• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

BOTIME NE DIASPORE- “Dallgë në zemër” & “Sy të pafajshëm…”, dy vëllime me poezi nga BESIM XHELILI

July 15, 2016 by dgreca

Pas botimit të dy veprave të fundit, vëllimit poetik “Besa” dhe romanit të tij të parë “1803”, që dolën nga botimi në mars të këtij viti, shkrimtari tetovar Besim Xhelili, i cili jeton dhe vepron në Vjenë të Austrisë, në prag të pushimeve verore sjell për lexuesit edhe dy vëllime të reja me poezi. Përmbledhja e gjashtë me poezi titullohet “Dallgë në zemër”, një poemëe gjatëliriko-epike me 183 strofë të shkurta 4-vargëshe lirike,kurse e shtata “Sy të pafajshëm…”,një përplasje klithmash emocionale-psikolirike. Botuesi të dy vepraveështëShtëpia Botuese “Atunis” nga Prishtina, ndërsa recensent PrendBuzhala.

“Të njëqind e tetëdhjetë e tri njësitë strofike me temë dashurinë në lirikat e vëllimit “Dallgë në zemër“, poeti Besim Xhelili i përkufizon me shenjën autoriale “183 lirika të dhimbshme dashurie“. Si është e mundshme që pikërisht emocioni më sublim i qenies njerëzore ngërthyeka dhe vuajtjen, dhembjen? Kjo tematikë e shndërruar tashmë në obsesion krijues, te libri i Besimit, posi te tema e librit të dytë të Komedisë Hyjnore të Dantes, Purgatori, përpiqet ta japë këtë përgjigje, gjithnjë në universin e erosit, në hapësirat e këndimit lirik mbi dashurinë.”, shprehet Buzhala. Ndërsa për vëllimin “Sy të pafajshëm…”, ai thotë: “Te ky vëllim, që mban një titull të metaforikes engjëllore, autori i drejtohet, si në librat tjerë, qenies që do, të dashurës. Dhe kjo thirrmë drejtuar ndjesive të tij, mendjes dhe zemrës së erosit, përplaset midis dy realiteteve, largësisë së kësaj qenieje dhe përgjërimeve të përmallshme, kujtesës, shpesh trajtën e klithmës, kurse poezia merr trajtën e një psikolirike të situatës emocionale, në të cilën gjendet protagonisti a folësi lirik që ligjëron në veten e parë. Është po ajo ndjesi që ligjëron tej fushë-hapësirave të arsyes, sikur ngjitet në lartësitë sublime të ekzistimit, një si kulm jete e gjallimi. Ai ligjëron me zemër të hapur, se asisoj dhuron dhe dhurohet, merr dhe jep:

“Nga unë ke çka të marrësh, më të fortën

Më natyroren, të fshehtën e të çiltrën.”

 Edhe redaktorët e librave kanë dhënë nga një vështrim mbi opusin e krijimeve të autorit në këto dy vepra. Bardha Mançe librin “Dallgë në zemër” e quan një shportë me vargje plot tallaze dashurie dhe dhembjeje. “Herë mistik dhe i pakapshëm, herë nostalgjik dhe i mbytur në të shkuarën, ai kërkon të dalë në zgjidhje ekstreme në raportin jetë–vdekje, që përshkon shumë momente të poezisë së tij në mënyrë fatale. E dashura e protagonistit identifikohet me frymimin e jetës së tij, gjakun në deje, çdo lëvizje të zemrës dhe të trurit të tij. Ajo e nguros apo e gjallëron, e vdes apo e ngjall, i jep dritë apo e lë në terr, i sjell tallaze kënaqësie apo stuhi të fuqishme dhimbjeje.”, shprehet ajo.

Engjëll I. Berisha nga ana tjetër, mbi vëllimin “Sy të pafajshëm…” thotë: “Kush është personazhi aktiv i veprave të Besim Xhelilit? Nëse themi se personazh figurativ është dashuria, pa emër, por e tëra e përshkruar në ndjenjë, ky është realiteti dhe besimi e pranimi i vetvetes, me këtë e ushtron mendjen për bindje të sinqertë, edhe pse në fakt bie një dozë lajthitjeje, pasi që kësaj dashurie ia zë frymën një zemërim, ku duket edhe si mekanizëm mbrojtës për ta ruajtur nga lëndimi dhe kurrsesi të ndryshojë sistemin e bindjeve që e ka ndaj kësaj ndjenje: “Kanë mbetur fshehur çastet e lumturisë, oh vdiqa/ Ankthi më përmbys shpirtin e lodhur, sa larg që je! /Ndodh dhe qaj e qesh e tek ti më shkon mendja /Mall i madh më pushton papritmas dhe m’lëndon…”.

 Këto dy vepra do të promovohen më 5 gusht 2016 në Bibliotekën Kombëtare në Prishtinë, në kuadër të promovimeve që organizon Lidhja e Krijuesve Shqiptarë në Mërgatë.

Filed Under: LETERSI, Mergata Tagged With: “Dallgë në zemër”, & “Sy të pafajshëm, Besim Xhelili

KRIJUESIT NE DIASPORE- PROMOVIM NE ATHINE

May 20, 2016 by dgreca

PROMOVOHEN NË ATHINË ROMANI “1803” DHE VËLLIMI POETIK “BESA”/

Shkruan: Besim Xhelili/

Athinë/Vjenë, maj 2016/

Në ambientet e Ambasadës Shqiptare në Athinë, me pjesëmarrjen e kënaqshme të bashkatdhetarëve që jetojnë në Greqi, artdashësve dhe përcjellësve të letrave të shkruara, u promovuan dy librat më të rinj të autorit tetovar me banim në Vjenë të Austrisë Besim Xhelilit. Bëhet fjalë për romanin e tij të parë “1803”, i cili sipas autorit do të vazhdojë edhe me dy pjesë, dhe për vëllimin e tij të pestë me poezi “Besa”. Përndryshe këto dy libra dolën nga botimi në mars të këtij viti, dhe u promovuan në Takimet Tradicionale Poetike “Pavarësia Poetike 2016”, nën organizim të Lidhjes së Krijuesve Shqiptarë në Mërgatë, kësaj radhe në qytetin Hamburg të Gjermanisë, si dhe muajin e kaluar në Ambasadën e Kosovës në Vjenë.

Programin e udhëhoqi gazetarja e mirënjohur e Radio Athinës Bardha Mançe, e cila po bën një punë të madhe përmes valëve të kësaj radioje, për promovimin dhe afirmimin e vlerave që krijohen nga krijues, artistë e poetë shqiptarë gjithandej globit. Në sallë ishin edhe më të vegjlit, duke treguar kështu një maturi të madhe edukative-estetike familjare, për edukimin e brezave më të rinj në frymën atdhetare dhe kombëtare.

Në emër të Ambasadës përshëndeti z. Florian Nova, Ministër Fuqiplotë, i cili tha se ndjehet shumë i nderuar dhe ka kënaqësinë që në emër të Ambasadorit z. Dashnor Dervishi, t’i përshëndet të pranishmit, duke shtuar se Ambasada është shtëpia e të gjithëve dhe do të jetë e hapur gjithmonë për aktivitete kulturore dhe letrare, kurse për çështjet organizative u përkujdes znj. Entela Gjergo.

Një vështrim për anën filozofike të romanit bëri profesori Thanas Boçi i cili u shpreh: “Romani i tij “1803”, me një titull tepër sinjikativ është i zhanrit social-erotik, por përditshmëria përbëhet edhe nga elementët e saj si: puna, familja, mërgimi, etnia, kultura, arti, poezia, jeta urbane apo edhe dashuria, duke kaluar në filtrin e talentit të autorit, përbëjnë edhe atë që quhet plotësim i përbërësve të subjektit; ndaj thjeshtësia e të rrëfyerit dhe fabulës nis me lindjen e ndjenjës së dashurisë më 18 mars (18-03), dhe vazhdon me luftën, peripecitë për të mposhtur pengesat, mentalitetet, zakonet, disi tashmë të tejkaluara në kohë, gjersa arrin finishin e zgjidhjes së çështjes në funksion të dëshirës të të dyve: Besarit dhe Samirës. Dhe të gjitha këto përshkohen fund e krye nga përshkruarja e të gjitha ngjarjeve a rrethanave nga dimensioni i lirisë të mendimit, e shfaqur në mesazhe të qarta, konkrete dhe të kapshme nga lexuesi.

Në anën tjetër për tematikën dhe vlerën letrare si dhe për gjuhën dhe nivelin e romanit foli filologia Marinela Duri duke thënë: “Fjalori i pasur, stili narrativ, përshkrimet romantiko-erotike të ngarkuara emocionalisht me figura letrare si: epifora, metafora, alegoria, krahasimi, epiteti, aforizmat, simbolizimi i shenjave të pikësimit (tre pikat, thonjëzat etj.) drama, suspens-i, anatropia – thyerja kronologjike e ngjarjeve, që ndryshe fillojnë, ndryshe rrjedhin e ndryshe përfundojnë, romanca, informacioni dhe sigurisht një fund i lumtur-HAPPY-END, këto kërkon lexuesi bashkëkohor. Më konkretisht: drama shfaqet në roman që në fazën e parë kur protagonistët fillojnë e ndjejnë për njëri-tjetrin; që të dy kanë familje. Vetëkuptueshëm që vështirësitë e pengesat për përjetimin fshehtas të një ndjenje të tillë do t’i shoqërojnë gjithnjë e kudo, deri në fund, kur protagonisti ka të sigurt vdekjen dhe në atë shtrat i duhet t’i rrëfehet së shoqes dhe protagonistja, së shoqit. Romanca pa fund përshkon tejendanë romanin. Lojërat e fjalëve, tematologjia e bisedave të tyre e bën më tërheqës librin e më të ngutshëm leximin duke nxjerrë në pah njëkohësisht nivelin e lartë të tyre intelektual, diturinë, mprehtësinë e zgjuarsinë e tyre”.

Atmosferën e zbukuruan me instrumentet e tyre Gerta Selmani-Katemi dhe Edi Katemi, kurse disa vargje nga vëllimi poetik “Besa” i lexuan shkrimtari Bledi Ylli dhe disa nxënës nga Shtëpia Shqiptare Athinë “Porta” Një fragment nga romani e lexoi artisti i njohur Armando Dauti, kurse të pranishëm ishin edhe artisti i dalluar Nikolla Llambro si dhe personalitete të tjera nga jeta intelektuale e shoqërore e komunitetit shqiptar në Greqi.

Në fund të pranishmit patën mundësinë që në një bisedë të lirë të flasin me autorin e librave si dhe të shijojnë koktejin modest të rastit, shtruar nga Ambasada.

Filed Under: LETERSI, Mergata Tagged With: Besim Xhelili, DHE VËLLIMI POETIK “BESA”, PROMOVOHEN NË ATHINË, ROMANI “1803”

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT