Archives for April 2013

DEGA E VATRES NE UASHINGTON DC, VIRGINIA DHE MARYLAND

April 30, 2013 by dgreca

Uashington DC, 29 prill 2013

Anëtarët e Federatës pan – Shqiptare të Amerikës “VATRA” – Dega e Uashington DC, Virginia dhe Maryland pershendesin perfundimin me sukses te Kuvendit dhe urojnë përzemërsisht Dr. Gjon Bucaj për zgjedhjen e tij si Kryetar i Federates ne Kuvendin e 27 Prillit 2013.

Ndërmarrja e rëndësishme për ta përgatitur e drejtuar “Vatrën” në përpjekje për zhvillim, adaptim e përparim në këto kohë te ndryshimeve demografike, adaptimeve e sfidave të reja me te cilat përballet komuniteti shqiptaro-amerikan ka nevojë për personalitete si Dr. Buçaj, që me largpamësinë, dëshirën, vullnetin dhe punën e pandalur i kanë dhënë dhe vazhdojnë t’i japin “Vatrës” fizionominë, bazen dhe energjinë e duhur per t’u zhvilluar dhe ecur perpara. Ky passion dhe dedikim ka evidentuar sukseset dhe sfidat e shekullit të kaluar dhe ato të shekullit të ri.

Dega e Uashington DC, Virginia dhe Maryland premton të vazhdojë punën e saj për të përmbushur misionin e Vatrës, promovimin vlerave të saj historike, angazhimin për të plotësuar platformën e Kryesisë nën drejtimin e Kryetarit të sapozgjedhur si dhe detyrat e objektivat e vendosura në Kuvendin e Vatrës më 27 prill 2013.

Me respekt,

Anëtarët e degës së VATRES në Uashington DC, Maryland dhe Virxhinia.

Një emër që i bën nder Italisë

April 30, 2013 by dgreca

Emma Bonino lindi më 9 mars 1948 në Itali. Është poltikane italiane, aktualisht Ministre e jashtme e Italisë në qeverinë Letta. Është një prej figurave më me ndikim e radikalizmit liberal Italian./

Nga Arjan Th. Kallço/

Më në fund edhe odiseja e zgjedhjeve në Itali duket se po i drejtohet konkretizimit të një qeverie me bazë të gjerë, duke bashkuar në një qeveri dy polet e kundërta të politikës italiane. Kanë qënë muaj të vështirë për vetë politikën, pas rezultatit të bujshëm të Lëvizjes 5 yjet e cila me qëndrimin e vet rrezikoi dhe më pas dështoi në synimet e veta. Përvoja e pakët në politikë dhe moskapja e momentit të duhur bëri që këtë dobësi ta shfrytëzonte klasa e vjetër politike e të dy krahëve. Kështu lëvizja që gati nuk fitoi zgjedhjet 2013 tani gjendet jashtë lojës politike e prirur të bëjë opozitë për një periudhë 5 vjeçare. Nëse do të kishin pranuar të bënin koalicion me Pd, partia e Berluskonit tash do të ishte në opozitë dhe kjo do t’i jepte mundësi Grilos që ta forconte pozicionin e vet në elektoratin Italian. Kape çastin – është thirjja që partia më e re duhet ta kishte shfrytëzuar në dobi jo vetëm të vetën, por edhe të vetë Italisë, pas krizës së thellë ekonomike dhe të besimit që përfshiu gadishullin përballë nesh. Por gabimet janë pjesë e jetës politike, jo vetëm në itali, pasi kur të vinë mendtë, nuk t’i hanë as qenjtë. Megjithatë duhet thënë se Griloja dhe partia e tyre bënë zgjedhjen që ata e menduan më të mirë dhe tani do t’ju duhet punë e jashtëzakonshme që të ridalin konkurrues në zgjedhjet e ardhshme lokale. Tani t’i kthehemi qeverisë së sapokrijuar me kryeministër Enriko Leta e cila sot kërkon votbesimin në Parlament. Sipas deklaratave të dy partive më të mëdha, nuk duhet të ketë pengesa për miratimin e qeverisë së re. Kështu i jepet fund një kaosi që duket se i uli jo pak pikë vendit fqinj në arenën ndërkombëtare. Paqëndrueshmëria politike italiane ka një histori gati 70 vjeçare dhe asgjë nuk të gjen të papërgatitur. Në listën e 21 ministrave është edhe një emër besoj shumë i dëgjuar edhe në politikën shqiptare dhe bëhet fjalë për Ema Boninon që do të mbajë portofolin e Ministres së jashtme. Është një emër që vërtet të ngjall kërshëri, por edhe admirim, jo sepse është femër, këtë herë qeveria italine do të ketë shumë femra në gjirin e vet, por sepse është një përvojë kaq e gjatë e poltikanes që nuk mund të lihej jashtë vëmendjes së një vendi që është ndër 10 vendet më të fuqishëm të botës. Mendoj se është një zgjedhje tepër e merituar, pasi bota sot ka më shumë se kurrë nevojë për zgjedhjen e elementëve cilësorë në drejtimin e punëve dhe vërtet znj. Bonino qëndron në krye të listës së elitës italiane dhe europiane. Dje tek lexoja emrin e saj në gazetat më të mëdha italiane, nuk mund të mos i hidhja një sy të gjithë veprimtarisë së saj në disa drejtime: italian, europian dhe botëror. Me disa rreshta po sjell disa nga momentet më të spikatura të karrierës së saj deri në çastin kur mori drejtimin e një prej ministrive më të rëndësihme të marrëdhënieve me botën, të promovimit të vendit dhe të bashkëpunimit ndërkontinental. Zgjedhjet tona janë tek dera dhe do të ishte e udhës që në përzgjedhjen e parlamentit të ri që do të dalë nga 23 qershori, të mbahet fort mirë parasysh leksioni Italian i përzgjedhjes. Diplomacia shqiptare e di se ku e ka vendin e vet dhe peshën, por skandalet me emërimet neopotiste dhe me njerëz që nuk kanë patur ndonjëherë lidhje me diplomacinë e vërtetë, tregojnë se mentaliteti shqiptar i këtyre dy dekadave vështirë se mund ta çrrënjosë atë. Do të duhej një radikalizëm i qartë, i guximshëm, si shembulli i Boninos, jo thjesht si radikaliste, por si nismëtare e vendosur e një politike radikale edhe në nivel global. Kush është Ema Bonino? Pasi ta lexoni veprimtarinë e saj, do ta kuptoni se është një emër që i bën nder Italisë.

Pas shkollës fillore dhe të mesme në vendlindje, shkoi në Milano ku frekuentoi fakultetin e Gjuhëve të Huaja në universitetin Bokoni dhe ku u diplomua në vitin 1972. Në vitin 1975 hyri në politikë dhe një vit më vonë nën siglën e Partisë radikale zgjidhet për herë të paë në moshën 28 vjeçe në Parlamentin Italian. Në vitin 1979 u zgjodh deputete në Parlamentin europian. Në cv e saj numëron edhe anëtarësi në komitetin ekzekutiv të International Crisis Group, ideatore dhe promovuese e Gjykatës penale ndërkombëtare, profesore nderi e Universitetit amerikan të Kajros, delegate e Italisë në OKB lidhur me dënimin me vdekje etj. Në vitin 1980 promovon fushata të shumta për referendumin lidhur me të drejtat civile në Europën lindore dhe një vit më vonë një apel kundër shfarosjes nga uria duke kontribuar në krijimin e shoqatës Food and Disarmement International, me qëllim koordinimin e veprimtarive dhe nismave të informacionit ndërkombëtar dhe më vonë u bë sekretare. Në vitin 1986 organizon një konferencë ndërkombëtare duke dalë me manifestin e kryetarëve të shteteve kundër shfarosjes nga uria, në mbrojtje të së drejtës për jetën dhe jetës së të drejtës. Këtë nismë ia paraqiti edhe papës Gjon Pali i II. Në janar 1987 manifeston në Varshavë kundër diktaturës së gjeneralit Jaruzelski në favor të Solidarnostit. U arrestua dhe u përjashtua nga Polonia. Në vitin 1989 u bë kryetare e Partisë radikale transkombëtare deri në vitin 1993. Në nëntor 1990 arrestohet edhe në Nju Jork, pasi denoncoi ligjin për shitjen e siringave me recetë të mjekut. Në maj 1991 është firmëtarja e parë e mocionit kundër përhapjes së armëve jo konvencionale dhe në veçanti të minave antinjeri. Në vitin 1993 promovon një fushatë në favor të krijimit të Gjykatës penale ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë me një apel me 25 mijë firma nga e gjithë bota. Po në atë vit pas takimit me Dalai lamën hedh idenë e një mobilizimi për të drejtat dhe lirinë e popullit tibetian dhe për demokraci në Kinë. Në vitin 1995 u bë Komisare europiane për politikën e konsumatorit, peshkimit dhe për ndihmat humanitare. Më 26 janar 1995 është e para komisare që shkoi në Sarajevë pas fillimit të luftës, duke denoncuar pafuqinë e Europës, dhe mosinteresin e OKB-së para pastrimit etnik e më pas votën e saj prondërhyrjes ushtarake në Kosovë. Në vitin 1996 pas genocidit në Ruanda udhëtoi drejt disa vende të Afrikës në mbështetje të së drejtës së refugjatëve për ndihmë humanitare e më pas në Somali, Sudan, Kurdistan, Afganistan. Në vitin 1997 dukë qënë mes nismëtarëve firmos në emër të Komisionit europian Konventën e Oktavës kundër minave. Pas mandatit në Europë kthehet në politikën italiane dhe në zgjedhjet europiane arriti një rezultat historik, duke u bërë forca e katërt politike kombëtare. Në vitin 2001 pas një tjetër suksesi në zgjedhjet në Itali shkoi në kairo më synimin q ëtë mësonte gjuhën dhe kulturën arabe. Në vitin 2004 rizgjidhet në Parlamentin europian, duke iu bashkuar grupit Aleanca e demokratëve dhe liberalëve për Europën dhe në 2005 shkon përsëri në Afganistan si kryetare e misionit të vëzhguesve të B.E-së në zgjedhjet parlamentare dhe lokale. Në vitin 2008 u zgjodh si kryelista e PD në Piemont dhe mori 107 vota duke u zgjedhur zv/kryetare e Senatit.Në zgjedhjet e këtij viti nuk arriti të fitonte një mandate në Parlamentin Italian. Emri i saj u përzgjodh si candidate për presidente pas mbarrimit të mandatit të Napolitanos dhe më 14 prill Partia socialiste e propozoi zyrtarisht atë, e ndihmuar nga sondazhi që e bënte fituese me 32% të konsensusit.

Pse shqiptarët mercenarë ?

April 30, 2013 by dgreca

” Djema! Ju më shikoni si prift, por unë nuk u linda kësisoji, por shqiptar dhe shqiptar dua të vdes” ( At Stath Melani) */

”E vërteta të mbyt ! Por , thuaje te vërtetën.(F.Xh)”/

Nga Fahri Xharra/

Emri mercenarë i pershkruan nga prejardhja të gjithë ata që afrojnë ndonjë shërbim ne kundërshpërblim-pagesë. Mercenarius vjen nga latinishtja, rrjedh nga fjala merces – rrogë, pagë, pagesë. Një mercenar është një luftëtar i huaj në një konflikt të huaj; “i rekrutuar në shtetet e huaja” dhe i cili “merr pjesë drejtpërdrejt në një armiqësi”. Ky luftëtar duhet të ketë “përparësitë vetjake” që të marrë pjesë ne atë konflikt apo atë luftë duke qenë “shumë mirë i paguar, bile shumë më mirë” sesa të obliguarit e asaj lufte apo konflikti. Një mercenar është një luftëtar i zanatit të luftës i rekrutuar me para nga një Shtet, një ndërmarrje apo ndonjë lëvizje politike në mënyrë të ligjshme apo jo, jashtë sistemit të rregullt të ndonjë vendi.

Përditë e më tepër po jemi dëshmitarë të një dukurie e cila na bën që si komb të jemi më largë botës së civilizuar. Jo pse ata na largojnë, por ne po ia kërkojmë vetes këtë largim nga e vërteta pa të drejtë ankese dhe pa të drejtë arsyetimi ndaj brezave që do të vijnë.

Po, për kë? Po, për çka? Për cilin atdhe?

“Shërbimi i mercenarëve në përgjithësi kërkon njerëz të aftë qoft për një operacion ushtarak dhe për një kohëgjatësi të kufizuar, qoftë për një tip të shërbimit të specializuar. Kohëzgjatja e angazhimit është e karakterit të përkohshëm ose të përjetshëm”.

Pse jemi aq të lehtë, që të rekrutohemi? Për kë? Kush po na rekruton? Çfarë lakmije e dreqit të mallkuar, na shtyn që të lidhemi më forcat më të errëta e më të urryera të botës? Ku janë fajet? Duhet të dihet një gjë. Krejt propaganda fetare është në duart e Serbisë. Të vetëdijshëm apo jo, me para apo pa to, të gjithë jemi në kurthin e atyre që të ardhmen tonë e shohin ndryshe e jo ashtu se si e duam ne. Ne vetëm jemi duke i shkuar mbrapa një të papriture e cila do të na kushtojë
shumë shtrenjtë. Brezat kanë për të na mallkuar.

Më 8 Korrik 1977, Konventa e Gjenevës ratifikoi definicionin (përkufizimin) e një mercenari (neni 47): “Mercenari nuk e ka te drejtën e një luftëtari apo të një të burgosuri të luftës”. Përgjithësisht termi mercenar e ka një konotacion shumë negativ për shkak se motivimi për këtë mënyrë të luftës për të huaj e nxitë paraja. Të jesh mercenar duhet të jesh edhe nga zemra i prishur. Vrasës. Në rastin tonë vrasës i ardhmërisë sonë. Mercenarët janë vegla për kompletimin e një kauze të huaj. Kjo kauzë, kauzë e mercenarëve tonë, që aspak nuk është në nderin e kombit e as të familjes së tyre e as të atyre që janë kyçur në te, nuk është rastësi, për këtë janë bërë përgatitjet që moti. Është dijtur se lufta do të fitohet, është ditur se Kosova do të jetë e pavarur, e mu për këtë kanë pas filluar përgatitjet nga ana e humbësit (në bashkëpunim me dashamirët tonë që na njofin shumë mirë) që luftën tonë, herët a vonë ta qesim në errësirë; herët a vonë ta njollosim me njollat më të shëmtuara, dhe këtë shkatërrim të mundit tonë qindravjeçar, dhe ndihmës historike të botës së civilizuar të bëjnë me njerëzit tonë. Po, po me njerëzit tanë.

Ku janë intelektualët që nuk flasin? Pse janë pseudointelektualët (intelektualët e rrejshëm) aq të zëshëm në mohimin e çdo gjëje që vlen? Vallë, çfarë lloji i mbinjeriut janë ata që kënaqen duke na ngrehur zvarrë në errësirën e ë së kaluarës tragjike? Mercenar është edhe ai që me shkrimet dhe paraqitjet e tij publike lufton për kauzën e tjetërkujt. Ai merr pjesë në një armiqësi, për të përfituar më shumë materialisht. Heu mos kofshin! Kush po i ndjell këta mercenarë të së keqes që t`i qesin hije të keqe e të pashlyeshme tërë kombit? Kush krekoset me shkrimet qëna ndajnëidentitetin tonë? Kush njollos figurat e Skënderbeut, Ismail Qemalit, Nënës Tereze vetëm e vetëm të njollosë kombin, historinë, arritjet dhe më e keqja, të na lërë pa ardhmëri? Të dalësh në anën e kurrkujt për një grusht parash, apo nga një infeksion patogjen të shpëlarjes së trurit, i përngjan mercenarit të hapësirës (film vizatimor), me dëshirë e i bindur në agjësimin e Planetit X, diku larg, në Galaktikën e Don Kishotit. Mercenarët (henchmen) janë vegla të pa vlera, që nuk i dhimbsen as dreqit, e që shërbejnë vetëm për të kryer detyrën e dhënë, e pastaj nëse mbijetojnë mbyten nga vetë paguesi. Ata kanë uniformë të cilën duhen bartur, ata kanë ide qe shkon përtej shpirtit të predikuar nga vetë zoti i tyre.

Mohuesve të historisë ju rikujtoj fjalët : ”Ilirët kanë krijue të parin alfabet dhe romakët shkrimin e tyne e morën nga ilirët, çka dëshmon se ishte aq e lavrueme sa edhe shkruhej, se ishte themeluesja e atij alfabeti që bota mbarë sot e quen “alfabeti latin”, se ajo zë vend si degë e veçantë në kuadër të trungut të gjuhëve indoevropiane dhe si e tillë ajo konsiderohet se qysh në fazat ma të hershme parahistorike ishte gjuhë folëse pellazgo-ilire me elemente karakteristike të mëvetësishme.(Daniel Gazulli) ”

At Donat Kurti jep edhe një të dhënë të mrekullueshme për marrëdhëniet e vendit tonë me atë revolucion teknologjik që e tronditi botën kulturore me fuqinë e jashtëzakonshme shtytëse që u dha botimeve dhe kulturës në tërësi: për lidhjet me shtypshkronjën. Ai thekson se shtypshkronja kishte hyrë në Obot “fill mbâs të gjetunit”, domethënë fill pas shpikjes së saj nga Gutenbergu. Shtypshkronja e Obotit, shkruan At Kurti, njihet më 1493. Kjo do të thotë se ajo ishte futur në Shqipëri vetëm 38 vjet pasi Gutenbergu i dhá vendit të vet dhe botës prodhimin më të famshëm të krijesës së tij.Tridhjetë e tetë vjet për atë kohë janë si tridhjetë e tetë ditë sot, ndoshta më pak. Ai përmend edhe shtypshkronjën tjetër të Shkodrës, që njihet më 1563, por nuk përjashtohet që edhe kjo të jetë më e hershme. Kush i zhduki këto shtypshkronja ? Përgjegjja dihet .

Nuk jemi ne ata e as që na takon neve të bëhemi pjesë e mohuesve dhe shtrembëruesve të historisë sonë. Le t`i mbajnë ata, ato mashtrime përveti se e kemi tokën tonë e cila ka nevojë më shumë se kurrë për ne. Ne kemi mbirë gjithmonë aty ku na kanë shkulur , dhe po të na shkulin përsëri , ne përsëri do të mbijmë . Edhe kur na kanë shkelur trupin tonë gonxhet tona përsëri kanë qelur . Për kundër përplasjeve të tmerrshme mbi popullin tonë gjithmonë ka qelur një syth këtu , një syth aty , ku ata më së paku e kanë pritur . Me sulme biologjike të mortajës së zezë , të variolës vdekjeprurëse , të helmimeve me gazërat toksike , të vrasjeve masive , të dhunimeve të panumërta , të shpërnguljeve të mëdha ne përsëri jemi kthyer dhe ikur nga buza e greminës .

Heeeej ! Nuk po kam zë më shumë që të thërras e të kthjelli mendjen e mykur e të shitur të atyre që nuk janë të vetëdijshëm për vepren e madhe të shqiptarëve në shpëtimin , në kohë të duhur të popullit historikisht të përndjekur hebrejve të cilët gjetën strehim në tokat iliro-shqiptare gjatë shekullit të dytë para krishtit , në shekullin XVII-të hebrejve të ikur nga Inkuizicioni në Spanjë dhe gjatë luftës së dytë botërore. Hebrejtë na janë mirënjohës dhe kemi vendin e nderit si populli i vetëm në Europë që iu ka dalur krah në qaste të vështira . ”Sikur të ishin të gjithë të njejtë me shqiptarët , bota do të ishte ndryshe” thoshte John Withers II .

Ne shqipëtarët ,krenarinë tonë e mbështesim përveq në historinë tonë antike të vjedhur edhe në katër shtyllat që na mbajnë fortë në mesin e popujve të civilizuar të Europës : Gjergj Kastrioti – Skenderbeu , Nënë Tereza , Ismail Kadare , dhe shpëtimi e strehimi i hebrejve gjatë historisë .

(* Stathi Melani ishte një prift ortodoks shqiptar, pjesëmarrës i Kongresit të Manastirit, i cili vendimet e marrura në kongres për përhapje e gjuhës së njësuar letrare shqipe i zbatonte në fshatrat e Shqipërisë së jugut. Për veprimtarinë e tij patriotike ai u përndoq nga autoritetet turke që sundonin në atë kohë në Shqipëri. Edhe përkundër faktit që turqit ia dogjën tri herë shtëpinë, ai nuk e ndali veprimtarin e tij. Në të njëjtën kohë veprimtaria e tij përcillej edhe nga priftërinjtë ortodoksë grekë të cilët organizuan edhe vrasjen e tij. Kështu, më 24 Dhjetor 1917 banda e kusarëve të Josif Suropullos i zuri pritën e vrau dhe i masakroi kufomën duke i prerë kokën për t’u tërhequr vërejtjen dhe frikësuar veprimtarët e tjerë shqiptarë ortodoksë. Megjithatë vrasja dhe masakrimi i tij te të rinjtë e Shqipërisë së jugut ishte vetëm një vërtetim për rendësinë e gjuhës shqipe.)

Pse jemi aq të lehtë, që të rekrutohemi? Për kë? Kush po na rekruton? Çfarë lakmije e dreqit të mallkuar, na shtyn që të lidhemi më forcat më të errëta e më të urryera të botës? Ku janë fajet? Duhet të dihet një gjë. Krejt propaganda antishqiptare është në duart e Serbisë. Të vetëdijshëm apo jo, me para apo pa to, të gjithë jemi në kurthin e atyre që të ardhmen tonë e shohin ndryshe e jo ashtu se si e duam ne. Ne vetëm jemi duke i shkuar mbrapa një të papriture e cila do të na kushtojë shumë shtrenjtë.

Fahri Xharra ,27.04.13

Gjakovë

DARDHARËT PËRKUJTOJNË BIRIN E TYRE VATRANIN JANI MELKA

April 29, 2013 by dgreca

Nga ROZI THEOHARI, Boston/

Vetëm vdekja mundi ta shtrijë përtokë Jani Melkën, këtë lis të gjatë e të nurshëm, aktivistin dardhar, publicistin dhe atdhetarin, që ndërroi jetë me 5 shtator 2004, nga një sëmundje e rëndë. Me humbjen e tij, ai la në hidhërim të thellë bashkëshorten Zhaneta, dy djemtë, Klodin e Ilirin, me dy nuset e shtëpisë, Klodianën e Mariolën, nënën e Zhanetës, Izminin, si dhe shumë miq e shokë, dardharë e bashkatdhetarë me banim në Uster, në vise të tjera të Amerikës dhe në atdheun e largët.

Në agimrendjen e këtij shekulli, po humbim edhe disa nga të dashurit tanë. U ringjallen edhe një herë plagët e kurbetit të dikurshëm, kur vdekja, që merrte aq jetë kurbetlinjsh, tundte kambanat e kishave në të dy kontinentet, jehona e të cilave

përzihej me vajet e nuseve e të nënave. Këto kohët e fundit na kanë lënë mjaft dardharë e bashkatdhetarë, duke na kujtuar se ndodhemi në një vend të huaj dhe dhembjen e ndiejmë dyfish.

Jani lindi në fshatin Dardhë të Korçës më 11 korrik 1940, ku dhe kaloi fëmijërinë. Babai i tij, Kostë Melka, si shumë dardharë të tjerë, kishte emigruar në Amerikë qysh në fillim të shekullit të kaluar dhe shërbeu në ushtrinë amerikane gjatë

Luftës së Parë Botërore. Kosta u kthye në Shqipëri, në vitin 1939, të vizitonte familjen, por, për shkak të luftës, nuk mundi të kthehej përsëri në Amerikë. Jani pati fatin e madh të rritej me baba e nënë, fat që nuk e kishin shumë moshatarë të tij me baballarët që punonin në Amerikë. Babai i tij, një burrë I respektuar nga dardharët, e edukoi të birin me dashurinë për Dardhën, për traditat e vyera që trashëgonte fisi i dardharëve në breza. Jani, me natyrën e tij të ndjeshme e romantike, u rrit në mes të maleve të Dardhës, mes bukurisë që sjell behari me

lule, tek shkëlqejnë dëllinjat në diell, dhe dimri me dëborë, tek bubullojnë malet e shkrepat. U rrit bashkë me moshatarët, me lodrat e shumta të fëmijërisë. Ai ishte nxënës i dalluar në shkollën e bukur të Dardhës, e cila në ato vite ziente nga zërat

e gëzueshëm të fëmijëve. Por Jani dallohej nga nxënësit e tjerë të fillores për disa virtyte.

Më kujtohen ato vite të pasçlirimit, kur në shkollat tona mungonte çdo gjë: mungonin shkumësat, librat, fletoret, penat, boja e shkrimit etj. Ishte “luks” në qoftë se një nxënës sillte ndonjë send nga këto në klasë. Ndërsa ne luanim në rrugët e fshatit, vinim re Janin, të larë, të krehur e të veshur pastër, me një shishe të vogël bosh në dorë. Ai nuk luante si ne, por shkonte te kushërinjtë qe kishin bojë blu,“gushëpëllumbi,” për ngjyrosjen e leshit për qilima. Me sjelljen e tij të hijshme, djali I vogël i lutej zonjës së shtëpisë t’i hidhte pak bojë në shishe. Ajo ia plotësonte dëshirën dhe Jani kthehej në shtëpi tërë gaz, sikur mbante në dorë një thesar. Pasi e përziente bojën me ujë dhe shishja mbushej plot, ai lejonte që ta përdornin atë të gjithë nxënësit e klasës. Ndoshta ky detaj duket i parëndesishëm, por ai lidhet vetëkuptimthi me karakterin e fortë dhe këmbënguljen e të riut që çdo punë ta kryente në mënyrë të plote e të përsosur, si dhe me dëshiren e tij për të ndihmuar cilindo në nevojë. Kjo ndjenjë detyre e përkujdesjeje e shoqëroi atë deri në shtratin e vdekjes.

Me merakun për të ndihmuar familjen, kur u rrit, Jani vazhdoi shkollën e rezervave të punës dhe gjimnazin e qytetit të Korçës, pa u ndarë kurrë nga fshati i tij ku kthehej gjatë pushimeve javore e verore. Në Korçë ai punoi disa kohë si mekanik në parkun automobilistik. Më vonë, me deshirën për të vazhduar studimet e larta, në vitin 1964, u regjistrua në Universitetin e Tiranës, në Fakultetin e Inxhinerisë dhe, pas katër vjetësh, në vitin 1968, u diplomua inxhinier mekanik.

Jani Melka punoi e drejtoi në disa rrethe të vendit, ku ndërtoheshin uzina e fabrika, si në Lushnje, Fier, Krujë; si inxhinier i ndërmarrjes së montimeve në Tiranë dhe mandej në Durrës, në ndërmarrjen e montimit të makinerive të rënda.

Ai vazhdoi të punonte me përkushtim edhe në vepra të tjera, drejtoi me zotësi, urtësi e korrektesë, plotësoi detyra të rëndësishme që iu ngarkuan, pa as më të voglën mëdyshje, deri në vitin 1993. Jani, kurdoherë i disiplinuar e i dalluar, u bë

një shembull për drejtuesit e kantiereve deri edhe për punëtorin e thjeshtë, sepse ai vetë ishte një punëtor i mbrujtur me dashurinë e respektin për njeriun, i gatshëm kurdo e kudo të ndihmonte të tjerët.

Po ashtu, Jani krijoi edhe familjen e tij shembullore. Ai u njoh e u martua me Zhaneta Plasën, vajzë nga një familje e dëgjuar në Korçë, bija e inxhinierit të talentuar të bonifikimeve në Shqipëri, Ilia Plasës. Ata u martuan në vitin 1975, duke krijuar një familje të nderuar e të respektuar nga të gjithë ata që i njihnin e i vlerësonin.

Jani erdhi familisht në Amerikë, si nënshtetas amerikan (nga babai i tij), në vitin 1993 e u vendos në qytetin e Usterit, qytet me tradita atdhedashëse. Qysh në fillim, ai u njoh me shumë dardharë e bashkatdhetarë, ardhur në Uster që nga shekulli i

kaluar, u familjarizua e u njoh nga afër me ta sidomos nëpërmjet kishës “Fjetja e Shen Mërise”, e cila është kthyer në një institucion që bashkon shqiptarët e që ndihmon emigrantët e posaardhur në Uster. Jani, i sjellshëm, i respektuar, xhentil, i

gatshëm për të ndihmuar cilindo, fitoi një popullaritet në banorët shqiptarë të Usterit, që rrallë mund ta arrijë një tjetër person. Janit iu propozua menjëherë të punësohej në kompaninë “Dimitria Delights” inc., pronarja e së cilës është

me origjinë shqiptare. Duke vlerësuar cilësitë e mira dhe disiplinën me të cilën punonte Jani, ajo e emëroi atë me detyrën e rëndësishme supervisor (përgjegjës), detyrë të cilën ai e mbajti deri në fund të jetës. Në vitet 1993-95, kur në Uster numri I emigrantëve ishte akoma i pakët, Jani ndihmoi pa u lodhur, me çfarë kishte mundësi, familjet e emigrantëve të rinj, për të filluar jetën e re në Amerikë. Ai i propozonte pronares së kompanisë që të punësonte shqiptarët e posaardhur dhe ajo,

me besimin dhe respektin që kishte për punën e Janit, nuk ia kthente fjalën. Puna në kompani ishte e lodhshme, kapitëse.

Punetorët gjatë gjithë kohës qëndronin në këmbë, duke gatuar brumin fillimisht e duke bërë byrekë e prodhime të tjera bekerie.

Kur Jani kthehej në shtëpi, ashtu si dhe intelektualëve të tjerë shqiptarë që punonin në kompani, mezi i pastroheshin flokët nga mielli i ngurosur në lëkurë. Kjo ka qenë dhe është Amerika ! Ajo thith energjitë e emigrantëve! Por Jani ka dhënë energjitë e tij jashtë mase…Ai punonte pa orar, punonte edhe atëherë kur nuk e paguanin, si vullnetar, sepse kishte merakun e cilësisë së prodhimit. Me pronaren shqiptare, me punëtorët e tij shqiptarë, me prodhimet e byrekëve shqiptarë për treg, me të folurit shqip gjatë procesit të punës, me bisedat për vendlindjen, qoftë edhe me lulet e beharit që kishte mbjellë në oborrin e godinës së kompanisë me farat që kishte sjellë nga fshati i tij, Dardha, Jani gojëmjaltë kishte krijuar një ansambël shqiptar, një vatër të ngrohtë atdhetare për ta pasur zili.

Qysh në fillim të jetës si emigrant, Jani Melka u njoh e u interesua për emisionet e radios së Usterit në gjuhën shqipe që jepen çdo të shtunë në “Ora shqiptare.” Ai e filloi si folës vullnetar, më vonë u bë miku e bashkëpunëtori i shqiptaroamerikanit

Dhimiter Stefo, i cili mbante dikur tërë peshën e radios. Pak nga pak, Jani filloi të merrte përgjegjësinë e emisionit. I përkushtuar për të dhënë sa më shumë informacione nga Shqipëria, ai sillte në emisionin e radios lajme të ndryshme e të larmishme për bashkatdhetarët. Nëpërmjet emisioneve të radios, ai u mundua të bashkonte bashkëfshatarët e tij nga Dardha për të rikrijuar shoqatën dardhare “Mbleta”, shoqatë që dikur e drejtonte Vasil Pani, kryetari i “Vatrës”.

Jani Melka së bashku me Sotir Panin, djalin e Vasil Panit dhe të ndjerin Koço Tollko, ringritën shoqatën“Mbleta,” e cila u shpall në piknikun e dardharëve në Southbric, me 26 gusht 2001. Por ishte Jani ai që e projektoi dhe këmbenguli për

rikrijimin e shoqatës. “Jani e mori seriozisht organizimin e shoqatës,- thotë Sotir Pani,- duke qenë i zgjedhur si sekretar I saj, “i zgjonte” nga gjumi të tjerët, i thërriste në mbledhje, ku shtronte probleme dhe jepte mendime për të kryer punë të vyera për shoqatën dhe jetën e kolonisë dardhare në Amerikë, që është vendosur kryesisht në Uster.” Edhe pse mjaft i sëmurë, Jani gjente forca të vinte në kishë rregullisht, të merrte pjesë në ndonjë takim të shqiptarëve. Kështu ai ishte i pranishëm në mbrëmjen tradicionale të shoqatës“Mbleta”më 29 dhjetor 2003.

Por shëndeti sa vinte e binte, ai hynte e dilte nga spitali me sy të trishtuar, e dinte që ndodhej në gjendje të rëndë shëndetësore, veçse dardhari optimist kurrë nuk e lëshoi veten, ai shpresonte se do të shërohej. Për habinë e të gjithëve, ai organizoi dhe mori pjesë në ceremonine e dekorimit të punonjësit të radios së Usterit, zotit Dhimiter Stefo, nga Kuvendi Popullor i Republikës së Shqipërisë.

Jani ishte aktivist shoqëror i talentuar, ishte i kudondodhur midis familjeve të emigrantëve të Usterit, në kishe ku ishte anëtar i nderuar i saj, në piknikë e në ekskursione, në festa e në gëzime familjare, në këngë e ne valle. Banorët shqiptarë të Usterit nuk mund ta harrojnë Jani Melkën; emri i tij, prania e tij do të jenë të gjalla kudo në qytetin e Usterit. Sa mbrëmje gazmore dëfrimi për shqiptarët organizoi dora e tij! Dardhari zemërdhëmbshur mendonte se shqiptarët e organizuar në festime masive e në darkëra me bashkatdhetarët, do të shuanin

mallin e dhembjen e mërgimit, do të harronin lodhjet e përditshme nga puna e hallet. Ai ishte ndihmës e aktivist jo vetëm i radios “Ora shqiptare,” por edhe përkrahës, me aq sa mundi, i emisionit televiziv në gjuhën shqipe.

Jani i donte shumë librat dhe një pjesë të kohës merrej me lexime. Kur kthehej nga vizita që bënte në atdhe, e sillte valixhen plot me libra; kur dikush dëshironte t’i bënte një dhuratë, ai ia priste shkurt: “Më bli një libër”. Kur kthehej vonë nga puna, ngulej në karrige, duke shfletuar gazetat “Illyria” ,”Dielli” dhe gazetat

e tjera shqiptare, për të përpiluar lajmet e emisionit të radios.

Atij, gjithashtu, i pëlqente të shkruante artikuj në gazeta; ka qenë një nder bashkëpunetorët e parë të gazetës “Illyria” dhe e ka ndihmuar këtë gazetë, duke i dërguar informacione e fotografi për veprimtarinë e shqiptaro-amerikanëve të hershëm të Usterit. I pëlqente të shkruante për Dardhën dhe gëzohej, kur gjente në shtyp artikuj për dardharët. Dashurinë e tij për vendlindjen, për Dardhën, ai e shprehte menjëherë sapo të takonte një bashkëfshatar ose të bisedonte në telefon. Ai jetonte shumë me kujtimet e vegjëlisë në fshatin e tij të dashur. Sa herë kthehej nga Shqipëria, Jani më telefononte nga Usteri e më tregonte se si kishte kaluar para shtëpisë sime e më sillte “të falat” e saj, ose si ishte shembur një mur i oborrit të shkollës së fshatit dhe, me interesimin dhe pjesëmarrjen e tij, dardharët e kishin ngritur përsëri, ose përshkruante bukurinë e korijeve erëftohta të Dardhës…

“Nuk do ta harroj kurrë,- thotë Sotir Pani,- gjestin që bëri Jani me gruan e tij në qershor të vitit 2002. Ai ndodhej në Dardhë për një vizitë, siç bënte zakonisht, dhe, për kujtim të babait, nënës dhe motrës së vdekur, dha një meshë përshpirtjeje

në kishën e Shen Gjergjit të Dardhës, si dhe shtroi një darkë me 60 të ftuar në një nga restorantet e fshatit. Në atë darkë Jani Melka mbajti një fjalim shumë kuptimplotë, që na bëri përshtypje neve pjesëmarrësve që u ndodhëm aty.”

Në muajt e parë të vitit 2004, gjendja shëndetësore e Janit u keqësua mjaft, hyri në një rrugë pa shpëtim, por ai nuk e lëshoi veten. Ishte një e papritur për familjarët, për miqtë dhe për ata që e njihnin, kur ai vendosi të bënte një udhëtim në Shqipëri, në qershor 2004, gjë që mjeku nuk ia pranoi. Por Jani me mendje e zemër jetonte me dashurinë për fshatin e tij, Dardhën. Ndoshta, refreni i këngës që ai e pëlqente aq shumë dhe e këndonte nëpër piknike e festa familjare, sikur e ftonte të kthehej:

Pra eja, ti eja,

Në Dardhën e bukur,

Në pyjet e gjelbra

Do ndjehesh i ri…

Zhaneta, gruaja e tij e dashur që nuk iu nda asnjë çast, tregon se Jani gjithnjë optimist, kishte njëfarë shprese se në vendlindje gjendja e tij do të përmirësohej, do të ndodhte ndoshta një mrekulli. I shoqëruar nga Zhaneta, vizitoi Durrësin, ku ka

shtëpinë, më tej Tiranën, Korçën e së fundi Dardhën. Kudo u prit me dashuri e dhembje nga të afërmit e të njohurit e tij, kur e panë se si e kishte shndërruar sëmundja trupin e tij, dikur të shëndetshëm e tërë gjallëri. Zhaneta tregon se me sa vështirësi ai e përballonte sëmundjen tashmë, çdo orë, çdo çast.

Megjithatë, i bëri të gjitha nderimet në fshatin e tij, në Dardhë, ashtu siç e kishte planifikuar. Vizitoi shtëpinë e prindërve, ku tani banonte një tjetër pronar, trokiti në derën e një miku dardhar, të cilit i kërkoi pak mjaltë bletësh me gjithë hoje, që

ka aromën e borigave. Kudo ishte i mirëpritur nga dardharët, të cilët ia hapnin dyert e shtëpive e mundoheshin t’i gatuanin diçka nga kuzhina e fshatit, për të cilën e kishte zënë malli.

Duke tërhequr këmbët nga pafuqia e dhembjet e padurueshme, ai vizitoi edhe varrezat e fshatit, puthi gurin e ftohtë mbi varrin e babait të tij Kosta, vuri lule mbi varret e familjes e qau me dënesë. Mbasi u qetësua pak, tregon e shoqja, ai lexoi me radhë emrat e shkruajtura në kryqe, që i njihte të gjithë. Qëndroi para

varrit të folkloristit dhe këngëtarit dardhar Koci Zdruli, i cili mblidhte dikur në shtëpinë e tij djelmurinë e fshatit dhe këndonin të shoqëruar nga kitarat e mandolinat. Kushedi ç’mendonte Jani atë çast, para varreve të babait, gjyshërve e

bashkëfshatarëve! Pasi e përqafoi disa herë gurin e babait, kaloi midis varreve duke qarë, ashtu i sëmurë, i këputur, doli nga varrezat duke u hedhur sytë e përlotur shtëpive të Dardhës, rrugëve me kalldrem, krojeve që rridhnin ujë të ftohtë, u freskua duke larë fytyrën. Zhaneta tregon se, duke u takuar me bashkëfshatarët, u la disa porosi për punët e fshatit. Hipi në veturë dhe u nis, ashtu, i sëmurë e i drobitur fizikisht e shpirtërisht, qëndroi për pak minuta në sheshin e valleve, lart,

te kisha e Shen Thanasit, ku, sikur iu fanit një grup vajzash të fshatit, veshur me xibunet dardhare, që po luanin vallen “Njëzet e pesë gersheta” në ditën e Shen Mërisë e ato ia tundnin shaminë e i jepnin lamtumirën. Hodhi sytë në malet e Gramozit, në pyjet që rrethojnë Dardhën, në korijen e bukur të Shen Pjetrit, u

kthye e pa Gurin e Vjeshtës, u la shëndetin, e dinte qe nuk do t’i shihte më, bëri kryqin përpara kishës së Shen Thanasit dhe kishës së Shen Pjetrit dhe u nis për në Korçë….Të nesërmen a të pasnesërmen mori rrugën e gjatë për të ardhur në Amerikë, në Uster, ku e prisnin tërë merak fëmijët, të afërmit e miqtë. U shtrua menjëherë në spital, ku e vizitonin të gjithë dhe s’mbeti pa u dhënë nga një porosi të gjithëve, megjithëse të folurin e kishte të vështirësuar.

Sotir Pani tregon për bisedën telefonike me spitalin…”Soto, -i thoshte Jani,- jam shumë i sëmurë…Ç’ po bën ti me shokët?

Pse s’po ecën shoqata jonë?…Mos rri indiferent…ta lë amanet “Mbletën”…unë nuk dal dot më…s’kam fuqi…”

Jani nuk kishte fuqi të merrte pjesë në piknikun e “Mbletës” të dardharëve, me 22 gusht 2004, por me mendjen aty, me dashurinë për dardharet, me Dardhën në mendje dhe në gojë,shkroi një përshëndetje për bashkëfshatarët që merrnin pjesë

në piknikun e shoqërisë “Mbleta.” Jani nuk ishte në piknik me trup, por ishte me mendje e zemër mes bashkëfshatarëve. Atë ditë nuk këndonte si një vit më parë, por vuante nga dhembjet, vuante nga dëshpërimi, shtrirë në krevat, pranë Zhanetës së tij që i shërbeu e u lodh për të. Në luftë me vdekjen fitoi vdekja, jo ai; me 5 shtator 2004, Jani mbylli sytë. Lajmin e dhembshëm e mësuan dardharët këtu në diasporë e larg, në atdhe. Kambana e kishës së Dardhës dha lajmin me tingujt e saj vajtues, tinguj që, veç njerëzve, i dëgjuan malet, korijet e lëndinat e Dardhës.

Humbja e Janit shkaktoi dëshpërim në radhë të parë në familjen e tij, tek bashkëshortja Zhanetë dhe dy djemtë. Klodi e Iliri janë krenarë për atë baba që i rriti e i edukoi e do të çojnë në vend amanetet që ai u la para se të mbyllte sytë. Dy vëllezërit më tregonin për sakrificat që bëri Jani për t’i shkolluar ata.

“Në Amerikë nuk keni ardhur të fitoni një copë bukë,-u tha Jani djemve,- por të shkolloheni, të pajiseni me diploma e të punoni në profesionin tuaj.” Klodi ka mbaruar kolegjin për biznes, ndërsa Iliri kolegjin për inxhinier elektronik. Të dy

punojnë në zanatin e vet, që e kanë fituar me djersë dhe ia dinë për nder të atit që këmbënguli aq shumë. Jani ndihej krenar për “investimin” e madh që kishte bërë gjatë viteve për edukimin dhe arsimimin e tyre.

Kur i telefonova zotit Anton Çefa, editorit të gazetës “Dielli”, dhe e lajmërova për vdekjen e Jani Melkës, atij iu duk sa I papritur aq edhe dhembjeshkaktues ky lajm.“Është një humbje jo vetëm për familjen,-tha ai,- por edhe për diasporën shqiptaroamerikane…

Më kujtohet,-vazhdoi ai,- në pranverën e vitit 2002, me rastin e ceremonisë së 90-vjetorit të themelimit të federatës “Vatra”, erdhi edhe Jani së bashku me të shoqen,

Zhanetën. Në banketin që u shtrua, folën shumë pjesëmarrës, por unë nuk do ta harroj fjalimin e Jani Melkës, i cili ishte I entuziazmuar – ndoshta më i entuziazmuari nga të gjithë pjesëmarrësit – për kontributin që ka dhënë dhe jep “Vatra” për çështjen e shqiptarizmës. Po ashtu, ai ishte optimist se “Vatra” do të luajë një rol të rëndësishëm në dobi të zhvillimeve demokratike në Shqipëri dhe të krejt çështjes kombëtare.” Jani ka qenë vazhdimisht i lidhur me redaksinë e gazetës “Dielli,” duke dërguar letra e korrespondenca, duke dhënë informacione

me telefon ose me internet. Zoti Anton Çefa vlerësoi lart veprimtarinë atdhetare të dardharëve që kur kanë vënë këmbë këtu një shekull më parë me Sotir Pecin, Josif e Vasil Panin e të tjerë. Edhe sot, ata vazhdojnë të ecin me përkushtim dhe sakrifica në gjurmët e traditës së tyre. Një shembull kuptimplotë është jeta dhe veprimtaria e Jani Melkës.

Jani u shua përgjithnjë në ditët e vakëta të vjeshtës së parë,por kujtimet që na lidhin me të, nuk do të kalojnë në rrugën e harrimit. Në fjalimin e varrimit, Sotir Pani, midis të tjerash, tha: “I dashur Jani! Ne dardharët që të donim e të respektonim aq tepër, do ta ruajmë emrin tënd në zemër, do t’i ruajmë

kujtimet që lidhen aq shumë me emrin dhe punën tënde që lë pas…Do të plotësojmë disa amanete që na lë…Mungesa jote do të ndihet shumë si në familje, si tek ne shokët e miqtë… I përjetshëm kujtimi…”

Tani që ka ardhur pranvera, ne dardharët e rajonit të Bostonit dhe të qytetit të Usterit e përkujtojmë Janin, bashkëfshatarin tone të paharruar dhe i çojmë te varri një buketë me lule të freskëta.

New York : U mbajt manifistimi përkujtimor për Martirin e Demokracisë – Nikë Marnaçaj

April 29, 2013 by dgreca

Nikë Mernacaj, përcjellës i mesazhit të lirisë dhe demokracisë shqiptare…”Luftoi gjithë jetën në mërgim kundër ideologjise komuniste me flamurin e luftës për demokraci”. /

Nga BEQIR SINA/
NEW YORK: Në Valhalla – Westchester County, ditën e dielë, në prani të autoriteteve lokale, shtetërore dhe disa përfaqësueseve të komunitetit, liderve dhe klerikve, në përkujtim të Martirit të Demokracisë – Nick Marash Mernaçaj, i cili në moshën 31 vjeçare, humbi jetën tragjikisht gjatë përpjekjeve për liri e demokraci, në Atdhe, u mbajtë manifestimi tradicional vjetor.
Në 23 vjetorin e vdekjes së tij si çdo vjet në shtizën e lartë të parkut rekreativ “Kensico Dam Plaza”, u ngritë edhe Flamuri Shqipëtar, përkrah flamurit të SHBA, me rastin e asaj që Prefektuar e Westchester County-t, e ka shpallur me proklamat si “DITA E LIRISË SË SHQIPERISË”.
Prefektuar e Westchester County-t, ka treguar se cila ka qenë arsyeja që prefektuara në çdo fund prilli kujton me shënimin e kësaj dite Nik Mrnaçajn, në këtë vend – ku është ngritur vitete e fundit dhe memoriali i viktimave të 11 shtatorit 2001, e cila simbolizon të gjithë ata që luftuan për liri e demokraci ane mbanë botës.

Arsyeja e tyre lexohet në motivacionin e Proklamatës, ku është e shkruar se : “Liria dhe drejtat e njeriut janë një drejt që duhet ta ketë çdo popull – pavarësishtë, kombësisë, racës dhe besimit të tij fetar, politik e tjerë.
Mbasi për këtë të drejt, me mijëra gra e burra, fëmijë e të moshuar u presekutuan dhe u shtypën vetëm sepse luftuan për liri dhe demokraci.
Prefektuar e Westchesterit – New York, është e bekuar që këtu jetojn edhe shqiptarët, të cilët njihen si njerëz të ndershëm, punëtor dhe të dedikuar. Njerëz që vazhdimisht dhe në mënyrë konstante kanë punuar e luftuar për vendin e tyre – edhe kundra regjimit diktatorial komunist në Shqipëri- për një Shqipëri të lirë dhe demokratike.

Kane luftuar kundra shtypjes, për të fituar të drejtat e njeriut, demokracinë dhe lirinë e shqiptarëve në Shqipëri dhe të gjitha trojet e tyre.”

Ndryshe, nga heret e tjera, kësaj rradhe pjesëmarrja ka qenë masisve e shqiptarëve. Në këtë manifestim morën pjesë dhjetëra vetë. Për të marrë pjesë kishin ardhur edhe disa përfaqësuesit e shoqatës Vatra, nga Detroiti, Florida, dhe zona e Tri – Shteteve, shumë të rinjë e të reja, familja Mrnaçaj – axhallarët e të afërmit e tjer, miq e shok si dhe media shqiptare në Amerikë.
Programi i këtij manifestimi është ngritur mbi një konceptim të ri, me qëllim që kjo veprimtari të bëhet edhe më e larmishme, dhe më tërheqëse për një pjesmarrje sa masive, dhe kjo nëprmjet të shoqërive kulturore artistike në komunitet, Shoqërisë Kulturore Artistike Kelmendi e cila është nga vendlindja e e familjes Mrnaçaj, Kelemndi, dhe SHKA Bashkimi Kombëtar( me drejtues Gjergj Dedvukaj).

Zoti Rob Astorino(Westchester County Executive)- Prefekti i Qarkut, mik i shqiptarëve, mori pjesë në këtë ceremoni përkujtimore, së bashku me lider fetar dhe të komunitetit, përfaqësues të disa shoqatave dhe organizatave, përfshirë, kryetarin e Vatrës, dr Gjon Buçaj, asamblesitin e parë shqiptarë në Amerikë, zotin Mark Gjonaj, sekretarin e shoatës Çamëria në SHBA, inxh. Sali Bollati, dhe anëtarin e Senatit të Partisë Lëvizja e Legalitetit Musli Mulosmani

Drejtuesi i aktivitetit zoti Sokol Smajlaj, u prezantoi pjesmarresve, autoritetet lokale dhe mysafiret e nderit, nderkohe qe i ftoi të pranishmit të percillnin dy hymnet kombetare, ate Amerikan dhe Shqiptar. Me pas ai i ftoi të pranishmit qe të mbanin një minute heshtje për perkujtimin e Nikes, dhe të te gjithë atyre deshmoreve të flijuar për liri e demokraci.
Në fillim të fjalës së hapjes së këtij kremtimi vjetor, udhëheqësi i kësaj veprimtarie zoti Sokol Smalaj, falemnderoi, të gjithë pjesmarrësit, bashkëvendasit e tij, përfaqësuesit e institucioneve shtetrore dhe fetare, liderve të komunitetit, mediaeve në komunitet, ish bashkëpuntorët e Nick Mrnaçajt, që në ato kohë përpjekjesh dhe skarificash të mëdha, bënë shumë për Shqipërinë dhe Kosovë, duke deklaruar me kete ras të hapur këtë veprimtari, në nderim të Ncik M. Mrnaçajt.

“Ndoshta, mund t’a presim me çudi të ligët, fjalën kremtim në këtë premeorie dedikuar këtij martiri, që vdiq tragjikisht në shërbim të Zotit dhe të Kombit, tha duke e bekuar këtë veprimtari, Diakon Marash Shkreli, i cili foli në emër të Kishës Katolike Shqiptare në Amerikë – Zoja e Shkodrës, duke shtuar se ishte ai që sakrfikojë jetën e vetë për familjen e tij, kombin e tij dhe fenë e tij – për demokracinë, dhe, ashtu si ka thënë dhe poeti ynë i madh At Gjergjë Fishta, se : Martirët nuk vdesin kotë – Martirët e një Kombi jetojnë gjithmonë në zemart e mendjet tona, jetojnë gjithmonë në kujtimin e Kombit të tyre, për të cilin jetën e napin” u shpreh Shkreli .
Më pas ai tha se fati që Nicka, u rritë dhe u edukua rreth votrës familjare ku urata dhe shprehja e dashurisë për Zotin dhe Kombin ishnin të pandashëm, ashtu sikur se është dhe vetë “mishi dhe ashti”, dhe i frymëzuar nga kjo dashuri, Nicka, jo vetëm që nuk e kurseu veten , por si një liridashës i njohun, i dhuroi jetën e vetë vëllezërve dhe popullit të tij – u shpreh në fjalën e tij Diakon Marash Shkreli.
Zoti Rob Astorino(Westchester County Executive)- Prefekti i Qarkut, e përshëndeti me një fjalë rasti këtë veprimtari
Kurse, anëtari i Kuvendit të New Yorkut, zoti Mark Gjonaj duke përshëndetur këtë manifestim tha se “Jam i nderuar të marrë pjesë në këtë veprimtari, kushtuar këtij djali të kësaj familje, këtij vëllau, këtij shoku dhe shqiptari, i cili dha jetën e tij i motivuar për një çështje, Nick, “ishte nga ata “luftëtar” që atëher kur nuk kishte një zë – ai dontë të dëgjohej ai zë, kudo në mesin tonë “.
Kreu i vatranëve Kryetari i Shoqatës Vatra, Dr. Gjon Buçaj, tha se përulemi me nderim të madh përpara këtij njeriu, dhe të gjithë atyre që u flijuan duke luftuar kundër diktaturës komuniste, asaj diktature, e cila e presekutojë familjen Marnaçaj në atdhe. Andaj vetflijim i Nicks, këtij djali të Marrashit dhe Mrijes, është krenaria e juaj dhe e këtij komuniteti, ai na nderon përkarshi autoriteteve vendore të këtij qarku, dhe përfaqësuesit e shtetit shqiptarë dhe të Kosovës, me shqiptarët, ashtu si zoti Mark Gjonaj, asambleisti i parë shqiptarë në SHBA, i dalë nga gjiri po i këtij komuniteti”
Dr. Gjon Buçaj, theksoi më pasë që të vazhdojë kjo traditë me përkujtimin e Nick Mrnaçajt, për të “Kujtuar dhe kurrë për të mos harruar, atë se fryma e demokracisë dhe e lirisë, është gjallë ashtu si dhe ishte në ato kohë më të vështira, për këtë mërgat, duke ua përcjellur gjeneratave të reja”
Përfaqësuesi i Kosovës, në Nju Jork, zoti Fatmir Zajmi – konsull i Kosovës, gjeti rastin të përshëndeti këtë veprimtari në emër të Ministrit të Diasporës zotit Ibrahim Makolli, i cili gjendet për koicidencë në SHBA, dhe të Konsullatës së Përgjithëshme të Kosovës, Ambasadorit Bekim Sejdiu, Konsull i Përgjithshëm, duke i përgëzuar familjarët dhe autoritet vendore të komunës së Westchesterit, për këtë aktivitet të bukur kushtuar Nick Mrnaçajt”

Në ndërkohë, zoti Sali Bollati, në fjalën e tij kujtoj At Gjergj Fishten kur thoshte nga Presheva në Log të Kuvendit , mbasi ne shqiptarët si çamët apo edhe ju malësorët, të gjithë shqiptarët ngado që janë, kemi të njëjtën gjuhë, të njëjtat zakone, dhe të njëjtën veshje popullore, tha veprimtari i dalluar i çështjes Çame në SHBA, inxhinier Sali Bollati, duke shtuar se të paktën ne në SHBA kemi arritur për t’u bashkuar me njeri tjetrin, si shqiptarë dhe duke përfituar nga ky rast urojë që një ditë edhe Çamëria të jetë pjesë e gjithë Shqipërisë të jetë e jona “.

Duke marrë fjalën në këtë kujtim, zoti Musli Mulosmani, theksojë se si një veprimtarë i vjetër i çështjes kombëtare, natyrisht qe eshte nder e pervilegje që ai merë pjesë në këtë përkujtimore, të kësaj familje të nderuar, e cila së bashku me familjen tij – Mulosmanët, miq dhe shokët, luftuan dhe sakrifikuan së bashku për lirinë dhe demokracinë”
Zoti Musli Mulosmani, një nga veprimtarët e shquar të çështjes kombëtare në SHBA, veterani i Legalitetit, më tej tha se ishte fati i mirë, siç e quajti ai që na bashkojë në përpjekjet tona disa vjeçare në luftën e pa kompromisë që bëmë rrugëve dhe shesheve të kurbetit edhe këtu në Amerikë, kundra komunizmit, për një Shqipëri të lirë dhe demokratike, për një Kosovë të lirë dhe të pavarur, pa shkajun mbi krye –
“Jemi me të vërtet krenar, tha Mulosmani, për atë që kemi bërë dhe se çfarë u lëmë pas fëmijve tanë dhe brezave të rinjë, që edhe ata të ndjekin rrugën tonë, për bashkimin e të gjitha trojeve në Shqipërin Etnike” , mbasi ky është mesazhi im dhe i familjes time, për këtë ditë që ju kujtoni në nder dhe respekt të birit tuaj Nick Mrnaçaj, tha patrioti Musli Mulosmani, duke i bërë thirrje familjes që gjithmonë ta kujtojnë këtë ditë, kur 23 vjet më parë vdiq djali i tyre Nick Mrnaçaj.” Ai në fund kujtoj me nostalgji gjithashtu atë kalvarin e gjate të vujatjeve të familjes Marnaçaj, familjes së tij dhe bashkëshortes Servetes, nëpër kampet e ineternimit dhe burgjet e diktaturës komuniste, në Shqipëri.

Në emër të nanës së Nik Mrnaçajt, Mrisë, babait Marashit, vëllezërve të tij Paulinit dhe Aleksit, të vesë Maries, axhallarve foli dhe përshendeti duke ju faleminderuar të gjithëve i biri i i Nickës, avokat Maichel (Mikel) Marnacaj.
Ky program ishte i gërshetuar me këngë e valle të shoqërive kulturore artistike në komunitet, Shoqërisë Kulturore Artistike Kelmendi, e cila është nga vendlindja e familjes Mrnaçaj, Kelemndi Malësia e mbi Shkodrës, dhe SHKA Bashkimi Kombëtar( me drejtues Gjergj Dedvukaj). Ata kënduan këngë me motive krahinore të krahinës së Kelmendit, si dhe një këngë për Nick Mrnaçajn, shkruar nga poeti kelmendas Gjovalin Luma. Ndërsa, SHKA Bashkimi Kombëtar( me drejtues Gjergj Dedvukaj) interpetuan me Tom Gjegjin dhe aktorin Shaban Lajçi nën shoqërinë e instrumentistve dhe grupit të fëmijve të Shkollës Shqipe këngë popullore patriotike.

Kjo ceremoni, u mbyll me ngritjen e flamurit shqiptar në shtizën e lartë të parkut përkrah flamurit Amerikan.
Në fund duhet thënë se: Zyrtarët amerikanë Nik Mrnaçajn, e kanë quajtur” Heroi shqiptar, që vdiq për lirinë e vendit të tij të lindjes”. Bashkëkombasit e quajnë “Dëshmori i parë i Mergatës shqiptare, në luftë kundra komunizmit”. Dhe Shqipëria, më 1993, i akordoi me vendim të posaçëm nga ish-Presidenti demokrat Sali Berisha, medaljen “Martiri i Demokracisë” me motivacionin: “Luftoi gjithë jetën në mërgim kundër ideologjise komuniste me flamurin e luftës për demokraci”. Nje shkollë femijësh e ciklit të mesëm në Tamarë – Kelmed (Malësia e mbi Shkodrës) ka marrë emrin e tij dhe quhet sot, Shkolla e Mesme “Nik Mrnaçaj”.