Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Çfarë fitoi dhe humbi Edi Rama? Po SHBA -ja?

by

*Fituam, një Shqipëri të pastër dhe me shumë dinjitet/

*A është një leksion sigurie për RSH qëndrimi i Edi Ramës  për armët kimike të Sirisë?

Nga ZAIM KUCI/

E shprehur me entuziazëm, Po; madje një leksion i shumëmunguar në historinë shqiptare. Në respekt të asaj që dëshiroj të shpreh për këtë çështje, pergjithësisht qëndroj larg qëndrimeve të ngjyrimeve politike të vendit tim. Formimi ushtarak i fituar më detyron që të mbetem një analist në fushën e sigurisë dhe profesionalisht do mundohem të jap opinionin tim për këtë operacion luftarak të menduar për t’u zhvilluar në teatrin e veprimeve luftarake shqiptare.

Si përmbledhje të asaj që u shvillua para dhe mbas “Jo_së” së Kryeministrit, të mendimeve “pro” dhe “kundër kësaj fushate të drejtë dhe padrejtë do të shprehem për ata që nuk do të kenë durimin për të lexuar deri në fund këtë opinion: fituam të gjithë, më shumë ka fituar personalisht Edi Rama.

Po përse? Që të gjykojmë qëndrimin e duhur ose jo të Kryeministrit shqiptar do të pranojmë që, sasia prej 1300 ton armë kimike të Sirisë, për nga gjerësia e problemeve që mbart kjo situate e krijuar, nuk është një operacion demontimi për RSH por një operacion luftarak me forca e mjete të shumta, me/pa të njohura, për më tepër me kundërshtar të padukshëm, ky është rreziku edhe për shtete me potenciale të mëdha.

Në këtë fazë zhvillimi operacioni, vlerësim situate, strategët ushtarakë e vlerësojnë këtë “situatë konfideciale “, leksion që zhvillohet si në akdemitë perëndimore dhe ato lindore.

Krizat dhe konfliktet kalojnë disa faza zhvillimi. Janë strategët (specialistët) që zbulojnë, paraqesin dhe luajnë me fakte dhe shifra për forcat dhe mjetet mbi një situatë të caktuar, në rastin tonë “armët kimike”. Ata bëjnë raport forcash dhe përcaktojnë perspektivën e rrezikut të pritshëm. Sipas meje, në mungesë informacioni, me dilemat e shumta të këtij operacioni, që as dhe sot specialistët e vendeve elitë nuk janë të vendosur për të vepruar, por dhe një hezitim dhe padije nga kolegët e mi ushtarakë, nuk u mundësua në kohë informacioni i duhur për vendimmarrësit shqiptarë.

Propozimi (në se përgjigjia ka qënë e nxituar) për një demontim të mundshëm në RSH ishte shumë i parakohshëm nga aleatët, por sigurisht nuk ishte aspak një detyrim force, apo dhe detyrim moral për palën shqiptare. Në operacion merren dhe rrizqe, por futesh për të fituar, aq më keq në kohë paqe, ushtarakët e dinë mirë “ligjin” për të fituar betejën.

Në çdo operacion fillimisht futet në lojë “diplomacia” e cila është arma e negociatës që progreson ose ndalon përshkallëzimin e krizës dhe konfliktit. Edi Rama duket se u fut në lojë në fazën e dytë të këtij operacioni “diplomacia”. Në këtë fazë formula e është disi e përgatitur, rënie dakord por do ta “vlerësoj” që kupton vijimin e ashtuquajturës periudhë “heshtje”, marrje kohe për të vendosur, që për mua si ushtarak ishte optimale dhe aspak e vonuar. Pa dyshim kjo ndodhi me kryeministrin tonë, nuk kishte si të ndodhte ndryshe.

Çfarë ndodhi? Si nga herë në vendin tim fillon gjuetia e shtrigave. Por, a duhet që kryeministri i RSH si një nga garantët kryesorë për sigurinë e vendit dhe të jetës së popullit të vet, përballë këtij operacioni të rrezikshëm duhej të dilte nga konfidecialiteti? Sipas meje strategjikisht do të ishte gabim, madje me pasojë. Në të tilla raste pavendosmërie, aq më tepër për një situate të pritshme diplomacie, për çështjet e sigurisë së kombit, kërkohen sjellje të tjera, të matura që fatkeqësisht u komentuan me ngjyrime politike por dhe me analiza dilitantësh, më së shumti ishin dhe konfuze.

Diplomacia është arma e fjalës, e cila bëhet më e fuqishme se avionët, raketat, anijet luftarake dhe tanket, kur ajo është pronë e të diturve. Sipas meje Edi Rama tregoi maturi diplomatike përballë një propozimi në fazë negociate (situate e nxituar nga aleatët), ushtarakisht përkthehet Fuqi Kombëtare.

Pas kaq vite demokracie, jam i lumtur që në vendin tim pash elementë dhe nerf demokratik, kjo është shumë për të majtët e të djathtët, kjo duhet të na gëzojë. U ndjeva mirë që studentët dhe  nxënësit, këta të rinj reaguan ndjeshëm për këtë çështjë e të gjithëve. Uroj që kjo frymë të vazhdojë në emër të dinjitetit dhe jetëve njerëzore. Edi Rama, sipas meje shumë i kujdesshëm, dhe këta të rinj bënë që Shqipëria të shpëtojë nga lista e zezë si vend i kontaminuar.

Në këtë ndjenjë lirie të rinjësh, gjithnjë dhe në rritje në të gjithë vendin, mu duk se edhe “Edi Rama” ishte në mes tyre. Kjo duhet të gëzojë të gjithëve.

Çfarë fitoi dhe humbi Edi Rama? Po SHBA -ja?

Pa dashur të listoj një sërë fitore do nt’i vlerësoja të shumta të Edi Ramës në këtë operacion luftarak të pa zhvilluar them se: më duket se, në RSH erdhi koha për të pyetur interesat e Shqipërisë, opinionin  publik që vështirësisht ka funksionuar. Jetojmë në një epokë dhe në një kohë kur kryeministri, presidenti dhe ministri nuk duhet ta konsiderojnë vehten si agallarë, por shërbëtorë, ashtu siç e gëzojnë prej shumë vitesh amerikanët  dhe francezët, që të gjithë ne endërrojmë të shkojmë drejt tyre.

Çfarë humbi Edi Rama? Të kaluarën “demokratike” shqiptare, prepotencën, interesat personale, individualitetin politik etj.

Po SHBA ? fitoi një popull më dashamirës, më të burrëruar, më edërrues drejt saj me më shumë dinjitet. Shqiptarët janë të dashuruar me SHBA, miqësia është afagjatë dhe jo “mujore”, ata kanë qënë, janë dhe do të jenë aleat strategjik për RSH.

Edi Rama mundi t’u japë mesazhin aleatëve tanë strategjik se RSH ka vullnetin e mirë por nuk plotëson standardin e kërkuar për pritjen, demontimin dhe ruajtjen e këtyre armëve, nuk ka zona të lira për hapësirën e kërkuar, për më tepër kemi tejngopje të ambientit me atë çfarë kemi bërë deri tani. Në këtë rast RSH e ka fituar tashmë sinqeritetin dhe respektin e tyre. RSH, në mënyrën më rigoroze i ka plotësuar kontributet në kuadër të Nato_s duke shtuar dhe ato në BE.

 Shqipëria duhet të punojë për një plan veprimi për të marrë një pozicion të ri dominues, të favorshëm gjeostrategjik në rajon, me çmimin “Nobel” që tashmë e kemi marrë pikërisht për natyrën e bukur, kushtet klimaterike, me diversitetin e terrenit, me detet, liqenet, lumenjtë, kështjellat e bukura, duke i shtuar mikpritjes shqiptare që do të thithin turrizmin si lëndën e parë strategjike për zhvillimin ekonomik të RSH, të cilat kanë marrë kohët e fundit rrugën e shpresuar. Shtypi elitar botëror ka bërë komente dhe vlerësime të shumta për këto armë, gjë që memoria e njerëzve nuk do të humbasë lehtë opinionin se ky vend është i kontaminuar; edhe ky do të ishte një rrezik që duhet vlerësuar.

RSH i duhet e ardhmja e pastër, territori i së cilës ka filluar të pastrohet dhe të ecë.

 

********************************************

 

AMERIKA NUK DO T’I IMPONOJË SHQIPËRISË SHKATËRRIMIN E ARMËVE KIMIKE TË SIRISË

by

Iniciativa e Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara për t’i paraqitur Këshillit të Sigurimit propozimin që Siria vet të shkatërrojë armët kimike brenda territorit të saj, e transferon zgjidhjen e këtij problemi në prak të derës të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, aty ku edhe e ka vendin dhe njëkohsisht ka mundësi të zgjidhë dilemën përballë të cilës gjëndet qeveria shqiptare në lidhje me këtë çështje./

Nga Frank Shkreli/

Siç është njoftuar dhe komentuar ditë e fundit në median shqiptare dhe botërore, Shtetet e Bashkuara kanë zhvilluar bisedime me Shqipërinë dhe me disa vende të tjera europiane për të ndihmuar në shkatërrimin e armëve kimike të Sirisë.   Janë bërë komente se Shtetet e Bashkuara do t’ia imponojnë Shqipërisë një gjë të tillë, pasi Shqipëria na qenka ”vasale” e Shteteve të Bashkuara dhe se autoritetet shqiptare gjithmonë i thonë, ”Po” Amerikës për çdo kërkersë që ajo u bën atyre, pa marrë parasyshë interesat e vendit.   E vërteta është se Shqipëria si anëtare e NATO-s është tani në valle dhe si e tillë konsultohet dhe shqyrtohen mundësitë për kontributin e saj për sigurinë e përbashkët të vendeve aleate dhe të paqës në botë.  Por  Shtetet e Bashkuara nuk do t’ia imponojnë Shqipërisë, as ndonjë vendi tjetër shkatërrimin e armëve kimike të Sirisë.   Ky është dhe duhet të jetë një vendim, ekskluzivisht, i popullit shqiptar dhe i qeverisë që e përfaqëson atë, bazuar në sigurinë dhe interesat kombëtare të vendit.  As NATO as Shtetet e Bashkuara nuk do t’ia imponojnë Shqipërisë shkatërrimin e armëve kimike të Sirisë në territorin e saj, nëqoftse Tirana zyrtare e konsideron një gjë të tillë si diçka që është kundër interesave të saja.   Nuk është në natyrën e NATO-s që t’i imponojë gjëra të tilla një vendi anëtar, as nuk është në natyrën e Shteteteve të Bashkuara që t’i imponojnë një gjë kaq serioze një vendi mik si siç është Shqipëria.  Ështe e pa-imagjinueshme që Shtetet e Bashkuara të tërheqin armët kimike nga Siria për të shpëtuar sirianët dhe t’i dërgojnë ato  në Shqipëri për të dëmtuar shqiptarët.   Siç tha edhe ambasadori amerikan Aleksandër Arvizu gjatë një vizite dje në Kukës, në lidhje me këtë, nuk është marrë asnjë vendim, por sipas tij, “Gjëja jetike është që Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë mike e Shqipërisë dhe shqiptarëve”  duke shtuar se, “mirëqenia e popullit shqiptar,  është një ndër konsideratat më të rëndësishme të Amerikës. Dhe kjo përfshin edhe dinjitetin e vendit e të qytetarëve të tij”, tha përfaqsuesi amerikan në Tiranë.

Por siç sugjeron edhe ish-ministri jashtëm i Shqipërisë, Marko Bello në faqen e tij në “Facebook”, se këjo zhurmë e madhe në lidhje me këtë çështje mund të jetë shkaktuar nga zelli i tepëruar i  autoriteteve shqiptare, duke zmadhuar dhe ekzagjeruar situatën.   Këjo situatë bëhet edhe më e vështirë nga mungesa e transparencës zyrtare në lidhje me këtë çështje, pasi në një boshllëk të tillë informacioni, të pavërtetat dhe thashë-e-themet përhapen shumë shpejt dhe bëhen realitet.  Jam i sigurt se qeveria shqiptare, në konsultime me aleatët në NATO dhe me Shtetet e Bashkuara – dhe nëqoftse i kërkohet një gjë e tillë zyrtarisht — do të arrijë vendimin e duhur, në interesin e shëndetit dhe mirëqenjes së qytetarve si dhe  në interesin e kombit dhe të marrëdhënjeve të mira me aleatët dhe njëkohsisht të paqës dhe të një bote pa armë kimike.  Shkaërrimi i armëve kimike në Shqipëri mund të jetë një ndërmarrje tepër e madhe për mundësitë logjistike dhe teknike që ka Shqipëria në këtë fushë, e nëqoftse është kështu, atëherë autoritete qeveritare në Tiranë duhet t’i thonë, JO qoftë dhe mikes më të ngushtë, Amerikës dhe NATO-s, duke thënë në mënyrë transparente për publikun, se nuk kemi mundësi të bëjmë një gjë të tillë, për këtë e këtë arsye.  Jam i sigurt se Shtetet e Bashkuara, NATO dhe Bashkimi Europian nuk do e përdorin këtë refuzim kundër Shqipërisë në të ardhmen.

Por siç ndodhë gjithmonë me probleme të mëdha rajonale ose botërore, janë Shtetet e Bashkuara ato që — në mungesë të të tjerëve, ose kur të tjerët rrinë duar kryq — marrin përsipër zgjidhjen e sfidave ndaj sigurimit botëror dhe në mbrojtje të drejtave të njeriut anë e mbanë botës, siç është  shkatërrimi i armëve kimike të Sirisë.  Dhe si rrjedhim Uashingtoni akuzohet për motive të mbrapshta që nuk kanë të bëjnë me realitetin.  Armët kimike në Siri janë një problem i madh për të gjithë botën, sepse nëqoftse këto armë bien në dorë të terroristëve dhe personave ose orgnizatave të pa-autorizuara, pasojat janë të pa-parashikueshme për të gjithë.   Si e tillë këjo është një emergjencë — jo vetëm për Amerikën, NATO-n,  Bashkimin Europian, Shqipërinë dhe vendet e tjera me të cilat po bisedohet për shkatërrimin e armëve kimike të Sirisë, por është një çështje edhe  e sigurimit ndërkombëtar, pikërisht një çështje me të cilën, që po të ishte e mbara, do të merrej Organizata e Kombeve të Bashkuara. Ndonëse ishte Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara, ai që shtatorin e kaluar miratoi rezolutën për të siguruar dhe për të shkatërruar armët kimike të Sirisë me qëllim që t’i tërheqë ato nga zona e luftës.

Vendimi për shkatërrimin e armëve kimike të Sirisë e ka adresën, jo në Tiranë as në ndonjë vend tjetër të Europës, por tek Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara në Nju Jork, megjithë shantazhet e Rusisë dhe të Kinës brenda këtij këshilli.  Në lidhje me këtë, agjencia japoneze e lajmeve Kyodo citoi dje Sekretarin e Përgjithëshëm të Kombeve të Bashkuara, Ban Ki Moon se ai është duke marrë në konsiderim  t’i kërkojë Këshillit të Sigurimit të OKB-së që të mbështetë një propozim të tijin që Siria vet të shkatërrojë armët e saja kimike, brenda territorit të saj.  “Jam duke marrë në konsideratë që t’i bëjë thirrje Këshillit të Sigurimit që të kërkojë menjiherë transferimin e armëve kimike të Sirisë në qendra të sigurta mbrenda Sirisë ku mund të vendosen dhe ku njëkohsisht mund të shkatërrohen ato armë.”  Ban Ki Moon, sipas agjencisë japoneze të lajmeve, shprehu gjithashtu zemërimin e tij në lidhje me ndasitë dhe përçarjet, si dhe pamundësitë dhe paralizimin brenda Këshillit të Sigurimit për të marrë ndonjë vendim të përbashkët mbi krizën në Siri, ndërkohë që Rusia, aleate e dikatorit sirian Assad dhe Kina kanë përdorur veton ndaj tri rezolutave mbi Sirinë, ndërsa deri tani në atë vend kanë humbur jetën më shumë se 110,000 njerëz.

Iniciativa e Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara për t’i paraqitur Këshillit të Sigurimit propozimin që Siria vet të shkatërrojë armët kimike brenda territorit të saj, e transferon zgjidhjen e këtij problemi në prak të derës të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, aty ku edhe e ka vendin dhe njëkohsisht ka mundësi të zgjidhë dilemën përballë të cilës gjëndet qeveria shqiptare në lidhje me këtë çështje.