Nga Ilir LEVONJA/
Kohë më parë …/
Ajo i tha përmes telefonit se do e priste në dritare, por nga mbrapa pallatit. Nuk i besohej. Vështroi receptorin por që andej erdhi ai tingulli i mospërfilljes së aparatit kur nga ana tjetër nuk të pret askush. Vërtet i tha eja? Pse habitej? Ndofta nga që u bënë vite që i lutet ta pranojë. Vite përgjërimesh. Ndaj vrapoi përjashta.
Ajo paradite vjeshte e kulluar mes stërkalash dielli dhe zhaurima njerëzore, sikur u harmonizua si me dorë. Edhe zemra brenda gjoksit, rregulloi pampamet. Ndryshe nga përpara pallatit, ku rruga e Ypsilonit vlonte nga lëvizjet. Mbrapa, prehej një qetësi lagjeje. Rrethina e tërë pushonte nën një qiell blu. Aq sa të krijohej përshtypja sikur natyra, bota, njerëzimi, patën rezervuar edhe rastin tënd.
-Dhe sa do vazhdosh të më ndjekësh? – e pyeti ajo.
Ai u hutua. Iu kthjelluan sytë e kaltër deri në një pasiguri këmbësh. Vuri dorën tek muri me tulla.
-Këtë e di ti, jo unë. Varet gjithçka nga ty. Më thuaj po, tani, dhe kaq. Të tjerat janë punë e jonë, e përbashkët. Më kupton. E ardhmja është e të dyve, nuk është më vetëm e imja apo e jotja, – tha ai me qetësi por me rend fjalësh që i dolën vetiu prej anës më të mirë të qënies së tij.
Ajo qeshi.
-Pastaj ata të dy ikin diku siç ikin zogjtë, -vazhdoi ai.
Dhe ajo ia priti…,
-Prandaj edhe ti nuk ke ikur?
Ai iu përgjigj.
-Sa të mbarosh ti shkollën. Të ikim të dy.
Qe koha e ikjeve të para. Natyra në qytet qe e mbarsur me ethet e saj, sikur kishte rënë epidemia e ikjeve. Ikja nuk kishte moshë. Po ndërsa të martuarit kishin hallin e familjeve, të dashuruarit, sidomos djemtë e rinj, të vajzave që donin.
Ajo vetëm sa çoi buzën në gaz. Në qiell për rastësi kaloi një avion. Edhe pse larg, dukej si një krijesë e bardhë. Gati lodër, gati një pëllumb nga ato që varim për zbukurim në pemën e vitit të ri. Lëshonte nga pas një vazhdë të bardhë e cila dikur bëhej fashë e udhtë.
-Ja sikur na i bën për zili, -tha ai.
Ajo çoi sytë nga qielli dhe vetëm sa u tulat në krahët e saj. Ndodhej diçka lart. Qe dritare nga ato ku të duhet të kolovitesh. Çfarë dëshirë e madhe. Vetëm ta puthte pak. Sytë e saj në bojën e mjaltit. Mjaltit të zënë, nga ai i i luleve të drurëve shekullorë. Kishte mbledhur flokët mbrapa, i dukej qafa, nofullat, veshët. Çfarë mrekullie. Sikur ta prekte pak. Por mes tyre ishin hekurat, lartësia. Frika se mos po vinte ndonjë nga fqinjët. Megjithëse ishte qetësi. Ora duhej të ishte njëmbëdhjetë e paradites. Nuk donte ta bënte me fjalë. Por nuk mundi. U ngjit. U kacavier.
-U çmende, – ia priti ajo dhe i përplasi kanatin e dritares, midis një trembje të lehtë dhe një kënaqësie që fytyra e djalit mbarte nervin e burrit.
Ai pa përreth. Qetësi. Megjithëse krrima e kanatës akoma jehonte. Seç qe aty mbrapa një shtëpi me mure guri të lartë. Ku në verandë një grua e moshuar ushqente macen. Plaka nuk ishte asgjëkundi edhe pse dukej sikur po e shikonte.
Iku me kokën ulur. Nga një dritare tjetër u përhap një këngë nga programet e mërzitshme të paraditeve televizive. Nga ato populloret ku përzihen si zhaurimë xhinglash instrumentet muzikore. ”E imja moj/ do të jesh përjetë.” Përbri i kaloi një burrë me biçikletë. Kërrujti fytin dhe aq. Djalëria është kuriozitet. Ndaj atij iu duk sikur burri e kishte me ‘të. Nxitoi. Në atë lagje qyteti ai qe një i huaj. I panjohur. Aq me tepër me ato flokë të gjatë. Me xhiboks bluxhins ku fekste një noçkë kau. Vajza në fjalë nuk i ndaloi më. Sikur panikosej prej tij. Kaluan dy muaj. Por hiç. Madje kur dilte nga shkolla, ecte në krah të katër vajzave. Mes të qeshurave të tyre. As që e shikonte. Ai kullohej tek druri i ekualiptit. Shikonte qoshen e rrugës Ypsilon ku ajo do të kthente. Njerëzit që nxitonin me çantat plot. Zilet e biçikletave që kumbonin hera-herës si të çjerra bagëtish të imta.
-Qënke bërë i tmerrshëm, – tha një nga shokët, në kuptimin që ajo zuri të kthehej në shtëpi e shoqëruar. Pati domethënien që ai nuk duhej ta ndalte më. Ose ta linte rehat. Kurse ai tha shokut se, nuk e mendonte ashtu. Mirëpo një ditë më pas ato, vajzat qëndruan aty pari. Afër tyre. Ata ishin tre djem. Kurse ato katër. Shoku i qeshi me naivitet. E shikoi gjatë dhe zë ulët i tha se ato as që druheshin më fare prej tyre.
-E pastaj, -ia ktheu ai.
-Kur nuk të ka një çikë frikë, ka domethënien që nuk e pjerth fare për ty, -ia ktheu tjetri.
Atë kohë vajza e tij u shkëput nga shoqet duke u përshëndetur dhe nxituar e vetme. Nuk i hodhi sytë fare nga ai. Ai u mendua. ”Çfarë po ndodh? Iku vetëm për të më sfiduar? Apo kërkon ta ndjek nga pas?”. U mendua. Shoku e vështronte po njësoj. me pak ironi. Megjithatë, ai nuk e ndoqi. Dhe, gjysmë ore më vonë, do i dhimbte, do e torturonte, aty e përjetësisht…, ai ngurim, ajo ngathtësi, ajo stepje për të mos i shkuar nga pas. Ajo stepje për të mos këmbëngulur.
Ndërkaq, treshja e vajzave u kthye mbrapsht dhe u shkoi djemve mu tek hundët. Qeshën. Ai vetë nuk i vështroi, veçse në grimë çasti aty afër u ndjeu erën. Parfumin e mishit që i ngjan freskut të luleve.
-Mbaroi nuk ia ndjen më për ty, biles na shpërfillin edhe ne që vimë me ty. Nuk e shikon, kaluan këtu para nesh sikur të mos ekzistojmë fare, -tha i njëjti shok.
-Po ti çfarë pret, përse nuk i shkove nga pas. Ajo për ty u nda nga shoqet, – i tha tjetri shok.
Ai heshti. Pa nga vajza, shpina e saj u tret përetej. Tek qoshku i rrugës Ypsilon, tek pallati me granil të bardhë. Nga ana tjetër vështroi shoqet e saja. Ato sërish qeshnin teksa shkonin trotuarit që ata kishin vite që e ruanin. Nuk i urreu. Qe një lloj lufte nervash nga mendjet njerëzore. Megjithatë ai besoi se i dha kuptim orëve. Dikur edhe shokët e tij ikën. Mbeti vetëm fare. Kujtoi atë ditë kur guxoi e u ngjit tek kangjellat e dritares për ta puthur. Nuk ndodhi. Pastaj kujtoi ca vargje.
Puthja është zanat i së përditshmes,
gabimi që do e bëjmë përjetësisht.
Qeshi hidhur, kështu shkruante në poezitë e tija një shoku i vet. Pastaj prapë asgjë. Vetmi në anë të rrugës. Të ndahesh nuk do të thotë të kesh domosdo arsye të forta.Rruga mbeti ashtu me lëvizje. Mirëpo atij nuk i ikej. U ul në ato telishta hekuri, pranë kaçubave kuadrate prej ligustrash dhe dëshiroi që jeta të ndalte aty. Jo për të mbaruar, jo për t’u ngrirë, jo për t’u fiksuar e mos feksuar më, por thjesht për të patur një pritje tërësisht të përjetshme. Me diferencën në duar, mes një dite me pritje dhe një dite pa pritje. Aty do rrinte. Për të mos e besuar asnjëherë se ashtu mbaroi e gjitha ajo lojë e bukur ndër ato vite pritjesh e përcjelljesh. Për të mos jetuar me mendimin se plaga mbyllet, por nuk ikën. Eshtë aty. Vetëm sa zë kore. Por edhe kur korja bie, mbetet një njollë.
***
Kohë më pas …Fill mbas shtatë vitesh, ndërsa i jepte mjetit të tij një calibra e silvërt, në rrugët e një qyteti bregdetar, plot me palma nga të dya anët. Afër një stacioni treni. Ku ca më tutje ndiheshin dhe dukeshin qiellit feçkat e vinçave të portit. Shfryma e kripës…, në një pas dreke të vakët. Aq sa ata që ishin me ‘të, kolegë të katërt, dy çifte, edhe pse gjysmë të përgjumur nga dreka e bollshme, zunë të diskutonin për plagët e dashurive të para.
-Çfarë bisedash që bëjmë edhe ne, – tha njëri.
-Pas një dreke si kjo po nuk fole të zë gjumi, -ia priti tjetra.
Atij iu kujtua nga koha e largët dielli i rrugës Ypsilon. Binte ashtu deri sa perëndonte. Dhe njerëzit dukeshin si silueta. Vetëm ajo dukej e brajtë, e prushtë madje verdikt i diellit si mbetje në tokë. Qeshi…
-Po ti në timon pse vazhdon të qeshësh? – e pyeti kolegia nga mbrapa.
-Kot, – ia ktheu ai.
Ajo e pëlqente. Edhe ai, madje kishin filluar të dilnin bashkë.
-Ku ishe tani me mëndje. Hë na i thuaj edhe ne, – iu lut ajo.
Por asesi nuk e tha, nuk e tregoi. E ruante si diellin e tij të vogël, të avullt që kushedi se ku ajo ngrohte botën me krela lulesh në këndin e një burri tjetër.
Pikërisht atë çast, nga e majta një grua e re, me fustan të kuq tentoi të kalojë rrugën. Ai frenoi i trembur. U nguros tërësisht, kur pa se ishte pikërisht ajo, vajza e rrugës Ypsilon. I rrahu zemra aq fort, aq me kumbim njësoj si atëhere. Gruaja e re kaloi qetësisht duke shikuar se mos po vinte ndonjë tjetër makinë. Pasi kjo që ndaloi iu bind vështrimit të saj. Bulevardi qe i gjerë. Dhe ajo as që ia hodhi sytë se cili qe njeriu në timon. Ai u gëzua si fëmijë. Dhe nuk i erdhi aspak keq. Aspak. U shplodh që e pa dhe që ajo ishte akoma po njësoj aq e bukur.
-Çu hutove o njëri, po jepi të ikim, – i tha kolegu përbri.
Por ai priti. Duke harruar njerëzishëm koleget mbrapa që po e vështronin me habi. Sidomos ajo me të cilën sapo kishin filluar të dilnin bashkë. Mbajti këmbën lehtë mbi pedalin e gazit deri kur gruaja e rrugës kaloi në anën tjetër, duke i shkelur vizat e bardha, sikur të ecte mbi një tastierë pianoje. Zemra hovte si flutur lëndinash. Gjithçka iu bë e purpurt, rruga e ligustrave, Ypsiloni, hija pas pallatit, shtëpia e plakës, burri me biçikletë etj.
Të nesërmen kolegia që kishte në makinë, ajo që pëlqeheshin, i tha midis të tjerave se nuk ia vlente më lidhja që kishin. Ai u mërzit. Dhe nga darka ktheu një dopio fërrnet. Aty në banak, pinte dhe dikush tjetër në këmbë. Burri, për çfarë nuk i foli. Madje i afruan nëri-tjetrit nga një gotë më shumë.
Dikur ai tjetri i tha me pikëllim:
-E vërteta e dashurive të para i ngjan ekzistencës së dy ishujve që vetëm sa i bëjnë hije njëri-tjetrit. Kur ka erë, i çojnë mesazhe të ujshme. Kur ka shi, bëjnë sikur nuk shikohen. Kur moti është i kthjellët, argalisen për zili të njëri-tjetrit. Vetëm kur i shkund ndonjë tërmet, kur i zhvendos akoma më larg aq sa nuk shihen, vetëm atëhere e kuptojnë se përse u bën ishuj.
Ai fshiu sytë në supet, si një foshnje që shikon diku dhe askund. Një ishull që priste nën shoqërinë e një fari vetmitar. Dhe pritja nuk kishte mbaruar asnjëherë.
