Archives for September 2015

Refleksione te nje ish te perndjekuri politik per disa te perndjekur politik/

Nga Gjergj ANGONI/

Diktaturen ne Shqiperi nuk e solli i vetem Enver Hoxha sepse kjo ishte e pa mundur. Arkitekti i saj ishte vertet i vetem ai, por ndertimin e kesaj ngreine e beri ne bashkepunum te ngushte me “inxhinieret zbatues” qe mbante mbas vetes diktatori. Keta inxh-iniere mbasi i zgjodhi dhe i studioi, ju besoj zbatimin e projektit te hartuar prej tij. Shume nga keta inxhiniere i kishte mbas veht-es qysh nga koha e luftes dhe disa te tjere i zgjodhi gjate rruges per ndertimin e kesaj ngrehine. Pati shume nga keta diktatori, por me te zelleshmit i mbante cdo dite mbas krahu, i mbante te pushtuar mbas qafe, luante, festonte dhe argetohej me ta. I ven-dosi neper postet e larta te oligarkise dhe keshtu i cfrytezonte per te vene ne jete programet e tij.’ Gjate rruges per ndertimin ngrehines te diktatures, shume nga keta “inxhiniere”, te cilet ai me paranojat e tij dyshonte sadopak, i eleminoi duke ju ngjitur nofkat e bashkepunetorit me armiqte imperialisto-revizjoniste ose si sabotatore ne rrugen per ndertim-in e ngrehines te tij. I burgosi, i torturoi dhe se fundi shumicen i pushkatoi, kurse te tjeret moren denime te renda dhe me pas familjet e tyre simbas rastit i burgosi, i internoi etj. Eshte e kupt-ueshme qe i denoj dhe soj e sorollopet e tyre, te cilet simbas tij perbenin nje rezik te madh per garantimin e kokes te tij dhe fam-iljes se tij. Te tille, qysh ne fillimet e pushtetit te tij, ishin komu-nistet e betuar te cilet diktatori i konsideronte si “inxhiniere te klasit te pare”, te tille ishin Tuk Jakova, Bedri Spaihu, Ko-co Tashko, Sejfulla Malishova, Liri Gega, Liri Belishova, Beqir Balluku, Petrit Dume, Hito Cako, Koco Theodhosi, Abdyl Kell-ezi, Nesti Nase, Kico Ngjela, Vasil Kati etj, etj per te vazhduar pastaj me von me Mehmet Shehun, Kadri Hazbiun, Fecor Sheh-un etj. (Te me fali ndonjeri nga ata ne se e kam haruar por ata ishin aqe shume sa dhe vete diktatori nuk i numuronte dot!)

Per ta realizuar kete masaker, diktatori i math cfrytezoi simbas radhes vete ata qe do  ti denonte me von, pra cfrytezoi dhe stim-uloi luften brenda llojit. Sikurse ceka me nalt, bashke me ta, natyrisht qe nuk do te mbet-eshin pa e pesuar dhe familjet e tyre te cilet i denoi duke i burg-osur dhe internuar, simbas cilesise dhe “rezikshmerise” qe ata paraqesnin. Para se t’ju hante koken, diktatori keta “inxhiniere ”, i mbante prane, i trajtonte qe te jetonin si pashallare me te gjitha te mirat ne ate “kopesht te mbrekullive”, ne ate “Eden”, te cilin, vete e pagezoi me emerin “Bllok.” Te gjithe atyre qe vete dikta-tori i pagezoi me titullin “inxhiniere” nuk ju mungonte asgje duke filluar nga ushqimet, veshjet, shkollimin e femijeve te cileve ju jepte deget me te preferuara, i dergonte per specializi-me pas universitare neper universitetet me te mira te europes dhe te botes, ju siguronte shendetin duke i derguar per tu kuruar neper klinikat me te mira europiane, i dergonte c’do vit me pushime te gjata neper plazhe te vecanta te vendit ose jashte tij, benin pushime malore ku te deshin ata, kishin ne dispozicion makina lluksoze, per kohen etj etj perfitime qe i bente ata te vecante, ndryshe nga njerezit e tjere te thjeshte te cilet vuanin biles dhe per buken e gojes. Natyrisht te gjitha keto salltanete kishin nje kosto shume te madhe qe natyrisht delte nga kurizi dhe djersa e popullit te shume vuajtur dhe te uritur.  Per tu justifikuar para popullit, diktatori keta “inxhiniere” i propogandonte se ata jane “ajka e kombit” dhe prandaj duhen ruajtur!! Ata ishin te pa cenueshem sepse ishin “ATA”, ata nuk ishin si te tjeret te cilet ne me te shumtat e rasteve ishin injo-rante dhe te pa shkolluar, keshtu pra ju siguronte nje imunitet qe askush nuk mund ti prekte se ne te kunderte shkonte ne te ashtuquajturen “shtepi pa qera” ose ne “giotine” pra shkonte per dhjame qeni ne ate bote. I vetmi qe mund ti c’imunizonte ishte vetem Ay dhe kete e bente sa here qe ai e shifte te aresyeshme ose qe ja desh puna.  Pra per mos ta zgjatur, ata ishin vete Pere-ndia dhe Jezu Krishti!!

E ceka me nalt, se kur diktatori vendoste per te denuar kete apo ate “Inxhinier”, bashke me te e hante dhe e gjithe familja e tij. E hante gruaja, burri, femijet, vellaj, motra, vjeri, vjera, xhaxhaj, xhaxhesha, kusheriri, kusherira dhe i gjithe farefisi deri ne shtate a me shume breza. Tani me nje llogjiken time, desha te bej nje paralelizme midis isheve dhe pinjolleve te tyre, me ata dhe pinjollet e tyre te cilet qysh ne fillimet e komunizmit ne vendin tone, u arestuan, u pu-shkatuan me dhe pa gjyqe, u burgosen dhe u denuan per bindjet e tyre politike dhe pse ata mendonin ndryshe nga diktatori. Ne me te shumtat e rasteve keta mjerane ishin nga intelektualet me ne ze te vendit, njeres te shkolluar ne shkolla me reputacion ne bote por qe ndryshe nga diktatori ishin kunder ideologjise kom-uniste tek e cila ata nuk besonin. Te bej paralelizem dhe me ata qe linden neper barangat e internimit ose neper qelite e hetuesa-ve, me ata qe nuk munden qe ti njohin prinderit sepse i lane ne barkun e nenes, kur diktatori i largoi nga kjo jete, me ata qe ju tha buza per te belbezuar fjalen magjike baba, nene ose moter e vella sepse e pesonin si dhe vete ata. Pra do te pyesnja se kjo kategori njerezish qe vuajten shume neper burgje, debime, internime etj si keto, a jane te barabarte me familjet, femijet dhe farefisi i “ish inxhiniereve” qe diktatori mbasi i mbajti dhe i tajtoi si jo me mire ne “Bllokun” e tij, per me se njezetepese a me shume vjet dhe me von kur nuk si duheshin me, i denoi duke i pushkatuar, burgos-ur dhe internuar? Ne se jo, atehere perse keta ishe dhe pinjolleve te isheve sot kerkojne me te madhe, kategorizimin dhe trajtimin si te perndjekur politike nga dikta-tura, biles kerkojne dhe demshperblimet?? Por perpara se keta isha ose pinjollet e tyre te kene nje pretendim te tille, le te bejne me pare nje bilanc te thjeshte, me dy kunder ballanca:  E para: Sa i kane mare ketij populli ne jeten e tyre me nje lluks maramendes ne ate te quajtur bllok, per sa vjet jetuan ne lirine prallore para se diktatori ti burgosi dhe internoje?   E dyta: Le te bejne diferencen me humbjet materiale, qofte dhe morale qe ata paten, per sa vjet bene burgjeve dhe internimeve dhe ky bilanc do tu tregoje ne se keta i detyrohen akoma popull-it, apo populli ju detyrohet atyre?

Mbasi ta kene bere kete bilanc, pastaj le te pretendojne. Ka shume nga keta isha por sidomos pinjolle te ishave te cilet kane shume pretendime aq sa dhe sot si ne “vitet e arta” te tyre duan te zene majen e “Olimpit” pa e bere kete bilac. Por ka dhe shu-me te tjere qe duke e ditur se sa kohe ata ose pinjollet e tyre ish-in pjese e diktatures dhe qe luftuan per ndertimin e saj, sot me modesti ulin koken dhe nuk bezejne, me mendimin se: “Edhe ne jemi perndjekur nga diktatura, por nuk flasim dot se eterit tone ose dhe vete ne e kemi dhje…..”! Te tille ka shume qe ndryshe nga shume te tjere, duke e njohur veten, heshtin dhe kane hequr dore dhe nga pretendimet e tyre te pa merituara dhe jo vetem kane hequr dore nga pretendimet por publikisht i kane kerkuar ndjese ketij populli qe me kontributet e tyre ne ndertimin e ngrehines te diktatures e kane shkretuar kete vend dhe kete popull.  Nuk e gjykoj qe te paraqes ne kete shkrim modest emra nga te dy kategorite sepse populli tashme i njeh fare mire se kush eshte ndjese kerkues dhe koke ulur per ate c’kane bere dhe kush jane pretendueset per te zene ne menyre abuzive, perseri “Majen e Olimpit.”

Me kete rast, desha te nxjer nga kujtesa e ime nje ndodhi qe me ka bere pershtypje dhe qe nuk e kam haruar  dhe nuk do ta haroj kure sa te jem gjalle, megjithese kane kaluar aq e aq vite: Para shume vitesh, bashke me time moter shkova per te uruar per shtepine e re te porsa mare te nje mikes sone. Aty gjeta dhe nje mikeshen e zonjes te shtepise qe kish erdhur per vizite per te njejten aresye si dhe une por dhe qe kishte lidhje fisnore me mi-ken  tone. U prezantuam dhe filluam te bisedojme. Kjo mikeshe e shoqes sone, me krijoi pershtypjen e nje snobeje dhe llafazaneje te pa pare, u mundua te na lere kete pershtypje sepse fliste sikur ajo i dinte te tera dhe se ne, ndoshta dhe mikja e ime dhe e sa njekohesishtj, ishim koti….kurse AJO ishte mbretereshe e Olimpit. Nejse thashe me vehte se dhe kungulli pushton gar-dhe por kjo nuk do te thote se ai “zevendeson mishin e hellos-ur!” sepse kungulli, kungull eshte dhe i tille mbetet! Ndenji sa ndenji mikesha, pa oren dhe u ngrit per te ikur me pretendimin se duhej te shkonte ne aeroport per te mare ushqimet qe i vinin enkas per te nga Italia me avion!?…

Kur ajo u largua, mesova nga shoqja e ime, se ajo kete pune, per te pritur ushqimet nga Italia, e bente c’do jave. Ishte e bija e nje ish drejtuesi te qeverise komuniste.  Me von i jati i saj, ish “Inxhinier” i ndertimit te diktatures, mes-ova se u denua nga diktatori i madh dhe ajo se bashku me famil-jen e saj u internua. Ne fakt ndjeva nje keqardhje sepse pesoi nje fat te keq, por nuk munda qe te haroj te kaluaren prallore  e saj. Kurse sot ajo “ishe” pretendon se eshte e persekutuar prej regji-mit komunist. Po c’fare ishte ai regjim per te? i cili pervec shume e shume te tjerave, i siguronte assaj cdo jave, ushqime nga Italia kur populli i saj nuk kishte per te ngrene as “misernike te thate”??? Kurse sot shpata e saj pret sa andej kendej duke drejtuar nje nga fondacionet te quajtura  jo fitim prurese por qe per te eshte shume e shume fitimprures dhe neper tribuna  dhe panele televizive, na ben moral per demokracine?? Si kjo zonje ka dhe shume e shume te tjere ne Shqiperi.

Po ju pyes te dashur miq, se kjo “ish” e perkedhelura ne kohen e diktatures dhe ata shume “ishe” si kjo, a nuk duhet qe te mendo-jne se i ka erdhur koha per te bere publikisht refimin dhe  “bilancin” e tyre? Dhe mbasi ta kene bere ate, jam i bindur qe se paku, duhet qe te heshtin?!                                                            .                                                                                                                             Jam me se i bindur se jo vetem kesaj, te perkedhelures nga diktatura, por dhe te gjithe isheve dhe pinjolleve te tyre, bilanci do tu dali negativ d.m.th. te gjithe ata duhet qe ti kethejne dhe jo ti marin akoma keti populli ose te pakten te heshtin!                 Shume veta, besoj do te ma kundershtojne kete mendim me ars-yetim: “ Po c’fjalos dhe ti!! Po ata kane bere burg ne kohen e diktatures dhe si mendon ti qe nuk jane te perendjekur nga dik-tatura??               Po, ashtu eshte, do t’ju pergjigjem une, kane bere burg dhe kete nuk ja u mohon njeri, jane denuar dhe internuar prape dhe kete nuk ja u mohon njeri. Por dhe mua nuk guxon dot qe te ma moh-oje asnje njeri, faktin qe ata kane jetuar per gadi njezet e pese vjet ne ate kopesht te bukur “Eden”, te stisur nga diktatori i madh se bashku me “Inxhinieret” e tij, nderkohe qe populli i tyre jetonte me lakra dhe “misernike te mykur”!! Prandaj kjo katego-ri “ishesh” duhet qe te mos e harojne dhe mos ta fshehin kete fakt.  Se fundi, perfitoj nga rasti qe ketyre isheve dhe pinjolleve te tyre t’ju bej apelin qe te nxitojne per te bere sa me pare “Bilancet” e gjithesejcilit, sikurese e kane vetebere shume nga “koleget” e tyre ish “ishe”!!!