nga Nju Jorku – Dielli

RIATDHESIMI I ESHTRAVE TË MID’HAT FRASHËRIT , NJË PËRCJELLJE DINJITOZE NGA NJU JORKU

November 12, 2018 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Të shtunën që kaloi, më 10 Nëntor, 2018, në Nju Jork, më saktësisht në Qendrën Nënë Tereza, pranë Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës, u zhillua ceremonia për riatdhesimin e eshtrave të Mid’hat Frashërit. Ishte ky një organizim, që u bë i mundur nga një vendim, marrë nga qeveria e Republikës së Shqipërisë korrikun që kaloi.

Qeveria shqiptare kishte vendosur që eshtrat e Midhat Frashërit, njërit prej nenshkruesve të Pavarësisë së Shqipërisë dhe njërit prej figurave më të dalluara të kulturës dhe letrave shqipe, të kthehen në Atdhe këtë muaj, me rastin e 110-vjetorit të Kongresit të Manastirit dhe në kuadër të viti mbarëkombëtar, në kujtim të 550-vjetorit të Heroit Kombëtar, Gjergj Kastriotit-Skenderbeut. Qeveria e Kryeminstrit Edi Rama kishte marrë vendimin për riatdhesimin e eshtrave të Mid’hat Frashërit, bazuar në kërkesën e Institutit të Studimeve “Lumo Skëndo” dhe kryetarit të këtij instituti, Z. Uran Butka. Vet Z. Butka — me një delegacion nga Shqipëria, me përfaqësues nga qeveria dhe të Institutit të Studimeve Historike në Tiranë, Lumo Skëndo, të cilin ai e drejton – mori pjesë në ceremoninë e zhvilluar në Qëndrën Nënë Tereza, së bashku me shumë personalitete të komunitetit shqiptaro-amerikan si dhe anëtarë të familjes Frashëri. Z. Butka dhe folës të tjerë nënvijuan kontributin e madh të Mid’hat Frashërit në shumë fusha kulturore dhe politike, duke e quajtur atë shumë-dimensional në aktivitetin e tij, përfshirë kontributin e madh historik si– ndër të tjera — njëri prej nënshkruesve të Pavarësisë së Shqipërisë dhe si Kryetar i Komisionit të Alfabetit shqip në vitin 1908, ku së bashku me At Gjergj Fishtën e të tjerë, ai mbështeti alfabetin me germa latine për shqiptarët.

Organizimi i ceremonisë dhe realizimi i të gjitha miratimeve të këtij procesi nga autoritetet vendore dhe shtetërore të Shteteve të Bashkuara ishte i gjatë dhe aspak i lehtë. Gjithë këtë aktivitet prej disa muajsh e kryesoi kryediplomatja e Shqipërisë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Zonja Floreta Luli-Faber, ambasadore e Shqipërisë në Washington. Ajo u shpreh për Zërin e Amerikës se realizimin e rikthimit të eshtrave të Mid’hat Frashërit në Atdhe e bënë të mundur shumë aktorë e pjesëmarrës nga komuniteti shqiptaro-amerikan, e deri tek nivelet e larta zyrtare amerikane: “Ka qenë një punë e gjatë, ka qenë një punë bashkëpunuese me qeverinë, me institucionet amerikane, me të gjithë komunitetin shqiptar. Kemi kontaktuar një numër të madh individësh, organizatash në Nju Jork, në Uashington, në Detroit, në Boston, në mënyrë që të gjenim të gjithë informacionin e duhur për ta këthyer Mid’hatin, jo thjesht në një moment të caktuar, por ta kthenim atëherë kur festonim një nga ngjarjet më të rëndësishme, 110-vjetorin e Kongresit të Manastirit dhe menduam që kjo të ishte një nga pikat kulminante të vitit të Gjergj Kastrioti Skënderbeut.”

Ambasadorja shqiptare falënderoi të gjithë për ndihmën dhe bashkpunimin e saj, përfshirë edhe mbesën e Mid’hat Frashërit, Zonjën Najada Petrela, e cila përshëndeti të pranishmit në emër të familjes Frashëri, ashtu siç bëri edhe Thomas Frashëri, përfaqsuesi i qeverisë shqiptare, njëherazi edhe kryetari i Sekretariatit për Organizimin e Vitit të Skënderbeut, cili gjithashtu falënderoi pjesëmarrësit në këtë ceremoni në emër të qeverisë por edhe në emër të familjes Frashëri.

Folësit kryesorë në ceremoninë solemne theksuan gjithashtu edhe rolin politik të Mid’hat Frasherit gjatë dhe pas Luftës së Dytë Botërore, si Kryetar i Partisë Balli Kombëtar dhe si Kryetar i Komitetit Shqipëria e Lirë, me qëndër në Nju Jork. Uran Butka, Drejtor i Institutit të Studimeve Historike Lumo Skëndo i tha korrespondentit të Zërit të Amerikës, Z. Ilir Ikonomi se: “Kthimi i Mid’hat Frashërit ka rëndësi historike, jo vetëm për vlerën e tij historike dhe kulturore, por edhe për faktin se është anatemuar, është përbaltur, është quajtur kriminel, bashkëpunëtor me pushtuesit. Instituti ynë jo vetëm që e boton veprën e tij të plotë, në 14 vëllime, por u bë edhe nismëtar për kthimin e eshtrave. Kam qenë shumë i emocionuar mbrëmë, kur u ndodha përpara varrit të Mid’hatit, bashkëpunëtorit të ngushtë edhe të tim eti, Safet Butkës, sepse kanë qenë bashkëpunëtorë dhe luftëtarë të një ideje të madhe.”

Ashtu si shumë shqiptarë, këtu dhe anë e mbanë trojeve shqiptare, edhe unë e kam mirëpritur dhe e kam përshëndetur vendimin e qeverisë shqiptare për të riatdhesuar eshtërat e Mid’hat Frashërit, një vendim i cili më në fund do të bëhet realitet ditën e mërkurë më 14 Nëntor, dita kur eshtrat e tija do të prehen për gjithmonë në tokën e Shqipërisë, Shërbestar i të cilës ishte.

Pjesë e delegacionit të ardhur nga Shqipëria për të marrë pjesë në ceremoninë, që u mbajtë të shtunën në Qendrën Nënë Tereza në Nju Jork, për rikthimin e eshtërave të Mid’hat Frashërit në Atdhe, gjëndej edhe Thomas Frashëri, si përfaqsues i qeverisë shqiptare, njëherazi edhe kryetar i Sekretariatit për Organizimin e Vitit të Skënderbeut, dhe pinjoll i fisit Frashëri. “Në Tiranë do të ketë banesën e fundit një nga shtetarët e mëdhenj shqiptarë”, u tha ai të pranishëmve. “Kthehet, dhe këmbëngul këtu, jo vetëm Kryetari i Kongresit të Manastirit, por edhe shpirti i Lëvizjes nacionaliste shqiptare, Kryetari i Komitetit Shqipëria e Lirë dhe ideatori i Ballit Kombëtar. Kthehet publicisti, historiani, poeti, filantropi dhe albanologu, kthehet një shërbestar i Kombit”, u shpreh zyrtari shqiptar në vlerësimin e figurës shumë dimensionale të Mid’hat Frashërit, gjatë ceremonisë në Nju Jork për përcjelljen e eshtrave të tij në Atdhe.

Unë falënderoj Ambasadën e Shqipërisë në Washington për ftesën, për të marrë pjesë në këtë ceremoni. Si shumë të tjerë, mora pjesë me kënaqësinë më të madhe dhe me shumë emocione dhe kujtime. Por, për më shumë se për veten, u ndodha aty në emër të disa bashkombasve të mi, dikur bashkpuntorë të ngushtë të Mid’hat Frashërit, “djemtë e tij” i kishte quajtur ai – të cilët nuk janë më – por që i kam njohur dhe me disa prej tyre kam pas fatin e mirë që në rininë time të punoja me ta tek Zëri i Amerikës, gjatë 1970-ave dhe në fillim të ’80-ave. Besoj se po të ishin gjallë, do kishin qenë të pranishëm aty në Qendrën Nënë Tereza pranë Kishës Katolike Shqiptare në Nju Jork për të përshëndetur riatdhesimin e eshtrave të udhëheqsit të tyre shpirirtëror dhe politik dhe për t’i dhënë lamtumirën e fundit udhëheqsit të tyre, aty në frymë shpirtërore me Nënë Terezën dhe para portretit të madh në atë sallë të Heroit Kombëtar, Gjergj Kastriotit – Skenderbe, në këtë 550-vjetor të vdekjes.

Besoj se ceremonia për riatdhesimin e eshtrave të Mid’hat Frashërit në Qendrën Nënë Tereza pranë Kishës Katolike Shqiptare, Zoja e Shkodrës — ku morën pjesë udhëheqsit e të gjitha feve të shqiptarëve si dhe përfaqsues politikë dhe pjesëtarë të komunitetit shqiptaro-amerikan, pa dallim – mund të konsiderohet si e jashtzakonshme, deri diku, për komunitetin tonë këtu. Ndoshta është heret të thuhet nëse kjo ceremoni në Qendrën Nënë Tereza mund të ketë përbërë hapin e parë drejtë një pajtimi kombëtar, sado pak simbolik, në radhët e shqiptarëve këtu dhe në trojet shqiptare. Besoj se ai vet sot, po të mund të fliste, Mid’hat Frashëri do t’i këshillonte shqiptarët se ka ardhur koha tanimë për të “ përfunduar betejën e fundit ndërmjet tyre”, ashtuqë më fund shqiptarët të bashkpunojnë për të zgjidhur sfidat dhe për të fituar betejat që e presin kombin për realizimin e një jetë më të mirë për brezat e ardhëshëm.

Ka ardhur koha që t’u themi mjaftë propagandës dhe sjelljeve anti-kombëtare që u janë bërë gjatë komunizmit dhe vazhdohet t’u bëhet patriotëve si Midhat Frashëri dhe At Gjergj Fishta! Fatkeqsisht, regjimi komunist i Enver Hoxhës i kishte shlyer madje edhe imazhet e tyre nga fotografitë historike, në përpjekje për t’i zhdukur ata përgjithmonë nga kujtesa e historisë. Por megjithëkëtë, veprat e tyre do të mbeten gjithnjë të paharrueshme, sepse të tilla ishin! Përveç se lutemi që riatdhesimi i eshtrave të Mid’hat Frashërit të mërkurën në Tiranë, shpresojmë gijthashtu që vendimi i qeverisë shqiptare të shënojë njëherazi edhe fillimin e një rishikimi të historisë dhe rivelerësimin serioz të kontributit që kanë dhënë për Kombin e vet patriotët shqiptarë si Midhat Frashëri dhe At Gjergj Fishta. Është një vendim i mirëpritur për të gjithë shqiptarët vullnet mirë kudo, për të gjithë ata shqiptarë pa dallim feje, krahine ose rrymash politike, ideali i të cilëve, sipas Mid’hat Frasherit duhej të ishte, “Madhëria dhe nderi i shqiptarit, njësia dhe bashkimi i kombit, lumturia dhe përparimi i përgjithshëm.” Pushoftë në paqë

Basha dënon nga Nju Jorku aktet terroriste në Bruksel

March 22, 2016 by dgreca

Kryetari i partise Demokratike, Lulzim Basha, shprehu sot ngushëllime për viktimat e sotme të akteve terroriste në Bruksel, ndersa denoje aktet terroriste qe moren jeten e me shume se 30 njerezeve/

NEW YORK :Kryetari i Partise Demokratike zoti Lulzim Basha, i cili ndodhet keto dite per vizite ne SHBA, shprehu sot ngushellime per viktimat e sotme te akteve terroriste ne Bruksel , ndersa denoje aktetet terroriste qe moren jeten e me shume se 30 njerezve. “Duke shprehur dhimbjen për viktimat njerëzore të këtij akti të rëndë terrorist, ai denoje aktet ndersa shprehu solidaritetin me familjet e viktimave dhe qeverinë e Belgjikës, në këto momente të vështira”, theksoj zoti Basha, nga Nju Jorku.

“Aktet terroriste, sot ne kryeqytetin e Europes, moren dhjetra jete te pafajshme. Ato jane deshmi e urrejtjes se verber cnjerezore e te pafe qe ushqen dhe motivon terrorin. Ngushellime familjeve qe humben te dashurit e tyre. Partia Demokratike solidarizohet me popullin dhe autoritetet belge dhe europiane ne keto momente te veshtira” tha Basha..

KUR FAIK KONICA PËRCILLTE HERMAN BERNSTEIN NGA NJU JORKU DREJT TIRANËS

February 5, 2015 by dgreca

*Ambasadori amerikan Herman Bernstein e kishte marrë emrimin si Ministër i Shteteve të Bashkuara pranë Oborrit Mbretëror të Shqipërisë, që me 17 Shkurt 1930. Ai u nis nga Amerika drejt Shqipërisë të mërkurën e 2 prillit 1930 me avulloren”President Roosevelt”. /
* Shkëlqimi i Ambasadori të Shqipërisë në Washington, z. Faik Konica, në darkën përcjellëse, ku bëri rolin e avokatit për Mbretin Zog, përballë gazetarëve, që sajonin lajme të rreme për Shqipërinë dhe Mbretin./
*Është intersant të shënohet fakti se ceremoninë e dasmës së vajzës së Bernstein, Dorthy-t, e drejtoi kryetari i Bashkisë së Tiranës Rexhep Jella. Në të morën pjesë të gjithë anëtarët e kabinetit qeverisës. Dasma u bë të dielën e 19 tetorit 1930 në Legatën amerikane./
*Botohet me rastin e 85 Vjetorit të emërimit si ambasador i SHBA-ve në Shqipëri/
Nga Dalip Greca/
Shtysën për këto shënime, e mora të dielën e 14 Dhjetorit 2014, kur ambasadori shqiptar në Londër z. Mal Berisha prezantoi në Institutin e Kerkimeve Hebraike YIVO, ne New York, ligjëratën “Albanian – American – Jewish Relations and the Contribution of U.S Ambassador to Albania, Herman Bernstein”.
Në gazetën DIELLI, më e vjetra gazetë e shqiptarëve në botim, e cila me 15 shkurt 2015, mbush 106 vite nga dita e parë e botimit, gjenden kronika dhe shkrime të gjinive të ndryshme, që sjellin informacione të shumta, që nga dita e nisjes të ambasadorit amerikan drejt Tiranës e deri në ditëkthimin e tij.
Marrdhëniet e Konicës dhe Vatrës me Herman Bernstein, kanë qenë të shkëlqyera. Vatra e priti me gëzim emrimin e z. Bernstein ambasador në Shqipëri. Popullariteti që ai gëzonte jo vetëm tek hebrejtë, por edhe tek i gjithë opinioni amerikan,falë penës së tij dhe kurajos qytetare, mbështetja që gëzonte nga presidenti amerikan, u jepte shpresë vatranëve se Shqipëria do të fitonte shumë nga ambasadori hebre. Dhe nuk u zhgënjyen.
***
Në Gazetën”Dielli” të 21 Marsit 1930, faqa e parë i kushtohej pikërisht ”Ekselencës së Tij, zotit Herman Bernstein, Ministër i Shteteve të Bashkuara pranë Oborrit Mbretëror të Shqipërisë.” Ka vetëm një titull faqja e parë e Diellit të atij numri dhe pesë fotografi, të zotit Herman Bernstein, zonjës Bernstein dhe fëmijëve të tyre, Miss Dorthy, Mr. David dhe Miss Violet Bernstein.
Ndërsa në faqen e dytë të gazetës, në vend të editorialit botohej shënimi”Ministri i ri i Amerikës”.
Në momentin që janë publikuar fotografitë e familjes Bernstein në faqen e parë të Diellit dhe shënimi editorial në faqen e dytë, z. Bernstein, ende nuk ishte nisë për në Tiranë, por po gatitej për nisje. Në fakt ai e kishte marrë emrimin që me 17 Shkurt 1930 dhe u nis nga Amerika të mërkurën e 2 prillit 1930 me avulloren”President Roosevelt”.
Ministri shqiptar në Washington, Faik Konitza shkoi ta përcillte në avullore ditën e nisjes , duke dhuruar tri buqeta me trandafila për të shoqen e ministrit dhe dy të bijat.

KUSH ISHTE HERMAN BENRSTEIN

Kush ishte Herman Bernstein deri në momentin e nisjes për në Tiranë? Herman Berstein ishte shkrimtar, gazetar dhe diplomat. Kishte lindur në Neustand-Scherwindt të Rusisë me 21 shtator 1876. Ishte i biri i David Bernstein, tregtar dhe njeri i ditur i hebraishtes.Hirsch Bernstein, ungji i tij, ishte themeluesi i gazetës së parë Hebraisht në Shtetet e Bashkuara që më 1870.
Herman Bernstein emigroi në SHBA më 1893, ku mësimet e nisura në Rusi i përfundoi në Amerikë. Ishte i prirur pas shkrimeve dhe gazetarisë. Që më 1900 ishte bashkëpunëtor i rregullt i gazetës”The New York Evening Post” dhe i të përkohshmeve”Nation”, “Ainslee’s Magazine” dhe “Independent”.
Gazeta famoze The New York Times e dërgoi z. Bernstein si korrespondent të saj në Evropë gajtë viteve 1908, 1909 dhe 1911.
Gazeta Dielli tek do t’ua prezantonte lexuesve të vet aktivitetin gazetaresk të z. Bernstein për këto vite shkruante:”Në kohën e udhëtimeve në Evropë, z. Bernstein pati intervista me disa nga njerëzit më të shquar të Evropës si: Witte-n, Metchenikoff-in, Bergson, Bodi-n, Bernard Show-n, Tolstoi-n dhe mblodhi subjektet për librin e tij”Me mësonjësit e mendjes”, që e botoi më 1912.(Dielli 21 Mars 1930)
Kur u kthye në SHBA, Bernstein themeloi më 1914 gazetën “The Day”, e përditshme në gjuhën Hebraishte. Ishte editori i saj deri më 1916. Ai po ashtu ishte botues dhe Krye-Editor i gazetës “The American Hebrew” nga vitet 1915-1919.
Gjurmë ka lënë pena e tij në fushën e gazetarisë së kohës në vitet 1917, ku u dërgua në Rusi prej gazetës”The New York Herald”, ai përshkroi revolucionin dhe përmbysjen absolute të Carëve dhe dhe qeverimin e Sovjetëve.
Ai mbahet si një ndër gazetarët më të rëndësishëm gjatë kohës së luftës së Parë Botërore. Bernstein kreu një studim në ato vite për vendndodhjet e popullit izraelit në shtetet ku bëhej lufta.
Penës së Bernstein i dedikohet korrespeondenca e bujshme mbi bisedën mes Carit dhe Kaiseri-t në kohën e luftës Ruso-Japoneze, ku ai nxori në dritën e diellit bisedat e fshehta që preknin interesat anglo-amerikane.
Herald-i i Nju Jorkut e dërgoi Bernstein në Japoni, Siberi, e Çekosllovaki më 1918, ndërsa më 1919 ai ishet korrespondent special në Konferencën e Paqes në Paris.
Më 1920-21 gazeta”The New York American” i kërkoi Bernstein-t që të përshkruante shtetet e reja të Evropës, që u krijuan pas Traktatit të Versajës. Për çdo vit ai ndërmerrte udhëtime me qëllime gazetarie dhe letrare në Evropë.
Karriera e Bernstein në Evropë ishte e pasur. Ai ishte edhe Editor i gazetës”The Jewish Tribune” nga vitet 1923 deri në 1928.
Herman Berstein ka lënë pas edhe vepra letrare, si vëllimi me poezi “Fluturimi i kohës”-1899; një vëllim me përralla”Në portën e Izraelit” 1902, ka shkruar librin”Herbert Hoover, Njeriu që solli Amerikën përpara Botës”-1928 etj. Një trashëgimi të psur ka lënë Bernstein në fushën e përkthimeve nga rusishtja. Ai përktheu drama dhe përralla nga Tolstoi, Maksim Gorkit, Leonid Andreiv e të tjerë.
Z. Herman Bernstein ishte martuar me 1 Janar 1902 me zonjushën Sophie Friedman dhe kishin katër fëmijë Hilda e martuar me z. Murray Giltin, Dorothy( e cila e bëri dasmën në Tiranë) Violet dhe djali David Bernstein.
Është intersant të shënohet fakti se ceremoninë e dasmës së vajzës së Bernstein e drejtoi kryetari i Bashkisë së Tiranës Rexhep Jella dhe në të morën pjesë të gjithë anëtarët e kabinetit qeverisës. Dasma u bë të dielën e 19 tetorit 1930 në Legatën amerikane. Dorthi u martua me zotin Actius Nash, në atë kohë student i mjeksisë në një universitet francez.

DARKA MADHËSHTORE NË HOTELIN “ASTOR” NË NEW YORK, I FTUAR NDERI FAIK KONICA

Para nisjes së Ministrit Amerikan, miqtë e tij dhe lobi hebre, shtruan të Hënën e 31 Marsit 1930, një darkë përcjellje në Hotelin”Astor” në New York. Lajmin e nisjes së Konicës për në New York gazeta Dielli e dha në numrin e 25 Marsit, në faqen e parë.
Në darkë morën pjesë më shumë se 200 të ftuar, mes të cilëve shquheshin diplomatë, kongresistë, juristë, shkrimtarë, artistë, financierë të shquar, gazetarë etj. Në këtë mjedis i ftuar nderi ishte Ministri i Mbretërisë Shqiptare në Washington z. Faik Konitza.
Në numrin e 4 prillit, Dielli përshkruante me shkëlqim darkën, ku merrnin pjesë personalitete më të njohura të kohës.
Gjykatësi Otto A. Rosalsky, që Dielli e përshkruan si dollibashin e darkës, mbajti një fjalim të bukur rreth jetës dhe veprave të Herman Bernstein. Më pas ai ia ka dhënë fjalën milionierit filantropist Nathan Straus, i cili edhe pse i kishte kaluar të 80 vjetët, qëndroi deri në fund dhe foli për Bernstein, si një personalitet i kohës. Fjala më e zgjedhur u vlerësua ajo e zotit James W. Gerard, ish ambasadori i Amerikës në Berlin, si dhe fjala e z. Robert Underwood Johnson, ish ambasador i Amerikës në Romë. Që të dy thurën fjalë të hijshme, tepër lëvdonjëse për kombin shqiptar, dhe që të dy shfaqën mërzinë që nuk patën mudnësi ta vizitonin Atdhenë e Skënderbeut, Shqiperine. Shumë u duartrokit edhe fjala e Dr. Samuel Schulman, i cili e lëvdoi shumë Shqipërinë, dhe përmendi hebraisht fjalën e një profeti, kuptimi i së cilës ishte se një djalë izraelit nga populli do të dilte para mbretërve: kjo fjalë i shkonte pikë për pikë shkuarjes së Bernstein, që do ta priste Mbreti Zog. Në kronikën e fjalimeve të asaj nate plot shkëlqim, shënohet edhe fjala e Dr. Macfarland, përfaqësonjësi i Këshillit Federal të Kishave të Krishtit në Amerikë, i cili shtroi nevojën vëllazërimit të popujve.
Vëmendjen e audiencës e ka tërheqë fjalimi që mbajti zonja Rebekah Kohut, kryetare e Kongresit të Përbotshëm të Grave Izraelite, e cila përmendi veprën e një spanjolli të Shekullit XVI, i cili kishte përshkruar me admirim figurën e heroit të Kombit Shqiptar Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Pikërisht aty e ksihte marrë ngacmimin Longfellow, për të shkruar poemën e vet, që i jep lavdi heroit shqiptar.
Zonja Rebekah nuk harroi të përmend edhe takimin që kishte pasë në Vienë me motrat e Mbretit Zog I.
Atë natë u fol vetëm për Shqipërinë dhe Bernstein.

SHKËLQIMI I FAIK KONICËS NË DARKËN PËRCJELLSE

Fjalimin e Faik Konicës, gazeta Dielli, që për atë kohë kishte editor Refat XH. Gurrazezi, e përshkruan me supershkëlqim, duke e paralajmëruar në faqen e parë:”Zoti Faik Konica jep një fjalë të pritur mirë…. Përgënjeshtron propogandat e padrejta kundër Mbretit tonë…. Lëvdon Trimërinë, Zotësinë, Zemërbardhësinë e Mbretit….Të gjithë të ftuarit ngrihen në këmbë dhe pinë Shëndetin e Madhështisë së Tij…”
Ministri i Shqipërisë e kishte marrë fjalën pas orës 12 të natës. Ishte i parafundit në radhë, para ministrit amerikan Bernstein.
Në fjalën e tij z. Konitza e komplimetoi Ministrin Amerikan, z. Bernstein, si një njeri që bashkon në personin e tij dy gjëra, që rrallë janë të bashkuara-Ëndrrën dhe Veprimin: Zoti Bernstein, tha ai, është ”both a man of letters and a man of action, both a dreamer and a fighter”.
Konica shtoi se z. Bernstein pati fatin e çuditshëm të njihet dhe të fjaloset me figura historike si Papa Benedikti i XV dhe Presidenti Wilson, me shkrimtarë si Tolstoi dhe Bernard Shaw, me shkencëtarë si Mecnikof-i dhe Einstein-i, me artistë si August Rodin-i etj. I patrembur dhe i palodhur, si korrespondent lufte dhe kryengritjesh është futur në sheshet më të rrezikshme. Vetëm një popull kishte mbetur gjer tani i panjohur për zotin Bernstein-populli shqiptar dhe këtë popull do ta vizitojë për së afërmi si i Dërguari i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Konica e shfrytëzoi mjeshtërisht fjalimin, për të vrarë me një gurë dy zogj; përgënjështrimin e shkrimeve të gazetarëve trillues, për të hedhur dritë mbi shpifjet kundër Shqipërisë dhe Mbretit, dhe së dyti për t’i bërë apel Ministrit amerikan para miqëve të tij dhe para gazetarëve, që ta shihte Shqipërinë me sytë dhe zemrën e tij, jo me të thënat e gazetave.
Faiku tha:- Një gjë që z. Bernstein ka për ta vënë re menjëherë është ndryshimi i madh në mes Shqipërisë siç është, dhe Shqipërisë siç e kanë përshkruar gazetarët.
Konica, shtoi se njeriu, mund t’i ndajë gazetarët në dy soje; gazetarët-historianë, që vazhdojnë me kujdes e me ndërgjegje historinë e sotme siç po bëhet në sytë tanë; dhe gazetarët poetë, të cilët nxjerrin lajme jo nga burime të jashtme, por vetëm nga fantazia e tyre. Gjer më sot më të shumtët gazetarë të huaj që janë marrë me Shqipërinë, janë të sojit të dytë, tha Faiku.
Kryediplomati shqiptar, Konica, e bëri për vete auditorin, kur filloi të tregojë shembuj konkretë. Salla shpërtheu në të qeshura e habi, kur ai tregoi: “Afro këtu e katër vjet më parë, qindra gazeta në Amerikë botuan lajmin se kish dalë në Shqipëri një vullkan dhe një liqen i Ri me ujë të nxehtë që valonte:- shumë qytete dhe fshatra u prishën….Ministri shqiptar në Washington nisi të marrë telegrame ngushëllimesh nga gjithë anët e Amerikës. Madje dhe vizita zyrtare u bënë në ambasadë. Pasi u kabllua në Tiranë, u mësua se gjithçka nuk ishte e vërtetë, lajmi ishte i çpikur nga rrënja në majë.”
Pastaj Konica kishte shtuar me ironi: Ndoshta gazetari- poet që çpiku këtë lajm kish parë çiliminj të lozin afër një pellgu me ujë duke djegur kashtë…Të qeshura…!
Pasi dha edhe disa shembuj të tjerë, Konica komentoi se: “Sot, gazetarët kanë hequr dorë nga vullkanet dhe liqenet me ujë të përvëluar, mania e tyre është të çpikin lajme mbi Mbretin e Shqiptarëve dhe Shqipërinë. Mbretin, herë e përshkruajnë si njeri të shkurtër e të trashë, të veshur pa shije, herë si njeri pa mëshirë, herë si njeri të trembur që ruhet tepër, e të tjera marrzira. Fakti është, tha Konica, se Mbreti Zog është një i ri 35 vjeçar, i qytetruar, i hollë, i veshur me shije dhe pa shkëlqim, jo vetëm më i dukshëm, por dhe më i zoti i të gjithë Mbretërve që rrojnë sot. Që të kuptojë njeriu zotësinë krijonjëse të tij duhet të ketë njohur Shqipërinë si ish para se ta merrte ai fuqinë, dhe si është sot. Vlera e një njeriu, veçan e një njeriu të kësaj shkalle, nuk matet me fantazi, por me studimin e kthjellët dhe të duruar të fakteve.”
Pas fjalës së Konicës drejtuesi i darkës kërkoi të ngriheshin në këmbë dhe të pinin shëndetin e Mbretit të Shqiptarëve.
Banketi përfundoi me dhurimin e një busti mermeri të z. Bernstein, vepër e skulptorit të njohur të kohës, Moses Dykaar, dhuratë e miqëve.
Ky banket madhështor u mbyll në orën 1 të mëngjesit të 1 prillit 1930. Shumë gazetarë i shtërnguan dorën Faik Konicës për informacionin e hollsishëm që dha për Shqipërinë dhe Mbretin Zog….

BERNSTEIN DREJT SHQIPËRISË

… Gazeta “Dielli”e 21 Marsit e përcaktonte kështu personalitetin e ministrit Amerikan Bernstein: “Shkrimtar i zoti, njeri me karakter, dhe me kurajë, z. Bernstein është një nga personalitetet më të forta të Amerikës. Është ay që e shtërngoi Henry Ford-in të heqë dorë nga lufta fanatike që industrialisti i madh kish vazhduar disa vjet me radhë kundër izraelitëve. Sot, z. Ford është një nga miqtë e çquar të z. Bernstein, i cili ka një shumicë miqësh këtu dhe veçan, gëzon miqësinë dhe besimin e Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Në komentin e tij, Dielli shënonte se z. Bernstein shkonte si përfaqësonjës diplomatik në një vend që ka vuajtur qindra vjet dhe vazhdon së vojturi nga grackat dhe çpifjet e popujve të tjerë.
Dielli shfaqte bindjen se z. Bernstein do ta përkrahte popullin shqiptar dhe se shpejt ai do të shfaqte simpatinë për shqiptarët, me gjithë mungesat e mëdha.
Po ashtu Dielli shfaqte bindjen se”S’kemi asnjë dyshim se Shqipëria, e cila kurdoherë ka nderuar karakteret e forta dhe mendjet e holla, do ta bëjë z. Bernstein të ndjejë se është mes miqsh dhe si në shtëpinë e tij.”
Pasi prezantonte familjen e Ministrit Amerikan, artikulli mbyllej me urimin:”Vatra dhe Dielli, i urojnë udhë të mbarë!”

KOMPANIA NGA NJU JORKU, FITUESE PER IMAZHIN E SHQIPERISE

May 17, 2014 by dgreca

Juria ndërkombëtare ka shpallur fituesin e kompanisë që do të përgatisë dhe kurojë imazhin e Shqipërisë në arenën ndërkombëtare dhe ajo është kompania e njohur ndërkombëtare “Strawberry Frog APCO” me qendër në Nju Jork të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Fituesin e ka shpallur ministrja e Zhvillimit Urban dhe Turizmit, Eglantina Gjermeni, që ka theksuar se juria ndërkombëtare e ka cilësuar platformën më të mirë atë të “StrawberryFrog APCO” për platformën më të mirë multimediale “Branding Albania” me sloganin “Albania-Go your own way!”.
Projekti i “Branding Albania” do të ndërtojë një platformë imazhi për ta përhapur kudo në botë, një imazh që reflekton energjinë dhe vitalitetin e popullit tonë, potencialin e madh për zhvillim, traditën e mikpritjes, kulturën e pasur dhe trashëgiminë e jashtëzakonshme historike, vendet dhe peizazhet e mrekullueshme.
Nisma lindi si një nevojë për t’ju përshtatur realitetit, përpjekjeve të qeverisë shqiptare për të rritur numrin e turistëve, të huaj sidomos, por edhe për të rritur investimet e huaja në vend. Synohet që të lancohet imazhi i ri i Shqipërisë dhe potencialit të saj turistik, një portë hyrëse për investimet e huaja në rajonin Ballkanik, një Shqipëri faktor stabiliteti, sigurie dhe paqeje në rajon, për një Shqipëri Europiane, një Shqipëri të Gjeneratës tjetër.
Finalistët e garës së sotme ishin CNN, Hemington , Interface Tourism Group, MEC Medianetwork dhe StrawberryFrog APCO .
Lista e 5 propozimeve më të mira, mes 38 propozimeve të dorëzuara u vendos nga një Juri Ndërkombëtare e përbërë nga 7 anëtarë, të cilët janë: Alastair Campbell, Rana Nejem, Paavo Pettai, Christiphe Ginisty, John Kester, Mimoza Kusari Lila dhe Eglantina Gjermeni.
Ndërkohë, që Juria Finale, në datën e sotme kishte 9 anëtarë, mes tyre gazetarin e njohur Bruno Vespa dhe Ahmed Obaid Al Mansoori.
“Branding Albania” synon të promovojë imazhin e ri të Shqipërisë në tregun botëror. Konkursi u zhvillua në dy faza, ku si fillim kompanitë paraqitën konceptin e tyre për logon, sloganin dhe një draft projekt. Ndërsa sot ishte faza e dyte, ku u zgjodhën 5 projektet më të mira.

Dëbimi i gjermanëve nga Nju Jorku

September 8, 2013 by dgreca

Nga Pellumb KULLA/*

Unë e shpie Xha Jazon përditë në kafenetë e Arthur Avenysë.T’ëmën!.. Nuk e kam kuptuarë kurrë ce njerëzit nuku i duanë hiç të sklerozuarit. Mua më mbërthejnë historitë e çaprashitura të xha Jazos, që ka bërë një jetë aq larushe. Kujtesa e tij, si donjë dhi e egër, harbon në të gjitha skërkat e pllajat e jetës së plakut: partizan, oficer në ushtri, kryetar kooperative, pastaj i deklasuar… Harbon dhia, harbon, por gjene te pllaja e partizanit vete qëndron. Vërtet dolli malit ditëve të fundit, por ay partizan ka qejf të mbahet mend! Me që i biri, bëri atë gjëmën me arratisjen e tij nga Saranda, me not, Jazon e hoqnë pe kreut të kooperativës, e përzunë pe organizatës së komunistëve e pastaj e syrgjynosnë me gjithë familje në një fshat të Gorës.

Në Shqipëri është një kohë, kur tërë mundohen të gjejnë një gërvishtje nga diktatura. Jazua e ka brazdën të gjakosur dhe e le pa nxjerrë në dritë! Vete e lidhet pas të dalurit në mal! T’ëmën, se ç‘mban mbi kurriz ky rruzull!

Tashi, me të birë, atë të arratisurin, janë mbledhur bashkë.

Xha Jazos i pëlqen Nju Jorku, ujrat që e çajnë dhe përndajnë qytetnë, pleksja e metrove, rekllamat e stërmëdha. I duken të bukura dhe shpesh në bisedat e tij e fut përvojën e re në kukumalen e madhe të asaj të vjetrës, ashtu siç futet në një libër me shumë fletë, një fashikull tjetër, që nuku ka të bëjë hiç me atë libër.

Në historitë e tij Xha Jazua nuku gënjen. Skleroza nuk e njeh gënjeshtrën dhe bile ajo nuku ka fare nevojë për të. Xha Jazua thjesht rrëfen ngjarje që edhe mund të ndodhnin. Radha e kohëve i është kokolepsur, por plaku nuk e vret mendjen t’i shpleksë e t’i rreshtojë.

Ka një urrejtje të pashuarë kundër gjermanëve. Një ditë më tha, se Amerika duhet t’ia dinte për nder brigadës së tij, që arrivi të mos mbetej këtu në Nju Jork këmbë gjermani!

Më thëthivi mjaft me këtë thënie dhe unë e afrova karrekllën. Po pinim kafe në trotuaret e Arthur Avenysë. Pa arritur ta pyes, xha Jazua u kurdis.

– Po me t’i qërruarë gjermanët nga viset tona, i ndoqmë tutje. Brigada jonë, sëkur qe bërë vetëm për gjuetinë e tyre. Nxiri që këtu, qërroi që atje e bjeru prapa! Kur dëgjonin Brigadën e Pesëdhjetepesë, gjermanët i zinte tartakuti.

Unë nuku di të ketë patur brigadë me atë numër, por kjo është nga lajthitjet më të paka të plakut.

– Më dyzetepesën, ishnë mbledhur tërë gjermanët nga ishnë e nga s’ishnë, në Gjermani. Pe atje nuk kishmë pse t’i lomim nga vendi, ce ata ishnë futur në vathë të tyre. Pyet andej e pyet këtej: “more, na thoni, në ç‘vend të botës ka akoma gjermanë, t’u sulemi e t’u vemë drunë?” Hiç! S’vinin ankesa. Kur, na thanë: kanë mbetur ca në Nju Jork! Do të vemë, thamë, do vemë e t’i qërrojmë edhe pe andej! U mblodh edhe një herë brigada. “O burra”, thamë, dhe u nismë! E tërë brigada!

– Loj, bre xha Jazo, nga vendi! Po si u futtë në Amerikë? – nuk më ndënji goja mua.

– E do të vërtetën? – më tha. – Me viza fallco! E tërë brigada! Me pushkë e mitrolozë, me tërë armatimnë! Vimë këtu në aroport të Kenedit. Këtu kishnë ca nga ata aparatet, që të kontrollonin dëpër xhepa, për thika, për droga, për armë. Ishnë djegur këta të zestë, pe Njëmbëdhjetë Shtatorit, kur u shembnë Binjaket.

Mua gjene nuku m’u ndënj:

– Edhe Njëmbëdhjetë Shtatori u fut këtu-o?!.. Po si, bre, nuku ju a zunë armët?!

– Neve i mbamim lart, me të dy duartë mbi kokë, se ata dëpër trup kontrollonin. Aty nuku kishmë asgjë neve. Kaluamë të tërë. Asnjë batalon nuku na mbajtnë.Vimë neve, që thua ti, e të përhapemi atë natë dëpër këto kodrat rreth Nju Jorkut. E ndezmë zjarret tona. Llapsnin atë natë zjarret partizane, ca në Qafë Kuins, ca në korijet e Stejtën Ajlandit, ca në meratë e Bronksit e ca mbi stanet e Nju Xhërsit. Batalonit të fundit nuk i kishnë ardhur mortajat. Ishnë ngatërruar kur ndrruamë aropllanë në Zyrih. Por, Svisseri, – për shërbim që bëjnë, t’u pish dollinë, o në p.. të s’ëmës !, – u a solli mortajat të paprekura, po atë natë, me mikrobuse! Të fundit i pamë zjarret e tyre në pllajat e Bruklinit. E kishmë rrethuarë Nju Jorknë e gjermanët shëkonin zjarret tona e me siguri po i zinte data. Po ama, neve nuk e dimë hiç ku janë strukur. Gjatë natës erdhnë dhe informatat e sakta: në Nju Jork, thanë, nuk ka aq gjermanë sa të nderohemi. Kanë mbetur vetëm nja tridhjetë a dyzet, në Aveny të Parë, edhe ata dukej se punonin si zyrtarë të konsullatës gjermane. Erdhmë që erdhmë, thamë, le t’u futëm tmerrë dhe atyre dhe le të thyejnë qafën në Gjermani! Të nesmen, me formacion luftimi, me pesë kollona, mësymë Manhattanë! Drejt e në konsullatët gjermane!

– Me se shkuatë-o?

– Me sabuej, me metro. Intendenti na kish pajisur me ca metrokarda dhe o burra! Neve muarmë trenë B! Në vagon buçisnin këngët partizane, ore! Kur mo i kem tërë, të kishe qënë atje, nuku do mbaje mend gjë tjatër në jetën tënde! Me “ato maja rripa-rripa”, me “kuq ësht’ ku lind e ku perëndon”…

– Paaa! Nuk bezdisshin pasagjerët amerikanë? – e çpova plaknë.

– Jooo, ç‘ne! Intendenti jonë i kish marrë masat, oree: sejcili pe neve kish kufjet e tij në veshë e neve dëgjomim në to: “ato maja… seç gjëmojnë”. Amerikanët, ca studentë, ca zezakë, ca filipinas që shisnin bateri dëpër vagona, tërë kishnë kufjet e tyre. I tërë vagoni ish me kufje dhe pasagjerët tundçin nga ritmi. Po ashtu tundçin edhe ca partizanë nga tonët, ca të rinj, ca çunakë të pabindur. Ata me siguri kishnë vënë fshehur donjë këngë të Irma Libohovës. Se me “ato majat e rripa- rripat” nuk tundesh dot, de! Dukej, bre, nuku qe ay ritëm! E, nejse… Vemë në konsullatë të gjermanëve. Radhë e madhe atje, bre: ca për viza, ca për martesa. Zumë radhë edhe neve, ç‘të bëmim?! U zgjat radha, si mos o Zot! Kur erdhi sëra jonë, del një gjerman aty e na pyeti ce ishmë munduarë. “Kemi ardhur të çlirojmë Nju Jorknë”, – i thamë. “Nga kush?”- pyeti. “Nga ju, gjermanët!” – ia thamë copë. Kur i treguamë se ishmë Brigada e Pesëdhjetepesë, ay u bë dyllë i verdhë. Ashtu dyke iu dredhur zëri, na tha se duhet të mbushmim një formular e t’i bashkëngjitmim me kapce dy fotografi të brigatës. “Po më parë”, tha, “duhet të dorëzoni armët. Është rregull!”. Veç njerëzit e egër nuku binden. I dorëzuamë, ç‘të bëmim?! Nuku bëhej shaka me gjermanë! Nëne, nëne! Mbushmë formularë. Ne patmë çliruarë gjithata qytete, po me formular, jooo, nuku na kish bërë vaki t’i thyemim gjermanët. E mbushmë formularë, vumë dy fotografitë që kishmë që nga themelimi i brigadës dhe ua lamë në një sportel. Na thanë që kjo punë do të bëhet, por jo pa kaluarë pesëmbëdhjetë ditë. Ashtu ish rregulli. “Rregullin e respektojmë”, u thamë dhe ikmë. Detyrën e kryemë.

` – Po armët? – ia kujtova unë.

– Me armët na ndezi groshi, se ata nuku na i jepnin prapë e ne i lamë. Kumandanti i brigadës desh të na proçedonte për gjyq ushtarak, por pastaj erdh’ lajmi që edhe në Shqipëri, depot e armëve ishnë shkallmuarë, ushtria qe bërë lesheli, piramidat kishnë thyerë qafën e qënkësh formuarë Qeveria e Pajtimit Kombëtar e në atë valë, na zuri dhe neve amnistia.

Mua nisnë të më merreshin mëntë: partizanë, Njëmbëdhjetë Shtatori, piramidat, amnistirat… Po e mblodha shpejt tutkën.

– Po e çliruatë vërtet Nju Jorknë nga gjermanët? Dua të them, xha Jazo, a iknë ata pas pesëmbëdhjetë ditësh, siç ju thanë?

– Duhet të kenë ikur. As mos e bëj dëm pyetkën! Gjermani, qen bir qeni është, po fjalën e mban! Unë s’pata kohë ta marr vesh, ce më binte bretku katërmbëdhjetë orë në ditët, në punë të zezë. Një dibran më futi në restorant të tij, lanja pjata. Pa karta. Dibrani paskësh qënë me Ballin Kombëtar, po paskësh qëlluarë burrë i mirë. Sefte flinja në shtëpi të tij. I kënaqur unë, i kënaqur dhe ballisti, ce e quante fitore të frymës së Mukjes.

– Po ce nuk u këthyetë prapë në atdhe, pasi kryetë detyrën-o?

– Ce-o, budallenj ishmë ne-o?!- ma bëri. – Qejfi, or bir, ma kish të këthesha, po për ideal, xha Jazon e ke trokë. Si do të vija prapë në Amerikë unë, mo? Ku kisha, bre, unë, trembëdhjetë mijë dollarë, të kërkonja gjene pashaportë fallco, apo të bridhnja dëpër skafe?! Pasaj, ja, vjen e t’i bije skafit, donjë hundë motovedete italane! Unë nuk di as not, or’ i hëngsha t’ëmën!.. Kryesorja është që detyrën e kryemë.

– E kryetë në Nju Jork, po në Shqipëri ke akoma gjermanë!

– Po çne-o, ne e lamë vatanë pa këmbë gjermani!..

– Ju e latë, – i thashë, – po atje ka akoma. Janë në ambasadën gjermane në Tiranë. Pastaj, ca të tjerë kanë erdhur si specialistë… Turistë, varda…

– Ne e lamë Shqipërinë, kur i thonë, gjerman-frii! Brigada të tjera atje ka. Sytë t’u dalën e le t’i nxjerrën ato! Ce o, nga Pestepesa i presën të gjitha-o?! Lodra të politikës-mo, të këtyre qeveritarëve të soçmë. Këta i kanë tradhëtuarë idealet e luftës!- tha me mllef dyke pështyrë përdhe.

Pyetjet teme nuku kishnë fund. Më kënaqte xha Jazua me shashërditë e tij.

– Qëndruatë në Shtetet e Bashkuara, si brigadë?

– Pas fitores, u mblodhmë në Çentral Park, të gjithë batalonet, prapavija, ndërlidhja… Na foli komisari. Na përgëzovi për fitoren dhe na tha se, si shpërblim, shtabi kish vendosur që të na jepnin nga dhjetë vjet lejë, të pushomim, të gjemim këtu donjë të afërm, nga kurbetlinjtë e vjetër e të rinj. Ay, bile, na ftovi që të aplikomim për llotari grin kard. Tetë batalone i mbushnë aplikimet, kurse një batalon, i gjashti, kërkovi i tëri strehim politik! Ata e qelpnë fare! Kumandanti i tyre më vonë u shpall armik, me ata të kastës. Dukej, ajo! I tillë ishte qeni. U dënua me vdekje në mungesë. Tashi shëtit këtu me limuzinë, bën biznes me Shqipërinë, vete atje, ha dreka e darka me Nanon e nuku guxon qeni t’i rrëfejë Nanos se ç‘dënim i rri mbi kokë. Nanua po, s’ka kohë të hapë qitapet e vjetra! Neve këtu vazhdojmë e mblidhemi në përvjetorë, festojmë… Donjëherë Fajre Departmenti i zjarrfiksave, na jep lejë të ndezëm donjë zjarr partizan dhe na gjobit kur e ndezëm të madh. Neve tashi i bëjmë zjarret gjithnjë të veckël e më të veckël, bëjmë shuk tri katër gazeta Nju Jork Tajms bashkë, sa për të bërë adetnë, kujtojmë kohët e arta, ndezëm donjë Marllboro dhe e thëthijmë nga njëzë herë e ia kalojmë shokut, me radhë, si njëherë e një kohë, çmallemi, shkojmë të organizuarë në kazinotë e Atllantik Sitit… E kështu rjedh jetaaaa, or biiir!

2003.(Marre nga libri I Pellumb KULLES-Rrefenja nga Amerika)