Nga SKËNDER BUÇPAPAJ/
Ai, kur të gjithë të tjerët thonë Je Suis Charlie, thotë I Am Not Charlie, Unë nuk jam Charlie. Nga ai çast që e thotë këtë, në fakt, në të vërtetë, ai është Charlie, ai është sadopak Charlie.
Nga të gjitha opinionet (mendimet) e opinionistëve (mendimtarëve) të botuara këto ditë pas 7 janarit në mediat perëndimore, unë kam marrë në vëmendjen time vetëm shkrimin e sapopërmendur të David Brooks të 8 janarit 2015, të botuar në New York Times, ku ai, prej shumë vitesh, është kolumnist.
Ja si e argumenton ai, ndër të tjera, se nuk është Charlie:
“Shumica jonë e di se provokatorët dhe figurat e tjera të pazakonshme kanë role të dobishme publike. Satiristët dhe përqeshësit ekspozojnë dobësitë tona dhe kotësinë tonë kur ne jemi duke u ndier krenarë. Ata thumbojnë vetëkënaqësinë e të plotsukseshmit.”
“Provokatorët dhe përqeshësit ekspozojnë marrëzinë e fundamentalistëve. Fundamentalistët janë njerëz që gjithçka e marrin kallëp. Ata nuk janë të aftë t’i pranojnë pikëpamjet. Ata nuk janë të aftë të shikojnë se, ndërsa religjioni i tyre mund të meritojë respektin më të thellë, është e vërtetë edhe se shumica e religjioneve janë disi të frikshëm. Satiristët ekspozojnë ata që nuk janë të aftë të qeshin me veten e tyre dhe na mësojnë ne të tjerëve se ndoshta edhe ne duhet të mësojmë.”
“Me pak fjalë, duke menduar për provokatorët dhe fyesit, ne duam të ruajmë standardet e qytetërimit dhe të respektit, duke krijuar njëkohësisht hapësirë për njerëz kreativë dhe sfidues të cilët janë të pazakonshëm për mënyrat dhe shijet e mira.
Nëse ju provoni të nxitni këtë balancë delikate mes ligjit, kodit të shprehjes dhe shprehësve të mendimit të ndaluar, do të përfundoni në censurë të egër dhe në ndrydhje të bisedës. Është gjithmonë gabim të provosh të trysnosh shprehjen, të ngresh kode të shprehjes dhe t’u mbyllësh gojën atyre që flasin.”
Ja pse, mendoj unë, David Brooks, në këtë shkrim, është Charlie, është sadopak Charlie:
Ai thotë “Unë nuk jam Charlie” në një kohë kur të gjithë thonë “Unë jam Charlie”, kur eteri është mbushur me këtë thënie, kur mediat hapen dhe mbyllen me këtë thënie, kur kjo thënie është vënë në gojën dhe në penën e politikës dhe të publikut, dy faktorëve në konflikt të përhershëm, nganjëherë të papajtueshëm pikërisht ndaj së vërtetës.
Pra, të jesh Charlie do të thotë të guxosh kur të gjithë të tjerët kanë frikë, do të thotë të shqiptosh të kundërtën, krejt të kundërtën e asaj që e thonë të gjithë, do të thotë të jesh kundëropinion i të gjitha opinioneve, të kesh kundër-rrymë e të gjitha rrymave. Të jesh Charlie do të thotë të mos heshtësh për të vërtetën, kur të gjithë tjerët heshtin për të vërtetën. Ta shpallësh të vërtetën kur të gjithë e mendojnë atë dhe askush, secili për arsye të ndryshme, nuk e thotë atë që mendon. Ta shërbesh të vërtetën në atë mënyrë sikurse nuk do ta shërbente askush tjetër.
Duke guxuar të thotë “Unë nuk jam Charlie”, David Brooks, i fton të pohojnë të thonë të njëjtën gjë të gjithë ata që e ndjejnë se e kanë përdorur pushtetin, kanë instrumentalizuar ligjin, kanë bërë çfarë kanë pasur në dorë për të mbyllur gojët e së vërtetës, për të shtypur, ndrydhur kufizuar lirinë e shprehjes, të gjithë ata që i janë kundërvënë së drejtës së publikut për ta ditur të vërtetën, së drejtës së publikut për t’u shërbyer me të vërtetën nga mediat që marrin jetë prej tij.
Në jehonën që iu bë në kryeqytetet tona masakrës së kryer në Paris ndaj kolegëve të Charlie Hebdo, i vetmi shembull që u muar nga realiteti shqiptar ishte djegia e selisë së gazetës Koha Jonë gjatë trazirave të vitit 1997 në Shqipëri.
Ata që u ftuan nëpër studiot e televizioneve, ata që dhanë deklarimet e tyre për masakrën terroriste të 7 janarit 2015, nuk denjuan të përmendnin gazetarët shqiptarë të cilët dhanë jetën gjatë Luftës së Kosovës apo pas kësaj lufte, vetëm pse e thanë atë që nuk guxoi askush ta thotë. Ata janë Ali Ukaj, Shemsi Popova, Enver Maloku, Bekim Kastrati, Xhemajl Mustafa, Bardhyl Ajeti.
Asnjë nga shoqatat e gazetarëve në Republikën e Shqipërisë, në Republikën e Kosovës apo tjetërkund në mediatikën shqiptare nuk e ka ngritur zërin as kur vrasja e këtyre kolegëve paralajmërohej, as kur vrasja e këtyre kolegëve ndodhi, as më vonë. Asnjë nga ato shoqata, asnjë nga politikat e derisotme në Tiranë apo në Prishtinë nuk ka bërë asgjë për ndriçimin e vrasjeve dhe për dhënien e drejtësisë ndaj këtyre vrasjeve.
Kolegët tanë Ali Ukaj dhe Shemsi Popova, kolegët e mi Enver Maloku, Bekim Kastrati, Xhemajl Mustafa, Bardhyl Ajeti ishin Charlie. Këta që thonë në media apo tjetërkundër në publik këto ditë “Unë jam Charlie” në fakt nuk janë Charlie, janë anti Charlie.
Presidenti Bujar Nishani dekoroi këto ditë një gazetare që vdiq aksidentalisht në krye të detyrës. Ai e kishte dhe e ka rastin të bëjë atë që nuk e bënë paraardhësit e tij dhe të nderonte gazetarët e vrarë në Kosovë.
Vinjetistët e Charlie Hobde deri më 7 janar 2015 ishin martirë të gjallë të fjalës së lirë, të mendimit të lirë. Nga 7 janari 2015 ata janë martirë të ndarë nga jeta, të ndarë mizorisht dhe padrejtësisht nga jeta. Martirë të gjallë të janë të gjithë ata guxojnë kur të tjerët kanë frikë apo parapëlqejnë të kenë frikë, ata që shqiptojnë të kundërtën, krejt të kundërtën e asaj që e thonë të gjithë, ata që janë kundëropinion i të gjitha opinioneve, ata që janë kundër-rrymë e të gjitha rrymave. Ata nuk heshtin për të vërtetën, kur të gjithë tjerët heshtin për të vërtetën. Ata e shpallin të vërtetën kur të gjithë e mendojnë atë dhe askush, secili për arsye të ndryshme, nuk e thotë atë që mendon. Ata e shërbejnë të vërtetën në atë mënyrë sikurse nuk do ta shërbente askush tjetër.