Nga Fadil LUSHI/

“Nëse helbete në Maqedoni, shihni ndonjë njeri të buzëqeshur, apo të lumtur, qëndroni larg tij. Bën vaki që ky të jetë i rralluar nga truri…” tha Skënderi, vëllai i avokat Naserit, nga Shkupi. Edhe unë kohë pas kohe buzëqesh. A thua vallë edhe unë jam rralluar…, mbase bën vaki, jo inshallah, jo tani në vigjilje të muajit të bekuar të Rama-zanit!?

Sa herë që kam bërë përpjekje të ndërtoj shkrime a opinione (di-sa ndër ethe) për gazeta, aq herë jam paragjykuar nga ca njerëz të cilët nuk kanë fare haber nga kjo sferë dhe, lëre që nuk kanë idenë se ç’është shkrimi, por edhe hiç nuk bëjnë përpjekje të tjerrin lesh të eksportuar nga kontinenti i kangurëve!? Sa herë që janë lexuar a edhe rilexuar shkrimet e mia, aq herë (padrejtësisht) janë kontestuar. Sa herë që jam munduar të mos marr “tarafe” a anë, aq herë ma kanë goditur “tarafllëkun”. Sa herë që kam tentuar të “llafos” ndryshe, aq herë më kanë dështuar a më kanë shkuar huq mendimet dhe ca ide të tjera, sa herë që kam heshtur, aq herë më kanë akuzuar për oportunizëm, sa herë që nxirrja britma të zgjatura, aq herë më kanë “denoncuar për autizëm”, sa herë që jam munduar ta humanizoj qoftë edhe në një masë fare të vogël fjalën e lirë, aq herë më kanë thënë se je duke shpikur fjalë të paqena, sa herë që kam mëtuar ta emancipoj mendimin ndryshe, aq herë më kanë thënë kinse ushqej urrejtjen e tërbuar, inatin dhe neverinë ndër shqiptarë, sa herë që kam shkruar për të vërtetat shqiptare, aq herë më kanë konceptuar si narcisoid, megaloman, somnambul, makiavelist, gjumash, diletant dhe provincialist, sa herë që kam shkruar “mes reshtash”, aq herë më kanë thënë se jam i paqartë, sa herë që në shkrimet e mia kam devijuar nga standardi i gjuhës së sotme shqipe, aq herë më kanë thënë se turqizmat i “ke për xhan”…, sa herë që në shkrimet e mia predikoja për paqen shpirtërore, aq herë më kanë akuzuar për laicizëm…, sa herë kam shkruar për mbeturinat e moralit të së kaluarës si dhe për moralin fetar, aq herë jam kundërshtuar nga ana e pronarit të shtëpisë publike! Dhe, kur dikur (herën e parë dhe të fundit), u përpoqa të njihem me “abetaren e politikëbërjes shqiptare”, miqtë e mi të mençur dhe të mirë më thanë: “…, ik dhe sikterise politikën…, sepse ti nuk je për politikë dhe nëse do vendosësh të ngelësh aty, atëherë lëre që djalli do ta rrëmbejë arsyen, por ndoshta një ditë do të detyrohesh të “veshësh së prapthi brekë Stambolli pa llastik!” dhe, së fundi, hesapet do të dalin si puna e qelqpunuesit nga Gazi Baba e Shkupit, në punëtorinë e të cilit futet elefanti ashtu pa e ftuar!?”. Unë me atë inatin tim homerik, kundërshtova këshillat dhe sugjerimet e miqve. Toptan me axhamillëkun tim u shndërrova në dele të zezë dhe ashtu duke u ndarë nga vatha e dhenve, degdisa në gojë të “ujkut” të uritur!?… dhe “ujku m’i hëngri edhe ato pak mend që i kisha dhe ca gjëra të tjera”…, në fund, puna më vajti ters…, njësoj si hesapet e shefit për protokoll të një ministri si dhe truprojës së tij (se ishte truprojë ushtarake a edhe truprojë e kryetarit të shteteve të Obamës, një dreq e di), të cilët disa ditë më parë rastisa t’i takoj në një eveniment të organizuar “me a pa sebep”, diku në hapësirat e shkollës së dajallarëve të mi. Para se të vazhdoj ta ndërtoj këtë paragraf gazete, më duhet ta lakoj një fabul të cilën gjyshi im na e shpjegonte me ëndje…, njësoj si mësuesit e Dibrës dhe Elbasanit, ku thoshte se dikur “dovleti” e kapte lepurin me qerre…, e kapte ashtu toptan edhe për veshi, edhe për bishti, edhe për…, asnjëherë nuk e përfundonte fabulën në fjalë, sepse sipas tij kaptina e fundit e fabulës qenka shumë denigruese për moshën tonë prej kalamajsh.

Sot, mua më duhet të parashtroj një pyetje paksa lakonike, si vijon: Kush është ai bir nëne që mundohet ta kapë me qerre protokollin e ministrave dhe kryeparëve të partive politike shqiptare…, më intereson të di se cili është ai “ideator” provincialist që ndërton protokollin e ministrit, jam kureshtar të di se cili është ai njeri, që ndërton praptazi agjendën e vizitave të ministrit dhe deputetit, dua të di se kush është njeriu që prokuron a këshillon kryeparin e partisë politike, se si duhet ai të lëviz në hapësirat diplomatike, në hapësirat e mëhallës së tij, në hapësirat e kasabasë a fshatit të tij…, pse duhet ta mbrojnë politikanin e zgjedhur me votën deliberative të popullit, të fshatarit, bujkut, mësuesit, të motrës e të nënës shqiptare, të bariut, të akademikut e të tjerëve. Cili është ai kokëkrisur që e udhëzon politikanin, po edhe ministrin, se si nuk duhet ta përshëndesë ish-mësuesin e tij, se si “(nuk) duhet të futet në turmë”, se si “nuk” duhet të ulet pranë fshatarit për të qarë bashkë hallet, se si (nuk) duhet t’i përcjellë një përshëndetje premtuese studentit a nxënësit, pse këta “protokollistë” nuk e lejojnë politikanin të ulet në një sofër me hallexhinjtë, pse nuk i lejojnë që t’ia shtrijë dorën fshatarit dhe fukarait, pse këta “truproja”, orë e çast i rrinë mbi kokë politikanit a ministrit, edhe kur pinë ujë e kur hanë bukën e popullit, pse i rrinë mbi kokë edhe kur bëjnë a lexojnë duanë në varrimin e familjarit…, pse i rrinë mbi kokë edhe kur falet, pse i rrinë afër edhe kur vallëzojnë në dasma…, pse nuk i lënë rehat politikanët dhe ministrat tanë të lëvizin lirshëm dhe natyrshëm mes miletit, pse prej tyre “krijojnë karaktere krejt ndryshe”, pse na detyrojnë që pa nevojë t’i paragjykojmë e t’u ngjisim bishtin e dhelprës dhe çakallit, pse nuk i lënë rehat edhe kur shkojnë atje ku “mbreti shkon në këmbë”, pse gjithë kjo mendjemadhësi e truprojave analfabetë të ministrave dhe politikanëve tanë, pse gjithë ky cirk për fëmijë, pse gjithë ky cirk i panevojshëm shëtitës, pse krijojnë antipati, neveri e madje edhe primitivizëm, provincializëm, anadollizëm, bolshevizëm, enverizëm, stalinizëm e tjerë. Pse e frikësojnë politikanin a ministrin tonë të sinqertë, pse prej tyre “krijojnë haxhiqamilista”, pse e ushqejnë atë proverbin popullor ku, pos të tjerash, thuhet: “Në nuk je fajtor, unë të bëj me faj!?” Pse nuk krijojnë dhe nuk ofrojmë imazhe më humane dhe më emancipuese sa i përket politikanit dhe  ministrit tonë…, pse nuk u mundësojnë që ata të ndihen komod…, a mos vallë e gjithë kjo është një sajesë e radhës…, apo pjellë e mendjes sime të rralluar.