• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Vatra “Long Island” dhe Shkolla Shqipe “Gjergj Fishta” – New York, festuan 1 vjetorin e themelimit

October 27, 2025 by s p

Sokol Paja

Foto: “Noli Tv”/

Vatra “Long Island” dhe Shkolla Shqipe “Gjergj Fishta” – New York, festuan 1 vjetorin e themelimit. Një vit historie suksesi dhe rrugëtimi frymëzues në shërbim të gjuhës shqipe, komunitetit shqiptar në Long Island, kulturës, historisë kombëtare dhe identitetit shqiptar në mërgatën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Në një atmosferë të gëzueshme e frymëzuese në respekt dhe nderim të vlerave tona kombëtare, atdhetare e komunitare, me prezantimin e z.Klaudio Turkaj, fjalimet përshëndetëse të veprimtarëve të çështjes kombëtare dhe programi artistik i fëmijëve të shkollës shqipe “Gjergj Fishta” emocionoi të gjithë të pranishmit me këngë kushtuar atdheut, kombit, gjuhës shqipe e figurave të shquara kombëtare.

Kryetari i degës së Vatrës në Long Island dhe themeluesi i shkollës shqipe Dr. Paulin Marku në fjalën e mirëseardhjes theksoi se Vatra Long Island lindi si një ide për të bashkuar komunitetin, për të ruajtur vlerat atdhetare e historike, të të parëve tanë me në krye Fan Nolin, Faik Konica, Kristo Floqi e shumë e shumë intelektualë shqiptarë, gazetarë e atdhetarë të flaktë që kontribuan gjithçka për të ndihmuar në Pavarësinë e Shqipërisë, Pavarësinë e Kosovës, në ruajtjen nga coptimi i trojeve shqiptare, ndihmuan financiarisht vendlindjen dhe mbi të gjitha ngritën edhe marrëdhënie të shkëlqyera me vendin mik dhe krenar për aletatin tonë Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Në momente kritike të ekzistencës tonë si shtet – komb, Amerika u gjend në krahun e popullit shqiptar, dhe jemi me fat që ky vend i lire e demokratik na jep mundësinë të shprehemi e të veprojmë lirshëm konfort rregullave e ligjeve amerikane, theksoi Dr. Marku.

Në këtë frymë bashkëpunimi komunitare lindi ideja e themelimit të degës “Vatra” Long Island me iniciativën time dhe me mbeshtjen e Federatës “Vatra” me në krye z.Elmi Berisha e kryesisë së Vatrës dhe të atdhetarëve shqiptarë të Long Islandit. Iniciativës për themelimin e degës iu bashkuan David Turkaj, Besnik Bajraktari, Afrim Gega, Kismet Domi, Klaudio Turkaj, e më pas iu bashkuan iniciativës komunitare, Prend Ndoja, Enard Qepuri, Karafil Bilali, Feim e Altin Durra, Artan Domi, Valdrin Mulaj e shumë e shumë bashkatdhetarë të tjerë. Shkolla shqipe, “Gjergj Fishta” New York me iniciativë të Dr. Paulin Marku dhe mësuese Fabjola Gjinaj Marku u themelua për ti shërbyer fëmijëve të komunitetit shqiptar për të mësuar gjuhën, historinë, kulturën dhe traditat shqiptare. Qëllimi të njohim fëmijët rrënjët shqiptare, ti kultivojnë dhe të ndihen krenar për origjinën e prindërve të tyre.

Emri i kësaj shkolle lindi si një mishërim i njeriut të madh të kombit shqiptar, pjesëmarrësit e drejtuesit të kongresit të Manastirit ku mbrojti me besnikëri alfabetin e gjuhës shqipe, poetit, shkrimtarit, klerikikut, politikan e atdhetarit shqiptar që zemra e tij rrahu për shqiptari pa dallime krahinore por me një qëllim të vetëm për ti shërbyer atdheut, tha ndër të tjera Dr.Marku i cili në fund të fjalës së tij falenderoi vatranët, prindërit e shkollës “Gjergj Fishta” dhe çdo kontributor që ka ndihmuar e bashkëpunuar përgjatë këtij viti të suksesshëm.

Editori i gazetës Dielli theksoi se Vatra Long Island dhe shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – New York me punën e shenjtë atdhetare, edukative patriotike dhe komunitare po lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e mërgatës shqiptare të Amerikës. Profesionalizmi, dedikimi dhe përkushtimi i Dr. Paulin Markut e Fabjola Gjinajt janë frymëzues për komunitetin, asete dhe vlera të çmuara që promovojnë dhe kultivojnë vlerat e shenjta e të shtrenjta të kombit tonë.

Në fjalën e lexuar nga Borana Coka, gazetari i shquar i “Zërit të Amerikës” z.Frank Shkreli thekson se: nxënsit e shkollës “Gjergj Fishta”, teksa mësojnë gjuhën shqipe, mbeten të ndërgjegjshëm dhe të vetdijshëm ndaj rrënjëve të tyre etnike, megjithëse do rriten dhe do të jetojnë në një botë të huaj por të lirë në krahasim me botën e prindërive dhe gjyshërve të tyre. Në këtë oqeanin e madh që e quajmë Amerika jonë e dashur ku ky brez i ri shqiptaro-amerikanësh, përveç gjuhës dhe kulturës shqiptare po brumosen nga ju, njëkohësisht, edhe me ndjenja kombëtare të orgjinës, por si qytetarë të denjë të këtij vendi me të drejta, liri dhe përgjegjësi të barabarta, thuhet në mesazhin e z.Shkreli.

Prozatori dhe poeti z.Prend Ndoja në fjalën e tij emocionale dhe patriotike apeloi për prindërit që të sjellin fëmijët në shkollën shqipe “Gjergj Fishta” si një rrugë të sigurtë drejtë ardhmërisë sonë si komb e komunitet shqiptar. Z. Ilir Cubi përshëndeti aktivitetin atdhetar në emër të kryesisë së Federatës Vatra dhe iu drejtua fëmijëve me një mesazh emocional që të vazhdojnë të bëjnë krenarë prindërit me përkushtimin dhe dashurinë për gjuhën shqipe.

Themeluesja e shkollës shqipe “Skenderbej” znj.Adelina Lacaj në fjalën e saj profesionale theksoi rritjen e nivelit të shkollës shqipe, profesionalizmin e drejtuesve Dr.Marku e Znj.Gjinaj, rolin e shkollës si bazë zhvillimore për shoqërinë dhe rolin e integrimit të komuniteteve përmes shkollës si pasuri dhe sukses komunitar.

Programi muzikor dhe recitali i nxënësve të shkollës shqipe ‘‘Gjergj Fishta’’ New York përgatitur me pasion, dedikim e përkushtim nga znj.Fabjola Gjinaj e

prezantuar nga nxënësit Alisia Durra e Alex Qepuri emocionoi e përloti të pranishmit me ndjenjën e interpretimit, këngët patriotike, magjinë e fjalës, energjinë dhe fuqinë që buron nga shpirti shqiptar.

Programi artistik: 1.Kënga “Rrjedhë me këngë e ligjërime” – Emeli Marku, 2. Vjersha “Shqiponja” – Ajla Durra, 3. Vjersha “Atdheu ynë i shtrenjtë” – Arnisa dhe Arnisi Muçaj, 4. Kënga “Mora fjalë” – Uarda Bilali, 5. Vjersha “Harta”- Wendi Bilali, 6. Kënga “Duaje atdheun tënd” – Ajla Durra, 7. Vallja e Çamërisë, 8. Vjersha “O malet e Shqipërisë ”- Alex Qepuri, 9. “E kam emrin kosovar” – Bora dhe Parta Loxha, 10. Vjersha

“Gjuha shqipe” – Aron Domi, Bojken dhe Era Bajraktari, 11. Vjersha “Atdheut tonë” – Uarda Bilali, 12. Kënga “Jam djalë Dukagjini” – Alex Qepuri, 13. Vjersha “Atdheu ynë” – Kamila Marku, 14. Vjershat nga Dritëroi, Albini dhe Shqiptar Mulaj, 15. Vjersha “Valle shqiptare” – Alisia Durra, 16. Kënga “Xhamadani vija-vija” – Vincent Marku dhe Alex Qepuri, 17. Vjersha “Pranvera” – Parta Loxha, 18. Vjersha “Shqipëria ime” – Emeli Marku, 19. Kënga “Fol Shqip” – Alisia Durra dhe Arnisa Muçaj, 20. “Kënga e nënës” – Wendy Bilali, 21. Vjersha “Abetare” – Bora Loxha, 22. “Këndoj shqip se jam shqiptare” – Emeli Marku, 23. “Ty të ka baba sa shtatë djem” – Klea Bilali, 24.“I dashur atdhe” – Vicent dhe Anton Marku, 25. Kënga “Kosovë-Shqipëri” – Arnisa dhe Arnis Muçaj.

Themeluesja Fabjola Gjinaj në përfundim të programit artistik shprehu falenderim e mirënjohje për pjesëmarrësit, theksoi rëndësinë e ruajtjes së gjuhës shqipe në diasporë, vlerësoi punën e shkëlqyer e bashkëpunimin e prindërve e në veçanti Dorina Durrën për mbështetjen e pakursyer. Ceremonia festive u kurorëzua me shpërndarjen e certifikatave dhe bluzave të shkollës “Gjergj Fishta” për të gjithë fëmijët.

Federata “Vatra”, gazeta “Dielli”, shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – New York e kombi shqiptar rrofshin e qofshin përjetë e mot.

Filed Under: Featured Tagged With: Sokol Paja

KRYEMINISTRI I REPUBLIKËS SË KOSOVËS Z.ALBIN KURTI VIZITOI FEDERATËN VATRA

September 29, 2025 by s p

Sokol Paja/

New York, 28 shtator 2025 – Kryeministri i Republikës së Kosovës z.Albin Kurti i shoqëruar nga zëvendësministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës znj.Liza Gashi dhe Dr. Blerim Reka Shefi i Misionit në Konsullatën e Përgjithshme të Republikës së Kosovës në New York zhvilluan një vizitë zyrtare në Federatën Pan-Shqiptare të Amerikës Vatra. Ata u pritën nga kryetari Dr. Elmi Berisha, sekretari Dr. Pashko Camaj, arkëtari z.Besim Malota, vatranë e dhjetëra drejtues e anëtarë të shoqatave e organizatave patriotike që veprojnë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Një takim mbresëlënës, atdhetar e shumë shpirtëror mbi çështje kryesore që shqetësojnë shqiptarët në Kosovë, shqiptarët në Ballkan, shqiptarët në diasporë e veçanërisht sfidat me të cilat përballet Republika e Kosovës. Në fjalën e mirëseardhjes kryetari i Vatrës Dr. Elmi Berisha theksoi rolin gjithnjë e në rritje të Federatës Vatra në rritjen e bashkëpunim me Uashingtonin zyrtar e Departamentin e Shtetit Amerikan, Shtëpinë e Bardhë dhe institucionet amerikane.

Gjatë fjalës së tij Dr. Berisha ekspozoi bashkëpunimin e shkëlqyer me Parlamentin dhe institucionet e tjera të shtetit të Kosovës, përpjekjet për bashkëpunim me Tiranën zyrtare dhe ndjekjen e çështjes shqiptare te bashkombasit tanë në Mal të Zi, Luginë, Çamëri dhe Maqedoninë e Veriut, problematikat e tyre tashmë të deklaruara në Uashingtonin zyrtar, tha ndër të tjera Dr. Berisha. Kryetari i Vatrës përgëzoi kryeministrin Kurti për drejtimin me dinjitet, forcë dhe fuqinë më të cilën po udhëheq Kosovën. Dr. Berisha në fund të fjalës së tij i kërkoi haptazi në emër të Vatrës dhe komunitetit shqiptaro-amerikan kryeministrit Kurti që të ulë në tryezë partitë politike dhe faktorin politik në Kosovë për të tejkaluar ngërçin politik dhe institucional, ku Vatra është e gatshme tha Dr. Berisha të japë kontributin e saj. “Nuk duhet të humbim kohë z.Kryeministër. Kosova nuk ka kohë për të humbur” përfundoi fjalën e tij kryetari i Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha.

Në fjalën e tij kryeministri i Republikës së Kosovës z.Albin Kurti falenderoi Vatrën e komunitetin shqiptar për takimin e përzëmërt e pritjen mbresëlënëse. Ai theksoi se Vatra ishte ajo që e shpëtoi Shqipërinë falë ndikimit që Noli e Konica kishin te Presidenti Willson. Noli e Konica ishin korifejtë e çështjes sonë kombëtare dhe na kanë mësuar se kurrë nuk është mjaft për të punuar për kombin tënd dhe nuk duhet të kursehesh as nga vullneti, koha, dija dhe aftësitë. Pavarësia, liria, sovraniteti shtetëror, integriteti territorial, janë tregues të rritjes ekonomike, demokracisë, zhvillimit e mirëqenies. Jemi shembull i madh i ndërhyrjes ushtarake humanitare amerikane dhe të NATO për të ndalë gjenocidin e Serbisë dhe së dyti jemi shembull i madh ku zhvillimi e progresi në njërën anë dhe demokracia e liritë në anën tjetër shkojnë së bashku në shtetin e Kosovës, tha z.Kurti.

Kryeministri Albin Kurti përgjatë bashkëbisedimit dhe pyetjeve direkt nga Efi Qeleshi, Dr. Skender Murtezani, Nuredin Seci, Gjon Ivezaj etj, preku çështje të bashkimit kombëtar, sundimit të ligjit në Kosovë, luftës kundër krimit të organizuar, bandave serbe në veri të Kosovës, investimeve në infrastrukturë dhe energji, transformimin e stadiumeve e terreneve sportive, modernizimin e pikave doganore që lidhin Kosovën me Shqipërinë, bashkëpunim me Shtetet e Bashkuara të Amerikës në fushën e sigurisë dhe mbrojtjes, situatën politike në Kosovë, kalimin e ngërçit institucional në Kosovë, investimet në sigurinë e Kosovës për të blerë dronë e prodhuar municion, raportin politik me fqinjët dhe aleatët evropianë e amerikanë ku i vetmi ndryshim tha Kurti është qasja ndaj regjimit gjenocidal të Serbisë. “Serbia është problem për Ballkanin. Serbia një Bjellorusi” tha ndër të tjera kryeministri Kurti. Ai deklaroi se sapo Gjykata Kushtetuese e Kosovës të japë verdiktin e saj, ai do të jetë i vullnetshëm për tu ulur me partitë e tjera politike në Kosovë për të tejkaluar situatën e krizës institucionale.

Foto: Dritan Haxhia

Filed Under: Featured Tagged With: Sokol Paja

REN NUSHAJ, AVOKATI SHQIPTAR QË KANDIDON PËR SENATIN E SHTETIT TË MICHIGANIT

September 20, 2025 by s p

“Vota shqiptare është vota që do të bënte ndryshimin mes fitores dhe humbjes”.

Intervistoi: Sokol Paja

Cila është platforma elektorale e Av. Ren Nushaj. Pse duhet të të votojë elektorati?

Fushata ime bazohet në synime të thjeshta por kuptimplote. Une besoj se çdo banor i Michigan-it meriton lagje të sigurta, shkolla publike të forta dhe një ekonomi që mbështet familjet tona. Do të luftoj për më shumë shpërndarje të të ardhurave të shtetit, në mënyrë që qeveritë tona lokale të kenë burimet për të riparuar rrugët tona, për të përmirësuar infrastrukturën dhe për të mbajtur komunitetet tona aktive dhe te suksesshme. Une sjell përvojë ligjore si prokuror dhe avokat mbrojtës, ashtu edhe një kuptim të thellë të nevojave të komunitetit si dikush që punon çdo ditë per te zgjidhur probleme rreale që ndikojnë në jetën e njerëzve.

Cili është angazhimi politik në Michigan dhe distriktin ku kandidon, fokusi, pozicionimi, nismat legjislative, partia politike, elektorati yt besnik…një thirrje shqiptarëve për të të mbështetur.

Në Michigan—dhe sidomos në Distriktin e Senatit 9—sfidat tona më të mëdha janë ekonomia, infrastruktura, dhe siguria publike. Përqendrimi im legjislativ do të jetë në modernizimin e infrastrukturës, uljen e kostove të shëndetit dhe arsimimit, dhe mbrojtjen e të drejtave individuale. Si një demokrat, do të jem një zë i fuqishëm për barazinë dhe progresin. Për komunitetin shqiptar ky eshte nje moment kritik. Ne kemi nevoje per perfaqsim ne sistemin politik dhe qe te arrijme kete duhet angazhim total nga te gjithe. Komuniteti ynë është punëtor, patriotik dhe thellësisht i angazhuar në këtë vend. Ky është momenti për të qëndruar së bashku, dhe mbështetja e komunitetit tone do të bëjë një ndryshim historik. Vota shqiptare është vota që do të bënte ndryshimin mes fitores dhe humbjes.

Kandidimi politik, dhe rëndësia e pozicionit ku kandidon. Ku e mbështet suksesin e garës elektorale si demokrat për Senat?

Senati i Shtetit të Michiganit nuk është thjesht një organ legjislativ—ai vendos politika që ndikojne drejtpërdrejt në jetën e përditshme të njerëzve: shkollat, sigurinë publike, taksat dhe infrastrukturën. Ne kemi një mundësi për të ndërtuar një Michigan më të fortë dhe më të drejtë. Suksesi im në këtë garë bazohet në vite eksperience ligjore, lidhje me liderët e komunitetit dhe një histori të provuar të zgjidhjes së problemeve. Unë nuk jam një politikan karriere—unë jam dikush qe I ka sherbyer gjithmone komunitetit tone. Kjo është fuqia ime dhe kyci i kesaj fushate elektorale.

Një shqiptar që kandidon për një pozicion kaq të rëndësishëm për të qenë zëri i fuqishëm qytetar, çfarë ndjeshmërie keni?

Si një shqiptaro-amerikan, kam vlerat e familjes dhe komunitetit tonë. E kuptoj luftën e emigrantëve të cilët punojnë për të ndërtuar një jetë më të mirë në Amerikë, sepse kjo është historia e familjes sime. Këto vlera me japin drejtim ne shërbimin tim publik. Të jesh shqiptar do të thotë gjithashtu të bartësh një përgjegjësi: të tregosh se kontributi ynë në shoqërinë amerikane eshte tej mase i rendesishem dhe se zëri ynë eshte I nevojshem kudo ku merren vendime.

Si po ecën fushata? Cila është strategjia e fitores dhe marrëdhënies me publikun dhe bindja për elektoratin gri?

Fushata po shkon shumë mirë. Jemi të predispozuar të shkojmë aty ku ndodhen anëtarët e komunitetit tonë, organizojmë takime dhe angazhojmë si banorë të vjetër ashtu edhe votues të rinj. Strategjia ime është e thjeshtë: dëgjo së pari, flit me sinqeritet dhe ndihmo ku të mundesh. Fitorja do të vijë nga angazhimi në bazë, ndërtimi i koalicioneve të forta dhe bindja e elektoratit me fakte, sinqeritet dhe vizion. Në këtë drejtim, eksperienca ime si avokat prej 15 vjetesh është një ndihmë e vyer në marrëdheniet me komunitetin.

Kush është Av. Ren Nushaj? formimi profesional, karriera, puna, hobi, moto në jetë?

Unë kam mbaruar shkollën e lartë për Histori dhe Shkenca Politike në Michigan pas të cilës vazhdova studime pas universitare për jurisprudence. Kam 15 vjet që punoj si avokat dhe punoj edhe si prokuror edhe si avokat mbrojtës. Eksperienca ime më ka dhënë një perspektivë dhe botëkuptim të gjerë: Në opinion tim, sistemi ligjor duhet gjithmonë të balancojë drejtësinë dhe llogaridhënien. Kjo filozofi me jep drejtim në çdo aspekt të jetës time publike. Jashtë sallës së gjyqit, jam thellësisht i angazhuar në shërbimin e komunitetit nëpërmjet një seri organizatash jo fitimprurese. Gjithmonë kam qenë i apasionuar me letërsinë, shkrimin dhe angazhimin me grupet kulturore lokale. Ndër të tjera, kam publikuar disa vëllime me poezi dhe jam themeluesi i Shoqërisë së Poezisë së qytetit ku jetoj.

Cila është prejardhja juaj e familjes, historia familjare e emigrimit?

Unë dhe familja ime emigruam nga Tirana me të njëjtin ëndërr që shumë familje shqiptare e mbanin—per një të ardhme më të mirë. Si shumë familje imigrante, ne kemi punuar dhe sakrifikuar shume gjate ketyre 30 viteve. Ky kontekst dhe experience familjare më jep disiplinë, vlerësim për edukimin dhe një angazhim për shërbimin publik. Historia e familjes time është historia e shqiptarëve në Amerikë: qe nuk kërkojmë ndihmë, por mundësinë për të kontribuar kundrejt suksesit të përbashkët.

@followers

Filed Under: Opinion Tagged With: Sokol Paja

GRUPI I VALLEVE “ALBOS”, KULTURË DHE TRASHËGIMI SHQIPTARE NË MONTREAL TË KANADASË

September 18, 2025 by s p

Anna Hasa, kordinatore e grupit të valleve “Albos”, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “VATRA”, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, cultures e traditës shqiptare në Montreal të Kanadasë përmes veprimtarive kulturore, komunitare e atdhetare.  Ajo rrëfen me pasion punën artistike dhe shpirtërore të grupit të valleve “Albos”  me vajzat shqiptare krenare për rrënjët e tyre, historinë e traditën kombëtare. Me patrioten Anna Hasa bisedoi editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIA E THEMELIMIT TË GRUPIT TË VALLEVE “ALBOS”

Grupi i valleve “Albos” u formua në vitin 2023, vetëm një muaj para festës së Flamurit, që Shoqata Kulturore Shqiptare Montreal organizonte për komunitetin. Ishte pikërisht ky aktivitet i rëndësishëm që ndezi idenë dhe dëshirën për të krijuar një grup vallesh që do të përfaqësonte me krenari traditat tona në atë mbrëmje madhështore. Ajo që nisi si një nismë modeste për një aktivitet të vetëm shumë shpejt u shndërrua në një projekt të përhershëm, falë pasionit të vajzave dhe mbështetjes së prindërve. Sot, “Albos” është kthyer në një nga shtyllat kryesore të ruajtjes së kulturës dhe trashëgimisë shqiptare në Montreal.

ORGANIZIMI I GRUPIT, PASION DHE TALENT

Grupi i valleve “Albos” është i organizuar në disa grupmosha, duke filluar nga fëmijët më të vegjël deri tek të rinjtë. Mësimet zhvillohen rregullisht gjatë fundjavës ose përpara eventeve të rëndësishme ku marrim pjesë, në orare të përshtatshme për prindërit dhe fëmijët, dhe mbahen në hapësira të dedikuara për aktivitete kulturore. Aktualisht, grupi përbëhet gjithsej nga 10 vajza, të cilat mësojnë jo vetëm hapat dhe koreografitë e valleve shqiptare, por edhe kuptimin dhe historinë që fshihet pas tyre. Ato njihen me kostumet tradicionale, me karakterin e veçantë të çdo treve dhe me vlerën shpirtërore të folklorit tonë. Mësuesja e grupit është Emanuela Guberaj, e cila ka trashëguar nga familja e saj rrënjë të thella për vallet dhe kulturën shqiptare. Me përkushtimin, pasionin dhe energjinë e saj, ajo i udhëheq vajzat me dashuri, duke e bërë çdo provë një përvojë argëtuese, edukative dhe motivuese.

“ALBOS” PJESË E RËNDËSISHME KULTURORE E KOMUNITETIT SHQIPTAR NË MONTREAL

Që nga themelimi në vitin 2023, grupi i valleve “Albos” ka marrë pjesë në aktivitete të rëndësishme kulturore të komunitetit shqiptar në Montreal. Performanca jonë e parë ishte pikërisht në festën e Flamurit të organizuar nga Shoqata Kulturore Shqiptare Montreal, ku vajzat u pritën me shumë duartrokitje dhe entuziazëm nga publiku. Që prej asaj dite, Albos është bërë pjesë e pandashme e aktiviteteve kombëtare, festive dhe kulturore që organizohen në qytet. Synimi ynë është që grupi të vazhdojë të rritet, të përfshijë më shumë fëmijë e të rinj dhe të shndërrohet në një ansambël të madh që përfaqëson me dinjitet kulturën shqiptare jo vetëm në Montreal, por edhe më gjerë. Planet tona afatgjata përfshijnë pjesëmarrjen në festivale kulturore ndërkombëtare dhe aktivitete që bashkojnë shqiptarët në Kanada, si dhe prezantimin e traditave tona në skena më të mëdha jashtë vendit.

DASHURIA DHE PASIONI PËR VALLET TRADICIONALE

Grupi i valleve “Albos” ende nuk ka marrë çmime zyrtare, por për ne çmimi më i madh është dashuria dhe pasioni që këto vajza kanë për vallet tradicionale. Ato përpiqen çdo ditë të mësojnë hapat, të kuptojnë historinë dhe emocionin e secilës valle dhe ta transmetojnë këtë dashuri tek publiku në çdo performancë. Përkushtimi i tyre, energjia dhe gëzimi që sjellin në skenë janë vlerësimi më i madh që mund t’i jepet një grupi vallesh, dhe kjo e bën Albos të veçantë dhe të dashur për komunitetin e Montrealit.

PËRPJEKJET KULTURORE PËR RUAJTJEN E TRADITËS SHQIPTARE

Grupi i valleve “Albos” është më shumë se një grup vallesh – është një urë lidhëse mes brezave dhe traditës shqiptare. Përmes aktivitetit të tyre, vajzat mësojnë dhe ruajnë jo vetëm hapat dhe koreografitë, por edhe historinë, kulturën dhe vlerat që fshihen pas çdo valle tradicionale. Përpjekjet tona përfshijnë prezantimin e kostumeve tradicionale, shpjegimin e origjinës së secilës valle dhe organizimin e performancave që lidhen me festat dhe ngjarjet më të rëndësishme të kulturës shqiptare. Në këtë mënyrë, grupi ndihmon vajzat të lidhen me rrënjët e tyre, të kuptojnë identitetin kombëtar dhe të ndihen krenare për trashëgiminë që ruajnë. Si koordinatore, e ndjej çdo ditë rëndësinë e kësaj pune. Kur shoh vajzat duke vallëzuar me pasion dhe duke transmetuar emocion në çdo valle, kuptoj se po i japim atyre një lidhje të drejtpërdrejtë me historinë dhe kulturën shqiptare – një dhuratë që do ta mbajnë me vete gjatë gjithë jetës.

PATRIOTIZËM DHE DASHURI PËR ATDHEUN

Puna kulturore e grupit “Albos” ka rritur ndjeshëm ndjenjën e patriotizmit te vajzat. Duke mësuar hapat dhe historinë e çdo valle, duke njohur kostumet tradicionale dhe duke marrë pjesë në aktivitete kulturore, ato kuptojnë vlerën e trashëgimisë së tyre dhe krenarinë që buron nga rrënjët shqiptare. Përmes çdo prove dhe performancë, vajzat mësojnë të respektojnë traditën dhe të ndihen pjesë e komunitetit shqiptar në Montreal. Ky kontakt i drejtpërdrejtë me kulturën i bën ato më të vetëdijshme për identitetin e tyre kombëtar dhe rrit dashurinë për atdheun, edhe pse jetojnë larg tij. Kur vajzat vallëzojnë me pasion dhe emocion, shoh sytë e tyre plot krenari dhe them me veten se kjo ndjenjë e patriotizmit nuk është thjesht një mësim, por një përvojë që do ta mbajnë me vete gjatë gjithë jetës.

KUSH ËSHTË ANNA HASA?

Unë jam Anna Hasa, koordinatore e grupit “Albos”. Puna ime konsiston në organizimin e aktiviteteve, koordinimin e provave dhe përzgjedhjen e repertorit në bashkëpunim me mësuesen, duke u siguruar që çdo performancë të realizohet me përkushtim dhe pasion. Për mua, “Albos” nuk është vetëm një grup vallesh – është një familje ku çdo vajzë mëson, lidhet me kulturën e saj dhe zhvillon talentin e saj artistik. Kam një përgatitje profesionale si juriste, që nuk lidhet drejtpërdrejt me vallëzimin, por pasioni im për artin dhe traditat shqiptare më ka shoqëruar që fëmijë. Që në moshë të vogël kam qenë pjesë e shkollave të kërcimit dhe kam marrë pjesë si valltare në aktivitete të ndryshme në Shqipëri. Ky pasion dhe përvoja më kanë shtyrë ta vë në praktikë këtu në Montreal, duke formuar grupin “Albos” dhe duke promovuar kulturën dhe traditën shqiptare tek brezat e rinj. Qëllimi im është që çdo vajzë pjesë e Albos të ndihet krenare për rrënjët e saj shqiptare, të mësojë traditën me pasion dhe të transmetojë dashurinë për kulturën tek të tjerët.

Filed Under: Featured Tagged With: Sokol Paja

Dr. Kimberly Kalaja*: An anthropological perspective on Albanian history, culture and literature

September 4, 2025 by s p

Interviewed: Sokol Paja/

*Dr. Kimberly Kalaja is a filmmaker, screenwriter, playwright, author, & Fulbright. She earned her Ph.D. in Comparative Literature from Princeton University, an MA in Irish Literature from The Queen’s University of Belfast, and a BA in English at Scripps College. After working for 25 years as a Professor, she now dedicates her time to writing. Kimberly believes that stories are the foundations of identities, that they have the uncanny power to shape our realities. Her ambition is to craft meaningful, entertaining stories that encourage self-awareness and initiate conversations about the way we define ourselves as local and global citizens. She is committed to the free exchange of ideas among individuals and cultures, to the celebration of intellectual and cultural diversity, to open debate, and to freedom of thought and speech.

Dr. Kimberly Kalaja, what was it like living in Tirana during your Fulbright?

Living in Tirana was an incredible experience. I had the honor of lecturing as a Fulbright professor on American literature and culture in the Fakulteti i Gjuhëve të Huaja at the University of Tirana back in 2010-11. Of course it was a different city 15 years ago. There has been considerable population growth and economic development since then. What I remember most is how welcoming the city and its people were, both at the university and in my personal life. Much of my husband’s extended family lives in Tirana. So, I was extremely lucky that, along with the formal experience of having an academic job, I also had the informal education of being integrated into an Albanian family as “nusja.” My memories of being in the classroom at the university are inextricably mixed with those of debating politics with my husband’s uncles and learning to cook traditional Albanian recipes with my adopted teze. I feel enormous warmth and gratitude whenever I think of Tirana.

How did you first become interested in Albanian literature and politics?

When I was in my doctoral program at Princeton University, my thesis advisor was David Bellos, who was Ismail Kadare’s English-language translator. I was the preceptor in his Modern European Literature course, and he put Kadare’s Broken April on the syllabus. Teaching Kadare to Princeton undergraduates, I realized how integral Kadare was to the European literary canon. As 20th century European literature was the focus of much of my teaching, I was eager to read more of Kadare’s work and learn more about Albanian literature in general. It must be said that Princeton’s comparative literature department is very strict: Ph.D. candidates are required to speak and read the language of any author they research and are not allowed to work exclusively with translations. So, I began the journey to learn the language. I was lucky enough to land a fellowship at the Comparative Language Institute in Arizona where I began my studies with Linda Mëniku – a professor of Albanian language and true cultural ambassador. Linda was the person who first encouraged me to apply for a Fulbright, and it sort of snowballed from there. Albanian has proved to be one of the most challenging languages I’ve studied so far. Luckily, as David Bellos was Kadare’s translator, I was allowed to work with English translations for teaching. I continue to be a student of the language.

What aspects of Albanian politics, culture and economics do you find most interesting?

It’s difficult to say, as an incredible amount of intellectual progress has been made in the last fifteen years. For example, back when I was first in Tirana, very few people would have been interested in my first book, Reading Games (Dalkey Archive Press 2007), which posited a literary theory of human creativity based on the intersection of mathematical game theories and post-modern experimental literature. Back then, discussions of artificial intelligence did not have the broad cultural appeal that they do today, though I have been interested in AI in my teaching and research for decades. Reading Games is not about AI per se; my focus is not on technology or marketing. I am interested in the nature and origin of human creativity and inspiration in the generative arts, and therefore that book has important ethical implications for the AI debate. I love that engineers like Mira Murati are becoming public figures and thought leaders. Mira has brought global awareness to Albania’s cultural contributions and potential — recognition long overdue. As a result of the proliferation and accessibility of products like OpenAI, there is more discussion of the ethical and philosophical issues at the heart of non-human creative potential. I would love it if there were more rigorous examinations and informed discussions concerning the intersection of technology and the humanities. The future holds a lot of promise, and Albanians will have a prominent seat at that table.

Are there any Albanian themes or subjects in your literary and artistic work?

I hope that the themes and ideas in my work are universal, but private and idiosyncratic experiences inevitably shape the subjectivity, perspective and voice of any writer. It is sometimes difficult to sift out which elements of my consciousness were shaped in what places. For example, I grew up in Orange County, California, earned my first master’s degree in Belfast Northern Ireland during the war, wrote my first book while living in Paris and Princeton, and finished writing my first feature-length play while living in a transitional Tirana. That said, the play I finished while living and working in Tirana — Night Moths on the Wing – is more deeply influenced by Balkan culture and politics than anything else I’ve written so far. Immersed in Balkan culture for the first time, I became very interested in how charismatic personalities – all throughout the Balkans — could rise to political power and what made people so devotedly loyal to leaders who were not always working in their best interests.

What were the differences between teaching at American Universities and at the University of Tirana?

American students who are privileged enough to enter higher education take their education for granted – there is no disguising this. Perhaps it is an inescapable aspect of privilege that when things are easy to come by, they are not always appreciated. But this was not the case with the students I worked with in Tirana. In this way, my experience at UT was inspiring. The students were curious and eager to learn; overall, they were self-aware and even self-conscious of their limited exposure to certain ideas; they felt “behind” and were painfully aware of how limited their opportunities would be without an education. I would describe them as hungry – for knowledge, for skills, for travel, for experience, for opportunities. Working with this kind of motivated student makes teaching meaningful. It was immensely rewarding.

Could you tell us a little about your film The Lesson? What inspired you to make this film?

The Lesson (2024) has just been released and is on the festival circuit. It is an adaptation of a play I wrote back in 2016 called The Shooter. It re-frames the dialogue about guns in America – shifting the discussion away from guns themselves and onto the human experience of gun ownership and gun violence. It is an unusual film about guns in that it is not really about guns at all – it is not a “statement” film; it is instead an exploration of survival and recovery. In the U.S. we have become highly polarized on a lot of political issues – and guns is one of the most sensitive issues around. Unfortunately, even in the arts, a place where voices that challenge the norm should be extolled, for the past couple of decades or so, audiences have become accustomed to seeking out stories that reinforce what they already believe and, consequently, have become increasingly suspicious of anything that doesn’t immediately announce a political stance. We are becoming trained to resist anything that challenges us. It is a scary time for artists; if we try to have a discussion that is genuinely non-partisan, we risk having people on all sides disengage or feel threatened. The Lesson is a consciously and vigilantly non-partisan film. I set out to make something in the tradition of the art that I admire – art in which conflicting values and ideas are sincerely and sensitively explored without judgment. My hope is that this small film will find its audience and spark meaningful discussions. It was screened at the Sedona International Film Festival earlier this year and was very well-received. That was amazing. It has since been invited to a couple of private screenings by art enthusiasts that will take place later this year. Slowly and steadily, I’m hoping to get the word out. Ngadalë Ngadalë as my husband would say.

What is your next project? Are you working on something now?

Currently I am in pre-production (that’s the fund-raising and team-building stage) for my next short film Acts Without Words. This screenplay too was written originally as a play, and I am adapting it for the screen. It is more formally experimental than The Shooter, in that it is dialogue-free and communicates the story exclusively through movement. It will be choreographed, like a ballet, but with natural movement. It will rely heavily of stunning visuals. So, scouting locations and finding a talented crew who can help me realize this new aesthetic are my first priorities. I am seriously considering shooting the film in Albania if I can find the perfect setting. I’ll start scouting locations later this year.

Photos / Attachments:
The Lesson movie poster
Kimberly with Ismail Kadare in Tirana 2011
Left to right: Dorjan Kalaja, Kimberly Kalaja and former U.S. Ambassador to Albania, Alexander Arvizu
Kimberly, Vlorë, 2011

Contact information:
www.kimberlykalaja.com
www.thelesson-thefilm.com
IG: @kimberlykalaja24
“The Lesson” Trailer

Filed Under: Opinion Tagged With: Dr. Kimberly Kalaja, Sokol Paja

  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 100
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT