Archives for January 2013

UDHËVE TË HAPËSIRAVE LETRARE TË KRISTAQ SHTËMBARIT

January 15, 2013 by dgreca

nga Albert HABAZAJ*/

Fluturuan pesë vjet pa njeriun që emetonte dashuri, mirësi, dituri, pa uratën e Perëndisë, dritërorin Kristaq Shtëmbari. Pesë vjet e kaluar sa pesë minuta e më pak! Ky imazh krijohet kur njeriu, të cilin kujton ka lënë pas emër të mirë, gjurmë të pastra, respekt të pashlyeshëm, falë punës fisnikërisht shëmbullore si model i qytetarit dhe intelektualit, që s’mund të harrohet. Më kujtohet kur u përkujtua në qytetin e Fierit Jeta dhe Vepra e Shkrimtarit dhe Mësuesit të Popullit Kristaq Shtëmbari. Në atë përkujtimore ishin të pranishëm shokë dhe miq të tij, por gjithashtu edhe përfaqësues të pushtetit dhe forcave partiake. Referuesit për jetën dhe veprën e tij sollën kujtime dhe mbresa nga veprimtaria dhe jeta e profesorit. Portreti i tij qe bërë si një pjesë e pandarë e jetës dhe shoqërisë fierake, e cila ngushëlloi përzemërsisht familjen Shtëmbari për humbjen e të dashurit të tyre, por dhe të njeriut që ka lënë gjurmët e tij në këtë qytet. Edhe Vlora, Berati, Lushja e ndjen këtë dhembje që shkakton mungesa e profesorit fjalëmbël e mendimkthjellët. Unë e kam patur mik të ngushtë dhe shkova me dhembje pranë familjes së tij për të vënë supin e nderimit nën trupin e MËSUESIT, për t’i lehtësuar sado pak familjarët në ngritjes e peshës së humbjes të njeriut më të dashur për ta dhe mora pjesë me gjithë qytetin kur e përcollën. Në veprimtarinë e nderimit kushtuar Atij kumtova këtë dedikim, të cilin kam dëshirë, që nëpërmjet gazetës “Dielli” t’ia përcjellë shqiptarëve kudo që janë për mesazhet e respektit ndaj mirësisë dhe diturisë që shpërndan zemrave njerëzore:

I paharruar kujtimi i Mësuesit të Popullit, profesor Kristaq Shtëmbari!

Kristaq Shtëmbarin, të mërkurën e 29 gushtit (2007: shën. i sotëm- A. H.), që në mëngjes e pashë të fluturonte për në Parajsë. Si aeroport përdori Londrën, sepse ishte tek fëmijët, tek djali dhe e bija, tok me Lenën, zonjën e tij të nderuar e tepër të përkujdesshme. Iku një dritan i diturisë, një burrë vital i gjelbërishtes së krijimit, një spaletë morale e kombit, një zambak i bukur i këtyre viseve të pastra pellazgo-iliriko-arbrore. E pabesueshme! E tmerrshme! E rëndë! Por hyjnisht fisnike! Po më ikin gjithë këta miq të vyer, visare që i kam flori e kaluar floririt. Më iku Jorgo Bllaci, më iku Frederik Reshpja, më iku Kadri Roshi – Ezopi shqiptar, më iku Sulejman Pitarka, më iku Teta Ollga – Violeta Manushi, më iku Nermin Vlora me Renzo Falaschin, më iku Azem Shkreli, më iku Dafina e Kombit – Ali Podrimja e rrjedh si Lumë shpirtit tim (shën. i sotëm- A. H.), më iku bashkëmoshatari e shoku i klasës, Simon Kasa, si dikur, gati para 30 vjetësh Kastriot Gjini im i Tërbaçit, i Vithkuqit, i rinisë e gjithë Shqipërisë.
Ç’po ndodh kështu?…Jo, jo…Kjo është e padrejtë. Do të protestoj te Zoti. Nuk mund të bëj një shkrim të plotë për Mësuesin e Popullit Kristaq Shtëmbari, se po më veshin sytë lotët e dhembjes. Pse, o profesor Kristaqi? Pse e bëre këtë? Kaq shpejt… Si e lamë? Do të vije këtë vere tek unë, në shtëpinë time në Ujë të Ftohtë, (atje ku bashkohen e ndahen dy detet: Adriatiku dhe Joni) të kaloje verën me zonjën fisnikrisht brilante, Lenën që të deshi aq shumë. Qetësi, gjelbrim, ujë mali, ajër i pastër, jod deti, ishull, gadishull, Vlorë, Kaninë, Flamur, Pavarësi, ullinj, limon, portokalle e poezi, ashtu si i le në gusht të 2005-s e 2006-s, ashtu i ke dhe sot e mot, o i ndritshmi profesor! Fati më bëri nder të madh që ti personalisht e familjarisht ke qenë mik sipëror imi e fatmirësisht i familjes sime. Çdo fjali që shqiptonte gjuha e mendjes tënde qe një syth që zbukuronte lastar të gjelbër të kopshtit tënd dituror.
Profesor! Ikja jote s’më dhemb vetëm mua, familjes time, njerëzve të mi e miqve të letrave, Vlorës, Fierit, Lushnjës e Beratit. Ikja jote i dhemb gjithë Shqipërisë, kulturës sonë qytetare, Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë, sepse ishe kryetar i LSHA për Fierin dhe anëtar i kryesisë së LSHA të Shqipërisë për një kohë të gjatë. Ti je një nga 87 delegatët e Kongresit të Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe. Tok me Thoma Delianën, Androkli Kostallarin, Mahir Domin, Eqerem Çabejn, Idriz Ajetin, Dhimitër Shuteriqin, Aleks Budën, Rexhep Qosen, Shaban Demirajn, Emil Lafen, Jup Kastratin, Ali Abdihoxhën, Josif Ferrarin, Ajet Bytyçin, Bedri Dedjen, Besim Bokshin, Dalan Shapllon, Dritëro Agollin, Kol Ashtën, Jani Thomajn, Jakov Xoxen, Jorgo Bulon, Koço Bihikun, Lasgush Poradecin, Mehmet Çelikun, Petro Janurën, Qemal Haxhihasanin, Sofika Adhamin, Bajram Hajrullajn, Stefan Priftin, Sterjo Spassen, Shefqet Musarajn, Llazar Siliqin, Ismail Kadarenë, Zihni Sakon, Xhevat Lloshin, Fatmir Gjatën, Jorgji Gjinarin, Sefedin Sulejmanin, Mërkur Alimerkon, Anastas Dodin e të tjere mendimmençur të dëgjuar, në krye të faqes 32 të “Drejtshkrimi i Gjuhës Shqipe”, botim i Akademisë së Shkencave, Tiranë, 1973, lexoj se në Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe, që i zhvilloi punimet në Tiranë, më 25 Nëntor 1972, është firmëtar, i 53-ti në renditje, Kristaq Shtëmbari, përgjegjës i Kabinetit Pedagogjik, Fier.
Kristaq Shtëmbari la pas një emër diellor si njeri për brezat. Ai la një mendim sa shkencor aq dhe demokratik, sepse qe i lidhur përjetësisht me traditat tonaetnokulturore, artistike e letrare. Për dekada me radhë ka qenë ambasador i vërtetë i kulturës, por edhe konsull i letrave në qytetin e Fierit, siç e cilëson saktësisht edhe prof. dr. Adriatik Kallulli. Tek ai shkriheshin në një masë organike të fortë Intelektuali, Krijuesi, Njeriu, sepse spikaste profesor Kristaqi për një virtyt të veçantë: ALTRUIZMIN JETËSOR. Ai la pas vepra me peshë për kulturën shqiptare si librin me gjurmime, studime e kritika “Udhëve të hapësirës letrare”, monografinë “Vite që shkuan…” për Jakov Xoxen, njerin nga etërit themelues të prozës moderne shqiptare, tok me Petro Markon. Me dashuri artistike shkroi dhe një libër tjetër të bukur “Djemtë e Apolonisë”. Ndjente përgjegjësi hulumtuese, kërkimore-shkencore, si studiues e krijues; ndjente dhe një detyrim të madh qytetar, ndoshta edhe nga thirrja e gjakut që i rridhte i pastër në deje që prej kulturës mesjetare të të parëve të tij: Muzakajve të Myzeqesë me Andrean II e Teodor Muzakën e dëgjuar në histori. E kishte merak shumë një monografi të mirë e të plotë për stërgjyshërit e tij e krenaria i qëndronte bukur, thjesht, madhërishëm në sy, në ballë, në tërë qenien e tij që e shquante si FISNIK të LETRAVE.

“Do t’i kushtoj rrënjëve të mia, Muzakajve, që dhe ti Berti po më ngacmon, pjesën e jetës që kam përpara” – më thoshte ato ditë gushti të vitit 2005, kur më erdhi si Mysafir i Veçantë në shtëpinë time në Ujë të Ftohtë. Profesor Kristaqi qe fjalëmjalt e shpirtbehar dhe do të ngelet në kujtesën time si një bredh i ngarkuar me dituri. Fjala e tij do të ligjërojë e kthjellët, e kulluar e plot yndyrë arbrore. Ai do të kthehet nga Anglia, se mua më ka marrë malli. Këtë verë nuk më erdhi. Parvjet më la një libër të tij dhuratë, me atë shkrim kaligrafik: “Bertit…, poetit të veçantë me zë të përveçëm, me respekt Kristaq Shtëmbari (Firma) ”. Më la dhe disa mendime për vjershat e mia, të cilat me mirënjohje i vendosa si përshëndetje në fillim të vëllimit poetik “Mërgata e Luleve” që i mirënjohuri botues, poeti universal i Shqipërisë së Sotme, Petraq Risto më botoi më 30 Dhjetor 2006, në shtëpinë e tij botuese “Globus R.”

Më 28 Gusht 2006 kemi një kujtim të bukur, të papërsëritshëm: E gdhimë thuajse tërë natën me yje duke folur me zjarr e respekt për letërsinë me Koçi Petritin e Kristaq Shtëmbarin. Pimë raki rrushi shoqëruar me meze sinqeriteti. E mali na hidhte fllad. E deti na niste valë. Formohej një iso e magjishme sikur dilte nga Epi i Gilgameshit, nga Këngët e Kreshnikëve apo Labërishtja shumëzërëshe (Isopolifonia, si i thonë sot). Në fakt ajo harmoni krijohej nga Akrokeraunet pellazgjiko-ilirike, që janë, ja këtu, sipër, mbi ballë të Vlorës. Me nderim u këndon edhe Homeri vargmaleve të Vetëtimës – Akrokerauneve… E…,
po atë natë Aldi, djali im i madh na bëri një fotografi të treve. Një visar i paçmuar për mua, dalur me dy profesorë të nderuar.

E kishim lënë me shkrimtarin e njohur, të mirin Maku Pone, që kur të vinte Kristaqi në Fier, do të pinim të tre një kafe dashamirëse dhe do të bënim një bisedë për dukuritë e sotme letrare, në studion e TV Apollon, ku profesor Maku është shef i departamentit të informacionit.
Në celular kam emrin Kristaq Shtëmbari me numrin 0692920887. I bie. Nuk më del. Unë pres. Besoj se do të më përgjigjet. Sidoqoftë unë nuk do ta heq nga celulari im asnjherë numrin 0692920887…
FLAKADAN PRINCOR
-elegji për Mësuesin e Popullit, profesor Kristaq Shtëmbari-
nga Albert ABAZI
Muzakajt e famshëm kishin lënë në Myzeqe
Një pinjoll të ndritshëm për Principatën e Shkrimit.
Një ditë shkreptiu një rrufe në qiell pa re:
Dhe korifejt qenkan martir të Flijimit…

Një mik, sa zbrita nga shtëpia në Ujë të Ftohtë,
më dha një lajm, që m’u mblodh lëmsh në grykë:
Iku Kristaq Shtëmbari në Anglinë e largët sot.
Dritë la pas edhe kur ai mbylli sytë…

Pse u gdhi e lagur e Mërkura e 29 Gushtit?
Mjekra më dridhet si zemra e zogut në borë…
Pse zëri im do të klithë e del pa tingull?
Ç’stuhi e shoi flakadanin princor?

Dy detet e kripur të Vlorës më rrodhën faqeve
Dhe ndjenja m’u hollua si fija e barit,
Ulën petalet lulet lëndinave e parqeve,
Çdo qelizë e trupit tim ia plas të qarit!…

Se qe delegat hyjnor i Kongresit
të Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe;
me Çabejn, Budën, Kostallarin

si vesa e mëngjesit.
Iku me shkëlqime të bardha e fisnike.

E pret atje Jakov Xoxa e Lasgushi.
Iku i qetë, se la dritanë dhe për ne.
Si shenjtor detyrat e tij i përmbushi.
Pishtarin e mban një Dritëro, një Kadare…

Dhe sot e gjthmonë emrin e profesor Kristaq Shtëmbarit e mban një shkollë e mesme në qytetin e Fierit. Kujtimin e Tij e kanë dritë të pastër jo vetëm njerëzit e Letrave, të Arsimit, por gjithë Shqiptarët që e njohën apo i dëgjuan emrin.

*/ Drejtor i Bibliotekës “Nermin Vlora Falaschi”

Universiteti “Ismail Qemali” Vlorë, ALBANIA

Figura poliedrike që ndërlidh kulturën shqiptare me atë amerikane

January 15, 2013 by dgreca

Nga Agron Shele/

Ne Foto:Peter Tase/

Eshtë impresionues dhe befasues portreti intelektual i të riut Peter Tase, i cili me punë dhe përkushtim ka krijuar një perfomancë të shkëlqyer në të gjitha sferat e shoqërisë amerikane, duke u bërë shëmbëlltyrë e qartë e gjithë atributeve të shqiptarëve sot në botë. Falë cilësive të veçanta dhe prirjeve në rritje, figura e tij është shndërruar në potencial vlerash, ideshë dhe cilësi që me devocion të plotë i ka vënë në shërbim të kulturës dhe integritetit panshqiptar. Po kush është ky njeri?

Peter Tase ka lindur në Qytetin e Beratit, në Tetor të vitit 1982. Në Vjeshtën e vitit 2000 vendoset familjarisht në qytetin e Milluokit (Milwaukee), shteti Wisconsin (wisconsin). Pas shkollës së mesme pranohet në Universitetin e Wisconsin – it në Milwaukee (UW-Milwaukee) ku vazhdon studimet për literaturë, gjuhë Italiane, shkenca politike dhe sociale. Diplomohet nga UW-Milwaukee ne Dhjetor, 2006. Në pranverë, 2006 ka punuar si asistent në zyrën e Antarit të dhomës së Ulët në Kongresin e SHBA, Rep. Richard Pombo (CA-11), ku është marrë me marrëdhëniet me votuesit në zonën elektorale si dhe për problemet e energjisë së renovueshme. Më pas ka punuar si koordinator dhe asistent për shërbimet e kompanive në fushën e telekomunikacionit dhe marrëdhëniet e këtyre të fundit me pushtetin vendor në shtetin Wisconsin; duke u bërë pjesë e ekipit të ngritur për këto çështje në Dhomën e Avokatëve Whyte Hirschboeck Dudek S.C.

Në Shkurt 2007, fillon shërbimin si Vullnetar i Korpusit të Paqes në Republikën e Paraguay-it (Amerika e Jugut), duke ushtruar funksionin e këshilltarit për politikat e Shëndetit Publik në Zonat Rurale. Gjatë kësaj periudhe ai do studionte dhe përvetësonte edhe gjuhën Guaraní. Pas shërbimit në Korpusin e Paqes (U.S. Peace Corps), në Qershor, 2009, kthehet përsëri në Milwaukee dhe i përkushtohet linguistikës, promovimit në perëndim të letërsisë dhe poezisë Shqipe, letersisë Guaraní si dhe asaj Paraguay-ane në tërësi. Në vitin 2010, boton “Fjalor Simultan me Pesë Gjuhë”, ku përfshihen 3200 fjalët më të përdorshme, të prezantuara në Pesë Gjuhë : Anglisht, Italisht, Spanjisht, Shqip dhe Guaranisht. Më pas është marrë me përkthimin e veprave të shkrimtarëve të ndryshëm nga Shqipëria dhe Kosova si: Ndue Ukaj, Remzi Basha, Jeton Kelmendi, Anton Gojçaj, Engjëll I. Berisha. Aktualisht punon si investigues (Research Fellow) për çështjet ndërkombëtare në Këshillin e Punëve të Hemisferës Perëndimore (Council on Hemispheric Affairs), dhe si analist në faqen e lajmeve botërore në Internet:

http://www.speroforum.com/
Ka botuar një sërë artikujsh në faqjen elektronike të lajmeve:

http://kosova.info/
(http://kosova.info/2011/12/presidenti-xhejms-polk-dhe-lufta-teritoriale-me-meksiken-1846-1848/)
Aktualisht ai sot vazhdon studimet për gradën Master of Arts në Institutin e Politikave Botërore, Washington, D.C., (The Institute of World Politics). www.iwp.edu

Një biografi e pasur që nuk ka nevojë për koment, por shpreh më së miri dhe qartë ecurinë dhe rritjen individuale të këtij poligloti, përkthyesi dhe personaliteti të ardhshëm. Figura e Peterit është shumëplanëshe, por ne do të ndalemi tek përkushtimi, dhe evokimi i vlerave shpirtërore letrare në shërbim të përnjohjes dhe njehësimit të letrave shqipe në lëmin e literaturës amerikane. Komponentët kryesorë të përkthimit: kompozicion, ruajtje mesazhi, ruajtje forme dhe përmbajtjeje janë elementët bazë që udhëheqin përkthyesin, dhe me këtë metodologji ai ka përcjellur orgjinalitet dhe autentitet të veprës shqiptare poetike. Pasioni, dashuria për kulturën dhe gjuhën amtare, prezantimi i saj në Amerikë, kanë për mision dhe qëllim publikimin dhe njohjen e vërtetë të kësaj kulture sa ornamentale po dhe kaq të lashtë, e cila fatkeqesisht zë një vend relativisht të vogël në Ansamblin e letërsisë botërore.

Autorët e përkthyer nga Peter Tase:

Ndue Ukaj me dy vëllimet poetike : “Ithaca of the Word (“Itaka e fjalës”) dhe “Godo is Not Coming – Godo no Viene – Godo nuk vjen” (Tridhjet poezi te përkthyera ne Anglisht dhe Spanjisht), vlerësuar si libri më i mirë poetik per vitin 2010 (në zhanrin e pozisë) në Republikën e Kosovës. Gjithashtu historiani i njohur amerikan dhe specialisti i biografisë së Abraham Linkoln-it, Harold Holzer versionin në Anglisht të këtij libri e ka vlerësuar me këto fjalë: “[Ndue Ukaj’s] work is beautiful–thoughtful, touching, powerful (poezia e Ndue Ukaj është e bukur, me përmbajtje, prekëse, e fuqishme”). Poezia e Ndue Ukaj është vlerësuar gjithashtu edhe nga profesori i Hstorisë në UW-M Glen Jeansonne, Ph.D. dhe Rene Antrop-Gonzalez, Ph.D., Profesor i Asociuar në kurikulum dhe shkenca arsimore; që te dy kanë shkruar përshtypjet e tyre të cilat janë paraqitur në faqet e vëllimit poetik. Poezia e Ukajt nëpërmjet përkthyesit Tase, vjen me nota të gjalla, shprehëse, racionale dhe moderne. Simbolika e autorit është universale, përbën ngjarje në përkthimin e saj në anglisht dhe për më tepër frymon fuqishëm modelin e poezisë shqipe.

Jeton Kelmendi me vëllimin poetik: “How to Reach Yourself (Si të shkosh tek vetvetja). Jeton Kelmendi vjen nëpërmjet përkthimit brilant të përkthyesit Tase me veçoritë dhe specifikën e veçantë që ka ky autor. Stili, beftësia, moderniteti, lojëra e fjalëve, pjekuria e lartë artistike dhe estetike, muzikaliteti i tyre dhe ndjenjësia e poezisë, prekin dhe krijojnë një atmosferë të thellë mendimi dhe hapësire. Poezitë në vëllimin “Si të shkosh tek vetvetja”, shprehin më së miri konceptin relativ rreth vetë fjalës, mendimit, nuancës dhe ndërthurjes së saj, drejtpeshimit dhe ngritjes në art; përbrenda këtij vizualiteti këto poezi vijnë sa shprehëse po kaq dhe performuese, duke përbërë risi për gjetjen dhe stilistikën edhe në gjuhën angleze.

Anton Gojçaj si poet, shkrimtar dhe studiues me banim në Tuz të Malit te zi vjen nga përkthyesi Tase për lexuesin amerikan me gjithë patosin e tij poetik, dhe me një art të patjetërsueshëm, por të mbështetur thellë në traditën shqiptare dhe të pasuruar me elementët e poezisë më bashkohore sot në botë. Pas nje pune prej disa muajsh, Peter Tase perfundoj se perkthyeri librin me poezi te Anton Gojçaj titulluar: “Dëgjohet një violinë në suferinë” dhe e botoj ne gjuhen Angleze, ne SHBA tek shtepia botuese (online) Lulu Enterprises, Inc., me titull: “A Violin is Heard Flowing in a Torment”, Nëntor, 2012.

Remzi Basha me vëllimin poetik: “Fire in my Hands” (Zjarr në duart e mija) Në këtë vëllim poetik ka një bosht të mirëpërcaktuar, ku spikat ndjeshëm dhe dukshëm ritmi patriotik, gjallimi i momenteve të tij historik, plaga e emigrimit dhe atdhedashuria e shfaqur nga UCK dhe forcat mbrojtëse të Kosovës. Autori Tase nëpërmjet këtij botimi ka ndikuar dukshëm në përnjohjen dhe sakrificat e popullit kosovar për flamur, pavaresi dhe liri, prezantuar në shoqërinë amerikane dhe aureolës intelektuale të saj. Vetë poezia është një lajtmotiv që i thur lavde atdheut dhe shpirtit të tij të pamposhtur, e ngre atë në piedestal dhe e pasqyron para opinionit mbarë-ndërkombëtar si një komb që është djegur dhe masakruar në shekuj dhe se meriton shumë më tepër.

Një vend të rëndësishëm në plotësimin e potencialit të tij intelektual dhe interkulturor zë dhe studimi me baza dhe njohja e shkëlqyer e gjuhëve të huaja, perfomancë kjo që jepet me botimin “Fjalor Simultan me Pesë Gjuhë”. Shkrimtari Shqiptaro- Belg, Skënder Sherifi shkruan këto fjalë për këtë fjalor të botuar në vitin 2010: “Një Fjalor që shënon një urë afrimi e bashkëpunimi mes 5 popujve e kulturave botërore. Një mjet komunikimi i nevojshëm në mes tyre është natyrisht gjuha: se si shprehet e artikulohet në bazë të psikologjisë e historisë të këtyre popujve specifik. Projekt fantastik, ndoshta edhe surrealist pse jo …çka përbën Guaranishtja, gjuha e indianëve të Paraguajt … që mund t’i imagjinojmë nga injoranca, si figuranta në një film western-spaghetti të Sergio Leonës : ” Na ishte një herë Amerika”, porse kanë në realitet një botë e një thesar kulturor të pa imagjinueshëm me gjuhët internacionale të njohura si anglishtja e spaniollishtja. Këtu qëndron pra fisnikëria e autorit … që nuk i përjashton apo nënçmon kulturat e quajtura minoritare.”

Kompleksiteti i figurës së Z. Tase ndihet fuqishëm dhe në anën publicitare, ku shkrimet e botuara tek faqje të ndryshme interneti me fokus në lajmet botërore përcjellin lajmin rreth problematikës dhe progresit të vendit të tij. Shkrime të tilla si: “Arsimi dhe kultura në Myzeqe – Historia Arsimdashëse e një Krahine të Shqipërisë” botuar në faqjen e informacionit http://kosova.info/ apo “Prenk Pervizi: Gjenerali i Monarkise Shqiptare” ka bërë që vëmendja e kombit të madh amerikan, por dhe e një opinioni më të gjerë të kthehet edhe drejt panoramës së pasur shqiptare në Shqipëri dhe diasporë. Z. Peter Tase, shkruan rregullisht artikuj te ndryshem te cilët janë botuar ne faqe të ndryshme informacioni në Internet, si dhe në shtete të ndryshme të botës.

http://www.5dias.com.py; www.speronews.com; www.coha.org ; http://en.mercopress.com/;

Peter Tase është qendra dhe referimi i gjithë përpjekjes shqiptare për një vend më të përparuar, është ëndrra dhe realiteti i ri që kërkon të ndërtojë nje shoqeri te lire dhe te pasur me nje dialog multi-kulturor, është ideja dhe botkuptimi i thellë shpirtëror, është zemra e një patrioti që rreh për kombin e vet, është fuqia potenciale dhe kreativiteti i një intelektuali të plotë, është shëmbëlltyra e vlerave njerëzore që karakterizon një shqiptar të ditur sot.

KUVENDI KISHTAR I ARBËRIT DHE MBROJTJA E IDENTITETIT KOMBËTAR

January 15, 2013 by dgreca

Kuvendi Kishtar Shqiptar i Arbërit i vitit 1703 mbrojti të vërtetat e fesë së krishterë dhe identitetin kombëtar e gjuhën e popullit shqiptar./

Më 14 e 15 janar të vitit 1703 në Mërqi afër Lezhës qe organizuar Sinodi apo Kuvendi i Kishës katolike Shqiptare, i njohur si Kuvendi i Arbërit. Është fjala për një Sinod apo Koncil i Kishës Katolike në trojet Shqiptare, organizuar me kërkesën e Papës Klementit XI Xhanfrançesk Albanit, me prejardhje shqiptare, i cili këtë ngjarje të madhe kishtare e kombëtare shqiptare, ia besoi kryeipeshkvit të asaj kohe të Tivarit, imzot Vinçenc Zmajeviçit
Kështu, në Kishën e Shën Gjonit të Merqisë, tri kilometra në veri të Lezhës, nën drejtimin e Imzot Vinçenc Zmajeviçit, mblidhej Kuvendi i Arbënit, apo mbledhja e parë e Krerëve të klerit katolik mbarë shqiptar, ngjarje me rëndësi të jashtëzakonshme për fatet e Kishës katolike në trojet shqiptare e të identitetin kombëtar e të gjuhës shqipe ndër shqiptarë. Ishte pra data 14 janar 1703 e Kuvendi do të vijonte edhe të nesërmen, më 15 janar gjithnjë të vitit 1703.
Më 28 janar të vitit të largët 1704 Kongregata për Ungjillëzimin e Popujve, që njihej me emërtimin latin “Propaganda Fide” miratonte botimin e dokumenteve të këtij Konçili.
Askohe në fronin e Shën Pjetrit ishte ulur Papa shqiptar, Kelmendi XI, i cili i pati kërkuar Imzot Vinçenc Zmajeviçit, Kryeipeshkëv i Tivarit, të kryente vizitën kanonike në të gjitha kishat dhe qendrat katolike të Shqipërisë. Pas vizitës, që e kreu brenda tre muajve; në dhjetor 1703, prelati mblodhi në Kuvend kryetarët e klerit: 5 ipeshkvijtë e dioqezave të vendit dhe provincialin e Françeskanëve.
Në përfundim, vendimet e Konçilit, shkruar në shqip e latinisht nga vetë Imzot Zmajeviçi, iu paraqitën për shqyrtim Papës dhe, pas miratimit më 28 janar 1704, u botuan nga Propaganda Fide nën titullin “Kuvendi i Arbnit o Koncili Provinciall i mbledhun Vjetit mijë shtatqind e tre ndenë Shqiptarin Klementin XI papë Pretëmadhin”.
Imzot Zmajeviçi i përcillte dokumentet me letrën që vijon, përmes së cilës shihet qartë se kleri shqiptar i qëndroi pranë në gaz e në vaj popullit të vet dhe i parapriu rilindjes së tij kombëtare. Me që kanë kaluar pothuajse treqind vjet që kur u shkrua, u detyruam ta prekim paksa gjuhën e saj, për ta bërë të kuptueshme për lexuesin:
“Urdhnove, o i Lumtuni Atë, me të vizituem Apostolik, të vërej mbi Kishat e Arbënisë së provinçës seme. Ju binda urdhënit; ju solla dheut; kërkova rruzullimin; pashë plagët e tij. Pashë, – uh, ç’dhimbje, – vu nën haraç atë që dikur kje despoti i Provincjave; (pashë) (Shypninë) Zonjën e gjindëve ndrydhë nën thember, me dhimbje të idhta; shqytin e trimave – shembë; murin e forcës sonë – rrenue! Pashë gjindt, hy në vend shenjt; kishat, të flligta; lterët përlye. Mezi pashë vend ku të mundej populli me u mbledhë në kuvend! Pashë pleqtë tue ulurue; Meshtarët, shërbëtorët e Hyjit, tue gjimue; çobantë, vra; dhentë tretë, tue u shpërnda dy udhëve; murtajën, që pa mëshirë i çoroditëte të gjithë; e plasjen e mortaisun, që trimnohej për të gjanë e për të gjatë.
Këto pashë e gjimova! U përzien përmbrendcat e mia prej dhimbe për popullin tem e m’u coptuen, tek shihshe mundimet e bijve që po mbyteshin. Tue pamë këta, thashë, populli em u ba rob, përse s’pat dijen. Tue ankue kaq të këqija e ngushtica të paudha, edhe mue më shtrëngoi ngushtica; por, për sa paçë fuqi, nuk lashë ilaç pa përdorë. Nevoja e lypte me gjetë shtigje ma të mira se vizita, as lente moti me e shtymë. Ndihma ma e madhe do të ishte mbledhja e Konçilit. Këtu i përqendrova fuqitë, këtu ngula mendtë, tue ia himë, pa rrenë, një pune ma të randë se kishe fuqinë. Po Ai, që i ka ndihmue vëllazënt tanë, që ishin përdamë nëpër rruzullim të Fesë, më ndihmoi edhe mue në këtë vend. As detyra që kam, si çoban i shpirtnave, as kujdesi i fortë, që kam për të krishtenët e as mendët e mia të pa afta, nuk do të mujshin me e krye një detyrë kaq të randë. Po Hyji, i cili ndërron motnat e doket, që ep të rritunit e mbaron gjithë punët, Ai bani që një detyrë kaq e vështirë të kryhej si pata dëshirue.
Nën hije Tande, o i Lumtun Atë, po gëzon dheu Arbënesh e mbas ndërrimit të motit ngrihet, sikur të kishte kenë i mbuluem me njegull, tashti nën papën arbënesh, që latinisht don me thanë i bardhë – e del në dritë, e me zemër të mirë shpejton me mërrijtë përsëri në lumni të shkueme. Mendja e Atit, e cila asht ma e madhe se rrethi i shekullit, i uron me dashtëni të TinZot këtë lumni dheut tonë; për t’iu falë nderës zemrës gazmuese, vijnë si për dhanti në shatorre Apostolike, në katedër të dijes qiellore, Dekretet e Sinodit të Proviçjes Arbëneshe, në mënyrë që, në paçin gabime, të qortohen me fjalë Tande.
Unë, pra, në paça gabue si Prelat Arbënesh, vij te magjisteri i Pjetrit me u qortue; e nuk më vjen marre me i kthye ndryshe fjalët. Nuk kanë kurrfarë vlere veprat tona të errta; asgja nuk vlejnë Dekretet, në se nuk mbështeten mbi Gurin e palëkundun; e si të jenë provue mbi gurin e fortë, të forcohen me profeci të pushtetes sate.
Pëlqe, pra, o i Lumtuni Atë, dhantitë e nderimet e përvujta, sheje të Kombit tem, por ma fort tandit. E, n’e pashë se ndokund puna duhet lëmue, godite e ndreqe me gjykimin e shenjtnueshëm e të pagabueshëm… Po, sepse kështu këto pak të falna, që përkojnë me vobësinë tonë, me gjykimin e hyjnueshëm pagabim kanë për t’u shumue fort. E ndërkaq unë, me vëllazën të mij të tjerë të Arbënisë… lusim Hyjin t’ju ruejë Ju, Papën Arbënesh Pretmadhin, për shumë mot në Kishë e edhe ne të na ruejë shëndosh pa kurrnjë të keqe…
Shkrue në Perastti, ditën e dhetë të korrikut, në vjetë të Krishtit njimië e shtatqint e tre”. Marrë nga “Concilli i ZÉUT ‘SCCIPNIIS” Bot. III N’Rom, me sctamp T’ Cuvenit S. T’ PROPOGANDS, 1878 – FQ XI

Po radhisim më poshtë ipeshkvijtë dhe etërit katolikë që nënshkruan Koncilin e Parë të Kishës Katolike të Shqipërisë, mbajtur në Merqi në vitin 1703 nën kryesinë e Shkëlqesisë së Tij, Imzot Vincenc Zmajeviq, arqipeshkëv i Tivarit:
Imzot Vincenz Zmajeviq, arqipeshkëv i Tivarit, Primat i Serbisë, Vizitator apostolik në Shqipni.
Imzot Pjeter Karagjiku, arqipeshkëv i emnuem i Shkupit.
Imzot Gjergji, Ipeshkëv i Zadrimës.
Imzot Nikollë Vladanji, ipeshkëv i Lezhës.
Imzot Ndue Babi, ipeshkëv i emnuem i Shkodrës.
Imzot Marin Gjini, ipeshkëv i zgjedhun i Pultit.
Atë Fra Egjidi de Arsenta, Prefekt Apostolik i Misioneve t’Arbënisë.
Atë Fra Frano Maria a Lycio, Prefekt Apostolik i Misioneve të Maqedonisë.
Atë Fra Martini nga Gjonima (Gjonmi), i pari i Provinçes së Fretënve.

Radio Vatikani

MREKULLI NGA KOSOVA…

January 15, 2013 by dgreca

Nga Silva Tërnava & Eduard M. Dilo/

Një bisedë me trimin, ish luftëtarin e UCK-se Enver Reka, na bëri që radhisim këto fakte që do tu ngelen brezave si dëshmi e gjallë e këtij rrugëtimi historik pas 100 – vjetësh të shpalljes së Pavarsisë. Si dikur.. dy bashkëluftëtarët, Ismail Selmani dhe Enver Reka, marrin rrugëtimin. Në krahë një çantë me disa ushqime dhe ujë.

Historia përsëritet…. Dikur drejt Vlorës trimat atdhetarë nisen ti bashkohen Ismail Qemalit në shpalljen e Pamvarsise; sot këta sokola mali sjellin orgjinal e persërisin atë rrugëtim shekullor.

Me vete kanë gezim të pa përshkruar, kanë një ndjenjë krenarie, e ashtu thjeshtë, pa bujë e zhurmë nisen në misionin e tyre fisnik.
Ecin, ecin e koha fluturon për ta, drejt Vlorës, ai ësht qëllimi i tyre. Kudo përshëndeteshin dhe priteshin me një bujari të pa parë; kudo hapur dyert e vellezërve të një gjaku.

I zinte nata diku…, të gjithë plot gezim i mernin në shtëpitë e tyre e ajo darkë kthehej në festë .

Po festohej si dikur shpallja imagjinare e Pamvarsisë.

-Do shkojmë në Vlorë, pranë Babait të kombit, ta mbështesim për mëvetësine nga Turqia.
Dhe ecja vazhdon…, vazhdon, e lodhje nuk ndihet.

Bijtë e Kosovës martire, :”djepit të shqiptarizmës”, i janë ndodhur në cdo kohë pranë Amës që e duan dhe e cmojnë shumë.
” Amaneti dhe hiri i atyre që bënë atë flamur, amaneti i atyre që nuk u dihen varret, amaneti i dëshmorve që ranë për bashkimin e shqiptarve në një shtet të vetëm na përcollen dhe ishin me ne në tanë atë rrugë.

Rruga nuk na lodhi, na dukej sikur fluturonim, kudo mbusheshim me dashuri, frymë dhe aromë Shqipërie”.

Lodhja e huaj krejt për këta ish luftëtarë, gëzimi i pa kufi për ta.

Shumë njerëz të rastësishëm ndalonin i takonin, i puthnin, i përqafonin këta misionarë të thjeshte të patriotizmës shqiptare.

Nga Kukësi deri në Vlorë, këta krushq – dasmorë, shkojnë me flamur në dorë…

-U mahnitëm dhe u befasuam, u përlotem nga mikpritja dhe bujaria vëllazërore. U ballafaquam me të gjitha zakonet e shqiptarisë.

Në Shqiperi hymë brënda edhe te myslimani si dhe te katoliku e te ortodoksi. Për neve ishte nje libër historie i gjallë ç’ka përjetuam.

Oshtinin malet, përcillnin kodrat, gërxhet, fushat e lumenjtë jehonën që na thoshnin: -ndaluni o trima nuk do vazhdoni tutje po nuk hangërt bukë nga familja ime. Ju jeni të nderum në shtëpinë time; aty të ndalni deri sa të zbres t’ju marr dhe t’u çoj në oborrin e shtëpisë time.

Të ma leni aromen e clirimtarve.

Nuk ndihesh me flatra, kur dëgjon keto zëra, a nuk ndihesh tamam Maratonomak i Shqiptarizmës , misionar i thjeshtë i saj?
Ne Milot, Kol Gjetani u bëri konak, e mbushi tavolinën ashtu si di të presë zemra bujare shqiptare. Dhe më von, lexoni me kujdes sa prekëse, sa rrënqethëse është vazhdimi i rrefimit të trimave Ismail e Enver:

-Kur na shtruan darkë me tana të mirat e Zotit, biseduam gjerë e gjatë për misionin që kishim deri në oret e vona të natës. Djalit tij desha t’ja jap një kanatiere që e kisha vesh unë. I thashë kështu do ma japësh ti një knatiere tënden të paster se imja mu ka bër me djersë. Laje dhe ruaje kujtim, une do e ruaj tenden. Por kur u xhvesha në banjë e pashë që ishte bërë me gjak nga plaga që kisha nga lufta. I thashë tënden do ta marr, e imja qënka e gjitha me gjak do ta hudh se ky gjak nuk lahet. U mërzit fort edhe pse i ri 17 vjec.

Permblodhi veten dhe me një ton burreror më tha: – Kështu e dua, do ta pastroj o burr’ që t’ja hjek djersën, gjaku le të mbetet; do t’ua lë brezave, le ta shohin edhe ata se ky gjak është derdh për ribashkimin e shqiptarve.

Ja tregova babës së vet çka më tha cuni, se më prekën keto fjalë – dhe i thashe:-lum ti o Kol për cunin që ke, ështe i lindur patriot.

Kur në vetvete mbart një mision të shenjtë zemre, nuk ka si ndodh ndryshe. Larg protokolleve, larg ceremonive këta misoinarë të shenjtë vazhdojnë rrugën drejt Vlorës…

Këta u shndërruan në misionarë të vërtete se populli i çmoi te tillë ndaj i priti kudo plot gëzim, plot dashuri, plot krenari.

Ecja vazhdonte, vazhdonte dhe vetëm vazhdonte ndërkohe që në rrethinat e Fush-Krujes, trimat misionarë u priten me breshëri pushkësh dhe brohoritje të fuqishme.

Dy misionarëve të misionit të shenjtë, lidhur ballin e tyre me flamurin e kuq me shkabën dykrenare u urdheron mirseardhjen një grup të rinjsh i veshur me kostume kombëtare dhe u ofrojnë armët duke u thënë: “shkrepeni bre burra , ta marrin vesh dushmanet që ky vend ka zot…” .

Edhe në Durres, mikepritje, bujai, kenaqesi. Sa bukur dhe prekes ishte takimi me disa burra trima , tamam si në legjenda, -ishin këta të ardhur në vjetin 1924 nga Prizreni e të vendosur aty. Përqafime të ngrohta, si prindi me fëmijën… Bujrum bre trima në votrat tona! Buk e kryp e zemër të bardhë. Në odën e miqve dy trimat i vendosin ne krye dhe biseda zhvillohet sikur të ishin pjestarë të një familje që takohen pas një ndarje të gjatë.

Befasi shumë e këndëshme ishte mbritja në Lushnjë, ku fam. Sefa një prej tyre dikur luftëtar me misionarët , hapi dyert dhe plot bujari cdo gje u kthye tamam në festë.

Si për cudi filloi një shi, për të treguar që gjkithçka përsëritet; edhe para 100 – vjetësh në Lushnjë kish rënë shi…( kështu na thanë, kështu është e shkruar…).

Ne Fier, nje pritje madheshtore. Na priten si heronj, c’do gjë ishte veshur me kuq e zi dhe kudo valviteshin flamuj Kombetarë. Ai që ishte marrë me organizimin e pritjes na ndali dhe na dërgoi në një restoran ku të gjitha aktivitet patritike kryheshin aty, nën frymën e Ukshin Hotit.

Na strehoj dhe nuk na la që të vazhdojmë rrugën sepse të nesërmen tek “Universiteti Kristal” gjithë fasadën ndërtesës do ta mbulonte me flamur.

Atë flamur e kishin qëndis po të njejtin si atë që ngriti Ismail Qemali në Vlorë. Ne e nderuam në menyrë luftarake! -Percollëm në mediat e qytetit mesazhin: “Nje ringjallje e patriotizmit me këtë veprim tejet të bukur, përshëndetje vëllazerore”.

Përsëri në rrugëtim drejt Vlorës, nuk janë dhe shumë kilometra për të bërë.Rreth tridhjetë.

Zemra gufonte nga emocionet. Duke ecur, kthejne koken mbrapa, nga qafa e Koshovices, kudo shikojnë vetem KUQ E ZI….

Nje çift turistësh të huaj që udhëtonte me makinë, ndalojnë dhe pasi i përshëndesin dy ish luftëtarët e U.Ç.K. , kërkojnë t’u bëjnë një fotografi.

“Ju lumtë u thonë…ju Shqiptarët jeni populli më patriot në botë…, gabim e kemi patur që u mbanim të pushtuar…

Dhe gjithë nderim i përqafuan dhe u larguan.

Ecnin misionarët drejt Vlorës, pa asnjë shënjë lodhjeje, vec të kënaqur që po ja mbrinin atij qellimi që i vunë vetes.

Makinat që kalonin, i përshëndetnin. Kudo u mahnitën ish luftëtarët për cka shikonin, kudo ulli, portokalle, dhe klube e restorante që të ofronin bujari…

Në buzët e tyre të qeshura, lehtas merrej e shpërthente këngë….”Se mjaft në robëri….o e jona SHQIPERI…, për ty, për ty o Nëna jonë drejt Vlorës unë po vi….”

Këngën e ndaluan pranë Novoselës kur para syve të tyre u cfaq një cikë bukuroshe shqiptare me gjurin e këmbës të thyer, (kish marre plage në lufte dhe kish ngelur ashtu).

Ndaluni vëllezër u thote dhe i perqafon si moter. Unë jam ushtare si ju kam marrë pjesë në luftën e Kosovës dhe jam nga Malisheva….

– Përnjëhersh deshti me na tradhetu loti, e shtërnguam fort në krah dhe i fshehëm shikimin duke menduar ” kurrë s’ke me pasë mundësinë me shiku lotët tanë”.

Ajo vajzë ashtu me gjurin e dëmtuar kërkoi të bashkangjitej në ecje me ne…

Na preku shume xhesti i motrës sonë nga Malisheva.

Një grup të rinjsh u afrua pranë, u përshëndeten me ta duke i përqafuar dhe nisën një bisedë të këndëshme patriotike.

Kur u afruan në Vlore, njerëz të ndryshëm që takonin jo vetëm që ju uronin mirseardhjen, por me lot në sy , u thoshnin Hallall qumështi i Nënave Shqiptare, trimneshave kosovare, që qysh në djep ju kanë mëkuar dhe rritur të jeni patriotë.

Ju sot me këtë xhest ringjallët e prutë në Vlorë gjithçka.

Vlora ju perulet me respekt! JU LUMTE”!

Në Vlorë, mes atij gëzimi e krenarie që na mbuloi e pushtoi të tërët, një koecidencë përsëri e cuditëshme! Pranë dy trimave të ardhur me këmbë për ditë e natë të tëra, një grup nga Gostivari i përshëndeti plot respekt e dashuri.

Kur u mësua se nga ishin, pra Gostivarash dhe Ferizakë filluan të shtërngonin duart dhe një herë dhe duke qeshur thanë: edhe 100 – vjet më parë kështu janë takuar…. të jetë rastësi? Jo! Historia përsëritet…..

BEQIR SINA AKUZON PER PLAGJIATURE KEZE ZYLON

January 15, 2013 by dgreca

Te henen e kryeva reportazhin me titull”Assemblymani i ri i Shtetit të New Yorkut – Mark Gjonaj bëri ceremoninë e parë të Betimit”, dhe si zakonisht e nisa ne disa media qe une bashkepunoje ose punoje me to. Njera prej tyre e cila qe edhe e para qe e publikoje ishte Dielli online.

Dy dite me vone lexova VOAL online nje reportazh me te njejten teme nga shoqja me cante ne krah qe kishte kopjuar detajet me kyce te kesaj ceremonie . Dhe te them te drejten nuk po i besoja syve te mi, se “une e kisha vjedhur Kezen apo Kezja me kishte vjedhur mua materialin” pa piken e “turpit” dhe ne mes te dites……

Me e keqja eshte se kjo shoqe qe i ben te gjitha si thote ajo – se :”eshte edhe telekroniste, fotoreportere, gazetare e medies vizive dhe te shkruar, poete, shkrimtare, analiste, dhe e para qe ka levruar gjuhen shqipe ne New York, aktiviste dhe veprimtare e shquar e komunitetit,” nuk e ka heren e pare, qe ua vjedh punen te tjereve.

Qe te mos merrem me shume me kete steriotip – qe nuk i eshte lene gje pa i thene per te gjitha shkrimet(poezit) e saj qe jane plagjitura, por do t’i thoja se heren tjeter mbasi kjo Kezja me duket se nuk ka “as mask per tja cjerr as boje per ti dale” si i themi ne shqiptaret – por ajo sa per diskretitim publik heren tjeter do te ballafaqohet per copyrights …..

Per me shume lexoni dy shkrimet dhe gjykoni e paragjykoni vete se kush ja ka vjedhur njeri tjetrit punen…..shenimet jane me bold.(Beqir Sina)

Date:

1/14/2013 1:08:20 P.M. Eastern Standard Time

Assemblymani i ri i Shtetit të New Yorkut – Mark Gjonaj bëri ceremoninë e parë të Betimit

BEQIR SINA, Bronx -New York

Kryeministri i Shqipërisë Sali Berisha,Senatori i njohur i Nju Jorkut, në senatin e SHBA, Chuck Schumer, Kongresmeni Elito Engel dhe udhëheqës të lart vendorë përshëndetën zotin Mark Gjonaj
BRONX NEW YORK : Kjo ishte një ditë krenarie për amerikanët dhe shqiptarët e këtij qyteti njujorkez, i cili ka edhe ndoshta numërin më të madh të shqiptarëve që banojnë në New York. Kjo ishte dita më e lumtur e jetës së tij dhe familjes dhe atyre mijëra shqipëtarve që jetojnë në këtë qytet, por edhe për mbarë shqiptarët kudo që janë, Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Luginën e Preshevës, Malin e Zi, Çamëri dhe Diasporë, që një shqiptarë në SHBA arrin një post kaq të lartë në Shtetin e New Yorkut.

Ishte 13 janar 2013 dita kur një djalë shqiptari – djali i Reçit të Ulqinit Mark Gjonaj i lindur në Amerikë, dje në një atmosfer festive do të bënte në sallën e teatrit të shkollës së mesme “Christopher Columbus High School”, betimin e parë, si një anëtarë i parë shqiptar në historinë e emgracionit, i zgjedhur më 6 nëntor anëtarë në Kuvendin e Shtetit të Nju Jorkut, nga Qarku 80 në Bronx.

“Kjo ishte një ditë historike për popullin shqiptar, tha Marko Gjonaj ashtu si është edhe për të gjitha komunitetet e tjera, amerikanët, italianët, Jewish-ët , Puerto Ricans , rusët, afrikano- amerikanët, kinezët, arabët dhe të tjerët, pra të gjitha komunitetet,”
Ceremoni u shoqërua prej fjalimeve nga gjuha jonë amtare, himni ynë kombëtarë, flamuri kuqezi me shkabën me dy krena, të cilat qëndronin të lidhura ngushtë “krah për krah” me hymnin amerikan, flamurin amerikan dhe fjalimet në gjuhën angleze, të senatorve, kongresmeneve dhe udhëheqësve fetar e politik lokal, autoriteve vendore dhe përfaqësueseve më të lart të shtetit të Nju Jorkut.

Mark Gjonaj hyri në sallë me familjen e tij që rrinte në rreshtin e parë, i shoqëruar nga një “lumë” urimesh e përgëzimesh. Menjëherë, pas tij u vendosë një skuadra e Policisë së Shtetit( NYC Police Department Explorere Post 2436) e cila egzekutojë marshin e policisë, me pesë flamuj përfshirë atë të SHBA, Shqipërisë, Shtetit të New Yorkut, Policisë dhe Kuvendit të New Yorkut .

Ceremoninë, në të cilën morë pjesë më shumë se 1000 vetë e hapën dy hymnet kombëtare, ai American National Athem, kënduar nga Fatima Santos dhe Pledge of Allegiance kënduar nga Nathalia Fernandez – si dhe Hymnim shqiptarë, të cilin e këndojë këngëtaria e mirënjohur Merita Halili e shoqëruar nga mjeshtri i firsamonikës Raif Hyseni.

Ndërkohë që hapjen e bekimit të ceremonisë e kreu I Përndershmi dom Pjetër Popaj – Kryefamullitari i Kishës Katolike Zoja e Shkodrës.
Ceremoninë e udhëhoqi gjykatësi i njohur njujorkez Douglas E. McKeon drejtori i Zyrës së Betimit për Shtetin e New Yorkut, i cili ishte ngarkuar edhe për të administruar betimin e zyrës së re, për assemblyman Mark Gjonaj.

Senatori Jeff Klein ishte i pari në mesin e shumë atyre folësve në këtë ceremoni të gjatë, I ndjekur nga William J. Madona, Artenida Gjeli, Aleatha Williams, Denis Wales dhe Jeffrey Panish, Diane Cerino, Charles E. Shumer, Carl E. Heastie, Ruben Diaz Jr. Elito Engel, Adriano Espaillat, Ruth Hassel – Thompson, Michael Bendedetto, Eric Stevenson, Christine Quinn,, James Vacca, Gilbert Galanxhi, Akan Ismaili, Vuksan “Sonny” Vataj, Rosa Gjonaj, Paul Gjonaj, Elsa Lulaj, Robert Johnson.
Pika më kulminate e kësaj ceremonie ishte betimi mbi librin e Biblës- i cili shprehet mbi citimin e kapitullit “So, Help Me God!” (Zot, më ndihmo mua!). Ceremonia e betimit “Zot më ndihmo mua!” u shoqërua me daljen në skenë të Mark Gjonaj- së bashku me gruan Robertën, dhe dy djemtë e tij, Jozefi dhe Nicholas . Duke mbajtur dorën e majtë mbi Bibël – të cilën e mbanin dy djemtë e tij dhe me dorën tjetër ngritur lart më pëllëmbë me “shikim” nga gjykatësi Douglas E. McKeon drejtori i Zyrës së Betimit, ai përsërit një për një fjalët e betimit, para gjykatësit Douglas E. McKeon. Më këtë rast duhet theksuar se kjo nuk është ceremoni zyrtare, mbasi Betimi zyrtar do të bëhet javën e ardhëshme në kryeqytetin e New Yorku – Albany.

Miku i madh i shqiptarëve Kongresmeni Eliot Engel tha se ai dëshironte të gjithë të dinë se pjesmarrja e tij në këtë ceremoni ishte një nder për një mik të mirë të tij si Mark Gjonaj. Engel ka shtuar se Mark Gjonaj fitoi një garë që shumë pak njerëz e kishnin menduar më parë teksa më në fund i dhanë atij një shans për të fituar, dhe se Marku është i zgjuar, punëtor, dhe di se si të bëjë gjërat e mira për të gjithë komunitetet në këtë distrikt. Engel vlerësoi gjithashtu Assemblyman Gjonaj për ruajtjen e traditës së tij duke e kthyer gjithmon “kokën prapa për të treguar prejardhjen e tij – nga erdhën dhe prindërit e tij” shtoi kongremeni Eliot Engel.

Senatori i njohur i Nju Jorkut, në senatin e SHBA, Chuck Schumer, mbasi foli me një konsiderat të lart për komunitetin shqiptarë, tha se ai;”Asnjëherë nuk e kishte vënë në dyshim fitoren e Mark Gjonaj, sepse ai është shembulli i emigrantëve që arrijnë suksesin në SHBA, kur integrohen dhe punojnë shume për këtë vend. Senatori Schumer ashtu si dhe Presidenti i Bronxit, Ruben Diaz ishin të mendimit se Assemblymani Gjonaj ka një etikë të punës së tij për të ndihmuar në përmirësimin e rrethit të tij, në Bronx , në një mënyrë për të sjellë të gjithë njerëzit së bashku.”

Më pasë e mori fjalën Drejtoresha e Marrëdhënieve me Publikun, Artenida Gjeli, e cila ka shprehur një ndjejë kënaqësie të veçantë, që po përshëndeste, me këtë rast të gjithë në gjuhën tonë të ëmbël Shqipe, Ajo e nisi fjalën e saj me përshëndetjen :” Mirësevini në betimin e anëtarit të ri të Asamblesë së shtetit të New Yorkut, për Distriktin 80-të, zotin Mark Gjonaj!’

“Kjo ceremoni historike, kjo fitore e madhe, theksojë znj. Gjeli e një shqiptari të Amerikës në SHBA, i cili vjen nga një familje punëtore shqiptare nga qyteti i Bronxit – New York, nuk ndodhi rastësisht, sepse si ai pati pas vetes ashtu si shqiptarët edhe Amerikanët e të gjitha kominitetet e tjera(amerikanët, italianët, Jewish, Puerto Ricans , rusët, afrikano amerikanët, kinezët, arabët dhe të tjerët, të gjitha komunitetet), të cilët e përkrahën masivisht, duke parë tek ai njeriun që do t’i përfaqësoi ata me një vizion të qartë për të ardhmen e këtij vendi.

Në vijim ajo tha se :’Për aqsa mund të quhet se kjo fitore është historike ; “Kjo nuk mendojë se është vetëm fitorja e zotit Mark Gjonaj – por mendojë se është fitorja e të gjitha komuniteteve të Distriktiti 80-të, që ai do të përfaqësojë tani, me një mandat dy vjeçarë, pra kjo është fitorja e të gjitha komuniteteve që banojnë e jetojnë në këtë Distrikt.”

Në fund ajo adresojë edhe një falemnderim të përzemërt në emër të Anëtarit të ri të Asamblesë së New Yorkut, zotit Mark Gjonaj, dhe në emër të stafit të tij , në emrin e saj, si Drejtoresha e Marrëdhënieve me Publikun,’ duke iu faleminderuar nga zemra për kontributtet e dhëna, për përkrahejn dhe punën vullnetare që kan bërë në këtë fushatë të sukseshme”, tha ajo.

Ambasadori i Shqipërisë në Washington zoti Gilbert Galanxhi pos një urimi personal lexoi letrën përshëndetëse që Kryeministri i Shqipërisë z. Sali Berisha i drejtonte zoti Mark Gjonaj :

MARK GJONAJ, BURRI QË BËRI HISTORI…
Fotoreportazh nga KEZE KOZETA ZYLO

E Martë, 01.15.2013, 10:41am (GMT+1)

Me krenari të ligjshme dhe plot emocion u mblodhën shqiptarët e Nju Jorkut për të marrë pjesë në ceremoninë e betimit të z.Mark Gjonaj i cili fitoi vendin në Asamblenë e Shtetit të Nju Jorkut. Z.Douglas E.McKeon gjykatës dhe drejtor i zyrës së Betimit për shtetin e Nju Jorkut e udhëhoqi ceremoninë e inagurimit.

Salla ishte e mbushur plot e përplot nga qindra e qindra shqiptarë, amerikanë dhe nga komunitete të tjera që votuan bindshëm për Mark Gjonaj. Në këtë ceremoni përshëndetën personalitete të shquara në fushën e politikës si Senatori veteran Chuck Schumer, Kongresmeni Eliot Engel, senatori Jeff Klein, Ruben Diaz Jr.Elito, Christine Quinn, James Vacca, etj.. Ndërsa nga shteti shqiptar përshëndeti Ambasadori i Shqipërisë në Uashington z.Gilbert Galanxhi i cili lexoi dhe përshëndetjen e kryeminstrit z.Sali Berisha. Nga shteti i Kosovës përshëndeti ambasadori z.Akan Ismaili.

Në emër të stafit të punës që kanë ndihmuar në fushatë të z.Mark Gjonaj ka përshëndetur drejtori ekzekutiv z. Vuksan “Sony” Vataj. Fjala e tij u ndërpre disa herë nga duartrokitjet. Znj.Artenida Gjeli, drejtoresha e marrëdhënieve me publikun e cila u mirëprit nga salla përshëndeti në gjuhën shqipe në nderim të origjinës së z.Mark Gjonaj i cili vjen nga një familje shëmbullore emigrantësh nga Reci i Ulqinit dhe arritën të edukojnë fëmijë plot kulturë dhe mirësi. Midis të tjerash znj.Gjeli tha se z.Gjonaj krijoi besimin në të gjithë votuesit, pasi panë tek ai njeriun me vizion dhe që do t’i përfaqësojë denjësisht në Asamblenë e shtetit të Nju Jorkut.

Mark Gjonaj i dha Kombit shqiptar dhuratën më të bukur pasi emri i Shqipërisë do të dëgjohet dhe më me respekt dhe dashuri nga shumë politikanë amerikanë. Z.Gjonaj është shqiptari i parë në gjithë historinë tonë që ngjitet në postin e lartë të politikës amerikane.

Gjate ceremonisë e cila zgjati për tri orë rresht u fol gjatë për Shqipërinë nga senatorët dhe përfaqësuesit e politikës amerikane. Në sfond midis flamurit amerikan, shtetit të Nju Jorkut, Kuvendit dhe Policisë ndrinte dhe Flamuri Shqiptar. Krahas hymnit amerikan u këndua dhe ai shqiptar nga artistja e mirënjohur Merita Halili shoqëruar në fizarmonikë nga Raif Hyseni. Skuadra e Policisë së Nju Jorkut egzekutoi më parë marshin e policisë.

Lutjen dhe bekimin e ka dhënë i përndershmi, kryefamullitari i Kishës “Zonja e Shkodrës” Dom Pjeter Popaj.

Me shumë emocion është pritur fjala e nënës fisnike së z.Mark Gjonaj, Roza Gjonaj, e cila në përshëndetjen e saj ndërmjet të tjerash tha: Më falni në skenë kurrë s’kam dalë, E ju mirë se keni ardh/ …Baba, nana e familja po të urojnë, ruaje fort ti emnin tonë/ E ke marre kët detyrë të randë, Zoti ty djalë të prifte mbarë/ Nje dit mrrish në shtëpi të Bardhë!…

Ka vazhduar me motrën e Markut, e cila duke e uruar me një dashuri të veçantë vëllain e saj tha se: Duke filluar nga sot Marku nuk është vetëm vëllai im, por ai është edhe juaji.

Në fund ceremonia u finalizua me betimin e z.Gjonaj.

Udhëheqësi i ceremonisë ftoi në skenë familjen e Markut, bashkëshorten Robertën me dy djemtë Jozefin dhe Nicholas. Z.Gjonaj me dorën e majtë tek Bibla që e mbanin dy djemtë e tij përsëriste fjalët e Gjykatësit Douglas E. McKeon njëherazi drejtori i Zyrës së Betimit: Zot më ndihmo mua!…

Të gjithë por veçanërisht pjesëmarrësit shqiptarë u larguan nga kjo ceremoni me plot krenari dhe dashuri pasi dëgjuan nga përfaqësues të lartë të politikës amerikane vlerësimin maksimal për z.Mark Gjonaj, dhe në respekt të tij u fol gjatë dhe për Shqipërinë. Sa më shumë shqiptarë do të ketë aq dhe më mirë Amerika do te jetë tha Senatori veteran Chuck Shumer.

Kur burra të tillë ja zbardhin faqen Kombit, medoemos bëjnë Histori.

Mark Gjonaj hyri në Historinë Shqiptare si i pari shqiptar në politikën amerikane që do të na perfaqësojë denjësisht në Asamblenë e Shtetit të Nju Jorkut.

Së shpejti TV Alba Life do të sjellë pranë jush kronikën nga ceremonia e inagurimit të betimit të z.Mark Gjonaj të zhvilluar në Shkollën “Christopher Columbus” në Bronx.

Bronx, New York

13 Janar, 2013