Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Mirditori Pjetër Nikolli, Honoris Causa nga Universiteti Katolik në Florida

by

1-pjeter-nikolliNga Ahmet ZANI/Universiteti katolik Amerikan me qendër në Florida i ka akorduar biznesmenit Mirditor Pjetër Nikolli, titullin doktor Honoris Causa në fushën e biznesit dhe ndërtimit. Në ceremoninë e zhvilluar me këtë rast në qytetin e Rrëshenit merrnin pjesë qytetarë dhe biznesmenë nga Mirdita, Tirana dhe disa rrethe të tjera. Zoti Pjeter Nikolli është biznesmeni i parë në këtë rreth dhe një person i shquar për humanizmin e tij në ndihmë të njerëzve në nevojë jo vetëm në Mirditë por dhe në shumë rrethe të tjera. Ai është prej më shumë se një dekadë bashkpuntorë i Misionit Diplomatik të Paqes me qendër në Tiranë. Mori pjesë në këtë ceremoni dhe zëvëndësministri i Mbrojtjes Petro Koçi i cili çmoi lart punën dhe veprën e Pjeter Nikollit. Diplomën ja dorëzoi zotit Pjeter Nikolli Rektori i Universitetit Katolik të Floridas zoti Hose Moreno.
Pjetër Nikolli me vperimtarinë e tij bamirëse si dhe investimet në fushën e ndërtimit janë vlerësuar duke merituar  dekoratën e lartë Honoric Causa nga Universitetit në Florida. Njeriu i urtë dhe punëtor Nikolli nga i emocionuar do të vlerësnote miqtë dhe të pranishmit në këtë event. Ai ka theksuar se kjo është vlerësim si dhe këmbëngulje e tij në rritjen investimeve.
 Grupi artistik ” Mirdita” ka shoqëruar aktivitetin me muzikën tradicionale të zonës të interpretuar nga artistët mirditor.

Një breshkë e rrallë kurriz-lëkurore në Gjirin e Drinit

by

Nga Ahmet Zani/
U gjet sot në njërin nga stavnikët e Gjirit të Drinit një breshkë e llojit kurriz-lëkurore (Dermochelys coriacea). Kjo lloj breshke në dallim nga ajo e zakonshmja (Caretta caretta) është shumë e veçantë për detet tona. Mjedisi i saj normal është oqeani dhe herë pas here individë të ndryshëm futen në detin Mesdhe përmes ngushticës së Gjilbraltarit.
Breshka kurriz-lëkurore njihet si breshka më e madhe që jeton sot në planetin tonë dhe si reptili aktual i katërt më i rëndë pas tre lloje krokodilësh. Emri kurriz-lëkurore rrjedh nga vetë anatomia e kësaj breshke të Familjes Dermocheylidae që është totalish e ndryshme nga ajo e 6 llojeve të tjera të Familjes Cheloniide që jetojnë sot. Ajo nuk ka një guaskë (zhguall) kockor, por karapaksi i saj mbulohet nga një lëkurë e fortë. Për pasojë, kjo breshkë nuk ka pllaka kurrizore, por kreshta gjatësore. Ushqimi i preferuar për këtë gjallesë mbetet kandili i detit për pasojë ajo mund të gjendet tek noton nga Oqeani i Ngrirë i Veriut deri në ujërat përreth Zelandës së Re.
Nuk ka akoma evidenca të sakta për ekzistencën e plazheve folezuese në Mesdhe, megjithëse studiuesit janë të mendimit që një gjë e tillë mund edhe të ndodhë, por për këtë nevojiten kërkime dhe studime të mëtejshme. Në dy nga plazhet më kryesore folezuese më të afërta me Mesdheun, Frenxh Guajana (French Guyana) dhe Virxhin Ajlënds (Virigin Islands),  gjatësia e harkuar e karapaksit (CCL) mesatare e një  femre folezuese e raportuar nga  Van Buskirk dhe Crowder ështe 157,4 dhe 153,6 cm. Ndërsa në zona të tjera individët folezues janë me përmasa të CCL  më të madhe se 144 cm ndaj edhe individi i kapur sot në Gjirin e Drinit me gjatësi 138 cm klasifikohet si individ i cili është në prag të maturimit.
Ky është individi i dytë i gjetur në këtë zonë dhe në ujërat Shqiptare. I pari u kap më 1963 në Shëngjin nga një mjet peshkimi i njohur si tartakoçe dhe u balsamos nga Muzeu i Shkencave Natyrore Tiranë ku edhe ndodhet aktualisht.
Breshka kurriz-lëkurore e kapur sot, u mor në studim nga Prof. Dr. Idriz Haxhiu i cili njihet për kontributin e tij 50 vjeçar në studimin e herpetofaunës Shqiptare dhe Doktorantja Vilma Piroli e cila prej 6 vitesh merret me studimin e breshkave detare në Shqipëri. Studiuesit thonë që arsyeja e ardhjes së kësaj breshke në ujërat tona mund të jetë vetë karakteri kozmopolit i kësaj breshke dhe lëvizja e saj në kërkim të ushqimit dhe Gjiri i Drinit njihet si një zonë e pasur me invertebrorë të tillë si kandili i detit, por nuk mund të linin pa hedhur edhe hipotezen që ky mund të jetë edhe një tregues i ndryshimit të balancave natyrore që po ndodhin në planetin tonë.
Breshka u mor në studim në mjediset e Qendrës për Studimin dhe Ndihmën e Parë për Breshkat Detare në Patok ku Shoqata Herpetofauna Shqiptare përmes një financimi të RAC/SPA, UNEP dhe mbështetjes së Ministrisë së Mjedisit dhe Agjencisë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura po vë në zbatim projektin e monitorimit dhe ruajtjes së breshkave detare në vendin tonë për vitin 2016.
Kjo breshkë e rrallë për detet tona u markua dhe u rikthye sërish në det larg rrjetave dhe bregut me ndihmën e peshkatarëve të Patokut.

PIKTORI NGA KOSOVA PROMOVON EKSPOZITE NE KURBIN

by

Nga Ahmet ZANI/
Qytetarët laçjanë kanë shijuar ekspozitën e piktorit kosovar Xhevdet Spahija, me punime nga vitet e luftës në Kosovë dhe deri tek pejazhet e natyrës, legjendat, historia etj. Piktori Spahija vjen për herë të parë në qytetin e Laçit i ftuar nga krue i Shoqërisë Internacionale për të Drejtat e Njeriut z. Mark Palaj me qellim zhvillimin e aktiviteteve kulturore në Laç. Kjo ekspozitë ka tërhequr vemendjen e mjaft banorëve kurbinas të cilët kanë shijuar portretet e sjella me aq mjeshtëri nga artisti i pikturës nga Kosova.
 Xhevdet Spahija me pikturat dhe ekspozitat e tij është njohur në disa qytete të vendit, ndësa ai do të vijojë hapjen e të tjera ekspozitave në vendin tonë. Qëllimi i tij është njohja me botën artistike të artistëve kosovarë, kjo e derdhur nga peneli i tij, si dhe paraqitja e traditave kosovare në jetën e tyre si para luftës dhe tashmë në qëllimin e bashkimit të trojeve entike shqiptare.
Në takimin e organizuar në hollin e Pallatit të Kulturës në Laç intelektualë si dhe artistë nga fusha të ndryshme të jetës do të falenderonin piktorin kosovar Xhevdet Spahija për mjeshtërinë e punimeve të sjella pë qytetarët kurbinas. Sakaq Mark Palaj nuk ka lënë pas apelin e tij në shërbim të komunitetitit, duke theksuar se politika t’i lërë fushë të lirë artit. Të fitohet një herë e mirë pavarsia nga politika. Detyra jonë është që nëpërmjet artit të shprehim civilizimin nga aktivitetet artistike.
Piktori nga Gjakova ka shprehur sensibilizimin me njerëzit për të mos shkelur të drejtat jo vetëm të artit por dhe të lirive në përgjithësi.
 Ekspozita ka patur interes të veçantë nga publiku kurbinas dhe do të qëndrojë e hapur për disa ditë.

NDIHMA NE MUAJIN E RAMAZANIT

by

Nga Ahmet ZANI/Me rastin e Natës së Kadrit që i paraprin festës së Fiter Bajramit kreu i Shoqërisë Internacionale për të drejtat e Njeriut me seksion në vendin tonë Mark Palaj do t’ju vijë në ndihmë disa familjeve ne nevojë duke dhuruar ndihma në veshmbathje, mobileri si dhe karroca për invalidë. Pasi ka studjuar familjet me vështirësi ekonomike, në qytetet e Laçit, Mamurrasit, Fushë – Krujës si dhe në Kamzë,  menjëherë z. Palaj do të sfidonte temeraturat e larta gjatë ditës, duke ndarë ndihma, për ato familje me vështirësi ekonomike, njëkohësisht dhe tek disa invalidë. Familjet që kanë pritur ndihmat, do të falenderonin Mark Palajn njeriun ka menduar në ditën e festës së besimtarëve Myslimanë në vigjilje të Fiter Bajramit. Ai ka premtuar të djera donacione në të ardhmen ashtu si dhe ka ndihmuar në vijimësi për të tilla familje në nevojë. Sakaq ai apelon për strukturat qeverisëse si mundësi më shumë për të zbutur varfërinë e thellë tek disa familje që nuk sigurojnë kushtet më minimale të jetesës. Të tilla dhurata nga kjo Shoqëri për këto familje janë më së shumti kontributi moral dhe nxitje për klasën politike në shërbim të komunitetit.

Memoriali i Gjenocidit komunist- Hipokrizia e qellimshme

by

APELI NGA IGFM/

Nga Ahmet ZANI/ Hipokrizia e qellimshme qe karakterizoi takimin per Memorialin e gjenocidit komunist ne Shqiperi, eshte shkelje e rende e te Drejtave te Njeriut. Ku avokati i popullit Igli Totozani me hipokrizine me te madhe e te paturpshme kerkoi vendosjen e nje afati perfundimtar te demshperblimit ne Ligj, pasi kishte “harruar” qe jane bere 8-te vjet nga miratimi i ligjit dhe nuk ishte kujtuar ta kerkonte. Njekohesisht kerkoi qe te vendoset nje pension mujor demshperblimi per te internuarit dhe te debuarit, por lind pyetja :-perse vetem per ate kategori ? Dhe jo per te tjerat kategori ? Totozani na foli edhe per nje nocion qe po degjohet per here te Pare ne tregun mediatik :”kultura komuniste dhe ajo demokratike” , qe sipas tij kane stratifikuar shoqerine ne dy shtresa dhe keto na qenkan ashtu sic shikon ai nga kendveshtrimi i tij . Po ai vete nga cila po veshtron ? Mos valle nga klasa proletariatit ? Kjo na qenka arsyeja e vertete e moshapjes se dosjeve ?! Nga ana tjeter perfaqesuesit e qeverise , te cilet kishin vendosur qe per nje Problem te tille kombetar, ta zgjidhnin sot ne kompetencat vendore, thane se me demshperblimet jane treguar me te zotet sepse kane arritur, megjithese mbas 20 vjetesh, te kalojne kestin e 2-te. Ndërsa drejtuesi i Institutit të të Përndjekurve, Bilal Kola, tha se memoriali i kujtesës për viktimat e komunizmit do t’i ndihmojë të gjithë reflektojnë për atë fatkeqësi. Por harroi te spjegonte se çfare do te behej me memorialin qe eshte ngritur nga babai i tij ? I kujtojme z. Kola qe : Nocioni “reflektim i ndergjegjes mbi fatkeqesine” nuk eshte Produkt i mesuar ne shkollen Evropiane. Bashkia e Tiranës u angazhua të bashkëfinancojë ngritjen e një Memoriali Kombëtar për viktimat e ish regjimit komunist. Meqenese qenka Memorial kombetar, perse takimi behet ne rang vendor? Kryetari i bashkisë së Tiranës Erjon Veliaj tha në takim se të gjithë u janë borxhlinj viktimave të komunizmit, ndaj Bashkia e ndjen si detyrim të marrë pjesë në këtë projekt nderimi për ta. E pyesim z. Veliaj:-perse ju personalisht ndjeheni borxhli ? Zoti Veliaj i bëri thirrje parlamentit dhe institucioneve që të zbatojnë ligjin sapomiratuar të dosjeve, me të njëjtën saktësi që po ecin dëmshpërblimet. Qe kur z.Veliaj na qenka parlamenti nje institucion zbatues ? Shqipëria dhe Parlamenti Europian kanë miratuar disa rezoluta për të nxitur zbardhjen e krimeve të diktaturës komuniste ndaj popullit shqiptar, si dhe për të shtuar kujdesin ndaj ish të dënuarve politikë, për të riintegruar dhe rehabilituar ata të në shoqëri. Perse rezolutat per ju jane nxitese dhe jo detyruese ? Por, edhe sot, pas 25 vjetësh, shumë prej tyre jetojnë në të njëjtat zona internimi, ku i hodhi diktatura, dhe vuajnë ende probleme të rënda shëndetësore, ekonomike dhe mbijetojnë në varfëri. A nuk eshte kjo nje fakt qe verteton me se miri hipokrizine qeveritare per 25 vite rrjesht ? Ndërkaq persekutorë të tyre gjatë diktaturës arrijnë të depërtojnë në administratën shtetërore të demokracisë dhe ligj për lustracionin nuk ka. Jo vetem depertojne, por vetem ata punojne ne administraten shteterore.