Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

The New York Times & “Kurir” shkruajne per Morinen

by

“Kurir”: Terroristi Ballist Morina në pranga, pasi kërcënoi Vuçiç/

Mediat serbe shkruajnë se Ballist Morina u arrestua pas kërcënimit ndaj kryeministrit serb, Aleksander Vuçiç.Në shkrimin e “Kurir” Ballist Morina konsiderohet një terrorist.

“Terroristi Ismail Morina, i cili pranoi se ngriti dronin në Beograd, u arrestua për zotërim të armëve pa leje.

Sipas policisë shqiptare, në makinën e Morinës është gjetur një armë, për të cilën nuk ka asnjë leje”, shkruan “Kurir”.

“Edhe pse liderët e Federatës Shqiptare të Futbollit kishin raportuar më parë se Morina nuk do të lejohet në stadium, ai vetë njoftoi në rrjetet sociale se 100% do të jetë në stadium.

Madje tregoi edhe biletë për ndeshje me emrin e tij”, vijon gazeta.

Ajo kujton se Morina kërcënoi kryeministrin serb me një video online, ku thoshte se ka një surprizë për Vuçiç gjatë ndeshjes

Ballist Morina rrëfen për New York Times pse e ngriti dronin në Beograd. I tregon armën gazetarit amerikan/

Gazeta amerikane New York Times i kushton një shkrim të gjatë incidentit të Beogradit një vit më parë në ndeshjen Serbi-Shqipëri. Në qendër të shkrimit është Ismail Morina, alias Ballist Morina, personi që ngriti dronin.

“Pasi kishte investuar mijëra dollarë dhe qindra orë duke planifikuar me kujdes momentin e tij, Ismail Morina kuptoi se kishte bërë një gabim fillestari”, nis shkrimi NYTimes, duke treguar edhe njëherë se Morina nuk e dinte bluzën me të cilën po luante kombëtarja shqipatare.

“Serbia ishte me të kuqe dhe Shqipëria me të bardhë. Prisja të ishte e anasjellta”,- shprehet Morina.

Gazetari James Montague e ka intervistuar Ballist Morinën në një prej lokaleve të kryeqytetit. Pyetjes se përse e ngriti dronin, Morina i përgjigjet:

“Unë jam patriot, nuk jam nacionalist. E zgjodha atë fjalë për t’u thënë serbëve se janë shqiptarët vendali në Ballkan. Kjo nuk do të thotë që serbët nuk duhet të jetojnë këtu. Por duhet të kenë respekt për flamurin tonë,”

Në shkrim ritregohet edhe njëherë kronologjia e asaj që ndodhi në Beograd.

“Në fakt, në atë moment, piloti real i dronit ishte në rrugët e Beogradit, duke u fshehur nga policia, teksa tentonte të arratisej nga vendi. Telekomanda kishte mbetur në dyshemenë e kishës”- shkruan New York Times, duke përmendur gjithashtu edhe teoritë e shumta të konspiracionit që nisën të tregoheshin menjëherë sapo droni fluturoi në qiellin e Beogradit.

Morina i rrëfen gazetarit se plani për ngritjen e dronit nisi që në vitin 2010 kur luante Italia me Serbinë, ndeshje në të cilën pati edhe një incident; Ivan Bogdanovi dogji flamurin shqiptar. Ndërkohë që edhe droni është blerë në një dyqan në Milano.

I pyetur se si u aftësua për ngritjen e dronit, Ballist Morina shprehet se atë e ndihmoi fakti se është me profesion vinçier.

“U mësova shpejt pasi është njësoj si vinçi që drejtoja në Itali,” thotë ai për gazetën amerikane.

New York Times shkruan ndër të tjera se droni i ngritur në Beograd e ka bërë Ismaili Morinën një hero kombëtar mes shqiptarësh. Shumë njerëz në rrugë ndalojnë për të bërë një foto me të. Ky fakt i bën përshtypje gazetarit amerikan gjatë kohës së intervistimit të Morinës në Tiranë.

Ky shkrim i prestigjozes New York Times vjen në një ditë kur Ismail Morina është arrestuar nga policia për armëbajtje pa leje. Arrestimi i tij ka ndodhur mbrëmë në mesnatë, ndërsa policia ka dhënë sot më shumë detaje. Bashkë me të janë arrestuar edhe tre persona të tjerë.

Në fund të shkrimit të NYTimes flitet edhe për pistoletën që Morina mbante me vete. Madje ai ia ka treguar atë gazetarit James Montague. “Nxorri një pistoletë që e ka blerë kohët e fundit. Thotë se e mban me vete, të mbushur gjatë gjithë kohës. Është një pistoletë Zastava. E prodhuar në Serbi”, shkruan gazetari.

Këndi amerikan në Tiranë organizon “Sipërmarrja dhe Fuqia e Shkëmbimit Kulturor”

by

A mundet që një program shkëmbimi të frymëzojë një sipërmarrje biznesi? Ejani ta zbuloni! Më 1 shtator, ora 14:00 (me orën shqiptare), Këndi Amerikan në Tiranë do të organizojë shfaqjen e bashkëbisedimit online dhe ndërveprues “Sipërmarrja dhe Fuqia e Shkëmbimit Kulturor”. Pjesëmarrës të programit të shkëmbimit SUSI do të diskutojnë se si ky program i frymëzoi ata për të nisur bizneset e tyre. Duke përdorur si hashtag ‪#‎SUSI‬ dhe ‪#‎ExchangeAlumni‬, ju mund të postoni pyetjet tuaja që tani në rrjetet sociale. Për të mësuar më shumë mbi programin, klikoni këtu: alumni.state.gov/live
Na tregoni nëse jeni të interesuar për të marrë pjesë, në mënyrë që t’ju rezervojmë një vend.
Can cultural exchange inspire a business venture? Come and find out! On September 1, at 14:00 UTC, American Corner Tirana is hosting a viewing party for the “Entrepreneurship & the Power of Cultural Exchange” interactive webchat. SUSI participants will discuss how their exchange program inspired them to launch their own business. With the hashtags #SUSI and #ExchangeAlumni, you can start asking questions on social media now. Learn more about the program here: alumni.state.gov/live
Let us know if you are planning to join us, so that we can reserve a seat for you.

Përfaqësues të të gjitha feve të botës mblidhen në shtator në Tiranë

by

“Paqja është gjithmonë e mundur”, do të jetë mesazhi i konferencës ndërkombëtare, me pjesëmarrjen e përfaqësuesve të të gjitha feve të botës. Komuniteti i Sant’Egidios bën të ditur se këtë herë konferenca do të mbahet në Tiranë nga datat 6 deri në 8 shtator.
Konferenca do të nisë me një mesazh të rëndësishme nga Papa Françesku. Për tri ditë dhjetëra panele diskutimi do të mbahen me liderët më të rëndësishëm fetar në Europë dhe Mesdhe, Azi dhe Afrikë, me figurat më të mëdha kulturore dhe përfaqësues të institucioneve. Këta të fundit do të marrin një apel të fortë për arritjen e menjëhershme të armëpushimit humanitar dhe punën urgjente dhe komplekse të ndërtimit të paqes. Të gjitha organizatat ndërkombëtare do të konsultohen, veçanërisht në Europë, që e gjen veten në udhëkryq. Komuniteti i Sant’ Egidios njofton se ngjarja do të jetë si Lutja ndërkombëtare për Paqe, që për herë të parë u mbajt nga Papa Gjon Pali II në San Francisco, më 1986. “Çdo ditë një numër i madh njerëzish do të vijnë nga Europa si pelegrinë në kryeqytetin shqiptar për të marrë pjesë në këto mbledhje”, njofton komuniteti.
Por pse është zgjedhur Shqipëria?
“Sepse ndërtimi i paqes duhet të nis nga periferia. Vitin e kaluar Papa Françesku nisi vizitën e tij në Europë pikërisht këtu. Ky vend i vogël, që ka pjesën më të madhe të popullsisë muslimane, është bërë sot një model i bashkëekzistencës mes feve dhe kulturave, një laborator interesant ku do të diskutohen për tri ditë temat për paqen, çështje si zhvillime të qëndrueshme, emergjencat mjedisore dhe pabarazia sociale”, thuhet në njoftimin e komunitetit të Sant’ Egidios.

VEÇOJMË NGA VIZITA E KANCELARES MERKEL NË TIRANË

by

*Angela Merkel: Ju mbështesim në rrugën drejt BE-së/
*Kryeministri Rama: Europa ka nevoje per Ballkanin Perendimor/
Kryeministri Edi Rama, gjatë konferencës së përbashkët me znj. Angela Merkel, tha se kancelarja gjermane e kupton vështirësinë dhe përpjekjen e Shqipërisë “në rrugën drejt një demokracie europiane”. Rama e falenderoi kancelaren Merkel në emër të të gjithë shqiptarëve për mbështetjen ndaj vendit në aspiratën për integrim në BE./
Fillimisht në fjalën e tij, Rama i ka shprehur mirënjohjen e tij kancelares Merkel për “dorështrëngimin e Shqipërisë dhe Gjermanisë”, që nënkupton, sipas tij, vëmendjen e Berlinit ndaj rajonit për çështje shumë të gjera.
“Kjo vizitë është një fakt kuptimplotë i bashkëpunimit dhe vullnetit për të forcuar partneritetin mes nesh. Zonja kancelare, ju falenderoj për mbështetjen tuaj për zhvillimin ekonomik të Shqipërisë dhe integrimin e saj”, ka thënë Rama.
Ai ka vlerësuar se “konferenca e Berlinit përshpejtoi një proces bashkëpunimi në një rajon që ka qenë peng i së shkuarës” dhe një vit prej andej është arritur një progres i pamenduar më parë, që kulmoi me vizitat e kryeministrave në Beograd dhe Tiranë.
“Ne jemi të vendosur të ecim përpara me fqinjin tonë serb, duke përforcuar marrëdhëniet me të”, ka thënë Rama, i cili sa i takon integrimit të rajonit në BE ka thënë: “Ballkani ka nevojë për Europën po aq sa Europa ka nevojë për Ballkanin. Ne synojnë të gjithë aderimin në BE, por edhe Europa duhet të bëjë pjesën e saj, duke mos e trajtuar integrimin tonë si një biznes”.
“Ne nuk kërkojmë lehtësime apo shkurtime të kushteve nga Brukseli dhe ato që po bëjmë për integrimin po i bëjmë jo sepse na i kërkon Brukseli, por sepse i kërkon vetë shoqëria shqiptare”, ka përfunduar Rama.
Nga ana e saj, kancelarja Merkel ka shprehur “kënaqësinë e madhe” të saj që mbajti premtimin për të ardhur në Tiranë. Ajo ka theksuar se, kjo vizitë duhet të shërbejë si shtysë për të forcuar partneritetin ekonomik mes dy vendeve.
“Shqipëria ka bërë një progres mjaft të madh. Kemi mundesi më të mëdha për të arritur nivele të tjera në bashkëpunimin ekonomik. Bashkëpunimi ekonomik është një aspekt që shënon një pikë të rëndësishme në rrugën tuaj drejt BE-së”, ka thënë Merkel.
Përmes bashkëpunimit, ka nënvizuar kancelarja, Shqipëria ka mundësinë të përfitojë nga ekspertizat më të mira për reformën në drejtësi, luftën kundër krimit dhe korrupsionit.
Një tjetër pikë ku është fokusuar ajo ka qenë edhe bashkëpunimi mes vendeve të Ballkanit, aspekt në të cilin, sipas saj, është bërë progres me vizitën e kryeministrit Vuçiç në Tiranë dhe atë të kryeministrit Rama në Beograd.
Më pas, përballë pyetjeve të mediave sa i takon procesit të integrimit dhe afateve të mundshme të tij, kancelarja dhe kryeministri shqiptar kanë dhënë këto përgjigje: “Nuk po përcaktojmë afate të qarta në procesin e integrimit, ajo ku jemi fokusuar është kryerja e reformave. Në reformën në drejtësi janë bërë progrese, por nuk është realizuar tërësisht. KE i kushton rëndësi të plotë kësaj. Ne e duam anëtarësimin e vendit tuaj, por është një proces që merr vlerësimet gradualisht”.
“Në fund të vjeshtës së këtij viti do t’i plotësojmë të gjitha kushtet, përfshirë paketën për reformën në drejtësi. Integrimi është një proces që në radhë të parë vlerën e ka këtu dhe për ne. Ato që bëjmë janë detyra që i vlejnë modernizimit të shtetit. Kur të kemi plotësuar këto kushte, unë jam i bindur se kancelarja Merkel do të jetë e para që do të na mbështesë”, ka thënë Rama.

Merkel:JO AZIL NGA SHQIPERIA, Kërkojmë fuqi punëtore të kualifikuar

Në lidhje me çështjen e azilantëve, kryeministri Edi Rama nënvizoi edhe një herë tjetër se “shqiptarët nuk kanë të drejtë azili në BE”, por nga ana tjetër tha se ky është një problem social që mund të lehtësohet me ndihmën e BE-së.
“Shqiptarët nuk kanë të drejtë azili në BE, por kjo çështje duhet parë jo vetëm si çështje sigurie, por si një problem social që lehtësohet përmes mbështetjes ekonomike të BE-së ndaj vendit tonë”, tha Rama.
Ndërsa kancelarja Merkel tha se “Shqipëria nuk është një vend prej të cilit azilkërkuesit do të njihen si azilantë”. “Por bën pjesë tek ato vende që mund të ofrojnë fuqi punëtore të kualifikuar”, shtoi ajo.

Merkel dhe Rama fjalim nëforumin ekonomik Shqipëri- Gjermani
“Bashkëpunimi ekonomik, baza e partneritetit”/
Kancelarja gjermane, Angela Merkel e përmbylli vizitën e saj në vendin tonë me pjesëmarrjen në forumin ekonomik Shqipëri- Gjermani, të organizuar në Vorë, pranë aeroportit të Rinasit.
Edhe këtu kancelarja gjermane i tregoi Shqipërisë, e cila tashmë e ka marrë statusin e vendit kandidat për në BE, që nuk ka pse të dërgojë emigrantë jashtë vendit, pasi Gjermania ka kërkesa për fuqi punëtore dhe Shqipëria i ka këto kapacitete të punonjësve të kualifikuar.
“Shqipëria ka marrë statusin e vendit kandidat për në BE dhe këtë e merr një vend që ka krijuar kushtet bazë për t’u anëtarësuar dhe Shqipëria nuk ka pse dërgon emigrante jashtë vendit. Gjermania ka kërkesa për fuqi punetore dhe Shqipëria i ka këto kapacitete të punonjësve të kualifikuar. Unë dëshiroj t’ju inkurajoj në formimin profesional, pasi do të krijonte mundësine që të rinjtë të jenë të suksesshëm në fusha të caktura. Ne në Gjermani mund të mbështesim kualifikimin profesional të punonjësëve, si infermiere apo ekuivalentimit të diplomave”-tha Merkel.
Në fjalën e mbajtur në “Tirana Business Park” , Merkel vlerësoi shumë të rëndësishme marredhëniet ekonomike mes Shqipërisë e Gjermanisë.
“Është kënaqësi që shoh në këtë takim personalitete të shquara të biznesit gjerman. Kemi folur se çfarë mund të bejë politika dhe sipërmarrësit për intensifikimin e marredhënieve mes dy vendeve dhe ekonomia gjermane është e gatshme të investojë në Shqipëri kur ka garanci ligjore. Hapësirat e bashkëpunimit janë të mëdha në energji dhe në shumë fusha dhe ne jemi të gatshëm të bashkëpunojmë”- u shpreh ajo.
Nga ana e tij kryeministri Edi Rama duke i konsideruar si mjaft të rëndësishme investimet gjermane në vendin tonë, i shprehu mirënjohjen familjes Linder, e cila ka investuar 1200 milionë euro në vendin tonë.
“Kjo është një ditë e shënuar për raportet me Gjermaninë. I jemi shumë mirënjohës familjes ‘Linder’, jo vetëm sepse ka vendosur të investojë 100 milionë euro në vendin tonë, por sepse përmes këtij investimi po sjell një copëz Gjermanie në zemër të Shqipërisë. Po sjell një sipërrje të lirë si kontirubut ekonomik, social, urban. Një urë veprimi ku nuk do të qarkullojnë vetëm para, por edhe ide dhe kulturë baskëpunimi”-tha Rama.
Duke iu referuar, ‘Tirana Busines Park’, Kryeministri Rama theksoi se, “këtu parashikohet të punësohen deri në përfundim të investimit rreth 10 mijë vetë.
Por e rëndësishme është edhe fakti se sipërmarrja gjermane promovon biznesin në marrëdhëniet me ligjin dhe shtetin. Vendi ynë ka nevojë për para dhe punësim real, ndaj dhe sipërmarrja gjermane do të promovojë një kulturë të re pune në vendin tone”, tha Rama, i cili shtoi se me Gjermaninë diferencohemi jo vetëm me të ardhurat për frymë por edhe në dije.
Gjithashtu kryeministri solli shembullin e burimeve ujore dhe shfrytëzimin e tyre, që pavarësisht parasë së donatorëve vendi ynë vuan furnizimin me ujë dhe energji , edhe pse është vendi dytë më i pasur në Europë pas Norvegjisë.
Kryeministri Rama theksoi gjithashtu se donatrët kanë investuar edhe në rritjen e kapaciteteve.
“Donatori KFW nuk ka investuar vetëm në infrastukturë, por edhe në rritjen e kapaciteteve njerëzore përmes përcjelljes së dijes tek shqiptarët mbi sistemin e dijes dhe administrimin e dijes. Pra është një ndihmë që krijon sistem dhe sjell një kulturë të re menaxhimi”, tha Rama.
Kreu i qeverisë nënvizoi se, “Jemi në luftë me imazhin dekurajues që është krijuar për vendin tonë ndër vite të tëra dhe me korrupsionin në drejtësi që është një kancer.

PROF. SAMI REPISHTI- LETER TE HAPUN PER AMBASADORIN GJERMAN NE TIRANE

by

LETER E HAPUN/

The Hon. Hellmut Hoffmann/

Ambasador, Republika Federale e Gjermanise/

Ambasada Gjermane, Rruga Skenderbeu, Nr.8/

Tirane, Shqiperi /                                                                       

/22 qershor 2015/

Shume i nderuemi Z. Ambasador:Quhem Sami Repishti. Jam nji qytetar amerikan me kombesi shqiptare.Kam linde ne Shkoder (Shqiperi) me 1925, ku kam mbarue edhe studimet fillore e te mesme.Si student, kam kundershtue rregjimet e dy okupatoreve fashiste dhe naziste. Ne vitin 1943, babaj im, 61 vjeçar, ra viktime e terrorit fashist. Ne 1944, kusherini im 18 vjeçar u ekzekutue ne kampin nazist te Mauthausen (Austri).Ne vitin 1945, kundershtova vendosjen me dhune te pushtetit komunist ne Shqiperi; per kete u denova me 15 vjet burgim dhe pune te detyrueshme. I liruem ne 1956, i perbuzun dhe i perndjekun, u arratisa ne ish Jugosllavine, ku u mbajta incommunicado per nji vit, dhe ma vone u mbylla ne nji kamp refugjatesh. Ne 1961, hyna ne Itali dhe ne 1962 emigrova ne Shtetet e Bashkueme te Amerikes si refugjat politik, ku banoj edhe sot me familjen time.

Gjate viteve te banimit ne kete vend, perfundova me sukses studimet e masterit (MA,1969) dhe ate te doktoratit ne frengjisht (’77,French) prane universiteteve te Parisit (France) dhe te City University of New York. Kjo me mundesoi dhanjen e mesimeve, frengjisht dhe italisht ne gjimnaze amerikane dhe si pedagog i jashtem prane Universitetit Adelphi (N.Y). Para dhe mbas pensionimit (1991),kam perqafue kauzen e te drejtave te njeriut me theks ne Shqiperi, dhe ne zonat me shumice popullsie shqiptare:Kosova, Maqedonia, Presheva, Mali i Zi dhe Çameria.

Sot, perfitoj nga rasti me ju shkrue i inkurajuem nga veprimtarite e ketyne diteve te fundit ne te miren e viktimave shqiptare te terrotit komunist gjysem-shekullor, dhe veçanerisht i inkurajuem prej inisiatives ndertuese te Ambasades se Republikes Federale te Gjermanise, ne bashkepunim me Zyren e OSCE ne Tirane, me nxite nji dialog publik mbi te kaluemen komuniste ne Shqiperi. Kjo ndermarrje e perbashket synon me fitue “…nji panoramete qarte te nivelit te njohunive nga shtresat e ndryshme te shoqenise rreth se kaluemes si dhe nji thellim drejt shpresave dhe shqetesimeve ne trajtimin e trashegimise se rregjimit te mapareshem”. Shpresohet se rezultatet e nxjerruna do te na ofrojne mundesi per ma shume ndermarrje gjitheperfshirese te reja mbi kete subjekt, siç raportoihet nga shtypi shqiptar ketu ne Amerike.

Zyra e OSCE, Tirane, institucioni i ngarkuem me kete “projekt” do te kerkoje –dhe mundesisht do te gjeje- perkrahjen e seksioneve te ndryshme te shoqenise civile shqiptare: ne shkolla te mesme,(sidomos ne shkolla), dhe ne bashkesi ne pergjithesi, aty ku do te zhvillohen diskutimet serioze qe kane te bajne me historine e shkeljeve flagrante te te drejtave ma elementare te njeriut nga rregjimi komunist i diktatorit Enver Hoxha dhe “banda”: e tij kriminale,. Shpresohet se nga fundi i ketij viti, kjo veprimtari do te kulmoje ne nji dialog te gjane e te thelle. Per kete perpjekje ne kerkim te se vertetes, dhe kambengulje me gjete rrugen e pajtimit, une jam thelllesisht mirenjohes te gjithe fondacioneve gjermane, e ne rradhe te pare “Fondac ionit Conrad Adenauer” per kontributin etyne te vlefshem.

Jam dakord qe per sukses, inisiativa duhet kryesisht te jete nji inisiative shqiptare, thellesisht e ndieme nga shqiptaret e gatshem, e te afte me u angazhue. “…u takon shqiptareve te vendosin saktesisht se si deshirojne te trajtojne kete detyre”. Pershendes perfundimet e Z. Florian Raunig, perfaqsues i Zyres se OSCE, Tirane, qe “…deri tani ka pase nji mungese vullneti te elitave politike ne te kaluemen “, dhe mbeshtes kambenguljen e tij se tani “ata duhet te bajne ma shume”. Ai po fillon nji “project” i bindun per nevojen imperative te nji dialogu shqiptar gjitheperfshires, gjithashtu edhe “…per inisiativat e ndryshme te propozueme deri tani per trajtimin e kesaj historie te veshtire”,deklaroi Z.Raunig

Me 2 qershor, ne nji seminar mbi kete subjekt, te organizuem dhe te mbajtun ne Ambasaden gjermane ne Tirane, Z. Roland Jahn, nji personalitet shume i respektuem dhe me eksperioence te gjane, informoi pjesemarresit se procesi i hapjes se dosjeve te periudhes se komunizmit duhet tejete “nji inisiative e hapun dhe shume dimensionale”. Ai shtoi se “…trajtimi i se kaluemes nuk ashte thjesht nji rishikim i dosjeve; ne esencen e tyne ata jane thelbesisht qenie njerezore, viktima te damtueme brutalisht- dhe ne duhet te sigurojme viktimet qe ata do te shohin nji zhvillim permiresues nga ky process. Perndryshe, ç’fare vlere ka hapja e dokumenteve?…. Ne duhet t’i vejme ata ne dispozicion te viktimave, keshtu qe ata te njohin te kaluemen ma mire, nji e kalueme qe ne shume raste ka qene e tmerrshme, e paimagjinueshme”.

E thane thjeshtesisht, procesi nuk ashte nji akt individual por institucional , dhe nuk bahet me kenaqe çapkenet, por per arsye ekzistenciale. (Ne Gjermani) “…kjo ka qene nji sfide shume e madhe para se te aplikohej ligji mbi dosjet…Transparenca ashte shumedimensionale,veprimtarite (auditive dhe ) visuale, qasje shkencore, filmim i deshmitareve, dhe filma me metrazh te gjate…” keshtu qe popullsia te mesoje sa ma shume mbi padrejtesite e kryeme nga instrumentet e diktatures. Ndriçimi i se kaluemes sherben nevojet tona tashti, dhe ne te ardhmen.

“Rezultatet e arrituna do te na ndihmojne me shkule nga rranjet personat me te kalueme kriminale tashti ne Administrate dhe sherbime publike, do te rrite mirebesimin ne Qeverine –qendrore dhe lokale- dhe do te pengoje ri-hymjen ne sherbime publike te ish agjenteve te policise sekrete” deklaroi Z. Jahn. Vetekuptohet se ky duhet te jete edhe nji objektiv kryesor i inisiatives. “Sa ma shume kuptojme diktaturen, aq ma mire do te ndertojme themelet eshendoshta te demokracise sone”. Ashtu si ngjau ne Gjermani”….hapja e dosjeve te STASI-t, mundesoi ndryshimin e elitave politike dhe shoqenore”. Une aprovoj plotesisht qendrimin e Z. Jahn se “…ne Shqiperi ka probleme specifike qe kane te bajneme trajtimin e diktatures komuniste; megjithate, menyra e zgjidhjes se tyne duhet tebahet me bashkebisedime direkte, dialoge te hapuna ne mes te paleve te ndryshme, sepse gropa e madhe qe ka lane e kaluemja komuniste mund te mbyllet vetem me bashkepunim ne mes njeni tjetrit, dhe jo me kundershtim te njeni tjetrit”.

Ashte shume inkurajuese per mue, viktime e diktatures komuniste, me lexue mbi “ekspoziten” e organizueme nga Ambasada e juej ne Tirane, me 12 qershor ne Muzeumun e Historise Kombetare. Ju folet mbi viktimet gjermane te “pastrimit etnik” (shumica e tyne, per definicion, viktima te pafajshme.) te kryeme sidomos ne Poloni dhe ne ish Çekosllovakine, ne vitin 1945. (Shqiptaret e njohin mire kete absurditet sidomos ne Kosove). Per fat te mire, ata gjeten nji “memedhe” gjermane- e veçanerisht ne Gjermanine Perendimore,. Mbas vitit 1918, ky mekanizem mbrojtes mungonte. Gjermania ne tanesi ishte ne pamundesi me u ngrite nga shkaterrimet e luftes me forcat e veta. Sirrjedhim, shume gjermane, sidosos te rinj pa eksperience kthyen shikimin e tyne drejt “aventures” ne vende me aksion te forte dhe te dhuneshem. Ata ishin “pa memedhe” (Heimatloss).

Kjo ka qene pozita e ma shume se nji miljon shqiptareve mbas ramjes se turpshme te komunizmit ne 1990-91; ata nuk kishin nji mbeshtetje, prandej ata leshuen vendin e tyne, iken, shpesh here me rrezik tejetes me toke, me det , me ajr ,me gjete lirine e mohueme, dhe me evitue vorfenine e madhe ne nji vend te shkaterruem ekonomikisht, e te çorodituin shoqerisht. Frike e depresion, uri e poshtenim kane qene trashegimia e komunizmit ne Shqiperi . Ju flitni per nji “…Shqiperi , nji vend qe afer gjysem shekulli ka vuejte nen diktaturen staliniste, dhe qe ka sprovue çdo tragjedi dhe çdo forme vuejtjeje njerezore qe ajo mund te duronte ne kurriz…Shpresa e ime ashte “– ju deklaruet- se “ …’projekti ‘do te ndihmoje ne inkurajimin e nji debati ne kete vend dhe rrugen qe duhet marre per trajtimin e dekadave te gjata te tiranise, dhe trashegimit qe la mbas vetes…” Ju keshiloni personat qellim-mire,”…me kuptue mire tragjedite e shekullit te kaluem, dhe konditat qe krijuen ata, dhe, me marre mesimin qe nji angazhim ndertues, nji bashkepunim paqesor mund te jap fryte kur pengesat jane te medha; dhe, vetem atehee mund te themi se diçka kemi arrite”.

Z.Ambasador:

Vizita e juej ne kampin e debimit ne Tepelene, dhe ne Muzeumin e ri te te Persekutuemeve ne Shkoder, qyteti i im i lindjes, me kane preke ne menyre te veçante, dhe per arsye intime. Nana ime (54), motra(14) dhe vellau (11) kane kalue disa vite te veshtira ne Tepelene ne kondita shume primitive. Sa per Muzeun e Shkodres, ai u ndertue me inisiativen e ish shokeve te burgut (kryesori bashkevuejtesiAhmet Bushati) pikerisht ne vendin ku ma pare ishin qelite e tortures dhe zyrat e hetuesise shnjerezore gjate regjimit komunist. “Sigurimi i Shtetit”, nji institucion jo-ligjor dhe anti-njerezor punonte aty, i paturp, brutal, injorant deri ne dhimbje, dhe i pameshireshem…! Njizet vjeçar, une kalova shume muej aty, ne ato qeli te erreta ne doren e roboteve te pashpirt. Edhe sot, 70 vjet ma vone, tronditem kur mendimet qe nuk pengohen me shkojne ne ato vende. Tue vizitue keto “vende djallzore” ku pafajnia u vra vetem sepse nuk pranoi shnjerezimin e detyrueshem, as krimin si akt i pranueshem ne nji shoqeni te qytetnueme., ju keni manifestueperbuzejen tuej per xhelatin. Ka qene nji barbarizem qe perballonte ndershmenine, dinjitetin, deshiren per liri. Ju deklaruet:”… torturuesit do te fitojshin sikur kujtesa e jone per viktimet te shuhet”. Do te deshirojsha te shtoi:” “harresa e viktimes ashte vrasja e saj e dyte.” Me e lejue don te thote me mohue esencen e humanitetit tone. Don te thote te dorezohemi para asgjasimit!Dhe perfundimi i juej lgojik:” Forconi solidaritetin tuej, ne mes te njeni tjetrit.Mos lejoni ndamjet.Problemet e perbashketa duhet te paraqiten se bashku dhe ne frymen e solidaritetit” vlen sidomos per te gjithe ne, bashkevuejtesit!Por kjo nuk ashte rruga e ndjekun nga”elitat politike” qe nga viti 1991. Qe nga ajo dite, njena pale mbas tjetres, te gjitha forcat e medha politike te vendit kane punue mekambengulje me perça viktimet e diktatures – me kercenime, me rushfete, me favore, dhe me forma tjera komprometuese. Ky ashte nji sekret qe e njohin te gjithe…edhe na, te persekutuemet. Me bashkue forcat e viktimave per denimin e se kaluemes, me i mobilizue ata dhe me i pergatite per nji rol ma me randesi ne jeten politike dhe shoqenore te vendit tone sot, si dheper nji te ardhme ma te mire per ata dhe per femijte e tyne, do tejete nji sfide qe duhet tejkalue. Madhesia e kesaj sfide ashte ne perpjestim te drejte me fisnikerine e kauzes qe mbrojme.

“Projekti’ i juej tregon rrugen qe duhet ndjeke, nji rruge premtuese qe do te na nxjerre nga qorr-sokaku ku kemi ra. Une e perkrahe ate me bindje. Dhe deklaroj mirenjohjen time per ju, per koleget tuej, dhe per te gjithe ata ne Shqiperi, ose perjashta, qe vullnetarisht japin ndihmen e tyne me ba qe ky “projekt” te realizohet.

Me urimet e mia ma ta mira; sinqerisht i jueji:

Sami Repishti, Ph.D.

ish i burgosun politik

P.S. Versioni shqip i ketij shkrimi ashte nga vete autori. Origjinali ashte anglisht.