet më mungonin, pasi duhej të merresha me shumë punë dhe koha për të ndjekur librat ishte pasi të gjithë të flinin dhe unë të vijoja mësimet. Në pjesën më të madhe të kohës ndonëse nuk isha vetëm 15 vjeçe do të gatuaja, të merresha me bagëtitë duke u kativizuar me punët e shtëpisë. Gjyshi nganjëherë me jepte më shumë liri që unë të merreja me librat, dhe për mua ishte shumë e vështirë të ndërtoja jetën në të tilla kushte familjare. Por vendosmëria dhe ndihma nga gjyshi unë arrita të përfundoja shkollën e mesme pedagogjike për t’u mundësuar të ndiqja një punë në arsim. Unë isha e sigurtë se do të përfaqësohesha një dikushi dhe nuk mund të harroja një mësues nga Tirana që më vlerësonte madje më ndihmonte sepse dhe unë kërkoja më shumë njohuri tek lëndët mësimore.

Përfundimi i arsimit në shkollën e mesme më mundësoj të nisja dhe një punë në shkollën e fshatit me ciklin e ulët. Ishin fillimet e zhvillimeve demokratike në vendin tonë, unë një mësuese pa përvojë për me bindje të forta se fëmijët kërkonin impenjim ndaj unë i kërkoja vetvetes të përkushtohesha punës me shumë pasion. Nuk kanë kaluar as dhe tre muaj nga nisja e punës në shkollë ndërsa një grup kontrolli do të vlerësonte punën e çdo mësuesi. Unë mësuesja më e re rezultova me sukses dhe kam ndier kënaqësi, por dhe drejtori i shkollës….. tregohej vlerësues për detyrën time.

AKSIDENTI

Ishte muaj nëntor i vitit 1992 vetëm tre muaj punë si mësuese teksa shoqëroheja me një tjetër kolege për të arritur në shkollë do të kalonim pranë një ure disa të gjatë por shumë e lartë. Rreziku ishte për të gjithë banorët nga amoritizimi i saj dhe atë ditë më gurgullonte brenda kraharorit tim dhe nuk ndihesha mirë. Dhe kolegia ime nuk shprehte besim tek kjo urë me dërrasa të kalbura dhe pak nga akulli nga temeparturat e ulta që mbart kjo zonë në fundin e këtij nëntori. Unë vendosa që të kaloja mbi këtë pasarelë, sapo kam arritur pak metra një dërrasë e thyer do të bëhej dhe shkaku të rreshqisja duke rënë poshtë urës në rreth tetë metra poshtë në gurët e lumit. Mësuesja tjetër që shoqërohej me mua lëshoj zë të lartë dhe një burrë që ndodhej me shtëpi aty pranë më ka ardhue në ndihmë duke më dërgua në spitalin e Burrelit. Mungonin mjekët specialsitë, medikamentet, por ç’është më e keqja nuk më dërguan për trajnetim më të specializuar në një nga spitalet e Tiranës. Mjekët në Burrel ende nuk përcaktonin diagnozën e saktë ndonëse kaluan plot tre javë dhe gjedja ime përkeqësohej. Gjedja fizike dhe shëndetësore ishte drejt rënjes, prindërit nuk kishin mundësi të nënin ndërhyerje tek mjekët nga mungesa e të ardhurave. Për mua po humbinin shpresat mbase dhe për të jetuar, dhe mosha ime vetëm 18 vjeçe dhe askushi nga bluzat e bardha të merrnin ndonjë mundim për të më shëruar. Pas tre javësh jam trajtuar në një siptal në Tiranë duke menduar se është zbuluar diagnoza e saktë pas aksidentit që pësova pranë objektiti të dijes, por dhe këtu mjekët dështuan. Nuk e kam mësuar që nga viti 1992 dhe deri më sot përse mjekët nuk zbuluan diagnozën. Vetëm një fjalë tregonin ata ka thyer shtyllën kurrizore dhe nuk mund të rikuperohet. Këtë lajm mjekët ma komunikuan dhe mua por unë nuk besoja tërësisht. Dhe unë kërkova tek vetvetja një eksperimentim për t’u ngritur në këmbët pa ndihmë e asnkujt. Kjo ishte shumë e vështirë, ndërsa tek krahët kisha shumë forcë dhe kjo me më inkurajonte për kë tej.

Kjo vajzë e fuqishme nga 15 vite është zhvendosur nga fshtrat e Burrelit pranë kryeqytetit në ëndrrën e saj të sigurunte një punë, ndonëse dyert e institucioneve janë hapur për Emin por asnjë nuk i ka siguruar ndonjë vend punë edhe pse ka kryer arsimimin e lartë gjuhë letërsi, ka mastër shkencor, dhe pret të ndjekë dhe doktoraturën. Sakrificë për këtë vajzë e cila endet në gjetjen e një pune, por nuk ka mundur dot dhe shkaqet Emi nuk po i zbulon.

Por kjo vajzë e rrallë ka një dritë jeshile pas kaq vitesh në një operacion në një klinikë italiane ku asaj i kanë premtuar sukses. Atë që nuk arritën mjekët tanë prej 23 vitesh nga aksidenti premtimet i vijnë nga kjo klinikë italiane e cila pret një dhuratë në përmirsimin e plotë të asaj që e mundon nga kaq vite Emin e cila ka sjellë për lexuesit disa poezi.

Disa ditë më parë bashkë me Emin ishi\m në fshatin e saj të lindjes, ajo solli kujtimet që nga fëmijria ndërsa ëndërra nuk u vijua ashtu siç e kishte menduar kjo vajzë por beson sërish kjo vajzë që duhet të marrë vemendjen e shteti.