“Dialogu politik është tani në një fazë kritike, dhe palët janë gati për të bërë përparim thelbësor,” tha Përfaqësuesi Special i Sekretarit të Përgjithshëm për Kosovën, Farid Zarif, në një konferencë shtypi në Këshillin e Sigurimit./

Nga BEQIR SINA,OKB/

“Dialogu politik është tani në një fazë kritike, dhe palët janë gati për të bërë përparim thelbësor,” tha Përfaqësuesi Special i Sekretarit të Përgjithshëm për Kosovën, Farid Zarif, në një konferencë shtypi në Këshillin e Sigurimit.
“Krahas kësaj, stabiliteti në terren mbetet e brishtë, dhe ka të ngjarë të vazhdojë të mbetet kështu, ndërsa këto bisedime do të vazhdojnë në të njëjtën kohë, më çështjet të ndjeshme dhe më thelbësore,” shtoi ai.
Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia në shkurt të vitit 2008, por Serbia nuk e njeh shpalljen. Tensionet ndërmjet serbëve dhe shqiptarëve etnikë kanë shpërthyer gjatë viteve, veçanërisht në veri të Kosovës – e cila ka një shumicë etnike serbe, ndryshe nga pjesa tjetër e Kosovës, ku shqiptarët etnikë janë shumicë – çka ka ngjallur shqetësime nga zyrtarët e OKB-së.
Beogradi dhe Prishtina kanë qenë të angazhuar në bisedime të nivelit të lartë në një varg të çështjeve praktike, të ndihmuara nga Bashkimi Evropian, me raundin më të fundit të mbajtur në fillim të kësaj jave në Bruksel.
Zoti Zarif, i cili është gjithashtu kreu i Misionit të OKB-së Administratës së Përkohshme në Kosovë (UNMIK), raportoi se incidentet dhe tensionet vazhdojnë të ndodhin në terren, duke nënvizuar nevojën për energji dhe përpjekje për të vendosur qetësinë dhe sigurinë nga të gjithë pranitë ndërkombëtare, së bashku menegociatat.
“Thjesht, është e domosdoshme që problemet e pashmangshme dhe pengesa në terren, megjithatë ato mund të jenë të vështira për ata për të i prekur, në bisedime, nuk duhet lejuara për të minuar atmosferën dhe potencialin për përparimin në bisedimet vitale politike,që po zhvillohen deri tani” deklaroi ai.
“Larg shumë është dhe në rrezik për të lejuar sfidat politike, afatshkurtra, frikë dhe pengesa për të vënë në rrezik mundësit themelore dhe historike e cila tani qëndron para palëve. Puna efektive, efikase dhe koherente me të gjithë pranitë ndërkombëtare, është e nevojshme për të promovuar dhe mbështetur kushtet në të cilat bisedimet politike, mund të arrijnë potencialin e tyre të vërtetë. ”

Ai tha se përparimi ka dalë nga dialogu i nivelit të lartë, i cili ka adresuar çështjet komplekse të tilla si menaxhimin e taksave dhe detyrimeve në pikat e kalimit. Diskutimet në kohët e fundit u zhvendosën në adresimin e çështjes së institucioneve serbe që veprojnë në Kosovë, si dhe një sërë çështjesh të vështira specifike për situatën e veriut të Kosovës.

“Kjo është shpresa ime, në këtë drejtim, që palët do të mbeten të palëkundura në vendosmërinë e tyre për të arritur kompromise të pranueshme, për këto çështje më të ndjeshme dhe të gjejnë zgjidhje të qëndrueshme që do të shërbejnë më mirë interesat dhe aspiratat e të gjitha komuniteteve që jetojnë në Kosovë”, ka deklaruar ai .

“Bashkëshoqërues me këtë periudhë të inkurajuar progresin politik, sfida të rëndësishme janë gjithashtu duke hasur në terren me probleme, duke përfshirë incidente negative të sigurisë, si dhe shembuj të shpeshtë të retorikës nxitëse dhe pompoziteti nga palët të ndryshme,” vuri në dukje dërguari i Special i Sekretarit të Përgjithshëm për Kosovën, Farid Zarif

Zoti Zarif  tha: “Në “pasqyrën” e zhvillimeve të tilla, ne kemi bashkuar palët në mënyrë të vazhdueshme duke u bërë thirrje të dyja si Beogradin dhe Prishtinën, jo thjesht të mbetet e angazhuar për dialog, por edhe për të qenë më aktive të ushtrojë udhëheqje të zbutur dhe larg emocioneve dhe reagimeve të votuesve të tyre.

 

 
Ai shtoi se për këtë, kërkohet një angazhim politik për të arritur potencialin e saj maksimal, ajo duhet të shoqërohet me punë të zellshme, konstante dhe koherente në terren, si nga prania  ndërkombëtare dhe të mandatuarve lokalë.

“Nga ana jonë, UNMIK-u vazhdon të zbatojë një rishikim strategjik me bazë të gjerë të të gjitha aktiviteteve tona, dhe për të rritur koordinimin funksionale me partnerët tanë ndërkombëtarë”, tha ai. “Qëllimi ynë është që të ndihmojmë për të siguruar që procesi politik është pasqyruar në – sa më shumë që ajo është reflektues i -. Realiteteve me të cilat përballemi çdo ditë në Kosovë”

 

 

Kreu i Qeverisë së Kosovës tha para të pranishmëve se Kosova ka shënuar përparim në shumë aspekte dhe sipas tij, merita i shkon qytetarëve që po shohin drejt së ardhmes prosperuese.

Ai tha se momentet nëpër të cilat po kalon vendi janë dëshmi shtesë për pjekurinë shtetëformuese të Kosovës.

Sipas tij, pavarësia e Kosovës është gërshetim i përpjekjeve të qytetarëve të Kosovës dhe mbështetjes së bashkësisë ndërkombëtare.

Thaçi duke folur për gjendjen në Kosovë tha se prapa shpërthimeve në veri të Kosovës, gjegjësisht ndaj Zyrës administrative qëndrojnë strukturat paralele. Sipas tij, fatkeqësisht roli i Serbisë ende nuk është konstruktiv.

Ai me këtë rast potencoi para anëtarëve të Këshillit të Sigurimit se në Kosovë nuk do të lejohet ”Republika Serbe”.

Duke folur për dialogun Kosovë-Serbi, Thaçi tha se do të kenë sukses nëse ekziston edhe vullneti i Serbisë. Ai tha se nuk do të bisedojnë për statusin e integritetin territorial të Kosovës. Ai tha se për këto vija të kuqe kanë edhe mbështetjen ndërkombëtare.

Kryeministri i Serbisë, Ivica Daçiq tha se serbët dialogun e shohin si të vetmen mënyrë për gjetjen e zgjidhjes së qëndrueshme për të gjitha problemet, duke shtuar se në Serbi ekziston vendosmëria për të zbatuar në tërësi marrëveshjet e arritura. Ai po ashtu porositi se Serbia është e hapur të bisedojë për të gjitha çështjet.

 

Daçiq vlerësoi se në bisedimet e deritashme është arritur përparim konkret në dialogun ndërmjet Beogradit e Prishtinës, duke përmendur me këtë rast marrëveshjen për menaxhimin e integruar të kufirit (IBM) apo vendosjen e oficerëve të ndërlidhjes ndërmjet dy vendeve.

 

Sipas tij, Serbia ka “treguar gatishmëri dhe vullnet për të marrë pjesë aktive në tejkalimin e problemeve ekzistuese dhe gjetjen e zgjidhjes që do të lehtësojë jetën e të gjithë qytetarëve, duke ruajtur njëkohësisht integritetin territorial dhe sovranitetin e Serbisë”.

 

 

 

Në takimin e Këshillit të Sigurimit folën edhe përfaqësuesit e vendeve tjera anëtare, të cilët kryesisht theksuan domosdoshmërinë e vazhdimit të dialogut dhe zbatimin e marrëveshjeve të arritura ndërmjet dy palëve në procesin e deritashëm.

Ndërkohë, zëvendësja e misionit amerikan në OKB, Rozmari DiCarlo, u shpreh se shenjat e deritanishme tregojnë se palët në bisedime janë pranë një marrëveshjeje dhe ajo bëri thirrje për daljen me kompromis në takimin e 2 prillit. Rosemary DiCarlo, zëvendës ambasadorja amerikanë në Kombet e Bashkuara, tha se dy palët janë pranë arritjes së një marrëveshjeje.

 

 

Përfaqësuesja e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në fillim të fjalimit, ka përgëzuar Kosovën për përvjetorin e pestë të pavarësisë.Ajo ka thënë se të dyja palët duhet të zbatojnë marrëveshjet e arritura në Bruksel. Duke vazhduar tutje, përfaqësuesja e Amerikës, ka thënë se Kosova ka arritur përparime në fushën e gjyqësisë dhe ka kërkuar që reformat në këtë sektor dhe luftimi i korrupsionit të bëhen prioritete.

Sipas saj, SHBA-të janë të shqetësuara me dhunën e shfaqur muajve të fundit, pasi ajo paraqet kërcënim të madh për paqen dhe stabilitetin.SHBA-të ka përshëndetur dënimet që institucionet e Kosovës kanë bërë ndaj sulmeve vandale.

Ndërkaq, përderisa SHBA-të, Franca, Britania kanë vlerësuar përpjekjet që po bëhen, Kina dhe Rusia nuk kanë ngurruar së akuzuari ndaj institucioneve të Kosovës, të cilat, sipas tyre, nuk po bëjnë asgjë për sigurinë e serbëve.

Përfaqësuesi i Kinës, vendi që nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, ka thënë se mendon se problemet e Kosovës do të duhet të zgjidhen me anë të rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit. Kina ka ngritur shqetësimin e saj për, siç u tha, zbardhjen e trafikimit të organeve në Kosovë.

Ndërkohë Përfaqësuesi i Francës ka thënë se e përshëndet përparimin e arritur në dialog. Ai ka thënë se Franca kërkon nga Serbia heqjen e strukturave paralele ndërsa Kosovës i ka kërkuar që të respektoj multietnicitetin dhe t’u ofroj serbëve të kësaj pjese një lloj autonomie.Franca, gjithashtu, ka kërkuar që të zbatohen marrëveshjet e arritura në Bruksel, si dhe të gjithë të zhvendosurve t’u ofrohen kushte për kthim. Përfaqësuesi i Britanisë së Madhe ka thënë se Kosova po shënon progres të brendshëm dhe të jashtëm.
Britania e Madhe ka vlerësuar angazhimin aktiv të të dyja vendeve në dialogun e ndërmjetësuar nga Baronesha Catherine Ashton.

Ai ka thënë se shpreson që më 2 prill do të arrihet marrëveshje në këtë dialog. Ai ka theksuar se dënojnë rastet e dhunës duke inkurajuar të gjithë që të ndihmojnë në kapjen e keqbërësve.
Përfaqësuesi i Rusisë, i cili ka rradhë e Presidencë në Këshillin e Sigurimit dhe udhëhoqi këtë senacë, e cila është e 13-ta që mbas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, ka kërkuar që në Kosovë të vendoset sipas rezolutës së Kombeve të Bashkuara dhe se për çdo ndryshim të mundshëm fjalën e fundit duhet ta jap Këshilli i Sigurimit.
Ambasadori rus Vitali Çurkin ka thënë se stabiliteti në Kosovë është ende shumë larg dhe se qëndrimi i Rusisë për mos njohjen e Kosovës nuk ka ndryshuar ende.Rusia mendon se shkaktare e të gjitha incidenteve të fundit në Kosovë janë “autoritetet e Kosovës” të cilat, sipas tij, kanë provokuar tensionet ndëretnike me hapjen e një zyre në veri të Mitrovicës.

Në këtë aspekt përfaqësuesi rus, vendi i të cilit nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, ka thënë se “kthimi në Kosovë nuk ekziston” pasi kjo pengohet nga autoritetet e Kosovës.

Në këtë fjalim nga përfaqësuesi rus janë përmendur edhe shanset që këtë vit FSK të bëhet ushtri, e që, sipas tij, nuk duhet lejuar nga Këshilli i Sigurimit duke marrë parasysh se edhe ushtarët e ish Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, janë pjesë e këtij formacioni. Në fund, ai ka thënë se Shqipëria e madhe, sipas Rusisë, është ide që po zhvillohet çdo ditë.

Gjithashtu, përveç SHBA, Rusisë, Kinës, folën edhe përfaqësuesit e Francës, Britanisë së Madhe, Togo, Morocco, Brazili, Rwanda, Luxembourg, Argentina, Republic of Korea, Pakistan, Azerbaijan dhe Australia, Guetamal, Azerbaijani.

Senaca për Kosovën në Këshillin e Sigurimit në New York, nisi në orën 10:08 të paradites (a.m) dhe përfundoi në orën 12:58 të mesdrekës( p.m). Dy kryeministrat si heret e tjera kësaj rradhe nuk dhanë ndonjë konferencë për shtyp në margjinat e Kombeve të Bashkuara.