Kujtime – Lushnje, 21 dhjetor 1994/

Hyrje:

Legjenda: 1. Ballina e librit “LARG PIKON HËNA”, 2. Ftesa për diskutim krijues/

Poeti Shpend Sollaku, vite më parë, në rrjetin social Facebook, ka hapur një Klub Virtual, që e ka pagëzuar “Lushnje underground”. Ballinën e ka zbukuruar me një peizazh karakteristik, punuar nga artisti i madh Sadik Kaceli, të cilin e shoqëroi me një shënimin përcjellës ku thuhet se: “VLEN SHUMË PËR LUSHNJARËT”. 

(Legjenda: Piktura e Sadik Kacelit)

Në këtë KLUB Virtual, rreth të cilit janë mbledhur lushnjarët e shkapërderdhur kudo në botë. Janë afruar edhe lushnjarët “ZOT NË TOKAT E VETA”, intelektual dhe personalitete të shumta që i lidhin ndjenjat, emocionet, kujtimet a përfytyrimet e tyre me Lushnjën e për Lushnjën. E ndonjëri sish edhe për miqësi, që kanë me këtë e atë lushnjar, sigurisht edhe ndonjë çun a gocë për ndonjë flirt dashuria, apo të moshuarit që janë plakur me mendje beqarie për ato dashuriçkat e lëna nëpër moçalishtet e Myzeqesë së dikurshme. Ndonjë tjetër do të anëtarësohet në Klubin Virtual, për kujtimet që e lidhin me ndonjë piknik, të tjerët për ndonjë pikë artistike, ndokush për…, po ku ta dijë unë që kam vetëm NJË kujtim të mirë për LUSHNJEN, sepse me lushnjarët në vijën virtuale, kam lidhje e komunikime të panumërta?! He nejse… më mirë po kthehem te rrëfimi im “Lushnjën si e pashë”.

Edhe poetin Shpend Sollaku, e kam të njoha nga rrjetet sociale, nuk e kam takuar asnjëherë, por kjo nuk më ka penguar t’ia njohë krijimtarinë, ashtu siç ua njohim me dhjetëra shkrimtarëve e artistëve me famë botërore që nuk i njohim as takuar kurrë.

(Legjenda: Portreti i Shpend Sollakut)

Ky njeri i mirë, e dinte se edhe mua më lidhin kujtime me Lushnjën, po ashtu e dinte se aty kam prezantuar librin e parë me poezi “LARG PIKON HËNA”, botuar nga Shtëpia Botuese “Naim Frashëri”, në Tiranë, qysh në vitin 1994, në kohën sa ishte poeti Visar Zhiti drejtues i saj.

Në anën tjetër, më duket se intuita e Shpend Sollakut, shkon edhe përtej reales. Sikur ai ka mundësi imagjinatave të lexoj edhe fshehtësitë e arkivuara në memorien e njeriut, veçmas kur ai është krijues. Nga kjo paralele, secili mundet me fantazua se çfarë paska menduar për të fantazuar Shpendi i Sollakëve. Apo, ai ishte i sigurt se shkrimtari mund të thotë, e të shkruaj edhe diçka përtej reales?! Një si imagjinatë krijuese, ku ta dijë?!

Për një gjë jam mbase i sigurt se jo vetëm këtë herë, por edhe më parë ma ka rikujtuar lidhshmërinë time me Lushnjën TUAJ, të cilës për t’i dhënë peshë e vlerë, jo aq thjesht e krahason me ndjenjën e vet, sidomos është hyjnore shprehja se “Shefqet Dibrani, është i lidhur pazgjidhshmërisht me Lushnjën tonë”. E veçantë, e rrallë dhe një thirrje hyjnore, po më shumë artistike, për të më kthjelluar mua për t’i shpalosur ato kujtime, them tashti “PËR LUSHNJËN TONË”!

Vazhdimisht kam hezituar nga frika se do të varfërohem me diçka që e mbaja të fshehur, e ruaja për vete, dhe kujdesesha si për shpirtin tim: Vërtetë kam hezituar sepse secili autor, secili artist, librin a krijimin e vet, e ka për sall për vete, deri në çastin kur e publikon. Me të dal nga shpirti i tij, ashtu sikurse fjala kur del përtej dhëmbëve të gojës që nuk e frenon njeri, ashtu edhe libri dhe krijimi artistik bëhet pjesë e një universi më të gjerë njerëzor e shoqëror, dhe nëse merr përkrahje të mbarë, ai krijim të lumturon, të bënë me flatra për tu ngritur në zenit, e kundërta të përmbyt në humnerë. Në anën tjetër krijuesi është qenie e ndjeshme, ai vuan për mospublikimin dhe po aq i frikësohet edhe publikimeve të tija, tamam si prindi i mirë, edhe autori dëshiron t’i shijojë mbarësitë dhe sukseset e publikimeve.

Në këtë kohë ngujimi të pashembullt, kur bota po ballafaqohet me një pandemi globale, e vetmja gjë mbetej kujtimi dhe përfytyrimi i miqve. Ata në zonat e prekura kanë hallin e tyre si të shpëtojnë, si të mos vdesin qoftë edhe nga uria. Të tjerët që janë më pak të rrezikuar, me të dëgjuar lajmet e zeza, për këtu e atje, sakaq kujtojnë ata miq, ata krijues që mund t’i kenë atje, aty, ku bëhet luftë me diçka që nuk duket e nuk preket, por po thuhet se mund të ta zë frymën, mund të ta marrë jetën.

Pra në këto rrethana jeton e gjallëron diku në një skaj të globit edhe Shpend Sollaku. Por nuk dorëzohet, edhe tashti është aktiv. Sidomos me Klubin Virtual për Lushnjën, të themeluar vite më parë. Më datën, 15 prill 2020, ai bëri një shënim në të cilin thuhej: “Shefqet Dibrani është i lidhur pazgjidhshmërisht me Lushnjën tonë. Ishte koha e gjëmës së madhe kosovare kur ai, i gjendur në qytetin tonë, (pak më herët se ky aludim, shënimi im Sh.D.), prezantoi me krijuesit lushnjarë librin e tij të parë. Tashmë është një intelektual i afirmuar, me kulturë 360 gradëshe, i shquar si poet, shkrimtar, gazetar, veprimtar shoqëror i nivelit kombëtar. Në foton e më poshtë ka dalë me liderin historik Rugova, kur Shefqeti ishte akoma një djalosh”.

(Legjenda: Postimi i Shpend Sollakut, i datës, 05.04.2020)

Provokimi pozitiv:

Ndodhi ky provokim pozitiv, i cili më ngacmoi, veçmas pasi ruaja prej vitesh, jo vetëm kujtime, por edhe një material të rrallë arkivor, i cili nuk është publikuar kurrë më parë. Andaj këtë herë vendosa lidhshmërinë time me Lushnjën ta përforcojë edhe më tej, me shpresë se jo pak emocione do t’i ngjallim, për të pranishmit nëse janë gjallë, ose të paktën për të afërmit që mund t’i njohin a të kenë qenë pjesëmarrës i atij diskutimi poetik.

Të saktësojmë se, më 21 dhjetor 1994, në Lushnje është promovuar libri im i parë me poezi “LARG PIKON HËNA”, i botuar po atë vit, siç thamë më lartë në Tiranë. Natyrisht, për mua ishte ngjarje e rrallë, por nuk e imagjinoja si diçka të paharruar?! Po ashtu, ishte hera e parë që vija në Lushnje, dhe ishte hera e parë që promovoja libër, e si karakteristikë e “E të parës”, po ashtu ishte hera e parë që Lushnja i organizonte një autori nga Kosova, promovimin e librit poetik. Emocione të shumta kanë ndodhur atë ditë të largët, natyrisht të përziera me shqetësim dhe frikën, se mbase kisha përgjegjësi intelektuale, se mbase “Koria (turpi)është për burra”, themi ne kosovarët.

Megjithatë ndodhi një aktivitet i cili edhe nga të pranishmit u cilësua i mirë. Mua do të më lë mbresa të pashlyeshme. Ky rast do të më lidh pazgjidhshmërisht me Lushnjën tuaj dhe timen.

Për fatin tonë të mirë, ne me vete kisha një radio (kasetofon), për të incizuar atë aktiviteti, dhe e bëmë. E ky veprim bëhej pa ndonjë paramendim historik, sepse historitë shkruhen edhe nga ngjarjet e vogla, që iu prijnë ndryshimeve apo karrierave të mëdha. Jo vetëm kaq, po ne posedonim edhe një kamerë, ku kemi marrë vetëm sekuenca të ngjarjes, pa qenë aq të vetëdijshëm se ka qenë e nevojshme e tëra. Megjithatë këto incizime qitën në pah një dokumentar faktik, dhe bashkë me zërin si në radio, po i kompletojmë këto kujtime. Për ndryshe sikurse shumë ngjarje te tjera do të fironin edhe kujtimet e mia, por edhe ato diskutime me vlerë, të cilat do të përfshihen në këto kujtime. Siç thamë, edhe pse ishim papërvojë, prapëseprapë paskemi regjistruar për memorien historike gjëra të vlefshme dhe mjaftë dokumentuese.

Në këtë shpërfillje, mbi çerek shekulli, për fatin tonë të mirë, materiali i incizuar i ka rezistuar kohës, pasi ka mbetur i paprishur, (natyrisht aty këtu i dëmtuar), por mjaftoni ato pjesë që kanë shpëtuar. Padyshim diskutimet kanë qenë në nivel dhe të rëndësishme edhe për sot, për tu publikuar e për tu lexuar edhe nga një rreth më i gjerë. Nuk përjashtohet ndonjë devijim i mundshëm, ndonjë shprehje a shtrembërim, por aty ku nuk ishim të sigurt, kemi bërë prerje, shkëputje, për ta ruajtur origjinalitetin e folësit. Me gjithë defektet që mund t’i shoqërojnë këto kujtime, në masë të madhe do të sjellim atë atmosferë, duke i shpalosur ato emocione, sepse janë vlerësime e kritika të realizuara letrare, janë të virgjëra ashtu si atëherë kur janë shqiptuar e lexuar.

Kur jemi këtu, do të vërehet se disa emra nuk kemi arritur t’i saktësojmë, sikurse as t’i theksojmë me saktësi emrat e fëmijëve që kanë qenë të angazhuar në program, qoftë për të lexuar ose për të interpretuar në instrumentet muzikore. Prandaj ne do t’i publikojmë ato që i ditëm dhe mundem, me shpresë se nuk do t’më mungojë ndihma juaj për t’i kompletuar edhe ca këto kujtime.

Për të lehtësuar punë, po më shumë për të shpalosur emocione, nga incizimi kemi arritur për t’i nxjerrë gati të gjitha fotografitë, (ndonëse me rezolucion të dobët), besoj të jenë të mjaftueshme për t’i identifikuar diskutuesit, ndoshta dikush edhe ndonjërin nga fëmijët e angazhuar në këtë ngjarje kulturore, të cilët tashmë janë, të moshuar, rreth të dyzetave.

Në kuadër të këtyre shpalimeve, e shohë të udhës, në formë kujtimesh, të jap edhe një kronologji të asaj dite, por edhe të shpjegoj më mirë, për ardhjen time në Lushnje, dhe përgjithësisht në Shqipërinë e atyre viteve të pasdiktaturës komuniste. Prandaj lidhjet e mia me atë kohë janë emocionale, sepse janë ngjarje të përjetuara të cilat do të kompletojnë më mirë mozaikun emocional të këtij rrëfimi, (për mua si autor), i pari i këtij lloji, për ta sfiduar vetveten!

Siç kërkova më lartë, të shpresojmë se bashkërisht do t’i korrigjojmë e përmirësojmë gabimet evidente, në mënyrë që këto kujtime të marrin formën e tyre përfundimtare.

Pasi shpresa e mban shpirtin e njeriut edhe ne po shpresojmë….

Vijon…