• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

DENONCIMI I RASTEVE TË SHTETËSIVE NË MAQEDONI

February 28, 2013 by dgreca

Programi Unik Shqiptar-PUSH, paraqet para opinionit rastin e radhës të mohimit të shtetësisë së Maqedonisë znj.Naxhie Osmani e cila ka lindur në vitin 1967 në Çair të Shkupit dhe jeton në fshatin Bukoviç që i përket Komunës së Shkupit. Edhe pse ka lindur në Shkup dhe është banore e kryeqytetit zonja Naxhie nuk ka shtetësi të Maqedonisë, ndërsa bashkëshorti i saj dhe dy fëmijët janë shtetas të Maqedonisë. Ajo pasi ka parashtruar kërkesë për shtetësi i është mohuar në vitin 1997.

Për fat të keq për kategorinë e këtyre shqiptarëve që u mohohet shtetësia e Maqedonisë pa të drejtë nuk janë interesuar asnjëherë partitë, deputet dhe ministrat shqiptar të cilët çirren për patriotizmin e madh folklorit. PUSH sqaron opinionin se ne si organizatë do të bëjmë ç’është e mundur që zërin e këtyre njerëzve të thjeshtë të dëgjohet deri në instancat më të larta të Organizatave Ndërkombëtare të të Drejtave të Njeriut, ku Republika e Maqedonisë ka firmosur Konventat.

Ne shprehim shqetësimin edhe njëherë se në heshtje po bëhet ç’regjistrimi i shqiptarëve të lindur, të shkolluar dhe që jetojnë në Maqedoni, në vendin e etërve të tyre. Kjo po bëhet për të ulur sa më shumë numrin e vërtetë të shqiptarëve në këtë republikë multietnike. Për fat të keq asnjë parti politike nuk po interesohet dhe të reagojë për këtë fenomen me përmasa tragjike për qytetarët të etnisë shqiptare.

Në zyrën tonë vijnë përditë 2-3 njerëz që pyesin, marrin këshilla rreth problemeve me shtetësitë, për fat të keq janë njerëz që i përkasin kategorisë së thjeshtë, punëtorë të cilët s’kanë asnjë lidhje me politikën, numri i kësaj kategoria është shumë i madh.

Edhe njëherë PUSH tërheq vëmendje në lidhje për përfitimin e shtetësisë së Maqedonisë, të gjithë atyre njerëzve që u është mohuar e drejta e shtetësisë pa të drejtë, të sjellin fotokopjet e vendimeve për refuzimin nga ana MPB në zyrën e Programit Unik Shqiptar që ndodhen në qytetin e Tetovës.

Kryetari

Teuta Kamberi–Llalla

Programi Unik Shqiptar

Maqedoni, 28.02.2013

Filed Under: Kronike Tagged With: Levizja Push, Teuta Llalla

RAGIM NDAJ HEQJES SE SHTETESISE SHQIPTAREVE PREJ MINISTRISE SE BRENDSHME MAQEDONASE

February 21, 2013 by dgreca

Javën që shkoj Programi Unik Shqiptar – PUSH, me qendër në SHBA, duke vërejtur se janë me mijëra shqiptar që kanë krijuar familje me shtetas/e të Maqedonisë dhe pa asnjë shkak apo motive serioze Ministria e Punëve të Brendshme të Maqedonisë ju refuzon të drejtën e shtetësisë me motivacionin se: Prania e këtyre personave rrezikojnë integritetin e Republikës së Maqedonisë, sigurinë dhe mbrojtjen Kombëtare. PUSH, duke vërejtur se prej kaq vitesh partitë politike shqiptare në pozitë dhe opozitë nuk e kanë në programin e tyre çështjen e shtetësive për ta ngritur si çështje delikate në Kuvendin e Maqedonisë, duke vërtetuar se shpeshherë Avokati i Popullit pajtohet me vendimet absurde të MPB, vendosëm që këtë çështje ta ngrejë në Institucionet Ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut. Prandaj i bëri thirrje të gjithë shqiptarëve që kanë probleme me shtetësinë të paraqiten në zyrën e Programit Unik Shqiptar që ndodhen në qytetin e Tetovës, në adresën Bllok 77, email levizja.push@gmail.com., dhe që drejtohet nga Teuta Kamberi – Llalla. Brenda pak ditësh në këtë zyrë janë paraqitur katër raste midis tyre edhe rasti i qytetarit pa asnjë dokument verifikimi Avdullah Ibrahimii cili paraqiti rastin në zyrat e PUSH. Avdullah Ibrahimi ka lindur në Kumanovë – Maqedoni në vitin 1965 dhe deri ne vitin 1996 ka patur shtetësi, por më tej MPB ja ka hequr pa asnjë arsye. Gruaja e tij që është nga Presheva e ka fituar shtetësinë në bazë të martesës me të në vitin 2001, po ashtu edhe 3 fëmijët e tij e kanë, ndërsa vetë ai jo. Edhe përse ai ka mbi vetë shtëpinë , dyqanin, të gjithë faturat vijnë në emrin e tij, por ai nuk ka asnjë dokument verifikimi, certifikatë, leje qëndrimi, është një njeri që po ti ndodh diçka e keqe nuk mban përgjegjësi morale dhe ligjore.

/R E A G I M /

Programi Unik Shqiptar – PUSH, reagon ndaj rastit të heqjes dhe refuzimit të shtetësisë së Maqedoni qytetarit z.Avdullah Ibrahimi i lindur në vitin 1965 në Kumanovë dhe ka patur shtetësi, por më tej MPB ja ka hequr pa asnjë arsye. Gruaja e tij nga Presheva e ka fituar shtetësinë në bazë të martesës me të në vitin 2001, po ashtu edhe 3 fëmijët e tij e kanë shtetësinë, ndërsa ai vetë jo. Edhe përse z.Avdullah Ibrahimi ka mbi vete shtëpinë, dyqanin, të gjithë faturat vijnë në emrin e tij, ai nuk ka asnjë dokument verifikimi, certifikatë, leje qëndrimi. Është një njeri që po ti ndodh diçka e keqe nuk mban përgjegjësi morale dhe ligjore askush. Në fillim të vitit 2013 përherë të tretë MPB i refuzon shtetësinë këtij shqiptari të lindur dhe shkolluar në Maqedoni.

Programi Unik Shqiptar – PUSH shpreh shqetësimet se në rajonin e Kumanovës nga viti 2002 ka filluar në heshtje një proces për çregjistrimin e shqiptarëve me qëllim që të pakësohet popullsia jonë atje. PUSH reagon ndaj standarteve të dyfishta të MPB për dërgimin e letrave për refuzimit të shtetësisë. Ne kemi vërejtur se letra që ka pranuar z.Avdullah Ibrahimi për refuzimin e shtetësisë ndryshon nga origjinali që zakonisht dërgon MPB. Në letrën që ka pranuar z.Ibrahim mungon logoja e MPB, mungojnë numri i dosjes dhe shumë elementëve të kësaj ministrie, ne shprehim shqetësimin se kemi të bëjmë me gjëra shqetësuese për shqiptarët që ç’regjistrohen dhe ju refuzohet shtetësia pa asnjë shkak.

Siç dihet problemi i mohimit të shtetësisë nga IJRM mijëra shqiptarëve të cilët kanë krijuar familje me shqiptar shtetas/e të Maqedonisë është një fenomen me prapavija politike duke përdorur standarde të ndryshme në bazë të kombësisë dhe përkatësisë fetare. Mos dhënia e shtetësisë njerëzve që kanë dhjetëra vite që kanë krijuar familje, jetojnë në Maqedoni, në këtë mënyrë u ndalohet integrimi në jetën shoqërore dhe kulturore të shtetit ku paguajnë taksat e ndryshme.

Edhe njëherë PUSH tërheq vëmendje në lidhje me përfitimin e shtetësisë së Maqedonisë, të gjithë atyre njerëzve që u është mohuar e drejta e shtetësisë pa të drejtë, të sjellin fotokopjet e vendimeve për refuzimin nga ana MPB në zyrën e Programit Unik Shqiptar që ndodhen në qytetin e Tetovës, në adresën Bllok 77, email levizja.push@gmail.com, dhe numër tel 070928833. Në zyrën tonë do jenë përfaqësuesit tanë të cilët do tju presin dhe do tju japin këshilla për të vazhduar më tej betejën për të fituar të drejtën e shtetësisë.

Kryetari

Teuta Kamberi – Llalla

Programi Unik Shqiptar

Maqedoni, 21.02.2013

 

 

Filed Under: Opinion Tagged With: ndaj heqjes, reagim, se shtetesise, Teuta Llalla

Fëmijët shqiptar instrument eksperimental për të jetësuar projektet e Beogradit

January 8, 2013 by dgreca

Kjoft mallku ai bir shqyptari, qi ket gjuhë t’perëndisë , trashëgim q’ia la i pari trashëgim s’ia len ai f’misë.(At Gjergj Fishta)/

 SHKRUAN: Teuta Kamberi-Llalla/

 Prej shumë vitesh shqiptarët në trojet etnike në ish-Jugosllavisë ishin kthyer në mjete eksperimentesh nga pushteti sllavo-serb-maqedonas. Ku u eksperimentua me ndjenjat shpirtërore dhe kombëtare të shqiptarëve, por populli ynë rezistoj duke sakrifikuar tej masë sesa të poshtërohej dhe të asimilohej.

Pas viteve 1990, me ardhjen e pluralizmit u mendua se projektet-eksperimentale u ndaluan dhe nuk do të zbatoheshin më. Por viteve të fundin dikush i shpalosi këto projekte duke i nxjerrë nga arkiva e shtetit sllavo-maqedonas për ti praktikuar përsëri mbi popullatën shqiptare, konkretisht mbi elektoratin që e votojë.

Më 29 Dhjetor 2012 u tha se libri ,,Shoqëria,, për klasën e pestë do të tërhiqet nga qarkullimi, por qeveria nuk lajmërojë që kur do të tërhiqen edhe librat ku ofendohet kombi shqiptar. Por përse qeveria nxitoj të tërheqë librin ,,Shoqëria,, dhe jo edhe librat e tjerë? Sipas informacioneve në media ky libër u tërhoq pasi u vërejt se në këtë tekst shkollor nuk janë përfshirë të dhëna për Kuvendin, Qeverinë dhe Bashkimin Evropian. Pra, librat ku preken interesat e shtetit dhe BE tërhiqen nga qarkulli, ndërsa ato ku ofendohen shqiptarët dhe etnitë e tjera vazhdojnë të qarkullojnë nëpër shkollat tona. Për fat të keq ende vazhdon odisea e zhdukjes së termit Abetare për fëmijët shqiptar, mungesa e librit të Shenjtë të gjuhës shqipe dhe askush nga deputetët dhe partitë tona nuk ka reaguar, por kanë heshtur sikur nuk ka ndodhur asgjë.

Me vetë dhënien e librave falas nga ana e shtetit të Maqedonisë doli qartë se shteti kishte për qëllim të edukojë nxënësit me tekste ku injorohet kombi dhe gjuha shqipe. Këto janë projekte të vjetra, të njohura për shqiptarët, të cilat kur ekzistonte ish-Jugosllavia nuk gjetën terren që të zbatoheshin sepse intelektualët, studentët, por edhe klasa vasale politike shqiptare i bojkotuan. Ndërsa sot në Maqedoni ne po i pranojmë me qetësi duke mos i kundërshtuar këto tekste të shëmtuara, pra mungon zëri i kundërshtimit nga ana e ministrave, deputetëve shqiptar, intelektualët në përgjithësi janë strukur në guackën e interesave personale, ndërsa shoqëria civile është e izoluar, diku me anë të joshjes në të holla, por edhe të proceseve të montuara gjyqësore. Gabimet e ashtuquajtura teknike në librat shkollor nuk janë të rastësishme, por qëllimdashëse duke na asocuar në ndarjen e filozofisë së mendimit kombëtar. Fëmija im që mëson në shkollat në Maqedoni do të edukohet ndryshe nga një fëmijë shqiptar që mëson në shkollat shqipe në Mal të Zi, Preshevë, Kosovë, Shqipëri dhe Diasporë.

Në kohën e sotme kur të gjithë shqiptarët nga kryeministrat Sali Berisha, Hashim Thaçi, analistë, politikanë etj., po flasin për bashkimin kombëtar me rrugë të ndryshme, kulturore dhe sportive, sllavo-maqedonasit e nxorën me strategji projektin e teksteve shkollore ku shqiptarët paraqiten njerëz mali dhe heqjen nga qarkullimi të ABETARES. Pra në formë diplomatike të pandishme për opinionin, sllavët i lanë armët, filluan përçarjen për ti shkëputur nga trungu vogëlushët shqiptar të Maqedonisë. Ka më se 6 vite që është zhdukur termi ABETARE, nuk ka zyrtarisht libër ABETARE, ministria e arsimit e ka zëvendësuar me termin libri i Gjuhës shqipe. Me librin e gjuhës shqipe nxënësit do të punojnë deri në vitin e katërt në shkollë të mesme. Dhe jo rastësisht ministria e arsimit në Maqedoni e ka zhdukur termin Abetare, sepse për Abetaren është bërë gjithë ajo luftë, është derdhur shumë gjak, është libri i Shenjtë i gjuhës shqipe. Libri i Abetares ka një histori të veçantë. Qeveria sllave arriti të preki në një vend delikat, duke e zhdukur një pjesë të rëndësishme të historisë së gjuhës shqipe, kjo nuk është pa qëllim, por habiten se si kanë pranuar shqiptarët që punojnë në byronë e arsimit të cilët kanë firmosur zhdukjen e termit Abetare.

Prandaj ne si Lëvizje me qendër në SHBA, Programi Unik Shqiptar dhe me degët e saj në Maqedoni dhe Itali u bëjmë thirrje të gjithë shqiptarëve që të na përkrahin për tu siguruar nxënësve të klasave fillore librin e dashur, Abetaren e gjuhës shqipe falas deri sa përfaqësuesit tanë në Kuvendin e Maqedonisë dhe në qeveri të bëjnë përpjekje që emri ABETARE të zyrtarizohet. Nuk është e drejtë që libri i Abetares të zhduket, të zëvendësohet me një emër tjetër vetëm për fëmijët shqiptar në Maqedoni. Shqiptarët vërtetë janë të ndarë territorialisht në disa shtete, por ne jemi të gjithë vëllezër të një gjaku dhe gjuhe, prandaj nuk duhet të tolerojmë që në foshnjore të na ndajnë dhe të mësuarin e gjuhës amtare.

 

Eksperimenti me mësimin e gjuhës sllavo-maqedonase

 

Paraqitja e projektit eksperimental nga qeveria sllavo-maqedonase me vasalët shqiptar 2008-2011, që vogëlushët shqiptar me detyrim të mësojnë në moshën gjashtë vjeçare gjuhën sllave-maqedonase e ka fillin e projektit në Beograd. Bartësi i këtij projekti antishqiptar ishte një njeri i quajtur Sasho nga Dellçeva. I cili para se të zbatohej projekti eksperimental në fshatin Shemshovë, dërgoj 5 ditë në ekskursion prindërit shqiptar të cilët kishin vendosur që fëmijët e tyre të bëheshin mjet eksperimenti duke i dërguar këta vogëlushë për të mësuar në një shkollë sllavo-maqedonase në një fshat që banohet nga sllavo-maqedonasit dhe jo në shkollën shqipe të Shemshovës. Projekti eksperimental filloj të zbatohet në shtator të vitit 2009 me një klasë të përzier që përbëhej nga rreth 26 nxënës të cilët 16 i përkisnin etnisë shqiptare dhe të tjerët etnisë sllavo-maqedonase. Një pjesë e madhe e prindërve të këtyre fëmijëve shqiptar u punësuan në institucionet shtetërore, në veçantë në polici pasi bënë kurban fëmijët e tyre për tu asimiluar që në foshnjore.

Projektet eksperimentale me klasa të përziera vazhduan duke hapur klasa të shkollave të mesme afër fshatit Shemshovë ku shqiptarët të nënshtruar tashme të mësojnë me sllavo-maqedonasit. Atë që nuk u realizua në fund të viteve 1980, sllavët e realizuan me triumf pas vitit 2008. Për fat të keq shumë shqiptar u kthyen në laborator eksperimentesh të ndjenjave kombëtare, gjuhësore dhe vlerave njerëzore të tyre. Neve si qytetar të Republikës Multietnike të Maqedonisë nuk na “pengon” mësimi i gjuhës që përdoret dhunshëm në administratën shtetërore, por në fillim duhet të mësojmë dhe të dashurojmë gjuhën tonë amtare shqipe. Sepse pa mësimin e gjuhës sonë amtare, do mbetemi të egër e në errësirë. Do të jemi si ai njeriu në male që ka veshë, por nuk dëgjon, ka sy por nuk shikon, ka mend e gjë nuk dinë.

Është derdhur shumë gjak, janë therur shumë shqiptar, janë helmuar shumë mësues të shkollës shqipe. Pra këto që kemi arritur janë fituar me sakrifica të mëdha ndër shekuj dhe sot dikush për të ruajtur karrigen e tij politike dhe për shijuar erën dhe çorbën qeveritare sakrifikon fëmijët, një brez të tërë vogëlushësh shqiptar për të arritur qëllimet e tij personale në dëm të çdo gjëje shqiptare, të gjuhës, kulturës dhe traditave të bukura që janë trashëguar nga gjyshi tek nipi.

Filed Under: Featured Tagged With: Gjergj Fishta, gjuha shqipe, Teuta Llalla

FORUMI IMAZH DHE MEDIA NDAU ÇMIMET E EDICIONIN TË X

December 24, 2012 by dgreca

Me rastin e 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë Forumi Imazh dhe Media ndau çmimet e edicionit të X më 23 dhjetor 2012, në sallën e Operave dhe Baletit në Tiranë. Në mbrëmjen Gala merrnin pjesë shumë personalitete të shquara nga të gjitha trojet shqiptare dhe diaspora. Për kontributin e dhënë në fushat e kulturës, medias dhe të çështjes kombëtare. Familja e heroit legjendar Adem Jasharit u vlerësua për sakrificën për çlirim e Kosovës, akad.Esat Stavileci mori çmimin për kontribut të kauzës për bashkimin kombëtar, gazetari dhe shkrimtari Nustret Pllana u nderua me çmim për librin e tij të botuar pak kohë më parë “Terrori i Serbisë Pushtuese mbi Shqiptarët”, kryetari i Komunës së Preshevës Ragmi Mustafa u nderua me çmimin për mbrojtjen e identitetit kombëtar në Luginën e Preshevës, me çmim u nderuar edhe Teatri i Operas dhe Baletit të Tiranë për operen “Skenderbeu”, çmimin e tërhoqi drejtori i saj Maestro Zhani Ciko, regjisor Petrit Ruka mori çmim për filmin dokumentar Film për Himnin Kombëtar, çmimi i Imazhit të femrës shqiptare intelektuale në Luftë dhe në Paqe ju ndan ish-luftëtares në luftën e 2001, prof.Teuta Kamberi – Llalla, biznesmeni Ibrahim Kolari mori çmimin për imazhin për arritjen sukseseve në Diasporë të SHBA, çmimi për kontributin në arsim ju dha doc.dr.Vullnet Ahmetit, rektor i Universitetit Shtetëror të Tetovës, Kampioni i botës në tai e kik – boks, Ismail Keta u dha çmimi për imazhin e sportistit të mire për vitin 2012. I cili më datë 1 Dhjetor, u shpall kampion i botës, duke mundur hungarezin Jozef Diklaund. Mbrëmja vazhdojë në atmosferë të këngëve dhe valleve shqiptare.

 

 

Filed Under: Kronike, Kulture Tagged With: Forumi Imazh, ndau Cmimet, Teuta Llalla

DISKRIMINIMI ETNIK NË LIBRAT SHKOLLOR

December 9, 2012 by dgreca

Teuta Kamberi- Llalla*/

 Sot, në shek.21 në R.M ende vazhdojnë të botohen libra nga qeveritë që nxisin urrejtjen etnike midis popujve në këtë republikë multietnike. Diskriminimi dhe ofendime më i lartë i bëhet shqiptarëve dhe etnive josllavo-maqedonase nga Akademia e Shkencave, ku famëkeqja Enciklopedi e financuar nga taksapaguesit ofendon vend e pa vend etnitë josllave. Edhe pse ka patur kritika të forta qeveria dhe Akademia vazhdojnë me krenari ta qarkullojnë zyrtarisht këtë libër edhe jashtë vendin.

Por çfarë thotë Kushtetuta e Republikës së Maqedonisë për liritë dhe të drejtat e qytetarëve në lidhje me arsimin dhe kulturat e popujve?

Kushtetuta e Republikës së Maqedoni në nenin 9 thotë: Qytetarët e Republikës së Maqedonisë janë të barabartë në liritë dhe të drejtat pavarësisht nga gjinia, raca, ngjyra e lëkurës, prejardhja kombëtare dhe sociale, bindja politike dhe fetare, pozita pronësore dhe shoqërore. Qytetarët janë të barabartë para Kushtetutës dhe ligjeve. Ndërsa AMENDAMENTIN VIII thotë: Pjesëtarët e bashkësive kanë të drejtë lirisht ta shprehin, kultivojnë dhe zhvillojnë identitetin dhe veçoritë e bashkësive të tyre dhe t’i përdorin simbolet e bashkësisë së tyre. Republika ua garanton të gjitha bashkësive mbrojtjen e identitetit etnik, kulturor, gjuhësor dhe fetar. Pjesëtarët e bashkësive kanë të drejtë të themelojnë institucione kulturore, artistike, arsimore, si dhe shoqata shkencore dhe shoqata të tjera me qëllim të shprehjes, kultivimit dhe zhvillimit të identitetit të tyre. Pjesëtarët e bashkësive kanë të drejtë të ndjekin mësimin në gjuhën e tyre në arsimin fillor dhe të mesëm, në mënyrë të përcaktuar me ligj.

Në të vërtetë sa e respektojnë Kushtetutën Qeveria dhe Ministria e Arsimit në drejtim të së drejtës së arsimit të etnive në gjuhët e tyre kombëtare, në këtë rast të etnisë shqiptare?

Për diskriminimin në arsim ne do të sjellim fakte të teksteve shkollore të botuara nga Ministria e Arsimit.

Në vitin 2010-2011 në ciklin e ulët mungonin tekstet në gjuhën shqipe për lëndët gjuhë angleze, gjuhë maqedonase, gjuhë shqipe, njohja e mjedisit, arsim muzikor, arsim figurativë, arsim fizik dhe shëndetësor, shkencat natyrore. Diskriminimi në Komunën e Tetovës atë gjeneratë shkollore nuk ishte vetëm për nxënësit shqiptar, por edhe ata që e ndiqnin mësimin në gjuhën turke si p.sh në shkollën Istikball dhe Migjeni, mungonin tekstet shkollore në gjuhën turke. Po atë gjeneratë kishte mungesa të librave në gjuhën shqipe për ciklin e lartë në lëndët matematikë, gjuhë maqedonase, gjuhë angleze, gjeografi, kimi, biologji. Në shkollën e mesme Ekonomike janë shpërndarë libra vetëm në gjuhën sllavo-maqedonase për paralelet ku mësonin nxënësit të etnisë shqiptare.

Në shkollën e Gjimnazit libri i gjeografisë, historisë dhe gjuhës shqipe për vitin e II kishte probleme përmbajtësore dhe përkthimi ishte shumë i dobët. Libri i Gjeografisë na paraqiteshin harta dhe toponime në gjuhën sllavo-maqedonase dhe kishte të meta në terminologjinë për vendbanimet shqiptare. Libri i Historisë nuk kishte asnjë rresht ku të përmendej historia e popullit shqiptar, territoret, kultura, tradita, doket, etj. Në shkollën e Mjekësisë libri i kimisë analitike, biokimia, baza e përkujdesjes, janë në gjuhën sllavo-maqedonase në paralelet ku mësojnë fëmijët e etnisë shqiptare dhe turke. Në shkollën e mesme Teknike kishte mungesë të teksteve profesionale në gjuhën shqipe.

Për këto shkelje të rënda nga ana e Ministrisë së Arsimit edhe pse pati denoncime publike nga sektori i arsimit pranë Komunës së Tetovës, ministria në fjalë vazhdoj me avazin e vjetër edhe për gjeneratën e vitit shkollor 2012-2013. Në gjeneratën e këtij viti që jemi librat “Natyra” për klasën e katërt, “Historia” për klasën e gjashtë dhe të tetë , “Gjeografia” për klasën e gjashtë, “Arsimi muzikor” për klasën e pestë etj., vazhdojnë të jenë nga autor sllavo-maqedonas dhe me përmbajtje fyese për shqiptarët.[1]

Libri Natyra për kl.IV në gjuhën shqipe ka shumë faqe që janë në gjuhën turke, ky është një atentat i hapët që i bëhet mësimit në gjuhën amtare për nxënësit shqiptar.[2]

Libri i Historisë për kl.VIII shtrembëron mbiemrin e gjuhëtarit Aleksandër Xhuvani në Aleksandër Huvanji, ky është një ofendim i rëndë që i bëhet këtij personaliteti shqiptar.[3]

Në tekstet shkollorë vërehet një fenomen i çuditshëm ku tekstet në gjuhën shqipe që mësojnë nxënësit shqiptar janë përkthyer nga sllavo-maqedonasit, pra jo nga profesor shqiptar, këto përkthime janë shumë të dobëta, jo cilësore. Libri i Muzikës, Njohja e mjedisit, Arsimi figurativ, Gjeografia, Matematika, Historia etj., janë libra që për autor kanë kryesisht sllavo-maqedonasit si dhe me përmbajtje të kulturës sllave, pra nxënësve shqiptar nuk u lejohet në këtë mënyrë të mësojnë kulturën e tyre kombëtare të cilën e garanton Kushtetuta e Maqedonisë.

Diskriminimi më racistë që po njeh historia e shek.21 në lidhje me tekstet shkollorë u është bërë nxënësve shqiptar të cilëve u është hequr e drejta për të mësuar me Abetaren e gjuhës shqipe, pra prej disa vitesh Ministria e Arsimit ka zhdukur termin ABETARE për shqiptarët në Maqedoni. Ky është një rast flagrant ku janë shkelur rëndë të drejtat e njeriut.

Abetarja është tekst mësimor i lidhur kaq gjatë dhe ngushtë me historinë e arsimit dhe të kulturës shqiptare. Kjo, padyshim, është si rrjedhojë e funksionit dhe rolit që luajti në Rilindjen Kombëtare në luftën për çlirimin kombëtar nga errësira e pushtimit të gjatë osman.

Sot ky libër ashtu si në shek.XIX është i ndaluar në Maqedoni për nxënësit shqiptar, pra me një taktikë diskriminuese e qeverive sllavo-maqedonase e kanë hequr nga qarkullimi librin e Abetares pa të drejtë. Kjo vetëm për nxënësit shqiptar në Maqedoni të cilët me Kushtetutë të Republikës së Maqedonisë janë pjesë e kombit shqiptar.

Diskriminimi gjuhësor vazhdon të bëhet edhe nga kompanive të ndryshme private të cilat nuk i botojnë broshurat e tyre edhe në gjuhët që njihet dhe mbrohen zyrtarisht me Kushtetutë në Maqedoni. Ne sot do sjellim vetëm faktin të kompanisë së madhe energjetike EVN e cila faturat për pagesë i sjellë nëpër shtëpitë dhe objektet e biznesit vetëm në gjuhën sllavo-maqedonase, ndërsa broshurat e propagandës, tabelat se ku bëhen pagesat i shkruan edhe në gjuhët e etnive të tjera. Kjo lloj praktike është ironike, tallje me gjuhët që flasin dhe shkruajnë qytetarët e Republikës së Maqedonisë.

Në fund lind pyetja nëse mundet të bëhen korrigjimet, të respektohen të drejtat e njeriut, në rastin tonë për respektimin e gjuhëve që flasin shtetasit e Maqedonisë. Patjetër se mund të fitohet e drejta që mbrohet me ligje kombëtare dhe ndërkombëtare, por duhet në fillim vullnet dhe bashkëpunim midis qeverisë, institucioneve shtetërore me qytetarët, organizatat joqeveritare. Por siç shihet ky shtet ngre struktura raciste dhe vepron me dhunë ndaj etnive josllave duke i shtypur me mënyra të ndryshme, duke ndalur zhvillimin kulturor dhe arsimor, duke përdorur shpeshherë edhe dhunën policore kur grupe të ndryshme të qytetarëve protestojnë paqësisht për të drejtat e tyre.

Me rastin e 10 Dhjetorit, Ditës së të Drejtave të Njeriut



[1] KOHA, Shkup, 14.11.2012, fq.4

[2] Natyra për kl.IV, Shkup, 2009, fq.25, 28, 29, 32, 49, 52,53, 56, 65, 68, 69, 72

[3] Historia për klasat e VII, fq.41

Filed Under: Opinion Tagged With: diskriminim etnik, Teuta Llalla

  • « Previous Page
  • 1
  • 2
  • 3
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT