• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for July 2015

Mos ia prisni krahun Osman Haxhiut!

July 8, 2015 by dgreca

Nga Reshat KRIPA/
Në median elektronike lexoj njoftimin e mëposhtëm:
“Kreu i Shtetit shqiptar në vlerësim të shembullit të tyre frymëzues në organizimin, drejtimin e luftës si dhe në mbrojtjen të lirisë e të Pavarësisë së Atdheut, vlerësoi institucionalisht me Dekoratën “Nderi i Kombit”, Komitetin “Mbrojtja Kombëtare” e Luftës së Vlorës 1920, anëtarë të së cilit ishin: Osman Haxhiu, Duro Shaska, Ali Beqiri, Alem Mehmeti, Qazim Kokoshi, Beqir Sulo Agalliu, Hamit Selmani, Hysni Shehu, Myqerem Hamzarai, Murat Miftari, Sali Bedini, Hazbi Cano.
Në këtë ceremoni solemne Presidenti Nishani dekoroi gjithashtu me Dekoratën e lartë “Nderi i Kombit” (pas vdekjes), edhe Osman Haxhiun, Selam Musain, Zigur Lelon, Sali Muratin, Sado Koshenën, Kanan Mazen dhe Ahmet Cane (Lepenicën) me motivacionin: “Për veprimtari të shquar në luftërat për lirinë dhe pavarësinë e Atdheut, si dhe trimërinë e vetëmohimin në organizimin e luftës epope të Vlorës të vitit 1920”.
Ky dekorim u krye ne bazë të propozimit të dy shoqatave patriotike “Labëria” dhe “Ismail Qemali”. Të them të vërtetën një njoftim i tillë, mua si vlonjat, më gëzoi pa masë pasi, megjithëse me shume vonesë, u arrit vlerësimi i duhur për shumë figura të shquara që historia komuniste i kishte lënë në heshtje, madje i kishte vlerësuar me atribute fyese si gjoja “tradhëtarë”, “Kolaboracionistë” e të tjera.
Por shpejt ky entusiazëm m’u shua pasi konstatova se drejtuesit të Luftës së Vlorës, të paharruarit Osman Haxhiu, ia kishin prerë njerin krah. Nuk ka në Vlorë qytetar që nuk e di se Osman Haxhiu kishte dy krahë të fuqishëm në këtë luftë të madhe, dy Qazimët, Qazim Kokoshin dhe Qazim Koculin. Ndërsa i pari ekzistonte në listën e të dekoruarve, i dyti ishte fshirë krejt. Përse? e tij në fletet e medias elektronike lexoj:
Kush ishte Qazim Koculi? Nuk jam historian por duke shfletuar Wikipedian e tij lexoj:
Lindi më 22 gusht 1887 në fshatin Kocul të Vlorës. Arsimin fillor e kreu në vendlindje ndërsa atë të mesëm në gjimnazin “Zosimea” të Janinës. Studimet e larta i përfundoi në Akademinë e Lartë Ushtarake të Stambollit pas të cilës fitoi gradën/Nëntoger. U emërua më pas në Marinën Ushtarake të Perandorisë Osmane, ku fitoi gradën e Togerit. Më 1909 nuk i bindet një urdhri ushtarak të një eprori të tij gjatë një beteje detare në Prevezë, për t`iu dorëzuar flotës italiane, ku luftoi heroikisht me torpendierën e tij të vjetër.
Pas nxjerrjes së urdhër-arrestit nga komanda perandorake, Koculi arratiset për në Argjentinë, ku qëndron deri në vitin 1912. Kthehet këtë vit në Vlorë, pasi iu përgjigj një thirrjeje të Ismail Qemalit. Ky i fundit e cakton drejtor të portit të Vlorës, detyrë të cilën e kreu deri në çastin që porti u mor në administrim nga italianët në tetor të vitit 1914. Deri në vitin 1917 ishte kryekatundar në Brataj të Vlorës. Nga ky vit e deri më 1919 ishte nënprefekt i Tepelenës. Më 21-31 janar 1920 merr pjesë si delegat i Vlorës në Kongresin Kombëtar të Lushnjës, nga i cili u emërua edhe senator.
Është aktiv në Luftën e Vlorës të vitit 1920 dhe njihet si një ndër organizatorët e Kuvendit të Barçallasë. Meqë Gjenerali Piacentini i cili i komandonte ato nuk denjoi t’i përgjigjej ultimatumit të drejtuar atij nga komisioni i dalë nga Kuvendi i Barçallasë që brënda 48 orëve të largoheshin trupat italiane nga Vlora, më 29 maj 1920 në Beun u zgjodh Komiteti i Luftës së Vlorës me Komandant të Përgjithshëm Qazim Koculin. Hyri në Vlorë në krye të trupave shqiptare, pas një beteje të zhvilluar më parë, më 3 shtator 1920. Pas kësaj lufte kreu detyrën e prefektit të Vlorës.
Zgjidhet deputet i Vlorës në zgjedhjet e para të 5 prillit 1921. Ishte mbikqyrës i qeverisë së Pandeli Evangjelit së bashku me Bajram Currin dhe Avni Rustemin në periudhën tetor-nëntor 1921. Kriza e dhjetorit 1921 e gjeti në krahun e forcave që ishin për rrëzimin e qeverisë së Evangjelit. Nga kjo krizë ai u bë protagonist jo me ndonjë dëshirë të madhe, duke hyrë në histori edhe si kryeministri njëditor i Shqipërisë. Ai më 6 dhjetor u ngarkua nga Këshilli i Naltë për një kabinet prej 8 anëtarësh. Paraqiti dorëheqjen me argumentimin se nuk ia thoshte administrimit si i ndershëm që ishte. Në zgjedhjet e 27 dhjetorit 1923, Qazim Koculi u zgjodh sërish deputet i Vlorës në Kuvendin Kushtetues. Gjatë kësaj kohe vazhdoi të përkrahte po atë linjë politike që ishte për rrëzimin e qeverisë.
Koculi ishte ndër pjesëmarrësit dhe përkrahësit e Lëvizjes së Qershorit 1924. Në qeverinë e dalë nga kjo kryengritje, Koculi ishte ministër i Punëve Botore. Me dështimin e kësaj qeverie dhe me Triumfin e Legalitetit, Qazim Koculi emigroi jashtë Shqipërisë bashkë me politikanët e tjerë.
Emigracionin politik Koculi e kaloi në Vienë dhe Paris. Gjatë kësaj kohe ai pajtohet me Mbretin Zog dhe pranoi që të ishte kryetar i Komitetit të Kosovës në mërgim. Ishte për kthimin në atdhe para 7 prillit 1939, por një gjë e tillë u kundërshtua nga shokët e tij. Pas pushtimit fashist, Koculi u kthye në Shqipëri, dhe në dhjetor 1939 emërohet anëtar i Këshillit të Lartë të Shtetit. Në qeverinë e Mustafa Krujës ishte Ministër Shteti dhe në çastet e fundit të kësaj qeverie u emërua Komisar i Lartë në Vlorë, në kohën kur qe rritur lëvizja komuniste atje. Më 2 janar 1943 Qazim Koculi vritet në Vlorë nga batalioni mercenar dibran i Halil Alisë si hakmarrje për 1920-ën. Mustafa Kruja në shënjë proteste si edhe indinjate ndaj italianëve si edhe personalisht ndaj Mëkëmbësit të Mbretit Jacomoni që nuk pranoi që të arrestoheshin e të çoheshin në gjyq vrasësit e Qazim Koculit, paraqiti menjëherë dorëheqjen nga posti i kryeministrit.
Përshkrimi ishte i plotë. Një jetë e tërë e vënë në shërbim të atdheut. Por nuk u mjaftova me kaq. Vazhdova shfletimin e fleteve te medias. U ndala në një studim kushtuar kësaj ngjarje historike nga studiuesi i njohur vlonjat Profesor Albert Habazaj:
Teksti i Historisë së Shqipërisë, vëll. 2; 1965 na informon me gjuhën e kohës, se disa rrethe politike të vendit të bindura se bisedimet shqiptaro – italiane nuk po jepnin ndonjë rezultat, kërkonin të organizohej një veprim energjik, që mund të arrinte deri në luftë të armatosur kundër ushrive italiane në Shqipëri. Zëdhënësit më aktiv të kësaj rryme ishin Qazim Koculi dhe Spiro G. Koleka, deputet të Vlorës në Këshillin Kombëtar. Sipas tyre, një veprim i tillë jo vetëm do t’i tregonte opinionit publik botëror vendosmërinë e shqiptarëve për të mbrojtur pavarësinë dhe tërësinë tokësore të atdheut të tyre, por, po të realizohej me sukses, do t’u jepte shqiptarëve një armë më të fortë për të kundërshtuar pretendimet tokësore jugosllave e greke në kurriz të Shqipërisë.
Emrat e tyre janë “emblema e Luftës së Vlorës” dhe përderisa Lufta e Vlorës është faqe lavdie në historinë e Shqipërisë edhe ata janë portrete me dritë nderimi e lavdie në përmendoren e historisë kombëtare. Sikurse Sulejman Delvina me patriotët e Kongresit Kombëtar të Lushnjes dhe me qeverinë e Tiranës, edhe Komiteti “Mbrojta Kombëtare” i Vlorës, 29 maj 1920 me Osman Haxhiun, Sali Bedinin, Hamit Selmanin, Duro Shaskën, Hazbi Canon, Beqir Sulon, Ali Beqirin, Alem Mehmetin, Hysni Shehun, Qazim Kokoshin, Murat Miftarin, Myqerem Hamzarajn, me komandantët e Luftës së Vlorës major Ahmet Lepenica që dha dorëheqjen pas gjashtë ditëve e kapiten Qazim Koculi që e kreu këtë detyrë deri në fund të luftës, si dhe me Halim Xhelon, sekretarin e Komitetit zemërzjarrtin e ditur për Atdhe, mendojmë se i bëjnë më shumë dritë çdo botimi të Historisë së Popullit Shqiptar, sepse qenë pikërisht ata që udhëhoqën e drejtuan të organizuar e me plan luftimi trimat e Labërisë dhe të krahinave të tjera shqiptare që e rrokullisën në det të turpëruar Perandorinë e Re Romake. Nuk i përmend Historia e Shqipërisë, 2 – këta emra që i ngritën Shqipërisë Pavarësinë e ulur, që ia grisën “esnafët e mëdhenj të mëmës plakë”. Duheshin përmendur, të paktën emrat dhe gjykojmë kështu se historia është histori, nuk është ideologji, sepse na kujton një shprehje të prof. Luan Malltezit: “Politikanët kanë të drejtë të japin mendime, por jo të ndikojnë mbi historianët”.
Lerxoj këto shkrime dhe, me të drejtë pyes:
– Përse e sakatosët Osman Haxhiun? Përse ia pret njërin krah? Përse duhej të
mungonte Qazik Koculi në këtë ceremoni?
Dhe mua më dukej sikur Osman Haxhiu ngrihej nga varri dhe ua kthente dekoratën inspiruesve të saj, pasi ai nuk mund të jetonte me një krah të prerë. Kishte lindur i lirë dhe duhej të jetonte i tillë. Deri kur do të vazhdonte mentaliteti komunist në gjykimin e ngjarjeve historike? Harrojeni, o nostalgjikë të sistemit të përmbysur, të grumbulluar në lloj lloj “shoqatash patriotike”, harrojeni kohën e perënduar përgjithmonë. Qytetarët i njohin bijtë e tyre të vërtetë dhe ata nuk mund t’i shuani dot nga kujtesa e tyre. Këtë mos e harroni.
Çuditërisht para syve më dalin vargjet e bashkëluftëtarit të Qazim Koculit, të pavdekshmit Fan Noli që shkruante:
Allallah, o rezil e katil Allallah,
Shtroni udhën me hithër e shtok turfanda,
Gumëzhit o zinxhir e kamzhik batërma
Lehni, laro kaba:
Hosana Baraba!

Filed Under: Analiza Tagged With: dekorimi, Lufta e Vlores, Osman Haxhiu, reshat kripa

ISHA NË BURG DHE ERDHËT TE UNË

July 7, 2015 by dgreca

Nga Gjergj Meta/
Nuk ma mori mendja në fakt se një postim i imi në facebook rreth ngjarjes së trishtuar dhe mjaft të ndërlikuar të vrasjes së turisëtve çekë në Prekal të Shkodrës, të kishte një impakt në shtypin elektronik dhe në rrjetet sociale.Nuk po i hyj detajeve të ngjarjes e cila duket, deri tani të paktën, para syve të të gjithëve shumë e qartë, së paku ashtu si na e kanë përcjellë mediat. Pozicionimi im për këtë ngjarje para se të kapej autori i prezumuar i krimit, ishte ai i të gjithëve duke thënë se kjo ngjarje është e shëmtuar dhe e turpshme, sidomos për faktin që viktimat ishin të huaj. Një istikt mikpritjeje, që vjen nga traditat ku jam rritur, më shtynte për ta dënuar ashpër veprimin. Premja e mikut në besë është një gjë e rëndë në mendësinë e një populli i cili ka jetuar brenda një sistemi juridik autonom për shumë shekuj, jo larg së drejtës mesjetare europiane. E po ashtu ky delictum, pra premja në besë e mikut, kishte edhe dënime të rënda në sistemin kanunor. Ishte katundi ai i cili merrte hak për premjen e mikut në besë. E gjithë kjo ADN dokësore nuk ka se si të mos ndikojë në reagimet e çdonjërit prej nesh kur ndodhin situata të tilla.
Në atë kohë, sikurse edhe sot, roli i Kishës ka qenë ai i një realiteti që shkon përtej. Ajo me anë të meshtarëve që punonin në zonat veriore, e gjendur përballë një rrënjosjeje të thellë të sistemit dokësor nuk mund të bënte më shumë se sa të zbuste sa të ishte e mundur efektet. Prandaj edhe misionarët e parë të pajtmit janë priftërinjtë, fretërit françeskanë e jezuitë të cilët në net festash të mëdhaja, sikurse festa e shën N’kollit, e Zojës apo e shna Ndout të dimrit e të verës, të Shmasjanit e të shën Gjonit të Shalës, e në raste të tjera përfitonin për të shpallur të themi një amnisti, një thirrje për t’u falur gjaqet. Kjo ndodhte nga vetëdija që Kisha kishte se hakmarrja, vrasja, nuk janë aspak në nder të njeriut dhe të dinjitetit të tij, të vokacionit të tij fillestar si rojtar i jetës dhe jo vrasës i saj.
Në sistemin modern gjërat kanë ndryshuar, por jo thelbi i tyre. Kapja e djaloshit dukagjinas, ishte një lloj lehtësimi për të gjithë ne. Kjo për shumë arësye. E para, sepse ishte një çështje drejtësie për turistët çekë e së dyti, sepse një person i tillë është i rrezikshëm për shoqërinë. Deri këtu është një çështje drejtësie dhe kjo është ajo çka duhet të bëjnë organet e drejtësisë nga policia, te prokuroria, gjykatat dhe avokatia: të zbatojnë drejtësinë brenda kontureve të legjislacionit shqiptar.
Por ka diçka më shumë që qoftë policia, qoftë gjykatat, qoftë prokuroria apo qoftë opinion publik nuk mund të shkelin: dinjiteti njerëzor i Sokolit dhe kjo ka të bëjë me një drejtësi të epërme. Një opinion publik gati-gati në limitet e një histerie kolektive, fatkeqësisht i ushqyer edhe nga ndonjë lider politik që kërkonte sindormën e monstrës, u kthye në një valë pothuajse të papërmbajtshme gjykuese e dënuese: “Oburra në kërkim të monstrës; Ta vrasim monstrën!” Ky është një turp i dytë pas atij të Sokolit.
Këtu gjykimi ndalet, nuk është më çështje e gjykatave e as e shtetit. Njëherë që ai njeri është në burg dhe ka marrë dënimin për veprat e veta hyn në lojë një ligj tjetër që përmbush të parin dhe i jep kuptim atij. Askush nuk mund ta zhveshë apo ta grabisë Sokolin nga dinjiteti i tij, sepse bën njëkrim njësoj si ai i Sokolit. Askush nuk mund ta prekë Kainin (Zan 4,15). Të ndash veprimin nga personi është edhe kjo një çështje drejtësie. Askush prej nesh nuk është veprimi apo veprimet e tija. Unë nuk jam ajo çka bëj.
Për një të krishterë këtu luhet shpëtimi i shpirtit të tij. Jo pa qëllim vendosa si titull të shkrimit tim një fjali nga Ungjilli i Mateut (Mt 25,36) ku përshkruhet gjykimi i fundit. Krishti, që për të krishterët është Zot, në citimin e mësipërm identifikon veten e tij me një të burgosur. Çdo herë që shkojmë e shohim një të burgosur, kemi shkuar të takojmë vetë Krishtin.
Mëshira është një atribut hyjnor e neve na kërkohet t’i përshtatemi dhe jo ta paragjykojmë apo aq më keq ta mohojmë mëshirën e Zotit dhe mundësinë e kthimit të mëkatarit. Kjo do të thotë në planin praktik se Kisha ka për detyrë t’u shërbejë edhe atyre që janë të burgosur, t’u lajë këmbët atyre, pavarësisht nga ajo çka kanë bërë dhe të mos ua mbyllë dyert e faljes dhe të mëshirës. Por nuk është vetëm Kisha. Shoqëria nuk mund të heqë dorë nga “monstrat”, madje duhet të jetë e kudjesshme të mos i krijojë ata. A e kemi pyetur ndonjëherë veten pse Europa dhe Amerika insistojnë në kushtet e mira të burgjeve? Sepse në bazë është motivi i të drejtave të njeriut. Një dënim të parë nuk mund ta rëndosh me një të dytë. Unë mundohem të kuptoj ata që e kanë të vështirë të hyjnë në këtë mendësi, por duhet një përpjekje sado e vogël që njeriu të mendojë thjesht si për veten e tij. A nuk do të donim që çdonjërit prej nesh kur gabojmë shumë apo pak t’i jepej një mundësi e dytë, e tretë e kështu me rradhë, me shpresën se një ditë do t’ia dalim. A thua e kthejmë në jetë çiftin çek nëse Sokolit i marrim jetën apo e trajtojmë atë si “monster”, pra përbindësh? Çfarë kemi zgjidhur? Nëse këtë mundësi e duam për veten tonë, për të afërmit tanë, pse nuk e kërkojmë edhe për tjetrin?
Unë kam shkuar në burgje shpesh në këto vite si prift. Kam bërë biseda me të burgosur, kam folur, kam thënë meshën në burg, kemi lexuar fjalën e Zotit aty brenda. Aty ka edhe psikologë, por ka edhe policë. Aty brenda ka njerëz e shoqëria jonë, ne që jemi të lire, nuk mund të themi: ata janë monstra! Një ditë mund t’i qëllojë secilit prej nesh.
Me këtë nuk dua që Bibla të zëvendësojë ligjet e shtetit. Ky do të ishte atentat ndaj laicitetit të shtetit dhe të sistemit gjyqësor që aq shumë e kemi për zemër në Europë. Ata duhet të funksionojnë në mënyrë autonome, por secila ka vendin e vet në këtë shoqëri e secili ka “priftërinjtë” e vet!

Filed Under: Editorial Tagged With: DHE ERDHËT TE UNË, Gjergj meta, ISHA NË BURG

Dardani Antike në Vrellë të Istogut

July 7, 2015 by dgreca

Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË,7 Korrik 2015-Ministria e Kulturës e Kosovës “është e interesuar jashtëzakonisht shumë për të gjurmuar vendbanime me rëndësi, që dëshmojnë gjurmë të hershme të Dardanisë Antike”, tha sot ministri Kujtim Shala. Ai vizitoi sot Vrellën e Istogut, ku së fundi janë bërë gërmime me rëndësi arkeologjike për trashëgiminë kulturore të Kosovës.
Pas zbulimeve të rëndësishme që ka bërë Instituti Arkeologjik i Kosovës në këtë vendbanim, ministri Shala u interesua t’i shoh për së afërmi të gjeturat në këtë vend. Zbulimet tregojnë një vendbanim të hershëm, ku vërehen gjurmët banimit që nga periudha e antikës së vonshme dhe të mesjetës së hershme.
“Këto të gjetura janë me vlerë për trashëgiminë kulturore të Kosovës”, tha ministri Shala.Au u zotua se do të ndihmojë programin e Institutit të Arkeologjisë së Kosovës për sa më shumë gjurmime dhe konservim të trashëgimisë kulturore të Kosovës.
Kryetari i komunës së Istogut, Haki Rugova, theksoi se në kuadër të mbështetjes së Institutit Arkeologjik të Kosovës, komuna ka përkrahur punën që bën IAK dhe tregoi se do të botohet një libër me të dhëna arkeologjike për Istogun. Ai gjithashtu tha se bashkëpunimi me Ministrinw e Kulturws është i mirëpritur dhe pret që ai të rritet edhe më tej në të ardhmen.

Filed Under: Kulture Tagged With: Behlul Jashari, Dardani Antike, në Vrellë, të Istogut

Nga Shtrausi, te Merkel

July 7, 2015 by dgreca

Mesazh për shqiptarët, jo thjesht për qeverinë!/
Shkruan:Dr.Enver Bytyçi/
Te Merkuren vjen për vizitë në Tiranë kancelarja e hekurt e shtetit gjerman, zonja Angela Merkel. Para Merkel vendin tonë e kanë vizituar personalitete të shumta gjermane. Më e përfolura mbetet vizita e politikanit të shquar të partisë si motër të CDU-së së Merkel, ish kryemnistrit bavarez, Frans Joseph Straus. Por Shqipërinë në këto 25 vite e kanë vizituar edhe kancelari Gerhard Schroeder, zv. kancelarët dhe ministra të Punëve të Jashtme Hans Dietrich Genscher dhe Klaus Kinkel. Ndërsa ndër personalitetet ndërkombëtare mund të veçojmë vizitën historike të presidentit amerikan, Xhorxh W. Bush, vizitën e Papa Gjon Palit të II si dhe vizitën e vitit të kaluar të Papa Françeskut. Të gjitha këto vizita janë shënuar si ngjarje historike të shënuara, megjithëse të tilla për momentin historik në të cilin më 1990-91 kalonte Shqipëria mund të konsiderohen edhe vizita e Nënë Terezës, ajo e sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Perez de Kuolar, si dhe sekretarit Amerikan të Shtetit, James Beker.
Vizita që bën në Tiranë Angjela Merkel është dhe do të mbetet gjithashtu historike, jo thjesht si kortezi e rastit, por në radhë të parë për mesazhin që ajo do të japë për të sotmen dhe të ardhmen e Shqipërisë e të shqiptarëve në rajonin tonë. Prej kur Otto von Bismarck në qershorin e vitit 1878 i këshilloi delegatët shqiptarë të Kongresit të Berlinit sesi duhej të silleshin me Europën, me qëllim që “Shqipëria të mos mbetej thjesht një nocion gjeografik”, e deri në ditët e sotme Gjermania ka qenë e gjithnjë e pranishme në jetën dhe fatin e shqiptarëve. Madje ajo ishte e pranishme në historinë tonë mijëravjeçare përmes kulturës dhe mesazheve që u ka dhënë shqiptarëve dhe dëshmive që i ka transmetuar botës perendimore për autoktoninë dhe historinë tonë.
Udhëtari gjerman Arnold von Harf shkroi në vitin 1497 fjalorthin e parë të vogël shqip, teksa po vizitonte portet shqiptare të Ulqinit, Durrësit e Sazanit, një fjalorth fjalësh e numrash, i cili i shërbeu atij për të komunikuar me banorët vendas. Më pas Dom Gjon Buzuku shkroi librin e parë në gjuhën shqipe i frymëzuar nga lëvizja progresiste e Martin Luterit në Gjermani, lëvizje e cila filloi me kërkesën që Bibla të përkthehej në gjuhën gjermane, sepse si e tillë ajo do të kuptohej më mirë, e në fund përfundoi me krijimin e protestantizmit, si një besim kristian që afronte popujt e kombet.
Por edhe më vonë, nga shekulli 17-të e 18-të e këtej, ishin studiuesit gjermanë e austriakë, ata të cilët zbuluan rrënjët ilire të shqiptarëve dhe hodhën tezën se origjina e tyre mund të shkojë deri te Pellazgët. Ishin po studiuesit gjermanë, ata të cilët e klasifikuan gjuhën shqipe si gjuhë indoeuropiane dhe i dhanë asaj statusin e një gjuhe të barabartë me gjuhët e tjera të Europës së Vjetër, ndonëse ishte dhe mbeti deri vonë si gjuhë e vetme e pashkruar. Nisur nga këto studime kancelari i parë gjerman, Otto von Bismarck, u tha delegatëve shqiptarë, Abdyl bej Frashëri, Ymer Prizreni e Mehmet Vrioni se “Në Europë as ka as do të ketë komb pa gjuhë të shkruar. Shqipëria është një shprehje gjeografike po të mos shkruhet gjuha shqipe”, duke i paralajmëruar se kriteri themelor i kombësisë do të ishte gjuha, ndërsa për përfaqësimin në kanvelaritë europiane duhj të ishte kriteri fetar. Në vijmësi, prej fillimit e deri në fund, shkenca historike gjermane dhe austriake ka hulumtuar në favor të së vërtetës shqiptare. Madje dhe në rastin e njohjes së pavarësisë së Kosovës ishin ekspertët dhe shkenctarët gjermanë që i rekomanduan politikës të konfirmonte këtë njohje.
Nga pikëpamja politike Gjermania dhe Austria ishin dy nga Fuqitë e Mëdha europiane, të cilat e mbrojtën Shqipërinë nga synimet dhe ambicjet imperialiste të Rusisë dhe insistuan në krijimin e shtetit shqiptar, duke bërë të mundur që brenda këtij shteti të përfshihen dhe dy qendrat e nacionalizmit shqiptar e të Rilindjes Shqiptare, Shkodrës dhe Korçës, qytete këto të lakmuara prej Malit të Zi, Serbisë dhe Greqisë. Në Luftën e Parë Botërore Gjermania dhe Austro-Hungaria ishin fuqi humbëse të kësaj lufte, por vizioni i të dy këtyre vendeve për Ballkanin, ku edhe filloi konflikti i përgjakshëm, ishte i drejtë dhe me ndikim për stabilitetin e rajonit të Europës Juglindore. Ky vision u rikthye si zgjidhje e çeshtjeve ballkanike pas përfundimit të Luftës së Ftohtë dhe rënies së Murit të Berlinit. Vendimi i Bundestagut gjerman që për herë të parë të nxirrte ushtrinë nga kazermat në rastin e bombardimeve të NATO-s kundër Serbisë dhe për çlirimin e Kosovës prej saj, përbën një rast unik në historinë e shtetit gjerman të pas Luftës së Dytë Botërore. Kontributet e Berlinit për shqiptarët dhe sidomos Kosovën janë kontribute të jashtëzakonshme, të cilat duhen shpërblyer kurdoherë me mirënjohje.
Kancelarja Merkel vjen tek ne krenare për shkak të kontributeve të vendit të saj në dobi të shqiptarëve në Ballkan, por edhe për shkak të angazhimit personal për zhvillimet aktuale në Shqipëri, Kosovë e në të gjithë rajonin. Samiti i vitit të kaluar mbajtur në Berlin, hapi për vendet e rajonit tonë një perspektivë të re të integrimit në Bashkimin Europian. Vendi ynë në 15 vitet e para të rrugëtimit në rrugën e demokracisë është parë më shumë si një vend nën kujdestarinë e vendeve fqinjë, Italisë dhe Greqisë, të cilat si gjithnjë në historinë e rajonit, nuk munguan të shfaqin rivalitet midis tyre sa i përket prezencës tek ne. Më pas orientimi i politikës shqiptare u fokusua përtej Atlantikut, duke krijuar një lidhje specifike me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, me objektivin madhor derisa në prillin e vitit 2009 u bëmë anëtarë të Aleancës më të fuqishme në botë, NATO-s. Kjo aleancë e veçantë u ruajtdhe ruhet me fanatizëm nga shqiptarët.
Por me ndërrimin e qeverisjes, trajektorja e marrëdhënieve Shqipëri-Amerikë ndryshoi rrjedhën. Gjermania sot shihet si aleati më i afërt i shtetit shqiptar dhe qeverisë së Shqipërisë. Ndryshimi është substancial. Shqipëria për herë të parë në fillimin e viteve 2000 kapërceu statusin e të qenit nën kujdestarinë e fqinjëve të saj. Tani, pas pranimit të saj në NATO, ajo ka një objektiv të qartë e dobiprurës, anëtarësimin në Bashkimin Europian. Angazhimi i drejtpërdrejtë i Gjermanisë në realizimin e këtij objektivi është një ogur i bardhë për Shqipërinë dhe kombin shqiptar, por baraspesha midis aleancës auroatlantike të simbolizuar nga SHBA-të dhe Bashkimit Europian perceptuar me Gjermaninë, është shumë e domozdoshme për ekulibrat e politikës së jashtme të Shqipërisë. Mbështetja në këto dy shtylla, vendin tonë do ta bëjë të sigurojë një të ardhme të sigurt në komunitetin e vllerave perendimore. Vizita e kancelares Merkel, e parë në këtë këndvështrim, është vërtet një ngjarje historike.
Por a jemi ne të gatshëm që ta meritojmë plotësisht mbështetjen gjermane për integrimet europiane dhe zhvillimin progresiv të vendit tonë? Kjo mbetet për t’u parë. Nëse SHBA-të na kanë toleruar në ndonjë aspekt për integrimin në NATO, BE nuk është unike në qëndrimet e saj, aq më pak kur mungon zbatimi i standardeve të integrimit nga ana e Shqipërisë. Dhe zonja Merkel është në dijeni të problematikave dhe sfidave që kalon dhe duhet t’i kapërcejë Shqipëria. Berlini zyrtar e njeh faktin se në vendin tonë demokracia është e brishtë dhe se politika shqiptare e mban qeverisjen në kufijtë hibridë të formës së saj. Berlini zyrtar megjithatë duket se është i përkushtuar që Shqipëria dhe vendet e tjera të rajonit në bllok të bëjnë hapa konkretë në rrugën e demokratizimit dhe integrimit europian.
Në këto kushte Angela Merkel vjen në vendin tonë për të inkurajuar reformat e thella e rrënjësore. Sinjalet e para dëshmojnë se kancelarja gjermane është e pakënaqur me këto reforma. Fakti që ajo nuk do t’i kushtojë as pesë minuta kreut të parlamentit dhe partnerit kryesor të zotit Rama ka një domethënie serioze. Me zotin Rama ajo do të ndajë shumë shqetësime dhe më së pari shqetësimin se zgjedhjet e 21 qershorit ishin shumë problematike. Me kryeministrin e Shqipërisë ajo do të ndajë gjithashtu shqetësimin e reformave, sepse tashmë ajo është informuar se një oligarki mafioze e politikës imponon reformat e deformuara si në sistemin e drejtësisë edhe në fusha të tjera të zhvillimit. Rasti tipik është ndikimi i kësaj oligarkie në reformën arsimore, me të cilën nuk sillet asnjë ndryshim tjetër thelbësor, veç faktit që plotëson interesat financiare të sistemit privat të arsimit të lartë tek ne.
Zonja Merkel ka informacionin e nevojshëm se politika në pushtet tek ne vazhdon në mënyrë të vrazhdë t’i imponohet drejtësisë së vendit dhe të mbrojë kriminelët e llojeve dhe formateve të ndryshëm. Ajo çfarë ka ndodhur me Arben Frrokun ose fakti që së paku 6 kryetarë të bashkive të kandiduar nga mazhoranca janë me precedente kriminale të frikshëm nuk mund të futen në thesin e zit ë plehrave dhe të përfundojnë në landfillin e Sharrës. Këto probleme serioze e të tjera që kanë të bëjnë me ekonominë dhe ndikimin e krizës greke në Shqipëri janë e do të mbeten shqetësim i kancelares së hekurt, sepsë në përceptimin e saj është absurde që një vend kandidat për në BE të përkeqësojë situatën e zgjedhjeve, të përqëndrojë të gjitha pushtetet në duart e një oligarkie mafioze dhe të imponojë në emër të numrave reformat e njëanshme e të ndikuara nga interesa mafioze në tregun e lirë të vendit.
Vizita e zonjës Merkel në Shqipëri do të pasohet me vizita në vendet e tjera të rajonit, në Beograd, Sarajevë e ndoshta edhe në Prishtinë. Por vizita në Tiranë pak ose aspak mund të lidhet me kryeqytetet e tjera të rajonit, ndonëse ka të njëjtin qëllim: Përgatitjen e këtyre vendeve për të kapërcyer sfidën e integrimit europian. Në Shqipëri kjo vizitë lexohet e duhet të lexohet edhe si nxitje për respektimin e parimeve të demokracisë liberale e të shtetit të së drejtës. Cënimi i këtyre parimeve ka qenë një tipar permanent, ndaj Shqipëria asnjëhere në këto 25 vite nuk doli nga lista e vendeve hibride demokratike. Por në dy vitet e fundit në vend të progresit Merkel e partnerët ndërkombëtarë, opozita dhe qytetarët shqiptarë brenda vendit shohin se treguesit e mirëqeverisjes janë përkeqësuar në drejtimin e paduhur, duke sjellë jo vetëm mungesën e lirisë në tërësi, por edhe frikën nga diskriminimi dhe arroganca e qeverisjes.
Për këto arsye vizita e kancelares gjermane në Tiranë ditën e sotme është më e rëndësishme për shqiptarët, sesa për qeverinë e tyre. Më e rëndësishme për të dobëtit e të vobegtët, sesa për shumë prej tutorëve të tyre në qeverisje, e që janë të lidhur me mafien dhe krimin e organizuar brenda e jashtë vendit. Më i rëndësishëm është për drejtësinë, sesa pë rata që duan të imponojnë reformat e padrejta e regressive në emër të drejtësisë.

Filed Under: Analiza Tagged With: Dr. Enver Byryci, Nga Shtrausi, tek Merkel

FYTYRA E TË VDEKURIT

July 7, 2015 by dgreca

Rrëfim i një grimiori-Fragment nga Romani i autorit Pellumb KULLA*/
I shtrova mbi fytyrë një ton të zbehtë, i errësova disi faqet dhe tëmthat, duke ndritur më shumë mollëzat dhe çipat e ballit. Duke punuar kisha parasysh fytyrën e të vdekurit që kishim në dhomën tjetër dhe nisa të udhëhiqesha më shumë nga përfytyrimi i freskët i saj. Pata kërkuar të dija se si do të ishte ndriçimi në tribunën portative: më thanë që aty nuk do të kishte pothuajse aspak dritë. Teloja më pat thënë, se për çdo të papritur, nuk bëja keq, që edhe unë, të endesha aty rreth tribunës dhe pata rast ta vërtetoj atë që ndriçimi ishte mbajtur vërtet afër zeros.
Po prisnim në heshtje, që atë të vinin ta merrnin për t’u nisur në krye të vargut të veturave, që do të zbarkonin udhëheqjen në sheshin e koncertit. Burri i makiuar, si dukej, po ndjente që ndryshe nga gjithë të tjerët, që merreshin me të, isha i mirësjellshëm dhe dashamirës. Kjo e çliroi, aq sa, në një vazhdë të gjatë heshtjeje, teksa prisnim, guxoi të më pyesë:
“Përse ishte nevoja të më përgatisje aq të zbehtë dhe të tretur?”
Nuk desha të shtyhesha në atë udhishte të dialogut dhe i thashë se kështu e pata porosinë.
Dukej sikur nuk po merrte frymë.
“Çfarë? Mos Komandanti, …nuk është mirë me shëndet?
Pyetja e tij këtë radhë nuk m’u duk si ato pyetjet shtirake dhe interesimet me preokupime të tepruara, që i dëgjoja rëndom pas çdo shfaqje zyrtare të prijësit të vendit. Preokupimi që tingëllonte në pyetjen e tij ishte i sinqertë, i brengosur. Ishte një pyetje plot dramaticitet. Mua më erdhi keq ta gënjeja dhe zgjodha veprimin më të lejueshëm që më takonte: mblodha supet pa nxjerrë asnjë psherëtimë.
Tani edhe ai ra në një heshtje të gjatë. Shihte nga dritarja e priste të vinin ta merrnin, pa e ditur që ai do të ish shërbimi i fundit që po i kërkonin. Në një çast vështroi me frikë rreth e rrotull dhe pastaj më shfaqi një brengë edhe më të thellë, edhe më të guximshme.
“Vajza më tha një ditë, se njerëzit si puna ime, mbarojnë keq. Në
vend që të dekorohen, flaken tej si lecka. Është për t’u trembur shumë, në ditët që njerëzit, që ne dublojmë, vdesin dhe ne nuk nevojitemi më.”
Erdhën dhe e hoqën nga dhoma ime, se do të niseshin veturat. Po afronte ora e koncertit.
Për mua skenari i mëtejshëm ishte i njohur dhe asnjë habi nuk më shkaktoi kur u zbatua pikë për pikë. Veturat e kishin të hapur rrugën nga policët e shërbimit. Të rinjtë, që më së shumti mbushnin sheshin, me të parë figurën e shokut Komandant të shfaqej bri veturës, shpërthyen në rroftëthirrje entuziaste dhe në duartrokitje të parreshtura. Njeriu i lartë, që zbriti nga makina, u tundi dorën me atë lëvizjen monumentale e karakteristike dhe u ngjit në tribunë, i ndjekur nga e shoqja dhe tërë antarët e Byrosë Politike. Thirrjet nuk kishin të sosur dhe Komandanti, që ç’është e vërteta, dukej pak si i lodhur, nuk desh të shuante entuziazmin e njohur që shkaktonte prania e tij në popull. U detyrua, pra, të rrinte edhe ca kohë në këmbë, i mbështetur në parmakun e parë të tribunës. E shoqja, e tërhoqi në thellësi dhe gati e uli me zor. Ai zuri vend në një kulltuk mes gruas dhe Kryetarit të Parlamentit. Të gjithë personalitetet partiake dhe shtetërore pas tij, u ulën menjëherë me të zënë vend i pari i tyre. Unë e pashë që ai ngriti dorën në një shënjë të njohur dhe Teloja nxitoi t’i vinte pranë dhe t’i merrte me përulësi porositë e tij duke tundur kokën e duke përsëritur shumë herë: “Si urdhëron, si urdhëron!”.
Kështu filloi koncerti. Programi kishte një pjesëmarrje masive artistësh profesionistë dhe amatorë dhe një përzierje të repertorit popullor dhe atij të përpunuar.
Në një valle të gëzueshme, që kërcehej në shesh, dorë për dorë, amatorët i mbanin sytë nga tribuna dhe shquanin, se si Komandanti mbante ritmin duke tundur pëllëmbën e dorës sikur tundëte shaminë. Kjo u jepte një buzëqeshje të lumtur uniforme të gjitha fytyrave të atyre që ishin ulur prapa dublantit. Pastaj, me një rrotullim tjetër të avashtë e monumental, ai kërkoi me sy Telon, i cili vrapoi gjysmë i përkulur edhe njëherë pranë njeriut që luante Komandantin, më mirë seç e luante Teloja respektin për të. Eprori dukej se i shfaqi një dëshirë dhe Teloja, me të marrë porosinë, shkoi një për një, te të gjithë anëtarët e Byrosë Politike. Ne pamë që ata, me të marrë urdhërin, u ngritën tok me gratë e tyre, zbritën në shesh, hynë në mes të vallëtarëve dhe vallëzuan tok me ta.
Më tej, në mes të programit, e shoqja e Komandantit e thirri edhe një herë Telon. Këtë radhë dukej se ishte diçka serioze, që nuk kish të bënte me asnjë valle. Ajo i shprehu njeriut me mustaqe të hijshme një shqetësim. Ne e pamë se si, ai, i alarmuar, foli me dikë në radio. Disa trupruajtës erdhën me një frymë, e rrethuan udhëheqësin dhe e morën atë për krahësh, duke i bërë me shënjë veturës kryesore të afrohej deri afër tribunës. Gruaja u ngjit me të shoqin në veturë, ndërsa Kryetari i Parlamentit i u drejtua zyrtarëve të lartë, që qenë ngritur në këmbë të shqetësuar. Ai i bëri ata me dije, se nuk ish gjë për t’u alarmuar dhe i siguroi se shoku Komandant do ta merrte veten menjëherë. Ata nuk kishin shkak të krijonin panik të panevojshëm e të turbullonin me rrjedha të pakëndëshme atë koncert të bukur rinor. Bile ata duhet të vazhdonin të vallëzonin tok me artistët. Këtë porosi pat lënë dhe shoku Komandant, ndërsa po i drejtohej veturës së tij.
Pas kësaj, Kryetari i Parlamentit u largua me ngut, në kundërshtim me atë që u la porosi të tjerëve. Sidoqoftë, ata, të tjerët, ia dëgjuan porosinë dhe qëndruan. U ngritën herë tok e herë veç dhe e hoqën vallen në shesh mes të rinjve.
Dhe ja, ishte një herë, – qëlloi që të ishte hera e fundit, – kur ata qenë ngritur të gjithë dhe po kërcenin duke fshirë djersët që u zbrisnin çurk nga balli. Tamam kur vallja qe ndezur mirë, dikush erdhi nga jashtë dhe e ndali vallen mu në mes të saj. Në shesh ra një heshtje ogurzezë. Tërë funksionarët e lartë, ashtu të djersitur e braktisën vallen dhe rrethuan lajmëtarin. Gati hapur po flitej se diçka e rëndë kish ndodhur, apo po ndodhte ndërkohë, në lagjen qeveritare. Me të marrë njoftimin tërë elita partiake dhe shtetërore la me ngut sheshin dhe iu drejtua veturave, të cilat pa vonesë ishin afruar e po prisnin të ndezura për rrugë.
Unë i dhashë shënjë Skënderit dhe ai nga ana e tij urdhëroi të vinte makina jonë. Pa nxjerrë asnjë fjalë nga goja, grupi shoqërues më mori dhe u nisëm për në shtëpi.
Dimri sapo kish dalë dhe ende nuk ish koha për të ndjerë atë zagushi të padurueshme. Por një duhmë e nxehtë e gati e neveritshme vinte nga jugu, që tej nga shkretëtirat e Afrikës dhe ne kishim vënë re, se si djersinin në shesh vallëtarët dhe anëtarët e Byrosë Politike, që kërcyen me ta. Dukej sikur, me urdhër, kryeqyteti i pat hapur dritaret kat më kat, dhe që andej, vinin njësoj zhaurimat e stadiumeve të Kupës së Kampioneve që atë mbrëmje zhvillonte një nga turet e radhës.
Prilli sapo mbyllte ditën e tij të dhjetë.
Papritur kalldrëmet e Bulevardit të Madh zunë të dridheshin dhe një uturimë e thellë dukej sikur vinte nga fundi i dheut. Në një çast ne frenuam dhe pritëm. Një varg i gjatë tankesh kaloi përpara nesh dhe vazhdoi rrugën drejt bllokut të banesave qeveritare. Mund të ishin dyqind a treqind tanke që kalonin me tërsëllëmë para syve tanë. Kur ktheva edhe një herë kokën nga banesat e qeveritarëve, pashë që tanket e parë ishin vendosur atje. U kishin kthyer kurrizin godinave dhe tytat e tyre, si sqepa të çeliktë vigjëlues, i mbanin nga sheshi i Universitetit dhe nga e tërë hapësira e bulevardit.
Kur kaluan dhe tanket e fundit që nguteshin të siguronin dhe pjesën e padukshme të rezidencave të udhëheqjes së shtetit, makina jonë vazhdoi rrugën.
Këtë herë, çuditërisht, pa nevojën e urdhrit tim, automjeti me xhama të errët më la m’u përpara hyrjes së godinës ku banoja.
Çdo gjë tani dukej e çtensionuar.Ish marrë vendimi që të njoftohej vdekja më e hidhur që po godiste vendin tonë të vogël. Do jepej si i papritur lajmi për atë vdekje që unë, as tani, nuk jam i sigurtë, se sa ditë më parë pat ndodhur.
*Ishte një copëz nga kreu i parë i romanit
Libri gjendet në www.amazon.com

Filed Under: Mergata

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 73
  • 74
  • 75
  • 76
  • 77
  • …
  • 100
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT