FRANCESCO GUCCINI/

Francesco Guccini  (Modena, 14 qershor 1940) është poet muzikant, shkrimtar, kantautor italian./ CYRANO, Komedi me 5 akte e Cirano di Bergerac/

                 Cyrano de Bergerac (e njohur në Itali edhe si Cirano di Bergerac) është një komedi e famshme me pesë akte e publikuar në vitin 1897 nga dramaturgu francez Edmond Rostand (1868 –1918) e inspiruar nga figura historike  e Savinien Cyrano de Bergerac, një nga shkrimtarët e ҫuditshëm të gjashtëqindshit francese, pararendës  i letërsisë fantashencë.

    CYRANO

Ejani pra,përpara, ju me hundën e shkurtër,

zotërinj të lyer e të ngjyrë, unë nuk ju duroj!

Do ta fus mirë penën brenda kryelartësisë suaj

sepse me këtë shpatë

kur të dua mund t’ju vras

Ejani pra, përpara poetë të shkallmuar,

këngëtarë të panevojshëm të ditëve fatkeqe,

bufonë që jetoni me vargje pa forcë

ju do të keni para, dhe lavdi, por s’keni lëkurë;

ju gëzojeni suksesin, gëzojeni ndërsa zgjat

publiku është mësuar

s’ju frikëson

shkoni kushedi ku, që të mos paguani taksat

me ngërdheshjen dhe injorancën e të parëve të klasës.

Unë jam vetëm një kadet i mjerë i Guaskonjës

por unë nuk mund t’i duroj njerëzit

që s’ëndërrojnë.

Xhinglat? Arrivizmin? Unë s’e ha grepin

në në fund të liçensës, s’fal, prek…

 

Le t’i japim fund, ejani të gjithë përpara

Protagonistë të rinj, politikanë kacavjerrës;

ejani, sekretarë, rufianë dhe mediokër,

përçues të ashpër emisionesh të rreme

që e keni bërë art shpesht

me art të rëndomtë;

guxim kontrabandistë, hidhini kartat poshtë

do të jetë përherë dikush që do të paguajë shpenzimet

në këtë vend të bekuar, të bukur, absurd.

Nuk shqetësohem aspak

nëse edhe unë jam gabuar,

të zgjoj pakënaqësi është kënaqësia ime,

mua më pëlqen të jem i urryer;

me dinakët dhe prepotentët

unë luaj gjithmonë

dhe në fund të liçensës

nuk fal por prek.

 

Por kur unë jam vetëm

me këtë hundë të pamasë

që së paku gjysmë ore

më paraprin përherë

shuhet zemërimin im

dhe kujtoj me dhimbje

që më ndalohet, pothuaj, ëndrra e një dashurie ;

nuk e di sa kam dashuruar, nuk e di sa gra kam pasur,

qëllimisht ose nga fati i kam humbur

dhe kur ndjej peshën e të qenit gjithmonë vetëm

kyçem në shtëpi dhe shkruaj dhe duke shkruar ngushëlloj veten,

por brenda vetes ndjej se dashuria e madhe mbetet,

dashuroj pa mëkat, dashuroj por jam i trishtuar

sepse Rosana është e bukur, jemi kaq të ndryshëm;

unë s’arrij t’ia them këtë, por me vargje  do t’i flas.

Ejani njerëz bosh, t’i japim fund kësaj:

ju  priftërinj që shisni për të tjerët një jete tjetër;

nëse ka, siç thoni ju një Perëndi në pafundësi

shikoni në zemrat tuaja e keni tradhtuar tashmë

dhe ju materialistë, me temën tuaj të preferuar

Perëndia ka vdekur dhe njeriu është vetëm në humnerë,

të vërtetat  kërkojini në tokë, si derrat,

mbajini lendet, më lini krahët;

kthehuni në shtëpi spurdhjakë, hiqmuni qafe,

për tërbimin tim të madh më duhen gjigandë.

Unë gjithmonë s’e ha grepin e dogmave

dhe paragjykimeve

dhe në fund liçencës unë nuk e fal dhe prek.

Unë i prek armiqtë e mi me hundë dhe me shpatë

por në këtë jetë sot nuk e gjej më rrugën,

s’dua të pranoj të jem i keq,

ti vetëm mund të më shpëtosh, ti vetëm dhe ta shkruaj;

unë e ndjej, duhet të jetë atje, në tokë a në qiell një vend,

ku nuk do të vuajmë dhe gjithëçka do të jetë e arsyeshme.

Mos qesh, të lutem, me këto fjalë të miat

unë jam vetëm një hije dhe ti, Rossana, dielli;

por ti, e di, nuk qesh fort,e ëmbla zonjë

dhe unë nuk fshihem nën shtëpinë tënde

sepse tani e ndjej, nuk kam vuajtur më kot,

nëse më do siç jam, përgjithmonë Sirano…

     ***                        

             CYRANO

 Komedi me 5 akte e Cirano di Bergerac

përktheu:Faslli Halit