Nga Ilaz Kadriu/Chikago/
Me rastin e botimit te vepres ” Lidhja Kosovare ne Sh.B.A. dhe Jusuf Azemi ” Dokumente sekrete jugosllave, {1971 – 1990 }, botoi ” Vatra” Shkup, 2015, fq.345.
Permbledhjen, perkthimin, redaktimin dhe parathenien: Qerim Lita.
Se mergata shqiptare ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes dhe me gjere, ka luajtur nje rrol te rendesishem ne procesin e nderkombetarizimit te ceshtjes shqiptare ne pergjithesi dhe te Kosoves ne vecanti, tregon edhe angazhimi shume serioz i UDB-se jugosllave , ne zbulimin e aktiviteteve kombetare te Lidhjes Kosovare dhe Ballit Kombetar, me theks te vecante, veprimtarise se Jusuf Azemit dhe bashkepunetoreve te tij ne tere teritorin e Amerikes, Kanadase dhe Evropes.
Sic pohon edhe autori ne parathenien e vepres, ” bartes i aktiviteteve dhe aksioneve te tilla kombetare ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes , ishte organizata e Lidhjes Kosovare me qender ne Chicago, e cila , permes degeve te saj, shtrihej edhe ne New York, Detroit Boston, Toronto, si dhe ne shume qendra boterore, si Paris, Rome, Bruksel, Kopenhage, Munik, etj.
Udheheqesit e kesaj lidhjeje,organizuan dhe morren pjese neper shume aktivitete politike gjate nje kohe te gjate te veprimtarise se tyre kombetare dhe patriotike.
Lidhja Kosovareishte ishte edhe anetare e Bashkimit Federalist te Komuniteteve Evropiane , nepermes te ciles kjo organizate demonstronte fuqishem shkeljen e rende te te drejtave njerezore te popllit shqiptar nen regjimin e eger komunist te shtetit te Jugosllavise.Autori, ne baze te raporteve,shkresave, informatave, depeshave dhe njoftimeve te ndryshme zyrtare edhe te atyre ” Top Secret”, vjen ne konkludim se bartes kryesore dhe organizues te ketyre aktiviteteve kane qene Jusuf Azemi, Luan Gashi , Vasil, Andoni, Ajet Rushiti, Ismail Shabani, Osman Shabani,Azem Vuli, Bardhyl Shatku,Qazim Rrushaj, e shume e shume aktiviste te tjere, te cilet ne menyre direkte dhe indirekte permenden kronologjikisht neper raportet , informatat, njoftimet dhe depeshat zyrtare te ambasadoreve jugosllave, konzujve si dhe te agjenturave te ndryshme te lidhura me sherbimet sekrete dhe UDB-ne jugosllave dhe agjenteve te tyre te infiltruar ne kete organizate me shifra dhe kodime te caktuara nga qarqet zyrtare jugosllave.Ne baze te ketyre raporteve, shifet lehte se UDB-ja jugosllave nga cdo qytet shqiptar ne vendlindje ka caktuar me se paku dy shpiune, te cilet panderprerje kane dhene informata qofte ne menyre direkte ne ambasadat, respektivisht konzulatat jugosllave, ose me shkrim drejtuar sherbimeve te Sekretariatit te puneve te Brendshme te Kercoves, Gostivarit, Tetoves, Shkupit, Prishtines, Gjilanit , etj.
Mirepo, shkruar autori, perkunder perpjekjeve te medha te Qeverise Jugosllave qe te njollosi figurat eminente te Lidhjes Kosovare si dhe Ballit Kombetar, veprimtaria e tyre nuk pushoi asnjehere. Ishin te kota perpjekjet e agjenturave jugosllave dhe bashkepunetoreve te tyre qe te diskreditojne veprimtarine patriotike te ketyre organizatave dhe udheheqesve te tyre- shkruan autori.
Kjo permbledhje perfshin 160 dokumente sekrete jugosllave ne forma te raporteve, shkresave, depeshave, planeve operative, telegrameve te karakterit “teper sekret”, njoftimeve te ndryshme zyrtare te cilat njoftojne organet kompetente jugosllave per veprimtarine e gjate te ketyre dy organizatave, te cilat, me aktivitetin e tyre te dendur politik, mbajten gjalle shpirtin dhe frymen nacionaliste shqiptare ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes, ne Kanade dhe ne Evrope.
Dokumentet sekrete jugosllave jane sistematizuar ne kete permbledhje nga koleksioni i materialeve arkivore te zbuluara gjate punes se autorit ne Arkivin Shteterot te Republikes se Maqedonise ne Shkup, si dhe nga koleksioni i dokumentave te Lidhjes Kosovare ne Chicago.
Ne vend te perfundimit:
Perbledhja ne fjale eshte produkt i kerkimeve dhe hulumtimeve arkivore te autorit, i cili ne baze te raporteve shume konfidenciale sjell informacione te verteta lidhur me shume persona te dyshimte , te infiltruar ne kete organizate me emra dhe shifra te nje kodimi te caktuar jugosllav. Me kete permbledhje, dhe ne baze te konstatimeve te autorit dhe raporteve, hiqet dilema e shume thashethemave lidhur me udheheqesit e Lidhjes Kosovare dhe te Ballit Kombetar.Perkthimi i dokumentave ne fjale eshte bere nga vet autori, i cili, me kete ka dhene nje kontribut te rendesishem ne zbardhjen e aktiviteteve kombetare te Lidhjes Kosovare dhe me gjere.