Nga Besim Ndregjoni*
Jemi në vitin e 25 të ndrimit të sistemit nga ai totalitar në pluralizëm politik. Klasa politike shqiptare për dy dekada e gjysëm, jo vetëm që nuk u shkëput nga e kaluara komuniste , por përkundrazi krijoj një atmosfere “armiqësore” ndaj atyre që përballuan genocidin komunistë (ish të përndjekur politikë kundërshtar të regjimit komunistë) dhe pse këta, përçuan në shoqërinë postkomuniste : Paqen dhe jo hakmarrjen, virtute të larta njerzore të këtyre shqiptarëve të mirë që shquheshin dhe nga gjeneza kombdashëse nga vinin. Fatëkeqësishtë të përndjekurit u përballen në këtë çerek shekulli pluralizëm me një luftë të re “klasash” me metoda “demokratike,” pjesa intelektuale e ideollogjizuar nga diktatura dhe trashgimtarët e priviligjuar të sistemit totalitar u ndanë në dy kampe “demokratë” e “socialistë” përvetsuan me anë pushteti e korrupsion ekonominë kombëtare dhe sot numrojnë në partitë e tyre jo pak por 55 milardier në një ekonomi tregu allashqiptarçe që është e vdekur dhe e pakallur…Në këtë situatë politike pushteti aktual nxori në treg politikë e mediatik: “ Hapjen e Dosjeve të bashkpuntorve “. Klasa politike shqiptare e ka përdorur në formën e pinpongut këtë problem sa madhor por dhe shumë shqetsues për shoqërinë shqiptare. Hapja e dosjeve është një gur i rëndë për një shoqëri që ka kaluar trauma çnjerzore ku dihet shkaku dhe pasoja. Shkaku ishte mbajtja e pushtetit me dhunë nga diktatura dhe pasojat ishin viktimizimi i të pafajshmit qytetarët që kundërshtonin këtë tragjedi të një bande të çmendurish ideologjikë që e etikonin veten komunistë shqiptar. Viti 90 dhe fillimi i vitit 91 kishte një bilanc të tmerrshëm krimi 45 vjeçar, situata kishte agravuar në atë xhungël komuniste “të mbijetosh apo të vdesish” vetëm kjo ishte zgjidhje e shqiptarëve për at kohë terrori . Xhungla kishte rrethuar vendin me tela e me xhëmba dhe e kishte mbushur vendin me mijëra të vrarë e të zhdukur, me mijëra të burgosur të sakatuar e të çmendur me tortura në kampet famkeqe tronditse si Burreli, Spaçi, Qaf-Bari, mijëra familje nëpër kampet e internimit po humbnin gjuhën e vendin e lindjes dhe ishin kthyer në fantazma të mbijetuarish, Përçundimi , poshtrimi, depersonalizimi ishin metodat e edukimit të xhunglës komuniste shqiptare. 80% e popullsisë priste persekutimin pa ligje që mund të i ndodhte në çdo çast në xhunglën shqiptare. Ky bilanc krimi është bërë me dosjet që fuksiononte pushteti i xhunglës komuniste shqiptare. A duhen hapur dosjet? Sigurishtë dosjet duhet të hapen kjo është kërkesë e shoqërisë. Shoqëria kërkon transparencë dhe moral për të ndërtuar demokracinë .. Politika të kundërtën e shoqërisë të mos hapen, se hapja e tyre nxjerr në shesh shërbimet që i kan bërë pushtetit të xhunglës. Por kush duhet të i hapi dosjet? Ata që i krijuan dhe u shërbyen ekzekutimit të tyre, apo trashgimtarët e krijusëve të dosjeve! A ka moral politika e pushteti aktual direkt pinjollët e udhëheqësve të xhunglës komuniste të hapin dosjet. Këta “dosjer” dhe trashgimtarë dosjerësh gjatë 25 viteve refuzuan jo vetëm hapjen e dosjeve por nderuan xhelatin, dhe kryeterroristin e xhunglës, që zbatoi e ekzekutoi dosjen dhe përbuzën viktimën duke e etikuar siç e kishte sajuar dosja e krijusve e (prindërit e tyre). Hapja e dosjeve nuk do të penalizoi askënd deklaronte në një emision televiziv inisiatori i ligjit për hapjen e dosjeve, pushtetari i ardhun me bekim të “Sorosit” në drejtimin e një ministrie ku i kan besuar trajtimin e ish të mbijetuarve të xhunglës dhe viktimave të krimit të dosjeve . Pra do të ketë hapje mekanike të dosjeve. Nëqoftëse ndonjë viktimë kundështare e pushtetit që kërkon të jetë në politikë, atëhere këtij do të ja bëjmë publike dosjen. Ne nuk shkelim të drejtën e kriminelit, ajo mbrohet dhe pse ka bërë krimin, e ka bërë dosjen e kundërshtarit të xhunglës, se biem ndesh me Gjykatën Kushtetuese. Ne nuk hakmerremi anipse kjo gjykatë mbron krimin dhe penalizon viktimën.. Po, ne ishim dje Gjykata e xhunglës dhe bëmë dosjet, sot jemi Gjykata Kushtetuese dhe mbrojmë krimet e dosjeve që u sajuam dhe i ekzekutuam. Hapja e dosjeve nuk është për tu hakmarrë ndaj një individi me pushkatim, burg, internim, përçundim siç bëhej në xhungël komuniste shqiptare. Hapja e dosjeve është për të pastruar politikën nga krimi dhe krimineli, dhe për të ndërtuar një politikbërje me moral-ligj fuksionuese për një demokraci ku të denohet krimi e krimineli që xhungla mos të na përsëritet. Të drejtat dhe liritë e njeriut janë univerale dhe mbrohen nga të gjithë, por krimi denohet në çdo kohë dhe kur thuhet se kan kaluar 25 vite kur është bërë krimi. Projekt-ligji Velia është thjesht një demagogji tipike komuniste dhe asapak për të mësuar nga e kaluara e xhunglës komuniste pinjoll i sëcilës është dhe autori i këtij ligji. Nuk mund të ketë hapje dosjesh pa lustracion që denon krimin makabër që përmbajnë dosjet ndaj shqiptarëve në periudhën komuniste. Në qoftëse nuk denojmë pasojat e krimit të dosjeve , për çfar i hapim ato! Hapja e dosjeve nuk u takon atyre që trashgojnë pushtetin e Xhunglës , por kjo hapje i takon shoqërisë atyre që pësuan nga dosjet dhe refuzuan hakmarrjen. Krimi duhet të denohet, kjo nuk është një kërkesë politike apo e klasës së martirizuar nga dosjet , por një domosdoshmëri e një zhvillimi që imponon marrjen e nji qëndrimi që perjashton oportunizmin politik të ditës dhe synon ndërtimin e bazave të qëndrueshme morale të shoqërisë shqiptare. Përgjegjësia jonë sot nuk kufizohet me demaskimin e krimit komunist në Shqipëri që është hapi i parë por dhe denimin e këtij krimi. Ajo përfshinë edhe eleminimin e mundësisë së një përsëritje dhe ndërtimin e nji shoqërie që siguron paqen dhe sigurinë për brezat e ardhshëm. Kjo është përgjigjja e qytetruar , dinjitoze ku perjashton hakmarjen nji cilsi shtazarake vetëm për xhunglën. Hapja e dosjeve kërkon denimin e krimit , ndëshkimin e kriminelit dhe vendosjen e një drejtësie që siguron barazinë për të gjithë pa perjashtim. Morali është ligji i pashkruar por që gjen zbatim çdo ditë në një shoqëri të civilizuar e demokratike. Këtë Shqipëri duam ne të mbijetuarit e xhunglës . Kjo nuk është Shqipëria për të cilën luftuan kundërshtarët e komunizmit. Kjo nuk është Shqipëria demokratike , Shqipëria e qytetarëve të lire për të cilën kemi andruar e shpresuar në këta 25 vite. Hakmarje ? Jo! Drejtësi? Po!
*President i Unionit të Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë.