Sokol Paja – Page 88 – Dielli

SHQIPTARËT NË FINLANDË DHE BETEJA E SHTETIT SKANDINAV NDAJ COVID-19

July 10, 2020 by dgreca

Dr. Arbër Mehmeti specializant në Shëndet Publik nga Universiteti i Helsinkit, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, gjëndjen e pandemisë globale në shtetin e Finlandës. Me Dr. Arbër Mehmetin bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

FINLANDA PËRBALLË PANDEMISË GLOBALE

Situata e epidemisë Covid-19 në Finlandë është qetë për momentin. Numri i rasteve të reja është zvogëluar gradualisht dhe tashmë ka disa disa javë incidenca e rastëve është diku përafërsisht 1 për çdo 100. 000 banorë. Krahasuar përshembull me situatën e para dy muajve kur incidenca ka qenë 10/100 0000 banorë. Për momentin në tërë Finlandën janë në spital vetëm 19 pacientë me Covid-19, prej të cilëve vetëm 1 në trajtim intensiv. Për shkak që situata është aq e qetë këtu, thuajse të gjitha kufizimet e mëhershme janë hequr. Por ende këshillohet që qytetarët të kenë kujdes, t’ju mbahen distancës, të testohen me prag të ulët në qoftë se kanë simptoma etj. Situata është normalisht në përcjellje të rreptë të zyrtarëve dhe në qoftë se prapë do të rritët numri i rastëve, pritet reagimi i shpejtë me kufizime të reja apo me mënyra tjera të manaxhimit të epidemisë. Fatkeqësisht po shohim edhe relaksim të tepërt tek njerëzit me tubime, anashkalime të vetëizolimeve etj dhe kjo normalisht përbën rrezik real në rritjen e rastëve.

COVID-19 SI KËRCËNIM GLOBAL

Zakonisht studimet shkencore për vaksina marrin kohë me vite, mesatarisht mbi 10 vite. Për shkak se Covid-19 është aq problem i madh edhe global më financime të mëdha dhe numër të madh të shkencëtarëve që janë duke punuar me zgjidhjen e këtij problemi, momentalisht janë disa vaksina kundër Covid-19 që janë në testim e sipër. Por zakonisht ky proces testimi të vaksinave anti-covid është shumë i rëndësishëm dhe merr kohë. Testimi bëhet në 3 faza ku në secilën rritët numri i njerëzve që testohen dhe zgjerohen kriterët e njerëzve që merren në testim. Pa testim nuk e dijmë a ka vaksina efekt apo jo edhe a ka ndonjë efekt anësor. Pacientet në Finlandë po trajtohen me trajtim standart për arsye se për momentin nuk ka ndonjë trajtim specifik. Finlanda merr pjesë në SOLIDARITY i cili është studim shkencor i trajtimeve të ndryshme për COVID19 organizuar nga Organizata Botërore e Shëndetit. Ka dhe disa studime tjera ma të vogla. Fatkeqsisht të ardhmën nuk e di askush por për shak që rreziku i valës së dytë të epidemisë qëndron, atëherë duhet të jemi vigjilent dhe të reagojmë shpejt me kufizime të reja. Shpresojmë që studimet shkencore të rezultojnë në një vaksinë efektive ose trajtim efektiv sa më të shpejtë dhe efektiv.

SHQIPTARËT NË FINLANDË

Situata e epidemisë të komuniteti shqiptar këtu në rrethinë të Helsinkit është e mirë dhe e qetë, njësoj si situata e tërë popullatës. Edhe pse shumica e rastëve të COVID19 kanë qenë në rrethinë të Helsinki-t, situata tashë është e qetë. Nuk e dijë a mund të flitet specifikisht për modelin finlandez të luftës ndaj Covid-19 pasi reagimet shtetërore që nga muaji Mars për menaxhimin e epidemisë nuk kanë qenë të veçanta po kanë qenë vepra që u morën nga shumica e shtetëve që ballafaqohën me ketë pandemi. Në Finlandë u mbyllën restorantët, shkollat, bibliotekat, u ndaluan tubimet, njerëzit udhëzohëshin të qendrojnë në shtëpi, të mbajnë distancë etj. Këto mënyra u treguan shumë të sukseshme në Finlandë. Këtu ma merr mendja luan rolë të rëndësishëm disa gjëra. Një, Finlanda reagoi shpejt në vënien në fqui të kufizimeve. Dy, finlandezët si popull janë të shkolluar, të vetëdijshëm dhe ju përmbahen rreptësisht rregullave të udhëzuara nga autoritetet. Tre, Finlanda ka densitet të vogël dhe kjo me siguri ka luajtur një rol në mospërhapje të epidemisë me të madhe në vazhdim. Sidoqoftë vëtëm studimet shkencore më vonë do të na tregojnë që cilat vendime të marra kanë pasur ndikim në mbajtjen nën kontroll të epidemisë dhe cilat jo. Edhe nuk duhët harruar që pandemia ende është duke vazhduar edhe ndoshta ka nevojë prap të vihen kufizime në vazhdimësi të percepitimit të situatës në vazhdim.

MESAZHI JUAJ PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA

Fatkeqësisht në SHBA situata e epidemisë nuk po duket që është aq e mirë sa shpresonin se do ishte. Mesazhi im për disporën në SHBA por edhe për gjithë botën do ishte që të kemi ende kujdes të madh se pandemia e Covid-19 ende nuk është as afërmi të kaluarit. Prandaj këshilloj që të minimizohen kontaktet sociale aq sa është mundësia, të mbahët distanca fizike me të tjerët, të mbahen maskat sidomos aty ku mbajtja e distancës nuk është e mundur dhe ti pastrojmë duart shpesh.

SHQIPTARËT NË GJENEVË QË SHPIKËN KAMERËN TERMIKE QË ZBULON COVID-19

July 9, 2020 by dgreca

Hamzë Jashari,Drejtues i kompanisë “Mirtechologies SA” me seli në Gjenevë rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, sesi arritën në zbulimin e kamerës detektuese për njerëzit e prekur nga Koronavirusi, përmes sistemit te inteligjencës artificiale termike. Me Hamzë Jasharin bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

IDEJA E KRIJIMIT TË KAMERËS TERMIKE

Ndërmarrja “Mirtechnologies SA” është një ndër 6 ndërmarrjet në prodhimin e materialeve ushtarake në Zvicër. Ne kishim një sistem termik që është i komercializuar nga Departementi mbrojtes ushtarake. Me shpëndarjen e Covid-19 në rang global, ishim në diskutime për të sjellur së bashku babain tim Zaim Jashari dhe bashkëpunuesin tonë Sofian Rabhi që të modifikojmë sistemin ton të inteligjencës artificiale ushtarake të kamerës termike në sistem civil me saktësinë më të lartë dhe arritëm të krijojmë sistemin ultrapresi me një rezultat 0.06° grade celsius dhe u klasifikuam numri një në Botë. Kështu që gjithçka lindi si ide nga mbledhja me bashkëpunuesit tonë me qëllim zhvillimin teknologjik dhe përgjigjen në një stad më të lartë inovativ pandemisë globale.

FUNKSIONIMI I SISTEMIT TË KAMERËS ZBULUESE

Ky sistem ka 3 algoritma të ndryshme. Algoritmi i parë detekton në një largësi prej 50 cm deri në 15 metra dhe një shumë të 50 personave në kohë reale bën matjen e temperaturës (të njejtën kohë bën edhe analizën dhe jep rezultatin e gjitha kjo bëhet me nanosekonda dhe në mënyrë automatike dhe dërgon imazhin në ekran duke lajmëruar po që ka ndonjë nga personat temperaturen mbi 37,50° grade celsius dhe jep alarmin për praninë e virusit te personi i detektuar. Algoritmi i dytë është se sistemi e ka një kamera reale edhe një termike në të njejtin aparat që do të thotë se kryen edhe monitorimin apo ndryshe është edhe kamer sigurie për vëzhgim të zakonshëm në ambjentet ku vendoset. Dhe algoritmi i tretë numëron gjithë njerëzit që hyjnë e dalin nga ai vend ku është instaluar sistemi termik. Pra kjo kamër ka funskione të trefishta. Duke përdorur një algoritëm të përpunimit të imazhit me precizon të lartë, përdoruesi mund të masë temperaturën e trupit të disa njerëzve menjëherë në kohë reale. Ndizet një alarm nëse zbulon një temperaturë mbi normale. Deri sa sot nuk ekziston një sistem termik çka mundet të detektojë temperaturën e njerëzve deri në 15 metra me një precizion të 0,06° gradë celsius në mënyrë totale automatike.

SI U PRIT ZBULIMI SHQIPTAR NË ZVICËR

Ky zbulim termik si fillim në Zvicër u prit me rezerva por më pas të gjitha mediat dhe publiku i gjërë e përqafoi këtë zhvillim teknologjik dhe shtet dhe shoqëria në Zvicër janë krenarë për faktin se një organizatë zviceriane bëri një zbulim të tillë. Kjo nuk është hera e parë që jemi numër një në botë për zbulime dhe modifikime teknologjike në këtë fushë pasi kemi edhe shumë produkte që janë në fushën ushtarake në siguri dhe mbrojtje të sistemeve shtetërore. Deri më tani askush nuk ka mundur të ketë diçka të njejtë apo të përafërt në këtë drejtim pasi kemi të bëjmë me paisje sigurie dhe ushtarake shumë specifike. Ndërmarrja jonë ka akreditimin e shtetit Zvicerian dhe çdo paisje apo mjet që nxjerrim për përdorim të gjërë, është i çertifikuar nga organet kompetente shtetërore në shtetin e Zvicrës.

PAJISJA TERMIKE QË ZBULON GJITHÇKA

Ne kemi sistemin e apareteve termike dhe reale ushtarake ku mund të shohim në një largësi deri në 160 kilometra ultrapresi domethënë të zbulojë njerëz, tanke, vetura civile, drona, aeroplana, helikoptera, të dimë pozicionin GPS, të dimë shpejtësinë e lëvizjes dhe në kohë reale të lajmërohet komanda e bazës ushtarake dhe Ministria e Mbrojtjes duke pasur në ekranin e tyre në zyrën e tyre imazhet se çfarë po ndodh në 160 kilometra (ky sistemi përdoret sidomos për mbrojtje të kufijve ajrëore dhe tokësore). Pastaj kemi sistemin “mirface” që është një sistem detektues i fytyrës i vetmi sistem që ka 2860 pika kontrolli të fytyrës njerëzore dhe që ka dhe kamerën e rrjetë termike dhe mund të dallojë imazhe që askush nuk mund ti dallojë apo maskat reale të cilat asnjë kamer nuk i zbulon falë sistemit tonë ne mund ti zbulojmë 100%. Në memorie të kamerës termike mund të vëmë me miliarda persona dhe kudo që ta shikon sistemin tone në rruzullin tokësor do ta identifikojë dhe mundet te ruajë imazh për një kohë të caktuar sipas ligji i shtetit ku instalohet sistemi per mbrojten e imazhit të njerëzve. Kompania jonë ka nxjerrë në pahe edhe robotin MaxBot për deminimin të vendeve të minuara etj. Synimi ynë në vazhdim është të depërtojmë dhe të jemi në tregun botëror që në të ardhmen të jenë edhe shpikjet dhe arritjet tona teknologjike e produktet tona në katalogun tregëtar në NATO. Deri në momentet që flasim kemi arritë të kemi në kë katallog 2 aparate tonat. Kemi dërguar produktet tona në ITU (International Telecomminication Union), Ambasada të ndryshme dhe nëpër disa njësi tregtare publike dhe private, shumë ndërmarrje të mesme. Jemi në bisedime me qeverinë Zviceriane për vendosjen në të gjitha vendet puplike si p.sh. (Aeroporte, Spitale, Shkolla, Qëndra Tregtare, Ndërtesa Qeveritare dhe Ministeriale, Hotele etj). Gjithçka varet nga zhvillimi i pandemisë Covid-19. Kompania jonë ka në gjirin e saj edhe akademikë dhe ekspertë ndërkombëtarë në fushën e robotikës dhe inxhinierisë me vizion termik të gjithë produktet e tona janë të provuar në Zvicër dhe janë të rinjoftuar nga Konfederata e Zvicrës.

SHQIPTARËT NË MELBURN DHE GABIMI I AUSTRALISË NË TRAJTIMIN E COVID-19

July 8, 2020 by dgreca

Ardian Latifi, Menaxher i eksperimenteve klinike në fushën e Onkologjisë, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, betejën që po zhvillon Australia ndaj Covid-19, shqiptarët në Melburn dhe rreziku i rikthimit në izolim si pasojë e rritjes së numrit të rasteve nga dita në ditë. Me Ardian Latifin bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

AUSTRALIA NË FAZËN E DYTË TË PANDEMISË COVID-19?

Situata e COVID-19 në Australi në përgjithësi është e mirë përveç qytetit të Melbournit, pjesë e shtetit të Viktorisë ku në tri javet e fundit kemi pasë një rritje të shpejtë të përhapjes së virusit nëpër shumë lagje të qytetit. Për ta pasë një përspektivë më të mirë mbi situatën e krijuar nga pandemia duhet të kthehemi mbrapa në kohën kur fillojë përhapja e Coronavirusit në fillim të marsit të këtij viti dhe numri më i madh i të infektuareve ishte në fund të marsit. Gjatë kësaj kohe, Australia në përgjithësi ka qenë nën masat e rrepta të kufizimit të lirisë së lëvizjes deri në fillim të muajit qershor për pos atyre lëvizjeve të domosdoshme. Deri në këtë kohë Australia kishte më pake se 8,000 persona të infektuar dhe më pak se 100 vdekje dhe shumica e tyre ishin të importuara. Çfare solli dobi në menaxhimin e mirë të situatës me COVID-19 ishte karantina e atyre personave që ktheheshin në Australi për dy javë dhe testet e vazhdueshme që kalojnë mbi 2 million teste me RT-PCR deri më tani. E rëndësishme është edhe fakti që Australia ka kuadro shumë profesionalë, spitale dhe klinika të përgaditura mirë dhe një kordinim sptialor, qeveritar, institucional në përgjithësi të pashoqe nga shumë vendet të botës. Duke parë rezultatin e shkëlqyer, qeveria qëndrore dhe ato lokale morën vendimin për rikthimin e lëvizjes së lirë por me kujdes të qytetareve por jo edhe udhëtime jashtë vendit. Kjo ngutshmëri sikur do ti kushtonte shumë Australisë në muajtë e ardhshëm pasiqë nuk kishte një eliminim total të virusit. Fatekeqësisht, qyteti i Melbournit tashmë është pjesërisht nën masat e rrepta të levizjes së lirë dhe mbi 3000 persona janë të ngujuar nëpër ndërtesat e tyre e të rrethuar me policë që po i ngjason më shumë pamjeve në Kinë pas masave që mori qeveria Kineze atje. Kjo për faktin që kemi dikund më shumë se 100 raste të konfirmuara çdo ditë dhe po tejkalon shifrat e më parshme të valës së parë të përhapjes. Si rezultat kemi 772 raste aktive kryesisht të trasmetuara brënda për brënda komunitetit dhe tashmë Melbourni është në fazën e dytë të infeksioneve dhe plotesisht i izoluar nga shumë shtete të Australisë ku dhe numri i të vdekureve pritet të rriten në javët që vijojnë.

VAKSINA ANTI-COVID NË VITIN 2021

Shembulli i përhapjes së shpejtë në qytetin e Melbournit mund ta shpjegojë më së miri se çfare mund të ndodhë në të ardhmen me virusin. Nga ekspertët në fushën e sekuencimitgenomik të RNA-se, kanë konluduar se ishte një person që u bë burim kryesor për ripërhapjen e virusit në Melbourne dhe me një shpejtësi shumë më të madhe se sa në fillim. Nga të dhënat e fundit supozohet se ky burim erdhi nga një lëshim në kontrollimin rigoroz në një ndër hoteleve ku po mbaheshin të ardhurit nga vendet e ndryshme. Çfarë mund të themi për sekuencimin genomik? Sekuencimi genomik është një analizë që i bëhet mostrave të marra nga pacientët dhe nga rezultete mund të përfundojmë se çfarë dhe sa dryshim kanë nga njëri-tjetri. Në Melbourne, duke analizuar këto të dhëna kemi një pasqyrim më të kompletuar pasi vrejmë një ndryshim të vogël gjatë përhapjes së virusit nëpër faza të infeksionit nga një person tek tjetri. Tjetra është që kemi të bëjmë me një sekuencë të madhe të genomës me mbi 30,000 nukleotide dhe ndryshime e vogla shpeshherë mund të rezultojnë në variacione të shumta dhe mund të reflektojë në ashpersi apo ngadalësim të symptomeve dhe përhapjes. Programi gjenetik i virusit në fjale është përgjegjës për prodhimin e 29 proteinave që janë të domosdoshme për funkionim, shumim dhe përhapje. Për të kuptuar më gjerësisht, në qytetin e Ëuhan-it aso kohë virusi kishte një genome të përafërt në pacientët. Që nga zanafilla, tashmë kemi shumë variacione të COVID-19 dhe si i tillë sfidon çdo trajtim të tanishëm. Si në shumë vende të botës, Australia ende nuk ka trajtim të mirëfilltë ndaj COVID-19. Nga medikamentet e shumta që u përfolen në media dhe kryetarë të ndryshëm botëror siç është hydroklorokuine apo vitamina c nuk janë të aprovuara për përdorim njësoj siç edhe nuk është e ndaluar ibropfofini pasi nuk ka të dhëna të mjaftueshme që përdorimi i tij ka efekte negative. Kurse dexamethasone është ende nën shqyrtim të organeve kompetente nëse mund të përdoret në masë të madhe për trajtimin e pacienteve me COVID-19. Megjithatë, është e rëndësishme të përmendet fakti që ka shumë studime brënda dhe jashtë Australisë që po kalojnë fazat e para të testimin. Me mbi 100 programe studimesh është më se shpresdheënëse një zhvillim i mundshëm i një apo më shumë trajtimesh. Më saktësisht, kemi dy kompani që po bëjnë testimet e fazës së fundit ekperimetale për një vaksinë të mundshme që mund të jetë në përdorim nga fillimi i vitit 2021.

SHQIPTARËT NË MELBURN

Siç e theksova dhe më lart, në Australi në përgjithësi kemi pasur një numër shumë të vogël të infektuareve dhe se nuk kemi ndonjë histori fatale në humbje jete në komunitetin tonë këtu. Kurse në këtë fazë të fundit, jam informuar që kemi disa familje që po e tejkalojnë infeksionin me COVID-19 e që fatmirësisht nuk kemi vdekje deri më tani. Ndoshta kjo për faktin që edhe nuk kemi ndonjë informacion konkret sipas popullsive që jetojnë këtu. Por ajo që dihet është se në shumë lagje të Melbournit kemi shumë bashkëatdhetarë që mund të jenë të mbyllur dhe kjo sigurisht që do të këtë pasoja psikologjike në të ardhmen. Melbourni është vendi më i populluar nga bashkatdhetarët tanë shqiptarë kundrejtë qyteteve tjera dhe shpresojmë që do t’ja kalojmë pa ndonjë viktimë në të ardhmen.

MESAZHI PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA

Është më se e domosdoshme që të kuptohet rëndësia e fjalës pandemi pasi vetëm atëherë mund ta kuptojmë edhe rëndësinë e sëmundjes së virusit COVID-19 në njërën anë dhe në anën tjetër mundësinë se si të mbrohemi. Pandemia që tashmë jemi shumë mirë të informuar, në kuptmin e fjalës tregon që është një sëmundje transmetuese që ka kaluar kufijtë botëror dhe egziston një rrezikshmëri e lartë për shëndetin e njeriut e sidomos të pacientëve që kanë edhe sëmundje të tjera shoqëruese shëndetësore. Në këto suaza, duhet ta dimë që në mungesë të trajtimit të mirëfilltë i vetmi opsion për momentin janë distanca nga njëri-tjetri dhe lëvizje të limituara/kushtëzuar sipas domosdoshmërisë. Ti lëmë anash opinionet dhe propagandat e shumta nëpër rrjete sociale se nga ishte origjina dhe për çfarë arsye ‘u kriijua’ pasi në opinionin tim paraqet një problematike shumë të madhe për dizajnim të qëllimshëm nga njerëz të caktuar siç edhe po flitet shumë kohëve të fundit. E sidomos kur dihet që në ndryshimet gjenetike që janë caktuar shkencërisht konkludohet se një gjë e tillë nuk është e mundur të jetë modifikim njerëzor dhe i qëllimshëm. Unë personalishte kam përvojën time personale gjatë studimeve laboratorike në ndryshime gjenetike virale por gjithmonë singluare dhe ende jemi larg të kuptuarit e mirëfilltë të modifikimeve gjenetike globale. Shpresa ime është që nga qindra studime klinike që po zhvillohen, jam optimist që mund të kemi një trajtim kuptimplotë dhe shpikjen e ndonjë vaksine. Dhe vetem pasi që të kemi njërën apo të dy opsionet mund të jemi të sigurtë për një të ardhme më të mirë për shëndetin tonë. Mos të bëhemi përgjegjës për përhapjen e virusit duke e ditur që mund të ketë edhe pasoja në vdekjen e baballareve tanë, gjyshërve dhe të dashurve tanë të afërt apo të largët.

SHQIPTARËT NË KUVAJT DHE BETEJA E SHTETIT KUVAJTJAN NDAJ COVID-19

July 7, 2020 by dgreca

Dr. Afrim Halimi, specialist i radiologjisënë spitalin Al-Razi në Kuvajt, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, betejën që po zhvillon shteti Kuvajtjan ndaj Covid-19, shqiptarët në Kuvajt dhe lufta për gjetjen e vaksinës. Me Dr. Afrimin bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

KUVAJTI PËRBALLË COVID-19 DHE PLANI I RIMËKËMBJES

Koronaviruset janë një familje e viruseve që shkaktojnë sëmundje të frymëmarrjes,si dhekomplikime të tjera shëndetësore tek njerëzit. Ato zakonisht manifestohen me ftohje të butë, por forma të ndryshme të saj mund të shkaktojnëedhe shfaqjen e epidemisë së rëndë siç është Sindroma Akute eFrymëmarrjes (SARS) që u shfaq për herë të parënë Kinë në vitin 2002 dhe Sindromën e Frymëmarrjes së Lindjes së Mesme (MERS) që u shfaq në Gadishullin Arabik në vitin 2012. Pikërisht nga këto dy sindroma u vërejt serioziteti i komplikimeve nga koronaviruset dhe që ato mund të shkaktojnë sëmundje të rëndë.Që nga dhjetori i vitit 2019, bota është duke luftuar me një lloj të ri të koronavirusit,Sindromine Rëndë Akut të Frymëmarrjes Koronavirus 2 (SARS-CoV-2),që është virusi përgjegjës për pandeminë aktuale të njohur tashmë si COVID-19. Ky virus mund të shkaktojë infeksion të traktit tësipërm të frymëmarrjes, pra të sinuseve, hundës dhe fytit ose të traktit të poshtëm të frymëmarrjes, gjegjësisht mushkërive.Simptomet e COVID-19 variojnë nga mëtë lehta deri tek më të rënda.Disa persona nuk shfaqinasnjë simptom. Simptomat më të zakonshme janë temperatura e lartë, ethet, kolli, lodhje, si dhe dhimbje muskulore, të dridhura, dhimbje të fytit, dhimbje koke, dhimbje në gjoks dhe humbje të shijes etë të nuhaturit.Për fat të keq, jo të gjithë njerëzit e kalojnë lehtë këtë sëmundje. Tek disa persona mund të shfaqen komplikime më të rënda dhe të vijë deri në kërcënim për jetën. COVID-19 mund të shkaktojëpneumoni të mushkërive dhe jo rallë mund të shfaqen probleme te rënda tëfrymëmarjes sic është SindromiAkut i Distresit Respirator(ARDS).Përveç traktit respirator, koronavirusi mund të shkaktojë edhe çrregullime të tjera në organizëm, sidëmtimi akut i mëlqisë, dëmtimi akut kardiak, dëmtimi akut i veshkëve, mpiksje të gjakut(tromboza e venëve të thella ose DVT), emboli pulmonare e mushkërive si dhe trombozëtëarterieve.

MASAT QË MORI SHTETI I KUVAJTIT NDAJ PANDEMISË GLOBALE

Shteti i Kuvajtitzbatoi masa të rrepta që nga regjistrimi i rasteve të para të Covid-19 në fund të shkurtit të këtij viti. Të gjitha fluturimet brenda dhe jashtë shtetit u pezulluan që nga 13 marsi, duke e bërë atë shtetin e parë në Lindjen e Mesme që ndërpreu të gjitha fluturimet e pasagjerëve. Nga kjo datë u pezullua puna në të gjitha sektoret e qeverisë, përveç shërbimeve të urgjencës. Gjithashtu, u mbyllën të gjithashkollat, universitetet, qendrat tregtare, parqet dhe plazhet, ndërsa më 22 mars u vendos edhe një orë policore e pjesërishme. Pasi që numri i të infektuarve vazhdonte të ishte në rritje, Ministria e Shëndetësisësë Kuvajtitmori vendimin që vendi të vendoset nën karantinë të plotë 24 orëshe për një periudhe 3-javore. Sipas raportit të Ministrisë së Shëndetsisë nëKuvajt, deri me 30 qershor janë testuar gjithsejt 387000 persona, nga të cilët numri i rasteve tëraportuara me COVID-19 janë46195, me 37030 raste të shëruara, 139 paciente me komplikime serioze shëndetsore, ndërsa janë regjistruar 354 raste të vdekjes.Në bazë të të dhënave të raportuara vërehet se numri i rasteve me COVID-19është relativisht i madh, por falë sistemit tëmirëshëndetësor dhe ndoshta dobësimit të virulencës së virusit,përqindja e të vdekurve është 0.76 % nga numri i përgjithshëm i të infektuarve.

VËSHTIRËSITË NË GJETJEN E VAKSINËS

Shkencëtarët anembanëpo garojnë për të zbuluar një vaksinë që do të luftojë koronavirusin e ri,i cilideri më tani ka marrë jetën e më shumë se 522 mijë njerëzve dhe ka infektuar më shumë se 10 milion mbarë botës. Mirëpo,zhvillimi i një vaksineështë një proces i gjatë dhe i ndërlikuar, shpesh zgjat me vite dhe has në shumë pengesa shkencore, pavarësisht përpjekjeve serioze dhe të koordinuara ndërkombëtare nga laboratorët, kompanitë private dhe qeveritë.Nga studimet vërehet që një zbulimi i një vaksine për koronavirusin e ri, SARS-CoV-2, mund të zgjasë deri të paktën një vit ose një vit e gjysmë, pasi që duhetprovuar efikasiteti i i vaksinës. Për shkak të renditjes së gjenomit të koronavirusit të ri të siguruar nga studijuesit që merren me këtë problematikë, dihet që ajo ndan 79 % të të njëjtit material gjenetik si SARSdhe 50 % të të njëjtit material si MERS. Kjo u mundëson studiuesve që të përdorin bazat e krijuara tashmë në hulumtimin e mëtejshëm.Deri më tani, Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH)ka deklaruarse disa lloje të vaksinave janë në fazën e testimit klinik, që do të thotë se ata testohen tek njerëzit.

SHQIPTARËT NË KUVAJT

Në Kuvajt jetojnë dhe veprojnë me punë të përkohshme mbi 200 shqiptar nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe vise të tjera të banuara me shqiptar. Shumica prej tyre janë pedagogë universitar, një pjesë janë nëpunes në organizata ndërkombëtare, kurse në fushën e shëndetësisë jam i vetmi mjek shqiptar. Ndërkaq, një pjesë e shqiptarëve që kanë ardhur më herët, gjatë viteve të 90-ta, kanë bizneset e tyre private. Janë të shumta aktivitetet dhe manifestimet kulturore që janë të organizuara nga Ambasada e Shqipërisë në Kuvajt, siç janë manifestimete Ditës së Flamurit dhe koncertet muzikore shqipe, ndër të cilat vlentë theksohet koncerti i shkëlqyeshëm nga Orkestra Filharmonike e Teatrit të Operas dhe Baletit nga Tiranasi dhe koncerti i Ansamblit të Këngëve dhe Valleve Popullore nga Tirana.Sa i përket situatës lidhur me COVID-19, në ndërkohë jemi në komunikim të vazhdueshëm me shqiptarët e të gjitha trojeve shqiptare që jetojnë në Kuvajt dhe fatmirësisht nuk ka asnjë rast të evidentuar me Covid-19.

MESAZHI JUAJ PËR LEXUESIT E DIELLIT DHE DIASPORËN NË USA

Mesazhi im për lexuesit e Diellit dhe shqiptarët në Amerikë është që të jenë sa më të kujdesshëm në këtë kohë pandemie. Të respektohen rekomandimet e OBSH-së, të mbahen maskat në hapësira të mbyllura, por edhe në ambiente të hapura ku distanca midis personave është më e vogël se 1m, të lahen duart mirë dhe të desinfektohen gjësendet e kontaktit, si dhe të shmangen tubimet me shumë njerëz. Pa marrë parasysh që jemi në përmirësim të gjendjes, sëmundja ende nuk është mposhtur. Një pjesë e popullatës beson që kjo sëmundje është thjeshtë një konsipracion dhe që në të vërtetë nuk ekziston, për arsye se virusi është shumë i panjohur. Gjatë këtyre kohërave të vështira ne nuk duhet të meremi me atë se a është ky virus natyral apo i krijuar në ndonjë laborator. Unë ndjej obligim profesional e moral si mjek të theksoj se sa e rëndësishme është që të ju përmbahemi rregullave dhe rekomandimeve, të veprojmë me ndërgjegje dhe vetëdije, e të ndihmojmësë bashku t’a mposhtim këtë sëmundje, ndërsa sa i përket kërkimit të gjenezës së virusit, këtë duhet t’ua lejmë organeve kompetente.Virusi COVID-19 solli jashtëzakonisht shumë fatkeqësi, sifatalitete me humbje jete të një numri të madh të njerëzve, të shëruar por me pasoja të rënda shëndetësore, si dhe dëme ekonomike e sociale. Por, meqenëse gjatë karantinës ne kishim pak më shumë kohë për të menduar, për të reflektuar ndaj vetes dhe për të parë jetën në një këndvështrim më real,në fund të fundit ne morrëm edhe një mesazh të fortë. Kjo karantinë na mësoi t’i vlersojmë më shumë gjërat e vogla që na bëjnë të lumtur, na mësoi që të solidarizohemi, të respektojmë njëri-tjetrin dhe më e rëndësishmja, ta duam jetën.

KUSH ËSHTË DOKTOR AFRIM HALIMI

Dr. Afrim Halimi është mjekradiolog nga Gostivari i Maqedonisë së Veriut dhe ështëi martuar me Florentina Halimi-n, profesoreshë e psikologjisë së edukimit në një universitet Amerikan nëKuvajt. Ata kanë tre fëmijë, dy vajza dhe një djalë. Rajmondaështë farmaciste në Vjenë, Rina studion shkencat politike në Universitetin e Vjenës në Austri, dhe djali Donati,është nxënës në AUS në Kuvajt.Që nga viti 2015 ai me bashkëshorten dhe të birin, jetojnë në Kuvajt dhe Dr. Afrimi vepron si specialist i radiologjisë në spitalin Al-Razi.Fokusi i veprimtarisë të Dr. Afrimitështë në radiolografi konvencionale,ultrazë, tomografitë kompjuterizuar dhe MRI.Në vitet e fundit kryesisht merret me procedura të radiologjisë intervente si që janë,biopsia e kockave dhe indeve të buta dhe trajtimi i dhimbjes së shtyllës kurrizore dhe të artikulacioneve me metoda mini invasive Radiologjikenën CT dhe Fluoroskop (Ozone Therapy, Endoscopic Disc Nucleoplasty,Transforaminal EpiduralInjection,Radiofrequency Ablation, si dhe injeksionet steroide të nyjeve).Pas studimeve të mjeksisë në Universitetin e Prishtinës, ai punoi si mjek në Compass-Rehabilitations-Centrum në Kiel të Gjermanisë, ku ishte anëtar i Odës së Mjekve të“Schlesëig Holstein”. Specializimin e kreu në Institutin e Radiologjisë në Shkup dhe pastaj punoi si radiolog dhe si udhëheqës i Departamentit të Radiologjisë në spitalin e Gostivarit.Vjeshtën e vitit 2011 e kaloi në NewYork për të kryer specializim të avancuar në Kompjuter Tomografi dhe Rezonancë Magnetike në “Hospital of Albert Einstein College- Radiology Department” në spitalin Montefiore Medical Center në New York. Gjatë qëndrimit të tij katër mujor në Shtetet e Bashkuara, ai pati kënaqësinë e veçantë të njohtojë komunitetin shqiptar që jeton e vepron në NewYork dhe kryesinë e shoqatës së mjekëve Shqiptaro-Amerikan “The Albanian American Medical Society“, të cilët e organizuan dhe mbështetën programin e trajnimit në SHBA.Prej vitit 2013 punoi si radiolog në Spitalin Amerikan në Prishtinë dhe një vit më pas ai kreu trajnimin për Radiologji Interventenë Frankfurt të Gjermanisë. Aktualisht, si pjesë e stafit të radiologëve në spitalin Al Razi, ai përkujdeset për diagnostifikim të rasteve me Covid-19, sidomos tek pacientet të cilët kanë shënja klinike për Covid-19, por që në testin e parë të PCR-se dalin me rezultat negativ. Këtu metodat radiologjike, siç janë CT dhe ultrazëri janënëndihmë të diagnostifikimit të saktë të sëmundjes.Nga këtu vërehet se roli i radiologjisëështë i veçantë në diagnostifikimin e sëmundjes së Covid-19.

TIRANA NËN KTHETRAT E COVID-19, KU PO SHKON SHQIPËRIA?

July 6, 2020 by dgreca

Dr. Gëzim Xhepa, anatomist dhe kirurg plastik, profesor në Universitetin e Mjeksisë Tiranë, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, betejën që po zhvillon Shqipëria ndaj Covid-19, analizon përhapjen e virusit veçanarisht në Tiranë, ku shifrat aktuale të ritmit të infektimit të shfaqura në komunikatat zyrtare, jo vetëm nuk dëshmojnë realisht shpërndarjen e virusit, por përkundrazi, po shndërrohen nga instrumenta sensibilizimi, në instrumenta paniku dhe frenues të imunizimit natyral. Me PhD Gëzim Xhepën bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

SHQIPËRIA PËRBALLË COVID-19

Shqipëria përjetoi dhe përjeton një situatë të zbutur COVID-19, të ngjashme me fqinjin tonë jugor Greqinë, si dhe Italinë e Jugut, larg dramës dhe panikut të vendeve të zhvilluara të Evropës Perëndimore. Sipas mendimit të shumë mjekëve në Shqipëri, sidomos mjekëve të familjes, pikun e vet epidemia e ka pasur në fund të janarit dhe fillimit të shkurtit, duke u përzierë me gripin stinor AH1N1, i cili në këtë vit rezultoi me komplikacione më të shumta pulmonare, me simptoma të ngjashme me Covidin. Në favor të kësaj ideje janë dhe pamje skanerografike të mushkërive gjatë kësaj periudhë, të ngjashme me ato që cilësohen sot me specifitet të lartë për COVID-19, të evidentuara nga Dr. Renato Osmenaj, në Spitalin Infektiv, ku të sëmurët nuk shtroheshin për sëmundje pulmonare, por për gjendje temperaturash të larta të padominuara gripale. Nga ana tjetër, testet për gripin AH1N1 në këtë periudhë rezultojnë me pozitivitet 22% për të sëmurët e shtruar, në ndryshim nga vitet e tjera kur pozitivieti varion nga 55 – 60%, duke sugjeruar se një pjesë e mirë e të sëmurëve me simptomatologji gripale, i përkisnin një virusi që ende nuk ish në protokoll gjurmimi. Në mendimin tim, kjo analizë ka vlera praktike, pasi dëshmon që epidemi të tilla përballohen shumë mirë nga mjeku i familjes, i cili trajtonte dhe menaxhonte në këtë periudhë të sëmurët jashtë panikut që kishte të bënte me gripin COVID-19. Strategjia e gabuar e vënies në kontakt të të sëmurit vetëm të një numri unik (për Shqipërinë 127), duke lënë jashtë loje mjekun e familjes vetëm rëndon rastet dhe nxjerr jashtë kontrollit sëmundjen. Lombardia vërtetoi se viktimat e kësaj sëmundjeje prodhohen nga një sistem shëndetësor i rënë në kolaps nga kaosi dhe paniku, ku bie forca selektive dhe trajtuese e mjekut të familjes, dhe një fluks i papërballueshëm të sëmurësh përplaset në spitale.

KLIMA DHE VAKSINA E GRIPIT FAVORIZON EPIDEMITË GRIPALE

Shqipëria u ballafaqua me panikun e sëmundjes në fund të shkurtit dhe fillim të marsit, gjatë krizës Lombarde, e cila jo vetëm për dramatizmin e saj, por edhe për hyrjet dhe daljet e shumta me veriun e Italisë, prodhoi në këtë periudhë një valë të dytë epidemike, e cila u dominua me vendosjen e një sistemi drastik izolimi, i pashembullt në vendet fqinjë. Megjithatë dokumentimi dhe gjurmimi i rasteve tregoi se sëmundja kishte filluar të protokollohej në periudhën rënëse të valës dhe ishte e paaftë të prodhonte viktimat që konstatoheshin në vendet e Evropës. Në këtë periudhë u konstatua nga Instituti i Studimeve Gjenetike të Londrës, që ora biologjike e virusit, fliste për ekzistencën e tij në të gjithë kontinentet që në muajt e fundit të 2019. Pra sëmundja nuk po shkaktohej nga prezenca e virusit, por nga situata klimatike që favorizon epidemitë gripale. Kjo u konstatua dhe me avancimin e sëmundjes drejt veriut muaj pas muaji. Nga ana tjetër prezenca e viktimave më të shumta në vendet e zhvilluara, në raport me vendet më të prapambetura, për mendimin tim ka të bëjë edhe me aplikimin në rutinë dhe të protokolluar të vaksinave të gripit. Në Lombardi këto vaksina aplikoheshin në mënyrë të rregullt në popullatën e moshuar dy herë në vit, pasi imuniteti ndaj virusit të gripit është i përkohshëm për shkak të mutacioneve të shpeshta të tij. Kjo bëri që organizmi i përgatitur në luftë virtuale me viruse të zbutur, cedoi në ballafaqimin me një virus pa vaksinë të gatshme. Këto moshat në Shqipëri dhe Italinë e Jugut nuk aplikojnë rregullisht këtë vaksinë, duke shfaqur një rezistencë natyrale. Nga ana tjetër, sipas virologëve francezë, aplikimi i shpeshtë i vaksinave prodhon situata alergjike në organizëm, për shkak të veshjes proteinike të virusit, ku ballafaqimi me një virus natyral, shkakton dëmtime të organizmit, jo më, për shkak të agresivitetit të virusit, por për shkak të reaksioneve agresive imunitare në organizëm. Pra për një arsye apo tjetër, Shqipëria dhe ballkani dëshmuan se shfaqën një rezistencë natyrale ndaj sëmundjes.

KEQMENAXHIMI I MASAVE BLLOKUESE

Ndonëse Shqipëria, përfitoi nga vendosja e masave bllokuese, keqmenaxhimi i tyre prodhoi efekte të kundërta. Qeveria shqiptare në kulmin e panikut, nga një sistem shëndetësor i kolapsuar dhe destruktuar në 30 vite nën agresivitetin e një korrupsioni, ndonëse brenda 4 javësh evidentoi një trend të rënies të shkallës së infeksionit në popullatë të targetuar (në kontakt të drejtpërdrejtë me virusin) në 5%, nuk morri kurajën e zhbllokimit gradual të masave shtrënguese për 10 javë, duke frenuar vijimin e imunizimit gradual natyral të popullsisë nga kontakti me virusin. Kjo periudhë paniku qeveritar me tejzgjatje izolimi, prodhoi efekte të kundërta reagimi me shkeljen dhe neglizhimin e gjithë normave të distancimit. Fjaskoja e suksesit që trumbetonte qeveria shqiptare të prezencës së vetëm 11 viktimave/ 1mln. banorë në fund të periudhës së izolimit, në raport me Greqinë e masave më të moderuara bllokuese që shfaqte 14 viktima/ 1mln, ju desh vetëm 1 muaj të shuhej, ku Shqipëria aktualisht prezantohet me 23 viktima/ 1mln banorë, përkundrejt 18 viktimave/ 1mln banorë të Greqisë. Kjo dëshmon se ballafaqimi me virusin është i pashmangshëm dhe përfitues në këtë periudhë për shkak të uljes së dozës së ekspozimit së virusit, që çon në imunizim dhe jo në sëmundje. Izolimi nuk eliminon virusin, ai vetëm zbut fluksin në spitale, duke shmangur viktimat nga mbipopullimi i tyre.

SHIFRAT AKTUALE SI INSTRUMENTA PANIKU E FRIKE

Shifrat aktuale të ritmit të infektimit të shfaqura në komunikatat zyrtare, jo vetëm nuk dëshmojnë realisht shpërndarjen e virusit, por përkundrazi, po shndërrohen nga instrumenta sensibilizimi, në instrumenta paniku dhe frenues të imunizimit natyral. Kjo dëshmohet dhe nga mospërputhja e ëorldmeter-it që flet për 11mln. të infektuar në rang global, kur studimi gjenetik anglez, duke u nisur nga ora biologjike e virusit (numrit të mutacioneve) fliste para 2 muajsh për kontakte me virusin në 10% të popullsisë globale (700mln të infektuar). Atëhere e gjej me vend tezën e kryepidemiologut të Maqedonisë, i cili kërkon të standardizohet vlerësimin e agresivitetit të sëmundjes nga numri i të sëmurëve dhe viktimave. Në këtë këndvështrim, me heqjen e masave bllokuese në Shqipëri, pas një dyndjeje larg çdo mase distancimi nga një popullsi e revoltuar, shifra e të shtruarve nuk kaloi asnjëherë 80 të sëmurë dhe numri i vdekjeve mbeti në të njëjtën frekuencë me atë të periudhës së izolimit, në kushte shpesh ku të viktimat vuajnë nga sëmundje të rënda të papajtueshme me jetën. Pra aktualisht, kjo periudhë nuk favorizon sëmundjen, virusi duket se i ka rënë agresiviteti, dhe me keqardhje them se shumë kolegë të panikosur, që shohin ëndrra me kriza epidemike, janë plotësisht të gabuar dhe me panikun që përhapin po frenojnë jetën normale të popullatës dhe imunizimin natyral të saj. Po kështu, sipas mendimit tim, nuk është e qëndrueshme edhe ideja e pritjes së një vale të dytë pandemike në vjeshtë nga virusi, pasi ky virus kaq i dobët me sëmundshmëri vetëm në 10% dhe vdekshmëri në 1% të të infektuarve, ky virus që në goditjen e tij të parë prodhoi vetëm 500mijë viktima përkundrejt 1.5mln. të një gripi të zakonshëm, me mutacionet e tij do të jetë i aftë të prodhojë një pandemi botërore, vetëm nëse kjo krijohet në mënyrë artificiale nga politika paniku propagandistik mediatik dhe reflektimesh në rrjetet sociale.

PANIKU COVID-19, DOMINOI MBI KANCERIN, SËMUNDJET KARDIOVASKULARE E CEREBRALE

Është në rastet e rralla, për të mos thënë unike të periudhës moderne të mjekësisë, kur kurba epidemiologjike e një sëmundje dominon mbi dhjetra sëmundje shumë më vdekjeprurës dhe me frekuencë shumë më të lartë prezence. Paniku i vdekjes nga COVID-19, dominoi mbi kancerin, sëmundjet kardiovaskulare, cerebrale, si dhe sëmundje të tjera, duke prodhuar viktima të heshtura shumë më të shumta në numër se sa viktimat e deklaruara të Covidit. Nga ana tjetër, mosha e tretë nën stresin psikologjik për gogolin që e pret te dera në kushte izolimi fizik në shtëpi, nën presionin e një paniku të prodhuar nga një angazhim i ethshëm politiko-mediatik global, jo vetëm po përjeton agravimin sëmundjeve që ka, por po avancon në komplikacione trombotike, skleroza senile, plakje dhe shkurtim jete, ku roli i stresit agresiv është dominant. Të gjithë kësaj tabloje botërore, në Shqipëri i shtohet dhe vendimi i Qeverisë shqiptare për ta pozicionuar Institucionin Covid – 1 në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza”, duke nxjerrë jashtë loje të vetmin institucion akademik dhe shkencor mjekësor, që mbulon problemet serioze shëndetësore, jo vetëm në popullsinë shqiptare, por edhe për gjithë trevat shqipfolëse. Nën presionin e panikut nga prania e një qendre trajtimi Covidi në këtë institucion, pacientë me sëmundje serioze që nuk u jepet dot zgjidhje në spitalet rajonale, pranojnë të rëndohen në shtëpi, por vetëm t’i shpëtojnë këtij infeksioni. Ndërkohë që pozicioni më i përshtatshëm për qendrën e trajtimit të Covidit, do ishte Sanatoriumi i përqendruar në zonën e Saukut, mes gjelbërimit, i specializuar për patologjitë pulmonare, dhe që aktualisht, me statusin e spitalit rajonal, inkorporon në vete të gjithë specialitetet, për trajtimin e komplikacioneve të mundshme në të sëmurë me Covid. Ky spital është vetëm 20 minuta nga QSU “Nënë Tereza”, gjë që lejon ndihmën në kohë reale nga specialistët e kësaj qendre, për çdo problem tepër të specializuar në të sëmurët në trajtim. Kjo do të zhbllokonte QSUNT, dhe do të lejonte ndjekjen normale të të sëmurëve me sëmundje të tjera.

MASKA ËSHTË MJET KUFIZUES, POR JO FRENUES I SHPËRNDARJES SË VIRUSIT

Parimi i përdorimit të maskës është i thjeshtë. Ajo duhet të përdoret aty ku është i pamundur aplikimi i distancimit social. Maska është mjet kufizues, por jo frenues i shpërndarjes së virusit, në mjedise të mbyllura dhe me kontakt të afërt mes individëve. Por përdorimi i saj është paradoksal në mjedis të hapur dhe për periudha të gjata kohore. Duhet të kuptojmë se një ndër format e menaxhimit të një epidemie gripale dhe trajtimit të saj është ajrosja dhe oksigjenimi. Njerëzit duhen të ndërgjegjësohen për pasojat e maskave nga përdorimi i tejzgjatur dhe në mjedise të hapura sidomos në moshën e tretë, pasoja që variojnë nga kufizimi i oksigjenimit të organizmit (nga thithja e dyoksidit të karbonit brenda maskës), alergjizimi i rrugëve respiratore, zhvillimi i mikozave (myqeve) në rrugët respiratore, e deri në mbivendosjen e florës patogjene mikrobiale (nga kontaminimi i maskave). Kudo theksohet se armiku numër një i virusit është oksigjeni dhe rrezatimi i diellit, dhe nga ana tjetër i detyrojmë njerëzit të marrin frymë brenda një maske, duke dhënë e marrë dyoksid karboni, duke dhënë e marrë mikrobe dhe viruse, duke rritur dozën dhe kohën e infektimit prej tyre. I këshilloj moshës së tretë, mbajtja e maskës në mjedis të hapur jo vetëm nuk ndihmon në mbrojtjen nga virusi, por përkundrazi rëndon gjendjen e rrugëve të tyre të frymëmarrjes, duke lehtësuar vendosjen e viruseve dhe mikrobeve në to.

KUR DO ZHDUKET VIRUSI COVID-19?

Viruset, ashtu si edhe mikrobet nuk zhduken, ato bashkëjetojnë me ne dhe, duke qenë më të dobëta transformohen, për të mbijejtuar. Viruset e familjes Corona, kanë qënë dhe do të vazhdojnë të jenë, ato vetëm transformohen duke prodhuar nëntipa dhe tipa të rinj, që në momente të caktuara bëhen agresivë. E vetmja mbrojtje ndaj tyre është përgatitja e organizmit në përballje sa më natyrale me ta. Çdo deformim i imunitetit natyral të organizmit nëpërmjet vaksinave, në viruse që lënë imunitet të përkohshëm, siç është gripi, jo vetëm nuk është dobiprurës, por shpesh është dëmtues për organizmin. Duhet të kthejmë sytë nga imunologjia klasike, kur prodhimi i vaksinave për sëmundje me imunitet të përkohshëm ishte nonsens. Asnjëherë lufta e strukturave biologjike të tilla të thjeshta, sa nuk mund të quhen as mikroorganizma, nuk mund të jetë shkatërruese për specien humane të organizuar dhe konsoliduar si një perandori dominante e jetës biologjike, në evolucionin e saj miliona vjeçar.

PANIKU QEVERITAR DHE MJEKËSOR PRODHUAN KATASTROFA SOCIALE, EKONOMIKE DHE POLITIKE

Detyra e mjekësisë është të dominojë sëmundjet në emër të mbrojtjes së jetës dhe jo shkatërrimit të saj. Strategjia gjithëbotërore e menaxhimit të kësaj situate, në rastin më të mirë dëshmoi për shkarjen nga e mjekësisë moderne nga parimet klasike dhe lapsus në strategjinë e trajtimit e një gripi, ndërsa në rastin më të keq, flet për një agresivitet dhe mungesë kontrolli në botën e zvogëluar nga rrjetet sociale dhe informacioni i pakontrolluar, të cilat krijojnë presione, duke futur në panik qeveri dhe mjekësi dhe prodhuar katastrofa sociale, ekonomike dhe politike, ekuivalente me bomba atomike dhe luftëra botërore. Paniku i prodhuar dhe nga mjekë dhe grupe mjekësore, që në mënyrë jo profesionale, deklamonin kataklizmonë botërore dhe i jepnin ngjyrat e kuçedrës këtij virusi, duke marrë rolin e Kasandrës, duhet të kuptojnë që paniku nuk prodhon reagim pozitiv te pacienti apo popullata dhe nuk ka të bëjë me ndërgjegjësimin që prodhon bindja e të sëmurit dhe optimizmi i tij. Ku janë ata mjekë dhe hulumtime shkencore, që parashikonin apokalipsin, aktualisht në fundin e kësaj vale epidemike, me ⅓ e viktimave të një gripi të zakonshëm, por me një bilanc apokaliptik destruksioni psikologjik, social, ekonomik, arsimor, etj., ku peshën e shkaktarit dhe provokatorit kryesor e mban mjeksia botërore, e futur në vorbullën e një paniku të pajustifikuar, ku misioni i përmirësimit, mbrojtjes dhe konsolidimit të jetesës, u transformua në misionin shmangies të domosdoshme së vdekjes me çdo kosto.

ARMIKU MË I MADH I JETËS ËSHTË PANIKU DHE STRESI

Së fundi mund të them se armiku më i madh i jetës është paniku dhe stresi. Çdo organizëm solid dhe i pa terrorizuar është i aftë të ndeshet me sëmundjen dhe të triumfojë. Për dominimin e kësaj situate, ju bëj thirrjen e një mjeku të shquar francez: “…I sëmurë, unë (si mjek) dhe sëmundja jemi në anë të ndryshme të barrikadës, varet me kë bashkohesh ti, të përcaktojmë triumfatorin…!”. Të gjithë e dini që herpesi bashkëjeton me ju, ai qëndron brenda organizmit pa ju shqetësuar dhe merr krah dhe shpërthen në buzët tuaja, në periudha stresi, lodhjeje dhe sëmundjeje. Vetë worldmeteri Covid flet për kurbë në rritje të të infektuarve dhe kurbë në rënie të vdekjeve. Qetësia dhe trajtimi i sëmundjes me parimet e gripit të zakonshëm, jo vetëm nuk do të prodhojë viktima, por dhe do kthejë vitalitetin në planetin e rënë në kaos dhe kolaps.