• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

T’i qasemi Brukselit si komb

February 4, 2014 by dgreca

Nga Enkel DEMI*/

E kam lënë rakinë, ndaj nuk e kthej dot një gotë me Fylen. Ndoshta i ngjaj Don Kishotit, por jam i bindur që në Bruksel nuk gjenden mullinj të erës, por njerëz që po i lënë shqiptarët pas dere. Kuptohet, nuk është se shqiptarët po bëjnë mundimin më të arrirë që mos ta meritojnë këtë sjellje, por nuk janë gjindje pak më e rëndomtë dhe qytetare se sa serbët, malazezët apo sllavët e Maqedonisë.

Gjithsesi nga njëra gotë në tjetër të shlivovicës, Stefan Fyles, Nikoliçi duhet t’i duket më seksi se Hashim Thaçi me flokët tip ballaboks apo Rama që i ri shqiptaria si benevrekë.
Ndoshta jam pesimist dhe uroj të gaboj, madje sa më rëndë, por në qershor, Shqipëria për një arsye holandeze apo një pretekst të brendshëm do mbetet sërish pa status. Nuk mendoj se ka të bëjë më me detyrat e shtëpisë, thjesht duhet të ndërgjegjësohemi që nuk na duan. Raportet gjeopolitike në Ballkan po rrahin kah sllavo-ortodoksët, ndaj sa më shpejt ta pranojmë këtë realitet aq më mirë për ne.
Tash ka ardh’ koha t’i qasemi Brukselit si komb. Nuk mund të fshihemi më pas gishtit dhe të bëjmë nxënësin e zellshëm. Klasa politike shqiptare duhet të gjejë forcën dhe të shpallë agjendën e bashkimit kombëtar, krijimin e shtetit të ri federal me dy kryeqytete, Tiranën dhe Prishtinën. Duhet rithemeluar Shqipëria në bazë të respektimit të rregullave të demokracisë, ekonomisë së tregut, laicizmit, respektimit të diversitetit fetar dhe minoriteteve. Një shtet i tillë modern, i cili propozon një treg më të madh, më të përqendruar, më të pasur, është e vetmja mundësi për ta parë Brukselin pa komplekse. Përndryshe, kështu si jemi si zogjtë e korbit, kurrë nuk do të na marrin seriozisht dhe do të na trajtojnë si lypësit e semaforit që kërkojmë si lëmoshë çka na takon.
Në Perëndim në përgjithësi shqiptarët i quajnë cuba, hajna, njerëz gjysmë të egër, të paditur, të pashkollë, vrasës, fondamentalistë. Mes kësaj turme banditësh, nëse gjejnë ndonjë rob të hairit, mendojnë se ky është përjashtim dhe nuk është si shqiptarët e tjerë.
Akademikët, shkrimtarët, studiuesit e historisë, arkeologjisë, albanologjisë, artistët, njerëzit e kulturës duhet të përfshihen brenda një lëvizjeje ndërgjegjësimi për të rrëfyer pa u ndalur në vite e vite të së nesërmes që ky popull është ndoshta më i lashti në kontinent dhe ka një rol të dorës së parë në themelimin e Europës. Nuk ka si futet në një thes me barbarët, nuk ka si të shpërfillet, sepse është këtu, nuk është tretur.
Qeveritë do të takohen sërish në Vlorë. Uroj që kësaj here të gjejnë punë për të bërë dhe ta lënë lojën “kush bën poza më të bukura”. Në mbledhjen e tyre të parë kryeministri i Shqipërisë Edi Rama na la pikëtakimi Brukselin, thua se Prizreni ku u mblodhën, Vlora ku do mblidhen janë në skajin tjetër të botës.
Tash, në Bruksel shqiptarët po njihen si islamikët që luftojnë për flamurin e Sirisë. Mungonte në hartën e ekstremistëve i rëni prej Pogradeci dhe kuadri u plotësua. Një arsye më shumë për të humbur trenat e radhës, të cilët nuk ikin se jemi me vonesë, por thjesht nuk na lënë të hyjmë në stacion.
Ndaj Prishtina dhe Tirana duhet të rikonceptojnë pozicionin e tyre në rajon, raportin federal mes dy kryeqyteteve dhe duhet t’i mëshojnë lashtësisë së këtij populli, pa të cilin ndoshta nuk do të kishte themele të Europës.
Ka ardh’ koha për një Rilindje të dytë kombëtare si e quanin etërit, por Naim Frashërin dhe Pashko Vasën nuk po i gjej të mishëruar askund, ndërsa serbi çel negociatat.

P.S. Ky është një shënim modest, por kurrsesi nacionalist.

/Burimi: mapo.al/

 

Filed Under: Editorial Tagged With: Enkel Demi, si komb, T'i qasemi Brukselit

Pse serbët na analizonin si komb?

June 12, 2013 by dgreca

Shkruan: FAHRI XHARRA/

Serbët e njohin mirë historinë tonë ,e dijnë shumë mirë qe janë në tokë të huaj.I dijnë doket e zakonet tona; dhe sa më mirë të na njohin aq më mirë e më lehtë manipulojnë me ne. Ky është arti i diplomacisë të cilën ata e kanë mësuar mirë. Ne jemi largë dhe shumë largë në këtë aspekt; e më e keqja  është që po largohemi edhe më shumë nga ajo që duhet ta dijmë përmendësh.

                                                  ….Arnauti div i trimit,

që e përgatit të keqën në çdo anë

Por se në gjakun e tij trimëror

As një pikë nga ai i turkut nuk e mbanë

(Aleksa Gj. Bogosavljeviç , 1897)

Në lutjet e tona të përditshme, shqiptarët nuk e përmendim atdheun. I lutemi Zotit, i kërkojmë falje për gabimet e bëra. I lutemi të na dhurojë pasuri, fat dhe mirëqenie. I lutemi të na shpëtojë nga e keqja, nga i mallkuari. I lutemi të na shpëtojë familjen; por vetëm lutje për veten vetjake. A e keni dëgjuar kënd të lutet për atdheun? Nuk i lutemi Zotit që ai t`na shpëtojë kombin, atdheun. Nuk i lutemi Zotit të na shpëtojë nga zhbërja. Nuk i lutemi Zotit që të na ruajë kombin.Pse? Askush nuk na mësuar për një lutje të tillë.

Bota vëren dhe vrojton. Ne shqiptarët sigurisht që jemi në qendër të vrojtimit. Ata e dinë që ne jemi të lehtë, ata e dinë që ne nuk kemi qendër të rëndimit.Për derisa bota na vrojton ,ne nuk i përfillim rregullat më elementare të qytetërimit. Vrojtuesi më i madh ka qenë dhe është Serbia. Prej se ka ardhur dhe na është afruar ,dhe e kemi fqinj ,Serbia vazhdimisht vrojton , shënon dhe sipas nevojave të veta i shpërndanë ato shënime ,vrojtime dhe dihet vazhdimisht për të keqen tonë. Kemi ne,farë institucioni të mësheft apo të hapur ku mund të lexojmë karakterin e një populli tjetër të huaj. ?Serbët e kanë ,jo vetëm për ne por për tërë botën.
Serbët e njohin mirë historinë tonë ,e dijnë shumë mirë qe janë në tokë të huaj.I dijnë doket e zakonet tona; dhe sa më mirë të na njohin aq më mirë e më lehtë manipulojnë me ne. Ky është arti i diplomacisë të cilën ata e kanë mësuar mirë. Ne jemi largë dhe shumë largë në këtë aspekt; e më e keqja  është që po largohemi edhe më shumë nga ajo që duhet ta dijmë përmendësh.

Më rastisi të lexoj një libër të botuar në vitin 1897  me titull ” O arnautima” (Për Arnautët)

të shkruar nga Aleksa Gj. Bogosavljeviç – oficir i zhandarmerisë mbretërore të Serbisë . Dikush mund të pyet se ç`është për ne interesant sa çka ka shkruar një oficir zhandarmerie për ne..  Mua mu duk e arsyeshme që të komentoj këtë përmbledhjen etnografike për një popull (për ne) ,nga një ushtarak icili si e thot edhe vet ” unë e bëra t`imen dhe le të sherbej për nevojat e shtetit ” (Serbisë).

Libri është thjesht përshkrim i një populli nga syri i një atdhetari serb( për Serbinë ky është atdhetar) që mendon më largë, libri botohet më 1897 , e që të këqijat për ne në atë kohë ishin në vazhdimin e përgatitjeve.

Moto të librit të tij , shkruesi  e venë një poezi  ku e lartëson trimërinë shqiptare ,dhe sipas bindjës së tij që gjaku shqiptar nuk paska asnjë pikë gjaku turk .E quditshme të dëgjohet nga goja e serbit një gjë e tillë.!

Se çfarë populli janë shqiptarët ,autori i siguron lexuesit se do t`i njoftoj me këtë libër; ”duhet t`i njofim sepse neve, pas fatkeqësisë së vitit 1690 na zuan tokat tona ( Shpërngulja e Madhe Serbe fxh)” . Ky thot  se serbët janë ”vëllazër prej gjaku (?) me Drenicakët, Rugovësit , Lumjanët, Shkodranët dhe Dibranët,Labjanët dhe Malësorët ”Ata janë kusherinj me serbët sepse janë  të krishterë ortodoks dhe katolik”. ” Kemi humbur mjaft kohë , duhet të punojmë më shumë për Serbinë tonë duke njohur vetvetën dhe të tjerët që na rrethojnë” -thot autori. Por pa dashtas e cekë se shqiptarë ka në Srem ,në Nikinci dhe në Ratkoci fër Mitrovicës së Sremit ( Serbia e sotme). Pse po them pa dashtas , sepse e sjegon shumë mirë se si erdhën shqiptarët në këto anë : me shpërnguljen e madhe serbe  . Një shpërngulje e rrjejshme serbe  dhe në të njejtën kohë një largim i së paku 40 00 familjeve ortodokse shqiptare nga Kosova. Një mashtrim epokal për shqiptarët . ” Aty u vendosën Kelmendasit dhe që edhe sot e kësaj dite i ruajnë doket dhe zakonet e tyre ( Viti 1897fxh)”

Në Istër, në fshatin Peroj ( arnautska dolina) jetojnë mbi 500 arnaut. Këtu i solli sipas autorit, Republika e Mletës me 1657 . Ata e paskan ruajtur veshjen e tyre kombëtare , zakonet e tyre ,flasin arnautisht (shqip) ,por që të gjithë janë të fesë ortodokse.

Në librin “ O arnautima”: spjegohet drejtë gjendja e shqiptarëve në Itali,” Shqiptarët e Italisë jetojnë në regjionin e Puljas dhe Abruzias. Kanë ardhur këtu menjëherë pas vdekjës së  Gjorgje Kastriotiçit ( Gjergj Kastrioti). Këta  Arnaut ,këtu i solli i biri i Skënderbeu dhe nëna e tij Andronika ( Donika) ,pas vitit 1468. kurrkund nuk e cekë se Skënderbeu ishte serb.

”Në kohët e fundit, ankohet autori në libër se të Arnautët e Italisë ka filluar të ngjallët vetdija kombëtare. E kanë filluar luftën për kombësinë e tyre por edhe për bashkëkombasit e tyre në Shqipëri . Ata për këto i kanë formuar komitetet  e tyre dhe mbajnë mitingje të vazhdueshme duke kërkuar që Shqipëria të fiton autonominë dhe që qeveria italian t`i ndihmojë shkollat e tyre. Këta shqiptarë janë me ndikim të madh në Itali,dhe të gjitha mitingjet që janë mbajtur kanë dhënë rezultate. Çështja shqiptare në Itali   është popullarizuar shumë dhe opinioni publik në Itali e kërkon autonominë e Shqipërisë.””

Pra kjo ishte koha e Rilindjes Shqiptare në vrullin më të madh.

Ku janë shqiptarë? ” Në pjesën Perendimore të Gadishullit Balkanik, përgjatë Detit Adriatik dhe atij Jon, nëepër , Thesaali ,Greqi , Mal të Zi  Bosne , Hercegovinë dhe në Serbinë e vjetër (Kosova), është vendi që është tri herë më i gjatë se i gjerë e i cili quhet  Arbania ose Arnautluki.”   Serbët janë plotësisht të vetdijshëm për shtrierjen tonë të vërtetë natyrale .

Lumenjt e Arnautlukut  thot autori janë shumë por me rrjedhë të shkurtër si : Bojana (Buna) , Shkumba (Shkumbini) , Vojuca (Vjosa) Drini, Limi,Vardari, Ibri ,Sitnica dhe Llabi.Sipas tij të lundrueshëm janë vetëm Buna , Shkumbini dhe Vjosa.

” Arnautët ndahen në fise ”Gegë e Toskë , Krasniqë Kelmendas, Mirditas , kastar , Hot, Dibranë dhe Malisor . Këta të fundit janë më të këqinjt ,mëtë zjarrtit dhe më trimat nga të gjithë.” Ndarje e gabuar e fiseve! Kurse për gjuhë shqipe thot se ështe e veqantë dhe nuk ka asnjë lidhëshmeri me ndonjë gjuhë të gjallë.

”Shqiptarët nuk janë pak ,por ndjenjë për shtetformim nuk kanë :dhe  vazhdon ” sipas traditës sonë (serbe fxh) dhe të drejtës sonë historike,duhet që kërkojmë të drejtën për posedim të Serbisë së Vjetër ( Kosovës) dhe Maqedonisë e posaqërisht në ato anë që banohet me shqiptarë se pa ata Sërbia e Madhe nuk mund të paramendohet.”

Vazhdohet me përshkrimin tonë të jetës në fise , hakmarrjen sidomos te shqiptarët ortodoks të Kosovës dhe Shqipërisë Veriore ( vëllezërit tonë si e thot autori):. Përshkruhet se të shqiptarët kihet shumë kujdes  në martesat ndërfisnore që ato mos të ndodhin. Kuse në faqën 20 ceket se shumica e shqiptarëve e pijnë rakinë dhe verën por që nuk dehen ,nuk njihen me shprehinë e të dehurëve.

“Te shqiptarët musliman  bëhet synetia ,por nëpër fshatra  ndodhë që të mbesin pa atë ceremonial edhe nga 3-4vjet në mungesë të hoxhës , por edhe kur t`iu vjen rradha ,të rinjt rriten dhe ikin nëpër male për tu mëshefur se iu vjen marre ,dhe kështu mbesin të pa synetuar.” “ Shqiptarët nuk janë fetarë të mëdhenj, të premteve hoxha me tre -katër pleq e kryejnë faljen ,kurse të rinjt  në oborrin e xhamisë apo nëpër fshat në atë kohë luajnë me armë , duke i treguar aftësitë e tyre. Arma për shqiptarët është diçka që nuk guxon t`iu mungoj” Flitet për besën dhe hakmarrjen.

Një gjë që e brengosë autorin është që shqiptarët pa dallim feje e mbrojnë njëri tjetrin.

Fahri Xharra ,09.06.13

 

Filed Under: Komente Tagged With: Fahri Xharra, na analizonin, Pse serbet, si komb

Artikujt e fundit

  • Kosova paraqet mundësi të shkëlqyeshme për investime
  • PARTIA NUK ËSHTË ATDHEU, O KOKËSHQOPE
  • 50 VJET VEPRA POETIKE KADARE
  • IT’S NOVEMBER 28TH
  • Një arritje për shqiptarët në Michigan
  • MË 4 SHKURT 2023 DO THEMELOHET DEGA E VATRËS NË CHICAGO
  • Bibla e parë
  • Portretizimi i Isa Boletinit sipas gazetës “Fremdenblatt”(1916)
  • Charles McGonigal…
  • Sopranoja Shqiptare Ermonela Jaho “Artisja e Vitit 2023” Sonte në Operën Metropolitan
  • ASLLAN BUSHATI: “DIKTATI I ADM-ve NË LUFTËN E FTOHTË E PAS SAJ”
  • Eksperimenti, Asociacioni/Bashkësia …!
  • Department of State Signals Pressuring Kosovo to Discuss the EU Proposal, Vucic “Drama Queen” Says President Osmani
  • ZGJEDHJET PRESIDENCIALE TEST PËR ATO PARLAMENTARE
  • Presidentja Osmani dekoroi me Medaljen Presidenciale Ushtarake komandantin e Gardës Kombëtare të Iowa-s, gjeneralmajor Benjamin J.Correl

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT