Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Shqiptarët sipas armiqeve shekullore, Serbëve

by

Shkruan: Fahri XHARRA/ Gjakovë/

Kush janë shqiptarët sipas  serbëve?  Pse ne ishim të atillë ,vetëm ashtu si donin serbët të na paraqisnin? Pse Europa iu besonte? Pse shqiptarët njiheshin në Europë vatëm ashtu  dhe të tillë si ç`na përshkruanin serbët? A punonte koha për ne? Edhe kur punonte , a e dinim t`a çfrutëzonim atë kohë? A mos vallë Europa po i ribindet vetëm shkrimeve dhe përshkrimeve serbe  për ne? Ku jemi ne?  Pyetjet janë të panumërta,por edhe mundësia qe t`i përgjigjemi  është e panumërt. Aq shumë ka shkrime serbe për ne ,kundër nesh dhe për përjashtimin tonë ; sa që edhe nëse do të botonim përditë nga një libër si kundërpërgjegje dhe me fakte bindëse nuk do të mundnim t`i errësonim të gjitha ato që janë shkruar nga serbët  për ne. Ku ishim ,dhe ku jemi? Me shkrime po mendoj. Apo a ishim të tillë dhe a jemi sot të tillë si po duan të tjerët?

Në letrën e botuar me 3 janar 1913 ,në gazetën :Temps” dr.G.M. Jakshiqi në mënyrë shumë të “bukur” –sipas serbëve e ka paraqitur shtrirjen jonatyrore të shqiptarëve jashtë kufinjëve të” vërtetë” të Shqipërisë: në Sanxhakun e Novi Pazarit, në Fushën e Kosovës ,nëpër Sërbinë e vjetër dhe nëpër Maqedoni. Shtrirja e shqiptarëve ,jashtë kufinjëve të Shqipërisë paraqitej si një lum vërshues , i cili del nga shtrati i tij ( sepse s` është kush t`ia rregullon shtratin); dhe se tani ( 1913)  erdhi koha që ai lumi shkretues-vërshues të kthehet në lum të qetë dhtë plleshëm. Që të kthehet në shtratin e tij është detyra  Shteteve të Mëdha të  brengosura, të cilat e zgjidhin problemin e kufinjëve të Shqipërisë  ,dhe ato do t`a bëjnë këtë nëse e vendosin  Shqipërinë në ‘megjet “ e saja natyrale.

A ishte kush që në atë kohë t`i kundërvihet kësaj letreje?Apo, a donte kush dhe a e kishte kush fuqinë,besueshmërinë dhe dëshirën  që gjërat mos të  shkojnë sipas dëshirës së serbëve; dhe që shqiptarët sipas serbëve të rahatoheshin një herë e përgjithmonë në “shtratin” e tyre  naturor?

Shikoni se si i spjegohet Europës qështja  shqiptare: ”Lumi shkretues-vërshues shqiptarë nuk është dalur nga shtrati për shkak të shpejtësisë së madhe të rrymimit që e ka  e aq ma pak që është dalur nga shtrati i tij për shkak  të sasisë së madhe të ujit për të vërshuar.” Por e tëra është përgaditur nga të tjerët duke ia ndërruar shtratin e “vërshimit” sipas nevojave të veta politike. Lumi vërshues  i shqiptarëve iu nevojitej turqëve në mënyrë që turqit të mbajnë pushtetin mbi popujt që e kërkonin lirinë (?) Shtrirja e shqiptarëve  jasht lumit të tyre nuk është e vjetër ,ia mbushin mendjen Europës. Kufinjtë e Shqipërisë si shtet  i pavarur ( e ka fjalën për kohën e Skënderbeut) ishin shumë të vegjël , edhe shkurt në kohë; ashtu edhe më vonë si  krahinë ndër Turkun. Ata kufinjë nuk ndërrohen as në dy shekujt e parë të pushtimit turk.   Ata ishin në një hapësirë të vogël. Europa vetëm ndegjon. Serbët flitnin e nga ana e shqiptarëve dilnin esatpashatë. Por vetëm në kohën kur turqëve iu filluan të dalin dorësh popujt e krishterë e posaqërisht Serbët, atëherë shqiptarët e paskan pas kalur “megjen” e tyre. Shqiptarët qenkan përdorur  nga Turqit për shuarjën e lëvizjeve për liri si dhe përhapjen e muslimanizmit.

“E vërteta “që është pak e njohur ,e të  cilën Serbet mundohen ta plasojnë në Europë në kohën e thyerjeve të mëdha në kohën kur ne ende mundoheshim ta ruajmë gjumin pesëshekullorë ,në kohën e lëvizjeve vendimtare për një të ardhme shumë të  rrezikshme për ne; serbet mundohen të “rregullojnë” shumë padrejtësi që iu paskan pas bër atyre  gjatë historisë. Ajo “ e vërtetë”  ishte ,se shqiptarët kishin një rol të madh në përhapjen e muslimanizmit dhe shqiptarizimin  me dhunë të  serbëve të “ pastër” që ishin në kufijë me atë Shqipëri që s`paska pas egzistuar kurr.

Por thonë ata : “ që mos të na shihet se ne e kemi në shenjestër vetëm marrëdhënjet e serbëve me shqiptarë , ne do ta japim edhe historinë e shkurtër të vendbanimit shqiptar në Sanxhak, i cili nuk ishte muhamedan por i krishter. dhe dhunën ndaj tyre prej vetë shqiptarëve,me këte të tregojmë  si plotësim se si shqiptarët muhamedanë ishin pa kurrfarë vetëdije kombëtare,por vetëm shërbyes të urdhërkryes të turqëve në muslimanizimimin e të krishterëve të robëruar.”

Pra ,po e shofim viktimën e terrorit shqiptarë ndaj serbëve të pastër në kufirin e ngushtë me Serbët.

E njejta lojë edhe tani,serbët viktima të shqiptarëve dhe përgjegjës historik për “vuajtjet” e tyre. Kurse ne prap s`mundemi të ndahemi nga ajo që” mëndja e robëruar është pasojë e shpirtit  dhe e trupit të robëruar. Robëria i njef një mijë mënyra me të cilat e skllavëron mendjën e të robëruarit;dhe mendja si e tillë përkundër lirimit të saj fizik mbetet prapnë kthetrat  e lartëmadhërisë së saj-ish robërisë.”

Edhe sot ka thyerje të mëdha, edhe sot nuk ka përfunduar asgjë Ende sot : “ Bac` s`u krye”.

Jo që po e them unë, por çka po shofim dhe çka po dëgjojmë e kemi vetëm një përsëritje të së kaluarës jo të largët; 100 vjeqare.

Të shofim se si spjegohen shqiptarët sipas  serbëve,po e them shqiptarët sipas serbëve ,sepse vetëm ata kanë folur për ne,na kanë përhapur na kanë cunguar , na kanë sjellur nga malet na kanë paraqitur njerzë me bisht ; sepse ne nuk dinim të flisnim ,nu donim të flisnim apo nuk na lejonin të flisnim.:” Vendbanime të arnautëve të besimit të krishterë në terenin serb në kohët e kaluara kishte kryesisht nëpër qytete si Prishtinë, Vidin., Novi Pazar,Krushevac,Prokuplje ,Nish dhe Çupri ( Acta Bulgariae polissimum ecclesiastica (Monumenta spectantia historiam Slavorum Meridionalium, vol. XXIII, 339). Këta paskan pas qenë tregëtarë dhe zanatlinj që erdhën në qytete ku kishte karakteristika katolike dubrovnikase. por kishte edhe andej e këndej të shpërndarë nëpër fshatra të cilët qenkan larguar për ti ikur dhunës së bashkëfisnorËve muhamedan apo të shpërndarë nga vetë turqit për qëllime politike. Në të gjitha ato vende shqiptarët e krishterë si edhe të krishterët tjerë ishin të shkelurit e perandorisë. Pra largë kufirit të ngushtë të Serbisë me Shqipërinë paska pas pasur shqiptarë e edha të krishterë (Pohimi serb i një të vërtete e cila sa do që tentohej të mëshifej ajo iu ikte nga klishetë e përgatitur për botën perëndimore) .

Shqiptarët në Kaqanik paskan pas ardhur  si   plaçkitës në shek XVI-të ,të cilët i zënin pritë karavaneve ,dhe vritnin e plaçkisnin vetëm e vetë për të plaçkitur e të përkrahur nga turqit.(?)”Fakte” ,”fakte” të atilla që edhe historianin më të kujdesshëm Europian  e çojnë në drejtim të gabuar.

“ Muhamedan në gjysmën e shekullit XIX-të ia arrijtën të i muslimanizojnë  Serbet Katolik (?) në rrethin e Prizrenit ,Gjakovës dhe në disa vende të Kosovës,si dhe Serbet ortodoks që u shqiparizuan dhe u muslimanizuan në shekullin e XVIII-të.”  Një shkrim i gazetës “ Novine Çitalishta Beogradskog” nr.12.12 Mars 1848 shkruan:” Peshteri dhe Biori janë dy vende të vogla në mes të  Shkodrës, Bijelo Poljes dhe Novi Pazarit ,vende ku nuk ka pushtet ,por vetëm me anë të forces së fiseve jetojnë ,ka shtëpi ku janë  nese janë dy vëllezër njëri beson në Krisht e tjetri në Muhamed,njëri falet e tjetri kryqohet. Në disa shtëpi janë nga tre vëllezër dhe që të tretë mbahen për turqë,kurse babën e kanë Serb.dhe kështu djemtë falën karsi i ati kryqohet “.  Procesi i muslimanizimit të Serbëve ortodoks paska pas filluar vonë në këto anë dhe në kushte shumë të vështira

E vërejtët mënyrën e “vajtimit” serb karshi botës në shekullin e kaluar. Por sot ata çka flasin për ne? Zoti e di. Por e dijnë edhe bashkëbiseduesit e serbëve, të cilët vetëm se pohojnë me krye  duke i dëgjuar çpifjet serbe të cilat ende  janë aktuale për botën.

E ne ,a mundemi që me ndërgjegje të plotë të dalim para botës e të themi :jo,nuk është e vërtetë se çka thonë serbet për ne.? Ku po e dijmë se çka po thonë serbët për ne?Posi me qenë aty:,sjelljet tona flasin dhe dokumentojnë dhe s`ka nevojë të jemi aty.

 

Libri i dytë elektronik i Fahri Xharrës

by

Libraria elektronike :”Filozofia Urbane” në Prishtinë e leshoi në qarkullim virtual librin e dytë elektronik të publicistit të njohur nga Gjakova  Fahri Xharra me titull ” E vërteta historike- Shqiptarët Ortodoks të Maqedonisë ”
Libri shkarkohet falas duke klikuar në linkun e me poshtëm:
http://www.librariaelektronike.com/lexo/85
Libri është vazhdimësi e punës së palodhur të publicistit Fahri Xharra.

Libri i parë i tij elektronik ”Antika e mohuar” është pritur shumë mirë nga lexuesit shqiptarë të tërë botës ,deri në Argjentinën e largët ; dhe i ka pasur gat 40 000 shkarkime (dounlodime).

Autorin e përgëzojmë për punën e tij të sukseshme.

Taxhikistani , sa largë Kosovës ! Jo shamisë në shkolla!

by

“Nëse ne njerëzit bëhemi të mirë vetëm nëse i frikësohemi ndëshkimit, atëherë jemi shumë të këqij“- Ajnshtajni/

Shkruan:Fahri XHARRA/

Kombi është një bashkësi e madhe solidare, që e lidh ndjenja e vetëflijimit të kryer dhe vetëflijimeve për të cilat është i gatshëm edhe në të ardhmen. Shpesh mendoj se ç`pasoja të mëdha rrjedhin nga gjëra të vogla dhe nga historia e jonë jam bindur se nuk ka gjëra të vogla.

Tagjikistani është një shtet i vogël, 93% malor, me një popullsi prej 6 milionësh ku rreth 63% janë Tagjikë e 93% myslimanë. Ky shtet i Azisë Qendrore gjithmonë është i trazuar. Që nga pavarësia e 1991-shit prej BS-ik, ky komb vazhdimisht është tronditur nga lufta frakcionale ndër krahinore dhe fetare që kulmuan më Luftë Qytetare në Majin e vitit 1992 e tutje, duke e shkatërruar ekonominë ashtu të varfër, shpërnguljet masive dhe mbytjen e mbi 60 mijë vetëve. Lufta qytetare ka zgjatur mbi katër vjet.

Populli i sotshëm i Taxhikistanit ka pak nga ata që e luftuan Aleksandrin e Madh, para 23 shekujsh. Vendasit u ballafaquan ndër shekuj nga shumë qytetërime të kohës dhe pësuan asimilime gjuhësore dhe kulturore nga Persët, Turqit dhe Mongolët. Në shekujt e 8-të dhe të 9-të u krye asimilimi gjuhësor nga Persët, të cilët e sollën edhe fenë islame.Persishtja u bë gjuhë e drejtësisë, e elitës së kulturuar dhe e fesë Islame, duke u futur me kohë edhe në viset më të larta e të largëta malore të vendit ….

Por më 1992 kushtet u stërkeqën dhe shpërtheu vrazhdësisht lufta qytetare. Ishte lufta më e përgjakur dhe më e kushtueshme ndërqytetore e Azisë Qendrore. Sipas O.Roy. (The Civil War in Tajikistan: Causes end Implications. 1993) Dikotomia (ndarja në)Muslimnon dhe Tagjiknon duhet të hiqet nga politika tagjike. Fatbardhësisht pluralizmi kulturor gjatë shekujve e ka bërë këtë ndarje në këtë vend malor e të varfër.

Dukshëm, megjithatë ishte lëvizja që avokatonte një formë të ideologjisë politike islamike e orientuar në restaurimin “e vlerave islamike” në shtet. Por çka të bën përshtypje këtu, është se ende mbetet si konflikt ideologjik, gara në mes të sekularistëve dhe atyre të vizionit islamik. Sekularistët janë për pluralizëm politik, kulturor, ekonomik, kurse Vizioni Islamik vetëm për Autokraci.

Lufta qytetare i kishte edhe pasojat e saj jo vetëm ekonomike, por edhe në ndërrimin e të menduarit të tagjikut. Shkollimi i ndërprerë për vite të tëra e sajoi të aftin për punë të paaftë. Lufta e stimuloi dhunën në rritje ndaj femrës. Kjo shoqërohej me diskriminim në shkollë dhe pas shkollimit në gjetje të punës. Por më e keqja: lufta i la shumë gra kujdestare të vetme të familjes. Mungesa e punës e rriti prostitucionin, si i vetmi burim i ekzistencës. Filloi me të madhe shkuarja e femrave të reja në vendet e pasura arabe për të gjetur “punë”. Kthimi prapa i tyre nga “puna premtuese” ne vendin e tyre gjithnjë të varfër solli vetëm prishje të unit dhe të personalitetit. Një problem më tepër për shoqërinë.

Dr.Abdul Ruf, (Worldpress) shkruan: “Presidenti Tagjik Imomali Rahmonov, në qeveri që nga viti 1992,  e ndaloi që të rinjtë të luten e të falen nëpër xhami dhe kisha, duke i nxitur Liderët Myslimanë të krahasojnë këtë ndalesë si një “dhuratë të frikshme” për myslimanët, në muajin e shenjtë të Ramazanit. Imomali Ramonov e nënshkroi urdhëresën si masë kundër përhapjes së fundamentalizmit mysliman. Të gjithë të rinjve ndër moshën 18 vjeçare iu ndalohej adhurimi në xhamitë dhe kishat e këtij vendi, si dhe ndalesën për të rinjtë nën moshën 20 vjeçare që të vizitojnë klubet e natës dhe shikimin e filmave dhe leximin e literaturës që ndjell dhunë, skajshmëri (ekstremizëm) dhe terror”.

Rahmonov, i cili ka fuqinë e madhe si politikan dhe gëzon përkrahjen e madhe sidomos të popullatës së varfër, vitin e kaluar i ktheu mbrapa një numër të madh studentësh nga shkollat fetare dhe u ndërpreu studimet jashtë vendit, si dhe e goditi ashpër mënyrën “islamike” të veshjes.

Deklarata e tij: “Kam frikë që ndër frikën e dënimit e ndëshkimit të rinjtë s`do të respektojnë Zotin gjatë faljes dhe lutjeve”, hasi përkrahje ndër mjediset intelektuale dhe gati gjithëpopullore Tagjike.

Tagjikistanin si vend, si popull, si histori e njoh shumë mirë. Kam simpati të posaçme për këtë vend aziatik. E kam vizituar shpesh. E njoh edhe nga këndi i hundëzakëve të Aleksandrit të Madh. Vend i vuajtur dhe i përvuajtur, por me një klasë politike intelektuale dhe të mprehtë, e cila përkundër dëshirave të “miqve”, merr hapa të rëndësishëm për ardhmërinë e vendit.

Varfëria, shkollimi i cunguar, perspektiva e errësuar, qasje të kufizuara në shëndetësi cilësore janë ato që i bashkëngjajmë njeri tjetrit, e dallojmë shumë në mendimin dhe vendosjen e parakushteve për të ardhmen e rinisë sonë.

Në trojet  mbarëshqiptare ne duhet t`i referohemi asaj çka thoshte Aristoteli dikur në kohën e tij: “T`i kushtojmë rëndësi të veçantë edukimit të rinisë. Një mospërfillje sado e vogël në këtë drejtim, do të na kushton shumë shtrenjtë”.

Historikisht, fatkeqësia jonë e madhe ka qenë, që nuk kemi ditë të zgjedhim mikun e ende vazhdojmë me të njëjtën fatkeqësi. Të bardhës i kemi thënë e zezë dhe të zezës e bardhë. Athua pse? Fatkeqësia edhe më e madhe ka qenë të bindurit tonë në atë që na është thënë, e kjo si rrjedhojë e mosdijes sonë, mos shkollimit tonë. Lëvizjet kanë qenë të kufizuara, e me një kufizim të tillë, doemos njeriu i ynë i ka zënë besë krejt se çka iu është thënë. A na janë shpjeguar drejt gjërat?

A na është shpjeguar drejtë historia e jonë?

Feja, a na është shpjeguar drejt, të cilës iu kemi mveshur me shekuj? Pse më duhej mua, apo babit tim, apo gjyshit tim t`i bindemi diçkafit, e cila ishte për ne e largët e paprekshme? Pse unë ashtu i pafajshëm që isha, gjithmonë të rrija me një dro, se diçka do të më ndodhë? Pse ne nuk guxonim të qeshnim dhe të kënaqeshim me kënaqësinë e bisedës qesharake që bënte t`i harrosh hallet? Por duhej menjëherë të kërkonim ndihmën e zotit që të na sjellë fat mbas gjithë asaj qeshjeje. Të gjitha pyetjet e kanë përgjegjës njëjtë: Mosinformimi.

Po sot? Sot kur, mundësia e informimit është shumë e madhe, kur mundësia e mësimit është e vogël në krahasim me atë se çka kemi mundësi të lexojmë, të shohim, dhe të ballafaqohemi, biem pre e mos shpjegimit të drejtë apo më mirë të themi pre e mashtrimit.

Qëllimi i shkrimit, ka të bëj vetë me një shpjegim të drejt të asaj se si tokat e ndryshme në botë janë pushtuar në emër të fesë.

Lufta e shenjtë apo Xhihadi Islamik. Çka ishte xhihadi Islamik? Sa dimë ne për te? A është për ne shqiptarët e shenjtë të mburremi me xhihadin Islamik?

Ç`ishte xhihadi apo lufta e shenjtë. Thjesht, një luftë “legale” e përbashkët e shtrirjes së territoreve të sunduara nga myslimanët në dëm të territoreve të sunduara nga ata të feve tjera. Qëllimi i xhihadit, me fjalë të tjera nuk ishte përhapja e Fesë islame se sa përhapja e suverenitetit te fuqisë Muslimane. Xhihadi, me qëllim të ekspansionit territorial ishte aspekt qendror dhe i rëndësishëm i Myslimanëve. Në këtë mënyrë Myslimanet një shekull më vonë nga përhapja e islamizmit në Gadishullit Arab i pushtuan tokat që nga Afganistani e deri në Spanjë, Indinë, Afrikën Veriore, Sudanin, Andollinë e më vonë edhe Ballkanin. Xhihadistët skllavëruan me qindra e mijëra e fëmijë (në të njëjtën kohë duke i mbytur burrat) dhe duke iu imponuar Islamin me dhunë. Pra qëllimi i përhershëm i xhihadit ishte të sjellë krejt njerëzimin, në tërësi, nën drejtësinë e Ligjit Islamik- një sistem totalitar i udhëheqjes fetare shumë i vrazhdë për jo-myslimanët dhe gratë, me moton: Aty ku është zoti, ai është në saje të shpatës së islamit dhe hijes së shpatës së Islamit! Shpata është çelësi i parajsës, e cila mund të hapët vetëm për luftëtarët e shenjtë (xhihadistat) (Andrew Bostom : ”Drejtësia e xhihadit “2008)

Gjatë shekujve xhihadi Islamik i kishte dy ndryshore të kuptimit, njëra më radikale dhe tjetra më pak radikale. E para mbahej në atë se kush e shpjegon ndryshe besimin e tyre e këta ishin jobesimtarët dhe në të njëjtën kohë ishin cak i xhihadit. E dyta e bashkuar me mistiken, e hedhë poshtë xhihadin si konflikt të armatosur, por e lidhë me thellësinë shpirtërore të besimit dhe pushtimin.

Por si veproi turku duke i pushtuar tokat tona në emër të shpatës së Islamit( pushtimi i Sultan Mehmet Fatihut II në Shqipëri): ”Ata derra qenë nënshtruar dhe kishin pranuar zinxhirin vetëm nga tmerri prej kordhës gjakderdhëse të Sovranit. Atëherë u dha urdhri të shtroheshin në bindje ata harbutë të pafe. Për këtë arsye, në çdo vendqëndrim sillnin para Sovranit fitimtar meshkujt e lidhur me zinxhirë që luftëtarët guximtarë e të shkathët të islamit me një të rënë të shpatës, i ekzekutonin. Pati ndalesa ku u shkuan në shpatë deri në tre mijë, katër mijë, shtatë mijë të pafe. Prej kufomave të shumta, lugina të thella tanimë ngjasonin si të ishin kodra Të gjithë djemtë e vashat e tyre u kapën dhe u bënë robër, ndërsa meshkujt e rritur u mblodhën dhe u lidhën me zinxhirë…Të shtyrë nga kjo frikë, të pafetë që kishin mbijetuar pranuan të bëheshin shtetas të shtruar osmanë. (Tursunbeu, Tarih’i-Ebü-l-Feth“ – Historia e Atit të Çlirimit)… Vranë aq shumë, saqë s’mund të numëroheshin. I zunë robër djemtë e tyre, vajzat dhe gratë e tyre.“…Kjo pra ishte, mënyra se si përhapej Islami në botë dhe në tokat tona.

A ka mundësi që të mësojmë ndonjë send nga ai vend i largët ?

MASHTRIMI…

by

“Një e keqe bëhet edhe më e keqe, nëse ajo mbrohet”- Ainshtajni

Shkruan: Fahri Xharra/

Dr. Ignac Zemelvaisi i njohur si “ babai i kontrollit të infektimit”, ishte një mjek Hungarez i cili u doktorua në Vjenë me 1844. Kurse si asistent në repartin e lindjeve në të madhin “Allgemeine Krankenhaus” të Vjenës u emërua më 1847. Në këtë qendër të madhe spitalore Universitare vdekshmëria e nënave në lindje ishte shumë e madhe në shkallën prej 13-18 %.Paramendoni në 100 nëna të reja ,13-18 të vdesin gjatë lindjes. Shkenca mjekësore tradicionale e kohës kërkonte që për çdo simptomë të kishte një mjekim të veçantë, p.sh. pezmatimi konsiderohej si tepricë gjaku dhe ai ose nxirrej ose të sëmurit i lëshoheshin shushunjat. Vdekshmëria e lartë e shtatzënave  dr. Zemelvaisit me nguti iu bë një ide që do hulumtuar dhe zgjidhur. Ai fillon të njësoj çdo gjë dhe të standardizojë çdo faktor që kishte të bënte me të shtruarat në pavijonet e lindjes. Edhe pse futi standarde të reja, duke filluar që nga pozicioni i lindjes, ajrosja, ushqimi, si dhe pse analizoi çdo mundësi, nuk arriti të gjente zgjidhje, vdekshmëria  nuk (mund) binte. Spitali i përgjithshëm (Allgemeine Krankenhaus) , ishte edhe mësonjëtore dhe kërkimore, shumë nga mjekët e kalonin një pjesë të madhe të kohës duke studiuar, hulumtuar dhe praktikuar anatominë mbi kufomat, siç ndodh edhe sot dhe pjesën tjetër të kohës me nënat e shtruara për lindje në spital. Ishte koha kur nuk dihej ende asgjë për mikrobin. Shkenca e kohës kishte njohuri vetëm për pasojat e sulmit të mikrobit.
Nga vëzhgimet e mëdha dhe përqendrimi i madh në punë dhe me dëshirë të zjarrtë prej mjeku, për zbulimin e së vërtetës ai mbërriti në përfundim se nga kufomat “grimcat” barteshin, me duar të mjekëve në trupin e  nënave para dhe pas lindjes.  E vetmja gjë që e ndryshoi gjendjen ishte urdhri për dezinfektimin e duarve me tretje klori dhe gëlqereje. Mjekët nuk e dinin se vetë ata ishin bartës  së sëmundjes vdekjeprurëse dhe se parandalimi i tyre ishte i mundur vetëm me një veprim të thjeshtë (për sot), dezinfektimi i duarve. E gjithë kjo mbasi u zbulua shkaktari i cili u emërtua “mikrob”. Vdekshmëria ra, në 2%. Por ç’ndodhi më tutje?
Shkenca e kohës ishte shumë e kufizuar. Njerëzit mendonin se dinin mjaft dhe në këtë mënyre ishin të vetë mashtruar. Për çudi edhe udhëheqësi më i lartë i spitalit dhe shumica e mjekëve bënin pjesë në të ashtuquajturin “rrethi i mashtrimit” dhe kurrsesi të dilnin nga ai e t`i jepnin rast Zemelvaisit dhe shkencës një mundësi për të ecur përpara!
Ç`është “vetëmashtrimi” ?   Në librin e Bachut, kjo analizë psikologjike shpjegohet mirë. (“ Të menduarit dhe besimi në vetëmashtrim”, Bach 1997) Një njeri e mashtron vehten sepse për një kohë të gjatë nuk e din se është i vetë mashtruar. Vetëmashtrimi është kur dikush e formon një besim në diçka  për të cilën, normat shkencore e diktojnë dhe procesi i formimit të atij besimi është rastësi dhe i ndikuar nga dëshira e lidhur me besimin në fjalë.
Faktet që na sjellin gjer te vetëmashtrimi janë:
1.  Kjo, çka unë mendoj është  e vërtetë
2. Unë me të vërtetë besoj që është e vërtetë
3. Unë jam i arsyetuar sepse besoj se kjo çka  unë mendoj është e vërtetë
Kurse teoria e Triversit për vetëmohimin qëndron në atë  se disa nga njerëzit kanë lidhje emocionale me atë se çka beson dhe kjo është irracionale. Sipas Triversit (Robert): Një njeri e mashtron veten kur beson në diçka dhe mundohet t`i bindë të tjerët për atë vërtetësi. Me tej Triversi vazhdon: Fshehja e së vërtetës nga vetvetja është e fshehura më e thellë nga të tjerët. Vetëmashtrimi mund të përdorët edhe për të treguar mbimadhështi (superioritet) ndaj të tjerëve.
Vetë-pjesëmarrja në vetëmashtrim e rritë peshën e saj edhe atëherë kur përdoret në politikë. Në invazionin e Irakut (2003) ish Ministri i Informatave Mohammad  Saaid al Sahhaf, e ilustron shumë mirë një instancë tjetër të vetëmashtrimit: Më 7 prill 2003 thoshte se nuk ka trupa amerikane ne Bagdad dhe se Amerikanët me qindra e mijëra po vetëvriten ne hyrje të Bagdadit. Deri sa i thoshte këto, trupat  amerikane
patrullonin disa qindra metra larg nga ndërtesa ku mbahej kjo konferencë për shtyp dhe se ai thoshte se lajmet e tija i ka nga “burime të sigurta”. Pra, ai besonte në atë që nuk ishte e vërtetë dhe se besimin e tij donte t`a shpërndanë te të tjerët. Shembull tipik i vetëmashtrimit.
Rrethi mjekësor i Dr. Zemelvaisit, i  mbetur në rrethin e vetëmashtrimit nuk donte të besonte, se  Doktori i ri nuk i besonte asaj që ai e dinte. Atij i duhej diçka më tepër për të vërtetuar arsyet e një numri kaq të madh të vdekjesh. Ai nuk jetonte i dashuruar në atë që ai dinte, por duke dalë nga “rrethi i vetëmashtrimit” deri te zbulimi se me një dezinfektim të duarve të mjekëve  bëhen mrekullia dhe shpëtohen jetët mijëra grave në lindje.
Por “rrethi i vetëmashtrimit” i drejtorisë dhe mjekëve të Spitalit të Përgjithshëm të Vjenës, ishte i vështirë për t`u shpërthyer dhe Zemelvaisin e larguan nga puna, kështu vdekja për shkak të lehonava vazhdoi edhe për njëzet vjetët e ardhshme.
A kemi vetëmashtrim në Kosovë? Po. Në Shqipëri? Po.
Te na vjen në shprehje edhe vetëmashtrimi i qëllimshëm. “Edhe pse e dijë që nuk është ashtu unë duhet t`a them se është ashtu”.
“Problemet-njeri” në Kosovë e Shqipëri, janë shumë të mëdha. “Mikrobi Taleban” i përhapur jo pak në të gjitha tokat mbarë shqiptare, e bënë përditshmërinë tonë shumë të rrezikshme duke e rrezikuar të ardhmen tonë Evropiane. Edhe ne jemi të vetë mashtruar! “E shohim “ “mikrobin taleban” duke u përhapur dhe vepruar dhe bëjmë sikur nuk jemi duke e parë, ose e minimizojmë ose e nënvlerësojmë rrezikun nga ai.
Duke i njohur “problemet-njeri”, ato mund të zgjidhen me një efikasitet të madh. Është një mënyrë e qartë për t`i goditur dhe për t`i zgjidhur ato- jo një nga një  por me një goditje të disiplinuar.
“Efekti Zemelvajs” është një metaforë që shpjegon se si problemi zgjidhet me një “dezinfektim “ duarsh, por nëse injorohet, vazhdon rritja e shkallës së infektimit. Nëse spitalit të Vjenës iu është dashur njëzet vjet që të binden se mikrobi është shkaku dhe arsyeja, neve sa vjet na duhen për t`a  çrrënjosur atë?

Shperngulja e madhe ”serbe” dhe mashtrimi historik serb

by

“Vërtetë historia ka nevojë për dokumenta , por në raste të caktuara ka nevojë edhe për logjikë të thjeshtë”- (Arben.Llalla)/

Shkruan: FAHRI XHARRA/

Ne Foto: Shpërngulja “serbe”/

Kur Hispaniket ne shek. e 15 -të e pushtuan Amerikën e sotme Jugore  shketërruan çdo gjë që hasen para vetit.Kultura të papulljve Maja, të Actekëve dhe ato të Inkasve ,të krijuara me mijëra  vjet  humbën si kur të mos kishin qenë kurr.Popullata vendase në mënyrë të pa mëshirëshme u mbyt ,dhe ato pak shembuj njerëzor që mbetën u asimiluan pa guxuar që të dijnë se kush ishin dhe çka ishin. Por . shkatërrimi nuk mundi të përfshijë çdo gjë ,nuk mundi të fshijë atë punë mijëra vjeqare të vendasve.Mbetën gjëra me të cilat sot  bota i admiron ato kultura që nuk vdesin kurrë. Çka më shtyu që të përmendi Amerikën Latine kur tema edhe nga titulli nuk ka të bëj me ta.? Është për t`u habitur që kurrë hispanikët nuk u munduan të gjejnë rrënjët e veta në këto toka,dhe të krenohen që janë trashëgimtarë të një kultureje që nuk i takonin.

Me serbët nuk ndodhë e njejta gje ;edhe ata të ardhur në kohët e vona dhe falë rrethanave historike u ngulën në këto anë por ne vazhdimësi mundohen t`a bimdin botën se ishin këndej pari para se të lindëte edhe vetë natyra. Rrethanat historike iu mundësuan serbëve që edhe ata të shkatërrojnë çka mundën dhe çka gjetën. Kryesorja që neve nuk mundën të na zhbëjnë e që ishte qëllimi i tyre. Se për kulturën tonë të kaluar të rrahur në valët e historisë po mundohen edhe sot e kësaj dite t`a për vehtësojnë dhe t`a paraqesin si të tyre.  Edhepse për ne historia ishte njerkë, gjeografija ishte dhe mbeti nënë.

Serbia ,si mozaik i formuar nga gurët shumëngjyrësh të kombeve për rreth saj duket shumë e bukur ,por kur i analizon ato copëza që e kanë formuar e kupton se çdo gjë është e huaj.Në mozaikun e formimit si tokësor ashtu edhe historik të Serbisë ,shqiptarët janë ”zbukuruesit ” më të mëdhenj të asaj panoje ”historike”, Si shtrirja gjeografike e Serbisë ashtu edhe historija e saj janë margaritarë të vjedhur , mu nga shqiptarët.

Është për t`u përmendur një mashtrim historik i serbëve në lidhje me shpërnguljen e tyre të madhe nga Kosova në vitin 1690, Sipas burimeve serbe qëndron kjo:” Shpërngulja e parë e madhe “serbe” ndodhi në vitin 1690 nën udhëheqjen e Patriarkut Arsenije III Çarnojeviqit dhe edh si rezultat i tërhjekjës së Habsburgëve nga tokat “Otomane”  në Balkan.Kurse shpërngulja e dytë serbe gjithashtu nga Kosova ndodhi gjatë vitëve 1737-1739 nën ndikimin e  Patriarkut të Pejës Arsenije IV Jovanoviqit. Në vitin 1690 Imperatori Lepoldi i I-rë iu lejoi refugjatëve që të vendosen në rrypin e Savës dhe Danubit dhe e pranoi Arsenije III Çarnojeviqin si udheqës shpirtëror të tyre” (Stefan Pavloviq :Serbia dhe Historia  e saj)

Burimet na japin shifra të ndryshme të të shërngulurve: 37 000 familje sipas manuskriptit të Manstirit të Shishtavecit të shkruar nga murgu Stefani i Ravanicës( të shkruara 28 vjet pas shpërnguljes), 37 000 familje sipas Pavle Julinacit(1765),37 000 familje sipas  Jovan Rajiqit (1801), kurse •         Émile Picot vjen në përfundim  se ishin 35000 deri 40 000 familje pra në mes të 400 000 deri 500 000 njerzëve.Ai thot “ Ishte traditë e vazhdueshme që numrimi të bëhej me familje dhe jo me numër njerzish” .Akademia e Shkencave Serbe e pranon shifren prej 37 000 familjesh të shpërngulura  kurse sipas Milosh Nestoroviqit ,”Problemet etnodemografike të Kosovës dhe Metohisë”  mbetën të shkreta  në Kosovë mbi 36o fshatra “

“ Serbët” e shpërngulur u vendosën në Hungarinë e sotme , Vojvodinën e sotme dhe në Kroaci.

Ne luften e koalicionit katolik kunder turqeve ne luften 1737 kane marre pjese dhe kelmendasit dhe fise te tjera te malsise se madhe. Mbas humbjes se koalicionit kelmendasit kishin bere marrveshje qe ne rast te humbjes te strehoheshin ne territoret e austrise. Keshtu nga kelmendi kane ikur 273 familje dhe nga gjithe Malsia e Madhe reth 3000 persona. ne Borgo Erizo, Nikinci, ne Zara, Hertovski, Zemunik te Kroacise.(Gjon Vuksani) Kjo eshte nga shperngulja e dytë  ”serbe” .

Shpërngulja “serbe”

A kishte Serb në atë kohë në Kosovë dhe në numër aq të madh? A mos ishte kjo bartje dhe largim i madh i shqiptarëve ortodoks dhe katolik nga Kosova.? Duke i analizuar marrëveshtjet historike në mes të Kishës Ortodokse Bizantine dhe Otomanëve  për shfarosjen e shqiptarëve atëherë na del një rezultat i kësaj shpërnguljeje  si mashtrim serb për shpërnguljen serbe.  Dokument i gjallë janë trashëgimtarët e atyre të shpërngulurve që gjenden edhe sot e kësaj dite në tokat e përmendura më lartë  dhe që flasin  ende shqip.

 

Por të nisemi edhe nga një fakt tjetër ; domëthënja e emrit Serb. ?

”Historiani Cek Josef Holeček (1853 Stožice – 1929 Praha) thot: Emri serb u morr pas shekullit të mesëm dhe s`ka lidhje me etninë Serbe , qe pas shkekullit XX grupi religjioz te fes Orthodoxe te Ballkanit e formuan këte emër Serb per etninë që sot quhën Serb .

Emri Serb ishte emër kyq vetem per orthodokset e jo për përcaktim të një etnijeje , kemi mijëra të dhëna historike për këte , shkruan Josef Holeček. Shkojmë më tutje, Stojan Novakoviq (1842-1915) :Nuk ka dyshim që ortodoksët janë quajtur Serb dhe nuk kishte etni serbe dhe as që egzistonte-(“Prvi osnovi slovenske književnosti među balkanskim Slovenima”,Beograd 1893. ,Stojan Novaković)

Diplomati Rus Giljferding ::.Deri në mesin e shekullit XIX ke vene re se të gjitha kombet qe e kishin fenë ortodoxe quheshin Serb .http://montenegrina.net/pages/pages1/is … o_u_cg.htm.    Vuk Karadžić ne vitin 1834 ishte ai i cili e detyroi Njegoshin që  tësajon një etni Serbe :Authori , Ljubomir Nenadovic . Profesori i Shkollës së madhe të Beogradit Vladimir K ,me 1887 shkruan: ”

Simo Matavulj në librin e tij “Bilješke jednog pisca” Beograd 1939, shkruan :”Serb jane quajtur vetem Orthodokset dhe i ishte vetëm vendi i perkatesisë fetare Orthodokse .”Mark Milani shkruan:” Fisi Kuqi u shkapërderdh sepse morrën ryshfet nga turqit për vetëtradhëtim si për shembull Lul Palpllumbi ,turk i fashtit Ledinë ; Pal Leka , latin i fshit Bankani; si dhe Punan Deda (Dedin)  serb i fshatit Berovë,Beqo Saviqev serb nga fshati LevaReka.. Që të katërtit kanë marrë pare me kapuç nga turqit” (Atdhetari Shkup)Serbit i është e rëndësishme të quhet i krishter dhe i krishter ortodoks dhe shkon aq largë sa që nuk e dallon fenë me kombësinë kështu që ai quan serb çdonjërin vetëm pse është ortodoks,( Serbija 1887)

Bëhet zberthimi ,latini pra katolik ,turku-musliman dhe serbi – ortodoks .pra që të katërtit të fisit Kuqi. Kurse Kuqët nuk ishin as latin as turq e as serb. Pra emri Serb ishte emër kyq vetëm për orthodokset e jo për përcaktim të një etnijeje , kemi mijëra të dhëna historike për kte  shkruante  Josef Holeček

Të shkojmë më tutje “Serv” në gjuhën e bizantine është një fjalë që do të thotë “rob” “tzerboulianous” do të thotë ata që veshin veshje të varfera , . Serbët kanë qenë të quajtur kështu për shkak se ata kanë qenë skllevër të perandoris bizantine. Serb dmth rob e thot edhe Ismail Kadare.

Dhe kjo është një tezë tjeter, per vertetesine e te ciles, une nuk kam dyshim. Serb do te thot rob, serve, sherbetor, skllav, servant. Vete emri i tyre, tregon qe nuk jane etni natyrore, por besimtare te grumbulluar rreth nje besimi te caktuar. ( Atdhetari Shkup)

“Vërtetë historia ka nevojë për dokumenta thot publicistiArben.Llalla .

, por në raste të caktuara ka nevojë edhe për logjikë të thjeshtë”.

Duke i analizuar edhe pikturat e kohërave të ndryshme të shpërnguljs së madhe ”Serbe” pra ortodokse shofim që Kosova u zbraz nga rreth 400 mijë shqiptar ortodoks. Paramendoni rritjen natyrale dhe llogaritni. E gjithë kjo falë turkut ,pardon Otomanëve.

Më duhet të shtoj se manipulimet historike vjedhje e paskrupullta të serbëve e ilustron edhe kjo” Libri Kosovo nekad i danas ( Kosova dikur e sot) grup aut. serb e shqiptarë bot. Beograd 1973 f. 416  e shkruar serbokr. e shqip shkruan: Graçanica e tashme gjindet në themelet e një kisheje më të vjetër, në të cilën ka qenë selia e ipeshkvisë së Lipjanit. Kisha e Graçanicës objekti më i vjetër i konstatuar është themeli i bazilikës tri pjesësh të Bizantit të hershëm Siç shkruan edhe ak. M. Krasniqi në librin Rrënjët tona etnike, Prishtinë, 2002 f. 219-220 Graçanica, Patrikana e Pejës, Levishka në Prizren etj. këto janë ndërtuar në kohën e sundimit bizantin para ardhjes së serbëve. …(Serbia i ka borxh Kosovës territor rreth dy Kosova (1804 – 1878)

Manipulimet e tyre kanë qenë aq të mëdhe sa që edhe n në ditët e sotit e kemi të vështirë t`i kundërvihemi. Aq më tepër kur edhe pseudo historianët që punojnë me udhëzime na e turbullojnë edhe më shumë mundësinë e sqarimit të plotë të një historijeje të vjedhur pa fije fytyre,

”Fatbardhësisht libri i Buxhovit “Kosova” e dekonstrukton një falsifikat serb rreth historisë së tyre nacionale e bashkë me të edhe të historisë sonë. I kam lexuar  të gjitha librat më të rëndësishme nga historiografia serbe qe nga haxhiografitë, si “Letopis popa Duklanina”, “Istoria Slavena” të Mario Orbinit (1601), “Istoria slovena Ilirika Gornje  Donje Mizije” te Gj. Brankoviqit, edhe librat e historianëve të tyre të parë Jovan Rajiqit, edhe S.Novakoviqit. S. Mijatoviqit, V.Gjorgjeviqit, J. Radonjiqit, K. Novakoviqit, A. Bogosavljeviqit, T. Stankoviqit, pastaj Fanulla Papazogllun, M. Budimirin, D. Bogdanoviqin e të tjerë dhe nuk ka asgjë tjetër pos një falsifikati të madh dhe përpjekjeve  për ta përvetësuar një falsifikim të huaj. As ka shtet mesjetar serb (në të gjitha librat shkojnë paralel Rashka dhe Serbia – nuk dihet se ku është realisht kjo e dyta), e Rashka gjithnjë gjendet te shtetet tribale, e as nuk ka kishë serbe. Aq më keq Serbia e tashme u bë  një territor ku serbët nuk ishin as 1/4 e popullësisë.( Ramadan Musliu)”

Eh ,hajni se jo mahi!