Archives for April 2013

MARGARET THATCHER – SIMBOLI I SË DJATHTËS POLITIKE

April 14, 2013 by dgreca

“Në politikë, nëse do që të thuhet diçka kërkoja një burri, por nëse do që ajo të bëhet, kërkoja një gruaje.” M.Thatcher/

SHKRUAN:EUGJEN MERLIKA/

Më 17 prill, në kishën Saint Paul të Londrës, në prani të 2000 të ftuarve nga e gjithë bota, zhvillohet ceremonia përshpirtëse e përcjelljes së “Zonjës së Hekurt”, Margaret Thatcher, ish Kryeministres së Mbretërisë së Bashkuar (1979 – 1990), që ndrroi jetë më 8 prill në banesën e saj në Londër, e goditur nga një iktus, mbas disa vitesh gjëndjeje shëndetësore jo të mirë, si pasojë e një sëmundjeje të sistemit nervor.

“Është me të vërtetë një ditë e trishtuar për Vendin tonë. Kemi humbur një udhëheqëse të madhe, një kryeministre të madhe dhe një britanike të madhe. Besoj se do të quhet kryetari më i madh i qeverisë që Vendi ka patur.” Kështu u shpreh kryeministri i sotëm i Mbretërisë së Bashkuar David Cameron, duke i u referuar një gruaje që kishte qeverisur një Vend që kishte patur si Kryetarë qeverije njerëz si Gladstoni, Disraeli, Lloyd George, Winston Churcill, Toni Blair etj. Janë fjalë që rihapin një diskutim që ka filluar në të largëtin vit 1975, kur 49-vjeçarja Margaret Roberts Thatcher, u ngjit në postin e kryetares së partisë konservatore angleze. Fakti që ende sot vazhdojnë diskutimet mbi rolin e asaj gruaje në historinë e Anglisë e të botës, është tregues i një personaliteti të jashtzakonshëm në jetën politike Perëndimore, në një periudhë ndryshimesh epokale, si ajo e viteve 80 të shekullit të shkuar.

Kjo “revolucionare” konservatore që, në ndryshim nga të gjithë shtetarët bashkëkohës, pati aftësinë t’i japë një epoke emrin e saj, kishte lindur në një familje të thjeshtë të një bakalli që tregëtonte mallrat koloniale. Kishte studjuar kimi dhe ishte futur në moshën 23 vjeçare në jetën politike. Trashëgoi edukatën serioze të një familje që hyn në numurin e atyre që përbëjnë shtyllën kurrizore të një kombi e, për të cilën, disa vlera marrin rëndësi absolute e nuk mund të jenë subjekte relativizmi. Në moshën 33-vjeçare zgjidhet deputete në Westminster e fillon kariera e saj shtetërore në kabinetet e Macmillan-it, Alex Douglas-Houme e të Edward Heath-it, në këtë të fundit në dikasterin e arsimit. Por Meggi kishte synime më të larta, jo të një kariere vetiake, por të një ndryshimi rrënjësor të filozofisë politike të Vendit të saj e madje edhe të vetë atij. Në këtë synim madhor ajo ka një kurajë të rrallë që t’i bëjë Vendit të saj një diagnozë shkencore e të pamëshirshme, të cilën asnjë koleg politikan nuk e kishte bërë : Anglia e kishte fituar luftën, por fitorja nuk ndryshonte shumë nga humbja. Më 1945, e varfëruar dhe e drobitur, ajo kishte pushuar së qëni një fuqi e madhe, duhej të bëhej diçka tjetër.

Kjo diçka tjetër ishte shprehje e një tjetër mendësie, e të tjera parimeve, e të tjera kritereve të përballimit të problemeve. Kjo tërësi ndryshimesh në botkuptimin e saj, që do të bëhej me shumë mundim edhe botkuptimi i një partie, i një Vendi, i një epoke që u quajt “liberizëm” dhe vetë kjo e fundit “teçerizëm”. Për kohën ishte një ideologji revolucionare që u fut në trupin e një partie të mësuar me një tradicionalizëm, që bazohej në mirëkuptimin dhe në miratimin. “Teçerizmi ishte, para së gjithash, një ideologji e liberalizmit, donte të zvogëlonte rolin e Shtetit në shoqëri dhe në ekonomi e të përforconte rolin e tregjeve e të individëve. Por ishte dhe ideologjia e mundësive, e vetë-sendërtimit, e meritokracisë.” Kështu e përcakton politologu i njohur Bill Emmoth mendimin zotërues të Margaret Thatcher. Me këtë bagazh ideor ajo fitoi zgjedhjet në majin e vitit 1979, duke u ngarkuar me detyrën e kryeministrit të Mbretërisë së Bashkuar.

Gjeti një Vend në prag të falimentimit, me plehrat që mbushnin rrugët, me korentin elektrik të racionuar, me një papunësi të jashtzakonëshme, me një javë pune të katandisur në tri ditë. Britania dilte nga një dimër tensionesh shoqërore, me një popull të lodhur nga grevat pa kufi, nga bllokimi i shërbimeve, nga plotfuqia e Tred Unions-eve që bënin ligjin, me një sistem ndihmash shtetërore që kishin asfiksuar financat e kultivuar parazitizmin, duke zbehur vullnetin për punë të qytetarëve. Ishin të gjitha këto pasoja të qeverisjes laburiste simbas mendësisë stataliste, për të cilin individët dhe nismat e tyre duhet të njëjtësoheshin me planet e Qeverisë dhe faktorin shoqëror.

Për shtetaren as pesëdhjetëvjeçare, që merrte mbi supe drejtimin e ish perandorisë më të madhe të botës, kjo gjëndje ishte e papranueshme. Nga mësimet e Shën Françeskut huazoi një koncept, të cilin e ktheu në një projekt, që bëhet lejt-motiv i punës së saj. “Aty ku është gabimi të sillet e vërteta, ku është dyshimi të sillet besimi, ku është dëshpërimi të sillet shpresa. Forcat e gabimit, të dyshimit e të dëshpërimit janë kaq të fuqizuara në shoqërinë britanike, sa që thyerja e tyre nuk do të jetë e mundur pa disa masa mospajtimi.”

Zaret ishin hedhur dhe ajo, në mbledhjen e parë të Qeverisë, bën të njohur planin e saj të ndryshimeve. Përballë kishte një përkrahës dhe 17 kundërshtarë, që “revolucionin” e saj e quanin të pasendërtueshëm e, madje, të dëmshëm. Vërejtjeve të tyre i u përgjigj me një frazë lapidare : “Zonja nuk kthehet mbrapsht!”

“Iluzioni i fundit që ndërhyrja e Shtetit do të kishte sjellë harmoninë dhe solidaritetin shoqëror, apo në gjuhën e konservatorëve “një komb të bashkuar”, u shemb në një klimë të përgjithëshme pakënaqësie, në të cilën të vdekurit mbeteshin pa u varrosur, të sëmurë rëndë nuk pranoheshin nga spitalet sepse nuk i lejonin rojet e sindikatave, dhe humori shoqëror mbizotërues ishte i një zilie sherrtare e i një armiqësie pa shkak. Të shërohej sëmundja e Anglisë me socializmin ishte sikur të kërkohej të shërohej leuçemia nëpërmjet shushunjave.” Shkruan Ajo në librin e saj “Vitet e Dawning Street”. Me një vullnet dhe energji të pashoqe punoi për zbatimin e projektit tepër ambicioz, atë të ndryshimit të Mbretërisë së Bashkuar, në bazë të të cilit ishte parimi “të tërhiqeshin kufijtë e Shtetit”, duke u mbështetur në dy shtylla kryesore të mendimit të ri : privatizimet dhe liberalizimet.

Deri atëherë në politikën botërore termi privatizim ishte i panjohur, me Margaret Thatcher u bë politikë për t’u zbatuar në Britaninë e Madhe e, më pas, për t’u eksportuar në çdo kontinent. Gjatë viteve 80 qeveria angleze privatizoi trasportet, industrinë e çelikut, gazin, telefoninë, ujin, industrinë e naftës e dhjetra ndërmarrje të kontrolluara nga Shteti u shitën. U hap kështu epoka globale e privatizimeve, që përfshiu Indinë, Amerikën Latine, Evropën Perëndimore e, mbas 1989, edhe atë Lindore së bashku me Rusinë. Në këtë proçes të madh revolucionarizimi të Shtetit u zhvillua edhe ndeshja me Trade-Unions, që ishin fortesat më të fuqishme të statalizmit, një ndeshje që përfundoi me fitoren e rendit të ri që ishte shprehje e nismës së lirë të individëve, e rentabilitetit ekonomik, e një shoqërie në të cilën Shteti duhet të bënte vetëm atë që nuk ishte në gjëndje t’a kryente qytetari i vetëm. Në betejën e gjatë të Kryeministres me Sindikatat mbeti proverbiale një shprehje e saj : “Të kesh mundur nazistët për t’u mundur nga Sindikatat është jo vetëm marrëzi, por diçka qesharake.” Në atë vazhdë u ndërprenë pagesat për ndërmarrjet në humbje, me falimentimin e industrisë automobilistike, që u përtëri nëpërmjet kapitaleve të huaja që hynë në Angli. Në këtë kuadër lindi dhe tregu financiar ndërkombëtar në Londër, i famshmi City. Liberalizimit të tij mjaft ekonomistë e shtetarë të së majtës sot i veshin përgjegjësinë e krizës ekonomike të viteve të fundit, nuk di sa mund të jetë i bazuar ky gjykim.

Një tjetër fushë e veprimit të qeverisë ishte shkurtimi i shpenzimeve të Shtetit. Kështu vetëm në administratën shtetërore, nëpërmjet këtyre shifrave, mund të kuptohet prirja për të patur një Shtet të lehtë e funksional. Më 1961 numuri i nëpunësve ishte 640000 (më i ulti i mbas luftës. Më 1979, mbas qeverisjes së Kallaghan-it kishte arritur në 732000. Në vitin 1983 zbriti në 630000. Një tjetër tregues i suksesit të politikës qeveritare vërehet në numurin e orëve të grevave : 30 milion më 1979, 2 milion më 1986.Reformat kishin mjaft kundërshtime, por anglezët e kuptuan se ishin rruga më e mirë për të siguruar zhvillimin e Vendit e prandaj i dhanë votbesimin tri herë rradhazi Qeverisë Thatcher

Personaliteti i Zonjës Thatcher spikati edhe në politikën ndërkombëtare. E nderuar më shumë në SH.B.A. e në ish Commonwealth-in britanik e më pak në Evropën kontinentale, për prirjet e saj nacionaliste e qëndrimin e vendosur antikomunist e jo shumë miqësor ndaj institucioneve të Bashkimit (“Evropa është dera nga hyhet në socializëm”), Kryeministreja angleze shpaloste profilin e një shtetari, për të cilën nuk reshtën kurrë vlerësimet në të gjitha nivelet, si politike ashtu edhe mediatike. Ronald Reagani e quante “burri më i mirë i Anglisë”, Henry Kissinger “një drejtuese me bindje të forta e një personalitet të jashtzakonshëm”, James Bakeri “Meggi ka ndryshuar rrjedhën e historisë”, ndërsa Gorbaçovi shprehet për Të : “Ka qenë një politikane e madhe dhe një njeri i shkëlqyer. Fjala e saj kishte një peshë të madhe.” Nancy Reagan, bashkëshortja e Presidentit të SH.B.A. i cilëson kështu marredhëniet Reagan-Thetcher : “…Politikisht ishin dy zemra binjake, të përkushtuara për lirinë e për t’i dhënë fund komunizmit.” Në lidhje me këtë vështrim të veprimtarisë politike të Zonjës Thatcher po sjell një bisedë të Saj me ish Kryeministrin sovjetik Aleksej Kosigin, në një ndalim në Moskë të aeroplanit , që e çonte në Tokio në mbledhjen e G7, në vitin 1982. Kosigini, që ishte në një mbledhje me kryeministrat e Vendeve socialiste, ndërpreu takimin dhe shkoi në aeroportin Vnukovo për të pritur kolegen angleze. Ndërmjet argumentave të bisedimit Zonja e hekurt ngriti problemin e qindra mijra vietnamitëve të jugut që largoheshin me varka për të arritur në brigjet e Vëndeve të tjera aziatike jo komuniste. Shumë prej tyre vdisnin në det dhe Anglia kishte mobilizuar flotën për të shpëtuar mjaft prej tyre e për t’i zbarkuar në Singapor apo Hongkong. Ja si përcjell bisedën vetë Kryeministreja e Britanisë së madhe :

“ I vura në dukje Kosiginit se Vietnami ishte një Vend komunist dhe një aleat besnik i B.S. dhe që ai vetë kishte një ndikim të madh mbi Qeverinë vietnamite. Kjo që po ndodhte ishte një katastrofë e një çnderim, jo vetëm për regjimin vietnamez, por për gjithë komunizmin. A s’mund të bënte asgjë për të ndaluar dukurinë. Fjalët e tij m’u përkthyen : “Mirë, janë të gjithë të droguar ose kriminelë”. Nuk shkoi më tutje. Çfarë? Pyeta. “Një milion njerëz ? Komunizmi është një e keqe e tillë në të cilën një milion njerëz duhet të drogohen apo të vjedhin për të jetuar ?”

Nuk arrita të ndaloj lumin e mërgimtarëve të përndjekur, por munda të kundërshtoj, siç do të bëj gjithmonë, gënjeshtrat me të cilat komunistët justifikonin përndjekjet e tyre…..”

Ishte ky një nga përballimet e Margaret Thatcher-it me krerët e komunizmit në një mënyrë të guximshme e jo hipokrite e ky qëndrim nuk ishte ai i të gjithë drejtuesve të demokracive Perëndimore, që shpesh mbyllnin një sy, siç bëjnë edhe sot me Kinën, para shkeljeve të rënda të të drejtave të njeriut në ata Vende. Shqiptarët i mbajnë mënd mirë ende tufat me lule të ndonjerit prej përfaqësuesve të demokracive Perëndimore mbi varrin e Enver Hoxhës.

Këtyre vlerësimeve dua t’i shtoj edhe atë të një kundërshtari të vendosur të Zonjës Thatcher, Ken Livingston, Kryetar i bashkisë së Londrës, që Ajo e quante “një tiran komunist” : “E admiroj dhe e respektoj për pasionin e bindjeve të saj”, duke shtuar më poshtë : “Tragjedia për këtë Vend ishte se gjithshka në të cilën besonte ishte e gabuar.”

Koha vërtetoi se idetë dhe besimi i ish Kryeministres angleze ishin të drejta dhe e kryen funksionin e tyre. Një tjetër koleg i saj i së majtës, Toni Blair, e quante veten “bir të saj” sa i përket koncepteve të qeverisjes e të ekonomisë, ndërsa kujtimin e saj e nderojnë sot edhe persnalitetet më të mëdha të së majtës Perëndimore, si Barack Obama apo Francois Hollande.

Ne, shqiptarët, nuk kemi patur asnjë lidhje me këtë Zonjë të madhe. Duke vlerësuar e nderuar figurën, në filozofinë njerëzore e shtetdrejtuese të Saj mund të gjejmë pika takimi, edhe se në gjithë kujtimet e saj, nuk haset asnjëherë emri i Vendit tonë. Nacionalizmi, antikomunizmi e liberizmi janë koncepte e vlera në të cilat, një pjesë e mirë e shqiptarëve mund të gjejnë veten e përbëjnë një pasuri të vlefshme, për të gatuar fizionominë e një të djathte të vërtetë, për të cilën ka nevojë shoqëria shqiptare.

Një mësim të vlefshëm mund të nxjerrim edhe nga përfundimi i historianit, diplomatit e politologut italian Sergio Romano në lidhje me karjerën dhe përfundimin e Margaret Thatcher-it : “Na mëson se demokracitë e mira dijnë t’i japin hapësirë reformatorëve të mëdhenj dhe dijnë t’i çojnë në shtëpi, kur bëhen më pak të dobishëm për Vendin.”

Më duket se është një mësim që duhet të marrë një vlerë, pothuaj ungjillore, për jetën tonë politike e aktorët e saj.

Prill 2013

Rezoluta çame dhe politika shqiptare

April 14, 2013 by dgreca

NGA BEHAR GJOKA/

Prej vitit 1991 e deri më tani, politika shqiptare, me ulje-ngritjet e veta, është gjendur në situatën e një prove zjarri dhe dinjiteti për të mbajtur qëndrim ndaj çështjes së drejtë të popullsisë çame, sipas dokumenteve të kohës, të dëbuar me dhunë dhe masivisht nga trojet e veta, duke përvijuar kështu përmasat e një gjenocidi të pastër etnik.

Hezitimi dhe droja për ta miratuar atë, në harkun e njëzet viteve, si një akt politik, juridik dhe historik, përveç të tjerash, dëshmon një situatë të mungesës së dinjitetit të politikëbërjes, si dhe të një pozicioni inferioriteti të faktorit politik, pra që duket se nuk ka vënë ende në themel të marrëdhënieve ndërshtetërore reciprocitetin dhe fqinjësinë e mirë. Kuptohet se miratimi i rezolutës mbi të drejtat e mohuara të popullsisë çame kërkon që të merren përgjegjësitë përsipër nga e gjithë politika shqiptare, sepse në marrëdhënie me çështjen kombëtare dhe me fatin e bashkëkombësve, nuk ka krahë dhe ngjyresa partiake, nuk ka arsye që të vihet në dyshim uniteti dhe unifikimi i qëndrimeve të politikës shqiptare, ashtu siç ngjau në vitin 1999, kur shqiptarët e Kosovës u dëbuan prej trojeve të veta nga serbomëdhenjtë.

Humbja dhe fitorja në marrëdhënie me çështjen kombëtare është e përbashkët, prandaj është thelbësore që edhe zgjidhja e këtij ngërçi, që nuk mundet të zgjidhet nga kalendat greke, të merret përsipër nga e gjithë politika shqiptare. Miratimi apo mosmiratimi i saj, pikërisht në këto momente, nuk ka gjasa të shndërrohet në mollë sherri për të shënuar patriotët dhe tradhtarët, përkundrazi, janë shanset për të evidentuar maturinë dhe pjekurinë për të marrë përsipër përgjegjësitë, së bashku dhe në emër të kombit shqiptar, në emër të demokracisë dhe fatit të përbashkët të banorëve të rajonit të gadishullit të Ballkanit. Momenti i zgjedhur, në pragzgjedhjet parlamentare të radhës, nuk ka asnjë shkak që të përdoret si një trampolinë e përkohshme, e mbajtjes ose e marrjes së pushtetit, duke fshirë kështu të drejtën e shqiptarëve, të drejtën e kthimit dhe të lëvizjes, të drejtën e pronës dhe të përkujtesës së sakrificës së dikurshme, le të shërbejë për të evidentuar dhe përfaqësuar thelbin e politikës sonë, si një model mirëkuptimi në lidhje me çështjet madhore të kombit.

Nga ana tjetër, miratimi i rezolutës, në fakt shënon një akt të mirëfilltë juridik në marrëdhënie me politikën shqiptare, e sidomos me detyrimin që qeveritë, pra Ekzekutivi i çdo kohe, pavarësisht ngjyrës dhe krahut politik, ta ketë gjithnjë në qendër të vëmendjes çështjen shqiptare në përgjithësi, e po kaq çështjen e popullsisë shqiptare në Greqi, që në fakt lidhet ngushtësisht me fatin e shqiptarëve të Vilajetit të Janinës, i cili prej vendimeve të Konferencës së Londrës, ku Fuqitë e Mëdha të kohës, në këtë rajon të trazuar, por që e kanë vënë në zgrip të ekzistencës kombin shqiptar, madje trojet e saj shpeshherë kanë shërbyer për të shuar etjen e shovinizmit të fqinjëve tanë jugorë dhe veriorë, padrejtësisht copëtojë trojet shqiptare, duke lënë jashtë shtetit shqiptar më shumë se sa gjysmën e tyre.

Padrejtësia historike e vitit 1913 bëri që në mes të tjerash të përfshihej në shtetin grek Vilajeti i Janinës, e bashkë me të edhe fati i çamëve. Po kaq, në anën tjetër, në pikëpamje të rrjedhave historike, çështja e shqiptarëve të Greqisë, ku përfshihet edhe çështja çame, ka një moment që bëhet gjithçka për të fajësuar shqiptarët në një kohë që ishin të pushtuar nga fashistët italianë, e në mënyrë të veçantë për të fshehur gjenocidin e ushtruar gjatë gjithë kohës, e që kulmohet me dëbimin e shqiptarëve të Çamërisë. Pra, jemi në të drejtën tonë, legjitime dhe demokratike, që duke miratuar rezolutën mbi popullsinë çame, një realitet historik dhe gjeografik, zbehim fluturimet pindarike mbi Vorio-Epirin, një realitet politik që fle në jo pak koka të fqinjit jugor dhe pa asnjë bazë historike, e duke hedhur themelet e reciprocitetit ndërshtetëror, si dhe për të vërtetuar se demokracia shqiptare kalon nëpër Tiranë, para së gjithash.

CONSTITUTION AND BY-LAWS OF THE PAN-ALBANIAN FEDERATION OF AMERICA VATRA

April 14, 2013 by dgreca

Purpose of the Federation/

This federation was founded and organized with the following purpose and program:

1. To promote among Albanians in America, and through them among the Albanians in Albania, the spirit of helping one another and of loving their nationality, through conferences and publications.

2. To promote among them the sense of honor and love for the laws and institutions of the United States of America, and to strengthen the bond of friendship between American citizens and Albanians

3. To help in the learning of English and Albanian languages and to spread education and moral doctrines among Albanians in America.

4. To help morally for the amelioration of the members of the Federation and to protect, as much as it can, Albanian immigrants and workers.

The spirit of the Federation

5. VATRA should take no part in politics

Membership

6. Any Albanian, living in the United States of America, eighteen year s or older, of good behavior, of normal mentality, may seek to become a member of VATRA.

7. A person, who believes in the overthrow of the American government by revolutionary or criminal means, or by some illegal means no matter how, cannot become a member of VATRA, and if he has been accepted as a member through a mistake or ignorance of some members, his name will be deleted from the membership list.

8. A person that has revolutionary connections, which he supports with money or articles or conferences or in any other way, cannot be admitted as a member of VATRA, even if he himself is honest and wise and can be blamed only because of his misunderstanding. If a person of this sort has been admitted once as a member of VATRA, his name will be deleted from the membership list.

9. A person, no matter how honest he is, if he has the habit of contradicting always, of complaining, of heaping calumny on the officers of the Federation, and through his behavior and his speech manages to cool and drive ways people from VATRA, and plunges the Federation into expenses by increasing or lengthening meetings-such a person cannot be admitted as a member; or if he is admitted once, his name will be deleted from the membership list.

Income

10. VATRA’s income comes from these sources: a) annual dues, the number and amount of which is to be resolved each year by the Convention of VATRA; and when no new resolution is made on this point, the system of previous year continues in effect, b) from publications (books and newspaper) of VATRA; c) from voluntary gifts of members, or friends outside of VATRA

Officers

11. The officers of VATRA are as follows: a president, a secretary, a treasurer and four board members. These officers together form the Central Committee and are elected for one year by VATRA’s convention which takes place annually at a meeting held by the Delegates id the chapters of VATRA.

The duties and rights of the Central Committee

12. The Committee organizes branches, accepts them in the Federation, or deletes them from the list of membership if they do not obey the Constitution and the by-laws, the directives of the Convention or the resolutions of the Committee.

13. The Committee appoints and removes form duty agents, lecturers, and other representatives and delegates of VATRA, as the need may be, whether they are paid or not.

14. The Committee examines the books of the Federation every four months, and through the President and the Treasurer publishes in the official bulletin of the Federation the income of the period.

15. Through the President, the Central Committee puts into effect the resolutions voted at the Convention and helps the president to fulfill his duties as prescribed by the Constitution and the by-laws.

16. The Committee holds a meeting at least six times a year; and if the President deems it necessary, the Committee may meet more than six times during the year.

17. The President calls the meetings, fixing the day and the hour of every meeting.

18. Four members of the Committee, if they think it necessary, may call upon the President to hold an extraordinary committee meeting. Such a demand upon the President should be made in writing and should note clearly the reasons that make the extraordinary meeting necessary.

The President of VATRA

19. The Central Committee like the Federation, is headed by the President of VATRA

20. The President is elected by the Convention of VATRA, and he can be removed only through a similar convention.

21. The President prepares and brings before the Central Committee every undertaking of importance, especially when it involves expenses of the branches of VATRA

22. At the end of the year, and with the help of the Central Committee, the President gives the convention an account of the expenses and the activities of the Committee.

The Secretary

23. The Secretary of the Headquarters is the second officer of VATRA, takes the place of the President when he is absent, keeps the books and correspondence of the Headquarters with the branches, with the members and other outside persons, keeps the records of the meetings of the Central Committee, keeps the archives, the keys to the office and the safe.

The Treasurer

24. The Treasurer keeps the funds of the Federation for which he is responsible. All sums that come to him should be deposited at the regular bank on the day they are received. He has no right to keep on his person more than one hundred dollars of the organization’s money.

25. The Treasurer pays out all the sums resolved upon the Convention or by the Central Committee. All payments are made by check, signed both by the President and the Treasurer.

26. The Treasurer prepares the books every four months for the Central Committee, and annually for the Convention.

Members of the Board

27. The members of the Board should be present at every meeting of the Committee, unless they must be absent through illness or some other unexpected cause.

The Convention

28. VATRA holds its convention once a year, composed of delegates from each regular branch that is recognized by Headquarters as in god order, and which has the necessary number of members.

29. The place and date of the convention are fixed by the previous convention, or, if necessary, by a vote sought from and sent by post by the boards of the branches. If neither the previous convention nor the vote of the various boards gave set a date, it is understood that the convention will be held in Boston in the first week of July.

30. No one will be admitted as delegate to the convention unless he has been a regular member for the last two years and has paid at least six membership dues.

31. Proof for the delegate’s being a regular member of VATRA for the last two years will be sought in the archives of VATRA.

32. A regular member for more than two years, in the event that he leaves America, retains the rights of an old member as soon as he pays his dues and joins the Federation again the first month he returns to America.

33. A regular member who is sick in a hospital is not deprived of his membership even if he pays no dues while he is in the hospital, but he loses the rights to membership as soon as he is out of the hospital and does not begin paying dues that may fall due at the time.

34. The credentials of the convention delegates are examined by the President and the Central Committee in VATRA’s offices before the Convention opens, and determines whether they are in good order or not. A delegate, in the event that he is not accepted as such, should abide by this decision at least provisionally, but has the right to bring his case before the Convention, which may reverse the decision of the Central Committee. Such a step should be brought before the convention in writing, and the rejected delegate may be called by the Convention so that he can present his case; but he cannot enter the convention without having been authorized to do so, and should he try to force his way in, h will be penalized by the loss of his membership in VATRA, as a person that disturbs the peace, does not obey regulations and is uncivilized.

35. The temporary chairman of the convention is the President of VATRA, who opens the convention in a speech summarizing the activities of the Federation. Then, the regular chairman of the convention is elected by open vote, as are the secretary and the reported of the convention.

36. The Central Committee participates in the convention, but has no vote and participated only for the purpose of offering necessary explanations.

37. The Convention examines the books and the activities of the previous year, investigates them, asks questions from the President and the other members of the Central Committee, and then takes a vote or approval or disapproval of the accounts and activities.

38. The Convention, after it makes resolutions and changes for the coming year, selects the members of the new Board or Central Committee which presents before the Convention to be approved for the coming year.

The Branches of VATRA

39. VATRA is composed of different branches, which cannot be called members of the Federation if they have not been recognized or are not recognized by the board.

40. The branches should observe strict obedience to the Board; have the right to oppose the Board at the Convention through their delegate; but in no other way.

41. Each branch has a President, a Secretary, an Assistant Secretary, a Treasurer and three board members.

42. Each branch, as soon as it is recognized by VATRA’s board, takes a seal, two books (one for the records and the other for the list of its members) and receipt forms. It should be understood that these are the property of VATRA, although the branch gets them free of charge and should be returned promptly to the board of VATRA when the board asks for their return, be it because it has expelled the branch form the Federation or because it simply wishes to examine them. Later, the branch has the right to complain to the Convention and to have its rights restored, if its rights have been nullified by the Board. But there can be no discussion about the return of the property of the Federation.

43. The branches hold two meetings a year, one for the purpose of looking over the books and for the election of a Board, and the other for the purpose of selecting a delegate for the Convention. Other meetings may be held if the Board or a majority of the members fined it advisable. The meeting should be announced in DIELLI at least a week before, and has the power to act from the first no matter how few of the members present are.

Publications of VATRA

44. VATRA publishes DIELLI, a newspaper with the purpose of giving its members news and education in general.

45. The spirit of the paper will be progressive and anti-revolutionary.

46. The editor and his assistants are appointed by the Board if necessary, an officer of VATRA may also serve as editor of DIELLI.

47. Advertising for the paper may be acceptable as space permits, with a charge stipulated by the Board. Advertisements may be accepted or rejected by the Manager.

Salaries, Dues and Income

48. Which officers, delegates, lecturers or other workers of VATRA shall receive a salary or remunerations, and what the sum shall be, will be voted each year by the Convention when it prepares the regular budget.

49. The Board has the right to spend small sums not voted in the budget by the Convention, if the Board decides to do so unanimously.

50. All payments made by VATRA are made by check, signed by the President and the Treasurer.

51. Every receipt given by VATRA for money received is noted by the secretary and the treasurer.

Relations of Headquarters with the Branches

52. Every branch obeys Headquarters until the Convention. A branch does not have the right to criticize or to attempt to frighten the President or the Board through articles, meetings, resolutions or pamphlets.

53. Every branch can advise, or complain to the Board, but it has no right to demand the publication of everything it sends.

54. Reports of the meetings of the branches are published in VATRA’s organ, but these reports should not be polemical in nature, or should they have the purpose of attacking indirectly the resolutions of the Convention.

55. Headquarters keeps in contact with the branches through its Official Bulletin published in DIELLI and through circular letters.

Various regulations

56. Every regular delegate sent to the Convention has 1 (one) vote for every 15 (fifteen) to 30 (thirty) members he represents; has 2(two) votes for every 41(forty one) to 71 (seventy one) members he represents; has 3 (three) votes for every 71 (seventy one) to 100 (one hundred) members he represents; has 4 (four) votes for every 101 (one hundred one) to 130 (one hundred thirty) members he represents; and 1(one) extra vote for every 30(thrity) members over 131(one hundred thirty one).

57. The number of the members for the purpose of fixing the votes of the delegates is determined by taking the average of the past three dues as they have been paid to the Headquarters’ treasury. For example, if a branch had 15 members when dues became due in June, 25 members when dues were due in October, and 110 members when dues became due on February, which added together make a total vote of 150 for the year, we get 50 by dividing 150 by 3, and on the basis of this average the branch has the votes that the number of 50 allows it.

58. Members of VATRA wear the pin specified from the beginning of the organization. When they are no longer members, they have no right to wear this pin.

59. A member who breaks the rules of the organization or works against its spirit, or detracts from the organization through his conduct, will be removed from membership by the branch after he has been asked for a proper explanation at a meeting of the branch. Such a member may complain to the Board, but the judgment of the Board will be final.

60. A member, who is undesirable for the reasons enumerated above, may be removed from membership by the Board if the Federation if the Branch has delayed in performing its duty or has not had sufficient information to make possible the ejection of the said member from the organization. Such action is communicated to the Branch by Headquarters through the organ of VATRA or by letter. The member has the right, through a delegate, to complain at the 7

61. The Board has the right, without any limitation whatsoever to drop from the list of membership any branch that breaks one or more rules of the Constitution and By-Laws The branch removed from membership may be reorganized by Headquarters if it is possible.

62. Every member is obliged to become a member of the branch in the city where he lives, except as noted in paragraph 63 and 64.

63. A person who lives in a city where there is no branch may become a member at large.

64. The officers and workers of Headquarters ma y become members, if they wish of the branch at large, so as to escape from local influence. When they cease to be officers, they may continue, if they like, as members of the branch at large.

65. The branch at large has for Board the Central Committee of VATRA, and has archives and a seal like the other branches.

66. The branch at large, like the other branches, sends a delegate to the convention. This delegate is appointed by the Central Committee.

67. In the meetings of the Convention, the Central Committee, and the branches, the usual rules of all meetings in the US are in force- as regards the selection of a chairman, for the right of the chairman to allow people to speak or to stop them and even to ask them to leave the meeting for a while or for the duration anyone who disturbs unduly the meeting, for his voting on the side of the majority, etc. but if a regulation of the constitution and the by-laws note a change in this respect, the constitution and the by-laws have the last word.

68. A member penalized by the Headquarters or the branch for misbehavior may be admitted again as a member by a two-thirds vote, but he should not have the right to become an officer of the branch, at Headquarters or a delegate to the convention for at least two years.

69. VATRA should have a book of honor in which it should write the names of the officers of the branches, as well as the names of all those who support it morally. From time to time, or whenever dues are paid, it should publish an account of the activities of the officials of each branch, the increase or decrease of members, as well as the reason for the increase or decrease of membership.

70. The reports of the branches and their announcements should be sent to the secretary of the Board and their publication should be the responsibility of the secretary and not the editor.

71. Every publication connected with the Branch should be published with the approval of the secretary.

72. If the secretary and the editor cannot see their way clear to publish a certain report or article, this should be brought to the attention of the Board, on condition that when it discussed the editor should participate.

73. Every person who decides to become a member of VATRA promises to obey the constitution and the by-laws without question.

73. A delegate may represent as many as three branches and combine the votes thereof. But the votes this combined should not come to more than three.

74. Albanian women may be admitted as members of VATRA with all the rights of other members.

75. Bona fide students pay only half of the membership fee.

76. Every change made in the constitution and the by-laws by a convention, can be made only by a two-thirds vote of the convention.

77. This constitution and by-laws was voted on by the branches of VATRA on the 2nd of October, 1926.

78. This constitution and by-laws will be translated and published in English also, and a copy of it will be deposited with the authorities of the Commonwealth of Massachusetts.

****

Shenim: Eshte ngritur nje komision pune qe po studion mundesine e aktualizimit te kesaj Kanunoreje, pa prekur frymen dhe parimet e saj. Jane disa juriste, anetare te Vatres, qe po terheqin edhe mendimete vatraneve dhe te degeve, me qellim qe ne Kuvend te diskutohet dhe te miratohen me votim. Kush ka mendime, propozime, vrejtje te lidhet me drejtuesin e ketij Komisioni, z. Bashkim Musabelliu dhe t’ia percjelle me shkrim mendimet. Emaili I z. Musabelliu: musabeu@yahoo.com

KANUNORJA FEDERATES PANSHQIPTARE TE AMERIKES “VATRA”

April 14, 2013 by dgreca

NE NDIHME TE VATRANEVE NE PRAG TE KUVENDIT/

QËLLIMET E FEDERATES/

***

Kjo Federatë u themelua dhe u vendos për këto qëllime dhe me këtë
program:
Nyje 1. Të rritë në mes Shqiptarëve të Amerikës dhe me anë të tyre në
mes Shqiptarëve të Shqipërisë shpirtin e ndihmës në mes tyre dhe të
dashurisë për kombësinë e tyre me konferenca popullore dhe botimesh.

Nyje2. Të rritë mes tyre nderimin dhe dashurinë për kanunet dhe
institutat e SHBA edhe të forcojë marrëveshjet e miqësisë mes qytëtareve
amerikanë dhe Shqiptarëve.

Nyje 3. Te përkrahë mësimin e gjuhëve inglishte dhe shqipe dhe të
përhape në mes Shqiptarëve të Amerikës stërvitjen dhe doktrinat morale.

Nyje 4. Të ndihë moralisht për përmisimin e anëtarëve të Federatës edhe
të mprojë sa të mundë immigrantët dhe punëtorët shqiptarë.

FRYMA E FEDERATES

Nyje 5. VATRA nuk duhet të merret me politikë.

ANETARET

Nyje 6. Cdo Shqiptar prej soji që rron në SHBA, që është 18 vjec e
lart, që ka sjellje të mirë dhe që është normal nga mendja munt të
kërkojë të bëhet anëtar i VATRES.

Nyje7. Një njeri që beson në përmbysien e Qëverisë Amerikane me mjetë
revolucionare ose kriminale, ose të pakanunëshme në cdo mënyrë që të
jetë nuk pranohet si anetar i VATRES dhe ne qoftëse ka qëne pranuar nga
lajthtia or mosdija e zyrtarit emeri i tij do të shuhet nga lista e
anëtarve.

Nyje 8. Nje njeri që ka marredhenie me revolucionare, që i përkrah keta
me para ose me artikuj ose me me konferenca ose me cdo menyre tjetër nuk
pranohet si anetar i VATRES edhe sikur të jetë nje njeri i ndershem e i
urtë dhe faji i tij të jetë vetëm nje faj moskuptimi. Neqoftëse nje
njeri i tille u pranua me pare si anetar i VATRES do shuhet nga lista e
anetareve.

Nyje 9. Nje njeri sado i ndershëm të jetë, ne qoftë se ka zakon të
kundershtojë kurdoherë, të grindet e të shaje zyrtaret e Federatës dhe
me sjelljen dhe fjalen e tij të ftohtë e të largoje njerzit nga VATRA
dhe t’a kllase shoqërine ne harxhe duke shumëzuar e duke zgjatur
mbledhjet , nje njeri i këtille nuk pranohet si anetar; ose në qoftëse u
pranua do të shuhet nga lista antareve.

TE ARDHURAT

Nyje 10. Te ardhurat e VATRES jane : a) Nga këstet e përmotcme , numeri
dhe shuma e kësteve duke u caktuar cdo mot nga Kuvendi i VATRA , atëhere
kur Kuvendi nuk i ka caktuar vazhdohet sistëmi i motit që dolli.

b) Nga botime (libra dhe gazeta)të VATRES.

c) Nga dhurata vullnetare prej anetaresh ose miqsh të jashtëm të VATRES.

ZYRTARET

Nyje11. Zyrtare e VATRES jane; Nje Kryetar, nje Sekretar, nje Arketar,
edhe katër Kontrollore. Keta zyrtare të bashkuar dhe formojnë një
Komission të Qëndres dhe zgjidhen për nje mot nga Kuvndi i VATRES ,
kuvënt i cili eshtë nje mbledhje e përmotëhsme e mbajtur nga Delegatët e
Degeve të VATRES.

DETYRAT DHE TE DREJTAT E KOMiSiONiT.

Nyje12. Komissioni organizon Deget, i pranon ne Federatë, ose i heq nga
lista e Federatës ne qoftë se nuk i binden Kanunores dhe regulores se
VATRA ose porosive të Kuvendit ose vendime të Komisionit.

Nyje 13 . Komissioni emëron dhe pushon nga puna axhentë , konferencierë,
dhe të tjere përfaqësojnes ose delegatë të Vatrës, si pas nevojes, me
rroge ose pa rroge.

Nyje14. Komisioni kqyr hesapet e Federatës, cdo katër muaj dhe me ane të
Kryetarit e të Arketarit boton ne Bulletin zyrtar të Federatës e të
hyrat ne Arkën qëndrore të shoqërise.

Nyje 15 Komisioni me ane të Kryetarit ve ne veprim vendimet të votuara
ne Kuvent dhe përkrah Kryetarin për të mbaruar detyrat e tij ne kufi të
Kanunores dhe Rregullores.

Nyje 16. Komisioni mblidhet të paktën 6 here ne mot; Ne qoftëse se
Kryetari e gjykon të nevojshme , Komisioni mund të mblidhet dhe me
dendur.

Nyje 17. Thirrje për mbledhjen të Komisionit i ben Kryetarit i cili
cakton ditën dhe oren e mbledhjes.

Nyje18. Katër Anetare të Komisionit po ta shohin të nevojshme , mund ti
kerkojen Kryetarit të therrese ne nje mbledhje ekstraordinare të
Komisionit. Kerkimi duhet të behet me të shkruar dhe duhet të cfaqë
ckoqur arsyet për cilat desherohet mbledhja ekstraordinare.

KRYETARi i Vatrës

Nyje19. Komisionin dhe kryesisht tëre Vatrën e kryeson Kryetari i
Vatrës.

Nyje 20. Kryetarin e Vatrës e zgjedh Kuvendi i Vatrës dhe vetëm nje
Kuvend i Vatrës mund ta nxjerre.

Nyje21. Kryetari gati dhe shtron përpara Komisionit cdo pune me
rendesi, vecan ben harxhe dhe për ndodhjen e Degeve.

Nyje22. Kryetari ne fund të motit me ndihmen e Komissionit i jep
Kuvendit hesap për harxhet dhe për veprimet e Komisionit.

SEKRETARi

Nyje 23. Sekretari i Qëndres eshtë i dyti zyrtar i Vatrës , ze vendin e
Kryetarit kur ky eshtë i larguar, mban deftëre e qënderes dhe
korrespondencen me Deget dhe me anetaret dhe përsonat e jashtme, mban
rekordet e mbledhjeve të Komisionit, mban Arshivat, kycet e zyrave dhe
të Arkes.

ARKETARi

Nyje 24. Arketari iVatrës mban fondet e Federatës, për të cilat eshtë
përgjegjes. Te gjitha sa suma merr duhet ti depozitoje që atë të ditë
ne Banken e zakonshme të shoqërise. S’ka të drejtë të mbaje me tëpër se
qint dollare.

Nyje 25. Arketari ben pagesat e vendosura nga Kuvendi ose Komisisoni.
Cdo pagese behet me ceke të cilat vertëtohen me nenshkrimin e Kryetarit
dhe të Arketarit bashke.

Nyje26. Arketari gati hesapet e katërmuajshme për Komissionin dhe
hesapet e përmotshme për Kuvendin.

KONTROLLORET

Nyje27. Kontrolloret duhet të ndodhen ne cdo mbledhje të Komissionit,
vec në qoftë se ndalohen nga semundja ose nonje shkak të papritur.

KUVENDi

Nyje 28 Kuvendi i Vatrës mblidhet nje here ne mot dhe përbehet nga
delegatët e cdo Dege të njohur të rregullushme nga Komissioni dhe e cila
të ketë numrin e duhur anetaresh.

Nyje 29 Vendin dhe Kohen e Kuvendit e cakton Kuvendi i meparshem, ose
neqoftë nje nevoje e shtërnguar e cakton nje votë e kerkuar dhe e
derguar me postë nga Pleqësia e Degeve. Në qoftë se se as Kuvendi i
shkuar ka caktuar gjesendi as Deget kane dhene leje për nje caktim,
kuptohet se Kuvendi do të mbahet ne Boston ne javen e pare të korrikut.

Nyje 30 Delegatët ne Kuvend s’mund të pranohet vec se nje njeri që ka
qëne anetare i rregullt të paktën dy vjet dhe ka paguar të paktën
gjashtë kestët e fundit.

Nyje 31. Prova, ne eshtë Delegati nje anetar i rregullshëm ne dy vjetët
e fundit, do ti kerkohet ne Arshivat e Vatrës.

Nyje 32 Nje anetar i rregullshëm për me tëpër se dy vjet , në qoftë se u
largua nga Amerika fiton të drejtat e nje anetari të vjetër posa paguan
dhe shkruhet përseri anetar që muajin e pare që kthehet ne Amerike.

Nyje 33. Nje anetar i rregullut i semur ne nje spital vazhdon se qëni
anetar i Vatrës pa paguar sa ndodhet ne spital, po e humbet anetarsine
posa del nga spitali në qoftë se s’ paguan kestin se afërm.

Nyje 34 Kredencialet e Delegatëve të Kuvendit i kqyr Kryetari me
Komisionin ne Zyrat e Vatrës para se të hapet Kuvendi dhe i vertëton
sit e rregullshme ose të pafuqishme.

Delegati , ne mos u pranoftë duhet t’i bindit ketij vendimi të paktën si
mase provizore dhe ka të drejtë ti kerkoje Kuvendit i cili munt të
përmbus vendimin e Komisionit.

Ankimi mund t’i behet Kuvendit me të shkruar dhe Delegati i papranuar
mund të thirret nga Kuvendi që të shtroje shpjengimet e tij; po nuk
mund të hyje ne Kuvend i pautorizuar, dhe cdo hyrje me pahir nga ana e
tij do të denohet heqjen e anetarsise si nje turbullonjes dhe shkeles
i rregullave dhe si nje njeri i paqytëtëruar.

Nyje 35 Chairman i përkohshem i Kuvendit eshtë Kryetari i Vatrës, i cili
e hap Kuvendin me nje fjalim ku përmbledh veprimet e Federatës. Pastaj
me vota te hapura zgjidhet Chairman-i i regullt i Kuvendit dhe pas
ketij Sekretari dhe Reportëri i Kuvendit.

Nyje 36 Ne Kuvend merr pjese dhe Komisioni i Vatrës i cili s’ ka votë
dhe mund të marre pjese ne bisedime vetëm për të dhene shpjegime.

Nyje 37 Kuvendi shikon hesapet dhe veprimet e vitit të shkuar , ben
hetime, pyet Kryetarin dhe anetaret e tjere të Komisionit dhe pastaj
voton pelqimin dhe mospelqimin e hesapeve dhe të veprimeve.

Nyje 38 Kuvendi pasi ben vendime ose ndryshime për vitn e ardhshem ,
zgjedh Komisisonin e ri , i cili shtron nje buxhet për bisedim dhe
miratim përpara Kuvendit.

DEGET

Nyje 39 Vatra përbehet nga Dege të ndryshme të cilat nuk quhen pjese të
Federatës ne qoftë se nuk i ka njohur ose nuk i njeh Komissioni.

Nyje 40 Deget duhet të jene plotësisht të bindura të Komissioni; kane të
drejtë të kundershtojne Komisionin përpara Kuvendit me ane të Delegatit
të tyre dhe asnje me menyre tjetër.

Nyje 41 Nje dege përbehet prej nje Kryetari, nje Sekretari , nje
nen-sekretari, nje arketari dhe tre kontrollorësh.

Nyje 42 Cdo Dege , posa njihet nga Komisioni i Vatrës , merr nje vule ,
dy deftëre ( njerin për rekordet , tjetrin për për listën e anetarve),
dhe forma deftësash. Duhet kuptuar mire që të gjitha keto gjera të cilat
Dega i merr pa paguar, jane malli i Federatës, dhe duhet t’i kthehen pa
bisedim Komisionit të Vatrës kur Komisioni i kerkon prape qoftë sepse e
përjashtoi Degen nga Federata, qoftse sepse deshiron t’i inspektoje.
Dega pastaj mund të ankohet Kuvendit dhe t’i marre të drejtat e saj në
qoftë se jane shkelur nga Komisioni. Po për të kthyerit e mallit të
Federatës s’mund të ketë bisedim.

Nyje 43. Deget mbajne dy mbledhje ne vit, njeren për të bere hesapet e
për të zgjedhur pleqësine, tjetren për të zgjedhur nje Delegat ne
Kuvend.

Mbledhje të tjera mund të behen ne qoftë se pleqësia ose nje shumice
anetaresh deshirojne. Mbledhja duhet të parelajmerohet të “Dielli” të
paktën nje jave me pare , dhe ka fuqi që heren e pare sado pake anetare
që ne qofshin.

BOTiMET E Vatrës.

Nyje 44 Vatra boton “Diellin” nje gazetë qëllimi i se ciles eshtë t’ju
jape anetarve lajme dhe ti informoje përgjithesisht.

Nyje 45 Fryma e gazatës do jetë përparimtare por antirevolucionare.

Nyje 46 Editori dhe ndihmesit e tij zgjidhen nga Komisioni. Neqoftëse do
të jetë e nevojshme nje zyrtar i Vatrës mund të jetë edhe Editori i
“Diellit”.

Nyje 47 Reklamat për gazetën , pranohen sipas kufirit të vendit me
pagese të caktuar nga Komisioni. Pelqimi a refuzimi i reklamave lihet
ne doren e manaxherit.

RROGAT, PAGESAT DHE TE ARDHURAT

Nyje 48 Cilët zyrtarë, delegatë, konferencierë, ose punetore të Vatrës
do të marrin rroge ose shpërblim, dhe sa do të jetë rroga ose
shpërblimi , e voton me imtësi Kuvendi ne buxhetin e zakonshem.

Nyje 49 Komisioni ka fuqi për të harxhuar shuma të vogla të pavotuara
ne buxhet , Neqoftëse Komisioni vendos me zera të përgjithshem.

Nyje 50 Cdo pagese e bere nga Vatra behet me cek të firmosur nga
Kryetari dhe Arketari..

Nyje 51 Cdo deftëse e dhene nga Vatra për para të marra shenohet nga
Sekretari dhe nga Arketari.

MARREDHENiET E QËNDRES ME DEGET

Nyje 52 Cdo Dege duhet ti bindet Qëndrës gjer ne Kuvendin e ardhshem.

Nje Dege s’ka të drejtë të kritikoje ose të friksoje ne mes të motit
Kryetarin ose Komisionin me artikuj, mbledhje, rezoluta ose qarkore.

Nyje 53 Cdo dege mund të keshilloj dhe ti ankohet Komisionit, pos ka të
drejtë të kerkoje botimin e cdo gjeje që dergon ne Qëndër.

Nyje 54 Raportët e mbledhjeve të Degeve botohen ne organet Vatrës , po
raportët s’duhen të kene fryme polemike, as duhet të kene qëllim të
goditin tëthori vendimet e Kuvendit.

Nyje 55 Qëndra e mabn kontaktin me Deget me ane të Bulletinit zyrtar të
botuar të “Dielli”dhe me ane qarkoresh.

REGULLiME TE NDRYSHME

Nyje 56 Cdo delegat i regullshëm i derguar ne Kuvend ka 1 votë për 15
gjer ne 30 anetare që përfaqëson; ka 2 vota për 41 gjer 70 anetare
qëpërfaqëson; ka 3 vota për 71 gjer 100 ; ka 4 vota për 101 gjer 130
anetar dhe 1 votë me tëpër për cdo 30 anetare me shume se 131 e lart.

Nyje 57 Numëri i anëtarve për të caktuar delegatët zgjidhet duke marre
numrin mesatar të tri kestëve të fundit sipas pageses që eshtë bere ne
Arken e Qëndres . Per shembull, Neqoftëse nje Dege pati 15 anetarë ne
këstin e Qërshorit, 25 anetarë ne këstin e Tetorin, dhe 110 anetarë në
këstin e shkurtit, që bejne tëresisht 150 vota në vit, duke ndare numrin
150 me 3 gjejme 50, dhe pas ketin numeri të mesme Dega ka aq vota sa i
jep numeri 50.

Nyje 58 Anetaret e Vatrës mbajne kopsen të caktuar që ne fillim të
pranimit si anetarë. Kur s’janë anëtarë nuk kanë të drejtë ta mbajnë
kopsën.

Nyje 59 Nje anetar që shkel rregullat e shoqërise ose punon kunder
frymes se saj ose me sjelljen e tij pakeson rendesine e shoqërise, dega
e tij e heq anetarsinë pasi i kërkon shpjegime ne një mbledhje të Deges.
Anetari munt të qahet te Komissioni, dhe vendimi i Komisionit do jetë
përfundimtar.

Nyje 60 Nje anetar i padesherushem për arsyet e numeruara ne artikullin
59 mund të shtyhet nga Komisioni i Federatës Neqoftëse Dega ka vonuar të
beje detyren e saj ose nuk ka patur mjaft informata për ta shkarkuar
anetarin si pjesetar të shoqërise. Ky vendim i komunikohet Deges nga
Qëndra me ane të të Organit të VATRA. Anetari ka të drejtë të qahet me
ane të nje delegatë të ankohet ne Kuvend për masen e Komisionit.

Nyje 61 Komisioni ka të drejtë të pakufizuar të pezulloje cdo Dege që
shkel nje ose me tëpër nyja të Kanunores.

Nyje 62 Cdo anetar i Vatrës eshtë i detyruar të rregjistrohet ne Degen e
qytëtit ku eshtë vendosur me përjashtim të caktuar ne Nyjet 63 dhe 64.

Nyje 63 nje anetar që rron ne nje qytët ku s’ka Dege mund të shkruhet
anetar ne Degen e të përndareve

Nyje 64 Zyrtarët dhe punetorët e Qëndres mund të shkruhen nese kane
deshirë anetarë ne Degen e të Perndareve , që të shpetojne nga
influencat locale. Kur dalin mga puna mund të vazhdojne të jene anetare
të Deges se të Perndareve.

Nyje 65 Dega e të Përndarve ka për pleqësi Komissionin e Vatrës dhe ka
Arshiva dhe vule si deget e tjera.

Nyje 66 Dega e të Përndarve dergon si Degët e tjera Delegatë ne Kuvend.
Delegati zgjidhet nga Komisioni i Vatrës.

Nyje 67 Ne mbledhjen e Kuvendit, Komisionit e të Degëve, vazhdohen
rregullat e zankoshme të mbledhjeve ne Amerike si për zgjedhje e nje
Chairmain, për të drejtat e Chairmanit të jape dhe prese fjalen dhe të
përzere për ca kohe ose përgjithnje nje trubollonjes të mbledhjes, për
rendimin e votës nga shumica e të tjera. Po në qoftë se nje nyje e
Kanunores dhe Rregullores të caktojne ndonje pike ndryshe, Kanunorja dhe
Rregullorja ka fjalen e fundit.

Nyje 68 Nje anëtar që eshtë denuar për sjellje të liga prej Qëndres ose
prej Degeve mund të pranohet si anëtar me dy të tretat e votave., por
nuk ka të drejtë si zyrtar i Deges, zyrtare i Qëndres ose Delegatë
Kuvendesh për dy vjet të paktën.

Nyje 69 Vatra duhet të ketë nje liber nderi net e cilin shenohen emrat e
zyrtareve të Degeve dhe emrat e gjithe atyre që sherbejne moralisht.
Kohe pas kohe ose ne cdo kest të botoje veprimet e zyrtareve të cdo
Dege, shtimin ose pakesimin e anëtarve dhe shkakun e shtimit ose
pakesimit të anëtarve.

Nyje 70 Te gjitha raportët e Degëve dhe zedheniet duhet ti drejtohen
Sekretariatit të Qëndres dhe botimi i tyre të jetë ne përgjegjesine e
Sekretarit dhe jot e Editorit.

Nyje 71 Cdo botim që i përket Degeve duhet të botohet me marreveshjen e
Sekretarit dhe Editorit.

Nyje 72 Neqoftëse se Sekretari me editorin nuk zgjedhin dot botimin e
ndonje raporti ose ndonje artikulli kjo do ti shtrohet Komisionit, me
kusht që kur bisedohet duhet të marre pjese editori.

Nyje 73 Cdo njeri që pranon të jetë anetar i Vatrës zotohet ti bindet
Kanunores dhe Rregullores pa asnje diskutim

Nyje 74 Nje Delegatë mund të përfaqësoje gjer tri Dege, duke bashkuar
votat. Po votat e mbledhura s’duhet të kapërcejne 3 vota.

Nyje 75 Gratë shqiptare mund të pranohen anetare të Vatrës me të gjitha
të drejtat që kane anetarët e tjere.

Nyje 76 Studentët e vërtetë(“ bona fide students”) paguajne gjysmen e
cdo kesti

Nyje 77 Cdo ndryshim i bere ne Kanunore dhe Rregullore prej nje Kuvendi
mund të behet vetëm me pelqimin e dy të tretave të votave të
përfaqësuara ne Kuvend.
Nyje 78 Kjo Kanunore dhe Rregullore u votua nga Deget e Vatrës ne
Vjeshtën e Dytë 1926
Nyje 79 kjo Kanunore dhe Rregullore do të përkthehet e do shtypet edhe
ne gjuhen inglisht dhe nje kopje do ti depozitohet ne autoritetet e
Shtetit të Massachusetts.

Tri motrat Hoxha: Kushëri e kishim Enverin, por na internoi 30 vjet ne Saver Lushnjes

April 14, 2013 by dgreca

Edhe sot, që është më e moshuara ndër tri motra, Handan Hoxha, tenistja e parë femër në Shqipëri, vazhdon të jetë në qendër të të gjitha lëvizjeve në shtëpi. Sado që i ka kaluar 85 vite jetë, ka mbetur më e shkathëta. Është ajo që ngrihet e para nëse duhet mbyllur një derë, nëse duhen sajdisur miqtë me qerasje, nëse duhet gjetur ndonjë foto e vjetër nëpër sëndukët e vegjëlisë… është më elegantja. 15 vitet që është marrë me sport, kanë lënë ende shenja në fizikun e saj.

Motra më e madhe, Suzana, ndryshe Suzi, siç e thërrasin të gjithë, ka qenë dikur mësuese e teorisë së solfezhit në Liceun Artistik. Më e vogla, Nermini, është marrë gjithnjë me gjuhët e huaja. Ende sot që është në prag të të 80-ave, vazhdon të ketë 2 nxënës, të cilëve u mëson anglishten.

Të tria motrat, dikur, aq vite larg sa e kanë të zorshme ta kujtojnë, jetonin të lumtura në shtëpinë e tyre të madhe fare pranë Liceut Artistik. Mësonin gjuhë të huaja me mësues privat, merrnin mësime sporti, kalonin pushimet në një nga 4 vilat e vetme në plazhin e Durrësit, derisa gjithçka u ndërpre me thikë. Çifligjet e trashëguara nga i gjyshi e patën kohën e artë për shumë pak kohë. Diktatura do t’u rrëmbente gjithçka, shtëpi e çifligje, sado që, siç mund të hamendet nga mbiemri i tyre, Hoxha, ishin të afërmet e ish-diktatorit. Me shtëpitë përballë në Gjirokastër, prejardhjen e përbashkët, e me hyrjedalje familjare, prej tij morën pajën e vetme që të tria patën në jetë, 30 vite e 6 muaj internim.

Asnjëra prej tyre nuk u martua kurrë. Jetojnë prej 23 vitesh, që kur u kthyen nga fshati Savër i Lushnjës, në apartamentin e pallatit që u ndërtua në tokën e vilës së tyre të dikurshme, që babai kishte ndërtuar. Fuqitë i kanë të pakta, dëshirën për t’u rikthyer në kohët e liga, po ashtu. Megjithatë, pas shumë këmbënguljesh, pranojnë të flasin, duke thënë vazhdimisht që “kemi nevojë për qetësi, nuk duam intervista”.

Sidoqoftë, rikthehen edhe një herë në ato vite që tashmë u shfaqen mjegullt, sepse datojnë që në kohën e Zogut…, kur jeta e tyre ishte e ndritur. Pyetjeve u përgjigjet kryesisht më e madhja, Suzi. Në rast se nuk e ka dëgjuar mirë, Nermini ndërhyn t’ia përsërisë edhe një herë. Ndërsa Handani rri thuajse pa folur në kolltukun e saj të rehatshëm. Gjallërohet vetëm kur fjala shkon te sporti, kryesisht tenisi, dashuria e saj e parë dhe e vetme.

“Ç’bëmë” ishte ajo e të parëve tuaj që ju dënoi për 30 vite?

Ishin 30 vite e 6 muaj (ndërhyjnë të saktësojnë të tria thuajse një zëri). Ishte fundi i vitit ’59, kur erdhi kamioni me policë në shtëpi e na ngarkoi për të na transferuar në Savër të Lushnjës.

Nga ju erdhi persekutimi, nga babai, gjyshi…

Në fakt, historia nis që nga gjyshi, sado që arsyeja e fundit ishte prej vëllait. Gjyshi ynë kishte mbaruar shkollën e lartë për jurist në Turqi, vinte nga familje e pasur dhe shkolloi edhe babain në Janinë në shkollën “Zosimea”. Prej kësaj, por edhe prej librave që fshehtas siguronte gjyshi, babai ka qenë ndër mësuesit e parë në Gjirokastër. Ishdiktatori e përmend edhe në kujtimet e tij, që mësimet e para i ka marrë prej babait: “Mësues të parë kishim njëfarë Vehip Hoxha, që ishte djali i Asaf efendiut, kadi, njeri i mësuar shumë. Ata rrinin afër shtëpisë sonë, ishim edhe nga një soj. Se ku e kishte mësuar shqipen zoti Vehip, nuk e di, por sigurisht nga abetaret e Stambollit dhe vjedhurazi. Në atë kohë zoti Vehip ishte djalë i shkathët, me iniciativë dhe çapërxhi. Kishte dëshirë të madhe të na mësonte”, siç shkruan fjalë për fjalë. Mandej, babai u zhvendos në Korçë ku punoi si drejtor banke gjatë viteve ’30, më pas erdhi në Tiranë si nëpunës i lartë në Bankën Kombëtare, ku ishte përgjegjës i Thesarit.

Nga ç’shkruhet e nga ç’thoni ju, pasuria ka qenë “dëmi” i parë…

Po, por nuk u shfaq menjëherë. Jetuam për pak vite mirë, ashtu siç ishim mësuar gjithnjë. Mësonim gjuhë të huaja me mësues privatë, shkonim gjithnjë për pushime, luanim sport. Handani ka qenë shumë e mirë në tenis, e para femër shqiptare që e ka ushtruar këtë sport, stërvitej më Sali Nallbanin. Vetëm atë ëndërr kishte, që të bëhej tenistja më e mirë dhe të përfaqësonte vendin e saj nëpër gara ndërkombëtare. Por, përveç kësaj, luante edhe basketboll, volejboll, ping-pong. Aq sa vëllai ynë sajoi një fushë të vogël ping-pongu që e vumë në oborrin e shtëpisë.

A nuk ishte shumë për kohën gjithë kjo liri që ju jepte babai?

Kuptoni që njerëzit përreth babait ishin të gjithë aristokratë, edhe ata që luanin tenis po ashtu. Tenisi ende edhe sot konsiderohet si sporti i shtresave të larta, jo të gjithë e luajnë. Asgjë s’i pengon në këto kohëra, por fakti që nuk e bëjnë, do të thotë diçka. Të gjithë kanë luajtur qoftë edhe një herë basketboll apo volejboll, tenis jo. Duke qenë të rrethuar gjithnjë nga njerëz të tillë, nuk ndihej se bënim ndonjë të “pabërë”. Natyrisht që mund të kishte ndonjë rast që i çonte fjalë babait se ç’ishin gjithë këto lukse që po na mësonte, por ai ishte krejt indiferent. Babai ynë ishte “modernisimo” {(nga italishtja, shumë modern) nxiton të shtojë Handani, meqenëse biseda ishte fokusuar te sporti, e vetmja pikë ku indiferentizmi i saj, tashmë edhe prej moshës, ngacmohej.(Kortezi Panorama)