Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Rina Cela Grasset, “Personalitet i Frankofonisë për vitin 2015”

by

Rina Cela Grasset perkthyese letërsie, autore së fundmi, merr Çmimin e Nderit “Personalitet i Frankofonisë për vitin 2015” në Lion te Francës nga Ambasadori i Shqipërisë në Paris, Z. Dritan Tola. /

Profili/

Rina ka lindur në Elbasan, qytet ku ndoqi shkollimin deri në Universitetin e Letërsisë Aleksandër Xhuvani. Pas studimeve puna e parë e rëndësishme ishte redaktore në Shtëpinë Botuese Toena. Më pas punoi si koordinatore e misionit Secours Catholique – Caritas France për më shumë se tre vite. Në vitin 2002 ndoqi studimet në Universitetin Katolik të Lionit në Francë, ku u diplomua si Inxhiniere e Zhvillimit lokal. Në 2005 ndoqi studimet pasuniversitare dhe mori diplomën Master “Sociologji e Aplikuar për Zhvillimin lokal” në Universitetin Lumière Lion 2. Eshte e martuar dhe dhe ka tre djem, Arditi, Rafaeli dhe Eduarti. /

Intervista /

Liliana Pere – Rina, ju jeni një grua shqiptare e diplomuar në Francë, jepni kontribut te madh per komunitetin shqiptar nëpërmjet angazhimit tuaj në Shoqaten Iliria në Lion të Francës. Nderkohe ju shkruani libra si autore dhe beni perkthime te librave nga gjuha frenge ne Shqip. Sa e veshtire eshte per Rinen ky angazhim i dendur që kërkon impenjim ?

Pergjigje : Rina Cela Grasset

Kur ka pasion, dëshirë dhe vullnet për të ecur përpara, të gjitha vështirësitë kapercehen. Paralelisht me punën dhe me angazhimin në shoqatën Shqiptare Iliria, që prej disa vitesh përkthej letërsi nga gjuha frënge në shqip. Deri tani janë botuar : “Odetë Gjithkushi dhe histori të tjera”, Eric Emmanuel Schmitt, novela, “Ngërdheshja e fundit”, Jacques Bruyas, dramë “Odiseja nga Bagdati”, Eric Emmanuel Schmitt, roman “Gruaja në Pasqyrë”, Eric Emmanuel Schmitt, roman “Tradhtia e Anshtajnit”, Eric Emmanuel Schmitt, dramë • Si autore : Në Francë sapo ka dalë në qarkullim libri “Trésors Albanais” – Thésare Shqiptare”, botuar nga shtëpia botuese “Les passionnés de bouquins”, përmbledhje me proverba Shqip dhe Frëngjisht. Dhe kam në përgatitje e sipër disa libra të tjerë që do të dalin së shpejti në qarkullim në frëngjisht.

Pyetje : Liliana Pere Ju jeni mjaft e angazhuar në Shoqatën Shqiptare Iliria në Lion projektet organizuar rregullisht, aktivitete për të njohur Shqipërinë në Lion. Mund të na flisni pak per aktivitetin e kesaj shoqate ?

Rina Cela Grasset :Në Lion pata fatin t’i bashkohem një komuniteti shqiptarësh të jashtëzakonshëm, të cilët vepronin prej vitesh në Francë dhe Europë për të mbrojtur interesat e shqiptarëve. Dua vetëm të përmend faktin se shqiptarët e Lionit mbështetën UÇK-në me të gjitha mënyrat, duke dërguar luftëtarë dhe mjete financiare dhe në gjiri i saj dolën drejtues politikë të UÇK-së dhe të fondit “Vendlindja thërret”. Për mua ishte fat që u bashkova me njerëz të tillë plot vullnet e entuziazëm. Dhe jam e nderuar që me kanë besuar drejtimin e shoqatës sot.

Aktualisht ne punojmë me projekte duke organizuar rregullisht aktivitete për të njohur Shqipërinë në Lion e më gjerë duke komunikuar me publikun francez si psh “Festat Konsullore”, ku mbajmë Stendën e Shqipërisë dhe Kosovës. Marrim pjesë rregullisht në “Forumin e Gjuhëve të huaja” në Lion, ku prezantojmë gjuhën shqipe. Kemi sjellë në Lion trupën teatrale të udhëhequr nga Mirush Kabashi për të marrë pjesë në Festivalin Pranvera Europiane, qe mbledh çdo vit me dhjetëra trupa teatrale që vijnë nga gjithë vendet e Europës. Ne kontaktohemi rregullisht nga shoqata franceze për projekte bashkëpunimi, veme ne dispozicion perkthyes vullnetarë për shoqatat që shoqërojnë emigrantët shqiptarë; ndihmojmë studentët shqiptarë për të ndjekur studimet në Francë; projekti i fundit po bëhet me “Medecins du Monde” – “Mjekët e botës” që kanë projektin e hapjes së një qendre në Shqipëri. Shoqata është e organizuar shumë mirë dhe funksionon pothuajse si konsullatë, duke orientuar udhëtarët e turistët francezë që duan të vizitojnë Shqipërinë si dhe bashkatdhetarët nga Shqipëria dhe Kosova që kanë nevojë për t’u orientuar për proçedura nga më të ndryshmet : për të ndjekur studimet, për t’u martuar, si të veprojnë kur u humbin dokumenta etj. Na vijnë kërkesa për këshilla nga të gjitha cepat e Francës… Një aspekt tjetër i rëndësishëm ështe theksi që veme për të promovuar kulturën shqiptare, duke promovuar autorë shqiptarë të përkthyer frëngjisht si dhe autorët shqiptarë në Francë. Kemi organizuar promovimin e librave të shkrimtarëve Luan Rama, Ylljet Aliçka, Abaz Pllana, Christian Raby et Loik Chauvin. Kemi transmetuar gjithashtu filma shqiptarë në kinematë e qytetit, apo kemi organizuar javën e Shqipërisë në Bashkinë e qytetit kur kemi mbajtur një seri konferencash mbi Shqipërinë dhe Shqiptarët.

Pyetje :  Çfarë pune bëni konkretisht dhe ku jetoni ?

Rina Cela Grasset :Aktualisht punoj si këshilltare juridike në një strehë për kërkues azili politikë. Jetoj me familjen në Lion të Francës.

Liliana Père: Tashme ju jeni e perfshirë në orbitën shqiptare. Si komunikoni dhe nostalgjia per Shqiperinë?

Rina Cela Grasset :Shqipëria është pjesë e përditshmërisë sime. Përmes librave që përkthej, atij që botova e të tjerët që jam duke shkruar, aktivitetet e projektet që hartoj me Shoqatën Shqiptare Iliria në Lion, gjithçka është në orbitë rreth Shqipërisë e shqiptarëve. Kjo është dhe një nga arsyet se pse Ministria e Punëve të Jashtme të Shqipërisë më akordoi Çmimin e Nderit “Personalitet i Frankofonisë për vitin 2015”.

Liliana Père :A ndihet Rina e vlerësuar dhe e respektuar në komunitetin francez?

Rina Cela Grasset :Populli ka një fjalë të urtë “Guri i rëndë në vend të vet”. Por, me vullnet, edhe në vend të huaj mund të bëhemi “gur i rëndë”. Vështrimi i të tjerëve është pasqyra më e mirë për të parë vetveten. Kur në sytë e francezëve lexoj vlerësim dhe respekt, për mua kjo do të thotë se jam në rrugën e duhur. Kur ikim nga Shqipëria e kuptojmë se ç’është patriotizmi : të mallëngjehesh kur sheh flamurin shqiptar në një cep ekrani televizori, të ndjehesh keq kur një bashkëkombas sillet keq, të ndjehesh krenare kur një tjetër bashkëkombas arrin suksese. Të punosh për atdheun, për të treguar se cila është Shqipëria e vërtetë, Shqipëria e kulturuar, Shqipëria e emancipuar, është një detyrë kaq e natyrshme që të shtrohet përpara kur je në vend të huaj.

Ju faleminderit Rina, ju uroj suksese perherë dhe më të mëdha.

Liliana Père

Presidente

Gruaja Shqiptare ne Bote

Nena shiptare qe dhuroi zemren e djali

by

Nga Liliana PERE/*

Qytetarja e Nderit e rrethit te Krujes Arjana Lico, dhuroi zemrën e të birit që i vdiq nga nje aksident me motor ne Napoli, Itali ku studionte per Drejtesi. Zemra e studentit eshte bere pishtar per gjithe studentet qe studiojne ne Itali. … Ishte dite e bukur pranvere. Ne Tirane binte née shi I lehte. Ne Gjykaten e Tiranes, m’u desh te trokisja ne nje dere. Nuk e di pse e ndjeva veten mire… U gjenda para gjyqtares Arjana Lico. Miresjellja e saj prej njé zonje te vertete la tek une mbresa te jashtzakonshme. Nje zonje e bukur plot sharm, me njé fytyre qe vezullonte dhe pasqyronte nje shkelqim dhe fisnikeri te pashoqe. Pasi u pershendetem, syte me shkuan tek njé liber qe me terhoqi, mbi tavoline. Mund ta marr pak, e pyeta? Po, mu pergjigj. Fillova te lexoj …dhe c’fare……

Zemra e falur e Erion Liços , pjesë e dinjitetit njerezor te nenes Arjana dhe familjes Lico.. Arjana Liço, gjyqtare e Gjykatës së Rrethit të Krujës, ka vendosur e vetme që me zemrën e djalit të saj 23-vjeçar, Erjonit, tashmë të jetojë një tjetër, duke qenë se i biri kishte pësuar vdekje të trurit. Erjon Liço pesoi aksident vdekjeprures ne née aksident me motorne Napoli, ku studionte per drejtesi. Ishte data 1 Gusht para disa vitesh. Kur ai u përplas nga një kamion, i cili e braktisi në rrugë dhe deri më tani askush nuk e di se kush është shkaktari i tragjedisë. I atij aksidentiqe morri jeten e nje te riu.

Befas u drodha e gjitha kur lexova keto fraza, dhe disa pika lot me rane ne faqe. Edhe une jam nene, edhe une ndjej keqardhje per kete ngjarje kaq te dhimbshme.Arjana siper syzave e vuri re tronditjen time dhe me tha:

Te rekomandoj ta lexosh mbasi te mbarosh pune se ka nje histori te trishtueshme. Ashtu bera. Futa librin në cante . Menjehere bera lidhjen dhe mu kujtua dicka. Po, po, ishte  ajo…E njoha menjehere. I hodha nje veshtrim me syte e mendjes dhe ndersa une mendova t’i flisja ajo me beri shenje t’i afrohesha. Eshte emocion me vete, dhe fat te takosh njé grua te  tille. Eshte ajo, nena shqiptare, gjykatesja, Qytetarja e Nderit e rrethit te Krujes Arjana Lico, e cila dhuroi zemrën e të birit që i vdiq nga nje aksident ne vendin ku studionte,ne Itali.

Rreth gjarjes.  

Para disa vitesh media shqiptare beri present  potershëm  kroniken e zeze, për jetëhumbjen e studentit shqiptar në Napoli, Erion Liços. Ishte nje lajm i dhimbshem qe mbertheu sa e sa shpirtra nenash, qe rrisin femijet me shume mundim , dhe enderojne qe nje dite ata  te jene te shkolluar, e te denje per kete shoqeri. Shperthimi i ngasherimit dominonte ne c’do zemer nene. Sjellja korrekte e medias të (televizioni News 24 transmentoi edhe një elegji), të bën të mendosh se vlerat njerëzore në këtë vend, edhe pse të kërcënuara nga pamorali i përditshëm, nuk po humbasin. Thjesht është vetëm imazhi i shoqërisë sonë që vijon të jetë protagonisti ynë kryesor, sunduesi dhe imazhbërësi ynë.

Erion Liço, dhe ata gazetarë apo njerëz të thjeshtë që e nderuan publikisht apo heshtur atë, përfaqësojnë një të nesërme të dëshiruar. Që mund e duhet të jetë e bukur si jeta e shkurtër e këtij studenti shqiptar në Napoli.

Këtë mesazh e vlerësuan edhe përtej detit, në qytetin e madh italian, atje ku ende jeton edhe njëri prej pinjollëve të Gjergj Kastriotit. “Il Mattino”, e përditshmja më e madhe napolitane, e cila ndërkohë është gazetë kombëtare në Milano në botimin e vet , titullonte një shkrim me fjalët

“Ishte regjistruar tre vite më parë. Pasionet e tij ishin noti dhe kompjuteri”. Më pas vijonte “E kishte apartamentin në rrugicën Paçela ai Mirakoli. Një djalosh në vitin e tretë të Juridikut, i sjellshëm dhe i dashur. Për këtë gjë pergjerohe nëna e tij, e cila po përgatitet ta dërgojë në Krujë dhe e vendosi ne banesen e perjetshme pranë të atit”. Bashkeqytetaret flasin fjele shume te mira, per Arianen  nënën e Erionit dhe familjen Liço.

Familja e Arjana Licos 

Familja e Hiqmet Liços përbëhej nga katër anëtarë: ai, bashkëshortja dhe dy djemtë e tij, Erjoni dhe Renato. Hiqmeti ishte caktuar gjyqtar në Krujë dhe detyrohet të tërheqë edhe familjen e tij po në këtë qytet. Për shkak të një sëmundjeje të rëndë, ai u largua nga jeta dhe e shoqja e tij, Arjana, nga mësuese matematike, mbaron studimet dhe kthehet në gjyqtare po në këtë rreth. Ajo e vazhdon dhe sot e kësaj dite këtë profesion. Ndërkohë, dy djemtë e tyre, i pari, Renato, shkon në Kanada për studime ku vazhdon për drejtesi, ndërsa Erjoni, që ishte fëmija më i vogël i familjes, prej tre vitesh kishte nisur studimet në Napoli, po për të njëjtën degë. Për fat të keq, pas aksidentit më 1 gusht, Erjoni pësoi dëmtime fatale dhe mjekët e Napolit bënë të pamundurën për ta rikthyer në jetë. Ai vdiq, duke shënuar kështu largimin e dytë nga familja të juristit të dytë të saj. Ndërkohë, i vëllai vazhdon studimet në Kanada dhe e ëma e tij, rreth të 50-ave, vazhdon punën si gjyqtare, tashme ne Tirane. Eshte e forte,e paepur, zemermire. Esi mund te jete ndryshe? Ajo fali zemren e te birit. Ai kish shkuar në Napoli për të studiuar drejtësi, tre vjet më parë. Por një makinë apo një kamion, deri tani askush nuk e di, e ka përplasur duke e hedhur nga motori i tij, një orë pas mesnatës së 1 gushtit, në rrugën “San Rocco” në Napoli. Djaloshit 23-vjeçar Ju nderpre endra per tu bere gjyqtar: as në Napoli, as në Shqipëri, e as në Londër. Ai, që ëndërronte të udhëtonte me diplomën në xhep, emigrant intelektual, si gjyshi dhe vëllai i tij më i madh, humbi jetën fatalisht, ndërsa bënte një xhiro me motorin që e kishte shumë për zemër. Asnjë nuk e ka parë aksidentin që vrau Erjonin nga Kruja, djalin e dy gjyqtarëve, që kishte vendosur të ndiqte gjurmët e të parëve të tij. Ai u gjet i dergjur në rrugë, nga një patrullë e policisë rrugore, Kaska i kishte fluturuar tutje. Kishte dashur vetëm të bënte një xhiro me motor, pasioni i tin I hershem.

U shoqërua në spitalin Cardarelli, që ishte vetëm aty  prane, dhe u shtrua në reanimacion. Lufta e tij për të jetuar zgjati deri të shtunën në mbrëmje, kur aparaturat që tregonin nëse ishte apo jo gjallë, pushuan së dhëni sinjale. Jashtë sallës, të parët që morën lajmin ishin nëna e tij, Arjana Liço, vëllai i Erjonit, Renatoja, ky me studime në Kanada, si dhe konsulli i nderit i Shqipërisë në Itali, Claudio Panarella, që ndihmoi në nxjerrjen sa më shpejt të dokumenteve për të ëmën. Një nënë shqiptare dhuroi zemrën e të birit, nje nene e forte me zemer te madhe.

Kur nëna e Erjonit, Arjana Liço, kishte mësuar lajmin se i biri nuk jetonte, një nga mjekët kishte një tjetër detyrë të vështirë. Ai duhej t´i kërkonte asaj zemrën e të birit, për një nga pacientët që prisnin në radhë prej vitesh.

Pyetjes së mjekut, nëse mund të jepte organet e të birit, duke marrë edhe aprovimin e prokurorisë, nëna duhej t´i përgjigjej e vetme. “Zoti i dha shume fuqi Arjanes, ajo e mblodhi vehten per nje cast, dhe mendoi se zemra e djalit duhet te vazhdoje te rihte. Pikellimi i atyre momenteve, u kthye ne force, ne emer te vazhdimit te jetes . Ishte nje kerkese tronditese, përshkruan një gazetar italian, duke vazhduar: “Meriton një respekt të shenjtë, cilado qoftë përgjigjja”.

Në fund ajo tha “Po”, ……….keshtu vendosi njé nene shqiptare. Ky gjest human solli ne jete nje pjestar te një familje tjetër.

Sipas një të përditshmeje italiane, mësohet se në të njëjtën sallë, sapo është marrë miratimi i nënës së Erjonit, ka nisur operacionin për të bërë transplantimin e zemrës. Në të njëjtën sallë, brenda pak minutash i është hequr zemra Erjonit dhe i është vendosur një tjetri.

Arjana Liço dhuron zemrën e djalit të saj, Erjonit. Kultura dhe dhuntitë intelektuale të shqiptarit 23 vjeçar, por edhe nga sjellja e nënës së tij, nga qytetaria e saj. “Il Mattino” e mbyll artikullin e vet duke thenë se “Familia e Erionit la mbresa te medhe ne qytetaret e Napolit.”

Ndërsa e shtuna i linte vendin së dielës, zemra e Erion Liços ndërroi krahëror, por nuk pushoi së rrahuri Zemra e Erjonit i vendoset dikujt tjeter. Dhe jeta ecen, ndërsa trupi i Erion Liços fle nën tokë, zemra  e tij pulson ne në Itali. Zemra e djaloshit shqiptar ben drite, përtej brigjeve të detit.

Per nje cast harrova perse kisha shkuar per te trokitur ne ate dere. Madheshtia e asaj gruaje, me beri te mendoj se sa te vegjel jemi ne kete bote, dhe sa pak mendojme se jeta eshte e shkurter dhe me shume te papritura. Lum kush eshte human, pro jetes dhe vazhdimit te saj njerezor. Humanizmi dhe fisnikeria e Arjana Licos ka kaperxyer c’do imagjinate, c’do kufi njerezor.

Vetem nje nene me zemer te madhe mund te dhuroje zemren e djalit te vet.

Kjo eshte Arjana Lico, nje gjyqtare e nderuar dhe e respektuar.

Sot ajo mban titullin e merituar Qytetare nderi e qytetit te Krujes.

E pse jo, Arjana Lico eshte nena dhe gruaja shqiptare. Nje grua e sukseshme me shpirt human.

Liliana Pere 

*Presidente  

Gruaja Shqiptare ne Bote

“Virgjëri të vjedhura” ne Universitetin e Palermos

by

Librin e shkrimtares së suksesshme shqiptare Ismete Selmanaj Leba,Verginità Rapite”( Virgjëri të vjedhura) e japin provim studentët e Universitetit të Palermos./
Intervistë nga Liliana Pere me Ismete Selmanaj
Nga Liliana Pere-Presidente e Gruaja Shqiptare në Botë/
Në prill të këtij viti u publikua në Itali libri “Verginità Rapite” ( Virgjëri të vjedhura) nga Ismete Selmanaj Leba me parathënie të përgatitur nga profesor Matteo Mandalà i Universitetit të Palermos. Ky libër u është dhënë për t’u studiuar rreth 200 studentëve të Universitetit të Palermos, mbi gjendjen e gruas shqiptare dje dhe sot. Pikërisht këto ditë studentët po japin provim mbi këtë libër.
Ismetja tani është një shkrimtare e njohur, për të cilën kanë folur shumë media lokale italiane si dhe gazeta prestigjioze “Corriere Della Sera”, që e quan një shkrimtare brilante.
Romani i saj i parë ka qenë “Gjembi dhe trëndafilat”, i publikuar nga shtëpia botuese Dudaj. Ky roman mori pjesë në Panarin e Librit “Tirana 2013”. Më pas, publikohet një libër tjetër në shqip me titull, “Kokat e dy lejlekëve të purpurt” nga e njëjta shtëpi botuese. Të dy librat janë pritur shumë mirë nga publiku në Shqipëri. Te parin e përktheu vetë në italisht dhe pati një interes të madh nga një numër i madh i shtëpive botuese ne Itali për ta publikuar. Libri doli me titullin “Verginità Rapite” nga shtëpia botuese, Bonfirraro Editore, që shpërndan në të gjitha libraritë Mondadori në Itali. Përveç kësaj libri “Kokat e dy lejlekëve të purpurt”, që autorja po e përfundon në italisht dhe shumë shpejt del në tregun italian, është në program për t’u studiuar nga studentët që do të diplomohen në vitin akademik 2015-2016 në Universitetin e Palermos.
Janë bërë disa promovime në Itali, në Capo d’Orlando, Palermo, Milano. Në promovimin në Capo d’Orlando, mori pjesë edhe kryetarja e bashkisë së qytetit ku banon, Bernadette Grasso.
Ne 19 maj 2015, ishte e ftuar edhe për një seminar me studentet e Universitetit të Palermos.
Diçka nga jeta e shkrimtares Ismete Selmanaj
Kam lindur në qytetin bregdetar të Durrësit në vitin 1966. Mbarova studimet në gjimnazin “Naim Frashëri” dhe më pas Fakultetin e Inxhinierisë së Ndërtimit në Tiranë, ku dhe u diplomova në vitin 1991. Prej vitit 1992 jam transferuar me familjen në Itali ku banoj ne provincën e Messina-s. Letërsia ka qenë pasioni im i hershëm dhe kam shkruar poezi e tregime që kanë fituar edhe çmime në konkurset kombëtare të kohës. Kam shkruar më pak gjatë viteve të Universitetit duke qenë se ishte një degë studimesh që kishte shumë pak lidhje me letërsinë.
Por pasioni mbetet pasion …
Kështu nisa të shkruaj sërish. Në nëntor të vitit 2013 u publikua nga shtëpia botuese “Dudaj” , libri im me titull “Gjembi dhe trëndafilat” që mori pjesë në Panairin e Librit “Tirana 2013”. Një vit më vonë, në nëntor të vitit 2014, publikohet nga e njëjta shtëpi botuese libri “Koka e dy lejlekëve të purpurt” që mori pjesë në Panairin e Librit “Tirana 2014”.
Pyetje: Liliana Pere
Diçka të shkurtër mbi tematikën që trajton libri “Verginità Rapite” dhe “Kokat e dy lejlekëve të purpurt”?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Historia e këtij libri, nis në fund të vitit 1979. Mira, një vajzë 15-vjeçare përdhunohet në mënyrë çnjerëzore nga Sekretari i Partisë së shkollës. Kalon njëkohësisht tmerrin e përdhunimit, përçmimin e opinionit që e quan atë fajtore, dhe ndarjen me forcë nga e vetmja krijesë që solli në jetë. Është vështirë që t’i kuptosh vitet e diktaturës, po të mos i kesh jetuar. Mira u përpoq me të gjitha forcat t’i mbijetojë atij Gjembi të errët, që shqiptarët e përjetuan për pothuajse 50 vite radhazi, duke pritur të shohin dritën në fund të tunelit. Ajo mbolli mirësi tek shumë njerëz, e më në fund e gjeti dashurinë e vërtetë të saj. Iu desh të kalojë shumë dhimbje, por edhe të luftojë për lumturinë e saj. Kur më në fund diktatura ra, Mira vuri re me hidhërim, se ish- komunistët e vjetër ishin “shndërruar” në “demokratë”të flaktë dhe kishin ndërruar vetëm emrin. Pasi kishin pastruar arkivat e shtetit nga materiale komprometuese që i lidhnin në mënyrë direkte me krimet e komunizmit, filluan të ngjisnin gjithnjë e më shumë shkallët e politikës. Shqipëria mbeti në një tranzicion të pafund, si një grua me dhimbje lindjeje prej 25 vjetësh që nuk arrin të lindë e të sjellë në jetë demokracinë.
Ndërsa libri “Kokat e dy lejlekëve të purpurt”, trajton një aspekt tjetër të shoqërisë shqiptare. Atë të pasojave shkatërruese që ka lënë tek dy fëmijë të vegjël gjakmarrja që u zgjua nga gjumi letargjik ku e vuri diktatura komuniste për gjysmë shekulli. Por ky libër trajton edhe “të rejat” e huazuara nga bota perëndimore që për shoqërinë e kulturën shqiptare kanë qenë të panjohura; atë të pedofilisë dhe të abuzimit me të miturit. Kohët e fundit janë të shumta rastet që dëgjojmë për ngjarje të tilla të rënda dhe të panjohura për kulturën dhe shoqërinë shqiptare tradicionale.
Pyetje : Liliana Pere
Ismetja tani punon jo si Inxhiniere por si një shkrimtare e suksesshme, sa e vështirë ka qenë kjo rrugë për Ismeten ?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Fillimi ka qenë shumë i vështirë. Kur erdhëm në Itali së bashku me tim shoq, të dy Inxhinierë Ndërtimi, u ndeshëm me vështirësitë e gjuhës, të ambientimit në një vend që s’e kishim parë ndonjëherë, të të gjendurit vetëm, por edhe pse jo, me indiferentizmin e shoqërisë. Na është dashur të punojmë dhe të djersitim shumë. Por pak nga pak, arritëm ta gjejmë veten në shoqëri dhe të rrisim tre fëmije të mrekullueshëm që janë krenaria jonë; Arbër 22 vjeç, student i mjekësisë në Bologna, Andrea 16 vjeç që sapo mbaroi vitin e dytë të gjimnazit dhe Fabio 9 vjeç që mbaroi klasën e tretë.
Pyetje : Liliana Pere
Si vazhdon komunikimi me Shqipërinë? Sa nostalgjike është Ismetja për vendin e saj Shqipërinë dhe sa mirënjohëse për Italinë qe i krijoji këto mundësi si një shkrimtare e vlerësuar dhe sa është nostalgjike për vendin e saj Shqipërinë?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Nostalgjia është e paimagjinueshme dhe sa herë që kthehem në Shqipëri, ripërtërihem. Është toka ku kam lindur dhe jam rritur. Në Shqipëri kam rrënjët e mia dhe ato janë të domosdoshme e të një rëndësie jetike sepse na mbajnë me këmbë në tokë. Pa rrënjë, na merr era dhe na çon kuturu. Edhe librat e mi trajtojnë tematika sociale të shoqërisë shqiptare. Mund t’i publikoja fillimisht në Itali ku shtëpitë botuese kane politika ekonomike të ndryshme nga ato në Shqipëri. M’u duk e udhës kështu; t’i publikoj fillimisht në Shqipëri. Gjaku s’bëhet ujë.
Sinqerisht, prisja të flitej më shumë në mediat shqiptare ku librat kanë disa vjet që janë publikuar. Është folur më shumë në Itali ku libri ka vetëm disa muaj që ka dalë në treg; dhe kjo është diçka që më hidhëron.
Më pyetët se sa mirënjohëse jam për Italinë.
Italia është vendi im i dytë, kam kaluar këtu gjysmën e jetës sime. Në Sicili, ku banoj, kanë lindur e rritur fëmijët e mi. Sicilia është një tokë e ngrohtë dhe njerëzit i ka të tillë. Edhe në librin “Verginità Rapite” ka një lidhje shumë mallëngjyese me Sicilinë dhe sicilianët. Italia e priti historinë që solla me anë të librit tim jashtëzakonisht mirë dhe jam e mbytur nga mesazhet që arrijnë nga persona nga çdo cep i Italisë.
Pyetje : Liliana Pere
Si ndihet Ismetja si nënë e tre djemve ?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Si nënë, jam shumë e lumtur dhe krenare. Djali i madh është një student model në Bologna. Edhe dy të tjerët janë në gjurmët e të madhit. Janë mbi të gjitha shqiptarë dhe flasin gjuhën shqipe shumë mirë.
Pyetje : Liliana Pere
Rruga juaj e suksesit si shkrimtare, a ka qenë e vështirë në një vend të huaj si Italia?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Mund të duket si paradoks, por më të vështirë e pata në fillim kur sapo mbërrita, se sa kur i hyra rrugës së publikimeve në Itali.
Nuk njihja asnjë, kisha vetëm një libër në duar dhe me mijëra e mijëra adresa e-mail- i të shtëpive botuese në Itali. Fillova t’u shkruaj duke bërë një prezantim të shkurtër, një përmbledhje të librit dhe në se do t’u dukej me interes do të me kërkonin tekstin e plotë. Më kërkuan tekstin e plotë të gjitha shtëpitë botuese që u kisha shkruar! Mbeta e habitur, nuk arrija ta besoja por edhe u lumturova. Zgjodha Bonfirraro Editore sepse e kisha vendosur që librin ta publikoja me një shtëpi botuese siciliane. Dhe kjo shtëpi botuese është nder më të mirat dhe të gjithë librat që publikon, shpërndahen në të gjitha libraritë Mondadori.
Jam krenare që kam shkruar tema të shoqërisë shqiptare dhe jam përpjekur t’u tregoj , si të rinjve të sotshëm në Shqipëri por edhe publikut italian, si ishte të rroje në vitet e diktaturës dhe mbi të gjitha të ishe grua në ato vite. Nuk e di sa e kam përmbushur këtë objektiv timin, por kur një nga studentët e Universitetit të Palermos më tha që, pasi kishte lexuar librin tim kishte mësuar shumë gjëra për Shqipërinë, por mbi të gjitha kishte kuptuar pse ikën shqiptarët nga vendi i tyre në vitet 90, kjo për mua ishte krenaria dhe fitorja më e madhe.
Pyetje: Liliana Pere
Si e shikoni pozicionin e gruas në emigracion dhe në Shqipëri?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Mendoj se për çdo njeri që emigron në një vend tjetër, vështirësitë janë të shumta. Jo gjithmonë i jepet pozicioni që meriton dhe duhet të jetë i aftë dhjetëfish më shumë se një vendali. Vështirësitë shtohen kur vjen nga një vend që ka pasur probleme ekonomike e politike. Kjo gjendje të detyron të mbijetosh, para se të fillosh të jetosh në vendin që ke shkuar. Kur je grua, nënë, bashkëshorte, emigrimi peshon shumë dhe shpesh je e kushtëzuar nga impenjimet familjare. E megjithatë shumë gra shqiptare në shumë vende të botës, kanë arritur suksese të jashtëzakonshme. Kanë treguar që kanë talent, inteligjencë, forcë, zemër, pasion. Dhe kur dëgjoj për gra të tilla, duke qenë edhe unë në emigrim dhe e di sa e vështirë është, më mbushet zemra plot. Dua t’i njoh, t’i përqafoj ,të dëgjoj historitë e tyre…
Ja pse falënderoj pa masë Organizatën e Gruaja Shqiptare në Botë, që na njeh me gra të tilla që janë shembull frymëzimi për shumë të tjera.
Edhe në Shqipëri janë bërë hapa të rëndësishëm përpara. Gruan tashmë e gjen në pozicionet më të larta dhe prestigjiozë. Për pozicionin e gruas ne Shqipëri, folëm edhe me studentët në Palermo. Më pyetën për shumë aspekte të jetës së gruas. U tregova se në Tiranë, ku është stabilizuar një numër shumë i madh banorësh që kanë zbritur nga zonat malore, është normale të gjesh familje ku dominon Kanuni i Lek Dukagjinit me rregullat e ligjet e tij. Çifte që bashkëjetojnë të qetë pa e pasur aspak problem që s’janë të martuar. Gjen vajza që janë bërë nëna dhe i rrisin fëmijët vetëm pa i treguar njeri me gisht si jo të denja për shoqërinë.
Megjithatë, dominon familja tradicionale dhe mentaliteti maskilist që ka shoqëruar në shekuj shoqërinë shqiptare, është i vështirë për t’u përmbysur. Është shumë më e lehtë të ndryshohen ligjet, se sa mentaliteti maskilist i burrave shqiptarë. Në këtë pikë, mendoj se gruas shqiptare, por mbi të gjitha shoqërisë shqiptare, i duhet shumë punë për të bërë.
Pyetje : Liliana Pere
Si e morët informacionin për Organizatën tonë Internacionale Gruaja Shqiptare në Botë që promovon gratë e suksesshme,dhe pse pikërisht mu drejtuat mua ?
Përgjigje: Ismete Selmanaj
Në radhë të parë ju falënderoj për punën që po bëni për promovimin e grave të suksesshme shqiptare në botë. Unë nuk dija asgjë për organizatën tuaj, por fare rastësisht pashë një shkrimin tuaj për Irma Kurtin që është një poeteshë dhe shkrimtare e shkëlqyer që na bën të ndjehemi krenarë. Ju drejtova ju sepse u kam shkruajtur shumë gazetarëve dhe mediave shqiptare, por nuk kanë treguar shumë interes. Janë shkruar dy intervista të mia tek një portal në Shqipëri dhe Kosovë dhe asgjë më tepër.
Ju falënderoj për interesimin dhe punë të mbarë!
Nga Liliana Pere
Presidente e Gruaja Shqiptare në Botë

Safete (Sofia) Juka,Rilindesja qe dhuroi i $40 mije per Biblioteken Kombetare

by

Gruaja Shqiptare ne Bote / Histori suksesi/
Safete (Sofia) Juka -Gruaja e suksesshme, studiuese, pedagoge shqiptare, modeste, dhe humane, Nje Atdhetare e shquar shqiptare,I fali nje shumë prej $ 40.000 Bibliotekes Kombetare te Shqiperise/
NGA LILIANA PERE/
E paharruara Safete Juka , nje figure e madhe Kombetare.Shkencetrja , Piktorja , Studiuesja , Arkeokogja Euriditia———- dhe sa shume fjale te merituara mund te thuhen per te.Rilindase e diteve tona.
Enciklopediste e thjeshte dhe mjaft komunikuese, thone bshke njohesit e vet. Krenohemi ne grate shqiptare we bota ka mbajtur ne gjirin e saj gra shqiptare Intelektuale kaq te ditura.
Shpirti dhe formimi I shkelqyer , dashuria e madhe per historine dhe kulturen e vendit te vet e beri te angazhohej maksimalisht ne luften e Kosoves , kunder padrejtesive.
Safetja, me shumë sakrifica por me pasion të madh, kryen shkëlqyshëm shkollën e mesme në Austri dhe në vitet 1950-1956 ne universitetin e Sorbonës në Paris. Punon edhe si profesoreshë në Liceun Francez të Aleksandrisë, Egjipt.
Mbasi mbaron studimet e larta, vendoset në Amerikë dhe jep mësim në disa universitete amerikane si Georgetown University në Washington etj.
Librat dhe arti ishin pasionet e saj: që kur ishte fëmi lexonte aq shumë sa që në familje i thonin “Ti ke lè me libër n’dorë”, organizon edhe dy ekspozita personale ku më së shumti bie në sy frymëzimi që ajo gjente te natyra, spikasin lulet e shumëllojëshme me një kompozim ngjyrash të larmishme sa disa kritikë arti por edhe kolegët fillojnë t’a thërrasin “piktorja e luleve”.
Safete Juka ka marr pjesë në shumë konferenca dhe seminare me tematika të ndryshme mbi artin dhe letërsinë. Të shumta janë bashkëpunimet e saj me revistat franceze si: Revue de Mitaphysique ed morale, La Nouvelle, South Asian Review, Ecrits de Paris, Revue Francaise, The French Review, Les Lettres Romanes, Realites.
Safete Juka ka pasë një kulturë të gjithanëshme dhe një modesti të pashoqe. Respekti që kishte për dije dhe për librin ishte i pafund. Çdo vepër e saj ka qenë vetëm në kërkim të së bukurës, të së mirës, të së vërtetës, duke u munduar që t’i shprehi ato në mënyrë të përsosur – kujton motra Lumnije.
Ka dhënë një kontribut të çmuar me analizat dhe studimet e problemeve kosovare. Zbulimi më i rëndësishëm i saj në drejtim të qëllimit që i kishte vënë vetes është gjetja në bibliotekën Harvard i librit “Albanian Golgotha”, botuar në vitin 1913 nga gazetari dhe deputeti austriak Leo Freundlich. Ndoshta e vetmja zonjë shqiptare që ka shkruar direkt në gjuhën angleze një libër për Kosovën, jashtzakonisht të dokumentuar “Kosova: The Albanians in Yougoslavia in light of historical documents” (Kosova: Shqiptarët në Jugosllavi nën dritën e dokumentave historike), botuar në New York në vitin 1984. Ishte duke shkruar një tjetër edhe më të dokumentuar kur vdekja mjerisht e rrëmbeu, më 6 nëntor 2005.
Safete Juka është cilësuar si “Intelektualja më e madhe shqiptare”, e etiketuar edhe si “Dora D’Istria e Dytë”.
Ajo ester botuese e shume gazetave dhe revistave me emer si ‘’Ectrits De Paris’’ ‘’Relitess’’ ‘’The French Revieë’’ ‘’Revue Franchaise ‘’Le Mond .’’Europian Quartely’’ Gazeta Dielli Gazeta Illyria etj etj.
Ajo jo vetem qe zbuloi kopjen e vetme te Albanian’s Golgotha ne Biblioteken e hawardit , poor e perktheu ne Anglisht dhe e shperndau ne shume kancelari te Botes per te beret e njohur te drejtat e popullit kosovar ne trojet e veta autokton , we kur ester krijuar njerezimi.
Per ta pare vendin e vet te kulturuar, ne menyre we brezat te mos e ndajne librin nga dora , dhe intelektuali Shqiptar te kete Biblioteken e pasur me libra te autoreve me te njohur boterore, dyzet mijë dollarë ka depozitue në nji Bankë të New York-ut me amanetin we keto leke te shkonin per Kulturen shqiptare , per Biblioteken kombetare, mbas vdekjes se saj ne vitin 2005
Pak fjale nga jeta e saj
Safete (Sofia) Juka lindi në Shkodër, ishte studiuese, mësuese e pedagoge shqiptare.
Ajo lindi në qytetin e Shkodrës, në familjen e njohur Juka. Mbaroi në Tiranë Institutin Femëror “Nâna Mbretneshë” dhe me rënien e mbretërisë, sëbashku me familjen emigroi në Turqi, Egjipt e më në fund në SHBA. Ishte e bija e Musa Jukës, ish-ministri i Brendshëm i Mbretnisë Shqiptare.
Dr. Juka ka dhënë mësim në Universitetin Georgetown/Washington. Përgatitja dhe baza faktuale e S. Jukes kanë qenë mbresëlënëse për dëgjuesin e panjohur amerikan. Ka shkruar libra dhe botuar studime si vetëm ashtu edhe bashkë me F. Freundlich, bashkëshortin. “Albanian Golgotha” është në listën e Librarisë së Kongreseve.
Kreu studimet e larta dhe dhà mësim edhe në disa Universitete amerikane. Ishte një studiuese e analiste e mirë e problemeve kosovare, ku dhà një kontribut të çmuar në këtë fushë. Ajo bashkëpunoi shumë me gazetën “Shkodra”. Gjithë jetën e saj ìa kushtoi letrave dhe Kadareja e ka cilësuar si intelektualen më të madhe shqiptare. Dr. Juka ka dhënë mësim në Universitetin Georgetown/Washington. Është intervistuar nga departamenti amerikan i shtetit, gazeta me zë, dhe kanale televizive të SHBA gjatë luftës në Kosovë për mendim shkencor mbi origjinën e Shqiptarëve. Përgatitja dhe baza faktuale e S. Jukes kanë qenë mbresëlënëse për dëgjuesin e panjohur amerikan. Ka shkruar libra dhe botuar studime vetëm ose bashkë me F. Freundlich, bashkëshortin. “Albanian Golgotha” është në listën e Librarisë së Kongreseve.
Ky ishte amaneti i saj i fundit. Një ndihmë për Bibliotekën Kombë-tare. Jo pak, por 40,000 dollarë është shifra e depozituar në një bankë të Nju Jorkut dhe tanimë e kaluar në një bankë shqiptare, në emër të Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë. Është një dhuratë e Prof. Dr. Safete (Sofia) Jukës. Katër vjet pas vdekjes plotësohet amaneti i studiueses, e cila mbetet e njohur në kulturën shqiptare për punimet e saj historike, ndër të cilat dallon monografia “Kosova: The Albanians in Yugoslavia in light of historical documents”, Nju Jork 1984. Mësohet se ka qenë e motra e studiueses, Lume Juka, e cila i ka komunikuar këtë dëshirë drejtorit të Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë, “Prof. Dr. Safete Sofia Juka – motër e jemja e dashtun e njeri me vlerë -ka depozitue në nji Bankë të New York-ut nji shumë prej $ 40.000 (dyzet mijë dollarë) që t’i kalojnë Bibliotekës Kombëtare Shqiptare. Nuk ka kenë e pasun. Ia ka hjekë vetes me ia dhurue bibliotekës. Ka çue nji jetë fare të thjeshtë. Ka banue me qerá në nji apartament të vogël, pa lukse, por të mbushun me piktura të sajat dhe me libra në gjuhë të ndryshme. Ka pasë nji kulturë të gjanë, por gjithashtu nji modesti të pashoqe. Respekti që kishte për dije dhe për librin ishte i pafund. Lexonte pa u ndalë, qysh se ka kenë fmí dhe i thojshim: “TI KÉ LÉ ME LIBËR NË DORË”. Nuk ka mendue kurrë me u ba “e njoftun”. Çdo vepër e saj ka kenë vetëm në kërkim të së bukurës, të së mirës, të së vërtetës, tue u mundue që t’i shprehi ato në mënyrë të përsosun”, i shkruan Lume Juka, drejtorit të BK-së, i cili na ofroi letërkëmbimin e tij me të. “Kët dhuratë, motra e ka ba me gjith zemër, e sigurtë se do të përdoret për të mirën e bibliotekës. Nuk ka vue asnji kusht apo konditë… Vetëm nëse, ju dhe komisioni, do ta shifni të arsyeshme me nderue nji gjest të tillë tue mendue se mund të frymëzojë edhe njerëz të tjerë me ba të njajtën gjâ, e kështu do t’u ndihmonte biblioteka”, vazhdon Juka, duke cituar më poshtë një shkrim të gazetës “Illyria”, 18-24 mars 2006, ku Ismail Kadare tërhoqi vëmendjen e Qeverisë shqiptare për moskujdesin e duhur ndaj bibliotekave shqiptare. “Lexuesit nuk kanë aq para sa të blejnë të gjith librat, ndaj duhen biblioteka të mira, të kompletuara, dhe me gjitha kushtet, në mënyrë që të tërhiqet sa më shumë lexuesi drejt librit.
Është përgjegjësi e Qeverisë shqiptare që të ua bëjnë të lehtë leximin e librit lexuesve”, citon ajo. Nga ana e vet, drejtori i Bibliotekës Kombëtare, i ka premtuar znj. Juka, se shuma e lënë prej së ndjerës do të miradministrohet në respekt të legjislacionit shqiptar në fuqi. Simbas vendimit të njëzëshëm të Këshillit Shkencor të Institucionit do të përdoret vetëm-e-vetëm për pasurimin e Bibliotekës Kombëtare me botime të fushave të Albanologjisë dhe Balkanologjisë.
Sipas tij i gjithë koleksioni në fjalë do mbajë shënimin e dallueshëm: “Nga dhurimi i Znj. Safete Juka”.
Apartamenti i saj i vogël, që ka pasur për “pasuri” vetëm libra dhe piktura, sikurse Ju tregoni, më kujton apartamentin tim, gjithashtu krejt modest, që për pasuri ka jo më shumë se “libra” dhe “piktura”. Ndaj dhe ndihem dyfish i emocionuar për aktin bamirës të motrës Suaj dhe për modelin e jetës së Saj gjithnjë më të rrallë në ditët tona”.Vlera brilante te studiuses dhe pedagoges Humane Safete Juka qe duhet te kujtohen me respect e mirenjohje, c’ka beri per kombin e saj,dhe te trnsmetohen ne breza .Safete Juka ester shquar si Dora D’istria e dyte e Kombit

YLLI I MUZIKES KLASIKES, SOPRANOJA ERMONELA JAHO PUSHTON EKRANET SOANJOLLE

by

Nga Liliana Pere/
Shfaqja e neserme e Sopranos Ermonela Jaho ‘’Traviata’’ ne oren 8:00 PM do te transmetohet direkt pa pagese permes ekraneve ne vende publike ne gjithe Spanjen dhe mbare boten./
Shfaqja e neserme e Traviates ne oren 8:00 PM do te transmetohet direkt pa pagese permes ekraneve ne vende publike ne gjithe Spanjen dhe mbare boten (gjithashtu permes kesaj lidhje).
Ermonela shkruan ne faqen e saj ne rrjetin social:
Mesova se 350 drejtore artistike qe jane pjesemarres te Javes se Operas ne Madrid do te jene spektatore ne audience. Nje gje eshte e sigurte pas dites se neserme, puna e agjenteve te mi ose do behet shume e veshtire ose shume e lehte…
Ermonela Jaho lindur në Tiranë më 1974. U largua në vitin 1993 nga Shqipëria për në Itali me një bursë studimi, dhe më pas iu desh ta realizojë ëndrrën e ngjitjes në skena, përkrah artistëve të huaj. Ajo ka lindur në Shqipëri dhe filloi mësimet e saj të të kënduarit kur ishte vetëm gjashtë vjeç. Pas përfundimit të studimeve në shkollën artistike “Jordan Misja” në Tiranë ajo fitoi konkursin e parë dhe shkoi në Itali për të përfunduar studimet e saj në Akademinë e Santa Cecilia në Romë. Pas përfundimit të studimeve të saj për këndim dhe piano, ajo fitoi disa konkurse të rëndësishme, të tilla si Giacomo Puçini në Milano, Itali 1997, Spontini International Ancona, Itali 1998, në Rovereto Zandonai, Itali 1999, këngëtarja më e mirë e Festivalit Ëexford 2000. Ajo ka performuar në shumë opera të botës, duke përfshirë Royal Opera në Londër, Metropolitan Opera në Nju Jork, Berliner Statsoper, ParisChamps Elysees-Teatro San Carlo di Napoli, Opera Kompania e Filadelfias, Opera de Marsejë, Arena di Verona, Teatro Verdi di Trieste, Teatro La Fenice,Teatri Capitoul de Toulouse, etj. Aktiviteti i saj i parë ka qenë koncerti në Mantova. Më pas kanë qenë një sërë koncertesh, në akademinë “S. Cecilia”, konkurset, opera e parë “Cenerentola”, nga Rossini, “L’amico Fritz” nga Mascagni, e shumë personazhe si Zhuljeta, Suzana, Kontesha, Adina, Mimi, Armida etj. Ka interpretuar në teatrot “Aligheri”, Ravena, “Piçolo”, Scala-Milano dhe në shumë skena të tjera botërore. Bashkëpunimet kanë qenë edhe me televizionin italin RAI, Mondovisione, BBC etj.
Per Ermonelen mund te flasesh pafund, si artiste me fame boterore me sukseset e saj brilante, por dhe ne aspektin human.Ermonela Jaho financon shkollimin e dy vajzave jetime te shtepise se femijes Zyber Hallulli. Ajo kujdeset se largu per mbarevajtjen eketyre vajzave.Nje soprano e mire dhe shume njerezore.
Vajzat jetime jane ne dijeni qe dikush e ndihmon poor nuke e di we née njeri me keto permasa me fame boterore , investon per to, poor nuke eshte I vetmi veprim human, Ky veprim human eshte per t’u vleresuar nga e gjithe bota e artit, biznesit dhe gjithe bota njerezore. Ermonela ka filluar te jape koncerte bamiresie.
Ky veprim human eshte per t’u vleresuar nga e gjithe bota e artit, biznesit dhe gjithe bota njerezore.
Në datën 14 dhjetor 2014 u mbajt në Tiranë një koncert bamirësie që ktheu skenën e Teatrit të Operas dhe Baletit ne né nje feste te vertete emocionuese. Sopranon shqiptare me famë botërore Ermonela Jaho së bashku me baritonin gjithashtu mjaft të famshëm Gëzim Myshketa deputuan suksesshem me zemer
Kjo është hera e dytë gjatë këtij viti që sopranoja shqiptare rikthehet në një koncert për publikun shqiptar. I organizuar nga “Caritas Albania” ky koncert kishte qëllime bamirësie ku shuma e parave të grumbulluara nga shitja e biletave shkuan dhurate për fëmijët më aftësi të kufizuara të Qëndrës Fushë-Krujë”
Me një repertor të përbërë prej krijmtarive më të mira të autorëve shqiptarë por edhe prej veprave të kompozitorëve më të njohur botërorë Ermonela Jaho dhe Gëzim Myshketa u shoqëruan në këtë koncert nga pianisti Richard Baker ku u dhuruan emocione të forta për publikun.
Performanca e saj me zerin e magjishem kumbojne hareshem ne Skenen shqiptare dhe ne Bote, nuk ka nevoje te flasesh shume per Ermonelen.
Kritikja Sarah Stewart e krahason Ermonela jahon me njé diamant.
’’Dituria dhe talenti ester nje thesar qe e ndjek njeriun, dhe duke qene nje qenje humane , ndjehemi mire dhe vet shpirterisht’’
thote Ermonela Jaho që është duke u prezantuar në Madrid të Spanjës qysh prej 20 prillit te ketij viti.
Sopranoja shqiptare, Ermonela Jaho prej 20 prillit deri më 8 maj është duke u prezantuar në shfaqjen operistike “Traviata”, të Verdit, në Madrid të Spanjës, e cila është duke e magjepsur audiencën e atjeshme.
Mirenjohje yllit te muzikes klasike shqiptare,Gruas se suksesshme ne Bote Ermonela Jaho.Urime nga zemra sukese ne vazhdimesi .
Emri saj larteson emrin e gruas dhe I ndricon faqen Shqiperise.