Montreal – Dielli

Festë-konkurs me dashamirësit e prodhuesit e verës në Montreal

March 22, 2018 by dgreca

Plot 15 vjet që në Montreal organizohet një festë-konkurs me dashamirësit e prodhuesit e verës/

Nga Ajet Nuro/

Ditën e premte, në datën 16 mars 2018, mora pjesë në një festë që është bërë tashmë traditë, në festën-konkurs, festën e verës. Aty, duke festuar postova një status fecebook me titull « Tradita vazhdon, festa e verës 2018!”. Kuptohet, miqët e mi më uruan ditën e verës. Por dita e verës për grupin që e feston atë ka një kuptim të dyfishtë dhe nuk kemi faj se vera si stinë dhe vera si pije janë homonime. Por, organizatorët nuk harrojnë t’a organizojnë pikërisht në ditën më të afërt të mundëshme të festës sonë kombëtare, festës së verës që është 14 marsi.Unë kam vite që marr pjesë në këtë ngjarje, të veçantë për ngjyrat e saj, për nga elementet që i shtohen vit pas viti, për të papriturat që sjellin të pasionuarit pas verërave dhe rakisë që edhe pse larg at’dheut ku prodhimi i verës por sidomos i rakisë është një veprimtari normale e masive, ata me po atë pasion si edhe në vendin e origjinës, prodhojnë këtu verë dhe raki.

Kur i drejtohemi Kiço Vathit, organizatorit të palodhur të këtij aktiviteti, ai kujton se aktiviteti ka filluar në restoranin Parthenon në rrugën Van-Horne ku edhe u zhvillua disa vite me radhë pastaj edhe në restorantin shqiptar Varka por edhe në restorante të tjera deri në festën e këtij viti që u zhvillua në restorantin Focaccio me pronar zotin Sotiraq Shega.

Duke folur për konkursin që organizohet mes prodhuesve të verës, këtë vit morën pjesë 7 prodhues dhe pas të provuarit dhe votimit nga të gjithë pjesmarrësit, fitues u shpall zoti Kiço Vathi.

Çfarë simbolizon për ju ky aktivitet, i drejtohem zotit Vathi. Ai thotë se aktiviteti rritet çdo vit dhe kuptohet që ka vend edhe për përmirësime por, shton ai, por për mua si edhe për të tjerët rendesi ka fakti qe mblidhemi, komunikojme, diskutojme, provojme…

E mira e këtij grupi ose pjesa më e madhe e tyre, janë baza e shumë aktiviteteve të tjera që zhvillohen këtu në Montreal si kupa e futbollit, piknike apo edhe aktivitete të tjera kulturore e sportive. Aty pranë një gote me verë apo raki, rrjedhin bisedat për at’dheun e largët, për jetën e tyre në Kanada por dhe humori dhe kuptohet këngët e bukura të vendit tonë. Ndoshta, këtu qëndron edhe vlera më e madhe e këtij aktiviteti.Dua t’i falenderoj organizatorët për mundimin dhe ftesën e përvitëshme. Ky aktivitet padyshim është një vlerë që i shtohet shqiptarëve që jetojnë në metropolin e Kebekut dhe në rrethinat e tij.15 vite për një aktivitet nuk janë pak. Urojmë aktivitetin dhe pjesmarrsit, jetë të gjatë dhe integrim të të rinjëve për të mundur që aktiviteti të ruaj ngjyrat e verës dhe verërave kombëtare.

Montreal 18 mars 2018

KANADAJA NE UDHEKRYQ

October 18, 2015 by dgreca

Kanadaja në udhëkryq : Të qëndroj djathtas, të kthehet majtas apo … edhe më majtas?/
Kanadaja mbyll nesër, 19 tetor 2015, fushatën elektorale më të gjatë të historisë së saj dhe ende nuk është e qartë se kush do t’a drejtoj një nga demokracitë më të fuqishme të botës./
Nga Ajet Nuro, Montreal, Kanada/
Kanadaja, një nga 7 vendet më të industrializuara dhe fuqia e 11 ekonomike e botës, nesër do të njohi se kush do t’a drejtoj për katër vitet e ardhme. Qysh prej 2006, Kanadaja udhëhiqet nga Partia Konservatore e Stefan Harper që ka fituar tre zgjdhje legjislative njëra pas tjetrës, në vitin 2006, 2008 dhe në vitin 2011.
Që nga viti 2006 që Partia Konservatore ndodhet në pushtet, shumë ngjarje dhe situata të brendëshme dhe të jashtëme kanë ndodhur dhe Kanadaja ia ka dalë të ruaj një stabilitet ekonomik që e bënë Partinë Konservatore dhe shefin e saj Stefan Harper të ketë besim në një mandat të katërt. Kështu,Kanadaja ishte ndoshta i vetmi vend që mundi të dilte më mirë nga gjithë vendet e tjera nga kriza e madhe ekonomike e vitit 2008, krizë që preku sidomos fqinjin e saj jugor Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Faktorët që ndikuan në të janë shumë por sigurisht që qeveria ka dëshirë të theksoi ndërhyrjet e saj me anë të politikave ekonomike të saj si ulja e taksës federale të blerjes, ndërhyrjet në sektorin e industrisë së automobilave, ndërhyrja në krijimin e vendeve të punës reduktimi i shpenzimeve qeveritare dhe i shumë programeve jo jetike etj etj. Problemi që duhet të përballoj qeveria sot dhe që ndoshta do të transmetohet një qeverie të re që do të dali nga zgjedhjet e nesërme është një rënie ekonomike e shkaktuar nga rënia e çmimive dhe kërkesës për materiale të para që është edhe motori shtytës i ekonomisë kanadeze. Këtu mund të përmendet sidomois rënia e çmimit të naftës që përbënë një nga shtyllat e ekonomisë kanadeze sidomos në provincën e Albertës që dallohet për prodhimin e naftës nga rërërat bituminoze.

Fushat e gjatë dhe … e mërzitëshme

Ndonëse bëhet fjalë për një fushatë të gjatë (78 ditë…) ajo është gjithashtu fushata më e mërzitëshme ku mungojnë debatet për çështje të mëdha. Kështu, për t’u dalluar nga partia në pushtet, partia e tretë opozitare (tradicionalisht e pranishme në pushtet…) i është kthyer teorisë ekonomike kejneziane të shpenzimeve të mëdha në kohë krize për të mundur daljen nga kriza. A do t’a duan kanadezët një teori të tillë? Më tej asnjë gjë e madhe për t’u shënuar. Secili nga shefat e partive kryesore mbron idenë se partia e tij do të bëj më shumë për klasën e mesme…

Çështjet e sigurisë dhe Kanadaja

Nga ngjarjet ndërkombëtare që kanë influencuar zgjedhjet në Kanada, ka qenë dalja në skenë e grupit Shteti Islamik ku Kanadaja po luan rol aktiv duke marr pjesë në koalicionin kundër Shtetit Islamik. Këtu qeveria aktuale ka treguar lidership dhe është një nga pikat e saj të forta përball një opozite që nuk ka patur një plan të qartë. Por, çuditërisht, pjesën më të madhe të debatit në fushatë nuk e ka zënë kjo çështje madhore pra siguria në kushtet e kërcënimeve të herë pas herëshme në Kanada por vendimi i një gjykate kanadeze që lejon një qytetare të betohet gjatë ceremonisë së betimit si qyteteare e re e Kanadasë me fytyrë të mbuluar (nikab). Qeveria që është kundër kësaj praktike fitoi pikë sidomos në Kebek, ndërkohë që partia që siguron opozitën zyrtare humbi shumë pikë duke qenë pro mbajtjes së nikabit gjatë ceremonisë së nënshtetësisë. Kështu Partia e Re Demiokratike nga e para që ishte në fillim të fushatës, sot gjendet e treta.

Kriminaliteti dhe imigracioni

Ndryshime të mëdha ka sjell qeveria aktuale në trajtimin e kriminelëve duke i bërë ligjet edhe më të ashpra ndaj kriminelëve sidomos atyre që kryejnë krime të rënda. Ndërsa konservatorët janë për ndëshkim të tyre, opozita është m¸e shumë për riedukimin e tyre. Por, ajo që ka pësuar më shumë ndryshime në Kanada është ligji për qytetarinë dhe imigracionin. Kjo është parë si shtrëngime të Kanadasë për të evituar marrjen në mbrojtje të atyre që nuk e meritojnë ose imigracion të kontrolluar.

Kanadaja dhe shqiptarët

Në periudhën e pushtetit konservator, nga viti 2006, Kanadaja ka qenë aktive si ndaj Shqipërisë ashtu edhe ndaj Kosovës. Kështu, mes Kanadasë dhe Shqipërisë janë shkëmbyer vizita të rangjeve më të larta si kryeministri Berisha në 2007 dhe vizitat e dy ministrave të jashtëm në vitet 2012 dhe 2015. Ndër kohë që në Tiranë kanë shkuar kryetari i Parlamentit kanadez si dhe ministri i jashtëm i Kanadasë. Duhet theksuar se Kanadaja ka kaluar në vendin e parë për nga volumi i investimeve në Shqipëri. Shumë firma kanadeze operojnë në Shqipëri në fusha si nafta dhe hidroenergjia. Në vitin 2008, Kanadaja njohu Republikën e Kosovës edhe pse Kanadaja ka një problem siç është problemi i shkëputjes së Kebekut nga Kanadaja.

Vota e shqiptarëve

Nuk ka asnjë studim se për kë votojnë shqiptarët e Kanadasë. Së fundi, Partia Konservatore, ka bërë shumë për të tërhequr atë që quhet votë etnike. Vota etnike do të ketë shumë rëndësi për qytete me prani të madhe imigrantësh si Toronto, Montreali, Venkuver etj etj. Çfarë krahu do mbajnë shqiptarët? Nuk i dihet pasi debate të tilla nuk janë zhvilluar ndonjë here në mesin e disaporës shqiptare. Duhet theksuar se shoqatat që përfaqësojnë shqiptarët mundohet të jenë jo politike.

Kush do jetë kryeministri i ardhshem i Kanadasë?

I vetmi armik i kryeministrit actual është qëndrimi i gjatë në pushtet dhe ndoshta shumë kanadezë do të donin të ndryshonin diçka ndonëse kandidati liberal Justin Trudeau ndonëse pinjoll i një familje që i ka dhënë shumë politikës kanadeze nuk ua mbush mendjen. Po ashtu edhe partia opozitare që është e spektirt të majtë duket se nuk i bind kanadezët. Sondazhet nxjerrin lehtësisht përpara Partinë Liberale por diferenca është e tillë që edhe sondazhet nuk mund të besohen. Ndaj, le të presim mbrëmjen e nesërme për të pare se kush do t’a drejtoj Kanadanë për katër vitet e ardhëshme.

Futboll-Shqiptari qe shkelqen me Montrealin

February 26, 2015 by dgreca

MONTREAL CANADA : Futbollisti shqiptar, nga Dibra e Madhe, Dilaver Dilly Duka, ka zhvilluara një nga takimet më të bukura të tij për Kupën e Kampionve për Amerikën Veriore – Në këtë takim ai jo vetëm që shënoi dy herë ndaj ekipit meksikan, Pachuca, por u dallua, sipas vlerismeve dhe si një mesfushor potencial dhe mjeshtër.
Duka, shkruajn gazetat sportive, bëri lojë të mahnitëshme, duke e konkretizuar atë teksa realizoi dy gola për ekipin kanadez – Montreal, ekip ky që bën pjesë në garat për ligën e parë amerikane, të futbollit europian – Major Soccer League. FC Montreal, si mysafir megjithse dy herë shënuan të parët, nuk arritën fitore mbasi meksikanët e Pachukës, barazuan me rezultat 2 me 2, ndërsa dibrani Duka, ishte në nivelin më të lartë të mundshme, duke shënuar të dy golat, përkatësisht në minutën e 25-të pjesës së parë dhe të 53-të, të pjesës së dytë.
Golin e parë, ai e shënoi pas një veprimit të bukur personal, me një gjuajtje standart nga rreth 16 metra, duke e “shastisur” portierin vendas, ndërsa të dytin nga afërsia, kur e ngjiti në epërsi ekipin e tij në 2 me 0. Golat e shqiptarit, për ngjyrat e ekipit blu të FC Montreal – i japin shpres ekipit kanadez, që ai të shkojë drejt gjysmëfinales së së Kupës së Kampionve të të Amerikës së Veriut, mbasi takimi i kthimit luhet në Montreal – Kanada.
25-vjeçari, Duka, i lindur në Dibër të Madhe, ka luajtur me disa ekipe të MSL dhe ka pasur një sukses të dalluar. Ai është me pasaportë amerikane, në të kaluarën ka përfaqësuar kombëtaren U-20 dhe U-23 të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, dhe skuadrën olimpike, duke shënuar dhe një super-gol në Egjypt, kohë kur ai ka qenë pretendet, serioz për të veshur edhe ngjyrat e ekipit kombëtar të SHBA./Beqir SINA/

VIZITË NË BAZILIKËN NOTRE DAME MONTREAL

January 10, 2014 by dgreca

Nga Luan Çipi/

Qyteti i Montrealit është i madh e i rëndësishëm. Ai ka afër 1.7 milion banorë (i dyti pas Torontos) dhe njëkohësisht është quajtur dhe “Kryeqyteti kulturor i Kanadasë”, pa përjashtuar cilësimin historik të tij si “Kryeqyteti tregtar i Kanadasë”. Qyteti dhe e gjithë krahina e Kebekut, ku ai bënë pjese nga ana territoriale dhe administrative, përfshin zonën frankofone të Kanadasë. Frëngjishtja është gjuha zyrtare e qytetit dhe në shtëpitë rreth 56% e banorëve flasin frëngjisht dhe vetëm 18% anglisht.

Montreali, padyshim edhe sot, mbetet një qendër e rëndësishme e tregtisë, e financave, e teknologjisë, projektimit, turizmit, hapësirës ajrore, kulturës, sportit dhe kinematografisë.

Edhe pse i ka këto përparësi në shkallë kombëtare Montreali, merr edhe më shumë vlera, duke pasur në qendër të vetë një objekt kulti religjioz me rëndësi e madhësi botërore, siç është Bazilika Katolike “Notre Dame Montreal”, Kisha më e madhe në Amerikën e Veriut dhe e dyta në shkallë botërore.

Ky institucion shumë i rëndësishëm i besimit katolik, u ndërtua për nder dhe me emrin e Shën Mërisë, në një objekt më të vogël, në vitin 1829 qe u dëmtua kryesisht për shkak te djegies së tij dhe nisi të rindërtohet, rikonstruktohet e zgjerohet në formën e tanishme, si bashkësi dy kishash, qysh nga viti 1980.

Për ndërtimin e Kishës së Madhe u zgjodh projektuesi dhe ndërtuesi i famshëm Amerikan, me origjinë Irlandeze, James D’Onell, protestan, që u konvertua në katolik dhe u nderua e u varros po aty.

Të ardhur në Otava, për vizitë te ime bije, që ndodhet familjarisht me banim dhe punë prej vitesh në Kanada, duke qenë vetëm rreth 200 km. larg Bazilikës Notre Dame të Montrealit, nuk mund të rinim pa e vizituar këtë perlë botërore, që rrezaton fuqishëm në të gjithë botën e krishterë, madhështi edhe besim hyjnor tradicional Katolik. Së bashku me Hanëmen, gruan time të pandarë në çdo ngjarje, si dhe me Linditën, vajzën time, me Mihailin, dhëndrin kanadez dhe djalin tim, Kamanin, (ardhur për mua posaçërisht nga Çikago me gruan dhe të dy djemtë e tij çamarrokë), në një ditë tepër të ftohtë (-31 gradë C), me dy autovetura, nisemi të çalltisim e të shuajmë këtë kuriozitet e dëshirë të kahershme, që nuk e ka fat gjithkush dhe gjithmonë.

Pasi premë biletat dhe paguam një kuotë hyrjeje (më shumë për solidaritet dhe detyrë humane dhe duhet thënë, pa asnjë detyrim) edhe të përshpejtuar nga të ftohtit e padurueshëm, u futëm në Portën e Kishës, ku menjëherë ngelëm të befasuar nga pamja mahnitëse, që të impononte madhështi e deri misticizëm:

Një sallë e madhe, që s’i shihje dot fundin, me aftësi mbajtëse mijëra veta, shumica me vënde për t’u ulur në kushte komode, një ndriçim paksa i errët, disi i mbytur dhe ëndërrimtar.

Kudo të sheh syri llambadarë, shandanë, ndriçues e abazhurë disaformash dhe shumëmadhësish. Xhamat e dritareve janë tjetërsoj të bukur e të ngjyrosur me teknologji të posaçme. Ka gjithfarësoj, basoreliev dhe statuja shenjtorësh dhe engjëjsh, ornamente e piktura të çmuara dhe punime druri (bliri kryesisht), e të papara artistikisht tjetërkund.

Në të djathtë janë vendosur dhomat e rrëfimit dhe të faljes së mëkateve, krejt xham dhe në të majtë, janë këndet e lutjeve dhe të përshpirtjes, me qirinj në ndriçim apo gati për ndezje.

Po të ngresh sytë lart drejt tavanit, admiron 1827 korniza me xham te ngjyrosur, të thurur aq bukur deri në ultësirën e kurbuar, sa të duket sikur sheh qiellin blu. Kjo u ofron vizitorëve një ndjenjë befasuese për të qenë më të hapur, më kolektiv, më të dashur për njëri tjetrin, më dorëdhënës, solidar e bujar, nën një qiell rrezatues të improvizuar e që të benë vetvetiu të ndikuar nga fryma hyjnore.

Ngjyra e mureve, në të katër anët e Bazilikës, është e pazakontë, e shumëllojtë e deri në mrekulli, ku dominon bluja dhe ari. Një ar, jo i lyer si bojë e i sajuar, po krejt i vërtetë dhe natyrisht me shumë vlerë. Siç janë të bukura e të kushtueshme, të bëra me dorë, çdo detal e pjesë përbërëse ndërtimore dhe çdo pajisje e instaluar, në këto mjedise të arenduara me mjeshtëri të rrallë, ku çdo pikturë, reliev, statuje tregon për një ngjarje fetare, për një shenjt, për engjëjt, për një porosi ungjillore, inspiruar nga Bibla..

Altari ballor kryesor i kishës së madhe, sarkofagu, kasollja e famshme ku lindi Jezu Krishti, etj. ndërtuar si shumë çudi të tjera, nga arkitekti Viktor Bourgen, janë secila më vete, një kryevepër monumentale, që rrallë gjendet tjetër kund. Jezusi, me madhështinë dhe bukurinë e tij, dominon gjithë mjedisin e harmonizuar për rreth, ku numërohen dhjetëra pamje ikone në pikturë, të gdhendura si basorelieve, apo statuja të madhësive të ndryshme, që shihen me pamje te lirë nga salla e madhe, apo po të kalosh e t’i soditësh në shkallinat e shumta drejt lozhave, nga të tre anët e saj.

Tjetër mrekulli e veçanti e kësaj Bazilike Madhështore është Kambanorja, me një kambanë gjigante prej 12 ton, që vihet në lëvizje me forcën e njëkohshme të 12 burrave dhe qe tingëllimi i saj dëgjohet prej 37 km larg. Natyrisht përdorimi i kambanës kufizohet vetëm në ditët solemne ceremoniale e në të shenjtat fetare dominante, ndryshe, nga fuqia e madhe akustike, do arrinte deri në dëmtimin e mureve. Veç Sallës së Madhe kryesore, nevojat e shpeshta ceremoniale, sidomos për martesat, diktuan edhe ndërtimin e një kishe të dyte, ngjitur dhe që komunikon me Bazilikën. “Sacred Heart Chapel”, duhet thënë dhe kjo, ka bukurinë dhe stilin e vet të posaçëm e funksional dhe përballon thuajse gjithë nevojat e këtij qyteti të madh, që me rrethinat si popullatë, ia kalon shumë edhe Shqipërisë.

Salla e Madhe e Bazilikës Notre Dame Montreal, përdoret si Kishë për ritet fetare më të spikatura dhe në raste solemne e të jashtëzakonshme dhe bashke me ata që mund të rijnë në këmbë, pranon 9 mije spektatorë. Kjo Bazilikë e rëndësishme në shumë raste ka qenë edhe arenë e ngjarjeve të bujshme shoqërore e shtetërore për krejt provincën e Kebekut dhe të gjithë vendit, për të përballuar deri koncerte të mëdha, duke arritur kulmin me debutimin e suksesshëm të Luçiano Pavarotit të famshëm.

Një tjetër çudi dhe madhështi e Bazilikës Notre Dame Montreal është Organoja e saj, me përmasa jashtëdimensionale dhe cilësi akustike të jashtëzakonshme. Kjo kërkon dhe mjeshtëri kulmore, për të luajtur me virtuozitetin që meriton, ky instrument i rrallë në shkallë botëror, siç bënë prej dyzetedy vjetësh, Pjeri, që luan aty ende me pasion rinor, në kërkim të përsosmërisë.

Kthehemi për në vendin tonë, në Shqipërinë e vogël dhe të largët, të entuziazmuar dhe me përshtypjet me të mira për popullin Kanadez dhe arritjet e tij të jashtëzakonshme, në të gjitha drejtimet.

Kjo Bazilikë Madhështore tregon gjithashtu forcën e këtij kombi vital dhe të përparuar drejt përsosmërisë, në harmoni midis shtetasve të vet, pavarësisht gjuhëve e besimeve të ndryshme fetare dhe me një politikë sociale e mirëkuptimi shembullore.

Otava, Kanada, 10.01.2014

VIZITË NË QENDRËN MUZEALE “BIODOME” MONTREAL

January 5, 2014 by dgreca

Nga Luan Çipi/

Në kryeqyteti Kanadaz, Ottawa, ku banoja prej gati një muaji, kisha dëgjuar shpesh të flitej për pikat turistike më interesante për rreth dhe kisha mësuar se vend nderi zinin: “Nodre Dame” (Kisha Katolike më e madhe në vend) dhe “BIODOME”, (qendër muzeore e madhe), të dyja të vendosur në Montreal, Provinca Kebek, në qytetin e dytë më të madh në vend, pas Torontos.

Sa kishim festuar me madhështi “Krishtlindjet” dhe “Vitin e Ri 2014”, pikërisht më 1 janar 2014, ditë e Mërkurë, pasi përshkuam rreth 200 km rrugë, kryesisht në autostradën 417 dhe pas gati 2 ore udhëtim pa trafik të renduar, natyrisht me shpejtësi marramendëse, mbërritëm në Montreal dhe u akomoduam te Hoteli “Delta”, një hotel me katër yje, në Zonën Qendrore të qytetit.

Të nesërmen, herët në mëngjes, për të arritur te objektivi ynë, na u desh të bënim vetëm pak kilometra rrugë, po në një të ftohtë të pazakontë, sepse jashtë temperatura shënonte -31 gradë C. Pasi parkuam makinat dhe paguam biletat, e pamë veten qysh në fillim të befasuar nga të papriturat e muzeut te madh shumëplanësh, që në të njëjtën kohë ishte bashkim dhe kombinim akuarium- zoopark- kopsht botanik, në kushte të njëjta natyrore origjinale përkatëse Kanadeze-Amerikane Veri Jug dhe Polare Veri-Jug.

“BIODOME MONTREAL”, ky muze i gjallë gjigand, është vendosur në ish Velodromin e Montrealit, ndërtuar fillimisht si “Qytet Sportiv” në Olimpiadën e Lojnave Verore të Montrealit të vitit 1976, në pjesën përkatëse në një sipërfaqe prej rreth 7000 m2, Objekti me arkitekturë të përshtatur bukur, ishte konvertuar si Muze përfundimisht në vitin 1992, me rastin e 350 vjetorit të themelimit të qytetit Montreal. Inisiator për këtë transformim madhështor të ish Velodromit në Muze shumëprofilësh bionatyror, u bë ish Drejtori i Kopshtit Botanik të Montrealit, z.Pierre Borque, që duhet kujtuar me nderim të posaçëm, për arritjen e tij tepër te suksesshme, origjinale e të dobishme.

Përshtatja u bë në një hapësirë racionale e kryesisht të mbyllur, që tërheq çdo vit rreth një milion vizitorë nga e gjithë bota. E veçanta e këtij muzeu të gjallë peshqish, shpendësh, reptilësh, kafshësh dhe speciesh bimore të origjinave të larguar nga njeri tjetri, është krijimi i kushteve origjinale në katër ekosisteme të ndryshme. Kjo do të thotë përshtatje respektove të njëkohshme në vegjetacion, klimë, dritë, temperaturë, teren me ndryshim e luhatje stinore. Këto ndryshime në hapësirat përkatëse, janë ndërtuar edhe pse të papërputhshme, në një sipërfaqe relativisht të kufizuar, duke përdorur teknika të veçanta ndarëse, izoluese, ngrohëse, ftohëse, lëvizëse, aromatike, ndriçuese errësuese, etj., duke lejuar ndërveprime normale në ndryshimin e mjedisit dhe në përshtatje të kushteve jetësore të specieve, llojeve dhe varieteteve.

Biodomi i Montrealit mund të soditet bukur ne kohë të mirë edhe nga kulla madhështore e Stadiumit Olimpik të Qytetit Montreal të Provincës Frankofone të Kebekut. Prej andej sheh dhe përfytyron se vizitori ndjek një rrugë vetëm prej 500 ml.: Pasi kalon hyrjen dhe kryen pagesën e vizitës, ndeshe me bllokimin e parë në formë tuneli, i quajtur “EcoTransit”, i projektuar (si dhe të tjerët që pasojnë) për të ruajtur ndryshimet e temperaturës. Më pas hyn në paretet e izoluara nga një strukturë xhami për të siguruar në Abitatin “Amerika” lagështinë ajrore prej 75% , që kërko mjedisi sipas popullimit dhe temperatura në rritje në 28 ° C gjatë gjithë ditës.

Pasi kalon te . EcoTransiti i dytë, ofron qasje në Laurentian Maple Forest , i frymëzuar, freskuar dhe nga peizazh malor i “Mauricie”, Kanada .

Në një tuneli të dytë, nëpërmjet EcoTransitit përkatës, risigurohet rënie e mjaftueshme dhe e shpejtë në temperaturë para “Gjirit Shën Lawrence” dhe aty del befasueshëm dhe shpaloset me madhështi bukuria e një pishinë gjigande.

EcoTransit fundit i jep qasje në një korridor tjetër, kalimit në botën polare veri e jug.

Prezantimet të mëtejshme vënë në dispozicion të vizitorëve pamje po kaq të bukura, në një sipërfaqe madhështore, kombinuar nga autorët artistikisht, të ambjenteve thuajse natyror me piktura të sajuara të mjediseve përrallore. Tamam këtu vihet në dispozicion të vizitorëve një amfiteatër tepër panoramik dhe i këndshëm, sidomos për . fëmijët, që mund të luajnë e të kënaqen me pamjen e natyrës thuajse reale, me shpendët, peshqit dhe kafshët për rreth.

“Biodome Montreal” është një muze madhështor, natyrisht me shpenzime vjetore maksimale për mirëmbajtjen dhe shërbimin e aseteve të tij, për mbarështimin dhe ushqimin e kafshëve, peshqve, reptilëve dhe shpendëve, për kultivimin e bimësisë dhe për harxhimin e energjive përdoruese, në përballim të nevojave të për mbi 4800 kafshëve të 229 llojeve dhe të 750 kultivarëv

bimorë.

Veç kësaj aty bëhet një punë e mirëfilltë studimore e shkencore për mbijetese, riprodhim dhe pasurim sasior e cilësor. Stafi i kualifikuar në nivel të lart shkencor, interesohet tej kufirit rajonal e shtetëror, përshtatur nga një politikë në përputhje me standardet ndërkombëtare të rritjes dhe mbarështimit të kafshëve dhe kultivimin e seleksionimin e bimëve. Veprimet e ruajtjes dhe të shtimit të specieve dhe kultivarëve me tendencë përmirësuese në Biodome, bëjnë që gjallesat të jetojnë në koleksionet e tyre, por edhe për ruajtjen e përmirësimin e mjedisit natyror..Specialistët e profesioneve përkatëse në Biodome marrin pjesë në disa programe kombëtare e ndërkombëtare të konservimit për të parandaluar humbjen dhe për të promovuar rifutjen e specieve të rrezikuara, në mjediset natyrore përkatëse.

Të nesërmen Kanadaja u bllokua nga bora dhe furtunat, me deri pemë të rrëzuara e ndalim trafiku ajror, tokësor e detar. Pas pak orësh me forca të shumta, shpejt në mbarë vendin, çdo gjë arriti normalitetin.

Largohem për në vendin tim me përshtypjen e një shteti të fuqishëm, duke e ndjerë më të sigurt edhe jetën e pasardhësve të mi, që punojnë e banojnë prej vitesh këtu.

Ottawa Kanada, 05.01.2014