Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Maqedoni: Nis procedura parlamentare për ndryshimet e Kushtetutës

by

Komisionit për çështje kushtetuese i Kuvendit të Maqedonisë ka filluar diskutimin për nismën mbi ndryshimet kushtetuese të parashikuara në Marrëveshjen e Prespës./

1Maqedonia ok.JPG

Nga Fatos Musliu/

Kryeministri Zoran Zaev në arsyetimin e propozimit të ndryshimeve kushtetuese theksoi se nga shqyrtimet dhe reagimet e deritanishme në opinion nuk ka asgjë kontestuese në propozimin për ndryshime kushtetuese. Ai ka vlerësuar se për opinionin profesional dhe ekspertët ndryshimet janë në pajtim me standardet ndërkombëtare. “Kjo iniciativë ngrihet në pajtim me ligjet dhe procedurat institucionale. Deputetët janë ata që duhet ta përcaktojnë të ardhmen e qytetarëve drejt NATO-s dhe BE-së dhe të prononcohen sipas vullnetit të tyre. Tani ka ardhur koha që të gjithë ata që janë për në NATO dhe në BE të përkrahin ndryshimet”, ka deklaruar kryeministri Zoran Zaev.

Zaev: Në duart tona është perspektiva evropiane e Maqedonisë

Zaev i ka ftuar të gjithë deputetët, pavarësisht përkatësisë partiake të marrin përgjegjësi dhe ta respektojnë vullnetin e qytetarëve të shprehur në referendumin e 30 shtatorit. “Do të zgjidhim një problem 25 vjeçar që vendin e ka tërhequr mbrapa. Vendimi juaj deputetë do ta dërgojë në histori referencën FYROM. Identiteti i Maqedonisë është i mbrojtur për shekuj me radhë. Nëpërmjet mbështetjes së këtyre ndryshimeve do të tregohet respekt ndaj vullnetit të qytetarëve. Në duart tona është perspektiva evropiane e Maqedonisë”,ka thënë Zaev.

Veljanovski: Nuk do ta keni përkrahjen e opozitës maqedonse

Ish-kryetari i Kuvendit nga radhët e VMRO-DPMNE-së Trajko Veljanovski ka thënë se nëse qytetarët kanë dhënë vendimin e tyre, ne nuk kemi mandat as qëllim që të marrim pjesë në votimin e ndryshimeve kushtetuese. “Nuk do ta keni shumicën prej dy të tretave për ndryshimet kushtetuese”, u shpreh shkurt Trajko Veljanovski nga VMRO-DPMNE gjatë fjalimit të tij në Komisionin për Çështje Kushtetuese të Maqedonisë. Gjatë fjalimit Veljanovski, Marrëveshjen me Greqinë e cilësoi të dëmshme dhe jolegjitime

Dimovski: Po heqim dorë nga trashëgimia kulturore

Deputeti i VMRO-DPMNE-së Ilija Dimovski vlerëson se maqedonasit në shtetet fqinje nuk mund të trajtohen si diasporë, sepse kushtetuta i njeh si pjesë auktoktone në këto territore. Gjithnjë sipas Dimovskit, pas Marrëveshjes së Prespës, maqedonasit nuk mund t’i referohen trashëgimisë kulturore në territorin e Greqisë. “Shumë këngë maqedonase që i këndojmë dhe kërcjemë kanë origjinë nga Maqedonia e Egjeut. Përfundimisht, Kërste Misirkov ndaj të cilit e bazojmë identifikimin gjuhësor dhe nacional, asnjëherë nuk ka jetuar në territorin e Maqedonisë së tanishme”, u shpreh Dimovski.

Kush po i kërcënon deputetët?

Ministri i Punëve të Brendshme, Oliver Spasovski, paralajmëroi hetime lidhur me pretendimet për kërcënimin e deputetëve nga rradhët e VMRO-DPMNE-s, që duan të votojnë për ndryshimet kushtetuese. Spasovski tha se kërcënimet më shpesh deputetët i marrin përmes rrjeteve sociale. Numri një i policisë iu bëri thirrje deputetëve që t’i denoncojnë kërcënimet e mundshme.

Procedura për ndryshim të Kushtetutës do të realizohet në tri faza. Në fazën e parë, Kuvendi me shumicë prej dy të tretave duhet të sjellë vendim për aderim drejt ndryshimit të Kushtetutës. Në fazën e dytë duhet të përcaktohen draft-amendamentet dhe për këtë nevojitet shumicë e thjeshtë ose 61 vota. Faza e tretë dhe e fundit është miratimi i amendamenteve për çka nevojitet shumicë prej dy të tretave ose mbështetje prej më së paku 80 deputetëve. Për amendamentin e Preambulës të Kushtetutës përveç shumicës prej dy të tretave nevojitet edhe shumica e Badenterit.(DW)

 

Referendumi në Maqedoni dështoi

by

Zaev paralajmëron bisedime me opozitën për ndryshimet kushtetuese/1 Zaevi

Kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev vlerëson se qytetarët me votën e tyre në referendumin e së dielës për Marrëveshjen për emrin me Greqinë, “kanë dhënë porosi të qartë se në cilin drejtim dëshirojnë të shohin të ecë Maqedonia”.Zaev e ka cilësuar referendumin të suksesshëm, ndonëse nuk u kalua pragu i daljes prej 50 për qind.

Ai tha se nga nesër fillojnë bisedimet me opozitën për të kaluar ndryshimet kushtetuese që janë pjesë e marrëveshjes mes Maqedonisë dhe Greqisë për çështjen e emrin dhe në ditët në vijim do të dihet se a ka mundësi që kjo marrëveshje të arrihet.

Kryeministri i Maqedonisë tha po ashtu se nëse dështojnë bisedimet, alternativë e vetme mbeten zgjedhjet e parakohshme parlamentare, që do të mbaheshin në nëntor të këtij viti.

“Zgjedhjet do të ndryshojnë gjendjet në të mirë në funksion të numrit të deputetëve për votimin e ndryshimeve kushtetuese”, tha Zaev, duke iu referuar ndryshimeve kushtetuese që duhet të miratojnë deputetët e Kuvendit të Maqedonisë, me qëllim që të ndryshohet emri i shtetit nga ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë, në Maqedoninë Veriore.

“Referendumi përfundoi. Qytetarët dhanë një drejtim të qartë se kah dëshirojnë të shkojë Maqedonia. Nëse ndokush në bisedime ofron ndonjë alternativë tjetër, ne jemi të hapur për bisedime. Por, askush nuk tregon se cila është alternativa për NATO-n dhe BE. Askush nuk thotë se ka marrëveshje më të mirë nga kjo që kemi arritur ose se mund të arrihet një marrëveshje më e mirë. Absolutisht janë shumë të qarta hapat kah duhet të ecë Maqedonia”.

“Nga ky aspekt, unë pres që të sillen me përgjegjshmëri të gjithë gjatë marrjes së vendimeve. Ngase në të kundërtën, nëse themi se nuk sjellim vendime të këtilla dhe nuk marrim pjesë në votim atëherë logjikisht pasojnë zgjedhjet”, u shpreh Zaev.

Sipas të dhënave paraprake të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve në Maqedoni, në referendumin e së dielës kanë dalë 36,311 për qind e trupit të përgjithshëm votues, apo rreth 585 mijë nga 1.8 milion qytetarë me të drejtë vote.

Të dhënat kanë të bëjnë me 85.7 për qind të materialeve të përpunuara nga vendvotimet. Nga ata që kanë dalë në votime, 532 mijë apo 91.5 kanë votuar “për” kurse 31 mijë apo 5.8 për qind kanë votuar “kundër”.

Rreth 1.8 milion qytetarë të Maqedonisë me të drejtë vote ishin ftuar t’i përgjigjen pyetjes: “A jeni për anëtarësimin e Maqedonisë në NATO dhe BE me pranimin e marrëveshjen me Greqisë”.

***

Nuk kalohet pragu në referendumin e Maqedonisë

Në referendumin e së dielës në Maqedoni, sipas të dhënave paraprake të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve, në votime kanë dalë 36.11 për qind e trupit të përgjitshëm votues, apo rreth 585 mijë nga 1.8 milion qytetarë me të drejtë vote.

Të dhënat kanë të bëjnë me 85.7 për qind të materialeve të përpunuara nga vendvotimet. Nga ata që kanë dalë në votime, 532 mijë apo 91.5 kanë votuar “për” kurse 31 mijë apo 5.8 për qind kanë votuar “kundër”.

Kryetari i KSHZ-së, Oliver Derkovski ka thënë se procesi i votimit është zhvilluar kryesisht në atmosferë të qetë dhe demokratike me disa parregullsi të vogla, por që janë evituar pas ndërhyrjes së organeve përgjegjëse.

Kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev refrendumin e së dielës e ka vlerësuar të suksesshëm pavarësisht daljes së ulët të qytetarëve në votime.

Zaev ka thënë se referendumi paraqet “sukses demokratik për Maqedoninë Evropiane” dhe se koalicioni “do të respektoj vullnetin e atyre që kanë dalë në votime”. Kryeministri i Maqedonisë ka thënë se nëse në Kuvend nuk kalojnë ndryshimet kushtetuese, atëherë vendi do të shkojë në zgjedhje të parakohshme parlamentare.

“Suksesi është i përbashkët i vendit tonë dhe të gjithë qytetarëve pavarësisht bojkotit të organizuar nga VMRO DPMNE-ja. Pres që shumica dërrmuese e qytetarëve që kanë votuar të kenë zgjedhur rrugën evropiane për Maqedoninë. Zëri i qytetarëve, vota e atyre që kanë votuar në këtë referendum konsultativ do të shndërrohet në aktivitete politike në Kuvend”.

“Vota e qytetarëve në Kuvend duhet të jetë votë që me përgjegjësi t’i vazhdojmë proceset për anëtarësimin përfundimtar në NATO dhe BE dhe për jetë më të mirë për fëmijët tanë. Pres nga deputetët e VMRO DPMNE-së që të respektojnë vendimin demokratik të shumicës së qytetarëve, në të kundërtën nuk do të kemi zgjidhje tjetër, do të duhet të përdorim metodën tjetër demokratike, zgjedhjet e parakohshme parlamentare”, ka deklaruar Zaev.

Vlerësime për referendumin ka dhënë edhe kryetari i BDI-së, Ali Ahmeti, i cili gjithashtu ka palajmëruar se procesi i zbatimit të marrëveshjes me Greqinë do të kalojë në Kuvend.

“Ne jemi të zgjedhur që të marrim vendime të rëndësishme, vendime të guximshme, e jo të kalkulojmë për zgjedhje të ardhshme. Me votën në Kuvend, ne përcaktojmë të ardhmen tonë, të ardhmen e gjeneratave që vijnë pas nesh, por edhe të ardhmen e rajonit të Evropës Juglindore”, ka deklaruar Ahmeti.

Procesi i votimit është vlerësuar pozitivisht edhe nga kryetari i Kuvendit, Talat Xhaferi, duke uruar institucionet për zhvillimin e qetë dhe demokratik.

“Qytetarët të dielën kanë vendosur të ardhmen e Maqedonisë evropiane. Vota e sovranit është ajo që vendos ardhmërinë e këtij vendi. Shpresojmë se verditki i sovranit është në drejtim të një ardhmërie më të mirë për të gjithë qytetarët dhe se ky verdikt do të jetë bazë për proceset e ardhme në institucionet e sistemit“, ka deklaruar Xhaferi.

Por, ndryshe nga partitë në pushtet, opozita referendumin e ka vlerësuar të dështuar, sikur edhe politikat e kryeministrit, Zoran Zaev.

“Numri i qytetarëve që i kanë dhënë mbështetje, përkatësisht numri që kanë abstenuar është shumë më i madh se i atyre që kanë votuar marrëveshjen. Populli i tha “Jo” marrëveshjes me Greqinë. Populli tregoi pjekuri të lartë demokratike dhe ndërgjegje patriotike. Populli dërgoi mesazhin e fuqishëm për ruajtjen e emrit të Maqedoninë. VMR DPMNE-ja mbetet me popullin dhe do të fitojmë. Kjo nuk është vetëm se disfatë për referendumin, por edhe për krimin e kësaj qeverie. Qeveria ka humbur legjitimitetin dhe duhet të respektojë vullnetin e qytetarëve”, ka deklaruar lideri i VMRO DPMNE-së, Hristijan Mickovski.

Ndërkohë, para Kuvendit të Maqedoni, kundërshtarët e referendumit kanë nisur festimin e siç thonë fitores së tyre për bojkotin e referendumit.

Para institucionit ligjvënës janë tubuar disa qindra qytetar në organizim të kongresit botëror maqedonas dhe të partisë pro-ruse “Maqedonia e Bashkuar”. Ata kanë përgëzuar siç thonë “guximin e qytetarëve të cilët nuk Iu përgjigjen thirrjen për të votuar marrëveshjen që kapitulluese për gjuhën, kulturën dhe identitetin maqedonas”.

Rreth 1.8 milion qytetarë me të drejtë vote ishin ftuar t’i përgjigjen pyetjes: “A jeni për anëtarësimin e Maqedonisë në NATO dhe BE me pranimin e marrëveshjen me Greqisë”.(Kortezi RFL)

***