(Bezditё e Weinstein-it dhe debati vetёm nё njё kah)
Shkruar nga Pierluigi Battista/E pёrktheu nga italishtja Eugjen Merlika/
Tani ёshtё rradha e Quentin Tarantino-s, deri tani i fundmi qё ёshtё rrёfyer se kishte heshtur nga frika dhe oportunizmi mbi bezditё seksuale qё Harvey Weinstein kishte ushtruar mbi ish tё dashurёn e tij, Mira Sorvinon. Tarantino pranon se ka qenё njё i poshtёr, duke lёnё vetёm gruan qё dashuronte pёr tё mos rrezikuar marrёdhёniet qё kishte me prodhuesin e “Pulp fiction”. Por, sikur t’ishte njё grua, tё gjithё do tё pyesnin : pёrse nuk e ka paditur mё parё, pёrse ka pritur kaq shumё kohё pёr tё bёrё tё njohur fajet e Weinstein-it ? Por me qё ёshtё njё burrё, edhe se kanё kaluar tё njёjtёt vite, edhe se heshtja shpjegohet me tё njёjtёn ndruajtje kundrejt njё arroganti tё fuqishёm, askush nuk do t’i kёrkojё gjё Tarantino-s. Do tё vazhdojmё tё diskutojmё nё pafundёsi pёr tё njёjtat gjёra qё kanё tё bёjnё me gratё, nёse janё dorёzuar pёr tё bёrё karrierё, nёse me tё vёrtetё nuk do tё kishin mundur t’i shmangeshin pёrfrikёsimeve seksuale, etj. etj, por ndёrkaq poshtёrsia e Tarantino-s do tё bjerё nё parashkrim. Ndoshta vetёm Mira Sorvino do tё vazhdojё tё pyesё veten se me çfarё rrace burri tё poshtёr ishte bashkuar kohё mё parё : as edhe njё pёshpёritje pёr t’a mbrojtur nga katallani i keq.
Njё rrahje mendimesh ёshtё me interes pёr atё qё thuhet, por dhe pёr atё pёr tё cilёn nuk bёzahet, pёr pohimet por edhe pёr heshtjet, pёr gjёrat qё nxjerr nё dritё por edhe pёr ato qё fsheh nё hije, madje n’errёsirёn e tё pathёnёs. Qё kur shpёrtheu çёshtja Weinstein, e pathёna e madhe, kolosale, ёshtё pikёrisht qёndrimi i burrave, frikacakё, bashkёpuntorё, mjeranё, t’ulёt, oportunistё, burracakё. Asgjё, as edhe njё fjalё. Ka ndodhur edhe me Brad Pitt-in. Tё gjithё duke i u vёrsulur Gwyneth Paltrow -t, sё pari sepse nuk dijti tё thoshte jo e, sё dyti, pse la tё kalojnё kaq vite. Por Paltrow ishte 21 vjeçe ndёrsa i fejuari i saj, Brad Pitt ishte njё yll kinemaje i mbrojtur nga fama. Pёrse as edhe njё fjalё pёr Brad Pitt ? I cili vёrtetohet se ka patur njё bisedё tё stuhishme me Weinstein-in, por vetёm aqё. Heshtje nga ana e tij e, tashmё, heshtje nga ana e mediave. Heshtje mё parё e mё pas. Poshtёrsi. Dhe pafytyrёsia (jonё) edhe njё herё pёr tё goditur njё shёnjestёr tё rehatёshme. Tё gjithё e dinin, tё gjithё domethёnё pikёrisht tё gjithё. Ndёrsa paditё derdhen mbi Meryl Streep qё bёn sikur e ka marrё vesh tani. Por jo mbi Matt Damon, i cili kishte patur edhe ai, sy mё sy, shumё veçmas njё bisedё me Weinstein-in qё kishte bezdisur gruan e tij. Por pastaj e kishte bёrё asgjё, kishte pёrligjur “pretarin” e madh, pёr tё mos i dhёnё tё drejtё padive tё njё gazetareje tё New York Times -it, qё sapo ka paditur trysnitё e ushtruara (por tё mohuara nga t’interesuarit) sё bashku me Russell Crowe, pёr tё varrosur njё hulumtim tё sё pёrditёshmes mbi prapёsitё seksuale tё prodhuesit tё stёrmadh e tё stёrfuqishёm.
N’Itali regjizori Giovanni Veronesi pati guximin, qё mungon tek shumё prej nesh meshkujve, tё mos quhej i vetёkёnaqur si njё njeri shumё i ndershёm, duke pranuar se prej kohёsh kishte dijeni mbi trajtimin poshtёrues qё kishte pёsuar Asia Argento. Sa janё nё gjendje tё pohojnё tё njёjtёn tё vёrtetё, nё vend qё tё qёndrojnё mёnjanё, duke marrё pjesё nё gjuajtjen shёnjestrёs mё tё lehtё e mё tё ngutёshme ? Pёrse nuk kanё folur gjatё gjithё kёtyre viteve ? Mbi tё gjitha : pёrse asnjё burrё nuk vihet nё bangёn e t’akuzuarit sepse ka heshtur deri tani ? Tё mbash gjithshka nё hije, tё kthehesh nga ana tjetёr, tё pranosh pa bёrё zё, madje duke heshtur edhe pёrmbi ndjenjat mё tё shtrenjta, mbi dashuritё e dhunuara, mbi dinjitetin e nёpёrkёmbur t’asaj qё ёshtё mё pranё teje, a nuk ёshtё edhe kjo njё formё shkurtoreje drejt suksesit, e njёjtё si ajo qё kishin pёrshkuar, simbas akuzave tё sotme, gratё qё i u nёnёshtruan pёrfrikёsimeve seksuale tё Weinstein-it ?
Ja sepse mёnyra e shtrembёr me tё cilёn pёrballohen sot kёto tema, nxjerr nё pah njё ves kulturor qё pёrsёri quan “tё natyrshёm” qёndrimin e burrave, duke qortuar vetёm atё tё grave. Jo tё burrave pretarё, natyrisht, por tё frikacakёve, pa pёrjashtuar asnjё, pёrfshirё dhe atё qё shkruan. Mbas njёzet vjetёsh do tё thonё : tё gjithё dinin. Por nuk thanё asgjё, veçse tё merreshin me atё qё, edhe se shumё vonё, vendosi tё thyejё heshtjen. E kanё kaluar shtegun tani burrat frikacakё, do t’a kalojnё pёrsёri.
“Corriere della Sera”, 23 tetor 2017 E pёrktheu nga italishtja Eugjen Merlika