• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for October 2015

Shqipëri-Serbi, Tahiri: Të angazhuar 2300 forca policie, bashkë për një festë të vlerave shqiptare

October 7, 2015 by dgreca

TIRANË, 7 Tetor/nga Arbi Fortuzi/-. Policia e Shtetit është e gjitha në gadishmëri të plotë për të ruajtur rendin dhe sigurinë gjatë ditës së sotme dhe të nesërme, kur dhe do të luhet sfida mes Shqipërisë dhe Serbisë.

Në një konferencë për mediat, ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri bëri të ditur masat e marra pë ndeshjen duke theksuar se “pikat kufitare janë në gatishmëri të plotë për të ndaluar hyrjen e personave të cilët rezultojnë me precedent”.

Tahiri tha se “bashkëpunimi dhe shkëmbimi i informacionit me partnerë rajonal e Europian ka qenë në nivel maksimal, për të përpiluar një listë të plotë emrash me personat problematik që nuk do të lejohen të hyjnë në vend gjatë kësaj kohe”. Ai shtoi gjithashtu se edhe për persona të tjerë problematikë  që ndodhen në Shqipëri, do të ndalohet prezenca e tyre fizikisht në dhe pranë stadiumit në Elbasan.

Tahiri apeloi që ndeshja mes Shqipërisë dhe Serbisë duhet të jetë një festë për të gjithë e cila duhet të nxjerrë në pah qytetarinë që karakterizon vendin tonë.

“Ndeshja nesër duhet të jetë një provë e madhe për të gjithë ne, e jo vetëm për kuqezinjtë që do zbresin në fushë”, tha Tahiri, në fillim të deklaratës për shtyp.

Sipas tij, Policia e Shtetit dhe të gjitha institucionet janë të angazhuara që ndeshja e nesërme, të përjetohet si një festë për qytetarin dhe mbi të gjithë për kombëtaren tonë.

“Në këtë kuadër pikat kufitare kanë marrë masa për monitorimin e të gjithë shtetasve. Është shkëmbyer informacion me partnerë rajonal dhe Europian. Ashtu siç është shkëmbyer informacion me UEFA-n dhe FIFA-n për hartimin e listës me emra të personave problematik. Kjo listë është në dispozicion të policisë kufitare, për mos lejimin e hyrjes në vendin tonë dhe në rast se kanë hyrë më parë dhe janë në vend, për t’i mbatjur sa më larg stadiumit”, garantoi Tahiri.

Ministri i Brendshëm, bëri të ditur se “strukturat e anti-krimit dhe forcat RENEA janë të angazhuara në të gjithë vendin dhe veçanërisht në qytetet e Tiranës dhe Elbasan, për mbarëvajtjen e rendit dhe sigurisë. Agjent civil do të jenë në ambientet ku do të ketë grupime tifozësh”.

Nga krahu tjetër, vijoi Tahiri, policia është tërësisht e angazhuar për të ruajtur rendin dhe sigurinë publike në të gjithë vendin, por veçanërisht në të githa akset që të çojnë në “Elbasan Arena”.

“RENEA është e angazhuar që prej ditës së sotme në monitorimin e situatës në dy qytetet në fjalë, por jo vetëm, pasi “syri” i tyre do të vëzhgojë situatën në të gjithë vendin”, vijoi Ministri i Brendshëm, duke garantuar se këto struktura do të jenë në gatishmëri për ndërhyrje të menjëhershme.

“Policia e Shtetit ka marrë masa maksimale. Garantimi i ndeshjes nesër do të mbulohet nga 2 300 forca policie të angazhuara në Tiranë e Elbasan dhe në gatishmëri të gjitha mjetet dhe infrastruktura që disponon Policia e Shtetit”, shtoi ai.

Sfida më e madhe, nënvizoi Tahiri, është angazhimi i të gjithë ne, të gjithë bashkë, për të treguar mikëpritje të denjë. Ndeshja e nesërme është thjesht një ndeshje futbolli, por ndeshja më e rëndësishme është ajo jashtë fushe, ku të gjithë qytetarët së bashku, duhet të nxjerrim në pah vlerat e vendit tonë, mikëpritjen dhe kulturën që na karakterizon, ku përmes së cilës kemi shkruar historinë tonë”, përfundoi Ministri Tahiri deklaratën e tij për mediat./

Filed Under: Interviste Tagged With: flet Ministri, Saimir Tahiri, Shqiperi-Serbi

The New York Times & “Kurir” shkruajne per Morinen

October 7, 2015 by dgreca

“Kurir”: Terroristi Ballist Morina në pranga, pasi kërcënoi Vuçiç/

Mediat serbe shkruajnë se Ballist Morina u arrestua pas kërcënimit ndaj kryeministrit serb, Aleksander Vuçiç.Në shkrimin e “Kurir” Ballist Morina konsiderohet një terrorist.

“Terroristi Ismail Morina, i cili pranoi se ngriti dronin në Beograd, u arrestua për zotërim të armëve pa leje.

Sipas policisë shqiptare, në makinën e Morinës është gjetur një armë, për të cilën nuk ka asnjë leje”, shkruan “Kurir”.

“Edhe pse liderët e Federatës Shqiptare të Futbollit kishin raportuar më parë se Morina nuk do të lejohet në stadium, ai vetë njoftoi në rrjetet sociale se 100% do të jetë në stadium.

Madje tregoi edhe biletë për ndeshje me emrin e tij”, vijon gazeta.

Ajo kujton se Morina kërcënoi kryeministrin serb me një video online, ku thoshte se ka një surprizë për Vuçiç gjatë ndeshjes

Ballist Morina rrëfen për New York Times pse e ngriti dronin në Beograd. I tregon armën gazetarit amerikan/

Gazeta amerikane New York Times i kushton një shkrim të gjatë incidentit të Beogradit një vit më parë në ndeshjen Serbi-Shqipëri. Në qendër të shkrimit është Ismail Morina, alias Ballist Morina, personi që ngriti dronin.

“Pasi kishte investuar mijëra dollarë dhe qindra orë duke planifikuar me kujdes momentin e tij, Ismail Morina kuptoi se kishte bërë një gabim fillestari”, nis shkrimi NYTimes, duke treguar edhe njëherë se Morina nuk e dinte bluzën me të cilën po luante kombëtarja shqipatare.

“Serbia ishte me të kuqe dhe Shqipëria me të bardhë. Prisja të ishte e anasjellta”,- shprehet Morina.

Gazetari James Montague e ka intervistuar Ballist Morinën në një prej lokaleve të kryeqytetit. Pyetjes se përse e ngriti dronin, Morina i përgjigjet:

“Unë jam patriot, nuk jam nacionalist. E zgjodha atë fjalë për t’u thënë serbëve se janë shqiptarët vendali në Ballkan. Kjo nuk do të thotë që serbët nuk duhet të jetojnë këtu. Por duhet të kenë respekt për flamurin tonë,”

Në shkrim ritregohet edhe njëherë kronologjia e asaj që ndodhi në Beograd.

“Në fakt, në atë moment, piloti real i dronit ishte në rrugët e Beogradit, duke u fshehur nga policia, teksa tentonte të arratisej nga vendi. Telekomanda kishte mbetur në dyshemenë e kishës”- shkruan New York Times, duke përmendur gjithashtu edhe teoritë e shumta të konspiracionit që nisën të tregoheshin menjëherë sapo droni fluturoi në qiellin e Beogradit.

Morina i rrëfen gazetarit se plani për ngritjen e dronit nisi që në vitin 2010 kur luante Italia me Serbinë, ndeshje në të cilën pati edhe një incident; Ivan Bogdanovi dogji flamurin shqiptar. Ndërkohë që edhe droni është blerë në një dyqan në Milano.

I pyetur se si u aftësua për ngritjen e dronit, Ballist Morina shprehet se atë e ndihmoi fakti se është me profesion vinçier.

“U mësova shpejt pasi është njësoj si vinçi që drejtoja në Itali,” thotë ai për gazetën amerikane.

New York Times shkruan ndër të tjera se droni i ngritur në Beograd e ka bërë Ismaili Morinën një hero kombëtar mes shqiptarësh. Shumë njerëz në rrugë ndalojnë për të bërë një foto me të. Ky fakt i bën përshtypje gazetarit amerikan gjatë kohës së intervistimit të Morinës në Tiranë.

Ky shkrim i prestigjozes New York Times vjen në një ditë kur Ismail Morina është arrestuar nga policia për armëbajtje pa leje. Arrestimi i tij ka ndodhur mbrëmë në mesnatë, ndërsa policia ka dhënë sot më shumë detaje. Bashkë me të janë arrestuar edhe tre persona të tjerë.

Në fund të shkrimit të NYTimes flitet edhe për pistoletën që Morina mbante me vete. Madje ai ia ka treguar atë gazetarit James Montague. “Nxorri një pistoletë që e ka blerë kohët e fundit. Thotë se e mban me vete, të mbushur gjatë gjithë kohës. Është një pistoletë Zastava. E prodhuar në Serbi”, shkruan gazetari.

Filed Under: Kronike Tagged With: arretsohet, Ballisti Morina, ne Tirane

SETA, MONUMENT HISTORIE DHE TRIMËRIE

October 7, 2015 by dgreca

Setën, ashtu si edhe degët e tjera të Drinit të Zi që nga Zalli i Okshtunit e deri Mallë të Lurës i kanë marrë njerëz morali i të cilëve është “As fëmijët e mi, as fëmijët e fëmijëve të mi, nuk do të kenë nevojë të punojnë…”

Nuk e di në se në këtë valle hedh këmbët deputeti i Dibrës, djali i Çidhnës ministër i ekonomisë Shkëlqim Cani…
Nuk e di. Ashtu si nuk e di në se do të fillojë hapja e tunelit për të parë dritë Rruga e Arbërit, ashtu si nuk e di se çfarë përgjigje kanë marrë kinezët për kërkesën e tyre për të ndërtuar hidrocentralin e Skavicës, dënimin me mbytje të luginës më të madhe dhe më pjellore të Drinit të Zi…
Nuk e di edhe në se çidhnakët me “pushkë ngrehur” e “ballë djersitur” në histori, do të ngrihen në këmbë…/
Shkruan: Abdurahim Ashiku, gazetar/ Athine/E kam jetuar Setën ndryshe nga degët e tjera që mjelin malet për ta përcjellë shkumën e vluar të mbi Drinin Zi.
E kam jetuar në shkulmin që buron nga gjiri i malit e në rrjedhën që zbret nga liqenet. E kam fotografuar dhe jam fotografuar përballë ujit që  përplaset gurëve të latuar të shkëmbit.
E kam jetuar në “tamë të vijës”, atje ku merr rrugë një kanal që i foli kohës me një  “piketë me plumb pushke”, me trimërinë më të pastër e më heroike të dibranëve, me rrjedhën e ujit në gjashtë kilometra  mbi e mes shkëmbinjve të paarritshëm deri atëherë, me tetëqind metro tunel nëpër Gjalicat asokohe të pakalueshme…
Në korrik të vitit 1967 uji i Setës vaditi për herë të parë tokat e Çidhnës për të vijuar në vitet më tej drejt Dardhës e Reçit nga njëra anë, me sifon drejt Sinës e po me sifon drejt Fushës së Çidhnës dhe Kastriotit deri në Vakuf në dhjetor 1969…
Edhe sot, po të kalosh anës kanalit të Setës, Gjalicave, rrugicës si fije peri që varet pas shkëmbinjve pyet i habitur “Çfarë njerëzish kanë qenë ata që u varën në këto hone të thella, që çanë malin dhe krijuan këtë vepër ujore, këtë vepër arti me përmasa marramendëse?”
Në gazetën “Bashkimi” të 30 gushtit 1967 shkruhej: “…Më 1 mars filloi puna. Uji në bazë të planit duhej ti jepej fshatarëve në vitin 1969, kurse ai filloi të rrjedhë 6 muaj pas fillimit të punimeve, pra dy vjet para afatit…Ishte planifikuar të punohej gjatë tre vjetëve, të hapeshin tre tunele, të punohej në 6 fronte pune. U punua 6 muaj, u hapën 13 tunele, u punua në 26 fronte pune njeri më i vështirë se tjetri…”
Nuk ka degë të Drinit të Zi ku të jetë shkruar kaq pastër trimëria dhe begatia, heroizmi i vjetër dhe heroizmi i ri i një populli që e ka në gjak punën, shpatën dhe barotin…
Atje ku derdhet Seta u shkrua për herë të parë, me majën e shpatës, trimëria e përbashkët e shqiptarëve, fitorja e madhe kundër ushtrisë më të madhe, më agresive e më të pajisur në armë dhe urrejtje, kundër Perandorisë Osmane, në betejën e Torviollit…
Atje, në brigjet e saj u derdh aq gjak sa nuk ishte derdhur asnjëherë në trojet shqiptare. Mënia e osmanlinjve nuk njohu kufi, shoi një qytet të tërë, qytetin e Çidhnës, folenë e trimërisë dibrane…
Nuk dua të hy në “thekrin e historisë”. Është i dendur, më i dendur se kudo në Dibër. Le të hyjnë historianët…
Thashë në fillim se e kam jetuar Setën më gjerë se degët e tjera të Drinit të Zi. I kam përshkuar Gjalicat duke e matur çdo hap, duke e ndalë vështrimin e fiksuar pamjen e kanionit në tërë madhështinë e tij ku frika herë bashkohej me bukurinë e herë ndahej për të udhëtuar në një unazë pambarim.
Në vitin 1988 kam fiksuar disa fotografi mbi Setë, mbi burimet e Sopanikës, të rralla në natyrën e Dibrës. Asokohe ishte llogaritur që pa prishur bukurinë e rrjedhës të merrej “një brazhdë ujë” e nëpërmjet një stacioni pompimi, pasi të ngjitej në lartësitë e fshatit Kodër-Leshe të kalonte Drinin për tu dhënë ujë të pastër të pijshëm fshatrave që nga Fusha e Çidhnës deri në Brezhdan e Ushtelencë. U salduan, u lyen me zift dhe u futën në thellësi të tokës tubacionet. Kam fiksuar në celuloid saldimet parafundore në lagjen Sopote-Ashike të Brezhdanit…
Nuk e di se çfarë u bë me tubat. Nuk kam dëgjuar e lexuar për këtë ujësjellës që do t’ia ndryshonte jetën dibranit të Topalltisë përveçse një “përurimi punimesh” natën pa hënë në Kastriot, në maj të vitit 1996…
Në rrugë satelitore, në mjetet e komunikimit të gjerë më vjen një lajm, më vjen një skicë, më vjen një kob fjalësh…
Flitet për një hidrocentral…
Jo për Skavicën. Për të heshtet si para një furtune…
Flitet për një hidrocentral mbi Setë…
“Ky hidrocentral do të përbehet nga tre vepra marrje anësore. Skema e shfrytëzimit të këtij hidrocentrali është tepër karakteristike dhe interesante sepse ka në përbërje një mori veprash për vet faktin e shfrytëzimit hidroenergjetik. Të tre veprat e marrjes të cilat do të ndërtohen rreth kuotës 489 m (e para në shtratin e përroit të Satës dhe dy të tjerat në dy degët në krahun e djathtë të rrjedhës së saj), tre dekantuese, tre basene presioni, nga të cilët dalin tre tubacione me presion me të cilët para hyrjes në tunel bashkohen në një të vetëm. Gjithashtu mbas bashkimit të tubit në një të vetëm me D=200 mm, tubi hyn në tunel rreth 800 m, dhe disa metra më andej hyn prapë në një tunel 140 m ku tubi i presionit do jetë futur në tunel dhe mbas daljes së tij shkon direkt në godine që do të ndërtohet në afërsi të derdhjes së përroit në lumin Drin rreth kuotës 385 m.
Nuk mund të heshtja. Shënova…
Ky është shkatërrimi total i bukurisë së bukurive dibrane, masivit të Setës. Gjithë këto tuba, gjithë këto tunele, gjithë këto vepra marrje do ta shkatërrojnë tërësisht Setën. Në librin tim PO DIBRËS! JO SKAVICËS! kam shënuar se Seta mund e duhet të mbajë vetëm një hidrocentral me një digë mbi hidrocentralin ekzistues, digë e cila do të krijojë një liqen të bukur mes dy maleve të Gjalicave që formojnë një “tunel natyror”. Nëpër liqenin e krijuar mund të vendosen gondola që mes mrekullisë historike dhe heroizmit të pashembullt të dibranëve për hapjen e kanalit të Setës do të mahnitnin turistët të cilët më pas, me një teleferik nga burimi i Setës në Gurë Lurë do të ngjiteshin tek Liqeni i Luleve…
Setës nuk duhet ti shpërbëhet bukuria natyrore. Çdo gjë atje duhet të ndërtohet në interes të turizmit malor në kompleksin natyror Çidhën, Pllajë, Gurë Lurë, Liqenet e Lurës, Fushën e Pelave… për të vazhduar më tej në Vanas, Varosh… Zall Gjoçaj…Kurbnesh…

Haki Përnezha, një studiues i pasionuar i historisë dhe i vlerave të Çidhnës shkruante me ironi..
…Ju lumëshin duart zotërinj të HEC-Seta 4. Populli i kësaj ane me zemër ju përgëzon pasi juve nuk ju ka zënë gjumi i natës derisa shtitë në dorë këtë burim ujor i cili është pjesë e jetës, e gjakut dhe e historisë shekullore të të parëve tanë deri në ditët e sotme. Lavdi Zotit erdhët ju, që na e qani hallin dhe na sillni gjithë ato te mira sa ne nuk dimë si t’ju falënderojmë për këtë nder që na bëni duke e shkatërruar përfundimisht ekosistemin e kësaj perle natyrore siç është Kanioni i Setës…
Një mik që aktualisht po ndërton një HEC të tillë si ky i juaji por në një vend tjetër te Dibrës me tha: “TANI AS FËMIJËT E MI, AS FËMIJËT E FËMIJVE TË MI, NUK DO TË KENË NEVOJË TË PUNOJNË…”

Seta, ashtu si edhe degët e tjera të Drinit të Zi që nga Zalli i Okshtunit e deri Mallë të Lurës në derdhjet e tyre në Drinin e Zi i kanë marrë njerëz morali i të cilëve është “As fëmijët e mi, as fëmijët e fëmijëve të mi, nuk do të kenë nevojë të punojnë…”
Nuk e di në se në këtë valle hedh këmbët deputeti i Dibrës, djali i Çidhnës ministër i ekonomisë Shkëlqim Cani…
Nuk e di, ashtu si nuk e di në se do të fillojë hapja e tunelit për të parë dritë Rruga e Arbërit, ashtu si nuk e di se çfarë përgjigje kanë marrë kinezët për kërkesën e tyre për të ndërtuar hidrocentralin e Skavicës, dënimin me mbytje të luginës më të madhe dhe më pjellore të Drinit të Zi…
Nuk e di edhe në se çidhnakët me “pushkë ngrehur” e “ballë djersitur” në histori do të ngrihen në këmbë…

Abdurahim Ashiku, gazetar

Athinë, 25 shtator 2015

Filed Under: ESSE Tagged With: Abdurrahim Ashiku, HISTORIE DHE TRIMËRIE, monument, SETA

OHRI, QYTETI I NJË KUJTESE TË HARRUAR

October 7, 2015 by dgreca

NGA PËLLUMB GORICA/

Duke prekur hapsirat që shtrihen përtej kufirit të Qafë Thanës, çdokush prej nesh, që edhe pse ka udhëtuar në këtë vend provon mbresa. Në mes një grupi vizitorësh jemi nisur për në Ohër, në këtë qytet intersant, ndaj udhëtimi drejt tij është kënaqësi. Bashkëshoqëruesi ynë, Zamiri i cili sa herë që udhëton drejt Ohrit e ndjek një ndjesi e madhe kënaqësie dhe padurimi, për të shkuar sa më shpejt atje. Kështu duke shkelur vende me histori, orët kaluam me shëtitje në peizazhet e tij, në biseda, zbavitje, që e bën udhëtimin të gëzueshëm e të paharrueshëm. Ne do të rrëfejmë ca nga ca më poshtë, ku syri e shpirti e ndjen të bukurën, hijeshinë, kulturën, vlerat,dhe dhimbjen e harresës historike, si dhe ato që e ndryshuan atë kohë,por pesha e tyre bie mbi të gjithë ne, mbi brezat që vijnë. Natyra, historia janë thelbi i artit, të cilën e duam dhe ripërtrinë gjuhën që fle në shpirt. Banorët shqiptarë të Ohrit, edhe pse pakicë, krenohen me trashëgiminë shekullore,e cila është lënë në harresë si një këngë e pa shkruar në pentagramin e historisë. Jetojnë këtu në këtë bukuri që e ka falë natyra, por të trishtuar, kur reliket e historisë së lashtë të qytetit, që flasin shqip po fshihen nga kujtesa. I ngjeshur mes  kësaj heshtje harrimi të kohëve të lavdishme, të pështjelluara pas perdeve të errëta të tyre, dallgët janë përplasur pamëshirshëm në bregun e tij, sa as një rreze dielli nuk po i bën dritë.

     Në Ohër peizazhet janë kartolina e këndëshme e qytetit, ndjesia e parë dhe e drejtpërdrejtë e tij. Ato të vijnë pranë plot magji e mrekulli, ashtu siç është ky qytet. Për këtë ai është preferuar nga një lëvizje turistike përherë në rritje. Liqeni shtrihet me madhështinë e tij që nga prehistoria. Të eturit për tokë e ujëra e copëzuan atë në të tyren dhe në tonën. Ofshan i gjori liqen në shekuj, s’duron dot, kur në dy a më shumë gjuhë, ia lexojnë emrin e tij të ndryshëm. Kë emër më thonë!? Belbëzimet kthyer në valë nanuriten me bukurinë që ka. Ohri është në vetvete një mrekulli me ndërthurjen magjike të liqenit, qytetit, malit e këto të pushtojnë emocionalisht. Ohri është në mbrojtje të Trashëgimise Botërore të UNESCOS. Tej në lindje, gardhi madhështor i malit të Galiçicës, që ngrihet në një lartësi prej 2255 metra, duket sikur takohet me qiellin. Ai shndërit në diell me nuancat e natyrës e harlisjen e thellë të gjelbërimit dhe kjo është një tjetër shenjë e cila u thotë mysafirëve: Mirseardhët!

                                         Histori që meriton të shfletohet

 Kur ndodhesh në Ohër, nxitesh natyrshëm për të mësuar më shumë për historinë e tij. Por sado bëhesh kureshtar, pezmatohesh nga historia e lashtë e zbehur shqiptare. Heshtja dhe pluhuri i harresës së detyruar, duket sikur i ka mbuluar vlerat. Të dhënat historike janë baza e gjenezës dhe kur historia hesht për të vërtetat, i deformon ato, e kur shkruhet e pabazuar e me interesa nacionaliste, ajo e fsheh qëllimisht shkëlqimin e saj të shndëritshëm, të këtij vendbanimi të lashtë. Ohri, si gjithë qytetet, e ka një histori të tijën, të madhe, të shkruar e të pashkruar. Një histori të larmishme e të paqëndrueshme me ngjarje të shumta, dhe dëshmi të pakundërshtueshme, që vërtetojnë mjaft fakte, për të cilat, studiuesit duhet ta thonë me forcën e fjalës, edhe pse ajo nuk ka munguar. Albanologë dhe qartësia e tyre, kanë mundësuar të përcjellin tek mentaliteti njerëzor historinë e Ohrit, duke ndriçuar thesaret e gjenezës sonë, të mbetur në hije. Ata kanë zbuluar gjurmë ekzistence të kulturës ilire, që hedhin dritë me evoluimin e saj në shekuj,si një çertifikatë e moçme e këtyre trojeve.Ato të bëjnë me dije, të venë në mendime dhe punë kërkuese studimore të mëtejshme, për të depërtuar në tërë dimensionin e së shkuarës me argumente, duke zbutur ashpërsinë e urrejtjes me përmasat e tmerrshme, të gllabërimit të trashëgimisë sonë. Dihet se të gjitha i kanë përvehtësuar të tjerët, duke krijuar kështu shtete artificiale nga Iliria e lashtë. Ohri ka një mbijetesë mijëravjeçarësh. Ai është vendbanim ilir i fisit të Enkelejëve, të lashtësisë, tashmë të njohur me emrin Lyhnidos. Nuk është rasti më shumë të shkruajmë për këto thesare me plot të panjohura, por,që hulumtimi i mëtejshën duhet të marrë përmasat pa i humbur ato. Në Ohër, koha ka ruajtur një pjesë të gjurmëve të hershme me pasuri historike të fshehura thellë në gji të natyrës, edhe pse njeriu e natyra janë një binom i pandalshëm në fenomenet shkatrrimtare. Gjurmët më të hershme,të zbuluara këtu, i përkasin periudhave të shoqërisë njerëzore, të neolitit, e që përfaqësohen sot në muzeun e Ujit, në preferi të Ohrit, në brigjet e Liqenit, ose siç njihet ndryshe: Gjiri i kockave. Këto dëshmi me rëndësi për lashtësinë e këtyre trojeve tregojnë se këtu jeta ka qenë e zhvilluar. Ndërkaq, ndihesh po kaq i interesuar të mësosh më shumë për vazhdimësinë e jetës këtu, dhe për morinë e ngjarjeve përshtyplënëse në kohëra. Shekujt do të rendnin dhe evoluan në hapa gjigande me ndryshimet rrënjësore të kufijëve nga furtunat e stepave, lukunitë e ardhacakëve,që gëlltisnin kësisoj troje, artin, kulturën, historinë, të zhduknin thesaret dhe të çrrënjosnin gjithçka nga lashtësia e tij, e të krijonin një perandori të re dhe botkuptim e tyre. Qiellin e kaltër, si një korb i zi, retë e zezonin në fushata të shenjta dhe mjegulla që herë tkurreshin e herë zgjeroheshin. Me pozicionin e përshtatshëm, Ohri ishte përherë në lakmi të pushtuesve romakë, bullgarë, normadë, turq, të cilët tinëzisht dhe mizorisht i fshihnin gjurmët e lashtësisë me shkatërrime. Një popull vdes kur nuk ka histori, dhe i zhduken rrënjët e thella në shekuj. Por një gjë është më se e vërtetë që, banorëve shqiptarë të Ohrit, historikisht, prej padrejtësive të kohës, pushtuesve, shtypjes, diskriminimit u është mohuar besnikëria e historisë. Mëson më tej, se në shekullin e X, i pushtuar nga bullgarët mori emrin Ohrid, që shpjegohet si vend ″mbi kodër″. Ohri është quajtur edhe Ahras, e këtë e vërtetojnë drunjtë e shumtë të ahut. Ai ka qenë në shekuj vatër e atdhetarizmit me ngjarje të spikatura. Aty kanë lindur, jetuar e luftuar burra, që e vërteta e tyre sado ndryshe të ketë qënë duhet paraqitur sot. Ohri ishte qendër e principatës arbërore të Gropajve, e shtrirë nga Dibra, Struga, Ohri deri në Pogradec. Historianët  sllavo -maqedonas të Ohrit me kryeneçësinë e tyre të palëkundur, nuk duhet të ngrenë supet përpjetë e të mos harrojnë figurat e tij në kohëra, të kësaj familje si: Andrea Gropa, Pal Gropa, Zaharija Gropa, që në shekujt e XIII-XIV ishin sundimtare të tij. Pas vdekjes së Gjergj Kastriotit, e ripushtimit turk, një pjesë e tyre u largua në krahina të tjera. Është interesante të përmendim gjithashtu, se Ohri u bë simbol i qendresës kundër osmanëve turq, e ku janë zhvilluar luftime të ashpra në kohën e Gjergj Kastriotit. Ohri është i njohur në Rilindjen Kombëtare Shqiptare dhe vendlindja e figurave të pavarësisë: Dervish Himës, Hamdi bej Ohrit, Zuhdi bej Ohrit, protagonistë në kohën ku roli i tyre ishte aktiv, por fatkeqësisht si mjaft territore ai mbeti jashtë kufijve të tokës shqiptare më 1912. Në Ohër, historikisht dominonin shqiptarët; sot ata janë në pakicë si shkak i rrjedhojave, që ofroi shekulli XX, dhe luftërave grabitqare ndaj territoreve shqiptare, sidomos pas vitit 1945 me politikën e famkeqit Rankoviç për spastrimin etnik. Për të i u shmangur pasojave të tjera të mëtejshme, u larguan në Turqi, por edhe në Amerikë e vendet e Europës Perëndimore, plot brengë për braktisjen. Pushtuesit, maestro të padiskutueshëm të udhës ideologjike, buzëqeshnin me dhëmbë skërmitur, duke iu kënaqur largimit të shqiptarëve, mes asaj tymnaje të errët, e të përgojuar, si një e shkuar e zymtë, nga e cila e shohim në sy hapsirën e rralluar prej tyre, edhe në asimilimin klasik të atyre që jetojnë aty. Marrveshja e Ohrit midis liderëve të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare dhe përfaqësuesve të qeverisë maqedonase, në gusht të vitit 2001, ishte një tjetër ngjarje në historinë e këtij qyteti. Pamë lëvizje protagonistësh, të mbërthyer në ngërçin e pazgjithshëm të situatave, e ku roli i mëvonëshm i kësaj marrveshje me albitër ndërkombëtarët e humbi vlerën, duke lënë pas shijen e hidhur të mosrealizimit. Historia e Ohrit ka aq shumë për të treguar.

Një perlë për bukurinë e syve

 Para syve shtrihej panorama piktoreske e Ohrit. Sa shumë tregon ajo, ndaj, të pushton një kënaqësi, dhe ndoshta pse është e tillë e ndjen thellë. Shpirti gdhend në emocione magjinë e bukurive të tilla, që janë vërtet kënaqësi dhe më tepër. Një raport emocional me të panjohurën e peizazhit të mrekullueshëm, të liqenit, që të shfaqet më befasues para syve, teksa e sodit me një vëmendje ngulmuese. Ai përhap pasqyrime të shkëlqyeshme drite mbi gjithçka, rrugët, pemët, ndërtimet, njerëzit. Përshpëritjet e valëve, si ajo e të dashuruarëve, me hijezimin e ngjyrës çlodhëse të tij, bashkë me retë që kalërojnë qiellit blu, atë përplasjen gjithë finesë të krahëve pulëbardha me aromën e vjeshtës, të mbushin deri në plotësi. Patjetër ndjehesh vërtet i gëzuar, ashtu si qindra e mijëra vizitorë, të cilët duan të fusin brenda vetes sa më shumë lumturi me këto peizazhe. Ngjyra blu e ujit, koloritet e purpurt dhe të shton dëshirën të përjetosh çaste vozitje me katamaran, nën lëkundjen e valëve, që era e lehtë i llokoçit bregut.

    Të përhumbur në bukuritë që shfaqen nuk e ndjejmë orët që kalojnë, dhe emocionet të shtohen vazhdimisht. Endur me dëshirën për ta soditur qytetin, syri të rrok rrëke turistësh, aty ku gjenden me shumicë botikë, restorante, kafene. Në faqet e dy kodrave të Ohrit, rrugicat janë me dhjetëra e vargu i shtëpive po i tillë, të ndërtuara në brinjë, të njëra – tjetrës, si një krah i hedhur sup mbi sup. Dielli përplasej në shtëpitë e bardha plot dritë, duke shpërndarë ngrohtësi. Qyteti i shtrirë më poshtë me ndërtime moderne, e rreshta ndërtesash të restauruara, ndërthuret me dekorin e gjelbëruar. Kishat, që janë të shumta, të ndërtuara dhe të gdhendura nga mjeshtërit voskopojarë, të lënë përshtypje me përsosmërinë arkitekturore. Si një admirues i artit, arkitekturës, natyrës dhe së bukurës humbet mes tyre. Nëpër komplekse ndërtesash interesante, të përqëndruara me një densitet të madh, në të dyja anët e tyre gëlojnë lloj-lloj dyqanesh me suvenire dhe ormanente të ndryshme, të cilat ravijëzojnë bukurinë dhe arkitekturën e qytetit. Fryte të mendjes dhe punës njerëzore janë edhe restorantet e gatimeve tradicionale, që ndër shqiptarët ishte më e theksuar. Gjëja e parë që të bie në sy është rregulli, pastërtia, kultura. Në një nga lagjet e vjetra, Çinari, ku banojnë shqiptarët, të tërheq vëmëndjen një rrap shumëvjeçar me trung të trashë e kurorë të madhe gjelbërimi. Jo shumë larg tij një pazar tradicional i një zejtarie autentike, gumzhinte nga turistët. Më tutje statujat e shenjtorëve mbushin sheshet dhe parqet e qytetit me dimesione të ndryshme e mbishkrime cirilike. Një tendecë e qëllimshme kjo,që të zmadhojnë historinë e tyre sllavo-maqedonase. Në majë të njërës nga kodrat dominon kalaja e Samoilit, e cila është pjesa tjetër, që i shton pamjen mahnitëse qytetit. Një rrugicë dredha – dredha, e shtruar me kalldrëm, dhe që gjarpëronte kodrës të shpinte atje. I josh vizitorët ajo, me muret e larta dhe kur i prek ato, padashur futesh në labirinthet e ngjarjeve antike aq të padeshifruara. Koha, kjo shkatrrimtare e madhe ka mbuluar me pluhurin e harresës lashtësinë e saj dhe histori të largëta, e aq më shumë të pathënat, e të vërtetat. Ajo i përket shekullit të IV (prk), por restaurimi, tashmë me ndjesinë e krijimit të madhështisë pushtuese, të shfaqet sikur është ndërtuar edhe njëherë nga e para me një veshje të papërshtatshme. Historia shumë herë ndodh nga shndërrimi i një vendi nga situata e dëshmi të kësaj qenësie, nga gurët, mënyra e ndërtimit të tyre. Ecim territorit të saj, aty ku koha, ngjarjet, luftërat, jeta kanë lënë gjurmë dhe që evokojnë histori. Kujtesa e ngjarjeve të ngacmon mendimet, dhe përfytyrimet gjejnë ca udhë të largëta. Vijnë ato nga thellësia e shekujve me zëra që tingëllojnë në vringëllimat e shpatave, rëndesat e parzmoreve e shkëlqimin e stemave. Furia e erërave të ftohta trazonin valët e bregu të kaltër, por heshtja e gjatë e shkrinte dëborën e pastër. Të duket se këtu takon Aleksandrin e Madh, të birin e princeshës epiriote, Olimbinë, Mbretin ilir, Bardhylin me vështrimin krenar, diku tutje, mbi liqen,dhe luftëtarët ilirë, që me flakëdrite ndriçonin fortesën e enkelejëve. E tretim shikimin në liqen dhe malet rrotull tij, prej frëngjive dhe kullave katrore. Malit të lartë të Galiçicës i dallon qartë jo vetëm konturet, por edhe gjelbërimin e thellë. Re të bardha si copëza çarçafësh shpoheshin nga rrezet depërtuese të diellit, që shkëlqenin në liqen.Nën këtë prarim, kjo pamje mangjepse të bënte më romantik se ç’duhet.

  *      *    *

Një udhëtim i bukur lë mbresa kur përballesh me natyrën e gjallë. Një nga bukuritë e këtij udhëtimi është Shën Nauni. Sigurisht,nuk mund të largohemi pa marrë me vehte edhe përshtypjet e vizitës atje. Në shpirt e ndjejmë gëzimin e këtij udhëtimi, drejt tij, tek ndjekim gjarpërimet e rrugës me sytë e ngulur peizazheve pas çdo kthese. Rrugëtojmë nëpër pyje të dendura, me peizazhe të thyera, por të bukura, të cilat fshehin mrekullisht ndërtimet rrëzë shpateve, që varen ashpërsisht buzë liqenit. I sodit pamjet me dëshirën të fiksojmë të veçantat mikpritëse. Era luante me majat e larta të pemëve. Të freskon magjia e saj që fryn lehtë, magji vjeshte, e këndëshme. Pas kilometrash të pyllëzuara, nën shkëlqimin e rrezeve të diellit në perëndim, Shën Nauni, buzë liqenit në një kodrinë, i rrethuar nga uji e gjelbërimi dhe objekte adhurimi e peligrinazhi për mijëra vizitorë, të shfaqet si mpleksje midis ëndrrës dhe reales. Shën Nauni është një manastir i pagëzuar me emrin e teologut të ditur,Naunit,i cili kishte shërbyer këtu. Me godina të ç’ngjyrosura nga koha, muret e pikturuara  me zbukurime të ndryshme kishtare, të zverdhura, shenjtorët e kupolat e dekoruara me motive ëngjëllore kanë një pamje tërheqëse, ku shpirti të humbet në mistikën e tyre. Ndaj, kushdo që vjen këtu e nderon këtë vend të shenjte, një perlë që dora arkitekte e Zotit e ka krijuar kaq mjeshtërisht dhe kaq hyjnore. E kaluara edhe këtu ka lënë gjurmë. Ai dikur ishte territori ynë, i dhuruar fatkeqësisht nga mbreti Zog, Jugosllavisë si kompesim nderesh kur erdhi në pushtet. Ecim dhe bisedojmë, duke u bërë shijues të një mrekullie të veçantë, me vështrim të kthjellët në horizontin e përflakur nga retë e ndezura, dhe diellin që lëshon reflekse mbi valët. Një fllad i lehtë valët i përplaste në breg të liqenit e të shpupuriste flokët. Uji i ftohtë dhe gjarpërues, që gurgullonte nga thellësitë e lartësive të vargmalit kishte intersante një dukuri, që të jepte të tjera emocione. Pranë një ure druri, adhuruesit praktikonin ritin e hedhjes së monellave në ujë, të cilat qëndronin aty e shkëlqenin nga rrjedha e pastër e tij. Sipas një legjende, një bari i vogël nga Shën Nauni punonte në liqenet e Prespës tek një prift. Liqenet e Prespës kanë lidhje nëntoksore ujërash, të cilat ushqejnë liqenin e Ohrit. Bariu, ndërmjet këtyre ujërave u dërgonte familjes së tij të varfër çdo javë nga një qengj, të cilin e fuste në një thes, dhe ata e prisnin aty në Shën Naun. Një ditë prifti dyshon dhe e pyet pse po pakësohet bagëtia? Bariu i përgjigjet, ndoshta i sulmojnë kafshët e egra në mal. Prifti e ruan dhe e sheh veprimin e dërgimit të qengjit në ujrat nëntokësorë të Prespës. Kur vjen java tjetër, ai e vret bariun dhe e fut në thes trupin e tij në vënd të qengjit, duke e hedhur në ujrat nëntokësor. Të afërmit e djalit në vend të prisnin qengjn gjetën trupin e djalit. Që nga ajo kohë ky vend ka mbetur i shenjtë e njerëzia hedhin monella në kujtim të bariut. Heshtim për pak çaste për të kërkuar fjalët që ndjejmë pas rrëfimit të kësaj legjende nga bashkudhëtari ynë, Zamiri. Pemët e larta, uji i gjelbër, që reflektohet në sfondin plot dritë të dhurojnë një ndenjë qetesie, dhe kjo të bën të mendoje se po jeton një përrallë. Është kaq bukur sa mbetesh pa fjalë. Por, kënaqësisë i shtohehen edhe spektaklet e mrekullushme të fazanëve dhe mjelmave, aty ku uji formonte disa liqene të vegjël, që gurgullimën e kristalartë, e vijonin qetësisht në liqen.

*    *   *

 Përsëri në udhë, po tani atë të kthimit. Vështrimin herë pas here e rikthejmë mbi tokën që lamë pas. Dielli, në mes reve të bardha, perëndon i zhytur në horizont pas maleve. Valëzat e liqenit nëpër pllaquritjet sikur kërcejnë një vals në muzg. Zhurma e motorrit të makinës që mbushte zbraztësinë e pamatë të natës mbytej nga tinguj kënge.

Filed Under: Reportazh Tagged With: Ohri, Pellumb Gorica, QYTETI I NJË KUJTESE, TË HARRUAR

SHKRUAJ PËR ATO NGJARJE DHE TEMA QË NUK I KANË SHKRUAR TË TJERËT

October 7, 2015 by dgreca

INTERVISTË ME STUDJUESIN ENVER MEMISHAJ/

NGA QAZIM SHEHU/

 Zoti Memishaj, në punën tuaj ju numëroni sot 15 libra studimorë. Mund të na përmendni disa?/

Përgjigje:Në vitin 2012, me rastin e 100 vjetorit të shpalljes së Pavrësisë Kombëtare botova librin “Major Ahmet Lepenica… “, luftëtar i shquar i indipedencës kombëtare, promovuar nga Akademia e Shkencave dhe Ministria e Mbrojtjes.

Po kështu me interest ë madh janë pritur veprat “Emblema e një epopeje”, studim për Komitetin e Mbrojtjes Kombëtare që ideoi, organizoi dhe udhëhoqi Luften e Vlorës më 1920, që sipas të gjith historianëve rishpalli Pavarësinë e Shqipërisë të përmbysur nga Lufta e Parë Botërore.

Janë pritur mirë edhe veprat studimore “Pseudonime të përdorura gjatë Lëvizjes Antifashiste…”, “Parti Komuniste apo Parti terroriste” etj.

Këtë vit në 113 vjetorin e lindjes, botova veprën e pesëmbëdhjetë “Fejzo Lepenica…”, vlerësuar nga Prof. Dr. Kaliopi Naska.

Të gjitha veprat e mia janë vlerësuar nga autoritete të shquara të historisë, nga shtypi dhe nga publiku i gjerë.

-Keni shkruar kryesisht libra që synojnë zbulime historike, personalitete dhe ngjarje të  pa përmendur më parë. Kjo vjen si një prirje, synim i punës tuaj apo mision për të plotësuar një zbrazëti historike?

PËRGJIGJE:Së pari unë kam studjuar, kam shkruar dhe kam botuar për ngjarje historike, tema, apo personazhe që nuk i kanë shkruar të tjerët, pra synoj të plotësoj zbarstësira të historisë sonë. Gjatë hulumtimeve të mia kam arritur përfundimin se sa më shumë të thellohesh në studimin e historisë tonë, aq më tepër e kupton për boshllëqet që ka, për harresa, për atdhetarë që vepra e tyre është mohuar, apo  falsifikuar, për arsye që nuk kanë lidhje me historinë.

Le të marrim p.sh major Ahmet Lepenicën, Hysni Lepenicën apo Fejzo Lepenicën, atdhetarë pa njollë, që jetën e tyre e shkrinë për Shqipërinë, por padrejtësisht emrat e tyre ishin mbuluar me pluhurin e harresës.

Ose le të marrim dy veprat e shkruara për historinë e administratës së Vlorës: Prefektët dhe kryetarët e Bashkisë, pra, në këto vepra, unë kam stduiuar dhe nxjerrë në dritë ata atdhetarë që i shërbyen Vlorës dhe lanë gjurmë në historinë e saj dhe më gjerë. Në këto dy vepra unë zbuloj atdhetarë të shquar si: Qazim Kokoshi i dënuar tre herë me vdekje për Shqipërinë, që vdiq në burgun e komunistëve vlonjatë, Nuredin bej Vlorën që shkriu jetën dhe pasurinë për Shqipërinë dhe vdiq i mohuar si “armik” populli në dhe të huaj.

Pra unë synoj dhe e quaj mision të provoj dhe evidentoj para lexuesit ngjarje historike dhe personazhe të historisë të panjohur nga publiku i gjerë, unë synoj veçanërisht të denoncoj krimin, dhunën dhe terrorin që ushtroi mbi këtë popull regjimi diktatorial komunist me artikuj historik dhe libra të botuar. Në këtë drejtim po përmend veprën “Nëpër greminat e përgjakura komuniste”, në të cilën kam përmbledhur artikuj historik të botuar në shtypin e ditës.

-Në punën tuaj të lodhshme dhe fisnike,çfarë mendoni që mbetet ende pa thënë, sepse historia e Shqipërisë ka kaluar në një kalvar mosnjohjesh nga regjimet dhe protagonistët e pushtimeve?

PËRGJIGJE:Një studiues, apo historian nuk mund të thotë asnjëherë që s`kam më se ç`farë të them. Historia shkruhet e rishkruhet mbi bazën e dokumentave të reja që dalin në dritë dhe që nuk njiheshin më parë. Puna e studjuesit të historisë së Shqipërisë është një minierë që s`ka fund. Unë kam shumë dosje në shtëpi të mbushura me shënime dhe dokumenta, që, sa ngrihem në mëngjes hedh sytë andej dhe e kuptoj se jeta ime nuk do më mjaftojë për t`i shndërruar të gjitha ato në libra.

Po punoj për evidentimin e krimit dhunës dhe terrorit që pushteti komunist ushtroi mbi popullin tonë, për Historinë e Ballit Kombëtar të Vlorës, për tema e ngjarje të tjera të pashkruara.

Nuk është shkruar akoma për masakrat komuniste gjatë luftës dhe pas sajë në kohë paqje: vrasjet masive, 26 partizanë të vrarë brenda një dite në Mavrovë, 24 të vrarë brenda një dite në Dukat, 21 të vrarë brenda një dite në Buzmadhe, 20 të vrarë brenda nje dite në Kurdari të Kukësit etj., etj.

Po punoj për ekzekutimet çnjerzore që bënin komunistët, për mohimin e varreve dhe masakrimin kufomave, për gjyqet komuniste që ishin komedira me fund tragjik, vepra çnjerzore që nuk i bëri asnjë pushtues në Shqipëri.

– Ju jeni nga Vlora dhe në librin tuaj Historia e Bashkis së Vlorës, spikatni disa figura të rëndësishme. Sidomos 4-5 prej tyre, për të cilët provova ndjesinë e një krenarie të re. Si mendoni a duhet bërë më shumë për ta.?

PËRGJIGJE:Ky libër plotëson një boshllëk në Historinë e Vlorës, për herë të parë është përshkruar historia e kësaj bashkie me peshë në historinë e vendit tonë dhe ata personalitete që e drejtuan bashkinë në kohë shumë të vështira. Për herë të parë përshkruhet vepra e shquar atdhetare, por e mohuar dhe e falsifikuar e disa personaliteteve me peshë edhe në historinë e Shqipërisë:

Qazim Kokoshit (1882-1947), 40 vjet aktivitet atdhetar, dënuar tre herë me vdekje për lirinë e popullit të tij, sekuestruar pasuria dhe djegur shtëpitë dy herë nga pushtuesit dhe që vdiq në burgun e komunistëve vlonjat.

Nuredin bej Vlorës, (1889 – 1964) nipi i Ismail Qemalit. Njeriu që shkriu pasurinë e tij për Atdheun e tij. Burra e patriot si Nuredin bej Vlora dhe të gjith ata që mbrojtën çështjen shqiptare në Konferencën e Paqes në Paris 1919-1920, duhen nderuar e kujtuar me nderim, në festën kombëtare, çdo 28 nëntor.

Ali Asllani (1882-1966), jepen ndiçime të reja të aktivitetit tij atdhetar, persekucioni në diktaturën komuniste dhe vdekja e tij i mbuluar me harresë.

Kështu do të thoshim për Ibrahim Abdullahun, Abas Mezinin etj.

Dr. Bujar Leskaj, në vazhdën e shërbimeve të shquara që i ka sjellë vendlindjes së tij, Vlorës, në vitin 2008, i propozoi Këshillit të Bashkisë që në qendër të qytetit të Vlorës të ngrihen bustet e tetë kryetarëve të Bashkisë që i shërbyen Vlorës në kushte shumë të veshtira gjatë  periudhën 1912-1939, por kjo kërkesë nuk u vlerësua dhe nuk u realizua.

Pra, për këta burra të shquar duhet bërë shumë më tepër për të treguar patriotizmin, qytetarinë dhe mirënjohejn tonë për shërbimet që ata i bënë vendit të tyre.  

Të mos kemi drojë nga lavdia e këtyre patriotëve, ata nuk i kthehen historisë për të zënë vendin e dikujt, ata kanë në histori vendin e tyre të merituar.

Duke vlerësuar këta patriotë ne nderojmë veten, sepse ata s`kanë nevojë për ne, ne kemi nevojë të mësojmë prej veprës së tyre.

-Si një studiues me një përvojë të pasur si mendoni a ka fakte që kanë trazuar ose sëkëlldisur botën akademike të historianëve që janë mësuar me klishetë dhe standartizimin e fakteve të njohura duke kërkuar shenjtërimin e tyre.

PËRGJIGJE:Këto kontradita kanë qenë të vazhdueshme me intelektualë apo edhe me ata që mbajnë grada shkencore, të cilët nuk kanë mundur të shkëputen nga bota e zezë e djeshme, kanë mbetur skllevër.

Një polemikë të gjatë kam bërë me komunistët e ditëve tona, në mbrojtje të figurës së Hysni Lepenicës. Falsifikimi për veprën e këtij patrioti arrin deri atje sa kur botohet zyrtarisht libri për dëshmoret e atdheut nga Ministria e Mbrojtjes, nuk përfsihen në të Hysni Lepenica dhe 32 bij nënash shqiptare që ranë në luftë me fashizmin Italian, shpallur dëshmorë me vendim qeverie nr. 423 datë 23.9.1992.

Për falsifikimet dhe shpifjet e bëra prej vullnetarëve të Enverit, iu përgjegj Organizata e Bashkuar e Veteranëve të Luftës, autorë të tjerë në shtypin e përditshëm, si dhe nga autori i këtij shkrimi.(Shih për më shumë: Gazetën “55”, datë 2 deri 9 korrik 2003, si edhe shumë artikuj të tjerë në shtypin e ditës)

Ka pasur edhe nga ata që mbajnë mbi supe titullin profesor të cilët janë munduar, njësoj si dje, ta nxjerrin major Ahmet Lepenicën një person pa rëndësi në Luftën heroike të Vlorës më 1920, në një kohë që ai sipas dokumentave të shumta ishte Shef i Shtabit dhe Komandant i Përgjithshëm i asaj lufte. (Internet dhe gazeta  “55 “, dt. 28. 8.2015)

Kundërshtime ka pasur edhe për figura të tjera, për ngjarje historike dhe Ballin Kombëtar. Së fundi iu përgjegja skllevërve të ditëve tonë me artikullin “ U japim përgjigje të vërtetave të mëdha” (Internet, Gazeta “ 55 “, dt. 21- 22.9. 2015)

Pra kundërshtime dhe polemika ka pasur, por të mohosh polemikat do të thotë të kthesh muret dhe telat me gjemba.

-Në librin e fundit për Fejzo Lepenicën vura re një pasuri të dendur inforimi dhe një korrektesë referimi.Sa kohë hulumtuese u kushton kjo?

PËRGJIGJE:Gjatë përurimit të veprës “Major Ahmet Lepenica…”, mbesa ime më pyeti: Dajo sa kohë të është dashur të shkruash këtë libër?

Bashkshortja ime iu përgjegj, shkurt: Tërë jetën!

Ishte e vërteta e pa diskutueshme. Një studjues tërë jetën e kalon me studime, me gjurmimin dhe mbledhjen e dokumenave e fakteve historike, studime, pune e shkrime të përsëritura e ripërsëritura në proçesin e kujtesës dhe së fundi gjejnë pasqyrimin në veprën historike.

Një studiues nuk ka gjera të prera me thikë. Mund të nisësh një vepër dhe të arrish të botosh një tjetër. Kështu më ka ndodhur edhe mua për librin e fundit “Fejzo Lepenica…”, kam punuar vazhdimisht deri sa arrita të gjej artikujt e tij të shpërndarë në shtypin e përditshëm si dhe dokumenta të tjera nga arkivi.

Letërsia shkruhet me fantazi, historia shkruhet mbi bazën e dokumentave, shtypit, foklorit, kujtimeve, ndryshe nuk është histori por përrallë. Vlera e një libri historik varet nga burimet dhe dokumentat qe studjuesi iu refereohet dhe bën gjykimet e konkluzionet e tij.

-Vihet re në veprat tuaja kokëfortësia e faktologjisë dhe interpretimi përmes koherencave kohore.Ju si mendoni sa dhe si duhet të jetë ekuilibri midis faktit dhe komentit dhe analizës.

PËRGJIGJE:Komenti, analiza dhe përfundimet që nxjerr studjuesi janë rezultat i burimeve dhe dokumetave  historike, ato janë themeli dhe përfundimet e studiuesit janë muri i ngritur mbi to. Asnjë ngrehinë nuk mund të ngrihet pa themele, edhe në se ngrihet do të rrëzohet nga era e parë që do fryjë.

Jo vetëm mundohem t`u referohem burimeve të shumta, por përmend edhe ato dokumenta që e kundërshtojnë përfundimin që nxjerr unë, dokumentat jo vetëm i citoj por më të rëndësishmet i paraqes në libër edhe me fotokopjo, kjo e bën më të besueshëm arsyetimin tim por edhe më tërheqës dhe më të lehtë për lexuesin.

-Librat e tua dhe artikujt historik që botoni kanë një jehonë të mirë ndër njerëz dhe në shtyp.Sa dhe si keni njohje për vajtjen e tyre tek lexuesi dhe për efektin që kanë bërë në korigjimin e mendimit historik.

PËRGJIGJE:Ajo që unë dua të them që në fillim është se veprat e mia janë shitur dhe për vepra të botuara gjatë viteve 2000 – 2007, ka kërkesa për ribotim si për “Hysni Lepenica…”, “Pseudonime …”, “Nëpër greminat e përgjakura komuniste” etj.

Librat e mi janë vlerësuar prej personalitete të shquara të historisë:“Hysni Lepenica…”, vlerësuar prej  Prof.dr.Hysni Myzyri, redaktor i Historisë së Shqipërisë, Prof.dr.Muharrem Dezhgiu, Instituti i Historisë dhe Prof. dr. Beqir Meta, akademik.  

“Pseudonime të përdorura gjatë Lëvizjes Antifashiste 1939 – 1944”, me reçencë të  Prof. Dr. Beqir Metës, akademik.

“Emblema e një epopeje”, Udhëheqësit e Luftës së Vlorës, 1920, recenca Prof. dr. Muharrem Dezhgiu, Institutit të Historisë dhe Prof. dr. Uran  Asllani.

“Major Ahmet Lepenica…”, me reçencë të Prof. dr. Bardhosh Gaçe, Mjeshtër i Madh dhe Prof. dr. Uran Asllani, etj.

Po kështu për këto vepra ka shkruar shtypi përditshëm dhe ka pas emisione në televizor.

Ky fakt flet për atë se ato janë vlera të vërteta studimore e historike.

Ajo që është e rëndësishme dhe që më sjell kënaqësi dhe krenari për punën time në fushën e studimeve historike është fakti se temat  dhe ngjarjet e trajtuara në studimet e mia kanë sjellë ndryshime të koncepteve, konkluzioneve, pra të asaj pjese të historisë që unë kam trajtuar në veprat e mia.

Kështu p.sh, pas botimit të veprës me dokumenta “Hysni Lepenica…”, ky personalitet është parë jo më si armik populli por si patriot i madh, gjë që ka sjellë edhe vlerësimin zyrtar dhe dekorimin me dekoratat më të larta deri te “Nder i Kombit”.

Në dy vepra “Emblema e një epopeje” dhe “Major Ahmet Lepenica…”, kam studiuar e trajtuar Luftën heroike të Vlorës 1920 dhe patriotët që e bënë atë luftë me atdhetarizëm dhe pasurin e tyre. Asnjëherë më parë Lufta e Vlorës nuk është trajtuar e plotë si në librat e mi. Kjo solli nje pamje dhe shikim të drejtë të kësaj epopeje se ajo luftë nuk u udhëhoq nga bujqit e çobanët siç thoshte Enver Hoxha, por nga autoritete të shquara të fushës ushtarake dhe politike.

Ky vështrim solli edhe vlerësimin zyrtar të dekorimit të Ahmet Lepenicës “Nder i Kombit” si dhe atdhetarëve të tjera që udhëhoqën atë luftë.

Po kështu në artikujt historik të botuar në shtypin e ditës për dhunën dhe terrorin komunist të ushtruar gjatë afro 50 vjetëve solli ndryshimin e mendimit dhe vlerësime të shumta për ata njerëz që u pushkatuan, vuajtën në burgje, apo në kampe internimi në kohë paqie.

Ajo që është më e rëndësishme ,vepra ime krahas të tejrëve kanë sjellë zgjimin e ndërgjegjes së popullit, por edhe të studiuesve të rinj që të bëjnë dritë me punën e tyre në errësirën që trashguam nga diktatura komuniste.

-Duke u njohur nga afër si lexues i librave të tua, si mendoni a ka libra sot që në emër të rishkrimit të historisë thonë edhe ndonjë të vërtetë për të vërtetat e historiografisë komuniste?

PËRGJIGJE:Në ditët e sotme kemi shkëndija që dalin nga një zjarr i shuar, janë ata që kanë mbetur skllevër të cilët nuk kanë vetdijen për të kuptuar krimin dhe diskriminimin.

Pra kemi një përballje me fenomenin e mashtrimit dhe falsifikimit të historisë, haptazi në kundërshtim me rezolutën e Këshilli i Europës nr.1481 e vitit 2006 „Për domosdoshmërinë e dënimit ndërkombëtar të krimeve të regjimeve totalitare komuniste“ dhe rezolutën e Kuvendit të Shqipërisë për dënimin e krimeve komuniste, nr.11, datë 30 tetor 2006, miratuar me vota unanime si dhe shumë ligje dhe vendime qeverie.

Nga ana tjetër ajo që ndriçon sot gjatë viteve në liri është brezi i ri i studiuesve, por edhe profesor të shquar si Paskal Milo, Bardhosh Gaçe, Beqir Meta, Muharrem Dezhgiu, Marenglen Verli, Marenglen Kasmi etj., që kanë arritur të shqiptojnë e provojnë refuzimin e historisë së komunistëve me armiq e tradhtarë, me ballistë që ikin me bisht ndër shalë, dhe të nxjerrë në dritë ngjarje e personalitete të shquara, duke penalizuar historianët komunistë.

-Dhe,së fundi, a mendon se shkrimi i 15 librave historikë quhet një detyrë e kryer në mbushjen e një boshësie të thelluar nga krimi i fshehjes së të vërtetave…?

PËRGJIGJE:Planet dhe dosjet të mbushura me dokumenta historike, shënimet e mbajtura gjatë leximeve e hulumtimeve, janë kaq të shumta sa mendoj se a do të kem jetë t`i shkruaj e botoj të gjitha?

Asnjë studiues nuk mund të thotë se tani do të bëj pushim pas 15 apo 30 veprave të tij. Ligji është se sapo boton një vepër bënë gati tjetrën e kështu vazhdon kjo deri sa ke frymë, kështu shpresoj edhe unë. Studiuesi është i “dënuar” të mos bëjë pushim.

VEPRA TË ENVER MEMISHAJ – LEPENICA

  1. “Vetëvrasja. Barbarët zbresin në Vlorë”, Shtypshkronja MNS, Tiranë 1998, f. 225. Bashkautor: nga 255 faqe, 108 prej tyre janë shkruar pa emër, ose me pseudonime, nga Enver Memishaj
  1. “Hysni Lepenica, Komandant i Përgjithshëm i Fuqive të Ballit Kombëtar”, Geer, Tiranë   2000 f. 416.

     Vlerësuar prej Prof.dr.Hysni Myzyri, redaktor i Historisë së Shqipërisë, Prof. dr. Beqir Meta,  akademik dhe Prof.dr.Muharrem Dezhgiu, Instituti i Historisë.

  1. “Antologjia e plagëve nën terrorin komunist”, Vëllimi I, “Natyra 2001”, Tiranë 2004,
  2. 628,  Autorë: Agim Musta, Visar Zhiti, Enver Memishaj, Tanush Mulleti.
  1. “Pseudonime të përdorura gjatë Lëvizjes Antifashiste 1939 – 1944”, Geer, Tiranë 2005,
  2. 250. Me reçencë të  Prof. Dr. Beqir Metës, akademik.
  1. “Antologjia e plagëve nën terrorin komunist”, Vëllimi i II, Geer, Tiranë 2006, f.485. Autorë:Agim Musta, Enver Memishaj.
  1. “Nëpër greminat e përgjakura komuniste”, Artikuj historik “Mirgeeralb”, Tiranë 2007,
  2. 524.
  1. “Përballë klithmave të korbave”, Polemikë me komunistët, “Mirgeeralb”,  Tiranë 2008,
  2. 315.
  1. “Kthimi i borxhit të madh”, Vështrime kritike dhe analiza për vepra historike, Geer, Tiranë 2009, f. 330.
  1. “Emblema e një epopeje”, Udhëheqësit e Luftës së Vlorës, 1920, Geer, Tiranë 2010, f. 420.

     Me reçencë të Institutit të Historisë: Prof. dr. Muharrem Dezhgiu dhe Prof. dr. Uran  Asllani.

“Fillimi i Lëvizjes Demokratike në Vlorë 1990 – 1991”,  Shënime historike, Emal, Tiranë 2011, f. 216. Parathënia nga deputeti Roland Tafili.

“Major Ahmet Lepenica, Komandant i Përgjithshëm i Trupave Kombëtare në Luftën e Vlorës, 1920”, Geer, Tiranë 2012, f. 486

       Më reçencë të Prof. dr. Bardhosh Gaçe, Mjeshtër i Madh dhe Prof. dr. Uran Asllani.

  1. “Prefektët ë Qarkut të Vlorës 1912 – 2012”, Triptik. Vlorë 2013, f. 226.

      Konsulent: Prof. dr. Bardhosh Gaçe, Mjeshtër i Madh, Dr. Bujar Leskaj, Dr. Kastriot Dervishi. Reçenca Prof. dr. Alqi Naqellarit.

  1. “Parti komuniste apo Parti Terroriste?!”, Dokumenta të Ballit Kombëtar, Tiranë 2013,
  2. 576 Vlerësuar nga Prof. dr. Beqir Meta, Akademist, Prof. dr. Muharrem Dezhgiu, Instituti Historis.
  3. “Kryetarët e Bashkisë së Vlorës 1912 – 2012”, “Një histori e shkurtër e Vlorës”, Triptik,    

       Vlorë 2014, f.405. Konsulenca: Prof. dr. Alqi Naqellari, Dr. Kastriot Dervishi, Prof. Sherif   

       Delvina. Recenca: Dr. Bujar Leskaj

“Fejzo Lepenica, Jetoi dhe vdiq për Shqipërinë”, Triptik, Vlorë 2015, f.254. Konsulenca Dr. Bujar Leskaj, Prof. Sherif Delvina. Recenca Prof. dr. Kaliopi Naska

*            *             *

Prof. dr. Alqi Naqellari e Novruz Shehu botuan: “Enveri i Lepenicës”, Me rastin e 65 vjetorit të lindjes, Emal, Tiranë 2010, f. 450.

Libri përmbledh jetën, veprat, analiza dhe kritika për veprat, artikuj, bibliografia e veprave dhe artikujve, gjykime dhe vlerësime për personalitetin dhe veprën, album fotografik të Enver Memishaj – Lepenicës.  

 

Filed Under: Interviste Tagged With: Enver Lepenicen, interviste me, Qazim Shehu

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 86
  • 87
  • 88
  • 89
  • 90
  • …
  • 104
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT