NGA ERMIR HOXHA/Një debat mbi “Skënderbeun e mbuluar” që zotëroi këto ditë hapësirat sociale dhe mediatike shqiptare, e çon thënien e pretenduar të heroit tonë kombëtar nga “Lirinë nuk jua solla unë, por atë e gjeta mes tuaj”, që të adaptohet në kushtet e sotme si “Marrëzinë nuk jua solla unë, por atë e gjeta mes tuaj!”.
Sepse deri më sot, nuk ka patur debat më të marrëzishëm. Dhe mjaftojnë pak kampionë për ta kategorizuar si të tillë. E para, termi “i mbuluar”. Për të gjithë ata që lexuan e dëgjuan për herë të parë lidhur me mbulimin e heroit ditën e Kurban Bajramit, pa e parë realisht se çfarë kishte ndodhur, u krijua përshtypja e krijuar se një beze gjigande i ishte hedhur monumentit për ta bërë atë inekzistent për do orë. Dhe vulën kësaj idiotësie ia vuri presidenti Thaçi, që deklaroi se “asnjë pëlhurë nuk e mbulon dot…”(!). Pra, kreu i shtetit kosovar ishte ende tek bezja, në një imagjinatë jo krejtësisht naive, por në një bindje tërësisht të trashë në raport me ditët që kanë kaluar kur pothuajse për çdokënd me dy pare mend në kokë është bërë e qartë gjithçka, më kryesorja që kishim të bënim me një “budalla që hedh një gur në lum, e ku futen njëqind (po aq budallenj), e që s’e nxjerrin sot”.
Prej tyre pati sosh që shihnin tek “mbulimi” (ka shumë arsye për ta futur në thonjëza), një konspiracion mes Erjon Velisë dhe Muhamed Kalasë (vëreni me kujdes: Ahmed Kalasë, gjithsesi një figurë e njohur publike si imam i njohur i një xhamie të njohur në Tiranë, ia shkruan emrin Muhamed(!)), dhe ky që ia servirte opinionit zbulimin e madh të konspiracionit anti-Skënderbe mes kreut të Bashkisë dhe një prijësi fetar në kryeqytet, vetërenditet tek të lëçiturit, të iluminuarit, moralistët, të shembshurit për fatet e kombit.
Mes tyre, me më shumë peshë fjale, ishte dhe Artan Lame. E nëse të gjithë janë të falur si pjesëmarrës e kontribuues në marrëzi, mes tyre Flutura Açka dhe Agron Gjekmarkaj, të njohur tashmë për angazhimin e tyre publik në gjetjen e ndonjë ceni tek besimi i shumicës shqiptare për ta bërë më pas qimen-tra, nuk vlen kjo për Artan Lamen, njeriu që aq shumë ka investuar tek vetvetja për të mos qenë pjesë e berihajit, e që atë ditë ngjau me një shqiptar të rëndomtë e të papunë facebook-u, duke u bërë njësh me marrëzinë, e madje dhënë një dorë të mirë asaj në një gjallim të çmendur disaditor.
Por le ta shohim dhe njëherë ftohtësisht se ç’ndodhi atë ditë:
Në fakt nuk ndodhi asgjë. Të paktën në shesh. Ndodhi më e zakonshmja që ka ndodhur çdo kremtim Bajrami. Një podium, një ekran pas – sigurisht, falë avancave teknologjike – vendosur në pozicion simetrik përballë masës së besimtarëve. Madje është vetë simetria, ky detaj gjeometrik, që shpartallon çdo aluzion se e gjitha kishte të bënte me atë agregat të bronxtë pas, pra Skënderbeut mbi kalë.
Por dhe nëse do ishte vërtet kështu, nuk ka asgjë penalizuese në këtë mes, gjersa askush nuk është marrë me Skënderbeun, as me dorë e as me fjalë. Organizatorët, KMSH-ja në këtë rast, i është përgjigjur vetëm kërkesave estetike-skenike, pa patur ndonjë udhëzues të veçantë kushtëzues, ligjor apo etik, në përgatitjen e dekorit festiv. Dhe këtu mbyllet gjithë debati. Të lirë për ta vijuar atë, në pamundësi për t’i penguar, janë vetëm masat e të papunëve në rrjete, delirantëve gjithashtu, ku dallon dhe ndonjë që në pamundësi për t’u bërë gazetar i njohur tek “vendi i qenit” – terreni – zgjedh të bëhet në facebook.
Pjesa tjetër e marrëzisë gjendet dhe tek masat e besimtarëve muslimanë, që lehtësisht tërhiqen për hunde duke rrëshqitur e zhvendosur me një lehtësi naive drejt debatit mbi statusin historik apo fetar të Skënderbeut. Me një mungesë të theksuar urtësie që buron nga tradita profetike, së cilën mëtojnë se e ndjekin, kjo masë bie me një lehtësi të papërballueshme në karemin që i ofrohet, sidomos nga “peshkimi” mediatik. Veçohet në gjithë këtë lojë, lloji i përzgjedhjes që bëhet për panele debati televiziv, mbi figura “përfaqsuese” komunitare që në realitet kanë një reputacion minimal “brenda llojit”.
Për më tepër se kaq, një komuniteti me shumë probleme të brendshme, i cili ende nuk ka të konsoliduar tiparet bazë të vetëdijes së lartë fetare në disa terma socialë, ku përfshihet dhe komunikimi në një shoqëri diverse, nuk i shkon që të jepet me aq nerv e energji në çështje që nuk i ka parësore, referuar modelit profetik me formulën kohë/moment/pozitë.
Dhe në fund, ndonëse është herët të flitet, KMSH nuk ka pse kompleksohet nga gjithë çka ka ndodhur këto ditë, duke u tërhequr nga prishja e simetrisë së vendosjes së podiumit, apo dhe e uljes së lartësisë së ekranit, Bajramet e ardhshme.
Skënderbeu është në vendin e vet, siç janë dhe besimtarët në organizimet e tyre festive. Për mendjet e kthjellëta, Shqipëria është madhe aq sa ka vend për të gjithë. Ndaj nuk duhet t’jua lëmë atë mendjeshthurrurve që me iluzionet e tyre optike e bëjnë të vogël, të ngushtë, të sikletshme, siç janë dhe vetë të tillë. /tesheshi.