Nga Gjon Kadeli*/
Me 7 gusht 1949 u vra Bardhok Biba. Ai ishte sekretar i pare i patise dhe deputet i Mirdites.Si rrjedhim i kesaj vrasjeje, ne menyre te shpejte, forcat e vecanta te sigurimit dhe ato te ndjekjes hyne ne Mirdite. Focat e policise te zonave te ndryshme te Mirdites, shkuen neper katunde me listat e njerezve qe do te arrestoheshin. Si perfundim u arrestuen ma se 300 vete dhe familjet e te arrestuemve u interrnuen ne kampin famkeq te Tepelenes.
Mbas shqytimeve te ndryshme qe u bane nga autoritetet perkatese, u vendos qe 26 vete nga te arrestuemit te paraqiteshin ne gjygj ushtarak, kurse te tjeret u drguen ne burgjet e Shkodres. Gjykata vendosi qe 4 prej tyne te vareshin dhe 10te te pushkatoheshin.
Ekzekutimi u ba ne Qafe te Valmirit, ne afresi te vendit ku ishte vra Nardhok Biba. Ekzekutimet u bane , si hakmarrje per vrasjen e Bardhok Bibes; megjithse viktimat ne fjale nuk kishin te bashin aspak me vrajen ne fjale. Bardhok Biben e vrane te arratisunit, disa prej te, cileve, rregjimi komunist u kishte vra djalin, baben ose vellan.
Ekzekutimi u ba ne nji menyre aq te eger [barbare], se qe nuk ishte pa ndonji here ne ate vend. Ne prani te qinda e qinda njerezve, te moshave te ndryshme, qe qeveria i kishte detyrue te shoshin ne vendin ku do te bahej masakra,. sigurisht edhe per tmerrue edhe vete popullin.
Pushkatimi i njerezve u ba ne kete menyre: viktimat ishin te lidhune me tela me n jeni tjetrin, dhe vrasjet u bane nji nga nji me dy plumba nen sqetull dhe i dyti shifte vrasjen e te parit , i treti vrasjen e te dytit e keshtu me radhe. Ndonjeni prej atyne qe ra gjalle ne grope dhe krekoj te gjuenin perseri, thirrjes se tij ju pergjegjen te shtimet me mitraloza. Kjo menyre ekzekutimi, qe mund te quhet, vrasje e dyfishte, dhe tejet barbare, tregon egersine shtazarake dhe kombvrasese te rregjimit komunist.
Thuhet se nuk mbahet mend se ne Bjeshken e Oroshit, te kete ra ndonjihere bore, ne mes te gushtit, por naten e 17 gushtit, qe pasoi ekzekutimet ne fjale, ra bore. A mos kjo bore ishte nji reagim i vete
natyres, per masakrimin e njerezve te pafajshem?
Ata qe u voren ishin: Preng Dede Kola nga Oroshi, Pjeter Dede Vila e Pjeter Paloka nga Kacinari dhe Dode Marka Biba Nga Kthella.
Ata qe u pushkatuen ishin: Nga Kthella e Eper Gjegj Belleshi dhe nga Kthella Nikoll Bardhok Bajraktari,Llesh Gjon Melyshi, Bardhok Dode Gjini. Nga Kacinari Frrok Mata, Ndrec Marka Ndoj e Pjeter Dede Vila.
Nga Oroshi Nikoll Llesh Bajraktari e Preng Shkurt Nikolli dhe nga Peshqeshi Ndoc Gjete Cupi.
Per rregjimin komunist, nuk mjaftoi masakra e Valmirit. Asaj ju shtue edhe interrnimi i ma shume se 300 familjeve Mirditore ne kampin e perqendrimit ne Tepelene. Menyra se si , shume prej ketyne familjeve u
cuen ne Tepelene, ishte shume e veshtire. Shume prej tyne kaluen me jave nga nji vend ne tjetrin, deri sa mberrijten ne Tepelene. Ne rastin e familjes time, nga Oroshi na cuen ne Rreshen, ku bujtem dy
nete, ne rraze te Manit te Nreut, dhe mandej na cuen te kisha e Rrubikut ku ndejten dy jave, perpara se te na coshin ne Tepelene..
Shume prej familjeve qe u interrnuen ne Tepelene, kishin me veti femije, disa prej te cileve ishin krejte kerthije [foshnje]. Kuptohet se sa e veshire ishte, is per fimijet si edhe per nanezezat e tyne,
kur ata femije qashin nga uria e nanat nuk kishin se cka me ju dhane me hanger.
Ne kampin e Tepelenes vdiqen rreth 300 femije, shumica dermuese nga Mirdita. Vdekja e ketyne femijve u shkaktue nga uria dhe nga semundjet e ndryshme Me kujtohen si sot, dy raste, tejet te dhimshme dhe terqethese, kur njaj grueje i vdiqen dy fewmije mbrenda 24 oresh dhe nji tjetre nji femije, te dyja keto voren veten nga deshprimi. Te dyja keto te m jera ishin nga Mirdita., dhe te interrnueme si rrjedhim i
vrasjes se Bardhok Bibes.
Shtoi ketu, se pervec vdekjeve te aq shume femijve dhe te nji numri te dukshem te njerezve te moshuem, kesaj ju shtue edhe perbuzja e dinjitetit njerezor. vorret e atyne qe vdiqen ne kampin e Tepelenes, u zhvendosen tri here. Heren e fundit, nji pjese e kufomave i rivarrosen ne bregun e lumit te Bences, te cilat mbrenda nji kohe te shkurte, i mori uji i atij lumi.
Lind pyetja: Pse u ndermoren keto masa tejet barbare, ndaj popullit te pafajshem te Mirdites? A mos ishte nji shfrymje e nji mllefi individual, apo e nji natyre tjeter?
Sido qofte, per rregjimin komunist, qe nga fillimi, masakrat kane qene pjese e veprimtarise se tij. Po permendi vetem disa prej tyne. Masakra e Buzemadhes ne Lume, ku ate qe bane Serbet kunder atij populli trim bane edhe komunistet shqiptare. Masakra e Koplikut dhe masakra e njerezve te pafajshem ne Tirane per shkakt te incidentit ne Ambasaden Sovjetik dhe ajo e Mirdites. Pa dyshim keto masakravejne i vejne nji damke te zeze te pashlyeshme, ish rregjimit komunit shqiptar.
*Arkitekti i masakres, Mehmet Shehu ne shtratin e vdekjes