Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Portreti plot ngjyra dhe mendim në pikturat e Arnoldit

by

Nga Marjana Bulku/

Është konsideruar si art solidar përmes të cilit bashkëjetojnë realitete, surealitete, këndvështrime të ndryshme në kohë , hapësirë dhe imagjinatë . Por piktura e Arnoldi Carës e sjell portretin njërëzor përpara syve tanë pothuajse të gjallë. Është nga ato portrete ku saktësia e rikrijimit është pothuaj njësh me atë të fotografimit  për nga kthjelltësia, qartësia dhe drita në objekt. 

Ajo çka është ndryshe natyrisht  ka të bëjë me mjeshtërinë e penelit e cila merr ngjyra , forcë e tharm nga realiteti objektiv dhe subjektiv dhe transformohet në art përmes botës plot jetë dhe mendim të Arnoldit . Mjafton të ndjekësh se si ai shpjegon në mënyrë aq konçize narrativisht veprat e tij.

E zhytur thellë në krijimtarinë e këtij artisti të ri i cili e ka kultivuar pikturën edhe nëpërmjet studimit( Liceu Artistik”Jordan Misja, Instituti i Lartë i Arteve, Tiranë) mund të lexosh marrdhënien e artistit me jetën e gjallë. Portretet e tij kanë nuanca që na shpien sa tek personazhe të njohura(Vip), po aq edhe te ato familjarë, por aty nuk mungojnë nuanca kreativiteti dhe forcë imagjinate apo shkrirja mes të dyjave duke e bërë kêshtu portretin e tij autentik e të paimitueshëm . 

Ky art solidar ku shqisat përthithin ngjyra, figura, gjendje, nëntekste sot më shumë se kurrë e afrojnë njeriun me botën e artit e cila është e pavdekshme, e pa mure, imune dhe e përjetëshme. Arti vizual e ngjyros jetën jo vetëm me bojra por edhe me shpirtin e artistit duke  e bërë atë të përjetëshme. 

Përballë pikturës së Arnoldit shikimi takon mendimin përmes një dialogu ku jo çdo pyetje merr përgjigje po ku pas çdo pyetje lind një monolog i gjatë mbi jetën dhe gjithçka i jep asaj kuptim.Të meditosh pranë një pikture është si të lexosh një idil , apo tablo , apo karakter a personazh. Ndaj thuhet që piktura i drejtohet njeriut me mijëra fjalë duke i dhuruar ngjyra , motive dhe jetën përtej mureve, kufijve, distancave.

DY BREZAT

by

…Unë kaloj disa herë në ditë pranë dhomës ku rri Susan, çel derën lehtas, e thërras, e dij që nuk e mundoj sepse sytë e saj rrijnë gjithmonë nga dera në pritje të së bijës e cila nuk mundet të vijë por rrin pranë telefonit dhe pret dhe pret ./

Nga Marjana BULKU/Mengjesi fillon me një zile telefoni, pastaj një tjetër ,derisa  një zë i mbytur nëpër lutje e lot përtej ziles së tejzgjatur flet e flet pambarim . Kërkon të dijë gjithçka për Suzan që ajo e quan mam ndërsa për ne është paciente si gjithë të tjerët .Si është? përse nuk flet dot në telefon?! a mundem ti sjell diçka që ajo e don fort?!

Janë disa pyetje që nuk marrin frymë as përgjigjje dhe mua më lejnë pa fjalë.

Karolin vazhdon të telefonojë ,ajo pret që Suzan ta telefonojë , Suzan ka dëshirë të flasë, ajo e pelqen muzikën , është shpirt i gjallë ,përse është konfuze?! pse nuk do të flasë?! Nuk dij t’i përgjigjem, e ardhur rishtaz pas dy javësh qëndrimi në shtëpi, në një departament tjetër që nuk është mjedisi që unë e njoh …

I marr me vete pyetjet e saj , largohem me hapa të ngrirë prej tryezës së punës dhe afrohem drej dhomës ku është mama e saj Suzan.Ndaloj përpara saj si përpara dikujt që njoh . Në fakt nuk e njoh . E thërras ëmbël por ndjej se zëri më dridhet. Ajo reagon pak , fare pak por shikimin e ka të ngulitur thellë pas zërit tim. Nuk ka fuqi të përgjigjet por lëvizjet e lehta të kokës janë një përgjigje . I afrohem pasi jam izoluar mirë me veshje protektive në këto ditë pushtimi prej covid 19. Nuk dua ta shkund nga përhumbja në të cilën ndodhet edhe pse dua t’ja dëgjoj të paktën zërin që t’ja transmetoj Kalolinës e cila është vazhdimisht pas telefonit.

Ditët nën Covid19 janë të pazakonta , edhe pse në rrugë, në parqe, në qendra tregtare, në shkolla ka rënë një qetësi e frikshme, në mjediset spitalore qetësia bëhet kërcënuese.

Dikur momentet kur vinte në jetë një fëmijë jehonin në gjithë korpusin me një Luliby që sjell gëzimin e mirseardhjes dhe çel buzëqeshje në fytyrat e gjithkujt. Ndërsa tani ka heshtje , vetëm heshje pas të cilës jeta e dikujt është shuar . I vetmi tingull që e thyen atë është zilja e telefonit , pyetjet përtej asaj heshtje ku jo gjithmonë përgjigja është një lajm i mirë nuk reshtin , janë pa përgjigje ,heshtin sikurse gjithçka tjetër përreth.

Telefoni bie prapë. Pastaj të njehtat hapa , drejt saj ; Susan, sytë e së cilës rrijnë nga dera, sikur presin dikë e diçka që nuk u tha …

Një brez që po shuhet në heshtje , brezi tjetër në kërkim të një lajmi të mirë , jashtë kësaj qetësie në një tjetër qetësi të pagjumë.Një mal i tërë të  pathënash në mes . Koha e çmendur që e thërriste njeriun pas punës, parasë ,mbijetesës u ndal . Ajo kohë që ndau prindin nga fëmijët duket se ka ngrirë bashkë me ndjenjat që e mbanin gjallë këtë mardhenie kaq unike dhe njerëzore që ushqen të shkuarën dhe të ardhmen tonë . Prandaj unë rend pas ngulmimit të Karolinës , pas insistimit të saj për të parë çdo mëngjes sytë e nënës, për ti vënë në vesh muzikēn që asaj i pēlqen,për ta ndihmuar të ushqehet ,sepse kisha kohë që nuk e takoja këtë lloj dashurie .

Unë kaloj disa herë në ditë pranë dhomës ku rri Susan, çel derën lehtas, e thërras, e dij që nuk e mundoj sepse sytë e saj rrijnë gjithmonë nga dera në pritje të së bijës e cila nuk mundet të vijë por rrin pranë telefonit dhe pret dhe pret .

Nesër do të jetë një ditë e re, zilja e telefonit do nisë kolazhin e vet të zhurmshëm dhe pyetjet që unë i di , por jo përgjigjet…

Marjana Bulku -Nju Jork- Prill 2020

Nëpër Lutjet e njerëzve të mirë

by

NGA MARJANA BULKU/

Çfarë do ta frymëzonte botën që nga zanafilla e saj deri në modernizëm apo postmodernizëm?!

-“Liritë, barazitë, ligjet dhe e drejta, mundësitë dhe kënaqësitë, puna, pasuria, prona,edukimi, përgjegjësitë personale dhe ato kolektive”…- do të thoshte studjuesi dhe filozofi Harold Percival.

Po sot kur shumë nga këto destinacione vihen në pikpyetje sa edhe vetë ekzistenca , kur shkenca dhe inovacioni, paraja dhe fuqia e saj për të sunduar botën janë të kërcënuara nga një pandemi emërtuar Covid 19 të cilën vetëm nëpër  filma me skenarë futuristo-imagjinarë e kishim parë , vërehet se sa shumë e nesërmja e pasigurtë dizenjon të ardhmen e të gjitha atyre ideve bazike mbi të cilat formësohet dhe evoluon jeta njerëzore.

Bilancet tragjike të humbjes së jetëve njerëzore,paniku social por edhe pasiguria e autoriteve shtetërore, kriza shumëplanëshe e viktimizon akoma më shumë individin po aq sa e bën edhe protagonist të vetvetes e më gjerë. Një përgjegjësi jo e panjohur e nxitur më së shumti nga shkollat dhe rrymat që inkurajojnë demokracinë si proçes që nis nga individi, ai i përgjegjshëm , reflektues ,i cili i njeh potencialet e veta , moralin e vet dhe mbi të gjitha shpirtin që ia nxit reflektimet. 

Ja ku jemi pikërisht tek ai moment ku më qartësisht se kurrë “valëvitet” jo kapitullimi njerëzor  por përgjegjsia e gjithsejcilit për të bërë diçka; izoluar, higjenizuar, edukuar, treguar, thirrur për ndihmë, dorzuar, mbijetuar.

Janë prioritete njerëzore në çdo kohë principet e edukimit, ato që edhe nëse nuk lindin me njeriun i nguliten me forcë atij nga familja, rrethi shoqëror, religjioni, shteti. Formula e edukimit e cila para së gjithash duhet t’i mësonte njeriut modern se misioni i tij nuk është konkurimi me Natyrën  apo akoma më keq shkatërrimi i saj , por përdorimi i dy “armëve” të fuqishme me të cilat Zoti e pajisi njeriun e që janë ; gjuha dhe duart përmes të cilave ndërtohen civilizime, mbahen gjallë ato në çdo  rast , madje edhe shkatërrimi.

Si ta ruash civilizimin kur paniku, pasiguria ekonomike, emocionale , pandemike kërcënon çdo siguri?

-Të menduarit! 

Prerazi do thoshte Percival. 

Po i referohem pareshtur filozofit i cili studimet e tij i nis me objekte të lashta artistike të cilat i flasin çdo kohe përmes largpamësisë që i prin të menduarit e që kanë mbetur të gjalla dhe kanë jetuar me shekuj duke u bërë mbrojtës civilizimesh .Mjafton një vështrim depërtues dhe i detajuar i skulturës “ The flying Mercury”ku Hermes ky mbrojtës i tregtisë me shkopin ku pështjellohen dy gjarpërinj duket se i flet të gjitha kohërave duke dëshmuar se bota është e pavdekshme përsa kohë gjuha, puna dhe të menduarit ndërveprojnë pa u ndalur.

Dhe ky proçes do ta bënte njeriun më të matur, më të ekuilibruar karshi akteve të tij ku gabimet bashkëjetojnë me arritjet por duke i lënë shtigje lirie lirisë së mendjeve të ndritura të cilave sistematikisht liria u ndërpritet .(Sikur të fliste Laokoonti , Troja nuk do ishte ndëshkuar).

Të menduarit është jo pak herë burim i cilësive më të mira në jetë. 

Po kur edhe kjo pasuri njerëzore kërcënohet nga lakmia, pushtetet rivale, ambicjet?!

Po kur dëshirat, ndjenjat, mendimet, lutjet të cilat janë po aq mikroskopike sa edhe virusi shkatërrimtar që vret jetën , çfarë mbetet?

Zoti i dhuroi njeriut gjuhën për të artikuluar fjalët , mendimet, historitë dhe duart me të cilat ai të ndërtonte pronën dhe pasuritë që do ia bënin jetën komode në një farë mënyre i dha përjetësinë atij . Sot në mjediset tona aty ku ne jetojmë e ndërveprojmë jeta kërcënohet dukshëm dhe padukshëm e ku me dëshirat, ndjenjat, qëllimet mikroskopike por mbi të gjitha LUTJET arrijmë të mbajmë gjallë civilizimin të cilin e trashëguam nga mendimtarët e të gjitha kohërave . 

Si ta mbash gjallë civilizimin që e kërcënon edhe një frymë njeriu nga e cila ke frikë , do t’i fshihesh, të zhdukesh në fluturim?! 

-Është prapë njeriu , ai me ëndrra dhe shpirt, lutje e vullnete të cilat quhen jetë i cili e mban zgjuar jetën me veprat për të cilat po njeriu ka aq shumë nevojë;  shqiptari për shqiptarin, mjeku për shkencëtarin , pacienti për mjekun, prindi për fēmijën dhe anasjelltas , njeriu për njeriun, një zinxhir jetësor ku jo doemos je i rrethuar me diamante por ku çdo hallkë merr vlerë kur oksigjenohet me jetë. 

Le të mos këputet ky zinxhir lutjesh dhe njerëzish të mirë për akte të mira që jetës i japin jetë.

Marjana Bulku (mars 2020)

CORONOVIRUSI- Rreziku është i përbashkët, por luftën e bën secili…

by

Intervistë  e gazetares Marjana Bulku me zonjën Hairie Lamani-/

Epidemia botërore ka marrë përmasa të frikshme.Pjesa më e madhe e globit është mbyllur dhe duket se njerëzimi është dorëzuar dhe pret mrekullinë pa ditur se si të mbrohet përveçse të kyçet në shtëpi.Rreziku është global, mbrojtja individuale. Ndiqeni bisedën që zhvilluam me Hairie Lamani:

Marjana Bulku: Bota si kurrë më parë ndodhet përballë një rreziku të përbashkët ku edhe format e përballimit janë thuajse të njëjta por me pasoja të ndryshme, si e shihni ju si staf mjeksor këtë pandemi?

Hajrie Lamani RN : – Jemi në kushtet e një lufte botërore me një armik të padukshëm, pa armë dhe pa  mundësi për të bërë paqe. Është cilësuar si lufta e tretë botërore që nuk njeh pozicioni gjeografik, nuk njeh kompromis dhe në këndvështrimin tim është fushë e minuar ku e vërteta e saktë nuk dihet. Po ecet me eksperiencën e Kinës, Italisë dhe çfarë po del gjatë rrugës në shtetet e tjera. Kjo luftë i ka gjetur të papërgatitur të gjithë papërjashtim. Kur filloi të përhapej në Kinë njerëzit ishin skeptikë për lajmet, nuk e besuan, madje bënë ca krahasime krejt pavend, sic janë vdekjet nga aksidentet automobilistike, vdekjet nga kanceri apo HIV/AIDS. Shpejtësia e përhapjes së virusit, numri i madh i të vdekurve, natyra krejt e veçantë e këtij virusi të panjohur dhe shfaqja klinike e bën të pakrahasueshëm me asgjë tjetër. 

Vërtet  rreziku është i përbashkët, por luftën po e bën secili shtet në mënyrën e tij dhe asnjë nuk është në gjendje të ndihmojë të tjerët,  sepse janë të pamjaftueshëm për veten e tyre, nuk është braktisje, nuk është mungesë dëshire, por është pamundësi për shkak të burimeve njerëzore dhe materiale në dispozicion. Kjo qe po ndodh ka nxjerr zbuluar edhe sistemet shendetesore me perfekte imagjinare qe kemi menduar deri tani. Kush me pak dhe kush me shume jane te gjithe perballe pamjaftueshmerise ne kapacitete spitalore, burime materiale dhe burime njerezore. 

MB: Jetojme ne kohen e globalizmit qe sigurisht ka te mirat e veta dhe cdo gje arrihet ne kohe rekord, por ne kete rast ka efekt negativ sepse levizja e lire e njerezve beri qe te perhapet kudo pa dallim shteti, ngjyre, rrace, pozicioni gjeografic, statusi politik apo social, te gjithe te rrezikuar perballe virusit COVID-19.. 

Hajrije Lamani: Mendoj qe perballja e pare me virusin Covid -19  ka qene e njejte kudo, filloi me mosbesim, mos marrje seriozisht dhe nje ç’organizim derisa situata u be serioze dhe filluan pasojat, Menjehere pas shfaqjes se pasojave te para situata  percipitoi shume shpejt, ne kohe rekord.  Pra, dukej krejt e pabesueshme dhe imagjinare derisa erdhi dhe u ul kembekryq mes nesh. Periudha e inkubacionit mendohet 2-14 dite ne te shumten e rasteve por qe ka burime ku thuhet deri ne 28 dite gje qe e komplikon me shume gjendjen sepse te infektuarit asimptomatik behen perhapes te virusit pa qene ne dijeni. Pas pasojave te para drejtuesit e shteteve filluan te ndermarrin masat per te ndal vrullin e perhapjes se virusit. Cdo shtet ka ndermarre nje plan masash bazuar ne specifikat qe ka. Presioni eshte shume i madh, por kur mendon pasojat frika eshte akoma me e madhe. Covid -19 ka tjetersuar jeten e njerezve ne shkalle globale. Ky virus ka detyruar njerezit te mbyllen brenda, te braktisin punen, te qendrojne larg njerezve te dashur, te perballen me mungesat e nevojave baze jetike. Nga ana tjeter ka vene ne sprove te gjithe sistemet shendetesore boterore dhe ka nxjerr zbuluar me te dobetit ne shendetesi.

Eshte pandemi dhe duke qene se nuk eshte ndeshur per kohe shume te gjate eshte supozuar qe nuk do ndodh dhe askush nuk duket se ka pas nje plan B apo nje plan rezerve per kete situate. Nga raportimet  e deritanishme duke qe Italia eshte ne situate me te veshtire, ndoshta sepse ka qene transparente ne informacion?? Nuk mendoj se kemi informacion plotesisht te sakte per Kinen, Iranin  dhe kjo na ben te mendojme qe Italia eshte me keq. Sa i perket  Shqiperise ne pak informacion sa kam duket sikur e ka situaten nen kontroll dhe shpresoj te jete ashtu, por ne kete lufte po deshtojne shtetet e medhaja qe duhet pranuar jane shume here me mire  se sa Shqiperia dhe ndaj jam pak skeptike ne optimizmin e tepruar. Me shpirt dua qe asnje te mos preket ose te preken sa me pak te jete e mundur dhe mundesisht te shpallet vendi qe e ka perballuar me mire kete lufte.  Ketu ne Amerike sapo ka filluar dhe nuk e dime si do shkoje. Dua te jem optimiste dhe te mendoj me te miren.

           Marjana Bulku:  Pandemia pushton globin çdo minut, atë e kemi nëpër këmbët tona, si po e përjetoni?

Hajrie Lamani : Pandemia eshte kryefjala e dites dhe kuptohet ndjekja e lajmeve dhe perditesimeve eshte e pashmangshme. Une jam perpjekur te ndaj ne rrjetet sociale vetem informacione nga burime te besuara si WHO, CDC apo statuse te njerezve qe kam dijeni per aftesite e tyre dhe te jem e limituar ne sugjerimet personale. Une jam pjese e stafit te nje spitali qe po perballet me kete pandemi, po bej pjesen time ne menyren me te mire te mundshme duke reflektuar siguri ne profesion dhe ne punen e perditshme. Profesioni im e perban edhe kete qe po kalojme dhe si e tille e kam pranuar dhe do sherbej me te gjitha mundesite qe kam. Kuptohet  bej cdo gje me mjetet dhe mundesite ne dispozicion per te mbrojtur veten ne rradhe te pare ne menyre qe te jem ne gjendje t’ju sherbej te tjereve. Ka momente qe frika dhe stresi jane dominante, sidomos kur lexoj disa informacione te frikshme apo statuse reale per gjendjen, por une jam edhe besimtare ne Zot qe mendoj se nese eshte e shkruar te ndodh e keqja asgje nuk e ndalon, ndaj dhe lutem ne menyren time duke mos lejuar qe frika te me mund ne perditshmerine time. Gjej menyra per t’ju shmang dhe per te bere dicka qe me fut ne boten optimiste qofte edhe duke degjuar muzike apo nje xhiro me makine pa destinacion. besoj fort qe gjerat ndodhin per nje aresye dhe aresyet e kesaj qe po ndodh tani do t’i marrim vesht me vone pasi stuhia te kete kaluar. 

Marjana Bulku: Ju e keni prekur nga afër rrezikun , a na e përshkruani pak si vjen kjo e padukshme që pushton ngadalë gjithkënd dhe gjithçka.

Hajrie Lamani ;E permenda pak me lart qe eshte kombinim i frikes per jeten dhe njerezit tane te zemres, eshte ankth per te panjohuren qe na pret, eshte  pasiguri per pasojat afatgjate te kesaj situate. Une punoj ne urgjence (Coney Island Hospital , Emergency Department )dhe jam pika e pare e kontaktit me pacientin qe hyn ne spital dhe qe mbart me vete 1000 mije enigma. Jam pjese e triazhit dhe nese pacienti referon kolle, dhimbje fyti, temperature, njeren simptome apo kombinim te tyre atehere pacienti pajiset me maske kirurgjikale dhe trajtohet si i dyshuar per Covid-19 duke ndjekur protokollin perkates. Nese deri dje ky grup trajtoheshin thjesht per influenza apo sic njihet grip i zakonshem dhe klasifikoheshin si niveli 4 apo 5 i akutshmerise se urgjences , tashme  te dyshuarit per Covid-19 shkojne niveli 3 ose 2 per nga akutshmeria e shfaqjes klinike, koha e trajtimit, burimet qe duhen per trajtim dhe rreziku i percepitimit te gjendjes qe paraqesin.

Marjana Bulku :Edukimi me të keqen dhe mbrojtja ndaj saj janë misioni përtej detyrës, cila do ishte këshilla juaj për kolegët, miqtë, familjarët

Hajrie Lamani: Menyra e perhapjes se ketij virusi nuk eshte plotesisht e qarte here thuhet airborne dhe here droplet plus kontakt  dhe si e tille distanca dhe izolimi per te parandaluar perhapjen jane pare si domosdoshmeri dhe menyra e vetme qe  kemi ne dore.  Virusi pozicionohet ne mukozat e syve, hundes dhe fytit dhe nese gjen terren te pershtatshem deperton ne mushkeri duke shkaktuar insuficience repsiratore. Pacientet qe shtrohen vijne me veshtiresi ne frymemarrje dhe saturim oksigjeni te ulet, poshte 95%. Situata e tyre perkeqesohet dhe shkojne deri ne intubim dhe ventilim mekanik. Kuptohet vetem ne nje pjese te tyre ndodh keshtu dhe keto jane grupi qe rrezikojne me shume. Ne vende te ndryshme ka shfaqur forma te ndryshme dhe sic thuhet virusi ka bere mutacion. Te rrezikuar jane pacientet me semundje te tjera shoqeruese, qe kane sistem imunitar te dobet apo te kompromentuar. Nese ne Itali shtrimet ne spital dominohen nga mosha e trete, sot po lexoja qe ne Amerike 19% e te shtruarve me Covid-19 jane mosha te reja 18-40 vjec dhe cilesohej qe ky grupmoshe nuk eshte imun. Pra nga njeri shtet ne tjetrin ka ndryshime ne natyren e shfaqjes por jo ne natyren e perhapjes dhe kontaminimit. Si e tille higjena eshte primare, larja e duarve pas cdo lloj kontakti me siperfaqe qe mendohen si te kontaminuara, dezinfektimi i siperfaqeve te kontaminuara dhe teshtitje apo kollitje ne brryl ose parakrah dhe jo ne ajer. Perdorimi i maskes keshillohet nga personat e konfirmuar me covid 19 per parandalimin e perhapjes tek te tjeret. Ne kushtet aktuale cdokush duhet te jete koshient per rrezikun qe ekziston, te beje ate qe ka ne dore dhe qe mundet duke qendruar ne shtepi, duke respektuar distancen dhe duke i kushtuar vemendje higjenes. Keshilla ime per koleget eshte perkushtim ndaj misionit qe kemi, njerezit kane nevoje per punen dhe kujdesin tone dhe duhet t’ju pergjigjemi. Ankesa dhe pakenaqesi ka kudo, edhe ketu ku jam por te bejme me te miren qe kemi ne dore ne vendin ku jemi dhe me mundesite qe kemi. Ankesat duhet lene per nje kohe te dyte. Ne keto momente jemi ne lufte dhe askush nuk mund te desertoje ne lufte, te gjithe duhet te mendojne ne kete menyre. 

këshilla juaj për kolegët, miqtë, familjarët

Marjana Bulku :A mund të na e përshkruani pak ndryshimin midis një dite të zakonshme në ED dhe një dite pandemie aty?

Hajrie Lamani :Ne keto kohe pandemie dita vazhdon ne fillim me raportimit te situates, diskutimet  e stafit, udhezimet e drejtuesve te urgjences per manaxhimin e situates rast pas rasti dhe ne teresi dhe shperndarja neper pozicionet e punes. Po mundohemi te ekspozojme sa me pak staff  deri ne keto momente duke qarkulluar stafin,  te ekspozohemi sa me pak ne kohe duke bashkepunuar ngushte me mjeket qe gjithcka te behet mundesisht ne nje kohe sic eshte vizita dhe vleresimi i pacientit,  marrja e gjakut, dhenia e medikamenteve, matja e te dhenave vitale dhe lidhja me monitoret cardiac sipas rastit. Kuptohet gjithmone ka specifika sipas rasteve. Rastet po shtohen dhe deri tani jemi ne faze te perballueshme por nuk dime cfare sjell dita, ora apo minuti.

Marjana Bulku:Çfarë do sygjeronit për qytarët pacientë dhe jo pacientë në këto ditë të vêshtira.

Hajrie Lamani . Sugjerimi im per qytetaret jo paciente eshte te qendrojne ne shtepi dhe te expozohen sa me pak te jete e mundur me rrezikun,  mundesisht te mos drejtohen ne urgjenca apo marrin ne telefon  urgjencen per shqetesime që nuk jane akute dhe qe presin ne kohe, te perdoret llogjika dhe t’i jepet mundesi stafit te perballoje pacientet qe jane paresor ne keto vite te veshtira. Për  pacientet e dyshuar dhe të konfirmuar me symptoma  si temperature, dhimbje fyti, kolle që jane te perballueshme në kushte shtepie  te qendrohet ne shtepi duke konsumuar ushqim te shendetshem brenda mundesive, perdorimin e paracetamolit dhe brenda mundesive izolimi edhe nga anetaret e tjere të familjes. Kuptohet qe ne te shumten e rasteve eshte e pamundur ndaj dhe duhet të bejne akoma me shume kujdes me higjenen. Nese keto paciente konstatojne veshtiresi në frymemarrje dhe pamundesi per t’u mbushur me ajer atehere duhet urgjent te drejtohen në urgjence ose te marrin në telefon urgjencen. Keshilla tjeter e imja per kete grup eshte qe te informojne stafin mjekesor qe eshte i dyshuar apo i konfirmuar ne menyre qe stafi te mbrohet dhe te parandalohet kontaminimi. Eshte  nje proces qe duhet te merret ne konsiderate ndryshe ne kushte normale dhe ndryshe ne kushte te dyshuara per kontaminim. Ka specifika por qe nuk dua te hyj ne detaje te tilla. Ajo qe dua te ritheksoj kur njerezit dyshojne ose e dine qe jane te infektuar te njoftojne.

Nuk eshte turp dhe nuk ka vend per mentalitet te tille. Kjo eshte e keqe boterore dhe askush nuk e do, por gjithkush eshte i rrezikuar prandaj nuk ka vend per paragjykime por te luftojme te gjithe bashke me armikun e perbashket.

Lehtesimi i punes se stafit mjekesor ne kete lufte eshte mbeshtetja me e madhe ne menyre qe te jene ne gjendje te rezistojne sa me gjate  per te luftuar. Mbeshtetje per ta mund te ofrohet ne menyra nga me te ndryshmet. Duhet fryme pozitive dhe optimizem, besim tek vetja dhe koleget si dhe pune ne ekip.Beni secili ate qe keni ne dore per te mbrojtur veten, te afermit dhe gjithe shoqerine. Me shume se kurre nevojitet kontributi i gjithesecilit.Uroj per te gjithe me te miren dhe Zoti na ruajt nga kjo e keqe!

Marjana Bulku & Hajrie Lamani 20 Mars 2020 Nju York

Shqiptarët e Nju Jork-ut festuan“International Language Day “

by

Komuniteti shqiptaro amerikan në Nju Jork festoi për herë të pare “International Language Day “/

Nga Marjana Bulku/*

Shkolla shqipe “Children of the eagle” dhe The Association of Albanian American Dual Language & Culture AADLC me themeluese Drita Gjongecaj në këto katër vite përvojë i ofruan (komunitetit shqiptaro amerikan një ditë festive mes valleve, kostumeve dhe muzikës shqiptare ku kryefjala ishte gjuha shqipe, mbajtja gjallë e saj në Amerikë e kudo ku jetojnë shqiptarët .(Festa i dedikohej ditës ndërkombëtare të gjuhës amtare, ditë kjo që nxënësit (e shkollës shqipe “ Children of the eagle “ kishin zgjedhur ta festonin me MIQTË e saj, ata që e përkrahin në çdo ditë këtë program në misionin e saj e ku padyshim të parët renditen prindërit, mêsuesit, drejtuesit e komunitetit, Televizioni Albanian Culture ,shoqata mike Vatra, Motrat Qiriazi dhe perfaqsite tona konsullore e diplomatike kanë një rol të veçantë.(Festa u çel me himnin amerikan, himnin e këtij vendi mundësish ku edhe gjuha shqipe ka shansintë jetojë përjetë falë iniciativave të bukura dhe vullneteve të forta siç êshtë edhe rasti i Drejtueses Drita Gjongecaj e cila edhe pse e angazhuar në arsimin public, fundjavat e saj ia kushton gjuhes shqipe përmes këtij programi sa gjuhsor po aq edhe kulturor, historik etj.Mjaft bukur u shpalos himni shqiptar nën interpretimin e vogëlushëve të cilët kënduan shqip himnin e të parëve tanë veshur me kostume shqiptare .(Festa u çel me mesazhet e Marjana Bulkut, e cila uroi që Miqtë e Shkollēs shqipe nga viti në vit tështohen sepse kështu e përmes gjuhës dhe punës forcohen komunitetet dhe mbahen gjallë kulturat.(Zonja Drita Gjongecaj solli përmes falenderimeve në skenë mësueset plot me buqeta lulesh dhe mirnjohje të shumfishtë për punën e palodhur të një proçesi që zgjat sa jeta. Pastaj ajo falenderoi të gjithë ata që e bëjnë të mundur këtë program dy gjuhsor dhe multi kulturor ;fëmijët, prindërit e tyre , por nuk la pa përmendur Miqte e përhershëm që edhe pse nuk janë çdo ditë aty ku dija latohet , e japin kontributin e tyre me dashuri dhe përkrahje sistematike siç Konsullata e Kosovës dhe zonja Teuta Sahatqija kanë dëshmuar në çdo kohë .(Kêshilltari Mark Gjonaj, një politikan patriot i cili admirimin dhe vlerësimin për Children of the eagle shprehu çiltërsisht në fjalën e tij e cila u fokusua tërësisht në vlerat historike dhe vitale që gjuha jonë ruan e do të luajë në të ardhmen tonë . Pastaj ai nderoi Shkollën Shqipe” (Children of the eagle “ dhe drejtuesen e saj Drita Gjongecaj me një vlerësim të veçantë dhe mjaft simbolik ku vleresohet kontributi I AADLC dhe shkolles Children of the Eagle ndaj komunitetit shqiptar ne Qytetin e New Yorkut. E veçantë dhe e mirëpritur ishte prezenca e legjislatorit të Westchester, David Tubiolo dhe Vedat Gashi të cilët e përshëndetën këtë veprimtari fëmijësh por që i flet të ardhmes.(Ne emer te Bordit te Legjislatorve te Westchester County, shkolles Childen of the Eagle ata I dorezuan znj. Drita Gjongecaj nje Proklamate ku po ashtu vleresohet kontributi në drejtim të ruajtjes së gjuhes dhe kultures në zonen e Westchester në NY. Misioni i Shkollës Children of the eagle” eshtë promovimi i atdhedashurisë dhe krenarisë për prejardhjen e të parëve përmes ruajtjes së gjuhës shqipe, historisë, traditave dhe trashëgimnisë tonē kulturore, por më shumë se vizioni dhe misioni foli puna dhe arritjet e atyre fëmijëve ku shqipja e rrjedhshme, recitimet e poetëve dhe e mendimtarëve, këngët dhe vallet tona dëshmuan se sa i bukur është ky mision që vazhdon të mbjellë e të vjelë produkte Pune.
Marjana Bulku & Drita Gjongecaj & Children of ?.
Me fëmijët dhe për fëmijët.
Shkurt 2020

*Me shume fotografi shihni ne fb Dielli vatra