• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Lideri

January 9, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Çfarë lloj lideri kemi? Si e frymëzon ai besnikërinë në popullin e tij?
Nëse i krahasojmë me udhëheqësit e lashtë, kuptohet kontrasti.
Aleksandri i Madh ishte i suksesshëm sepse ishte i dashuruar. Jo thjesht i admiruar, jo thjesht i respektuar, por i dashur. Njerëzit e tij e adhuronin. Ushtarët i paguante mirë, planifikonte betejat që të kishte sa më pak viktima të ishte e mundur, dhe kishte karizëm. Ai dhe ushtarët e tij besonin se ai ishte Zot dhe se i kishte mbijetuar tetë plagëve të mëdha që mund të kishin vrarë çdo njeri tjetër. Ata kishin frikë prej tij, por të gjithë do të kishin dhënë jetën për të.
Udhëheqja është shërbim dhe Aleksandri u shërbeu njerëzve të tij. Ai mori i pari barrën më të rëndë dhe e uli i fundit. Ai nuk flinte ndërsa ushtarët e tij punonin, nuk hante ndërsa ushtarët e tij vdisnin nga uria. Ai kurrë nuk u kërkoi atyre të bënin diçka që ai nuk do të bënte, vetë i pari. Dhe e vërtetoi këtë në çdo betejë, duke luftuar hipur mbi Bucefalus.
Aleksandri i mori ata në beteja të tmerrshme dhe fitoi çdo herë, duke u dhënë fitore dhe krenari me humbjen e një numri relativisht të vogël viktimash.
Asnjë komandant në histori nuk ishte aq bujar me njerëzit e tij sa Aleksandri. Duke pushtuar Perandorinë Persiane, “Superfuqinë” më të madhe që bota kishte njohur deri në atë kohë, ai rrëmbeu thesarin më të madh në histori. Vetëm nga Persepolis, 2500 ton ar u morën nga Thesari i Madh, që ishte ndërtuar për një shekull nga tokat në pronësi persiane nga India në Egjipt.
Aleksandri mori arin nga ajo fitore dhe të tjerat dhe e ia shpërndau njerëzve të tij, nga gjeneralët më të lartë e deri te kuzhinierët e tij. Në fund të fushatës, ai u dha atyre ar e kuaj dhe e bëri çdo njeri të pasur.
Por Aleksandri dhe Filipi e kuptuan që të dy se si t’i detyronin burrat të bënin atë që dëshironin , nga shpimi gjithë natën me një shtizë 18 këmbëshe derisa burrat të gërmonin, te marshimi për tre ditë pa ushqim dhe pa ujë, deri te kalërimi drejt vdekjes së sigurt. Ata i bënin këto jo nga kërcënimet apo frikësimi, as nga paratë apo premtimi i shpërblimit, as nga potenciali për turp apo çnderim. Mënyra se si t’i detyronin burrat të bënin atë që dëshironin ishte me dashuri.
Nëse njerëzit ju duan, ata do të lëvizin qiellin dhe tokën për ju, do të bëjnë mrekulli për ju, do të vdesin me dëshirë për dashurinë e tyre për ju. Kjo është arsyeja pse Aleksandri ishte kaq i suksesshëm. Por, sado i mirë, sa profesional, sa i përkushtuar, sa shumë e donin komandantin e tyre, ushtria e Aleksandrit më në fund arriti kufirin e saj gjithashtu. Të gjithë kanë pikën e tyre të thyerjes. Dhe është e qartë se Aleksandri arriti të tijën.

Filed Under: ESSE Tagged With: Astrit Lulushi

Ndryshimi

January 6, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Njeriu bën të vjetrën, por tingëllon në të renë. Duket adoleshent, por i kalon të 60-at, dhe kujton të shkuarën dhëmbë shtrënguar; këmbanat e lumtura bien në të ftohë. Ai shkon…le të shkojë. Bashkë me vitet bën zë të rremën, dhe përpara i del e vërteta.

Le të kumbojë sistemi despotik etatist që pushton shpresën dhe ndryshimin e rremë; dashuria dhe zbatimi i lirisë, ligjit, drejtësisë, rendit dhe prosperitetit edhe një herë të tingëllojë i vërtetë.

Shansi vjen në zgjedhje për të hequr qafe disa nga llumrat. Ka kaluar koha për t’i votuar.

Kur të jemi gati të tingëllojmë në të vërtetën, ndryshimi do të ketë filluar tashmë, fillon me ju.

Dhe, së fundi, e vërteta është e madhe dhe do të mbizotërojë nëse i lihet vetes;

se ajo është antagonistja e duhur dhe e mjaftueshme e gabimit, dhe

nuk ka asgjë për t’u frikësuar nga konflikti, përveç ndërhyrjes njerëzore të çarmatosur nga armët natyrore, argumenti dhe debati i lirë; gabimet pushojnë së qeni të rrezikshme kur lejohet lirisht t’i kundërshtosh ato.

Filed Under: Analiza Tagged With: Astrit Lulushi

Liruar nga ligji

January 4, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

A nuk e dini pse po u flas atyre që e njohin ligjin? Se ligji ka pushtet mbi dikë vetëm për aq kohë sa ai njeri jeton.

Ligji është i mirë dhe i keq. Megjithatë, njeriu nuk do ta kishte ditur se çfarë ishte e keqe po të mos ishte “ligji”. Sepse nuk do ta kishte ditur se çfarë ishte në të vërtetë “tradhëtia” nëse ligji i dikurshëm nuk do të thoshte: “Mos ik se tradhëton”.

Përveç ligjit, e keqja ishte e vdekur. Pa ligj njeriu ishte gjallë. Kur erdhi ligji, e keqja lindi. Vetë ligji që kishte për qëllim të sillte jetë, në të vërtetë solli vdekjen. Sepse e keqja, duke shfrytëzuar mundësinë e dhënë nga ligji, mashtroi. Në mënyrë që e keqja të mund të njihej si e keqe, ligji u përdor për të sjellë vdekjen, që keqja të bëhej krejtësisht e keqe.

Dihet se ligji është i frymës, por njeriu është joshpirtëror, i shitur si skllav. Nuk e kupton atë që bën. Atë që do të bëjë nuk e bën. E di që e mira nuk banon brenda tij. Sepse nuk bën të mirën që do, por të keqen që nuk do ta bëjë, këtë vazhdon ta bëjë. Tani, nëse bën atë që nuk do, nuk është më ai që e bën, por është e keqja që jeton në të.

Kështu është ligji në fuqi: edhe pse njeriu dëshiron të bëj të mirën, e keqja është me të. Ai sheh një ligj tjetër që vepron përbrenda, që lufton kundër ligjit të mendjes dhe e bën rob të ligjit të së keqes. Nga ky mjerim ai edhe ikën. Kush do ta shpëtojë nga trupi që i nënshtrohet vdekjes?

Filed Under: ESSE Tagged With: Astrit Lulushi

Policia “mbron”

October 25, 2022 by s p

Astrit Lulushi/

Është gjithmonë e rrezikshme për liritë e njerëzve. Çdo ditë të vrarë. Toka e dhunuar nga ndërhyrjet absurde. Forcat e policisë janë ushtri e përhershme mes njerëzve, që nuk mbajnë absolutisht asnjë përgjegjësi. Detyra është për të mbrojtur vetëm palën e tretë – qeverinë. Presidenti gjithashtu nuk është përfaqësues i popullit – nuk është i zgjedhur – kështu që mund të mos veprojë si komandant i përgjithshëm. Disa gjëra nuk ndryshojnë kurrë.
Policia e vendosur mes nesh më së shumti është armiku ynē. Ajo nuk ndjen besnikëri ndaj “Komandantit të Përgjithshëm” dhe kësisoj jo besnikëri ndaj popullit, vetëm ndaj Qeverisë.
Besnikëria shkon ndaj republikës përfaqësuese de jure, që është zëvendësuar nga një kleptokraci statiste okupuese, antikushtetuese.
Një polici e përbërë nga qytetarë të lirë është e ndarë nga të gjithë tiranët. Ndërsa “policia e shtetit” mbështet krimet pa viktima, vjedhje pa u ndëshkuar, zvogëlimin e të drejtave të individit, pezullimin e të gjitha akteve të tjera në kundërshtim me ligjet. Është gjithmonë e rrezikshme për liritë e njerëzve që të ketë një polici të tillë, mbi të cilën ata nuk kanë asnjë kontroll. Askush nuk ka fuqi. Shkopinjtë e tyre dhe çdo mjet tjetër i tmerrshëm, janë si e drejta e njeriut, që në lindje.
Është mirë të dini se ekzistojnë njerëz të tjerë të civilizuar. Ata, p.sh., kanë një respekt të lartë për diskutimin, mendimet e ndryshme, shprehjen e hapur, vlerat e lindura, kulturat e ndryshme, etj, por kjo është vetëm për njerëzit që pajtohen me ‘ta.
A nuk është qesharake se si qeveritarët duhet të përdorin jo-fakte më të paprovueshme ose të shtrembëruara për të larguar vëmendjen. Çfarë do të thotë “më shumë njerëz vriten me armët e tyre” Më shumë se çfarë? Nuk e di. Çdo ditë vriten në këtë vend, nga policia pra.
Ata pretendojnë se nuk ka armë = paqe. Më duket se kujtoj se nuk kishte armë jo shumë kohë më parë, dhe lufta bëhej me shpata dhe shigjeta. Dhe para shpatave, shkopinjve dhe gurëve. Në çfarë bote fantazi jetojnë ata të mendojnë se armët janë ato që bëjnë luftën. Stilolapsat nuk janë përgjegjës për fjalët e shkruara gabim. Armët nuk janë fajtore për vrasje apo luftë.
Përpjekja e liberalëve ose konservatorëve për t’i mbrojtur njerëzit nga vetja me ndonjë gjë tjetër përveç një edukimi të duhur është një ideal arrogant. Është koha të ndalojmë së përdoruri qeverinë për të ndihmuar njerëzit – nëse doni t’i ndihmoni ata, ndihmojini vetë nëse ju lejojnë. Liria për të zgjedhur — kjo është Liria; ndalon ndërtimet abuzive, dhunumin e tokës, dhe miratimin e ligjeve për masat për të kontrolluar njeriun dhe sjelljen e tij – por gjithmonë dështon (siç është qëllimi i vërtetë i Establishmentit).

Filed Under: ESSE Tagged With: Astrit Lulushi

Fjalë e lirë dhe shpiftje

October 20, 2022 by s p

Astrit Lulushi/

Ankesa dëgjohen se qeveritë janë shumë të paqëndrueshme; se e mira publike shpërfillet në konfliktet e palëve rivale; dhe se masat vendosen shumë shpesh, jo sipas rregullave të drejtësisë dhe të drejtave të palës së vogël, por nga forca superiore.  Sipas ligjeve të natyrës dhe të Zotit të natyrës, të drejtave dhe drejtësisë së patjetërsueshme, nuk ka besim apo liri publike. Është emërtim i gabuar që lejon socializmin teokratik të bëhet skllavpronar, tiran, pasi pushton tokën dhe mendjen; një tjetër argument për qeverisje.

Kohët e fundit, socialistët-komunistë tërhoqën projektligjin për shpiftjet, duke e lënë për herë tjetër; për njerëzit përbën fitore. Çdo përpjekje për të penguar shprehjen e lirë së mendimit është një akt josocial kundër shoqërisë. Kjo është arsyeja pse gjyqtarë dhe juritë që përpiqen të zbatojnë ligje të tilla e bëjnë veten qesharakë.

Kjo është arsyeja pse ligjet e gjuhës së urrejtjes janë kaq qesharakë. Në Shqipëri, secili ka të drejtë të predikojë shfarosjen e tjetrit nga pushteti. Megjithatë, është shoqëria, jo ligjet, ajo që i shtyn ata që veprojnë në skaj dhe i etiketon si të krisur. Kur përpiqeni ta mbytni atë lloj të foluri përmes ligjeve, thjesht krijoni një grup viktimash dhe disa do t’u japin atyre një vesh dashamirës. Kanadaja, meqë ra fjala, ka të njëjtin lloj ligjesh për gjuhën e urrejtjes, ndaj shiko çfarë thua dhe mos guxo ta lexosh Biblën me zë të lartë.

“Gjuha e urrejtjes” nuk është e paligjshme.

Unë kam çdo të drejtë të urrej këdo. Ndjenjat nuk mund të ligjërohen. Krimet e urrejtjes janë një korrupsion tinëzar i së drejtës zakonore ku një krim përkufizohet si një veprim i qëllimshëm keqdashës. Është faktori vendimtar për të përcaktuar nëse një vepër është kriminale apo jo. Ndërsa parlamenti nuk mund të bëjë asnjë ligj për të shkurtuar të drejtat e fjalës dhe shtypit, kryerja e një akti me qëllim keqdashës konsiderohet ende si kriminal, megjithatë, dënimi duhet t’i përshtatet krimit – cilat janë dëmet e drejtpërdrejta?

Të protestosh kundër një mase nuk është një veprim keqdashës, përveç rasteve kur të drejtat e tjetrit janë shkelur qëllimisht dhe me keqdashje.

Të punësosh një person bazuar në merita nuk është ‘urrejtje’ ndaj atyre që nuk janë. Të dëshmosh për mizoritë e kryera nga një tjetër nuk është urrejtje. Zbatimi i këtyre ligjeve në rastin më të mirë është selektiv. Mund të jetë mëkat të urresh, por nuk është krim.

Çdo përpjekje për të penguar shprehjen e lirë të mendimit është një akt kundër një sovrani individual. Kjo është arsyeja pse gjyqtarët dhe juritë që përpiqen të zbatojnë një despotizëm të tillë të paligjshëm e bëjnë veten tiranë.

E vërteta mund t’ju lëndojë më keq në zgjedhje sesa për çdo gjë që mund t’ju ndodhë. Njëherë e një kohë të largët: admirimi i hapur i Enverit dhe një shtytje për utopinë e tij të pafe, apo ndjekja e Marksit ishin ligj.

Utopia nuk përfshin fisnikërinë e jetës, sakrificën e foshnjave; një ekzistencë e privuar, e goditur nga varfëria, kaotike, e dhunshme, tiranike dhe despotike që sundimtarët e quajnë liri; dhe, të gjitha të drejtat siç diktohen nga teokracia e plotfuqishme etatiste. E vërteta nuk i dëmton zgjedhjet, aplikimi i tyre mundet. Fatkeqësisht e vërteta duket se është injoruar vonë.

Absolutisht, e vërteta mund të lëndojë. Qorto gjërat e fshehura të errësirës. Individët me mendje të errët në vendet e pushtetit, do të hiqen. Humanisti laik sjell zinxhirë për mendjet dhe pranga për kyçet e këmbëve të fëmijëve që nuk dyshojnë. Zgjedhjet perfekte në qëllim dhe vendosmëri në emër të Popullit, Një shumicë morale ka folur, unitet i pamohueshëm. Socialistët si Rama-Balla Inc., duhet të shpërngulen në Kubë dhe të shohin socializëm dhe zinxhirë. Citimet janë shumë të ngjashme me të vërtetën – të thjeshta.

Filed Under: Emigracion Tagged With: Astrit Lulushi

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 26
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • …
  • 102
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT