Nga Sokol Demaku/
Të flasësh për Fetah Bahtirin, duhet të mendosh se flet për njeriun e sakrificave, për një mërgimtar intelektual, që në ditët e sotme zë vend të rëndësishëm në letrat e shkruara shqipe, në punën e arsimit shqip në mërgatë, në prezentimin e kulturës dhe gjuhës shqipe në mërgatë. Mërgimi, sakrifica për të ardhmen, jeta plotë brenga e ndodhi janë ngjarje dhe procese të ndryshme, procese këto të cilat e ndjekin nga fëmijëria e gjer në ditët e sotme, janë dëshmi që kanë një bazament të fortë rezistues me kulturën dhe traditën kombëtare të ketij njeriu. E ky është Fetah Bahtiri, i cili i sheh me sy dhe i kupton gjërat të cilat janë pozitive për jetën, për njeriun e rendomtë, për mërgimtarin.
Veprimtaria e tij atdhetare, shfaqet në shumë forma gjatë tërë jetës së tij. Atë e gjejmë që në rininë e hershme të tij në shumë aksione si i ri, si stundet, por edhe si mësues i palodhshëm në Prishtinë, në komunën e Vushtrrisë dhe në qytetin e tij të lindjes – në qytetin heoik të minatorëve, pra, në Mitrovicës. Është ai i cili në mënyrë të drejtëpërdrejtë prezenton dhe ndjen gjërat, ai i cili u bën ballë në menyrë stoike shumë furtunave dhe dallgeve të pamëshirshme të jetës. Është ai i cili mërgimatrëve të shumtë ua lehtësoi dhe edhe sot ua lehtëson mallin për atdheun, u ndhimon në arsimimin dhe shkollimin e fëmijëve mërgimtar, por këtë e bëri edhe për shumë vite me radhë.
Është njëri nga themeluesit e LASH “Naim Frashëri”, Dega në Suedi, pikërisht është ai që e ka shkruar edhe Statutin e parë të LASH-it. Atëbotë LASH-i funksiononte mirë, sepse shumica prej mësuesve besonin se shumë shpejt “do të bëhet mirë” dhe se do të kthehen në atdhe. Punoi ditë e natë dhe ishte ambasador i vërtetë i atdheut tonë këtu në Suedi. Kësaj teme ky i kushtoi një libër të tërë me titullin “Ambasadorët dhe shërbëtorët, Libër për refugjatët shqiptarë në qytetin Uddevalla të Suedisë”, botuar në vitin 2007.
Është edhe bashkautor i përpilimit të fjalorit të parë juridik suedisht-shqip, e që edhe në këtë lëmi ka dhënë një kontribut të madh në mërgatë si përkthyes i autorizuar dhe bashkëpunëtor shkencor në Universiteti i Stockholmit, Instituti i përkthimeve.
Një shkrimtar, përkthyes, gazetar, publicist, ndjehet krenar me punën dhe kontributin e dhënë, e i tillë është edhe Fetah Bahtiri, i cili shpeshherë mallëngjehet për baltën e Kosovës, gardhiqet e fshatit të tij, njerëzit e atdheut të tij.
Një përkthyes i mirë i një vepre letrare është shumë i vlefshëm dhe i rëndësishëm. Përkthyesi i mirë ndodh që ia kalon autorit me shprehjet e bukura dhe artistike, e i këtillë është Fetah Bahtiri me punën dhe penën e tij të palodhshme prej përkthyesi.
Një shkrimtar, i cili me punën dhe veprën e tij, i jep një porosi lexuesit, një porosi të qiltër, kombëtare, një porosi për mërgimtarin, një porosi edhe për atdhetarin të cilin qëllim Fetahu e arrin, me mjetet artistike të cilat kanë vlerë dhe përdoren për mrekulli në vargun dhe rreshtin e tij artistik.
Nga e majta: Sokol Demaku dhe Fetah Bahtiri,
në Festivalin e poezisë “Sofra poetike Borås 2014”
I palodhshëm në punë, aktivitete kulturore por edhe në ndihmë shoqatave dhe individëve në mërgim, Fetah Bahtiri na vjen një ndër iniciatorët krysor për themelimin e Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë në Suedi. Që nga themelimi i kësaj Shoqate është edhe anëtar i krysisë dhe komisioneve krysore të Shoqatës dhe është njeri ndër ata që me kontributin e tij të palodhshëm i dha forcë dhe kreativitet punës së saj në realizimin me sukses të programit të Shoqatës parashtruar nga krysia e saj. Kështu, qe ketu e katër vjet me radhë me shumë sukses u nxor dhe realizua “Thesari kombëtar i mërgatës shqiptare në Suedi”, secili numër me nga 700 e më shumë faqe e me një përmbajtje mjaft të bollshme letrare dhe historike, gjithnjë nën përkujdesjen e Fetah Bahtirit.
Si rrallë kush në histori, si rrallë kush në ruzullin tokësor, kombi ynë është shquar për një harmoni dhe për respekt mes njerëzve, por edhe për respekt kulture e tradite të tjetrit, për vlera humane dhe njerëzore. Ngase shekujt përplasen mbi të rrebeshe luftërash të gjata, zullumqar dhe grykës përreth, ngase fqinjët dhe pushtuesit tanë ndër mote na u vërsulën për të na zhdukur si komb, ndaj në vetëdijen tonë nacionale u ngjiz ideja e madhe për komb dhe atdhe. Patriot dhe atdhetar në trevat shqiptare, të udhëhequr nga kjo ndjenjë magjike, udhëhoqën gjenerata të tëra drejt lirisë së atdheut. E kujtojmë kohën e sundimeve të ndryshme mbi truallin tonë, e kujtojmë luftën e paepur të patriotëve, rilindasve dhe padyshim, në ditët e sotme bashkëkohore, në vargun e madh të këtyre burrave, bën dritë edhe emri dhe vepra e poetit, pedagogut, mësuesit, poetit, shkrimtarit, përkthyesit dhe patriotit të madh Fetah Bahtiri.
Fetah Bahtiri, do të jetë ndër të parët mësues të gjuhës amtare në Skandiavi, që nisi të përcjellë ndër bashkëkombësit, te të rinjtë e fëmijët mesazhet e ruajtjes dhe kultivimit të gjuhës amtare, kulturës dhe traditës shqiptare në mërgatë, veçanërisht në Suedi, aty ku kultura qytetare, respekti dhe zhvillimi i demokracisë kanë arritur kulmin e zhvillimit, e ndihej e domosdoshme që idetë demokratike, kultura e vendësve, të respektoheshin me tolerancë e sidomos me kulturë të pasur shqiptare.
Pra në karvanet e gjata shqiptare që mësyen shtete e kontinente të ndryshme të botës për shkak të dhunës që shkaktonte regjimi fashist serb, kishte edhe shumë intelektualë të fushave të ndryshme, të cilët më pastaj, pas marrjes së lejeqëndrimit me dijen dhe kapacitet e tyre të larta prej ekspertëve të mirëfilltë kanë dëshmuar e po dëshmojnë bindshëm se edhe pjesëtarët e këtij komuniteti kanë potencial të fuqishëm për të hapur rrugën e perspektivës dhe të prosperitetit të shumë mjediseve punonjëse ku ata janë të kyçur. Me një fjalë, tashmë ekspertët shqiptarë në shumë fusha kanë bërë emër dhe se fjala e tyre është vendimtare për shumë çështje e projekte madhore e të rëndësishme në ato ambiente ku ata janë të punësuar. Në mesin e këtyre njerëzve radhitet edhe intelektuali i shquar Fetah Bahtiri.