Ujguret – Dielli

UJGURËT, ASGJËSIMI I NJË POPULLI NË MOSPËRFILLJEN E PERËNDIMIT

December 24, 2020 by dgreca

Nga Pierluigi Battista-Perktheu:Eugjen Merlika/

Perëndimi, Evropa, demokracitë nuk do të bëjnë asgjë e prandaj do të humbasin çdo besueshmëri të mbetur kur do të recitojnë madhështinë e vlerave të tyre, për të ndaluar përndjekjen e egër kineze kundrejt Ujgurëve, një popull (rreth njëmbëdhjetë milion njerëz), të etnisë turkofone e të besimit mysliman, të masakruar në krahinën e Sinkiangut tashmë të shpërngulur në masë në kampet e përqëndrimit. Lajmi i ri është që Huawei, kollosi kinez i telekomunikacionit, të cilit qeveritë perëndimore rrezikojnë t’i paguajnë një kambial në të bardhë, duket se ka vënë në punë një software për identifikimin fytyror të ujgurëve, me lejen pasuese të spiunimit për t’i a përcjellë xhelatëve të Pekinit. Të gjithë heshtin, me përjashtim të veprimit fisnik të kampionit francez Antoine Griezmann, që ka ndërprerë kontratën e tij me Huawei-n për të mos qënë bashkëpuntor i përndjekjes sistematike të një populli të tërë. Ajo që është e sigurtë është se në vitet e fundit janë asgjësuar qindra mijra Ujgurë. Është e sigurtë, tashmë ka një dokumentim të gjërë që e tregon se shpërngulja e Ujgurëve bëhet simbas formave që bëjnë t’i hyjnë të dridhurat të gjithë atyre që ruajnë sado pak kujtesën historike: njerëzit të grumbulluar një gjunjë pranë shinave me ushtarët që i mbikqyrin me pushkë të ngrehur, të gatshëm për të hipur në trena me vëndmbërritje të caktuar kampet e punës së detyruar; me shterpëzimin e detyrueshëm të grave; keqtrajtimin e të moshuarve; urinë; pushkatimin për atë që ngre krye. Sigurisht bëhet fjalë për një praktikë asgjësimi që do të duhej të fyente ndërgjegjet tona. Është e sigurtë se asnjë përfaqësues i qeverisë sonë nuk ka shqiptuar asnjë fjalë kundër Kinës, një fuqi kundrejt së cilës nivelet e nënështrimit ekonomik e pjesërisht gjeo-politik kanë arritur maja të turpëshme. Është e sigurtë se të mos shprehurit asgjë mbi përndjekjen kineze e kthen çdo fjalë e çdo veprim të të shenjtit dënim të Egjyptit e të dhunimit nga ana e tij të të drejtave njerëzore, një shfaqje të një hipokrizie të pakrahasueshme. Është e sigurtë se kur bëhet fjalë për një Vënd të pasur e të fuqishëm, nuk ka ngashërim për fatin e Ujgurëve që mund t’i japë jetë çdo shfaqjeje të guximit qytetar e politik. Nuk ka dyshim që Atoin Griezmann, që është një njeri serioz, nuk do të ketë shumë ndjekës e dëshmi solidariteti.

“Corriere della Sera”, 22 dhjetor 2020 Përktheu Eugjen Merlika

UJGURËT NË KINË DHE E JONA “KURRË MË”

July 31, 2020 by dgreca

Nga PIERLUIGI BATTISTA-E përktheu Eugjen Merlika-

E sikur të jetë e vërtetë, a nuk do të mbeteshit pak keq, a nuk do të ndjenit pak neveri? Vjen vërdallë një video kineze, me gjasë e marrë nga një dron I padiktuar, në të cilin shihet një grumbullim njerëzish të veshur me një uniformë burgu, në gjunjë e të poshtëruar në sheshet e një stacioni hekurudhor, nën mbikqyrjen e pushkëve të policisë së Pekinit, në pritje për të hipur në trenat e internimeve. I intervistuar nga Bbc, ambasadori kinez në Londër nuk ka mundur të mohojë se ata t’internuar të lidhur me zinxhirë, bënin pjesë në Ujgurët, pakica myslimane e përndjekur në Kinë e shpërngulur me milionë në kampet e përqëndrimit, në heshtjen bashkëpuntore të kançelerive të gjithë botës dhe në një opinion publik tashmë të mësuar me dhunimin e të drejtave njerëzore në shkëmbim të qëndrueshmërisë e të marrëdhënieve tregtare të kënaqëshme. A nuk kishim thënë “kurrë më” Aushvic, etj. e tjera? Ja, nëse ajo video është

e vërtetë, e vetëm për një maturi të skajshme mund t’i lejojmë vetes mirësinë e dyshimit, a nuk duhej së paku të turpëroheshim për atë “kurrë më”, në mënyrë hipokrite të recituar e sistematikisht të pa zbatuar?

Lajmi i dytë, i gjithi për t’u vërtetuar, sepse jo vetëm në rrjet por edhe në gazeta të njohura qarkullojnë pallavra të stërmëdha, thotë se edhe mbulesat e gojës që vemë, pjesërisht janë prodhuar në kampet e punës, shkurt, thënë shkoqur, në lagerët, pra në vëndet e skllavizmit kinez ku nuk ndjhen protestat e Perëndimit, në të cilët janë mbyllur Ujgurët e përndjekur nga Pekini. Do të duhej të turpëroheshim dy herë, nëse është e vërtetë se mbrohemi nga virusi me mjete të arritura nëpërmjet punës së detyruar të milionë t’internuarve, si ata të fotografuar nga droni i fshehtë më parë se të hipnin mbi trenat e turpit. Edhe në këtë rast, ku përfundoi thirrja qesharake e të virtutëshmes “kurrë më”? Si është e mundur që ne kaq fjalëshumë, të zemëruar, të kacagjelosur në shqytet tona demokratike, këtë herë kundrejt Ujgurëve të martirizuar, mbetemi kaq ëmbëlsisht të heshtur? Po qeveritë e rrugës së mëndafshit çfarë thonë? Kurrë më nuk do të pushojmë të kthehemi nga ana tjetër për të mos parë në fytyrë hipokrizinë tonë dhe cinizmin tonë qesharak. Dhe “kurrë më”, e thënë nga ne, kthehet në mënyrë mjerane në një fjali komike.

“Corriere della Sera”, 26 korrik 2020 E përktheu Eugjen Merlika

KINA AKUZOHET PËR STERILIZIM TË FEMRAVE DHE PERSEKUTIM TË UJGURËVE

July 20, 2020 by dgreca

– Sipas investigimeve të kohëve të fundit nga Fondacioni Përkujtimor i Viktimave të Komunizmit, ritmi i shtimit të popullsisë në dy prefekturat ma të mëdha të ujgurëve në Xinjang asht paksue më ma se
80 përqind ndërmjet 2013-2018.

MBRETNIA E BASHKUEME KRITIKON KINËN PËR ABUZIME TË RANDA TË DREJTAVE TË NJERIUT KUNDËR UIGHURËVE-

Përktheu për Diellin: Gjon Kadeli/

Ministri i Jashtëm Dominic Raab e akuzoi Kinën për abuzime tejet të randa të të drejtave të popullsisë Ujgure muslimane dhe shtoi se , nuk përjashtohet mundësia e vendosjes të sanksioneve kundër Kinës. Lajmet se po bahen sterelizime të detyrueshme të femnave dhe të persekutimeve të ndryshme,”ishin dicka që nuk ka ngja për nji kohë të gjatë.”
Mbretnia e Bashkueme do të bashkpunojë me aleatët për të marrë masat e përshtatshme, tuej insistue lidhun me këtë gja.
Ambasadori kinez në Londër i ka hedhun poshtë këto akuza. Besohet se nji milion Ujghurë janë dërgue në qendra të ndryshme gjatë vjetëve të fundit, në ato që kinezët i quejnë “kampe
riedukimi.””Ministri në fjale u duk shumë i shqetësuem.”
Kur u pyet nëse trajtimi i këtyne njerëzve mund të konsiderohet legalisht “Cfarosje në masë.” Zotni Raab tha se Komuniteti ndërkombëtar duhet të tregohet i “matun”përpara se të bajë nji
pretendim të ktillë. Por ai shtoi “pamvarsisht se cfarë terme(fjalë) legale përdoret, asht e qartë, se abuzime të randa të drejtave njerëzore po bahen kundër grupit etnik turk që banojnë në zonën
veriperëndimore të Kinës.
Simbas kërkimeve që janë ba kohët e fundit nga Fondacioni Përkujtimor i Viktimave të Komunizmit, ritmi i shtimit të popullsisë në dy prefekturat ma të mëdha të ujgurëve në Xinjang asht paksue më ma se
80 përqind ndërmjet 2013-2018.Ujgurët janë grupi etnik turk që jetojnë në Kinë.