TOKIO, 9 gusht /Me mijëra persona, si dhe të mbijetuar,u mblodhën te shtunen me 9 gusht, në mëngjes në Nagasaki për të përkujtuar 69 vjetorin e hedhjes së bombs atomike që, tre ditë pas asaj të Hiroshimës, vrau rreth 70 mijë persona në këtë qytet.
Këmbanat ranë për të treguar fillimin e një minutë heshtje në orën 11:02 me orë lokale (2:02 GMT), ora në të cilën bomba, më 9 gusht 1945, transformoi qytetin në një lëmsh të flaktë.
Ceremonia, që u zhvillua pavarësisht erës së fortë të shkaktuar nga afrimi i një tifoni, u zhvillua pranë vendit ku avioni amerikan kishte lëshuar bombën me pluton të mbiquajtur “Fat Man”. Gjashtë ditë më vonë, Japonia kapitulloi, duke i dhënë fund Luftës së Dytë Botërore.
Përpara një audience që përbëhej kryesisht nga të mbijetuar të moshuar dhe familjet e tyre, përgjegjës qeveritarë, kryeministri Shinzo Abe si dhe ambasadorja amerikane në Japoni, Caroline Kennedy, kryetari i bashkisë i kërkoi qeverisë japoneze të heqë dorë nga projekti i saj për të braktisur doktrinën paqësore që Japonia ndjek që pre përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.
“Betimi Kushtetues nëpërmjet të cilit Japonia heq dorë nga lufta është parimi themelor i Japonisë së pasluftës dhe i Nagasakit”, deklaroi Tomihisa Taue, duke shprehur keqardhje mbi debatin e fundit mbi çështjen e vetë-mbrojtjes kolektive që vër në rrezik këtë parim.
Qeveria vendosi muajin e fundit që t’i mundësojë ushtrisë japoneze, deri tani krejtësisht në rol mbrojtës, që të shkojë në luftë për të mbrojtur aleatët e saj.
Bomba e lëshuar mbi Nagasaki dhe ajo mbi Hiroshima janë dy bombat e vetme bërthamore që janë përdorur në kohë lufte.
Rreth 140 mijë persona vdiqën në Hiroshima dhe më shumë se 70 mijë në Nagasaki qoft menjëherë qoft nga fakti i ekspozimit ndaj radioaktivitetit, gjatë muajve që vijuan pas lëshimit të bombave.
SHBA-ja ende nuk ka kërkuar falje për përdorimin e bombave dhe asnjë president amerikan në detyrë nuk ka vajtur për vizitë në ndonjë nga dy qytetet martire japoneze.
Sipas disa burimesh diploamtike thuhet se Uashingtoni kishte propozuar në vitin 2009 një vizitë në Hiroshima të presidentit Barack Obama, i cili dëshironte të paraqiste faljet e tij zyrtare, dhe se kjo vizitë ishte refuzuar nga Japonia
Archives for August 2014
LISTA NR 6- NJIHUNI ME KONTRIBUTIN E TË PARËVE TUAJ NË SHBA PËR CËSHTJEN KOMBËTARE
(Vijon nga Dielli online, 30 korrik, 31 korrik, 3, 5-6 gusht 2014)- Ja kontribuesit e dates 3 qershor 1917(Fushata vijoi edhe ne vitin 1918). Do te vijojme te publikojme edhe listat e tjera, jo me shume per shumat e dites se pare te fushates se sa per evidentimin e vatraneve te asaj kohe.
TAUNTON, MASS.
Spiro K. Dhame $ 25
Ilo Dhimitri $ 10
Loni Nini $ 15
Jani A. Simo $ 25
Hari Sotir $ 10
Dhimitri P. Nini $ 15
George Miti $ 10
Toni Kristo $ 12
Qiric Pandeli $ 15
Lazi Sotir $ 10
Josif Petro $ 10
Vasil Spiro $ 10
Tasho Josif $ 10
Naum Spiro $ 5
S(h)um’ e ndihmave $ 182
Numëri i ndihmëtarëve 14
Ndihma midisore $ 13
_______
NORTH GROSVENORDALE, CONN.
Faik Myrteza Vishocica $ 10
Medi Ali Vishocica $ 10
Hamit Ali Vishocica $ 10
Shaban Halil Vishocica $ 10
Hysni Halil Vishocica $ 10
Besim Sali Vishocica $ 10
Shahin Myrteza $ 10
Haxhi Ibrahim Tresteniku $ 10
Ibrahim Ramadan Bitincka $ 10
Liko Adil Progri $ 10
Xhemal Sherif Progri $ 10
Rexhep Mehmet Gollobërda $ 10
Haidër Sali Cangonji $ 5
Haki Sali Cangonji $ 5
Sali Ibrahim Cangonji $ 5
Abidin Ramadan Cangonji $ 5
Emin Sadik Cangonji $ 5
Besim Halim Cangonji $ 5
Sabri Demir Cangonji $ 5
Sali S. Gollobërda $ 5
Estref Sali Gollobërda $ 5
Sabri Ali Vishocica $ 5
Ali Dervish Cangonji $ 5
Suleman Muharem Kapshtica $ 5
Kurtali Azem Vishocica $ 5
Sali Azem Vishocica $ 5
Hysen Ahmet Zëmblaku $ 5
Qani Ahmet Zëmblaku $ 5
Hamit Elmas Gollobërda $ 5
Shyqyr Dervish Cangonji $ 5
Fazlli Telha Kapshtica $ 10
Myslym Zeqir Kapshtica $ 5
Emin Rexhep Zëmblaku $ 5
Nevruz Rexhep Zëmblaku $ 5
Sefe Zmer Çipani $ 5
Hetem Gani Kuçi $ 5
Emin Demir Progri $ 5
Mustafa Muharem Gollobërda $ 5
Ramadan Hassan Vishocica $ 5
Selfo B. Tresteniku $ 5
S(h)uma e ndihmave $ 270
Numëri i ndihmëtarëve 41
Ndihma midisore $ 6.58
Klubi Adriatik i kësaj kollonie dha ndihmë $ 147. S(h)um[ e tërë e ndihmave $ 417.
_______
ROCHDALE, MASS.
Varfe Zejnel Konitza $ 25
Selman Hasan Sëndrapori $ 10
Rakip Sh. Glina $ 10
Zejnel Tahir Gjonçi $ 10
Demir M. Gostivishti $ 10
Musa Shemo Vëll. Ali $ 20
dhe Ismail Vrepcka
Musa Shemo Vrepcka $ 10
Sulo Halit Konitza $ 10
Nazif Ismail Konitza $ 15
Ibrahim Jakup Konitza $ 10
Ibrahim Osman Konitza $ 10
Haki Hysen Konitza $ 11
Myrteza Ali Berati $ 10
Xhafer Myslim Berati $ 10
Mehmet Xhemali Dragoti $ 10
Hasim Selfo Bubësi $ 10
Fasli Dule Shalësi $ 10
Azis Rexhep Shalësi $ 10
Teki Haxhi Agalli $ 11
Duro Abedin Serani $ 10
Musa Çaush Serani $ 10
Islam Xhemali Leskoviku $ 5
Vëll. Hajrulla dhe $ 25
Muharem Starja
Vëll. Nesim dhe Myftar Glina $ 10
Nazim Ishak Konitza $ 10
Mysledin Karafil Glina $ 11
Ilia Bojaxhi Lashova $ 2
Xhoxhi Bojaxhi Lashova $ 2
Xhafer Isuf Glina $ 5
Avdi Myhedin Leskoviku $ 5
Apostol Ryli $ 3
Dimitri S. Haxhi $ 5
Ilo Niko Zato $ 1
Xhafer Shaban Shalësi $ 5
Riza Selfo Bubësi $ 5
S(h)uma e ndihmave $ 336
Numëri i ndihmëtarëve 35
Ndihma midisore $ 9.60
Rekordin e kollonisë e ka Z. Varfe Zejnel Konitza me $ 25
_______
NEWBURYPORT, MASS.
Asim Lulo $ 15.50
Duro Tabaku $ 12
Faslli Mosho $ 10
Ismet Mosho $ 10
Nasif Mosho $ 10
Gani Mosho $ 10
A.Hisenj $ 10
Ed’hem Hisenj $ 10
Ardhi Lulo $ 10
K. M. $ 10
R. M. $ 10
Halim Llupi $ 10
Ismet Llupi $ 10
Veiz Halil $ 10
Isuf Halil $ 10
Muhamed Erindi $ 10
Mehmed Kikino $ 10
Ndihmëtarët e sipërmë
janë nga Gjinokastra
Marko Damati Novosela $ 10
Sokrat Totoni Kosova $ 5
Jorgji Kacimbra Përmeti $ 5
Xhule Lesko Rexhini $ 12.20
Isa Sinan Rexhini $ 10
Vexhi Fejzo Nepravishta $ 15.25
Izet Çene Nepravishta $ 10
Hisenj Rexhep Delvina $ 10
Stefan Vangjel Kosova $ 5
S(h)uma e ndihmave $ 259.95
Numëri i ndihmëtarëve 26
Ndihma midisore $ 9.99
Rekordin e kollonisë e ka Z. Asim Lulo Gjinokastra me $ 15.50
_______
NEW YORK, N. Y.
Veli Hashorva $ 20
Vesaf Fisso $ 10
Bektash Mehmet $ 20
Foqion Turtulli $ 25
PËRPARIMI $ 10
Muharem Roqi $ 10
Aziz Roqi $ 15
Vehip Roqi $ 10
Bilal Roqi $ 10
Bilal Roqi $ 20
Mujo Roqi $ 20
Sadik Çelo $ 10
Hamza Xhaxhi $ 10
Xhemal Babameta $ 15
Xhemal Tomorica $ 10
Servet Zeko $ 10
Safedin Shamet $ 20
Rahmi Shamet $ 20
Laze Shamet $ 10
Murat Çiço $ 10
Nazim Mezin $ 10
Gani A. Bej $ 20
Muhamet Këri $ 20
Jonus Kuçuku $ 10
Kalo Shaplo $ 15
Qemal Skënduli $ 10
Bajram Shtino $ 10
Mahmut Selman $ 10
Kaman Toplo $ 10
Musto Mujman $ 10
Saliko Bozgo $ 10
Halil Hasho $ 10
Ahmet Dertli $ 10
Adil Karagjozi $ 10
Javer Reso $ 10
Nazif Galanxhi $ 10
Qazim Galanxhi $ 10
Mehdi Aliko $ 10
Husen Pasho $ 10
Bahri Kokona $ 5
Hamdi Kokona $ 7
Riza Ibrahim Shkodra $ 5
Hasan Arshi $ 5
Ibrahim Lelo $ 5
Himet Kasem $ 5
Riza Hassan $ 5
Neim Shapllo $ 10
Arif Isa $ 3
Idriz Dizdari $ 10
Servet Tahir Lib(o)hova $ 10
S(h)uma e ndihmave $ 555
Numëri i ndihmëtarëve 49
Ndihma midisore $ 11.33
Rekordin e kollonisë e ka i nyeri atdhetar Foqion Turtulli me $ 25
_______
(Vijon)
MISET E PYLLIT
Fabul nga ZYBA HYSEN HYSA/
Tregojnë një herë e një kohë, se tek një lëndinë e vogël, që ndodhej mes një pylli me lisa të lartë, një bletë kalonte nga një lule tek tjetra, për të thithur nektarin magjik, prej të cilit do të gatuante mjaltë.
Si çdo ditë, e pushtuar nga puna, nuk e tërhiqte as bukuria e lëndinës dhe pemët që kishin kërrusur kokat për të parë nga afër dallgëzimin e barit të njomë dhe për të ndjerë aromën dehëse të luleve shumëngjyrëshe. Edhe fluturat krahëshkruara kishin kohë që fluturonin mbi kokat e luleve dhe tashme ngjanin si pjesë e këtij mjedisi. Papritur bleta gjendet pranë një fluture që nuk ia kishte parë syri tjetër herë. La punën për një çast dhe i foli me mirësjellje.
– Mirdita flutur bukuroshe!
– Mua, po më flet ti, moj e shëmtuar?! – foli ajo gjithë përbuzje. – E ke parë veten te pasqyra?! Besoj se trembesh! Ha, ha, ha…!
Bleta shtangu dhe mendoi: “Vërtet do jem kaq e shëmtuar?!”
Ajo kurrë s`kishte pasur kohë të rrinte para pasqyrës e të kundronte veten, ndaj uli kokën, por kur pa thesin me pjalm, harroi përbuzjen e fluturës dhe filloi të kalojë tek lulet e tjera për të vazhduar punën.
-S`pati guxim të më kthehej, se e tillë ishte… Shikoni
sa e bukur jam unë! Kot nuk fitova “Mis fluturën!”- foli ajo duke vazhduar vallëzimin e saj të zakonshëm.
Duke dëgjuar mburrjet e fluturës, lulet u shqetësuan. Kur kaloi pranë “Mis lules”duke u spërdredhur, ajo e ndali një çast dhe i tha:
– Boll u lavdërove! Edhe unë jam “Mis lulja”, por kurrë nuk kam vepruar kështu. Gjithë shoqet e mia i kam dashur dhe i dua. Po të mos ishin ato, nuk do të organizohej spektakli e unë nuk do kisha provuar suksesit tim.
– Moj lule e bukur, unë nuk po shaj fluturat e tjera, por atë kurrizdalën!
– Vërtet nuk i shan, por mburrjet e tua i kanë bezdisur dhe asnjëra s`të rri më pranë.
– Mos e kalo bisedën tek shoqet, ato vetë janë ziliqare për suksesin tim, por edhe ti je e bindur, se bleta ngjan e shëmtuar…
– Mos guxo të shash bletën, mikeshën tonë, se do u them shoqeve të mia që të mos pranojnë mbi petalet e tyre e kështu, kurrë s`ke për të ndjerë aromën e pjalmit tonë. Ne nga ti veç të këqija kemi!
– Çfarë të këqijash keni nga unë?!
– Ti veç na rëndon e na prish petalet, se poshtë tyre lëshon vezët dhe ne kujdesemi dhe nxjerrim vogëlushet e tua.
– E mirë, mirë, unë s`po shaj juve. Ju dua, ndaj kam ngritur folenë e vogëlusheve të mia, por bleta duket e shëmtuar! – tha ajo prapë.
– Jo vetëm që nuk ngjan e shëmtuar, – ndërhyri lule Delja që kishte dëgjuar gjithçka, – por ajo që e bën të dashur për ne ka të bëjë me faktin e pamohueshëm, se punon shumë… Gjithë ditën nuk merret me vallëzime si ti, por mbledh nektarin dhe bën mjaltin, të cilin njerëzit e përdorin si ilaç për të shëruar sëmundje të ndryshme.
– Ajo ka shumë vlera për ne, – u dëgjua nga larg zëri i lule Vjollcës, – se bën pllenimin tonë dhe kështu ndihmon me krijimin e frytit dhe farës.
– Edhe unë kaloj lule më lule, – tha flutura me mburrje.
-Eh, moj flutur, – tha lule Kaçja, – kur del ti shumë pemë e kanë mbaruar lulëzimin e kanë formuar kokrrat…
Biseda vazhdoi gjatë. Flutura u mërzit shumë nga kritikat dhe iku e zemëruar me lulet. Shkoi tek foleja e saj dhe filloi të mendonte se çfarë duhet të bënte që t`ia kalonte bletës. “Hë, e gjeta! – mendoi. -Do të marr një shportë e pa dalë dielli, do të shkoj tek lëndina dhe do mbledh gjithë pjalmin e kur të vijë bleta të mos gjejë fare.” Me këto mendime e zuri gjumi. Kur dëgjoi gjelin e parë, u ngrit shpejt, mori shportën dhe përmes errësirës, shkoi tek lëndina. Kudo qetësi. Pemët, bari, lulet, kafshët… ishin gjumë. “Më mirë kështu!”-mendoi. Qëndroi mbi një lule, por ajo kishte mbyllur petalet dhe priste diellin që ta zgjonte. Mbi të rëndonin bulëza vese, që edhe ato prisnin flladin t`i rrëzonin për të falur vlagë tokës. Flutura nuk e dalloi vesën, ndaj sa preku mbi të, shkau dhe vesa ra mbi flatrat e saj, të cilat u lagën dhe nuk e mbanin më mbi ajër. Ra mbi tokë dhe shporta s`di se nga u rrokullis. Filloi të rënkonte nga plagët.
– Çfarë më bëre kështu moj syzezë? Tani s`mund të fluturoj më, – fliste dhe lotët i rridhnin rrëke.
– Kush qan? – pyeti syzeza duke fërkuar sytë.
– Jam flutura, e bukura e pyllit…
– E de , e, mos qaj, se kur të dalë dielli, flatrat tua do të thahen dhe do të fluturosh prapë, – ia ktheu lulja qetë – qetë dhe mbylli sërish petalet e fjeti.
Flutura u struk edhe më fort nën bar nga të ftohtit dhe frika se mos e shikonin të shëmtuar.
Dielli doli dhe jeta fillojë të gjallërohet. Bleta shkoi lule më lule, mbushi thesin me pjalm dhe u kthye për tek zgjoi. Sapo e pa bletën që u largua, flutura shkoi me shpejtësi dhe u struk tek foleja e saj. Vendosi të rrinte larg tyre disa ditë, derisa lulet të harronin grindjen.
Të nesërmen ajo dëgjoi bilbilin, të fliste me zërin e tij të ëmbël dhe të lartë: “Dëgjoni me vëmendje! Nesër nga ora dhjetë organizohet spektakli “Mis punëtori dhe punëtorja e pyllit”. Si tek çdo spektakël, edhe nesër vishuni bukur dhe merrni me vete prodhime tuaja më të mira.” Kaq tha bilbili dhe fluturoi anëve tjera të pyllit.
E nesërmja erdhi bashkë me shqetësimin e të gjithëve për tu prezantuar sa më mirë. Gjithë kafshët, insektet, bimët, lulet, filluan të mendojnë për prodhimet e tyre. Disa e ndjenin veten të pa denjë për spektaklin, por të paktën do të kënaqeshin si spektatorë, ndaj lanë kullotën, shëtitjet dhe u nisën drejt skenës së pyllit. Vetëm bleta punëtore nuk e kishte pasur mendjen dhe nuk kishte dëgjuar lajmin, ndaj, si zakonisht mori thesin dhe shkoi tek lëndina.
– Bletë, bletë, – thirri “Mis lulja”, kur e pa që ajo filloi punën, – eja se do të shkojmë tek spektakli pyllit.
– Unë nuk jam e bukur për të marrë pjesë …
– Nuk e paske marrë vesh? Sot organizohet për të shpallur fituesin e “Mis punëtori, a punëtorja”, prandaj shko tek kosherja dhe vishu bukur, se po të pres.
Ajo nuk e zgjati më bisedën, por fluturoi dhe kur arriti, la thesin dhe veshi fustanin prej mëndafshi ngjyrë mjalti dhe filloi të kundrohet tek pasqyra. U mahnit me bukurinë e saj. “Do marr një qyp me mjaltë për të vlerësuar prodhimin tim”,- tha dhe u nis fluturim për tek lulja. Kur arritën tek skena e pyllit, kishin ardhur të gjithë dhe aroma e lules e bukuria e bletës i detyroi të kthejnë kokën me habi. “Po kjo krijesë kaq e bukur që po vjen me “Mis lulen, cila do të jetë?”-mendoi flutura që rrinte e fshehur pas një gjetheje. Bleta gjithë elegancë, shkoi tek skena, la qypin dhe shkoi tek lulja.
Spektakli ishte i mrekullueshëm. Krahas konkurruesve, morën pjesë të ftuar si: bilbili, kompleksi i kafshëve, thëllëza… kërcyen sorkadhet dhe ketrat, u prezantuan me akrobaci majmunët e plot gjëra tjera, ku shpesh ndërpriteshin nga duartrokitjet e spektatorëve. Dhe ja, erdhi çasti i shumëpritur. Tek skena doli sorkadhja e bukur dhe ftoi ariun, “Mis zgjuarsinë e pyllit”, për të shpallur fituesit.
– Shoqëruesen e parë të misit e meriton…, dallëndyshja, që me punë artistike ndërton folenë e saj tek ballkonet e njerëzve.
– Faleminderit, faleminderit, – tha ajo mes duartrokitjesh të zjarrta.
– Shoqëruesi i dytë, Qukapiku, që me sqepin i tij , si daltë , sulmon krimbat dhe ndërton fole për zogjtë tek trungu i pemës.
– Faleminderit për vlerësimin , – tha ai përmes ngazëllimit.
– Dhe tani titullin e “Mis punëtores”e merr … bleta, që me mjaltin e saj kënaq insekte, kafshë dhe njerëz, bile unë vdes për mjaltin e saj, – bëri shaka ariu.
Të gjithë shpërthyen me duartrokitje, kur bleta doli tek skena me fustanin e saj të gjatë me ngjyrën e mjaltit, që nën rrezet e diellit farfuriste dhe përhapte vezullim magjik.
-Bleta, bleta, bleta…., thërritnin të pranishmit mes duartrokitjeve e brohoritjeve.
“Bleta?!”- mendoi flutura dhe nga hutimi u shkëput nga gjethja ku ishte fshehur dhe ra prapët duke u përpjekur që të kthehej mbarë. Një brumbull shkoi pranë dhe e ngriti.
-Faleminderit, brumbull! –i tha ajo tashmë e penduar për mburrjet që kishte treguar nga dita që kishte fituar çmimin “Mis flutura”
-S`ka gjë flutur e dashur, por ti eja më pranë të shohësh, se sa e bukur duket bleta sot.
Vërtet miset ishin të bukura, por misi i sotëm, kishte një bukuri që buronte jo vetëm nga pamja e jashtme, por edhe nga brenda shpirtit të saj. Flutura u entuziazmua shumë. Hoqi kurorën e saj dhe me të tek duart, u drejtua nga skena, mori mikrofonin dhe tha:
– Unë jam “Mis flutura” dhe ky çmim bëri që të vetëkënaqem dhe ta quaj veten më të bukur nga gjithkush. Të më falin shoqet e mia, që nuk i kam përfillur aq sa duhet, sidomos bleta, se para dy ditësh e kam ofenduar me fjalë të rënda. Sot mësova, se ata që punojnë dhe prodhojnë gjëra të vlefshme, janë më të bukur se ne, që natyra na ka falur vetëm bukuri trupore, ndaj e dashur bletë, kjo kurorë që ka një vit që e kam mbajtur unë, të përket ty, se s`kam parë bukuri të tillë gjatë jetës sime, – foli ajo dhe i afroi kurorën e saj.
Faleminderit flutur e dashur, por ajo kurorë të takon
ty, se kur të pashë tek lëndina, u mrekullova aq shumë, saqë për herë të parë, lashë punën dhe të fola. Ti nuk kishe faj, mbase unë ashtu dukesha, se kurrë nuk jam kujdesur për veten. Sot krahas vlerësimit që më dhanë, mora dhe një mësim të madh, që krahas punës, të gjejmë kohë të vishemi mirë e të argëtohemi, ja kështu si sot. Edhe një herë, faleminderit flutur, faleminderit dhe komisionit për çmimin e madh, “Mis punëtorja e pyllit”! Tani, siç jemi, uluni tek sheshi të provoni mjaltin tim, që shoqet e mia e kanë vendosur mbi gjethe. Spektatorët shpërthyen me duartrokitje të furishme duke thirrur: bleta, bleta, bleta…
Që nga ajo ditë bleta vazhdon të mbajë kurorën e “Mis punëtores” dhe ne themi: “Punon si bletë!” për të vlerësuar e njeriut që punon.
”SHTËPIA PA DYER”…E VALBONA HAKLAJ
Nga Sokol Demaku/
Këto ditë kemi në dorë librin më të ri të tertin më radhë të së resë tropojane Valbona Haklaj ”SHTËPIA PA DYER” E VALBONA HAKLAJ/
Proza gojore është shumë e zhvilluar në letërsinë shqipe. Ajo paraqitet në forma të ndryshme,e një nga ato forma më të përhapura tek ne është përralla, që është një tregim me plotë fantazi dhe
elementet dhe subjekti janë ëndërrimet dhe mendimet njerëzore në formë alegorie. Ato nisën nga një trillim i plotë e që mban kurdoherë lidhje me probleme, me situata, me mmendime filozofike, morale,shoqërore, etike e estetiket ë jetës së njerëzve. Këto janë të përhapura në tërë botën dhe janë po ashtu të pëlqyera në tërë botën si për vlerat filozofike njashtu edhe për vlerat didaktiko mësimore.
Përrallat shqiptare shquajnë për larmin e fantazisë së tyre dhe për thurje inetersante të subjekteve të tyre. Fantastika në përrallt tona është shumë e madhe dhe zë vend dominant në to.
Përmes saj krijohet një simbolikë e pasurë që flet në alegori për mësimet shoqërore dhe morale në shoqërin njerëzore. E pikërisht këtu qëndron vlera filozofike e përrallës.
Gjinia më e përhapurë dhe më e lexuar, e kënduar tek shqiptarët është përralla popullore shqiptare.
Edhe tropojanja Valbona Haklaj e këndoi përallën shqiptare më një sens të vecant në librin e saj të radhës pas asaj me poezi ”Etja e ëndrrës” dhe librit të saj të dytë më përralla për fëmijë ”Dhelpra pa bisht”, pra tani na vjen me librin e saj të tretë ku në te ngërthehen 32 përralla me motive dhe karaktere të ndryshme, të cilat më plotë, trillime, magji dhe qasje të ndryshme të ngjarjeve na sjellin në kujtesë të mirën dhe të keqën që është prezente tek një mori njerëzish edhe në ditët e sotme bashkëkohore.
Fabula e përrallave është shumë e qartë, e thejshtë për ta kuptua lexuesi.
Duhet të them se Valbona na vjen si një vazhduese e traditës së Kutelit më rrefime të përpunuara mirë dhe bukur e më një ligjërim të natyrshëm dhe të sistemuar me kujdes e që e bënë librin të lexohet më shumë vemenedje dhe kujdes nga lexuesi. Mbështeturë në këtë themi se ky libër zgjon kurreshtjen e lexuesit, e pasuron imagjinatën dhe ajo cka është më shumë rëndësi dhe ndoshta për mendimin tim më kruesorja ndihmon lexuesit të këndell sinqeritetin njerëzor, të zgjon ndërgjgjen kolektive tek njerëzit.
Sepse këtu përmes përrallave autorja na jep gjykime për jetën, për të ardhmen, lumturinë, për të mirën, për të keqën, për të bukurën dhe atë të shëmtuarën, për aspiratat famkëqia të njerëzve, ëndërrat e parealaizuara të njërëzve me mendje të prishur.
Por ma thotë mendja se vizioni i përgjithshëm që në të vërtetë buron nga përlla në këtë përmbledhje për jetën në përgjithësi është i plotë dhe shumë optimist, sepse cdo herë këtu do shofim
se triumfon jeriu me ato përpjekjet e tij mbinjerëzore dhe ato sakrifica të cilat e përcjellin në jetë si e kemi këtu rastin tek ”Djali i vogël”, ”Kucedra”, e përalla të tjera. Êshtë inetersant se njeriu duke qenë cdo herë i ndershëm, edhe pse në jetë do ketë një fat ndoshta gadi targjik, ia arrin më në fund lumturisë së tij si e kemi rastin tek përralla ”Djali gjarpër”, oset ek e ”Bukrua e dheut” që na del si simbol lumturie.
E them me plotë gojën se ky vizion optimist në njëren anë edhe realist në përrallat e këtij libri e ka burimin tek karakteri i fortë i folklorit tonë popullor, ku me shekuj ka shprehurë solidaritetin dhe qëndrushmerinë e popullit përballë të këqiave, përballë problemeve dhe vështirësive nga më të ndryshmet në jetë që i kanë dalë përpara në jetë.
Gryksia, pangopshmeria, e disa individëve që edhe sot është shumë aktuale dhe prezente në jetën e tyre të përditshme na vin në shprehje edhe në librin e Valbona Hykajt dhe na pasqyrojnë për mrekulli këto veti dhe shprehje mjaft negative dhe të damshme shoqërore si tek përrallat ”Balona dhe vajza e mbretit” pastaj ”Dy vëllezërit dhe Qeli” ose gryksia e cila edhe sot prek shtresat shoqërore në cdo cep të botës dhe shkatrron jetë e familje e na paraqitet për mrekulli në përrallën me titull ”Divat dhe tri mbulesat e arta”.
Pra janë këto 32 përralla të përpunuara dhe prezentuara për mrekulli në këtë libër të Valbona Hykaj me redaktor Jaho Margjeka dhe recenzent Prof.asoc.dr Adem Jakllari, ia vlenë që njeriu ti lexoje e rilexoj se kanë një vlerë të madhe shpirtërore dhe filozofike për ditët e sotme në të cilat jetojmë.
Përralla më rolin e saj psikologjik, historik dhe kulturor që ka në shoqëri si shprehje e këtyre procese shoqërore që përmendem në shumë përalla nga ky libër mendoj se është e vecantë dhe e
bënë përrallën të llojit specifik brenda llojit të prozës gojore. Por ajo cka është më kryesore mendoj unë përralla shqiptare këtu ruan larmin e fantazisë të subjekteve, ku roli i fatnazisë këtu është shumë domethënës, sepse përmes fantazisë përpunohet subjekti i saj artistikisht por edhe në aspektin filozofik ku realiteti përmes simbolikës dhe alegorive fletë shumë dhe jep mësime shoqërore, estetike, etike për jetën tek individi e sidomos në ditët e sotme që është më se e nevojshme kjo. E pikrisht vlera e saj filozofike është më e rëndësishme sepse përmes saj jepen gjykime për jetën, për lumturinë, për të mirën të keqën, gryksinë, për të bukurëne tër shmetuarën, për ëndërrat e parealizuara aspirata e njerëzve në përgjithësi.
“SHPETOJENI KETE KOMB, AI I PERKET EVROPES”!
Balanca fetare, moment historik për Kombin shqiptar/
Nga Jonadër AGOLLI
TIRANE, 8 gusht 2014 – Në botë, në cdo brez janë 36 të Drejtë të pranishëm. Ata nuk e dinë që janë të tillë dhe askush nuk e di cilët janë. Por kur e keqja duket se po mbizotëron, ata kundërvihen. Dhe kjo është një ndër arsyet pse Zoti nuk e shkatërron botën. Të kuptosh atë që nuk shkon dhe të përpiqesh ta ndryshosh, është gjest i shpresës së madhe. Nga ideja që edhe duke bërë gjëra të thjeshta, apo që konsiderohen të thjeshta, mund të shpëtohet bota…(proverb hebraik)
Edhe për Shqipërinë, ka 36 të Drejtë në çdo brez që vjen e ikën. Ka patur dhe do të ketë gjithmonë njerëz që e kuptojnë rrezikun dhe ngrihen me të drejtën e tyre hyjnore ti kundërvihen së keqes që i kanoset vendit të tyre. Jo se këta janë më të mirë se të tjerët, por, se janë ndryshe prej tyre. Po nga se rrezikohet Shqipëria? Përse kjo temë diskutimi ? Çfarë nuk dimë në të vërtetë, dhe ku duhet përqëndruar vëmendja kryesore?
Papa Françesku vjen në Shqipëri
-Deri tani kemi besuar, se kemi gjetur rrugën e duhur për të shmangur mirë ca prirje kontraversale të raporteve të fesë me njeriun, të cilat në vende të tjera janë probleme të mëdha politike, ideologjike, kulturore dhe sociale, që herë-herë janë të hapura, por sidomos të atyre që janë ende të heshtura dhe që në esencë tregojnë se në kohën tonë janë bërë më të vështira perceptimet e drejta dhe të lira të raporteve midis shpirtit besimtar dhe realiteteve institucionale. Kjo është arsyeja pse duhet të angazhohemi fort për të kuptuar ndryshimin e thellë që kanë pësuar marëdhëniet personale të individit dhe ato sociale të shoqërisë në raportet e tyre me besimet e mëdha.
-Tashmë është e konfirmuar vizita e Atit të Shenjtë në Shqipëri. Nunciatura Apostolike, në një konferencë shtypi për vizitën e Papës Françesk, deklaroi se vizita e Atit të Shenjtë vjen 21 vjet pas vizitës së Papa Gjon Palit II (25 prill 1993), në agimin e një dite të re për Shqipërinë pas rënies së komunizmit. Nunci Ramiro Ingles theksoi se kjo vizitë është shumë domethënëse pasi është vizita e parë e Papës në një vend evropian. Ky do të jetë udhëtimi i tij i katërt ndërkombëtar. Vizitat e tjera kanë qenë në Brazil, Tokën e Shenjtë dhe Kore, dhe ky fakt padyshim që na bën të ndihemi krenarë dhe optimistë njëkohësisht. Një udhëtim të tillë, klerikët shqiptarë e kanë cilësuar si apostolik. Kjo vizitë përkon edhe me datën 21 shtator të vitit 1954, datë në të cilën është farkëtuar “Këmbana e Paqes” nga fëmijët e 60 shteteve të botës dhe nëpërmjet Kombeve të Bashkuara iu dhurua Japonisë.
-Kjo vizitë e Papës, sjell edhe një herë tjetër Shqipërinë në qendër të vëmendjes mbarëbotërore përsa i përket eventeve fetare të një rëndësie të lartë. Ç’do kush mund ta kuptojë se nuk është e rastësishme vizita e tij në Shqipëri. Kujtojmë se vetëm pak kohë më parë, krerët nga e gjithë bota ortodokse (1 Qershor) u mblodhën në Tiranë për shënjtërimin e Katedrales “Ringjallja e Krishtit”, ngjarje kjo që nuk kaloi pa kritika e polimika të ashpra nga opinioni mbarë shqiptar. Kjo për disa arsye që tashmë janë të njohura për opinionin publik si : Prezenca e klerikut të përbetuar antishqiptar Irenej, i cili në mes të Tiranës duke përdorur disa të rinj të sjellë nga Beogradi, shpalosi flamurin serb, dhe kulmin e tij e arriti në një intervistë për Top Channel kur deklaroi se Kosova është një çështje e shenjtë për Serbinë.
Rikujtojmë me vëmendje qëndrimin skandaloz ndaj klerikut patriot shqiptar At Nikolla Markut, duke mos u thirrur në këtë ceremoni nga ana e kryepeshkopit grek Janullatos, si dhe prezenca e kryelobistit antishqiptar greko-amerikan Nikolas Geixh, tregon edhe një herë tjetër se për interesa të kujt punon kjo kishë e ashtuquajtur Autoqefale e Shqipërisë.
E papranueshme dhe provokuese në zemër të kryeqytetit shqiptar Tiranës është struktura e ndërtimit të kësaj kishe(totalisht stil grek) dhe qershia mbi tortë, vendosja e flamurit grek në kupolën e saj, duke ofenduar në këtë mënyrë jo vetëm besimtarët ortodoksë, por dhe mbarë shqiptarinë.
-E çuditëshme dhe e pakuptimtë njëkohësisht është prishja e imazhit shqiptar të besimit islam, në një kohë që i gjithë ky komunitet në mbarë trevat shqiptare dhe më gjerë festonin muajin e Ramazanit, muaj në të cilin këta besimtarë kanë pranuar shkrimet e shenjta të Kur’anit nëpërmjet profetit të tyre Muhamed, fjalë të cilat bëjnë thirrje për paqe, mirëkuptim, mëshirë, dashuri dhe bashkëjetesë.
Mos vallë edhe kjo e rastësishme?Nga kush u nxitën terroristët shqiptarë të ISIS-it, dhe nga cilat qarqe u financuan? Vërtet të jetë koeçidencë?
Përsëri goditet elementi shqiptar dhe imazhi i tij në botë. Natyrisht që kemi të bëjmë me një nxitje të konfliktit primitiv fondamentalist, me pasoja jo vetëm në arenët ndërkombëtare, por edhe në mjedisin e brendshëm të Sigurisë Kombëtare. Si pasojë sot po dominon një destabilizim politiko-social dhe krizë identiteti. Sigurisht që jetojmë në një shoqëri të lirë dhe demokratike, të hapur, ku besimi ose jo te feja është një e drejtë sovrane e cilido. Prandaj po e vemë theksin tek eikulibri mes individëve e subjekteve me institucionet, raport i cili tashmë është prishur në mënyrë të frikshme.
Një “axhendë” tepër e ngjeshur për shqiptarët e shumëvuajtur, të varfër e të copëtuar. Shqiptarët e injoruar dhe poshtëruar nëpër botë, sepse politika e brishtë e qeverive, jo vetëm që nuk mbron interesat e tyre, por qorrazi bie në grackën dashakeqe të të huajve.
Asnjeri nuk duhet të habitet përse Papa Françesku zgjodhi pikërisht Shqipërinë dhe datën 21 shtator. Fetë dhe shoqëritë luajnë edhe ato me influenca, qofshin këto rajonale apo botërore. Evropa e ka kuptuar rrezikshmërinë dhe të keqen që i ka ardhur njerëzimit nga influenca ruse. Ajo kurrësesi nuk mund të lejojë që kombi shqiptar të rrezikojë kaq shumë drejt asimilimit dhe zhdukjes.
Në shtator nuk mund të ketë mesazh tjetër përveçse: “SHPETOJENI KETE KOMB, AI I PERKET EVROPES”(Vijon)
- « Previous Page
- 1
- …
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- …
- 59
- Next Page »