• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Serbia’s History of trying to eliminate Albanians, and why it doesn’t accept the reality now

January 9, 2018 by dgreca

1 Luz TomajBy Luz Tomaj/  the world needs to know about even the smallest of countries and I hope to be able to help in doing that.  With the latest changes, long historical injustices are partially corrected. Serbia does not accept this reality.

Mentality is a unit of the structure of spirituality; it’s a way of thinking and understanding, but also of the social system from generation to generation of the nation. In accordance with the mentality, national traditions are also formed. All of this is understandable. However, if national culture wants to follow and engage in modern culture and civilization, it must revise the tradition of elements that are not accepted by civilization. Serbia has this problem, the element of hate of the other. It has never tried to escape from the tradition. Does that mean they do not adapt with time? The big question is why?

Shortly who are Albanians and who are Serbs

I use existing official names. Albanians are direct descendants of Illyrians. This means that Albanians are the oldest people in Europe. The Illyrians were divided into more tribes. Kosovo Albanians are descendants of the tribe of Dardans. The territory of Dardans was known under the name Dardania. I have seen Dardania acknowledge and define Serbian encyclopedia also. According to the historical definition, Dardania encompassed the territory of today’ Kosovo and parts of Serbia and Macedonia. The largest cities of Dardania were Naissus (Nis), which today is the second largest city of Serbia. Scupi (Skopje), today’s capital of Macedonia and Ulpiana  (Liplan) which today is a city in Kosovo. On the other side, Serbs, as a part of the south slavics, came to the Balkan during the sixth and seventh centuries, as one writer details, destroying  everything in front of them. They were concentrated around today’s Belgrade. During the Eighth century, Albanians and the Serbs, as other Balkan nations, accepted Roman Catholic Christianity. In the eleventh century, the Serbs followed the Russians and converted to orthodox Christianity.

The first Serbian aggression

Macedonian Czar Samuilo (y. 976-1014) first attacked and occupied Dardania. But, meanwhile, Serbia became stronger and moved on the offensive. Serbia then expelled Czar Samuilo and occupied Dardania and more. Southern Slavs have come to the Balkans as barbarians. The Serbs as a part of the southern Slavs also performed the occupation of Dardania. Besides, they started building orthodox monasteries. Some monasteries and churches existed as Roman Catholic, so they only transformed into orthodox, which even in that time there were no orthodox. Serbia held Dardania under occupation until 14th century, which then the Ottoman empire began to occupy the Balkans. According to history, in the year 1389, Serbia and the Ottoman Empire waged war in Kosovo (Fusha e Kosoves), known as the Kosovo battle, to which Serbia lost the battle. There are two interesting moments here. First, as no one else, Serbia still celebrates the lost battle every year. Secondly, the battle was to defend today’s Serbia and not Kosovo. The place of the battle is far from the Serbian border less than 30 miles. Ottoman Empire stood in the Balkans until the beginning of the 20th century. During the Empire, today’s Albania, Kosovo, parts of Serbia and Macedonia were all together.

Occupation after occupation

Serbia occupies Kosovo for the second time in y.1912

After the war against the empire, in 1912 and beyond that, Serbia was extremely barbaric against Albanians. As a reason it was taken that, most Albanians were converted into Muslims during the Ottoman Empire and, the Christian Albanians was pro-Austrians oriented. But, it is true that, Albanians never were not divided ideologically and never had religious conflicts. I will only present some massacres in November 1912, reported by European media.

-The Daily chronicle reports on November 12th 1912: near Skopje, two thousand were killed as well as five thousand Albanians near Prizren. Several villages were burned during these massacres and people were killed.

-Parisian Humanite reports about the plundering, massacres and destruction of thirty one villages,

-Danish Riget reported that an army leads War of exterminated. According to the statements of officers and soldiers, between Kumanova and Skopje 3.000 Albanians were killed and, near Pristina 5.000 Albanians were killed. Residents were expelled from their houses and promptly murdered,

-Special correspondent of the British Daily telegraph writes that, the passing through Albania, the military general Jankovica, “overthrows all the pervasive world history” by killing old men, women children and even infants. The correspondent continues: “Serbian officers, beaten by victory, use to say that the best way to pacify Albania is to completely exterminate Albanians”.

These were just some of the details I have had arguments about. Otherwise, there have been many other massacres. According to today’s international and war law, genocide and war crimes were enough. We know that, every occupant has its own goals and interests. The goal of each occupier is to expand its territory. In addition, if the goal of the Ottoman Empire was to expand Islamism, the goal of Serbia was to expand its territory and to eliminate Albanians, to make them to leave the country or to kill them.

After WWI, Serbia started the process of colonization of the Albanian territory with the intent to bring Serbs and Montenegrins in order to let Albanians leave their country and change the demographic structure. Serbia’s constitution (called progressive constitution), did not affect the territories where Albanians lived. The constitution and law for Albanians was the police. The police had unlimited powers to deal with Albanians. The task of the police was to force the Albanians to leave the country. There is one case I’d like to touch up on. In 1927, the leader of district Zvecan was fired. Against the decision, he went on to say that he had made 32,000 Albanians to leave the country and to move to Asia. Understandably, he was immediately brought back to duty. The Serb who makes more Albanians to leave the country was the best Serb.

In 1937, the Serbian government, in Belgrade, organized a “Scientific debate on resolving the Albanian issue”. At that debate, the most aggressive was Vasa Cubrilovic. Imagine, he was a academician, a member of the Serbian and also Russian academy of sciences. Among other things, he criticized the government for doing nothing to make Albanians leaving Kosovo. If Germany can expel tens of thousands of Jews, if Russia transfers millions of people from one to another part of the continent, there will be no world war due to several hundred thousand displaced Albanians he said.  After this debate, at the initiative of Serbia, a convention with Turkey was signed and also was fixed the amount of money Serbia needed to pay Turkey for each family of Albanians accepted by Turkey. Who knows how many Albanians families have been transferred to Turkey. The transfer was stopped in the beginning of WWII. In WWII, Italy occupied the entire Albanian territory. Under this occupation, after an extended period of time, all Albanian territories, from Albania to Kosovo, as well as Albanian territories in Serbia, Macedonia and Greece were united. Unfortunately, under occupation, but for the first time, Albanians felt happy. The reason for this was that Italy allowed schools to open in Albanian language and the administration of the government introduced Italian and Albanian language.

After WWII, in the first government of Yugosllavia, Cubrilovic was appointed minister of agriculture. From that position, he initiated much agrarian reform with the intent to bring more Serbs and Montenegrins to Kosovo. Except Cubrilovic, the biggest extremists in the history against Albanians were Aleksandar Rankovic and Slobodan Milosevic.

Aleksandar Rankovic was a veteran in WWII. He was among the five most trusted associates for Dictator Tito. Over time, he was tasked with running the country security service, which factually was the country secret service. Through this service, he has been monitoring what was happening in all federal units. He was especially concerned about Kosovo and Croatia. In 1956, the population structure of Kosovo was 64.1% Albanians, 23.5% Serbs, 3.9% Montenegrins and the rest of the population was composed of other minorities. The structure of the country security service was the following: 58.3% Serbs, 28.3% Montenegrins and only 13.3% Albanians. This service also supervised the police service itself. During the 1950’s, this service and the police, brutally maltreated Albanians. I will present what I have seen. In 1955 and 1956 I was a student and during my tenure in the 7th and 8th grades. There was only small railway station between the school and the police station. Every day I saw dozens of people lying on the back of the police station wall. One day, I saw my mother’s cousin. It was winter and about -10 degrees Celsius. I insisted to my father to explain to me what was going on. He told me that, the police were calling people over and asking them to bring the weapons. I found out that, first they would bring the people into the basement; put them in water up to their knees then back outside to freeze. Afterwards, they would call in everyone, present and had them lie on a table. The cop would then tie them, close their mouths with a towel and dropped water in their nose. It is understood that, afterwards, the police beat everyone with rubber pads. Factually, this was not a weapon gathering action but pressure by enforcement to migrate people out, mostly in Turkey. I had a school friend who had disappeared from school. Later I learned that, his family, due to police pressure, moved to Turkey.

In Kosovo, about 70% of the populations were Albanians. But, the leaders were Serbs and the government administration was exclusively in the Serbian language. It was the same in 1964 when I first started work in the office for the court administration. At that time, one judge was an Albanian and five others were Serbs

Later it was found out that, Rankovic, secretly worked with Russia to liquidate Yugoslavian dictator Tito. In 1967, the intention of Rankovic was revealed. He was freed of all functions and kept under house arrest. Afterwards, changes began in Yugoslavia and especially in Kosovo. According to the 1974 constitution, Kosovo, for the first time in history becomes a federal unit.

Slobodan Milosevic, Balkan Butcher

The next person I’ll speak on is Slobodan Milossevic, also known as the Balkan Butcher. During the proceedings before the International court of justice in The Hague, he died. After the death of Tito, his idea was to turn Yugoslavia into a Great Serbia. During the 1980s, began the dirty action against Kosovo. In 1990s he started aggression against Bosnia and Croatia and also continued his genocidal ways in Kosovo. He began with mistreatment and arrest of many Albanians. The next step, in short, was the closure of the university and schools in the Albanian language. Newspapers in the Albanian language were also banned, while on radio and TV the programs were only in the Serbian language. At the end of the 1980’s, Kosovo leader Ibrahim Rugova, began peace activity and tried to inform the world about everything that was happening in Kosovo as well what Kosovo was asking. The USA as well as the Western Europe supported him, but, on the other side, Russia, the historic ally of Serbia, supported Milosevic.

In 1998, Serbia had invaded Kosovo. The army, the police and the paramilitary attacked the Albanians. Over one million people had to leave the house and move to Albania, Macedonia or Montenegro. Among those forced to move were the family of my brother and sister. At the time I was in the USA and monitored the situation through the media as well as seeing the reaction of the UN, the USA and the international community. I remember when President Clinton, in agreement with the allies, decided to intervene with NATO. The intervention lasted for 72 days. After that, the UN administration took of control of Kosovo. It was estimated that, during the Serbian invasion 12,000 Albanians were killed.

Thanks to the intervention of NATO, USA and the international community, Kosovo declared its independence in 2008. So far, the independence of Kosovo has been recognized by about 120 countries. Basically, countries allied to Serbia and Russia did not recognize Kosovo’s independence. By its constitution, Serbia still treats Kosovo as a part of Serbia. About 90% of the Kosovo population is Albanians. The other 10% are Serbs and other minorities. Unfortunately, in northern part of Kosovo are concentrated Serbs. They isolate themselves from Kosovo and cooperate only with Serbia. In that part, Kosovo has no sovereignty. The Serbian representatives in the Kosovo government are generally in line with instructions they receive from Belgrade. They do not recognize the constitution or flag of Kosovo. Kosovo Serbs and Serbia insist on forming a special association of municipalities where Serbs live with special political rights. I am sure that, the goal of the association is to unite Kosovo Serbs with Serbia. Serbia is only worried about Kosovo Serbs, although Albanians do not commit any crime against Serbs. The question is what does do for Albanians in Serbia. While, Serbs in Kosovo have special rights, Albanians in Serbia do not even have school books, in Albanian language, without approval of the Serbian government.

Serbia’s extreme nationalism is not surprising. Serbian leaders are trying to transform themselves into modern politicians. However, the people say that the wolf can change its hair but that does not change their nature.  I was reading that, the current president of Serbia, during the war in Bosnia, stated “if one Serb dies, we will kill a 100 Bosnians”. On the other hand, the current foreign minister was the spokesman and the right hand of war criminal Milosevic. Now, the question is whether the international community knows who they are talking to.

Filed Under: Analiza Tagged With: Luz Tomaj, Serbia’s History of trying, to eliminate Albanians

DR.RUGOVA – SHEMBULL NË POLITIKË DHE NË JETË

October 30, 2016 by dgreca


1-klinton-rugova
Personaliteti, veprimtaria dhe kontributi i individit, shikohet dhe vleresohet, në raport me kushtet dhe kohen në të cilën vepron ose ka vepruar./1-luz-tomaNga Luz Tomaj, SHBA/

1-ok-rugovaNjë herë e takova Rugoven në Kosovë/

Ndodhi kjo, diku në mes të viteve të shtatëdhijeta. Kohë pas kohe, e vizitoja Anton Çeten, në Institutin albanologjik në Prishtinë. E kishte zyren mu në hyrje të ndërteses. Gjatë një vizite, u dëgju trokitja dhe u hap dera. Eja Ibrahim, I tha Antoni, njoftou me Luz Tomen. U përshëndetem. Më falni, këthehëm për dy minuta, tha Ibrahim Rugova. U këthy me tri kafe dhe u ulëm. I pari foli Anton Çeta: Luz, a e shef këtë djal, sa herë të hynë ose delë nga ndërtesa,  kurr nuk kalon pa e hapë derën  me më përshëndetë. Bravo I qoftë I thashë. Në vazhdim më drejtohet Ibrahimi. Luz,  t’a lexoj emrin nga një herë në Rilindje. Para do kohe, nga një familje të një fshati afër Klines, me të njejtin mbiemer, u arrestuan tre-katër veta, për një konflikt me serb, me pasoja të vdekjes. Nxitoi Antoni, po Ibrahim, ishte vëllau I Luzit me tre kushërinjë. Ka qenë akoma kohë e “nxehtë” dhe nuk e harroj se reagimet patën marrë përmasa tha Ibrahimi. Megjithatë, më vjenë mirë që të paskan, për donjë ndihmë. Në vazhdim, pinim kafe dhe e bamë një muhabet të mirë.

Një veshtrim mbrapa

Edhe nën okupim, ndodhë që, një periudhë të dallon nga tjetra, në favor ose disfavor. Nën okupimin serb dhe në kuadër të ish Jugosllavisë, periudha e viteve të shtatëdhijeta, e shekullit të kaluar, ka qenë e vetëmja periudhë, në të cilën kosovarët, kanë pa sadopak dritë. Në fakt, pas largimit të ekstremistit sërb, famëkeqit Rankoviq, filloi një ndryshim pozitiv. Demonstratat  studentore të vitit 1968 kërkonin Kosoven Republikë, gjë që u kundërshtu. Megjithatë me disa amandamente kushtetuese, ndodhen ndryshime ne favor të njisive federale, ndërsa në Kosovë,  për herë të parë fillon aplikimi I gjuhes shqipe në adminisstratë. Ndodhi që, në ndërkohë të lind edhe Univerziteti I Prishtines. Në lidhje me këtë, forcat reakcionare serbe, duke aludu në akcionin për mbledhje të armeve në Kosovë, në dekaden e pesdhijetave, thonin se, me hapjen e Univerzitetit  I keni armatosur shqipëtarët.

Kushtetuta e RSFJ – 1974

Kësaj Kushtetute I parapriu një debat I gjërë dhe I gjatë. Pretendohej një decentralizim në mënyrë që shum kompetenca  nga federata të transferohen në njësitë federale, kështu që federata më shum përmbante elemente të konfederates, në mënyrë që të sigurohet një lloj balancimi ndërmjet tendencave konfliktore që manifestoheshin në sferen interetnike. Dy krahinat e atëherëshme, e sidomos Kosova, përpiqeshin për status të republikave. Angazhohej sfera politike por edhe strukturat tjera. Nuk mund e të mos potencoj angazhimin e profesorit të shquar, tani I ndjeri Gazmend Zajmi si dhe të ndjerit Esat Stavilecit, të cilët e argumentonin të drejten e shqipëtarve për barabarsi me popujt tjerë. Kërkesa për Republikë nuk u aprovu. U bë një lloj kompromisi, një gjysëm zgjidhje. Që të dy krahinave, Kushtetuta ua pranoi elementin konstituiv të federates  dhe statusin e njësive federale, por, deri sa republikat merrnin pjesë me nga 20 përfaqsues në Kuvendin federativ, krahinat merrnin pjesë me nga 10 përfaqsues. Kuptohet, pas kësaj kushtetute, edhe njësitë federale I aprovojnë kushtetutat e reja. Për herë të parë në histori, Kosova nxjerrë Kushtetutë, bile të shkruar në gjuhë shqipe. Struktura e pushtetarëve, në pushtet dhe administratë, përcaktohej në proporcion me strukturen e popullatës. Për herë të parë pra, shqipëtarët qeverisnin me Kosovën.

Hugh Seton – në librin NATIONS and STATES

Profesori anglez HUGH Seton – Watson,  në librin  kombet dhe shtetet, botuar me 1977, përveq tjerash, bënë fjalë edhe për ish Jugosllavinë. Në Jugosllavi, thot ai, gjindet përafërsisht 1/3 e popullit shqipëtar dhe shtrihen në Kosovë, Maqedoni dhe Mal të Zi, përbuzë kufirit me Shqipëri. Prandaj, mendon profesori, këtu çëndron mundësija objektive për problemin e ardhëshëm politikë në Jugosllavi. Kërkesa eventuale e shqipëtarve, thot autori, për t’iu bashku Shqipëris ose, për të themeluar republiken e shtatë në kuadër të Jugosllavis, në parim, nuk mund të rrefuzohet.

Dy dekadat e ardhëshme

Parashikimi I profesorit Hugh u bë realitet. Që në fillim të tetëdhijetave, vëreheshin simptome të luhatjes së temeleve të federates, temele të cilët, kurrnjëher,  nuk kanë qenë stabil. Në vitin 1981, kosovarët filluan t’a ngritin zërin dhe, pa as një as dy, kërkonin Kosovën republikë. Në këtë kohë isha larguar nga Kosova por, me kujdes e përcellëja situatën. Nuk mund të thëmë asgjë që nuk është thënë, por  mund të përsëriti se, ngjarjet, kërkesat dhe demonstratat e kosovarëve, kundërshtoheshin dhe shtypëshin me brutalitetin më të egër të pushtetit serb. Ngjarjet kualifikoheshin si nacionaliste, iredentiste, separatiste etj. Ato në fakt ishin nacionaliste sepse kërkohej e drejta nacionale. Përveç masave brutale, pushteti serb, përpiçëj me u arsyetu se nga një komb nuk mund të egzistojnë dy shtete. Profesorët e përmendur, insistonin dhe thonin se, në atë kohë egzistonin dy Gjermani, dy Korea etj.

Përveç masave brutale ndaj demonstruesve që, në fakt, ishte populli i Kosovës, u zhvillu edhe përndjekja dhe ndëshkimi I kuadrave, në të gjitha sferat. Shfrytëzoheshin vetëm ata, të cilët Millosheviqi I quante shqipëtar të ndershëm, pra shqipëtar kundër popullit të vet. Kahë fundi I tetëdhijetave, Serbija, edhe në formën normative e dekrahinizoi Kosovën.

Ibrahim Rugova delë në skenë

Lindi në dhjetor ndërsa, në janarin vijues, regjimi sërbo-jugosllav, ia egzekutoi babain dhe gjyshin. Ibrahimi nuk pati fat me  gëzuar dashurin dhe përkrahjen e babait. Megjithatë, me lindje, lind edhe fati I njeriut. Ndonse jetim, u rrit, u arsimu dhe e arrijti kulminacionin në profesion. Zatën, edhe profesioni, të cilin e kishte zgjedhur, ia mundësonte me  kuptuar historin dhe veçanërisht kulturen, vlerën dhe rëndësinë e kombit.

2-rugovaShkrimtarët e zgjodhen kryetar të shoqates

Në fundvitet e tetëdhijetave, karshi ngjarjeve që pandërprerë zhvilloheshin në Kosovë, Shoqata e shkrimtarve, e krijuesve, e intelektualëve, e cila në një mënyrë ishte transformuar në një levizje të fuqishme, duke I dhënë shoqates edhe ngjyra të orgnizates politike, çfarë e kërkkonte koha dhe kushtet në shoqërinë kosovare, e zgjodhen për Kryetar të shoqates. Jamë shum I sigurtë se Ibrahimi nuk I ka rrahë gjoks kësaj pozite, por, kjo ka ndodhë si rezultat I vullnetit të lirë të shoqates.

Më lehtë ka qenë me rrokë pushken  me  dalë n’mal

Se me rrokë timonin me i pri popullit

Në fundin e vitit 1989, një grup I intelektualve kosovar, me qellim që tëgjitha ato kërkesa të popullit të marrin edhe një formë të organizuar, marrin inicijativen për themelimin e subjektit politikë, themelimin e Lidhjes demokratike të Kosoves. Në atë kohë, nën kushtet egzistuese, themelimi I këti subjekti, nuk e kishte karakterin dhe qëllimet e marrjes së pushstetit në Kosovë, por qëllimin e krijimit të një rendi që, në mënyrë të organizuar, me iu kundërvu agresionit serbomadh. Grupi organizativ, e zgjedhë Ibrahim Rugoven kryetar të LDK-së.Me këtë zgjedhje, fjalët e moqme thonë e qiti veten n’telhyqe. Gabon çdo ai I cili mendon se, me marrjen e këti posti, këti obligimi, Ibrahimi nuk e ka mendu edhe  atë që, ai regjim I cili ia egzekutoi babain,  do të përpiqet me likuidu edhe vet Ibrahimin. Kështu kam mendu edhe unë.Formimi I LDK-s, erdhi diku menjëherë pas referendumit serb, për ndryshimin e kushtetutes, me të cilen suprimohej statusi I krahines së Kosoves. Shqipëtarët, në Kosovë, natyrisht, nuk iu përgjegjen referendumit. Përkundrazi, tani organizimi fillon të mkëmbet. Vitin vijues, me 2 korrik, Parlamenti I Kosoves, aprovon Deklaraten kushtetuese, me të cilen, Kosoven e shpallë Republikë, ndërsa me 7 shtator 1990 nxjerr edhe Kushtetuten  – Kushtetuta e Kaqanikut. Tani, Ibrahim Rugova ishte, t’a quaj transmetues I zërit të popullit të Kosoves. Nxitonte, me ndihmen dhe përkrahjen e bashkpuntorve, me ndihmen e dijaspores, në shtetet dhe institucionet europiane dhe në SHBA. E spjegonte brutalitetin dhe represionin e Serbisë, të cilat e bënin jeten e padurueshme në Kosovë, e spjegonte historin e Kosoves dhe në atë konstelacion lidhej me Dardaninë si trevë historike shqipëtare.

Rugova dhe bashkëpuntorët e tij, në baza të diapazonit të njohurive dhe në baza të këmbimit të mendimeve me ndërkombëtarët, e kishin të qartë se, kufijt e shteteve egzistuese, në mënyrë rigoroze rrespektohen, prandaj, me të drejtë, nuk insistonin në bashkimin kombëtar por në  Kosovën shtet I pavarur.

Me punën e vet, Ibrahimi e fitoi besimin dhe përkrahjen e plotë të popullit. Flitej se Ibrahimi ishte BA E GJETË me I pri popullit. E kishte përkrahjen e plotë të shtresës intelektuale. Ishte formuar edhe rrethi I bashkëpunëtorve, si rreth më I ngushtë. Në atë rreth dhe më gjërë nuk vërehej donji kierarki por dominonte këmbimi I mendimeve. Ibrahimi potenconte se me kombin, me çështjen kombëtare, nuk mundemi dhe nuk duhet të bëjmë demagogji. Çdo subjekt, madje edhe individ, duhet  t’a dijë se çka është në interes të kombit. Mohimi I pales tjetër, mohimi apriori I mendimit ndryshe, të këthen në logjikë moniste, thonte Rugova.

( Duke I shkruar këta rrjesht, po më shkonë mendja ke situata aktuale në qarqet politike në Kosovë. Mendimi I subjektit tjeter ose mendimi ndryshe, jo vetëm qe rrefuzohen në mënyrë apsolute por, shpesh vjenë në shprehje edhe gadishmerija e çërimit të hesapeve në mënyrë fizike.)

Në se t’ka zënë  nata, nuk dihej

a të qel drita, por u shpall pavarsija e Kosoves

Në vazhdim, viti 1991, organizohet dhe zhvillohet REFERENDUMI me të cilin, populli I Kosoves vendos dhe shpallë Kosoven shtet të pavarur. Vitin e ardhëshëm, në Kosovë, zhvillohen  zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale. Zgjidhen anëtarët e parlamentit dhe, me votë të drejtëpërdrejtë, populli zgjedhë Ibrahim Rugoven president të parë, të shtetit të pavarur të Kosoves, ndonse ishte nën rrethana okupuese.

Rugova pra, me bashkëpuntorët e vet, I organizoi dhe realizoi, të gjitha aktivitetet e përmendura shtetformuese, në kohë dhe kushte, në të cilat, Serbija nuk e ndalte egersin dhe brutalitetin e vet. Në ato kushte dihej se të zënë nata por nuk dihej se a të qelë drita. Për të rrumbullaksu proçesin shtetformues, emrohet edhe qeveria, e cila vepronte në egzil.

1-albright-rugovaMadeleine Albright – për Rugoven

Në librin Madam secretary, duke bërë fjalë për Kosoven, në cilsi të Sekretarit të SHBA, përveç tjerash flet edhe për Rugoven. Të ulesh dhe të bisedojshë me Ibrahim Rugoven, menjëherë e kuptoja se bisedoj me një njeri, me një profesor, me një figurë akademike. I qetë, intelegjent.

Albright kishte plot të drejtë

Nuk kam pasë fat me qenë I afërt me Ibrahim Rugovën, por I kam njoft ose I kam njoftuar disa figura të cilët kanë qenë bashkëpuntor më të ngushtë të Ibrahimit. Kur I mendoj këto figura, është lehtë me kuptuar mënyren e komunikimit të ati rrethi. Është lehtë me kuptuar se Ibrahimi nuk ka qenë njeri I cili e rrahë tavolinen, nuk ka qenë njeri I cili bëhet më katolik se papa, por ka qenë njeri I këmbimit të mendimeve. Ka patur fat që edhe bashkpunëtorët e ngushtë kanë qenë figura të shquara. Mjafton vetëm të përmendish emrin e  Fehmi Aganit, të cilin, sado pak e kam njoftë, madje edhe e kam taku në SHBA. Bile ishte I shoqëruar nga z. Edita Tahiri.  Ali Aliu, te cilin nuk e kam njoftë por e njoftova gjithashtu në SHBA. Bajram Kelmendi, ishte një figurë temperamente por edhe një jurist tejet I mpreftë, I guximshëm. Nekibe Kelmendi, me të cilën, për disa vite, vetëm një mur na I ndante zyret,  juriste tejetë e aftë, e qetë, intelegjente, e civilizuar. Ishin këta vetëm disa dhe e paramendoj se si zhvillohej këmbimi I mendimeve dhe bashkëpunimi në mes tyre.

Takimi I dytë dhe I fundit me Rugoven

Thuaja të gjitha aktivitetet me komunitetin shqipëtar, në SHBA, zhvilloheshin në qytetin e New Yorkut. Unë qëndroja pak më jasht këti qyteti. Përmes mjeteve të informimit, kuptova se Rugova kishte ardhë në New York, për aktivitetet në axhenden e tij si burrë shteti me pushtetarët e SHBA-ve. Gjatë vizitave të tija, në SHBA, zakonisht e kontaktonte edhe komunitetin. Ishin vitet e para të 90-tave kur edhe kishte lindë ideja për organnizimin e degëve të LDK edhe në dijasporë. Në një mengjes, ke unë erdhen nja 3-4 djema të rinjë, të cilët vraponin në aktivitete në interes të Kosoves. Zakonisht më quajshin baca Luz. E kemi caktuar një takim me presidentin Rugova, në Bronx. Na të gjith jemi të rinjë. A mundesh me ardhë me ne. Natyrisht se pranova. Takimi ishte caktuar në lokalet e kosovarit Harry Bajraktarit, në Bronx. Në kohen e caktuar, hyrëm mbrenda. Unë nuk e kisha vështir më e identifiku, por nuk ishte lehtë për Ibrahimin. Ishim taku vetëm një herë para afro 20 viteve. U përshendetëm dhe u ulëm. Vërej se më shiqon me një pasiguri. Luz a jemi taku neve donjëherë. Buzqesha dhe I thash se ka qenë kaherë. Jemi taku në Zyre të Anton Çetes. U ngrit dhe u përshendetem edhe një herë. U zhvillu një bisedë t’a quaj joformale, rreth Anton Çetes, pastaj a njof Bajram Kelmendin, Anton Kolen, në atë kohë ishte nënkryetar I  LDK etj.

Unë edhe në atë kohen e kaluar e kam pasë zakon që edhe funkcionerët më të lartë, me I thirrë me emër, me atë parashtesen shok. Edhe në këtë rast, Rugoves iu drejtova me  Ibrahim. Dikush reagoi dhe më pyeti se a e di se Ibrahim Rugova është kryetar  I Kosoves? Mu duk se reagimi ishte pak arogant. Nuk më erdh radha, reagoi Ibrahimi.  Neve njifemi kaherë, edhe unë e quajta Luz e jo zotni. Vazhdova. Është aktualizu në komunitet çështja e themellimit të degëve të LDK-s. Apsolutikisht e përkrahi inicijativen dhe brenda mundësive do të kontriboj, ndonse e mbaj një mendim pakëz më ndryshe por nuk deshiroj me e kompliku situaten dhe nuk është lehtë me e realizu. Më nxiti t’ia thëm mendimin. Në se në këto kushte nuk mund të bëhet bashkimi kombëtar në trevat etnike, këtu askush nuk I pengon format e organizimit. Në këtë komunitet gjinden shqipëtarët nga Shqiprija, Kosova, Maqedonija, Mali I Zi dhe nga Serbija. Prandaj e udhes kishte me qenë formimi I një shoqate gjithshqiptare, ndërsa në kuadër të shoqatës të formohen degët e partive të ndryshme politike.

Luz, mendimit nuk mun t’I bëhet asnjë vërejtje. Mund të shtrohet vetëm pyetja e mundësive, e angazhimeve e organizimeve etj. Dhe e mira është se kjo iniciativë mund të ndërmirret në çdo kohë. Ndërkaq, sa I përket LDK-s, e ka marrë përsipër Ali Aliu dhe, të lutëm që brenda mundësive t’a ndihmojsh.

Gjatë bisedave, unë prap e quajta Ibrahim dhe në një mënyrë e pyeta. Populli e shpalli pavarsin e Kosoves, e zgjedhi parlamentin dhe Ty për kryetar. Obligim se jo mahi në prezencen e kushteve egzistuese në Kosovë. E pyeta për mendimin se për kenë punon koha. Eee more Luz, e di se ti e dinë situatën shumë mirë, e di se edhe familja e jote ka vra serb, e di edhe atë se populli I Kosoves më mbështet dhe më ndëgjon. Shpesh mendoj dhe duhet me mendu se popullin nuk banë me e qitë diku pa qenë I sigurtë se edhe mundet me dalë. Për momentin, unë dhe bashkpunëtorët e mij, përpiqemi maksimalisht me informu komunitetin ndërkombëtar për gjendjen në Kosovë, me e tërheqë vemendjen e tyre, në mënyrë që dikush të çëndron prapa nesh.

Edhe më këtë rast e përforcova bindjen se Ibrahimi të bënte përshtypjen e njeriut të thjesht, që unë e quaj modest, në të cilin egziston një diapazon I gjërë I kultures, I njohurive kombëtare dhe politike.

Edhe një herë me Anton Çeten

Në New York, kishte ndodhë një konflikt, rrahje në mes dy shqipëtarëve. Prap do djema të rinjë kërkuan ndihmen për pajtes. Kur menduam se ishte puna afër, pala e dëmtuar pranoj pajtimin me kusht që të vij Anton Çeta. Insistova mjaft duke iu thënë se muj me ndërmarr diç që Antoni të shkon ke familja e të dëmtuarit. Jo vetëm në se vjen këtu. Disa muaj më vonë deshti rasti që Antoni kishte ardhë në New York. Prap vrapuan aktivistat. E takova Antonin, ia spjegova rastin dhe e luta për këtë punë. Finalizimi I pajtimit u bë në qytetin ku jetoja unë, në Stamford.

Pas kryerjes së pajtimit dhe darkës, na mbet kohë që të bisedojmë për shumë gjëra. I tregova se e kisha takuar Ibrahhimin një herë, këtu në SHBA. Në bisedë e sipër ma la edhe një fjalë, të cilën nuk e kërkova, për Rugoven. Shife Luz, Ibrahimi tani ka hyrë edhe në politikë. Ti e dinë më tha se politika I ka binarët e vet dhe kurrë nuk I dihet. Një gjë tha e di. Ibrahimi është njeri, njeri I cili mund edhe të gabon por njeri  I paster si loti.

Në fund

Të gjithë e dimë historin e ngjarjeve në Kosovë, para luftes, gjatë luftes dhe tani pasë luftes. Nuk është vështir me kuptu se edhe mendimet janë të ndara përkitazi me vlerat e Rugoves. Ato ndarje mund të konsiderohen normale por shkuarja në ekstrem nuk është normale. Në se unë e vlersoj lartë figuren e Ibrahim Rugoves, nuk don të thot se I nençmoj vlerat e UÇK-s. Jo, të gjitha ngjarjet nuk ndodhin në një kohë, sejcila e ka vleren e vet. Nuk besoj se njerzit kanë shku me luftuar për Kosoven në mënyrë që më pas të rrahin gjoks se unë ose neve iu çlirum. Jo, atë kontribut nuk ua harron populli.

Filed Under: Analiza Tagged With: DHE NË JETË, DR.RUGOVA - SHEMBULL NË POLITIKË, Luz Tomaj

VEC DREQI S’E NDRRON MENDJEN

November 20, 2015 by dgreca

Opinion nga Luz Tomaj/ Connecticut/SHBA/
Qe sa kohė zhvillohet njė betejė, mė shume se e ashpėr, betejė, jo vetėm e pahijshme, madje i ka tėgjitha ngjyrat e turpėshmerise, nė mes pozites dhe opozites apo, dreqi t’a dijė nė mes kujt. Njė gje ėshtė e sigurtė se krejt kjo shkon nė kurriz tė popullit. I mjeri populli. Pėr mė tepėr, u bėmė horė edhe nė sy tė botės, sėpaku tė asaj pjeses dashamirse ndėrsa ua kėnaqem zemrat atyre tė cilėt nuk na e duan tė miren,armiqeve tane,atyre qė na urrejne, te cilet tash ferkojne duarte:hangshin kokat me njeri-tjetrin.
Njė herė ndodhi ai farė ngėrci politik, tani zhvillohet kjo betejė, edhe cka tjetėr duhet tė ndodhe nė kėtė shtet tė moshes fėminore. Athua a i shkon mendja ndokujt tė mendoje se, ngjarjet e tilla, cfarė tė keqe i bėjnė shtetit, popullit tė shkret.Ndodhėte qė, nė ato bashkėsit e dikurėshme familjare kosovare, mėshkujt e turbullonin ujin por, i zoti i shtepisė, megjithėatė, nė kėtė apo atė mėnyrė, e filtronte ujin. Kush po e turbullon ujin tani?! Athua mėshkujt e shtėpisė, a thua populli i shkret, JO more JO. Pėrkundrazi, ujin e turbullojn, shtetin e turpėrojn dhe popullin e marrin n’qafė, tė gjith bartėsit e betejes, tė cilėt, mė shumė a mė pak, participojne, gjoja nė emėr tė popullit, nė formimin e pushtetit.
Pse more e kanė bėrė mendjen qykė? Thonin se vec dreqi e ka nji mendje dhe nuk e ndėrron. Zgjohuni more, veni gishtin nė kokė.

____________________________

4 Fairchild dr.
Newtown, CT, 06470 SHBA

Filed Under: Featured Tagged With: Luz Tomaj, VEC DREQI S'E NDRRON MENDJEN

Artikujt e fundit

  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike
  • Lirizmi estetik i poetit Timo Flloko
  • Seminari dyditor i Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë: bashkëpunim, reflektim dhe vizion për mësimdhënien e gjuhës shqipe në diasporë
  • Ad memoriam Faik Konica
  • Përkujtohet në Tiranë albanologu Peter Prifti
  • Audienca private me Papa Leonin XIV në Selinë e Shenjtë ishte një nder i veçantë
  • PA SHTETFORMËSINË SHQIPTARE – RREZIQET DHE PASOJAT PËR MAQEDONINË E VERIUT
  • “Ambasador i imazhit shqiptar në botë”
  • “Gjergj Kastrioti Skënderbeu në pullat shqiptare 1913 – 2023”
  • Albanian American Educators Association Igli & Friends Concert Delivers Electrifying Evening of Albanian Heritage and Contemporary Artistry

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT